Haarlemsche Courant v0p eenige plaatsen te Stalingrad de Wolga bereikt. Drastische maatregelen tegen onverantwoordelijke speculatie. 287e Jaargang No. 227 Xmnement p. week 0,26, p. maand 1,15, p. kwartaal 3,62, I ^te«>co P- Post 3,73, losse nummers s cent. Advertentlën 3—15 im- 3,— elke m.m. meer 20 cent. Reclames dubbele pr|Js. dvertentleabonnementen isoo m.m. 13 cent p. m.m. Kennemer dltle 3—IS m.m. 1,20. Abonnement 1500 tn-m. G cent p. m.m. Nieuwsblad voor Noord-Holland 7aterdag 26 September 1912 Bureaus Haarlem: Groute Houtstraat S3. BIJ kantoor: So er. da- plein 37. Tel. Directie 130S2. Hoofdredactie 15056, Redactie 10600, Administratie 10726. I4S25. Soendapleln 12230. Postflro 136SSS. Directie PH. A. MEES P. W. PEEREBOOM. Grafische Bedrijven Damlate. Wnd. Hoofdredactenri 3. V. B^ÜBEWYNS. Verschijnt dagelijks behalve op Zon- "b )uitsche luchtmacht beheerscht stroomgebied van Saratof ot Astrakan. Nieuwe vorderingen in den Kaukasus. Spoorwegknooppunt bij Rzjef vernield. Engelsche plaatsen bestookt. Het opperbevel der Duitsche weermacht laakt bekend In het gebied van den Kaukasus ebben Duitsche en verbonden troepen in i invallen op hardnekkig verdedigde stel- f ngcn nieuw terrein gewonnen en ver- 'Ol cheidene tegenaanvallen afgeslagen. Bij tie i cstrijding van scheepsdoelen voor de Kau- isische kust zijn twee vrachtschepen door Ol omtreffers zwaar beschadigd. In het stedelijk gebied van Stalin grad namen de aanvalstroepen in taaien strijd om de huizen verdere ver sterkte steunpunten. Ontlastingsaanval- len op het Noordelijke afgrendelings front werden in harde gevechten afge weerd en daarbij zijn 36 tanks vernield. Vliegvelden ten Oosten van Stalingrad zijn bij dag en bij nacht gebombar deerd. Nachtelijke bomaanvallen slaken weder- n olietanks bij Saratof in brand. In m et mor.dingengebied van de W o 1 g a en I in Oosten van de rivier zijn Jwee tank- ii jolen in den grond geboord, twee vracht- i hepen werden beschadigd en een munitie- D1 ein werd tot ontploffing gebracht. Hi Aan het Don front sloegen Italiaansche is}* :oepen een poging van den vijand om de mi vier over te steken, af. Bij W o rxi n e s j herhaalde de vijand jn vergeefsche aanvallen. In den Centra- mijtn en Noordelijken frontsector werden de mi igen aanvalsacties voortgezet. Vijandelijke im egenaanvallen en plaatselijke aanvallen an de bolsjewieken ten Zuidoosten van \r ct Ilmenmeer zijn in het afweervuur ijlt leengestort. In het Oosten van de Middellandsche Zee ceft een Duitsche duikboot een transport- ïilschip in den grond geboord Britsche bommenwerpers hebben Donderdagnacht storingsvluchten on dernomen over de Oostzee en de Noordzee. Nacht jagers hebben één vliegtuig, marine-afweergeschut en voorpostenbooten hebbeii vijf Britsche vliegtuigen neergeschoten. Na doeltref fende aanvallen in scheervlucht van lichte Duitsche vliegtuigen overdag op militaire doelen aan de Zuidkust van Engeland is Donderdagnacht aan de Zuidkust van Engeland een ver keersknooppunt in het Zuidwesten van het eiland met bommen bestookt. Bij krachtige vijandelijke ontlastingsaan- „7 sllqji in het gebied van Stalingrad heeft ich de Brandenburgsche 76ste divisie in- S5 interie bijzonder onderscheiden. ,,co Het D.N.B. geelt de volgende toelichting: (j.pi luitsche gevechtsvliegtuigen hebben bij de evechten in het gebied van Rzjef bijzon- Ier doeltreffende aanvallen gericht op het z ijandelijke spoorwegknooppunt Torsjok. pn., herbij werden verscheidene treinen en op- lagplaateen door voltreffers verwoest en Ie rails op verscheidene plaatsen onder- he iroken. Door de uitschakeling van deze Rii «langrijke verkeerswerken werd den ijand de aanvoer van troepen en materiaai l)a] a belangrijke mate bemoeilijkt. Duitsche nm acht vliegtuigen schoten in dit gebied 13 IVH ijandelijke machines neer. ~ev Lichte Duitsche gevechtsvliegtuigen heb- en Donderdag de stad Seaford aan de iuidoostkust van Engeland met bommen estookt. Ook de stad Dimchurch aan de iuidkust was het doel van een verrassen- Duitschen luchtaanval. Er ontstonden randen in huizenblokken. Donderdagnacht ebben Duitsche vliegtuigen bommen laten tallen op een plaats ten Noorden van Fal- Bouth. legerautoriteiten niet zoozeer beducht zyn voor den val van Stalingrad als wel voor de verzwakking van het militaire weer standsvermogen der Sovjet-Unie als gevolg van de voortdurende, onder zeer zware bloedige verliezen afgeslagen ontlastings- aanvallen. Men zou te Londen waarschijn lijk liever hebben gezien aldus de „V. B." dat de Sovjettroepen aan Don en Wolga dezelfde takti^k hadden toegepast als bij hun terugtocht naar den Kaukasus. Met andere woorden, men zou meer bewonde ring hebben gekoesterd voor de veldheer kunst van Stalin en Timosjenko, wanneer de bolsjewisten in de Dónbocht en Stalin grad niet zoo wanhopig tegenstand hadden geboden, maar in de plaats daarvan hun zoogenaamd nog intact zijnde legetfs op meer oostwaarts gelegen stellingen hadden doen terugtrekken. Maar het feit ligt er nu eenmaal, dat de bolsjewisten zich teweer hebben gesteld en daarmede geven zij als het ware te kennen, dat zij dezen oorlog noch onder dezelfde omstandigheden, noch met hetzelfde doel voeren als Engeland en de V. S. Daar zij niet bereid zijn dienst te doen als Anglo- Amerikaansche hulptroepen, weten zij dat hun geen andere keuze overblijft dan jede- ren duimbreed gronds met man en macht te verdedigen. Churchill en Roosevelt zien in de steppen en industriegebieden tusschen Don, Wolga, Kaspische Zee en Kaukasus een oorlogstooneel als zoovele andere. Voor Stalingrad beteekent het behoud tfan Zuid- Rusland een conditio sine qua non voor de voortzetting van den oorlog. In de doelstel ling en in het benutten der gegeven moge lijkheden gaapt bijgevolg tusschen de Sovjets en de westelijke democratieën een kloof, welke de vele besprekingen en bijeen komsten blijkbaar niet hebben vermogen te dempen. Men heeft op het Kremlin zeer goed be grepen, dat de Sovjet-Unie Engeland moet redden, maar dat zij voor haar eigen red ding met op Engeland behoeft te rekenen. Wat blijft naar dan anders over dan door te vechten tot den laatsten man? Weliswaar wordt hierdoor de definitieve afrekening tusschen den Spil en de Anglo-Amerilcaan- sche mogendheden vertraagd,' de moge lijkheid dat het bolsjewistische verzet op het verloop van den oorlog nog eenigen in vloed zal uitoefenen, meent de schrijver veilig te mogen uitschakelen. Het Italiaansche weermachtbericht luidt: In Egypte artillerievuur en verkennings- bearyvigheid van luchtformaties. Donderdagnacht hebben onze lange afstandsbommenwerpers de basis Gi braltar aangevallen: branden werden veroorzaakt in de doelen. Alle vlieg tuigen keerden op hun basis terug. De Italiaansche arbeiders in Libye zijn op het Noo|d-Afrikaansche oorlogstooneel naast de weermacht \iQor hulpdiensten aan het werk gezet. De gemilitariseerde arbei ders hebben tot dusver 2707 gesneuvelden, de niet-gemilitariseerde 126 gesneuvelden en 282 gewonden. Duitsche aanvalstroepen zijn op ver scheidene plaatsen na zwaren strijd tot aan de Wolga doorgedrongen, zoo wordt ter aanvulling van het weermachtbe richt vernomen. De groote Gpoe- kazemes aldaar, graansilo's, bestuurs gebouwen en scholen, die als gevolg va», de Duitsche luchtaanvallen groo- tcndeels tot puinhoopen zijn uitge brand, worden nog steeds tot het laat ste toe door de bolsjewieken ver dedigd. De superioriteit van de Duitsche lucht macht die den benedenloop van Astrakan kol tot Saratof en het verre achterland ten p i Oosten van de Wolga beheerscht met de 11 waarste bombardementen op schepen, Ion ilietanks, pakhuizen en munitietreinen zal 2.5 bet lot van Stalingrad beslissend influen- ceeren. De tegenstand der bolsjewisten (DaD) In zijn hoofdartikel van Woens- ag wijst de „Völkischer Beobachter" op de iteenloopende beoordeeling van den strijd ra Stalingrad aan Engelsche en aan Sovjet- lussische zijde. De Stockholmsche corres pondent van het blad geeft in dit artikel lis zijn oordeel te kennen, dat de Britsche HET TEREK-FRONT Op het kaartje is met dikke zwarte lijn bet Duitsche aanvalsfront aangegeven aan 4e rivier de Terek. De Duitschers maken hier een omtrek kende beweging om zich meester te maken van het petroleumgebied van Grosny, waar van de stad Mosdok de toegangspoort is. Ook naar het Zuiden via het Ehroes- tebergte banen zich vooruitgeschoven Duitsche troepen een weg door de bergpas sen, die toegang geven naar het wegennet van Koetais en Batoem. Gouverneur van Madagascar verliet de hoofdstad. Laval confereert met Darlan. Naar Vrijdagavond officieel is bekend ge maakt, heeft de gouverneur-generaal van Madagascar, Anet, Tananarive verlaten om in het onbezette deel van het eiland den ver deren tegenstand te organiseeren. Bij die ge legenheid heeft hij officieel een door radio- Londen verspreid bericht tegengesproken, vol gens hetwelk de Britsche troepen door de be- yolking van Madagascar met vreugde waren ontvangen. Integendeel, de bevolking heeft de Engel- schen bij hun intocht met een ijzig stilzwijgen ontvangen. De door den Engelschen generaal reeds te Diego Suarez uitgevaardigde procla matie kan niemand misleiden. Madagascar heeft geen vreemde hulp noodig om te verze keren, dat jiet Fransch gebied wil blijven. Laval heeft te Vichy den opperbevelhebber van de Fransche strijdkrachten, admiraal Darlan, den Duitschen consul-generaal Krug: von Nidda, vice-admiraal Platon, den minis ter van landbouw en voedselvoorziening Bon- nafous en den staatssecretaris van koloniën, Brevié ontvangen. Beperking van vleeseh-, leder en rubbergebruik in de Y.S. Het vleeschrantsoen voer burgers zal in Amerika verlaagd worden met 21'/«, aldus de Engelsche nieuwsdienst. Het Amerikaansche bureau voor oorlogspro ductie heeft beperkende bepalingen voor de schoenenindustrie uitgevaardigd, o.a. voor het aantal schoenmodellen. Gebruik van leer voor versieringen, strikken en gespen Is niet geoorloofd. Rijlaarzen mogen niet meer ver vaardigd, worden voor burgerlijk gebruik. De keuze der kleuren is eveneens beperkt. Uit een artikel van het Amerikaansche dag blad „Baltimore News Post" blijken er groote moeilijkheden, die in de Ver. Staten op het gebied van de rubbervoorziening heerschen. Zoo vervaardigt een fabriek te Indianapolis groote hoeveelheden autobanden uit hout, waardoo/- een groote besparing aan rubber en metaal verkregen wordt. Het ligt in de be doeling om deze „autobanden" in Alaska, het Panamagebied en aan het Egyptische front te gebruiken. Een der \ele nadeelen van deze houten banden is echter o.a. dat de hier mede uitgeruste vrachtauto's niet sneller dan 40 km. per uur kunnen rijden. Ook op andere gebieden tracht men het ontbrekende staal door hout te vervangen. Te New Orleans be- die ter be staan reeds vliegtuigfabrieken, sparing grootendeels van hout gebouwd zijn. Luchtaanvallen op Gibraltar. NIEUWE HONGAARSCHE MINISTER VAN OORLOG. 7 De nieuwe Honvedminister, kol.-gen. Von Nagy, heeft Vrijdag de portefeuille overgeno men. De Rijksregent heeft in een ejfienhandi- gen brief zijn erkentelijkheid uitsproken jegens den aftredenden functionaris, Bartha. KORT NIEUWS Volgens een decreet van December 1941 zou aan de Fransche middelbare scholen D'uitsch, Engelsch, Spaansch en Italiaansch onderwezen worden, waarbij aan de leer lingen de keuze tusschen Duitsch en En gelsch werd overgelaten. Door een beslui» van den minister van opvoeding Abel Bon- nard, kunnen de leerlingen thans ook de Arabische taal kiezen. Accoord tusschen Laval en Sauckel inzake Fransche arbeiders. Geen tewerkstelling onder dwang. De Fransche minister voor de inlichtingen. Marion, heeft officieel medegedeeld, dat tus schen den chef der regeering, Laval, en gouw leider Sauckel een overeenkomst tot stand is gekomen betreffende het gebruik van de Fransche arbeiders in Duitschland. Toen bekend werd gemaakt, dat tusschen Laval en de bevoegde Duitsche instanties een accoord tot stand was gekomen, kwam daar mede een einde aan een zekeren nerveusen en gespannen toestand. Het was bekend, dat er tusschen Frankrijk en Duitschland derge lijke onderhandelingen gevoerd werden en het feit. dat hierover weinig uitlekte gaf aan leiding tot allerlei geruchten en ook tot een niet onaanzienlijke propaganda tegen de re geering. Thans is duidelijk geworden, dat de Fran sche hulp niet door dwang verkregen zal worden. Frankrijk van zijn kant zal cr voor zorgen, dat de sinds lang vastgestelde uitwis seling van krijgsgevangenen tegen vakarbei ders op gang komt, waartoe Frankrijk eerst zal overgaan tot een reorganisatie van de eigen industrie en wel zoodanig, dat in be paalde takken van industrie de fabrieken op volle capaciteit zullen werken en de door ge bruik van deze volle capaciteit overbodig ge worden fabrieken gesloten zullen worden. De regeering zal dan nogmaals een nadruk kelijk beroep doen op deze door sluiting der fabrieken vrijgekomen arbeiders, alsook tot alle Fransche arbeiders, zich vrijwillig te melden voor het werk in Duitsche fabrieken, teneinde aldus de vrijlating van een aanzien lijk aantal Fransche krijgsgevangenen moge lijk te maken. De regeering van haar kant heeft ook er toe bijgedragen de tijdelijke scheiding der arbeiders van hun gezinnen te verlichten door aan de achterblijvende ge zinsleden 50 procent uit te betalen van het loon. dat de arbeiders die naar Duitschland vertrekken tot dusver verdienden. De bedrijfsleiders hebben tot taak gekre- Armc Churchill. Naar uit Londen verluidt, heeft het Britsche ministerie van voedselvoorzie ning in verband met het graantekort in Engeland en dc hachelijke invoerpositie den whiskey-stokerijen verboden graan voor het vervaardigen van whiskey te ge bruiken. Door dit verbod hebben talrijke stokerijen het werk moeten neerleggen. gen, de naar Duitschland vertrokken werk lieden door nieuwe arbeidskrachten te ver vangen en dezen op te leiden. Zouden deze arbeidskrachten niet ter beschikking staan, dan wil men met behulp van de arbeidswet aan het land mannen tusschen 18 en 50 jaar beschikbaar stellen, die tot dusver werkloos waren of om andere^ redenen slechts korten tijd werk verricht hebben. Men verwacht hiervan nog een ander voordeel, n.l. dat op deze wijze een veel grootere reserve aan vak arbeiders verkregen wordt, hetgeen in latere jaren het Fransche bedrijfsleven zeer goed van pas kan komen. Bij ministerieel decreet zijn de uitvoerings bepalingen bekend gemaakt van de wet van 4 September op het gebruik der arbeids krachten en den arbeidsplicht. Daarin wordt o.m. het volgende bepaald: Iedere mannelijke Fransche onderdaan tusschen 18 en 50 jaar die zijn domicilie in Frankrijk heeft en geen geregeld werk van ten minste 30 uur per week kan aantoonen, moet zich binnen 48 uur na de publicatie van deze bepalingen aan melden bij den burgemeester in zijn woon plaats. De Roemeensche minister van financiën generaal Nicolai Stoenescu heeft zijn functie neergelegd. In zijn plaats is het bestuurslid van de Roemeensche nationale bank, Alexan dra Neagu benoemd. Neagu trad reeds eeni gen tijd op als raadgever van den minister president in economische kwesties. Tot minister van landbouw is benoemd Aurelian Pana tot nu toe onderstaatssecreta ris van het ministerie van landbouw HET DRIEMOGENDHEDEN- PACT. Js. Morgen zal het driemogendheden- pact twee jaar oud zijn. De wereldpolitieke driehoek BerlijnRomeTokio kan met groote voldoening dezen verjaardag vieren, want het pact is in deze tijdspanne onge twijfeld aan een zware belastingsproef on derworpen en.... krachtig genoeg geble ken; ja het is zelfs gesterkt. De groote doeleinden waarmede dit pact werd afgesloten zyn van wereldrevolutio nairen aard. Zij rekenen af met een toe stand die onhoudbaar geworden was. Daar toe is echter noodig. dat zware militaire slagen worden toegebracht, want dc partij die tot op heden in het bezit was van alle goederen en van alle mogelijkheden om zich goederen en macht te verwerven, geeft zich niet gemakkelijk over; zij zet, als het moet, graag de machten der hel in, om te ontkomen aan het „gevaar", dat de volleen, die tot dan toe niets bezaten, er in slagen zouden rechtsgelijkheid te verwerven. Het internationaal Complot van Joden en Anglo-Amerikaansche kapitalisten heeft in den bolsjewiek Stalin en zijn trawanten geest verwanten gevonden, waarmede zij zullen probeeren Europa in vuur en bloed te doen ondergaan. Maar al hun handelingen blij ven tot machteloosheid gedoemd door de kracht van het driemogendhedenpact, want waar is ook, dat de gezonde veerkrachtige jonge volken, die er in vertegenwoordigd zijn, een kracht kunnen ontwikkelen, welke ongenadig afrekent met het afgeleefde sy steem en in staat blijkt te zijn ook in de toekomst de moeilijkheden, welke haar in den weg worden gelegd, op te ruimen. Reeds is de mogelijkheid geschapen om de groote opbouwende gedachten welke destijds den stoot hebben gegeven tot de oprichting van het driemogendhedenpact in een aantal gebieden tot verwezenlijking te brengen. De zegevierende opmarsch der legers van Azië zoowel als van Europa, heeft doeleinden bereikt, die de verwachting wet tigen, dat de groote idee van dit pact haar toepassing zal kunnen vinden tot zegen van ons werelddeel, maar ook om ons sterk te maken tegen een vijand, die ons zou wil len overvallen in een laatste wanhopige krachtsinspanning, ofwel 't resultaat dat hij militair niet bereiken kan, zou zoeken te verwerven door terrorisatie van burgers en vernietiging van onze kultuurobjecïen. Ook Nederland heeft aan den vooravond van deze herdenking aanleiding tot dank baarheid; al zullen velen daarvan nog niet doordrongen zijn. Daarvoor rest ons de troost, dat groote gebeurtenissen altijd bui ten de massa otn hun beslissing hebben ge kregen. Nederland, dat in aanhankelijkheid aan het oude, in streven naar behoud van datgene wat niet te behouden was en waar mede wij reeds jarenlang in steeds grooter vaart naar den ondergang voeren, aan den verkeerden kant staat: bij de in gemakzucht afgeleefde volken; dat land zal, nu het zijn heele bezit verloren heeft, juist van het Driemogendhedenpact alles moeten ver wachten. De constructieve gedachten welke daar in verwerkt zijn, zullen ons land in de ko mende nieuwe wereldorde een goede plaats bieden. Wij hebben ons, om haar te ver werven, slechts in te spannen en volledig te geven, maar dat is iets wat men van ieder volk, dat nog waacd is te leven, zonder terughouding vergen mag. Daarom gedenken wy den 27en Septem ber met dankbaarheid en vreugde. Een Duitsche stooltroep in het oerwoud vai een rubberboot over een stroom gebracht. den Kaukasus. Voertuigen worden met (SS. P.K. Wiesebach Trans. R. P.H. c) Nederlandsche Bank controleert transacties Bezit boven f 100.000 kan ten verkoop aan de Ned. Bank gevorderd worden. liet verordeningenblad van 25 Septem ber bevat het besluit van den secretaris generaal van het departement van financiën, van den secretaris-generaal voor bijzondere economische zaken en van den secretaris generaal van het departement van justitie betreffende de aangifte en inlevering van waardepapieren. Hierin wordt bepaald: Artikel 1: De secrtaris-generaal is bevoegd IE De secretaris-genaral van het departe ment van financiën is bevoegd aan personen de verplichting op te leggen, aandeelen en andere waardepapieren, welke geen vaste rente dragen, binnen een door hem te be palen termijn bij een door hem aan te wij zen instantie aan te geven, voor zoover zij deze waardepapieren na 31 December 1941 hebben verworven. Hij is bevoegd aan een persoon, die een waardepapier ingevolge den vorigen volzin heeft aangegeven, de verplichting op te legden van de vervreem ding van dit waardepapier binnen een door hem te bepalen termijn bij een door hem aan te wijzen instantie aangifte te doen. De secretaris-generaal is bevoegd aan den eigenaar van een ingevolge het vorige lid aangegeven waardepapier de verplichting op te leggen of te doen opleggen, dit waar depapier op door hem vast te stellen voor waarden te vervreemden en de uit die ver vreemding voortvloeiende opbrengst op een door hem te bepalen wijze te beleggen. Artikel 2: De secretaris-generaal voor bijzondere economische zaken is bevoegd aan crediet- instellingen in den zip van artikel 1, onder 2, van het besluit no. 225/1941 betreffende het bank- en credietwezen de verplichting op te leggen, de door haar na 31 December 1941 aan anderen dan credietinstellingen afgegeven waardepapieren in den zin van artikel 1, eerste lid, binnen een door hem te bepalen termijn bij een door hem aan te wijzen instantie aan te geven. Hij is bevoegd van de credietinstellingen alle inlichtingen te verlangen, welke hij in verband met de uitvoering van en de controle op de aan gifte ingevolge artikel 1 noodzakelijk acht. Artikel 3: Hij die opzettelijk in strijd handelt met een hem op grond van de artikelen 1 o%.2 opgelegde verplichting, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste vijf jaren en met geldboete tot een onbeperkt bedrag of met een van deze straffen. De geldboete bedraagt tenminste anderhalf maal, in ge val van poging ten minste de helft van de waarde, welke het waardepapier, waarop het strafbare feit betrekking heeft, ten tijde van het begaan van het strafbare feit heeft gehad. Hij die door schuld in strijd handelt met een hem op grond van de artikelen 1 of 2 opgelegde verplichting, wordt gestraft met geldboete van ten hoogste honderdduizend gulden. Indien eejt bij het eerste of tweede lid strafbaar gesteld feit wordt begaan door of vanwege een rechtspersoon, wordt de straf vervolging ingesteld en de straf uitgespro ken tegen hem. die tot het feit opdracht heeft gegeven of bij het verboden handelen of het nalaten de feitelijke leiding heeft ge had. De bij het eerste en tweede lid strafbaar gestelde feiten zijn misdrijven. Artikel 4: Over alle strafbare feiten. waa#egen in dit besluit straf is bedreigd, oordeelt in eersten aanleg bij uitsluiting de economische rechter, overeenkomstig de bepalingen van het besluit no. 71/1941 met betrekking tot ce berechting van strafzaken, rakende het economische leven, zooals gewijzigd bij het besluit no. 92/1942. De secretaris-generaal van het departe ment van justitie is bevoegd te bepalen, dat de berechting geschiedt door den economi- schen rechter bij een bepaalde arrondisse- ments-reehtbank. Artikel 5: Dit besluit treedt heden in werking. HET UITVOERINGSBESLUIT. In Staatscourant no. 187 wordt de eerste beschikking van den secretaris-generaal van financiën gepubliceerd ter uitvoering van het besluit no. 106/1942 betreffende de aangifte en inlevering van waardepapieren, waarin het volgende wordt bepaald: Artikel 1: (1) Deze beschikking verstaat onder waardepapieren: 1. Aandeelen. die aan een Nederlandsche beurs tot de dagelijksche noteering zijn toe gelaten; 2. Depotfractiebewijzen en participatie- bewijzen, voor zoover zij niet als buiten- '.andsche waardepapieren beschouwd moe ten worden. (2). Deze beschikking verstaat onder personen: natuurlijke personen en rechts personen. Artikel 2: (1) Indien op den eersten dag van eenige maand de Avaardepapieren, welke een persoon na 31 December 1941 ver worven en vóór dien eersten dag der maand nog niet vervreemd heeft, naar den laatsten vóór dien eersten dag der maand geldenden koers, te zamen een waarde van ten minste f 100.000 ver tegenwoordigen. dan is die persoon ver plicht deze waardepapieren uiterlijk op den derden werkdag na dien eersten dag der maand aan te geven. (2) Een persoon, die een waarde papier ingevolge het vorige lid heeft aangegeven, behoeft dit waardepapier naar den stand van den eersten dag van eenige volgende maand niet opnieuw aan te geven. (3) Indien een persoon een waarde papier verwerft na den eersten dag der maand, welke voor de verplichting tot aangifte ingevolge het eerste lid in aan merking komt, dan Is hü verplicht dit waardepapier aan te geven uiterlijk op den derden werkdag na den eersten dag der maand, volgende op den dag der verkrijging. (4) De aangifte moei geschieden bij de- Nederlandsche Bank te Amsterdam op for mulieren, welke de kantoren van de Ne derlandsche Bank beschikbaar zullen stellen. Artikel 3: (1) De Nederlandsche Bank is be voegd aan een persoon, die gen waarde papier heeft aangegeven, bij brief de verplichting op te leggen, dit waarde papier binnen een in den brief te bepa len termijn ter beurze te vervreemden. De verplichting bestaat niet, indien de gene. aan wien zij wordt opgelegd, aan toont, dat hij het waardepapier reeds vóór ontvangst van den desbetreffen- den brief heeft vervreemd. (2) De Nederlandsche Bank is be voegd aan een persoon, die een waarde papier heeft aangegeven, bij brief de verplichting op te leggen, haar dit waar depapier binnen een in den brief te be palen termijn tegen den koers van 2 Maart 1942 ten verkoop aan te bicden. De verplichting bestaat niet, indien de gene, aan wien zij wordt opgelegd, aan toont, dat hij het waardepapier reeds vóór ontvangst van den desbetreffen- den brief heeft vervreemd. Dc Neder landsche Bank is bevoegd de tegen waarde te voldoen in schuldbewijzen ten laste van den Nederlandsclicn Staat en deze schuldbewijzen in een afzon derlijk depot ten name van den verkrij ger in bewaring te nemen. Dc verkrijger is slechts met vergunning van den secretaris-generaal van het departement van financiën bevoegd, de afgifte van deze schuldbewijzen uit het depot te vorderen. Hij is slechts met vergunning van den secretaris-generaal bevoegd over deze schuldbewijzen te beschikken. Artikel 4: (1). Bij de eerste na het in werking tre den van deze beschikking voorgeschreven aangifte moeten de waardepapieren, wel ke een persoon na 31 December 1941 heeft verworven en anders dan door bemiddeling van een kredietinstelling heeft vervreemd, worden beschouwd als waardepapieren in den zin van artikel 2, eerste lid. (2) De secretaris-generaal van het de partement van financiën is bevoegd aan een persoon, die aangifte heeft gedaan van de vervreemding van waardepapieren in den zin van het eerste lid, bij brief de ver plichting op te leggen aan de Nederland sche Bank binnen een door hem te bepalen termijn naam en adres van den verkrijger, zoomede de voor de vervreemding De- dongen tegenprestatie en de voorwaarden voor haar voldoening mede te deelen. (3). De Nederlandsche "Bank heeft tegen over degenen, die haar ingevolge het tweede lid als verkrijgers zijn medege deeld, de bevoegdheden, welke haar inge volge artikel 3 tegenover dengene, die de aangifte doet, toekomen, indien de aange ver en de verkrijger het oogmerk hebben gehad, daardoor een verplichting ingevol ge artikel 3 te ontduiken. (4) Een verplichting overeenkomstig ar tikel 2, derde lid, wordt door een aangifte overeenkomstig dit artikel niet in het leven geroepen. Artikel 5: Deze beschikking treedt in werking op 1 November 1942. Naar aanleiding van de publicatie van bovengenoemde verordening en het desbe treffend uitvoeringsbesluit heeft de secre taris-generaal van het departement van fi nanciën de volgende mededeeling verstrekt: Sinds den zomer van het jaar 1940 zijn verschillende maatregelen genomen, waar aan een drieledig doel ten grondslag ligt. 1. De speculatie, die het scheppen van inkomen zonder arbeid ten doel heeft, den kop in te drukken. In tijden, waarin de staat op ieder gebied van het bedrijfsleven er naar streeft, de prijzen stabiel te hou den. kan het niet worden geduld, dat een groep speculanten de koersen aan' de beurs telkens verder naar boven drijft. De prijs- discipline, die de staat van iedereen zon der onderscheid eischt, moet ook gelden voor de beurs. 2. Den kleinen fona-fide bezitter van effecten te behoeden voor de misleidende uitwerking, welke de hooge koersen op hem konden uitoefenen en het hem ook in de toekomst mogelijk te maken de belegging van zijn spaargelden, voor zoover deze in aandeelen geschiedt, op een reëele basis te doen plaats hebben. 3. Den beurshandel in stand te houden zulks in het belang van een geregeld kapi taalverkeer en van de bij den beurshandel betrokken personen, waarvan een gedeelte bij het sluiten der beurs broodeloos zou worden. Het is te betreuren, dat er in Nederland onverantwoordelijke elementen zijn. die achtereenvolgens een serie maatregelen noodzakelijk maakten en thans tot het af kondigen van de bovengenoemde verorde ning aanleiding gegeven hebben. In het jaarverslag van de Nederlandsche Bank heb ik in mijn kwaliteit van presi dent dier bank in het bijzonder gewezen op de koerswaardeering van Indische aan deelen, die men inderdaad slechts als een uiting van pathologische speculatienei gingen kan bestempelen. De verordening, die thans is gepubli ceerd, schept een wapen tegen de groote speculanten, een wapen, dat tegen hen on barmhartig zal worden gehanteerd, zoodra zulks noodig is. Deze specülanten hebben de mogelijkheid zich van het nemen van sancties vrij te houden, door tijdig dat ge deelte van hun bezit af te stooten. dat hun totaal aan inkoopen sinds 31 December 1941 tot 100.000.of daarboven heeft doen stijgen, berekend naar de geldende koersen op den laatsten beursdag vóór den eersten van de maand November en vol gende maanden. De redelooze opeenhooping van aandeelenbezit in handen van groote speculanten zal op deze wijze worden ver meden en daarmede zal materiaal aan de markt worden gebracht, dat den bona-fide kleinen belegger voor zijn spaarpenningen een behoorlijke beleggingsgelegenheid waarborgt. Deze kleine belegger heeft van de verordening hoegenaamd niets te vree zen, want de Nederlandsche Bank en het departement van financiën, die de uitvoe ring der verordening zullen hebben te han- teeren. zullen doelbewust die personen tref fen. die naar hunne meening, door het aankoopen de beurs trachten te ontwrich ten. De sanctie kan daarin bestaan, dat men deze groote bezitters dwingt om hun bezit aan de Nederlandsche Bank te koop aan te bieden tegen den koers van 2 Maart 1942. waarop de meeste koersen ongeveer hun laagste peil na de bezetting van onze ge- biedsdeelen in Oost-Azië door Japan, be reikten. De Nederlandsche Bank kan aldus tot de orde geroepen bezitters dwingen de ze minimum-opbrengst te beleggen in staatspapieren, die in een apart depót bij de Nederlandsche Rank worden gegeven, en waarover de bezitter alleen met mijn toestemming zal kunnen beschikken. Teneinde personen, die geneigd zouden zijn om deze bepalingen te ontduiken, te kunnen-achterhalen, is het bankgeheim ten aanzien van dergelijke effecten-transacties opgeheven en kan de secretaris-generaal van bijzondere economische zaken van crediet-instituten alle inlichtingen ver langen, die hy wenscht Personen, die op het ontduiken van deze bepalingen betrapt worden, kunnen be straft worden met gevangenisstraf tot 5 jaar en/of een geldboete in onbeperkte hoogte. De secretaris-generaal van het de partement van justitie, die bij het tot stand komen van deze verordening zijn volle me dewerking heeft verleend, kan den econo- mischen rechter h»t berechten van derge lijke personen op/Vagen. Arbeid in Duitschland. Probleem der arbeidskrachten opgelost. Berlijn, 22 Sept. (A.N.P.) De Rijkscommis saris voor het gebruik der arbeidskrachten, Rijksstadhouder en Gouwleider Sauckel heeft gisteravond ten overstaan van vertegenwoor digers der pers verklaringen afgelegd over zijn ressort. Terwijl de tegenstanders van Duitschland oorspronkelijk hoopten door voe dingsmoeilijkheden en door een uitbreiding van den oorlog de Duitsche arbeidskracht ge leidelijk te doen verslappen, kan Duitschland naar Sauckel zeide, thans beschikken over voldoende arbeidskrachten, hoe lang "de oor log ook nog moge duren. Ten aanzien van de voeding zeide de Rijks commissaris. dat in Juni j.l. bijv. in den Groot-Duitschen landbouw meer arbeids krachten aan het werk waren dan in 1939. Daarmede echter zoo ging Sauckel voort is het probleem der arbeidskrachten prac- tisch opgelost. Ondanks een belangrijk gecon- centreerden tijd is de voortreffelijke Duitsche oogst van dit jaar zonder moeilijkheden bin nengebracht. zoodat daarmede een der be langrijke verwachtingen der- geallieerden, n.l. Duitschland op het gebied van de voeding in moeilijkheden te zien, definitief teleurgesteld is. Evenals hier. heeft men ook op het gebied van dc bewapening een geweldig aantal bui- tenlandsche arbeidskrachten aan het werk gezet, omtrent welker aantal om begrijpelijke militaire redenen geen nadere gegevens be kend gemaakt kunnen worden. Ongeveer vier weken geleden zoo verklaar de Sauckel, heeft hij den Führer kunnen mel den, dat de hem opgedragen taken betref fende het gebruik van de arbeidskrachten ten uitvoer gelegd zijn. Het voornaamste ge bruik van buitenlandsche arbeidskrachten, zoo blijkt uit de verklaringen van den Rijks commissaris verder, geschiedt in Duitschland uit de bezette gebieden van de Sowjet-Unie. De arbeiders van deze gebieden komen gaar ne naar Duitschland en verrichten daar ge willig hun werk uit dankbaarheid voor het feit, dat het juk der bolsjewieken definitief van hen is afgenomen. Zij verrichten hun werk voor een deel met waarlijk schitteren den ijver, weshalve ook de rijksminister voor de munitie Speer in staat is geweest het leverantiecredit voor de Duitsche weermacht voor een deel'belangrijk is overschrijden. Sauckel verklaarde verder, dat dc werk willigheid van deze mannelijke en vrouwelijke Russische arbeidskrachten er slechts op kan berusten, dat het het bolsjewisme niet is ge lukt deze menschen ten aanzien van de wereldopvatting zoo te boeien, dat zij, die ook thans nog, nu zij ter beschikking van Duitschland staan, aanhangen. Uit de uiteen zettingen van den Rijkscommissaris blijkt verder dat daden van sabotage onder de in Duitschland arbeidende buitenlanders ln ver houding tot hun groote aantal, verwonderlijk gering zijn. De Russische arbeiders worden, aangezien zij volkomen ln lompen gekleed waren, in Duitschland van de noodige klee- dingstukken voorziei» driemaal medisch on derzocht, in kampen ondergebracht, die spe ciaal voor hen volgens de bepalingen van den Duitschen arbeidsdienst worden opge richt, en krijgen hun voeding, die overeen stemt met die van de Duitsche burgerbevol king, waarbij ook speckle rantsoenen moge lijk zijn. Millioenen arbeiders uit de vroeger vijandelijke gebieden, zoo merkte Sauckel ten slotte op, verrichten thans op deze wijze in Duitschland een volledig geldige arbeids prestatie. De kwestie van het gebruik der arbeidskrachten is daarmede in Duitschland opgelost. Knox op inspectiereis. De Amerikaansche minister van marine, Knox, zal de Amerikaansche en Geallieerde steunpunten aan de kust van den Atlanti- schen Oceaan gaan bezichtigen. De reis zal hem voeren tot aan Natal en Brazilië. Naar de Engelsche nieuwsdienst meldt, is Knox reeds op zijn inspectiereis aangekomen te Balboa in de zone van het Panama-KanaaL Knox zal een bezoek brengen aan den pre sident en den minister van buitenlandsche zaken van de republiek Panama en de marine inrichtingen aan het Panama-kanaal bezich tigen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlemsche Courant | 1942 | | pagina 1