Haarlemsche Courant
Vierhonderd versterkingen voor
Toeapse gevallen.
Groote luchtaanvallen
op Malta.
Verhouding tusschen het Duitsche
en Nederlandsche volk toegelicht.
N.S.D.A.P. en N.S.B. op één front
I
$Xe Jaargang No. 241 x
^teimement p. week 9,28, p. maand 14*. p. kwartaal 3,0,
truico p. post J,7J, losse nummers 8 cent Advertentlën 3—1»
p.m. J>*~ ellJ® m,m- meer 20 cent- Reclames dubbele prU».
vj •dvertenl,eabonnementen 15(10 ui.m. 12 cent p. m.m. Kennemer
t rdltlc 3—18 m.m. 1,20. Abonne
puj.i Grafische Bedreven Damlate.
Dinsdag 13 October 1942
Abonnement 1500 m.m. 5 cent p. m.m-
Nieuwsblad voor NoOrd-Holland
Bureaux Haarlem: Groote Bontstraat 15, Bijkantoor: Boenda-
pleln 37. Tel. Directie 130S2. Hoofdredactie 15054, Redactie lOSOO,
Administratie 10724. 148». Soendapletn 12230. Postgiro U49M.
Directie PB. A- MEES - P. W PEEREBOOM.
Wnd Hoofdredacteur» J. f. BAÜDEWTNS.
VerschlJnr dagelijks behalve op Zon-
Te Stalingrad werd een vijandelijke groep vernietigd.
Plaatselijke aanvallen aan Donfront afgeslagen.
Aan Ned. kust 5 Britsche
vliegtuigen neergeschoten
Het opperbevel van de Duitsche weer-
pacht maakt bekend
De aan den weg naar Toeapse in-
doten vijandelijke strijdmacht werd in de
gehakt. In felle berggevechten zijn
■Tfiirmede de kern eener Sovjet-gardedivisie
fcmede deelen eener divisie bergjagers
rtrslagen Daarbij werden ruim 400 verster-
jen ingenomen en talrijke gevangenen
wapens als buit binnengebracht.
De zuivering van het op oerwoud lijkende
jibied van de laatste nesten van verzet is
aan den gang. Ten Zuiden van den
.rek mislukten tegenaanvallen van den
yand onder zware bloedige verliezen.
Te Stalingrad werd een vijandelijke
vernietigd. Artillerie van het leger
een vrij groot schip op de Wolga tot
ken. Gevechtsvliegers zetten de verwoes
ten van belangrijke spoorlijnen ten Oos-
E0 van de Wolga voort. Aan het front van
tn Don verijdelden de verbonden troepen
erscheidene plaatselijke aamrallen en over
gingen van Sovjets.
ïln den cent r alen en Noordelijken
ohtsector werden bij succesvolle onder-
aningen van verkenningstroepen en stoot-
oepen talrijke vijana'elijke versterkingen
iet haar bezettingen vernietigd.
Ten Oosten van Leningrad werden
k t laatste resten der over de Newa opge
ld rongen Sovjet-strijdkrachten over de ri-
ter teruggedreven.
Duitsche formaties gevechtsvliegtuigen
'r' ttten Zondag overdag de bombardementen
U p de Britsche luchtbases op de eilandves-
ag Malta voort. Er werden uitgestrekte
randen op parkeerterreinen en in vlieg-
nghangars waargenomen. In luchtgevech-
n boven het eiland brachten Duitsche
gers drie Britsche jachtvliegtuigen om-
lag. Twee andere werden door bemannm-
en van gevechtsvliegtuigen neergeschoten.
Uit Britsche vliegtuigformaties die
Zondag overdag op groote hoogte door
drongen naar de Noordfransche en de
Neder la ndsche kust schoten
Duitsche jagers zonder eigen verliezen
te lijden vijf vijandelijke machines
neer.
Bij storingsvluchten van Britsche vlieg-
jigen overdag boven Noord- en Noord-
■f rest-Duitsch gebied leed de bevolking ge-
inge verliezen. Boven de Noord- en Oost-
ee werden drie Britsche vliegtuigen des
achts neergeschoten.
Duitsche gevechtsvliegtuigen vielen Zon-
f* ijnacht een belangrijke havenstad in
oordoost-Engeland met goed resultaat aan.
let D.N.B. meldt: De Führer heeft Za-,
rdag in zijn hoofdkwartier ontvangen den
Jkenden Duitschen jachtvlieger kapitein
öachim Müncheberg en hem het Eikenloof
et Zwaarden bij het Ridderkruis van het
zeven Kruis overhandigd. Müncheberg is
ans ruim 23 jaar oud en heeft reeds 125
jandelijke vliegtuigen neergeschoten,
aarvan alleen 80 in den strijd tegen En-
ïlsche tegenstanders aan het Kanaal en in
'Middellandsche Zee, waardoor hij zich
i bijnaam heeft verworven van „de jager
i Malta".
Stalingrad.
De A. N. P.-correspondent te Berlijn'
|eldt
In militaire kringen te Berlijn constateert
en een afneming van de hevigheid der
2iS! olsjewistische tegenaanvallen aan het front
LEVEREN JULLIE CHROOM
AAN DUITSCHLAND
ijnlijke vraag aan Turksche journalisten
in de, V.S.
hidelijh antwoord uit Turkije.
Van der. Turkschen afgevaardigde Sadak.
in wiens uitlatingen de waande kan worden
«gekend als van een woordvoerder van
R Turksche ministerie van buitenlandsche
sken is in het hem toebehoorenoe blad
tósjam" een artikel verscheneh, dat be-
fkking heeft op het draadloos aan het
lad „Yeni Sabah" gezonden bericht van
in Turkschen journalist Yaltsjin, die zich
p het oogenblik met een delegatie van
Turksche journalisten op een rondreis door
merika bevindt. Sadak schrijft:
De Turksche journalisten werden onmid
ellijk nadat zij voet op Amerikaanschen
>:evn hadden gezet, aan een pijnlijk ver-
oor onderworpen. Zij hadden niet eens tijd
n zich in een hotel te verfrisschen. toen
"nerikaansche collega's onder het voor-
mdsel hen te willen begroeten in het
otel kwamen en vroegen: ..Is het waar. dat
i'.ie chroom aan Duitschland levert?" Van
eerste banket af hebben onze collega's
bespraaktheid de hartelijke en vrïend-
iiappelijke betrekking tusschen Amerika
Turkije behandeld En toch was het
teds weer: „Dat is alles goed en wel. maar
3t zeggen jullie over de kwestie van het
iróom?"
Wij vernemen, zoo schrijft Sadak, dit al-
is door een lang telegram van Yaltsjin. dal
i waarschijnlijk voor Amerikaansche re
ining via de radio heeft verzonden. Het is
»r ons moeilijk te begrijpen, dat de eerste
^ag. welke aan onze collega's in een ver
invijderd land gesteld werd. een vraag
Meest is naar den verkoop van een erts.
Wanneer wij chroom aan Duitschland
verkoopen. dan ontvangen wii daarvoor
wapens, welke wij zeer noofig hebben.
}n plaats van ons te vragen: ..Waarom
hebben jullie chroom geleverd?" "had
den de Amerikanen kunnen zeggen:
-Wij hebben alle wapens gegeven, die
jullie noodig had. jullie hebt er dus van
Duitschland geen meer noodig. Geeft
|js Duitschland ook ju'lje chroom niet".
Een dergelijke taal kan Amerika echter
niet spreken.
De Amerikane^ weten beter dan wij.
'at men ons sedert drie jaren beloofd heeft
11 vat men ons gegeven heeft. Op ~e vraag
Wi de Amerikanen aan onze iournalisten
"dde het eenvoudige antwoord: ,.Gii wil'.
Turkije sterk is en dat het verzet biedt
an<ie aanvallers. Waarmede?
Doordat Duitschland nrs v auens geeft
dienkt het t^ecliikerli'd o»n verirou-
in de rechte lijn van dc Dui'cohe pn-
h'irk en levert het het krachtigste bewijs
het feit. dat het niet van plan Is Tur
tle ie omsingelen".
van Stalingrad. Men houdt echter rekening
met de mogelijkheid, dat de bolsjewisten
hun ontlastingsaanvallen op grootere schaal
dan thans het geval is, zullen hervatten en
dat de verawakking der aanvallen, slechts
een gevolg is van omgroepeering of wel ver
band houdt met 't ravitailleeringsvraagstuk
dat in zulk een uitgestrekt gevechtsterrein
uiteraard een groote rol speelt.
Wat de andere sectoren in het Zuidelijke
frontdeel betreft, hiervan is naast het front
an de Terek, waar Grozny met de omlig-
;ende olievelden tot het zwaartepunt der
óuitsch^ aanvallen vooralsnog alleen van
de lucht uit is geworden, het Noordweste
lijke deel van den Kaukasus weder meer
in het middelpunt der belangstelling komen
te staan.
Toeapse.
Van militaire zijde wordt gemeld: In het
Noordwestelijke deel van den Kaukasus
strijden de Duitsche troepen om den uitgang
uit het gebergte. De bolsjewisten zijn zien
het groote gevaar bewust dat hun haven
plaats Toeapse dreigt door de van het Noor
den over het gebergte oprukkende Duit
sche troepen Zij ondernemen derhalve
zware tegen- en ontlastingsaanvallen, even
wel zonder succes. Daarbij moesten zij in
het kustgebied alle maar eenigszins be
schikbare eenheden, als etappetroepen,
technische bataljons en zelfs compagnies
gestraften in den strijd werpen. De Duitsche
aanval gaat echter stelselmatig verder.
De uitwerking van de vernietiging der op
weg naar Toeapse ingesloten geweest zijnde
vijandelijke strijdkrachten op de totale
situatie aan het Zwarte Zee-front moet
worden afgewacht. De bolsjewisten hebben
tot nu toe over Toeapse nog steeds verbin
ding naar Soechoem en Batoem kunnen on
derhouden, Hoch thans dreigt deze te wor
den afgesneden, daar de Duitsche lucht
macht reeds met 'sterke formaties alle
transportbewegingen in het gebied van
Toeapse aanvalt. De onvoldoende verbinding
met kustschepén staat reeds sedert gerui-
men tijd onder controle van Duitsche motor-
torpedobooten.
Matige actie inN.Afrika
Ontploffing te Gibraltar.
Het Italiaansche weermachtbericht luidt
als volgt:
Matige activiteit van artillerie en verken
ningspatrouilles aan het Egyptische front,
Vier vijandelijke vliegtuigen werden ver
nietigd door het luchtdoelgeschut der land-
eenheden. Drie andere toestellen werden
neergeschoten in een gevecht door Duitsche
jagers.
Bombardementsvliegtuigen en duikbom
menwerpers van de As vielen Zondag over
dag en Zondagnacht de vliegvelden van
Malta aan, waarbij zij in achtereenvolgende
golven op de gestelde doelen afvlogen. De
escorteerende jachtvliegtuigen gingen suc
cesvolle gevechten aan met de vijandelijke
luchtmacht. Zes vijandelijke vliegtuigen
werden neergehaald door de Duitschers en
negen door de Italianen, die bovendien nog
verscheidene andere vijandelijke machines
doeltreffend met machinegeweren bescho
ten. Drie van onze toestellen zijn niet op
hun basis teruggekeerd.
Een vanonze duikbooten onder bevel
van den luitenant ter zee Raul Galletti heeft
in het centrale bekken van de Middelland
sche Zee een vijandelijken onderzeeër ge
torpedeerd en tot zinken gebracht.
Het D.N.B. meldt: Aan boord van een in
Gibraltar aan de kade liggend Britsch koop
vaardijschip heeft zich Zaterdag een zware
ontploffing voorgedaan. Het schip stond
spoedig na de ontploffing in lichterlaaie en
werd, om te voorkomen dat de brand op
de goederenloodsen zou overslaan, door
vèrscheidene sleepbooten naar het midden
van de haven gesleept, waar het met de
lading in de diepte verdween.
Over de oorzaak van den brand bewaren
de Engelsche autoriteiten het strengste stil
zwijgen. De Spaansche grensbevolking ech
ter vermoedt, dat het een daad van sabotage
is van de Engelsche matrozen, die tegen hun
wil gedwongen werden door de gevaren-
zóne .te varen.
ARGENTIJNSCH-CHILEENSCHE
SAMENWERKING.
Buenos-Aires. 12 Oct. (A.N.P.) Tus
schen Argentinië en Chili worden onder
handelingen gevoerd inzake een ruil van
Argentijnsche benzine tegen Chileensche
kolen. Argentinië zou voornemens zijn on
geveer 10 millioen liter benzine aan Chili
te leveren.
Keuringen voor de Waffen-SS
en het Legioen.
Het SS-Ersatzkommando deelt ons mede,
dat vrijwilligers voor de Waffen-SS en he
Legioen zich op onderstaande data bij de
genoemde adressen kunnen vervoegen ten
einde gekeurd te worden.
Tevens wordt er de aandacht op geves
tigd en wel speciaal voor hen. die er be
zwaar tegen hebben hun dienst builen Ne
derland te vervullen, dat thans de mogelijk-
'ic ri bes'.aa' om dienst te nemen in een
speciaal wachtoataillon. De opleiding vind'
in Nederland plaats, terwijl de inzet van dit
bataillon ook in Nederland blijven zal.
Tijdens de keuringen voor de \yaffen-SS
en hei Legioen kunnen zich ook diegenen
melden die tot de Germaansche-SS Neder
land (Nederlandsche SS) willen toetreden
14.10.42 10 00 uur. Groningen. Concerthuis.
Poelestraat,
j.j "1 i^no nur, Assen. Dienstgebouw
Vaart. Zuidzijde.
15 11.00 uur. Zwolle. School Turf-
markt.
16.' '11 uur. Deventer. N.S.D.A.P.. Park
weg 2.
17.1 '-42 11.00 uur. Arnhem. Weverstr. 16b
18.10.42 14 00 uur. Venlo. Deutsches Haus.
Emmastraat.
19.10.42 11 00 uur. Eindhoven. Huis Maria.
Kruisstraat.
20.10 42 11.00 uur. Den Bosch. Hotel Noord-
Brabant. Markt 45.
21.10.42 10.00 uur. Tilburg, Werkliedenver-
eeniginv. Tuinstraat 68.
21 1? H.OO uur. Rotterdam. Deutsches
Haus.
22 10.00 uur. Amsterdam. School
Ieoenweg 13.
22 4? iin uur. Utrecht Wehrmachtheim
Mariaplein.
23 10.42 10.00 uur. Den Haag. Café den Hout
Bezuidenhoutscheweg.
24.10.42 11.00 uur. Amersfoort, Dienstge-
gebouw Kapelweg.
Onlusten in Noord-Ierland
wederom uitgebroken.
Regeeringsoverleg met Londen.
Op het Engelsche politiebureau te Belfast
is opnieuw eep bomaanslag gepleegd, waar
bij verscheidene Engelsche agenten ge
wond werden. Na de ontploffing kwam het
tot urenlange schietpartijen tusschen Ier-
sche nationalisten en de politie. De regee
ring van Noord-Ierland heeft voor een deel
van Belfast een uitgaansverbod afgekon
digd. Er zijn talrijke arrestaties verricht.
Sedert Zondag bewaken Britsche troepen,
met geweren en machinegeweren gewa
pend, de Westelijke toegangswegen van
Belfast.
In de nacht van Zaterdag op Zondag zijn
in de hoofdstad van Noord-Ierland betoo
gingen gehouden. Talrijke arrestaties zijn
verricht.
De toestand in Noord-Ierland heeft
een zoodanig dreigend karakter aange
nomen. dat de Noord-Iersche regeering
thans met Londen nieuwe (frtderhande-
lingen voert, om in samenwerking met
Londen een verscherpten strijd te voe
ren tegen nationalistische Iersche ele
menten. Alle maatregelen, welke tot
dusver genomen zijn om de nationalis
tische Iersche beweging in Noord-Ier
land te onderdrukken, zijn vergeefsch
geweest.
Deze maatregelen bestonden uit massa
arrestaties, vervolging van alle ook maar
nauwelijks verdachte Noord-Ieren, huis
zoekingen in geheelé stadswijken, zeer
strenge controle van de grens tusschen
Noord- en Zuid-Ierland, enz. Waar open
lijke demonstraties der nationalistische
Iersche beweging werden gehouden, heeft
de Noord-Iersche politie en in het bijzonder
de Britsche soldaten van hun vuurwapens
gebruik gemaakt. Nauwkeurige gegevens
over den omvang van de bloedige verliezen
der nationalistische Teren zijn niet te krij
gen. Men raamt deze verliezen -echter op
enkele honderden personen.
In weerwil van dit optreden is het de
Engelsche resp. de Noord-Iersche regeering
tot dusver niet gelukt den haard van on
rust te ontdekken. Alle tot dusver verrichte
arrestaties hebben niet tot het gewenschte
doel geleid. De bewering der Engelsehen.
dat het niet mogelijk is de nationalistische
Irsche beweging in Noord-Ierland in de
kiem te smoren, omdat de hoofdpersonen
zich aan gene zijde van de grens, dus in den
vrijstaat Ierland ophouden, wordt met het
oog op de bijzonder strenge grenscontrole
nauwelijks geloofd.
De gebeurtenissen op Sercq.
Duitsche ooggetuigen spreken twee
Britsche beweringen tegen.
Uit de verklaringen van de beide overle-»
•ende Duitsche soldaten, die er in zijn ge
laagd op het eilan i Sercq uit Engelsche ge-
'angenschap te ontsnappen, zijn niéuwe bij
zonderheden bekend geworden, welke de
ifficieele verklaring der Britsche regeering
van 10 October logenstraffen,
De Engelschen hebben, zooals bekend,
beweerd, dat zij de banden van de Duitsche
soldaten' geboeid hebben om te bereiken,
■lat de mannen, welke met hun gevangen
neming belast waren, hen door hen onder
Ie arm te nemen, konden wegvoeren. Hier-
'egenover staat, dat de beide Duitsche sol
daten bii hun verhoor hebben verklaard,
dat zii niet onder de arm werden geno
men. De vijf Duitsche gevangenen werden
door telkens twee Engelschen geboeid en
weggeleid, waarbij telkens één gevangene
alleen voor twee Engelschen moest loopen.
|De door de Engelschen voor den terugtocht
gebruikte weg liet slechts op enkele plaat
sen toe. dat drie personen naast elkaar
liepen.
De Britsche regeering heeft in haar ver
klaring den moord op de weerlooze Duitsche
gevangenen verder gemotiveerd door het
feit. dat de gevangenen op weg naar de boo
ten gevoerd moesen worden langs kazernes,
•vclke door Duitschers waren bezet. Ook'
deze bewering is onjuist.# Van de plaats,
waar <ie vijf Duitsche soldaten gevangen
genomen werden tot aan de aanlegplaats
der booten, liep de terugtochtsweg niet
langs een kwartierruimte en ook niet langs
andere gebouwen. Het eenige gebouw in de
omgeving van 100 meter was een klein, on
bewoond en bouwvallig huis. waarin nog
nooit troepen hebben gehuisd.
Sow jet-Unie zendt gezanten
naar Australië en Canada.
Noor de Britsche nieuwsdienst uit Can
berra meldt, heeft de Australische minis
ter van buitenlandsche zaken. Evatt. ver
klaard. dat de Sovjet-Unie en Australië
gezanten zullen wisselen. Evatt zeide. dat
deze gebeurtenis een teeken is van de ..bii-
zondere vriendschap tusschen de beide Pa-
"ificmogendheden".
De eerste Sovjetgezant in Canada. Goesef.
is te Ottawaaangekomen om ziin werk
zaamheden te beginnen. Hij werd verwel
komd door de Canadeesche delegatie on
der leiding van den premier. Mackenzie
King.
Wat Churchill denkt over den
terugslag der luchtaanvallen.
En wat het grootste probleem der
Geallieerden vormt.
ChurchilL heeft Maandag te Edinburgh
een rede gehouden, waarin hü de algèmeene
oorlogssituatie behandelde en o.m. ver
klaarde, dat Duitschland „zeer kleine" po
gingen zal doen om zware luchtaanvallen te
ondernemen op Engelsche steden als „ver
geldingsmaatregel" voor het bombardeeren
van Duitsche steden.
'Engeland zal. zoo zeide Churchill, het
bombardeeren van Duitsche steden tot aan
het einde van den oorlog voortzetten.
Hij lanceerde de bewering, dat de neder
lagen der Geallieerden slechts étappes naar
de overwinning zijn, maar dat alle overwin
ningen der As tót de ineenstorting leiden.
Den Duitschen veldtocht m Rosland noem
de Churchill er een van den tweeden rang,
die tot dusver een duidelijk fiasco is, waar
bij hij den nadruk legde op „tot dusver".
Als saldo van zijn militair overzicht
merkte Churchill op: Als men beide zijden
overziet en goed en kwaad met dezelfde
rust tegen elkaar afweegt, moeten wij con-
stateeren. dat wij een moeilijk, somber
oogenblik in den oorlog hebben bereikt. Wij
staan nog steeds tegenover doodelijke ge
varen. Oorlógsmoeheid, zelfvoldaanheid, on-
eenigheid en strijd over bijzaken benadee-
len slechts onze kansen voor de toekomst
Wij moeten elkaar allen tot de uiterste
grens van onze kracht aanvuren.
De duikbootoorlog vormt nog altijd
het grootste probleem voor de Geal
lieerden, doch men hoopt dit probleem
te boven te komen door de offensieve
en defensieve maatregelen en door den
aanbouw van nieuwe schepen.
Tijdens de bijeenkomst waar Churchill
zijn rede hield, is hij benoemd tot eere
burger van Edinburgh.
Verlies van 3 kruisers door V.S.
toegegeven.
In slag bij de Salomonseilanden.
Volgens den BrLtschen nieuwsdienst
heeft het Amerikaansche ministerie van
marine» medegedeeld, dat drie Ame
rikaansche zware kruisers op 8 en 9
Augustus bij de Sa lomons-eilanden zijn
gezonken, gelijktijdig met den Austra-
lischen kruiser Canberra. De Ameri
kaansche kruisers zijn de Quincy, de
Vincennes en de1" Astoria, alle drie met
een waterverplaatsing tusschen 9000 en
10.000 ton.
\merikaanscb garnizoen op de
Bahrein-eilanden
Berlijn: Uitverkoop van Empire
gaat voort.
Op de Bahrein-eilanden in de Per
zische golf zou een Amerikaansch gar
nizoen worden gelegerd met het mo
tief, dat. de economische belangen der
Ver. Staten daar thans grooter zijn dan
die van Engeland.
In politieke kringen te Berlijn trekt dit
bericht sterk de aandacht, daar het den
uitverkoop van het Britsche rijk belicht. Bij
de beoordeeling mag inderdaad niet worden
vergeten, dat de Bahrein-eilanden het
knooppunt vormen in het spreekwoorde
lijke „Suezkanaal van de lucht", dat sinds
1923 de belangrijkste basis vormt op den
luchtweg naar Indië. Wat Aden aan de
Roode Zee is voor den zeeweg naar-Indië,
is Bahrein aan de Perzische Golf voor den
luchtweg naar de kroon van het Empire.
De economische en militaire beteekenis der
eilanden is thans nog aanzienlijk grooter ge
worden door de oliewinning ter plaatse.
Britsche vliegtuigen en kruisers konden hier
om zoo te zeggen aan -de "bron tanken.
Wie de Britsche politiek in het Naburige
en Verre Oosten heeft gevolgd, wist wel
naar men te Berlijn verklaart dat de En
gelschen dezen post op den weg naar Indië
niet zoo gemakkelijk uit handen zouden
geven. De Sovjet-Russische aspiraties zijn
hun eens buitengewoon onaangenaam ge
weest. Thans hebben 'de Amerikanen den
Russen het werk uit de handen genomen. De
uitverkoop gaat dus voort.
200 GOUDMIJNEN IN DE V.S.
STILGELEGD.
Naar uit New York woi'dt gemeld, heeft,
het Amerikaansche oorlogsproductiebureau
de stillegging bevolen van in totaal 200
goudmijnen. Deze maatregel werd genomen,
om de hierdoor vrijkomende arbeiders in
andere bedrijven te werk te kunnen stellen.
Thans ook te Ankeveen _een
jongen vermist.
Dit is het vierde^geval.
Na de verschillende gevallen van
vermissing van kinderen in het Gooi is
thans de vermissing bekend geworden
van den 17-jarigen Victor J. van Laere
te Ankeveen. Deze jongen is op 24 Sep
tember j.l. per rijwiel naar Hilversum
gegaan om enkele boodschappen te
doen en is sindsdien niet teruggekeerd.
Hij had slechts zün persoonsbewijs bij
zich.
Alle nasporingen waren tot nu toe tever
geefs. Misdrijf wordt vermoed. Het signale
ment van den knaap luidt: lang 1.65 M..
flink postuur, bleeke gelaatskleur, donker
uiterlijk, donkerblond haar, breede mond.
platte neus, gaaf gebit, gestreepte grijze
broek, grijze lange winterjas, en rubber
knielaarzen. Hij was blootshoofds.
REDE VAN DEN RIJKSCOMMISSARIS.
Of r logs noodzaken bemoeilijken het streven om
dit volk te winnen voor het nationaal-socialisme
Bjj onze vrijwilligers. Al zijn de moeilijkheden dikwijls groot, toch mag het nooit
voorkomen, dat de mannen zonder eten blijven. Hier wordt in speciaal voor dit doel
vervaardigde ketels warm eten vervoerd. -4SS PiC. Gösling-O-H-PJi. c)
De rantsoenen blijven
gehandhaafd.
Met de oprichting van het Arbeitsbereich
der N.S.D A P. in Nederland welke in Oc
tober 1940 in een plechtige bijeenkomst te
Utrecht voltrokken werd, werden aan de in
dit land wonende Duitsche volksgenooten
nieuwe plichten van verantwoordelijkheid
opgelegd, die de Rijkscommissaris, Rijks
minister Sevss-Inquart, destijds samenvoegde
in het gebod: een voorbeeld te zijn van de
nationaal socialistische volksgemeenschap in
de Germaansche levensruimte. Dat deze op
roep niet onbeantwoord is gebleven, doch tot
richtsnoer geworden is van denken en han
delen der partijgenooten werd aan het Ar
beitsbereich der N.S.D.A.P. uit bevoegden
mond bevestigd, toen het Zondag naar aan
leiding van den tweeden verjaardag der op
richting van het Arbeitsbereich. te Arnhem
op een werkconferentie bijeenkwam. In een
grootsch opgesteld overzicht van de gewel
dige gebeurtenissen onzer dagen wees de
Rijkscommissaris op de plichten der in Ne
derland wonende Duitschers. waarbij hij aan
de dankbetuiging voor het tot dusvej^ver-
richte werk de aanmaning verbond om op
den ingeslagen weg voort te gaan.
Het bruine kleed van den nationaal-socia-i
listischen strijder, dat ook naar buiten getui
genis aflegt van de saamhoorigheid der vol
gelingen van Adolf Hitler, beheerschte het
beeld van de zaal in ..Musis Sacrum", terwijl
op de tribunes naast de leden der organisa
ties en afdeelingen ook de leden der N.S.
Frauenschaft hadden plaats genomen. De bij
eenkomst werd geopend met een herdenkin*
der dooden. De leider van het Arbeitsbereich
der N.S.D.A.P., Hauptdienstleiter Schmidt,
sprak het openingswoord, waarbij hij o.a
zeide:
„Twee jaren zijn er verloopen. sinds de
Führer het bevel gaf tot oprichting van het
Arbeitsbereich der N.S.D.A.P. in Nederland.
Op 27 October 1940 nam U, rnijnheer de Rijks
minister, uit handen van Gouwleider Bohle
de buitenlandsche organisatie in Nederland
over en gaf u aanwijzingen tot inrichting van
het Arbeitsbereich Ik heb die opdracht op
mij genomen en heb daarbij den steun onder
vonden van de mannelijke en vrouwelijke
partijgenooten, en ik geloof thans na twee
jaren te kunnen constateeren: de nationaal-
socialisten, de Duitsche volksgenooten in Ne
derland zijn tot een eenheid saamgesmeed
Nadat het jaar 1939/40 een der zwaarste voor
dg Duitschers in. Nederland geweest was,
kwam de tijd, waarop opnieuw vöor den strijd
moest worden aangetreden. Wij weten thans,
hoe noodzakelijk het was, dat wij juist dien
eersten tijd goed hebben besteed. Immers
reeds het jaar 1941 zag ons voor de groote be
slissing geplaatst. Toen moest de Rijkscom
missaris de Nederlanders toeroepen, vóór of
tegen ons te zijn. Thans kunnen wij zeggen,
dat onze organisatie hecht gegrond is. De
Winterhilfe, de N.S.V, de Frauenschaft, de
Dienstgruppen, het Arbeitsfront, de Hitler-
iugend vooral, overal zijn «le organisaties zoo
stevig gevestigd, dat elke taak, waarvoor de
Rijkscommissaris ons plaatst, kan worden
vervuld.
Wij hebben destijds de opdracht gekregen,
hier in het bezette Nederlandsche gebied ee'n
voorbeeld te zijn van nationaal-socialisme
Dat hebben wij gedaan. In alle dorpen en ste
den van Nederland zijn de Duitsche nationaal-
socialisten aangetreden en hebben zich over
al voorbeeldig ter beschikking gesteld.
I
Rede Rijkscommissaris.
Vervolgens richtte de Rijkscommissaris,
een grootsch opgestelde redevoering,, den
blik op den grooten samenhang van het ge
beuren van onzen tijd, om daaruit de conse
quenties te trekken voor de Duitsche houding
in het Nederlandsche gebied. Allereerst maak
te hij de moeilijkheden duidelijk, die in den
weg staan aan de oplossing der taken in dit
land. Zonder in het kader der partijorgartisa-
tie van Duitschland te staan, waar de verant
woordelijkheid jegens het volk gegeven is op
grond van de aanspraak op de totale leiding,
dragen de partijgenooten in Nederland toch
de. verantwoordelijkheid voor alles, wat 'in
dit land gebeurt, niet alleen jegens Duitsch
land. maar ook ten aanzien va«de menschon
in dit land, aangezien wij te doen hebben met
een biologisch en naar het ras tot ons behoo-
rend volk. dat wij een nieuw volksch Europa
willen binnenleiden Tot dit doel moeten do
politieke krachten gewekt worden, die de
grondslager, moeten vormen voor den nieuwen
opbouw, waarbij echter de voornaamste taak
der bezettingsmacht, zorg te dragen voor
orde en rust in dc bezette gebieden, niet map
worden geschaad. Ook al staat men nóg in
breede kringen van dit land vreemd en afwij
kend tegenover de nationaal-socialistische ge-
daehtenwereld, de verplichting blijft toch be
staan om deze kringen onder alle omstandig
heden te "winnen en de krachten van dit land
te mobiliseeren Het door harde oorlogsnood
zakelijkheden gedwongen in grijpen in de Ne
derlandsche levenssfeer bemoeilijkt onze taak
om de bewoners van dit land bij te bdengen
wat het nationaal-socialisjpe beteekent en
wat het wil. Uit de bekrompenheid der klein
zielige beschouwing, waarin de Duitseh-Ne-
derlandsche verhouding blootgesteld is aan
den last van goedkoope verdachtmakingen
bracht de Rijkscommissaris de tusschen beide
landen ontstane spanning op het nive
de groote politieke ontwikkeling, door. zonder
verwijten te willen uitsnreken. te constatee
ren. dat Nederland profijt trok uit de situa
tie. waaronder bet Duitsche volk in hef nauw
gedreven en bedrukt, geleden heeft, dat Ne
derland politiek en economisch gezien aan den
anderen kant vlin de barricade heeft gestaan
en dat de geheclc nood van "het Duitsche volk
sedert tientallen van jaren, niet pas van den
wereldoorlog af. het Nedertandsche volk als
profijttrekkende ton goede is gekomen
mers zelfs de Duitsche arbAier moest, naar
de Rijkscommissaris als vporoeeld verklaarde,
ertoe bijdragen de rente voor de Nederlan
ders te garandeeren. doordat hij gedwongen
was de in de Nederlandsche koloniën met
goedkoope arbeidskrachten vervaardigde pro
ducten met prestatie van hooge waarde Ie be
talen.
In aansluiting hierop herinnerde de Rijks-
rornmissaris aan den vorigen zwaren oorlogs
winter. dien hij een beproeving van het Duit
sche volk noemde, een beproeving, die slecht*
hem ten deel valt, die door de geschiedenis
tot iets groots is uitverkoren
In den strijd met het Oostelijk gebied zijn
er twee persoonlijkheden geweest met geniale
plannen, die reeds eenmaal deze zaken ter
hand hebben genomen. Zij zijn beiden ge
strand. De eene was Karei II. die ten tijde
van Peter den Grooten den Russischen win
ter met zijn leger niet heeft doorstaan en die
bij Poltawa verslagen Is. De tweede was Na
poleon. wiens lot bekend Is. De derde, dien
het lot op dezen weg geplaatst heeft, is Adolf
Hitler met het Duitsche volk. Hij en de Duit
sche soldaat hebben den winter doorstaan.
Als voorbeeld voor de offervaardigheid, die
een hechten band heeft gesmeed tusschen
front en vaderland, noemde de Rijkscommis
saris het wolgeschenk. Voor deze offervaar
digheid zeide hij allen Duitschen volksgenoo
ten in Nederland dank. In het bijzonder zeide
hij dank aan den leider van het Arbeits
bereich. Hauptdienstleiter Schmidt, dien de
rijksminister den besten man noemde, dien
men zich kon wenschen. „Wanneer ik in het
Arbeitsbereich". zoo zeide de Rijkscommissa
ris, „mijn belangrijkste corps medewerkers
zie, dat de Führer mij gegeven heeft.'dan zijt
gij. partijgenoot Schmidt, mijn belangrijkste
medewerker bij het bereiken der doelstellin
gen. die de Führer ons gegeven heeft en bo
vendien zijt gij mijn goede vriend geworden."
Voorts bracht de Rijkscommissaris dank aan
het corps politieke leiders wien hij de erken
telijkheid van den Führer overbracht, waarbij
hij uitdrukking gaf aan zijn vertrouwen, dat
allen zullen volharden op de plaats, waarop
zij gesteld zijn. In dit verband zeide de Rijks
commissaris dank aan de kameraden in de
Limburgsche steenkolenmijnen, die daar een
voorbeeld geven. Hij stelde in het vooruit
zicht. dat de verbeteringen, die toegestaan zijn
aan den Duitschen mijnwerker, in de sociale
voorziening eens ook .uitgebreid zullen wor
den tot de in Nederland werkende mijnwer
kers, zoowel Duitschers als Nederlanders.
Rantsoenen blijven gehandhaafd.
Betreffende de kwestie van de levensmid
delenvoorziening in Nederland merkte de
Rijkscommissaris op, dat het vroeger opge-11
stelde beginsel, dat de Nederlanders evenzoo
behandeld moeten worden als de Duitschers.
thans moet achterstaan bij het gezichtspunt
van de prestatie. Rechtsgelijkheid eischt ge
lijke prestatie, gelijke verplichting en gelijke
verantwoordelijkheid Wanneer thans de
Duitsche arbeider in Duitscheland niet slechts
een plus aan arbeid presteert, maar boven
dien zijn bloed op het spel zet, heeft hij een
vergoeding noodig. Het is derhalve slechts
recht en billijk wanneer men den Duitschen
volksgenoot in Duitschland, die deze pres
tatie levert, die vereffening geeft. Wanneer
de Nederlander op geen andere wijze bij
draagt tot het groote gebeuren onzer dagen,
dan dat hij iets minder te eten en minder
kolen krijgt, dan is dat nog steeds een be
scheiden bijdrage, gezien de grootte der pres
taties, die thans door het Duitsche volk wor
den volbracht.
(Vervolg ov vag. 2)
WINTERHULP.
Bs. De lijsterrcollectes voor Winterhulp
vormen een leerzaam en kostbaar historisch
materiaal. Leerzaam, omdat wij er door op
de hoogte worden gesteld waar de behoeftige
Nederlander zijn vrienden zoeken moet, kost
baar historisch, omdat hier een en ander va#-
gelegd wordt op een wijze, die later van graet
belang zal blijken te zijn.
Wie met de lijsten langs de deuren gaat,
doet ervaringen op, in het licht waarvan de
mentaliteit van velen uit het Nederlandsche
volk scherp wordt afgeteekend, terwijl de
opbrengst der collecte niet minder veelzeg
gend is.
Men zou nu mogen aannemen, dat wel
gesteld Nederland, doordrongen van dc om
standigheid, dat het leven in dezen tijd wel
héél erg duur is immers de zwarte handel,
waarin zij zich iederen dag weer van het
noodige voorzien, leert hun dit duidelijk
begrijpen zal, dat ook de arme zijn zorgen
heeft en dat zij hem dus de giften, die aan
Winterhulp onthouden worden, op andere
wijze moesten doen toekomen, maar wie zóó
denkt, denkt verkeerd.
Het blijkt telkens en telkens weer bij Win
terhulp, dat het verzuim op deze wijze niet
wordt hersteld men geeft niet aan Winter
hulp. „omdat het initiatief destijds van de
Duitschers is uitgegaan" en men geeft ook
niet op^ andere wijze, omdat nu eenmaal aan
de democratie ieder begrip van gemeenschaps
gevoelen ontbreekt. Men voelt de plicht niet
om te geven. omdat men nu eenmaal de
arme niet ziet als een volksgenoot. De demo
craat denkt en voelt in klassen en een klasse
die lager is dan de zijne laat hem ijskoud.
De eenige nood van dezen tijd, die hij kent.
is de eigen „nood": daarin bestaande, dat
hij zorg moet dragen, wat zijn voorziening in
het materieele betreft, zooveel mogelijk den
toestand van vóór den oorlog te benaderen.
Dat dit gaat ten koste van den arme. wiens
gift hij reeds aan Winterhulp onthield, zal
hem een zorg zijn en daarom zien wij nu den
toestand ontstaan, dat de arme landgenoot
lachtoffer wordt van een boycot die tegen
den bezetter gericht is.
Den bezetter raakt men overigens aller
minst In zijn Winterhulp is voorzien door een
offervaardigheid welke voor Nederland
sprookjesachtig mag heeten. Op politiek ter
rein beïnvloedt men de zaak al evenmin,
want het werk wordt evengoed doorgezet, zü
het dan dat nu één klasse der bevolking voor
het geheele offer moet opdraaien. Het eenig-
ste doel. dat de haeren bereiken is. dat de
irmc datgene minder krijgt wat zij in hun
oortemonnaie houden.
Wij hebben dezer dagen gelegenheid ge
vonden om te wijzen op het feit, dat de kleine
man weinig of geen binding aan het vader-
'and had en dat van een zich veilig voelen in
den schoot der volksgemeenschap onder de
democratie geen sprake kon zijn: welnu, hier
's dezelfde factor dan het werk, die tot ge
volg heeft eehad. dat de kleine man zich zoo
verlaten voelt Niettemin dient erkend te
worden dat er kentering komt. In de krin-
een der gesteunden en in het algemeen bü
den kleinen man is het goede begrip bezig
zich haan te breken. Men beseft daar waar
het om gaat en men heeft reeds lang gezien
waar de hulp vandaan komt en waar niet.
De opbrengst der collectelijsten in arbeiders
buurten wiist dat uit Velen geven van hun
srmoed wat er van af kan en de collectant
er steeds welkom Zoo verwijdert de beter
Tesitueerde Nederlander, de man die in deze
dagen zoo diepgaand écht Nederlandsch voelt,
zich steeds verder van de volksgemeenschap.
Winterhulp mag nu voor hen de steen des
aanstoots zijn. de dag is echter niet veraf
meer. dat zij de herinnering aan hun tegen
woordige houding tegenover Winterhulp zul
len zien als aanklacht tegen een handeling
die met de aanduiding egocentrisch en on»
vaderlandsch, niet te scherp is gekarakte
riseerd.
