Haarlemsche Courant
Voedselvoorziening van Europa verzekerd.
Pact van Drie fundament der
nieuwe Wereldorde.
Strijd woedt in huizen
complexen aan de
Wolga.
287e Jaargang No. 228 X X
Abonnement p. week 0,24, p. maand 1.U, p. kwartaal 5,4
franco p. post 3,73, loue nummers 6 cent. Advertentlïn 3—11
m.m. ƒ3,— elke m.m. meer 20 cent Reclames dubbele prijs.
Advertentieabonnementen isoo m.m. 12 cent p. m.m. Kennemer
Editie 3li m.m. 1,20. Abonnement 1500 m.m. 5 cent p. m.m.
(Atff.i Grafische Bedrijven Damlate.
Wnd. Hoofdredacteuri 9. V. BAUDEWYNS.
Nieuwsblad voor Noord-Holland
Verschijnt dagelijks behalve op Zon- en feestdagen.
Maandag 28 September 1942
Bureaux Haarlem: Groote Houtstraat 93. Bijkantoor: Soendae
plein 37. TeL Directie 13082. Hoofdredactie 15054, Redactie 19608,
Administratie 10724. 14825; Soendapleln 12230. rostglro 134958.
Directie ph. A. mees p. w. peereboom.
J3
Rede van Von Ribbentrop.
Het Pact van Drie, eens waarschuwing tot de
V.S., thans basis voor wereldsamenwerking.
Den bolsjewisten werd 1,6 millioen K.M.2 van huh grond
gebied ontrukt. Geallieerden verloren afgeloopen jaar ten
minste twee maal zooveel scheepsruimte als zij konden
bouwen. De Sowjet-Unie nadert haar algeheele uitputting.
Slag om Stalingrad wellicht eens symbool van vrijheidsstrijd.
De tijd werkt thans voor
de drie mogendheden.
De Rijksminister van buitenlandsche za
ken. Von Ribbentrop, heeft ter gelegenheid
van den verjaardag der onaerteekening van
het Driemogendhedenpact Zondagavond een
receptie gegeven, waar aanwezig waren de
Ilaliaansche ambassadeur, de Japansche
ambassadeur, de Hongaarsche gezant, de
Roemeensehe gezant, de Kroatische gezant,
de Bulgaarsche gezant en de Slowaaksche
aakgelastigde, gencraal-veldmaarschalk
Ceitel, Reichspressechef dr. Dietrich, gouw-
eider Bohle. de leidende ambtenaren van
iet departement van buitenlandSch zaken
en de bij de uitvoering van net driemo-
jendhedenpact betrokken persoonlijkheden
van staat en weermacht.
De Rijksminister hield een redevoe
ring, waarin hij zeide, dat het sluiten
van het driemogendhedenpact vooral
was geschied als waarschuwing voor
de Ver. Staten van Noord-Amerika.
Zin en doel van het bondgenootschap was
dus zuiver defensief, n.l. verhinderen dat
de Europeesche oorlog door deelneming van
de Ver. Staten een algemeene wereldoor-
og zou worden en daarmede zou worden
erlengd. Roosevelt sloeg de waarschuwing
In den wind en gmg spoedig tot openlijke
oorlogshandelingen over. Een jaar lang
lebben de mogendheden van het pact zijn
teleedigïngen, uitdagingen en vijandige
landelingen aangezien in de hoop, dat het
gezond verstand van het Amerikaansche
rolk nog zou spreken. Maar deze oorlog was
iet meest eigen werk van Roosevelt. Hij
stelde Japan eischen, die zijn eer moesten
aantasten. Daarmede was de maat vol en
Japan sloeg toe. Duitschland. Italië en Jas
pan sloten zich riog nauwer aaneen in een
bond op leven en dood en besloten de wa
pens niet eerder neer te leggen dan wan
neer de toekomst van hun volken en de
ueuwe Wereldorde voor goed beveiligd was.
Voortgaande schetste de minister de ge
beurtenissen sedert September 1942. de Ja
pansche successen, de geweldige successen
ran Duitschland en zijn bondgenooten en
sprak over den thans reeds weken om Sta-
ingrad woedenden slag.
Stalingrad.
Wij allen, politici en soldaten, weten, zoo
zeidë hij, en het geheele Duitsche volk weet
dat het bij dezen strijd om groote dingen
kaat. Wij weten echter ook dat de helden-
"pnoed en dapperheid der Duitsche troepen
ook den slag om Stalingrad zullen winnen.
Wellicht zal "men later eens dezen slag
tot symbool maken van den vrijheidsstrijd
van Europa. Want met de verovering van
deze stad, die het groote verbindingscentrum
is tusschen Noord- en Zuid-Rusland en die
de voornaamste verkeersader van dit land,
de Wolga, beheerscht, wordt aan onzen gc-
vaarlijksten tegenstander een slag toege-
bracht, waarvan hij zich niet meer zal her-
eUIf stellen.
Territoriaal gezien hebben de verbonden
troepen reeds 1.6 millioen vierk. km. bezet.
Van .het opengelegde deel van het Europee
sche Rusland is daarmede ruim de helft,
en wel het verreweg waardevolste deel
hecht in Duitsche handen.
Met de bezetting van de Oekraine en de
gebieden tusschen Donetz en Don. tusschen
Don en Wolga en de Krim benevens de tot
dusver veroverde deelen van den Kaukasus,
2ijn.de vruchtbaarste gebieden van de Sov
jet-Unie in Duitsche handen. Daarmede zijn
tweederde deel van het broodgraan, ruim
tweederde van de v'leeschvoorziening en
Gl bijna de geheele voorziening van suiker
voors de Sovjet-Unie weggevallen.
Niet minder rampspoedig zijn de ver
liezen aan vitale grondstoffen, zooals
ijzererts en steenkool tot 60 en 70 pet
en mangaan tot 95 pet, waardoor de
vervaardiging van staal van hooge
waarde dubieus is geworden.
De Sovjet-Unie nadert derhalve zoowel
ten aanzien van het menschenmateriaal als
ran levensmiddelen en grondstoffen voor
de nog resteerende industrie de grens der
Uitputting.
De olie.
Als beslissende factor komt daarbij
Jiet uiterst groote gevaar voor ongeveer
'90 pet der bolsjewistische olieproductie.
Reeds thans is het vervoer van olie uit
den Kaukasus doordat de Duitschers de
Wolga beheerschen evenals de vitale
spoorlijnen, nauwelijks nog mogelijk.
Zonder voldoende olie echter wordt een
modern leger en luchtwapen invalide.
Er kan geen twijfel aan zijn dat een
land met zulke verliezen noodzakelij
kerwijze vroeg of laat achter adem
moet geraken.
Het tweede front.
UTS
In dit verband' behandelde de Rijksminis
ter de kwestie van de materieele ondersteu
ning van Sovjet-Rusland door Engeland en
lie Vereenigde Staten. Het feit, van
het uitblijven van de beloofde materieele
hulp heeft Sovjet-Rusland aanleiding ge-
?even energiek aan te dringen op een ont-
asting door de Anglo-Amerikanen. Chur
chill heeft in Moskou gesproken over het
„tweede front", waarop de onderneming
van Dieppe in scene is gezet. De Duitsche
troepen zijn gereed voor verdere pogingen
van dien aard. Men vergist zich echter wan
neer men aanneemt, dat daardoor een ont
lasting voor Rusland zal ontstaan.
Duitschland met zijn bondgenooten is thans
too sterk, dat pogingen tot oprichting van
een tweede, derde, vierde of hoeveelste
front ook, waarmede Roosevelt bluft, het
Voortschrijdende verlammen van Sovjet-
Rusland niet meer kunnen tegenhouden.
Voortgaande sprak Von Ribbentrop over
de successerfin Europa en Afrika benevens
de grootsche successen van marine en
luchtwapen op' zee.
Jlij achtte de ramingen betrouwbaar
volgens welke de verbonden mogend
heden in het afgeloopen jaar ten minste
twee maal zooveel, waarschijnlijk ech
ter nog aanzienlijk meer koopvaardii-
tonnage in den grond hebben geboord
dan Engelschen en Amerikanen konden
bouwen. Wat echter in de toekomst ook
aan «de andere zijde aan tonnage ver
vaardigd zal worden, de landen van het
Driemogendhedenpact zullen steeds in
staat zijn, veel meer koopvaardij tonnage
in den grond te boren dan door de vij
anden kan worden aangebouwd.
Het transportvraagstuk moet noodzake
lijkerwijze voor den tegenstander tot een
steeds onoplosbaarder probleem worden.
Zooals ook de vorming van gevechtsfronten,
die de landen van het Pact van Drie met de
Engelschen en Amerikanen in voor den
oorlog beslissende gevechten zouden kun
nen verwikkelen waarschijnlijk reeds door
het tonnage-vraagstuk zal mislukken.
De gevolgen van de militaire prestaties
der landen van het pact van drie bliikch
thans reeds op alle gebieden. In dezelfde
mate. waarin hun mogelijkheden op het
gebied van bewapening en strategie beter
worden verminderen zij aan den kant van
den vijand. De rijksminister vatte deze si
tuatie samen in de volgende punten:
De voeding.
Ie. Het wellicht meest urgente pro
bleem van Europa, het voedingsprobleem-
is definitief geregeld, door de verovering
van de Oekraine. het Don- en Koebange-
bied is niet alleen de voeding van Duitsch
land en Italië, maar van geheel Europa in
de toekomst beveiligd. De levensmiddelen
positie kan van jaar tot jaar slechts beter
worden.
Grondstoffen en arbeiders.
2e. Wat de grondstoffenpositie van de
landen van#het Pact van Drie betreft, zij
zijn, aangez'ien hun alle grondstoffen van
Europa tot aan den beneden-Woiga toe en
die van geheel Oost-Azië ter beschikking
staan, thans in een situatie, waarin voor
hun oorlogsbehoefte op dit gebied geen
moeilijkheid meer kan ontstaan. Ten aan
zien van de bewapeningscapaciteit zullen
Duitschland en zijn bondgenooten stellig
kwalitatief en wanneer men alle factoren
overweegt ook kwantitatief de tegenstan
ders overtreffen. Dat geldt onder meer voor
de arbeidskrachten. Het betreft een voor
sprong der landen van het Driemogend
hedenpact, die in dezen oorlog niet meer
zal worden ingehaald.
Tegenover de rond 190 milloen men-
schen in Engeland en de Ver. Staten,
waaruit hun geschoolde arbeiders ko
men, waarbij dan de nog aanwezige
maar sterk gedecimeerde aantallen ge
schoolde arbeiders der Sovjet-Unie ko
men, beschikken de landen van het
Driemogendhedenpact over een men-
schen-reservoir van ongeveer 450 mil
lioen. De vergelijking wordt nog be
langrijk gunstiger, wanneer men be
denkt. dat het percentage geschoolde
arbeiders in de Europeesche landen al
tijd veel grooter is geweest dan in En
geland en de Ver. Staten.
De strategische' positie.
3e. De strategische positie van de lan
den van het Driemogendhedenpact wordt
gekenmerkt door het feit. dat de verbon
denen overal onneembare militaire posities
hebben veroverd, van waaruit zij den te
genstander he* hoofd kunnen bieden of
zelfs het initiatief kunnen nemen en hem
uit verdere posities verdrijven. In het Oos
ten zullen de daar strijdende deelen van'de
Duitsche weermacht en hun bondgenooten
steeds weer aanvallen en zoolang toeslaan
tot ieder gevaar van het bolsjewisme voor
Europa eens en voor altijd is verdwenen.
Op de Middellandsche Zee en Afrika zul
len de Duitsch-Jtaliaansche formaties den
Engelschman niet tot r.ust laten komen. In
het Westen staat onze weermacht van
Noord-Noorwegen tot de Spaansche grens in
sterke stellingen en de in het achterland op
gemarcheerde legert zijn bereid iedere lan
dingspoging in de kiem te verstikken.
De bombardementen.
Wat den bommenoorlog tegen de bur
gerbevolking betreft, de toekomst zal lee-
ren of deze meest eigen uitvinding van
Churchill een goede of slechte gedachte is
geweest. Iedere bom, ieder vernield huis en
iedere doode maakt het Duitsche volk nog
slechts harder en vastbeslotener in zijn wil
om de Engelschen alles terug te betalen en
er zorg voor te dragen, dat Europa eens en
voor altijd rust heeft van Engeland. Ook de
andere volken van Europa denken er zoo
over.
Overigens kan ChurchiU er zeker van zijn
dat de bommen geteld worden en dat de
tijd zal komen waarin wij ons met dit En-
gelsche vliegtuigmoederschip voor Europa
definitief zullen bezighouden.
Behalve het bombardeeren van de Duit
sche burgerbevolking heeft Churchill in de
drie Jaren van dezen oorlog nauwelijks een
militair succes te boel$en gehad. Het schijnt
hem veeleer voorbehouden te zijn het eene
deel van het Britsche Rijk aan zijn vijanden,
'het andere aan zijn vriend en bondgenoot
de Ver. Staten te verliezen.
Terwij] Roosevelt bij gebrek aan militaire
prestaties een blufoffensief met astronomi
sche wapeningseijfers onderneemt, om het
Engelsche volk zand in de oogen te
strooien, neemt hij in alle stilte de eene
Engelsche bezitting na de andere over. Men
vraagt zich vaak af. of de Engelsche regeer
ders door misdadigheid dan wel door on-
noozelheid hun volk in dezen toestand ge
bracht hebben. Waarschijnlijk zal er eens
een groote ontnuchtering komen.
De mogendheden van het Pact van Drie
zijn tot alles bereid en besloten. Voor iedere
poging om onze werelden in het Noorden.
De Sow jet-Unie verloor:
twee-derde van haar Euro
peesche bevolking;
twee-derde van haar brood
graan;
twee-derde van haar vleesch.
voorziening;
haar geheele suikervoor
ziening;
60 procent van haar ijzererts;
60 procent van haar steenkool;
95 procent van haar mangaan;
terwijl 90 procent van haar
petroleumproductie thans
wordt bedreigd.
Engeland strijdt aan
13 fronten."
Naar Associated Press meldt, heeft de
tweede onderstaatssecretaris van het Brit
sche ministerie van oorlog, Lord Croft, in
een rede als antwoord op den roep naar
een tweede front verklaard: Engeland
strijdt reeds aan dertien fronten en voor
het grootste deel onder zeer ongunstige
omstandigheden."
Westen, Oosten of Zuiden te na te komen
zal de vijand met hetakomben van dooden
hebben te betalen. Duitschland. Italië en
Japan met hun bondgenooten zullen hun
vijanden steeds nieuwe slagen toebrengen,
tot zij eindehik er genoeg van hebben en
zoowel Engeland als de Vereenigde Staten
zullen inzien» dat zij in Europa en Oost-
Azië niets meer te zoeken hebben".
Ten slotte gaf Von Ribbentrop uiting
aan de rotsvaste overtuiging, dat de lijd
thans definitief werkt voor ae landen
van het Pact van Drie.
De uitoefening van het recht
van abolitie en van gratie.
Het verordeningenblad bevat een tw.eede
verordening van den Rijkscommissaris voor
het bezette Nederlandsche gebied, houden
de wijziging der verordening no. 2-1941 be.-
treffende de uitoefening van het recht van
abolitie en van gratie.
Na deze wijziging komt genoemde ver
ordening als volgt te luiden:
Op grond van het decreet van den Fiihrer
betreffende de uitoefening van het recht
van abolitie en van gratie in het bezette
Nederlandsche gebied van 20 December
1940 (r.w.b. 1, biz. 1644) bepaal ik:
Artikel 1.
(1) De beslissing over de uitoefening van
het recht van gratie behoud ik mij voor:
1. In alle zaken, vallende binnen de be
voegdheid van het Duitsche landsgerecht of
van het Duitsche hooggerechtshof in het
bezette Nederlandsche gebied.
2. In al die zaken, waarin vóór de inwer
kingtreding der verordening no. 52-1940 be
treffende de Duitsche rechterlijke macht
voor strafzaken een Nederlandsche rechter
een veroordeeling ter zake van een straf
baar feit heeft uitgesproken, tot de behan
deling waarvan op grond van paragraaf 2
der genoemde verordening thans de Duit
sche gerechten bevoegd zouden zijn.
3. In al die zaken, waarvan de Neder
landsche rechter kennis neemt, welke niet
vallen onder het bepaalde onder 2 en ter
zake van welke deze rechter een vrijheids
straf of vervangende vrijheidsstraf van
meer dan zes maanden of een geldboete
van meer dan vijftienhonderd gulden heeft
opgelegd, tenzij ik de procedure tot gratie-
verleening in bepaalde gevallen aan den
secretaris-generaal van het departement van
justitie overdraag.
4. In al die zaken, waarvan de Nederland
sche rechter kennis neemt, welke niet val
len onder het bepaalde onder 2 en. 3 en
welke ik in bepaalde gevallen aanwijs.
2) Hetzelfde geldt ter zake van het recht
van abolitie.
Artikel 2.
(1) IH draag de uitoefening van het
recht van abolitie en van gratie over op
den secretaris-generaal van het departe
ment van justitie, voor zoover ik mij niet
in overeenstemming met het bepaalde in
art. 1 de beslissing voorbehoud.
(2) Indien de secretaris-generaal een
beslissing genomen heeft, staan den verzoe
ker geen rechtsmiddelen tegen deze beslis
sing ter beschikking. Ik behoud mij evenwel
het recht voor in bepaalde gevallen beslis
singen van den secretaris-generaal te ver
nietigen of te wijzigen.
Artikel 3.
Alle met deze verordening in tegenspraak
zijnde voorschriften, meer. in het bijzonder
de artikelen 14a tot en met 17 van het Ne
derlandsche wetboek van strafrecht en de
art. 559 en 560 van het Nederlandsche wet
boek van strafvordering, blijven buiten
toepassing.
Artikel 4.
De voorschriften ter uitvoering van deze
erordening worden bij instructie gegeven.
Duitschland, Italië en Japan vierden den tweeden verjaardag
van 'het Driemogendhedenverdrag.
1940-27 SEPTEMBER-1942
Boodschap van
Von Ribbentrop
Japan: „Verantwoordelijkheid
voor de uitbreiding van den
oorlog berust bij Londen en
Washington".
Ter gelegenheid van den verjaardag der
oniderteekening van het Driemo^ndheden-
pact heeft de Rijksminister van buiten
landsche zaken Von Ribbentrop Zaterdag
voor de radio een boodschap bekend ge
maakt, waaaan wij het volgende ontleenen-
Het doel, dat ons bij het sluiten van het
Driemogendhedenpact op 27 September
1940 voor oogen stond was een uitbreiding
van den toen reeds uitgebroken Europee-
schen oorlog tot een wereldoorlog te verhin
deren, het herstel van den vrede te verge
makkelijken en den weg te effenen voor een
alles omvattende, rechtvaardige nieuwe or
dening van de wereld.
De vijanden der mogendheden van het
pact wilden het anders. In hun egoïsme en
hebzucht betwistten zij onzen gezonden
vooruitstrevenden volken het recht op
ruimte en aandeel in de goederen dezer
aarde.
In deze voor onze landen kritieke tijden
heeft het Driemogendhedenpact zijn waarde
bewezen. De reeds verbonden volken sloten
zich thans nog nauwer aaneen tot een lots-
gemeenschap op leven en dood en traden
hun vijanden tegemoet.
Desondanks blijft de vijand probeeren ons
de verkregen posities afhandig te maken.
Een harde strijd zal ons derhalve nog te
wachten staan.
In het bewustzijn van hun rechtvaardige
zaak en met verbeten vastberadenheid zul
len de landen van het Driemogendhedenpact
den vijand overal blijven treffen, waar hij
zich vertoont en wel zoolang, tot hij heeft
ingezien, dat hij op hun leefruimte nooit
meer iets te zoeken heeft.
Dan zullen de grondslagen gelegd zijn
voor de oprichting van een rechtvaardige
nieuwe orde. Het Driemogendhedenpact
evenwel, deze sterke machtscoalitie, zal ook
na de zegevierende voltooiing van onzen
vrijheidsstrijd het fundament blijven van
de nieuwe Wereldo^Je en de waarborg voor
een langen gelukkigen tijd van vrede voor
onze volken".
Italië.
Ter gelegenheid van den verjaardag van
het pact heeft de Italiaansche minister van
buitenlandsche zaken. Graaf Ciano, in een
radioboodschap o.m. gezegd:
Dit pact is niet ontstaan uit zuiver diplo
matieke berekening en evenmin uit een
tijdelijke noodzaak van de oorlogvoering,
doch uit het diepe bewustzijn van de ge
meenschappelijke zaak, die onze volkan
willen dienen en van de gemeenschappe
lijke doelstellingen waarvoor zij strijden
Italië, Duitschland en Japan hebben in
deze jaren de groote krachten van de ver
nieuwing der wereldgeschiedenis be
lichaamd.
Het doel van den harden strijd, dien wij
thans voeren is: den wensch der volken te
verwezenlijken naar een op gerechtigheid
gebouwde wereldorde en den vrede der ge
rechtigheid tot stahd te brengen, die altijd
het hooge'doel is geweest van de groote
leiders in onze geschiedenis en dien haar
beschermgeest alsmede de overwinning der
wapens met stelligheid aan Europa en aan
de wereld zal brengen".
Japan.
De Japansche ministA van buitenlandsche
zaken. Tani, heeft eveneens in een bood
schap den vérjaardag van het paot her
dacht. Daarin zegt hij o.a.:
De drie mogendheden hadden oorspron
kelijk de bedoeling de onrust in Europa en
Oost-Azië te beperken en de uitbreiding
van den oorlog te verhinderen. De En-
gelsch-Amerikaansche politici evenwel,
met hun onbeschaamde en aanmatigende
eischen, wilden deze bedoeling der drie mo
gendheden niet aanvaarden.
Tezamen met hun- aanhangers heb
ben zij den oorlog tegen Japan. Duitsch
land en Italië ontketend. Daardoor zijn
de verwarringen in het Oosten en in
het Westen tot een wereldoorlog ge
worden. Er valt niet aan te twijfelen,
dat de verantwoordelijkheid daarvoor
berust aan Engelsch-Amerikaansche
zijde.
Ik zou alle verstandige menschen in de
geheele wereld er op attent willen maken,
dat in Japan. Duitschland. Italië en de ver
bonden landen elkeen weet. dat het eind
doel van dezen oorlog de oprichting van
een nieuwe Wereldorde is en dat men der
halve- vastbesloten is, dezen strijd onder
alle omstandigheden door te zetten.
Hiermede betuig ik ter gelegenheid van
den tweeden verjaardag der onderteekening
van het Driemogendhedenpact mijn har
telijkste gelukwenschen".
Aan het Kaukasische- en het Terek-front terreinvorderingen.
Bommen op Toeapse en Chosta. Slag bij Rzjef sinds twee
dagen gaande.
260 vijandelijke booten op
de Newa vernietigd.
Britsche luchtaanval op
Oslo.
Het Duitsche weermachtbericht van
Zondag luidde:
In het Noordwesten van den Kau
kasus en aan de Terek is de vij
and, ondanks taaien tegenstand, uit
diepe groepen stellingen verdreven.
Bij den afweer van een tegehaanval
vernietigden Du:ts«he roepen aaf de
Terek twee vijandelijke bataljons en
maakten vele honderden gevangenen.
De luchtmacht bombardeerde de ha
vens Toeapse en Chosta en be
schadigde een vrachtboot met bom
men.
In het centrum van Stalingrac
heeft infanterie verscheiden kazematten
installaties en blokken huizen bestormd en
drong met steun van duikbommenwerper'
op enkele nieuwe plaatsen tot de Wolga
door. Ontlastingsaanvallen op het Noorde
lijke grendelfront werden afgeslagen. Een
tankdivisie vernietigde daarbij 24 grooten-
deels zware pantservoertuigen. Geconcen
treerde luchtaanvallen berokkenden den
bolsjewisten zware verliezen. Formaties
Duitsche en Roemeensehe gevechtsvliegtui
gen zetten de verlamming van den vijande
lijken etappedienst op de spoorwegen in
het gebied van de Beneden-Wolga voort.
Aan het Donfront plaatselijke ge
vechtsactiviteit. Ten Noordwesten van
Woronesj mislukten weer verscheiden
vijandelijke aanvallen. Bij Rzjef viel de
vijand een sector van het front met sterke
strijdkrachten, gesteund door pantservoer
tuigen en vliegtuigen, opnieuw aan. Deze
zware gevechten zijn nog gaande.
Ten Zuiden van het Ladogameer
zijn verscheiden vijandelijke aanvallen on
der zware verliezen voor den vijand afge
slagen en nieuwe concentraties door gecom
bineerd vuur van alle wapens onder deel
neming der luchtmacht uiteengedreven.
Bij een poging van den vijand om over
een breed front over de N e w a te trekken
zijn meer dan 260 booten vernietigd en een
aantal gevangenen gemaakt.
De bolsjewieken hebben Zaterdag 50
vliegtuigen verloren. Drie eigen toesteller
worden vermist.
In Noord-A f r i k a hebben Duitsche ge
vechtsvliegtuigen Vrijdag een verrassenden
aanval op net Britsche steunpunt in de oase
Koefra gedaan. Bommen en schietwapens
veroorzaakten vernielingen en brand in de
versterkings- en vliegveldmstallaties bene-
wens in troepenbarakken.
Duitsche jagers hebben Zaterdag als es
corte en tijdens vrije jacht zonder eigen
verliezen acht Britsche jagers neergescho
ten. Het vliegveld Heliopolis bij Cairo
werd Zaterdagnacht met bommen bestookt
Aan de K a n a a 1 k u s t en bij nachtelijke
stoorvluchten in de omgeving van Noord
en Oostzee zijn vier Britsche jagers neer
geschoten.
Kapitein Graf, escadrillekapitein bij een
jachteskader. heeft Zaterdag zijn 200e tot
202e overwinning in de lucht behaald.
Het D.N.B. voegt hieraan toe: Het Duit
sche luchtwapen heeft in de eerste 24 da
gen van September in totaal 2160 bolsje
wistische vliegtuigen vernietigd. Bij dit
aantal komen nog de toestellen die door de
eenheden artillerie van leger en marine zijn
vernield. Aan Duitsche zijde zlin in den
zélfden tijd 157 vliegtuigen verloren ge
gaan.
Het Duitsche weermachtbericht
van Zaterdag.^
In het Noordwestelijke deel van den
Kaukasus en aan den Terek zijn
Duitsche en verbonden troepen met
doeltreffenden steun van het luchtwa
pen door verscheidene sterk geforti-
ficeerde vijandelijke stellingen heen ge
broken.
Voor de Kaukasische kust van de Zwarte
Zee hebben Duitsche niotortorpedobooten
een Sowjet-tankboot van 2000 ton en een
schip van 1500 brt. tot zinken gebracht.
Een transportschip en een groot sleepschip
kregen bomtreffers.
In den strijd om Stalingrad wer
den den vijand de in de nabijheid van
de Wolga liggende partijgebouwen in
zware gevechten ontrukt en ontlas
tingsaanvallen aan de Noordelijke
grondstelling onder vernietiging van 31
tanks afgeslagen.
Gevechtsvliegtuigen wierpen bij nachte
lijke aanvallen stationsinstallaties en olie
opslagplaatsen der stad Astrakan it
brand. De gevechten bij Woronesj du
ren voort.
In den centrales sector hebben formaties
an het leger en de Waffen-SS tegen vijan
delijken tegenstand in verscheidene plaat
sen genomen. Plaatselijke aanvallen van
den vijand ten Z.O. van het Ilm en-
meer mislukten.
Bij een militair zonder effect gebleven
aanval overdag op het stedelijk gebied van
Oslo hebben Duitsche jagers drie van de
vier Britsche bommenwerpers neergescho
ten.
Het luchtwapen heeft Vrijdagnacht een
havenstad in Zuidwest-Engeland met bri
sant en brandbommen bestreden.
Oslo.
Omtrent den luchtaanval op Oslo deelt
het opperbevel van de Duitsche weermacht
het volgende mede:
iven na 4 uur des middags vlogen vier
Britsche bommenwerpers van het type
Douglas-Boston onder de bescherming van
het laag hangende wolkendek via Chris-
lianssund op Oslo toe en wierpen eenigc
bommen op het stadsgebied. Er werd
schade berokkend aan huizeft en vier No
ren werden gedood. Nog ecnige andere bur
gers werden gewond. Duitsche jagers ach
tervolgden de Britsche machines en dwon
gen enkele minuten nadat zii de bommen
luidden laten vallen tot een gevecht ten
Westen van Oslo. Weldra werd de eerste
Boston neergeschoten en volkomen ver
nietigd. Een minuut later stortte ook de
tweede Britsche machine neer cn brandde
volkomen uit. De derde bommenwerper
viel na enkele treffers brandend neer ten
Westen van Oslo. zoodat slechts een enkel
toestei van dezen terreuraanval op de
Noorsche hoofdstad is overgebleven.
Van militaire zijde verneemt het D.N.B.
dat Duitsche gevechtsvliegtuigen Vrijdag
nacht Penzance aan dc Zuid-Westpunt van
Engeland hebben gebombardeefti. Talrijke
brisant- en brandbommen werden neerge
worpen*. Vooral op het stationsterrein ont
stond omvangijke schade, talrijke groote
branden werden in de stad veroorzaakt-
Aan den Atlantische» Oceaan. lederen
avond worden ter beveiliging togen vlieger
aanvallen, sperballons opgelaten,
(P.K. Redlich We. Po. RH. c)
DE BEURSHANDEL.
Te Haarlem is de Jeugdstorm Zaterdagmiddag op de Groote Markt bijeengekomen
ter herdenking van den Dag van den Ouden Jeugdstorm. (Foto Peperkamp)
Belgisch interesse voor
Oostland.
Ter bestudeering van de mogelijkheden
welke voor België in de Europeesche Oos
telijke ruimte bestaan, werd een Belgisch-
Europeesch syndicaat voor landbouw-, han
dels- en industrieele expansie opgericht.
Het kapitaal werd voorloopig vastgesteld
op 500.000 frs. Het syndicaat zal zich voor
namelijk met het onderzoek van de moge
lijkheden op landbouwgebied in de Oekrai
ne bezighouden.
Bs. Men kan niet zeggen, dat het Ne
derlandsche volk geen waarschuwingen
ontvangt. Met een bewonderenswaardige
lankmoedigheid geeft de bezetter zijn waar
schuwingen: met een geduld, dat -alleen
verklaarbaar wordt in het licht der ge
meenschap van ras en bloed en van den
goeden wil. De geestesgesteldheid van ons
volk is van dien aard. dat elke bezetter, ja
iedere overheid, die zich niet op deze wijze
gebonden voelde, reeds eerder op heel ge
voeliger manier zou zijn opgetreden. Deze
tegemoetkoming, dit begrijpen, mag echter
niet beteekenen, dat er nu maar lekker mis
bruik gemaakt wordf en toch heeft het er
vele malen iets van weg. cat opzettelijk en
kwaadwillig wordt gestreefd naar een toe
stand, een situatie, die met ..misbruik" niet
té sterk wordt gekarakteriseerd. Dan vol
gen maatregelen die even. heel even. het
mes in de zieke plek zetten en Nederland
schreeuwt onder groot misbaar zoo luid
mogelijk de wereld in. ..dat het mishandeld
wondt".
Een dergelijke situatie doet zich thans
weer voor in verband met de nieuwe maat
regelen,welke voortaan den handel ter beur
ze beheerschen zullen. Het moest ten slot
te uitloopen op een soortgelijken gang van
zaken, want de toestanden in den effecten
handel, dig in werkelijkheid nog de eenige
vrije markt in ons economisch bestel was,
hebben de overheid daartoe gedwongen. Het
lieert lang geduurd vooraleer het zoover
was, maar thans zijn de maatregelen er en
men kan terecht zeggen, dat een andere
uitweg nog nauwelijks te verwachten was.
want ook onder de wel zeer moeilijke om
standigheden /waarin wij leven, groeit de
Nationaal-Socialistisehe gedachte en met
haar de Nationaal-Socialistisehe economi
sche orde. Dit groeiproces doet reeds op
verschillende onderdeelen zijn invloed gel
den. al kan er nog geen sprake zijn van
volledig Nationaal-Socialisme; eenvoudig
al hierom niet, omdat op dit oogenblik nog
al te veel invloeden uit het verleden gelden
en ook. omdat de oorlog zelf belemmerend
werkt op de doorvoering der nieuwe econo
mische gedachten. Juist de beurs vormde
een laatste burcht, waar de krachten van
het verleden zich veilig voelden, gesterkt
door de omstandigheden, maar aan den an
deren kant ook had men moeten begrijpen,
dat het niet mogelijk zou zijn dit eene bol
werk van het oude te handhaven in een
maatschappij waarin de beheersching van
het prijspeil steeds meer op den voorgrond
treedt en in grooter wordende mate als
pijler van het maatschappelijk leven func
tioneert.
Ook hier heeft het. zooals wij reeds in
den aanvang konden vaststellen, niet aan
waarschuwingen ontbroken. Men heeft met
een beetje goeden wil vooruit kunnen zien
wat er stond te gebeuren, maar dat alles
heeft even weinig geholpen als een mosterd-
pleister, die op een houten been wordt be
vestigd.
Net feit, dat men zich aan de toestanden
op de Duitsche beurzen kon spiegelen, was
al evenmin van invloed. Men had kunnen
aannemen, dat Duitschland ten aanzien van
ons land (bezien uit den ouden gezichts
hoek). geen „gunstiger" omstandigheden
zou laten bestaan, dan in het eigen land
golden: daartoe beschikte men o.m. over de
duidelijke mededeelingen van deze over
heid :nzake de lotsverbondenheid, maar dat
alles hielp niet: rmmers: wat baten kaars
en bril. als het beest niet zien en wil?
u-i J1" zijn de maatregelen er dan einde
lijk; het geduld was óitgeput. Ons econo
misch leven zal de vruchten plukken van
dit ingrijpen; zij het dan dat sommigen zich
<n hun vrijheid geknot voelen. Zii krijgen
thans door deze voorloopige maatregelen
gelegenheid zich in de nieuwe economie in
te leven, om straks, als de beurzen in nor
malen tijd weer geopend worden, in de ge
bondenheid van het nieuwe stelsel met
vrucht in het belang der gemeenschap
in plaats van voor eigen zeer persoonlijke
rekening werkzaam te zijn.