Haarlemsche Courant
„Roode Barricade" te
Stalingrad gevallen.
Duitsch opperbevel
stelt krijgsgevangenen
van alle landen gelijk.
Staal gieterij Roode October
thans laatste centrum van verzet
Vijand geeft terreinver lies toe
Zandstormen in
Noord-Afrika.
Consequentie der Britsche houding.
287e Jaargang No. 246
Abonnement p. week 0,2e, p. maand 1,13, p. kwartaal 5,42,
franco p. post J.73, losse nummers 6 cent. Advertentlën >-11
3,— elke m-m. meer 20 cent. Reclames dubbele prflt.
Adrertentleabonnementen 1500 m.m. 12 cent p. «w.m. Kennomer
Idltle 3—15 m.m. 1,20. Abonnement 1500 m.m. s cent p. m.m.
pltf.i Grafische Bedrijven Damlate.
WnS. Roofdredaetenri 2. V. BAUUEWVN8.
Nieuwsblad voor Noord-Holland
m Verschijnt dagelijks behalve op Zon- en feestdagen.
Maandag 19 October 19 N2
Bureau* Haarlem! Groots Houtstraat 93. BUkantoori Soenda-
plein 37. Tel. Directie 13082. Hoofdredactie 15054. Redactie 10S0O,
Administratie 10724. 14825, Soendapleln 12230. Postgiro 131358.
Directie PH. A. HEES P. W. PEEREBOOM.
Rest van het front: voortgang in Kaubasus- en Tereksector.
Sjaurajan in sector van Toeapse gevallen. Sowjet-concentraties
bij Kalinin met succes bestreden.
In het Westen: luchtaanvallen op Deal en Sunderland.
CB Zaterdagavond om 19.42 uur maakte het D.N.B. het volgende bekend: Door de bestor-
Bung van de bpwapeningsfabriek „Dsjersjinski" en het bereiken van de geschut-
fabriek „Roode Barricade", terwijl tegelijkertijd Duitsche troepe.n tot a^n de Wolga
doordrongen, bevindt Stalingrad zich thans bijna geheel in Duitsche handen. De
g« 50 vj t-Russische verdediging is eigenlijk nog slechts beperkt tot de staalgieterij
„Roode October", waarin zich enkele weerstandsgroepen bolsjewistische infapterie
hebben verschanst, die door arbeidersbataljons, gevormd uit het personeel der fabriek,
le versterkt zijn.
k i
Duitsche jachtkruisers en duikbommen-
erpers hielden zich tezamen met verdra-
l ld end geschut bezig met het uitschakelen
en an bolsjewistische batterijen op de eilan
den in de Wolga en op den Oostelijken
lever der rivier. Het in puin liggende ter-
[ïdjein van de „Róode October" stond dag en
fc Cacht bloot aan luchtaanvallen met bom-
aen van allerlei kaliber.
Bij een opmarsch naar het Noorden uit
Ie stad 'werden vrij sterke vijandelijke
Ba trijdkrachten afgesneden en ingesloten. De
Duitsche Noordelijke grendel, die zich sinds
i iet begin der belegering van Stalingrad te-
jen uiterst zware ontlastingsaanvallen van
>rj imosjenko te verweren had, werd daar-
oor aanzienlijk verlicht.
Kenmerkend was dat de vijandelijke pers
Inds eenige dagen melding maakte van
«weerde Duitsche verliezen en tevens van
'A9 -;n eigenlijk daarmee in tegenspraak staan-
Duitsche superioriteit voor Stalingrad.
Volgens de ervaringen van Kief en Sebasto-
f iol placht een dergelijke agitatie de aan-
ondiging te zijn, dat een Duitsch succes
'f o het verschiet lag.
„5 Naar Reuter inmiddels uit Moskou meldt.
heeft het Sovjet-tijdschrift „De Roode Ster"
Zaterdag toegegeven, dat de Sovjet-troepen
en werklicdenkolonic ten Noordwesten van
talingrad. alsmede fabrieken aan de oever
»n de Wolga hebben moeten prijsgeven.
De Duitsche weermaehtberichten.
Het Duitsche weermachtbericht van Za-
:.1 frdag luidde:
In het. Westelijke deel van den K a u k a -
-.us behaalde Vrijdag de aanVal van Duit-
ÜP cKe en Slowaaksche troepen ondanks hef-
EB [gen vijandelijken tegenstand opnieuw be-
angrijke terreinwinst. Gevechtsvliegtuigen
in jachtvliegtuigen kwamen met goede uit
werking in de gevechten te land tusschen
beide.
drj Ten Westen van den Te rek verjaagden
a p loemeensche troepen den vijand uit ver
scheidene bergstellingen en maakten tal-
li ijke gevangenen.
In Stalingrad zetten infanterle-
en pantserformaties in nauwe samen-
Vijand verloor afgeloopen week
171 vliegtuigen.
Hernieuwde aanvallen
op Malta.
In de afgeloopen week heeft de vij
and in de Middellandsche Zee en
Noord-Afrika 171 vliegtuigen verloren
waarvan 150 in luchtgevechten en 21
door luchtdoelgeschut.
Het Italiaansehe weermachtbericht van
Zaterdag luidt:
Aan het Egyptische front belemmerden
11Vrijdag zware zandstormen iedere activiteit.
Zeer sterke formaties van de tlaliaansche
hi Duitsche luchtmacht vielen overdag en
'snachts de vloot- en vliegtuigsteunpunten
op het eiland Malta aan en plaatsten vol
treffers op belangriike doelen.
De Engelsche luchtmacht verloor in he-
11 vige luchtgevechten vijftien vliegtuigen,
waarvan tien door Duitsche en vijf door
onze jagers werden neergeschoten.
Het weermachtbericht van Zondag luidt:
In Egypte hebben de aanhoudende zand-
R stormen nog steeds de activiteit te land en
m de lucht belemmerd. Een groep pantser
voertuigen. die een aanval op onze achter
hoede probeerde te ondernemen, werd op
de vlucht gedreven. Achtervolgd door onze
luchtmacht werd zij doeltreffend met ma
chinegeweren beschoten en uiteengejaagd.
Militaire installaties op Malta zijn aan
«en hevig luchtbombardement onderwpr-
Den. In den strijd schoten Italiaansehe ja
gers een Hurricane neer. Duitsche 11 Spit
fires.
Palestina cn Irak.
In Arabische kringen in Palestina
lt 1 heerscht groot verontwaardiging over een
radiorede van den leider der Zionisten, dr.
.Weizmann, voor zijn vertrek uit New York
h<* gehouden. Zich beroepend op een rede var
Roosevelt heeft deze daarin verklaard, dal
de Geallieerden Palestina als het vader
land van het Joodsche volk erkennen, daar
Palestina en het Joodsche volk volkomen
hetzelfde zijn.
Uit Bagdad wordt intusschen gemeld, dat
rich in de gebieden van Mosoel en Bagdad
de laatste dagen boerenopstanden hebben
voorgedaan, die een ernstig karakter heb
ben aangenomen. De boeren weigerden
hun oogst aan de regeering af te staan. Ge
wapende politie en troepen traden toen op
om de boeren te dwingen het graan af te
staan. Tijdens gewapende botsingen tus
schen de opstandige boeren en de regees
ringstroepen zijn aan beide zijden dooden
en gewonden gevallen. Er riin teekenen
tenwezig. dat de onlusten zich ook ten Zu:
den van Bagdad uitbreiden.
werking met ononderbroken aanvallen
de luchtstrijdkrachten en de luchtdoel
artillerie der luchtmacht hun levendi-
gen aanval ondanks verbitterden vijan
delijken tegenstand voort, liepen talrijke
steunpunten onder den voet, alsmede
ingegraven pantserwagens en drongen
de gescbutfabriek „Roode Barricade"
binnen.
Door oprukken naar het Noorden zijn
vijandelijke strijdkrachten ten Noord-Wes
ten der stad van hun verbindingen afge
sneden en gaan zij hun vernietiging tege
moet. Zeer hevige aanvallen der luchtmacht
•richtten zich bovendien op batterijstellin-
gen ten Oosten van den Wolga.
Eigen formaties jachtvliegtuigen scha
kelden de Sovjetluchtmacht overdag vol
komen uit en schoten 18 vijandelijke vlieg
tuigen zonder zelf verliezen te lijden, neer.
Aan de overige deelen van het Ooste
lijk front hadden slechts gevechtshande
lingen van plaatselijke beteekenis
plaats. Een sedert veertien dagen op
alle spoorlijnen en wegen in den sector
Kalinin-Toropez waargenomen
opmarschbeweging der Sovjets werd
door de luchtmacht voortdurend en met
groot succes bestreden.
De voor de spoorwegverbindingen be
langrijke stations Bolögoje, Ostasjkof. To-
ropez, Selisjarewo en Soblago werden veel
vuldig met zeer hevige uitwerking aange
vallen, de spoorlijnen op velé plaatsen on
derbroken en talrijke treinen met troepen
en- materiaal vernietigd. Door dit ondanks
moeilijke weersomstandigheden voortdu
rend optreden der luchtmacht is hetr-gelukt
den opmarsch der Sovjets niet alleen te
storen, doch dezen gedeeltelijk te belem
meren of aanmerkelijk te vertragen.
Het bombardeeren van militaire installa
ties op de eilandvesting Malta werd over
dag en des nachts door Duitsche en Itali
aansehe vliegtuigformaties voortgezet. In
luchtgevechten verloor de vijand door de
verbonden jachtvliegers 15 vliegtuigen.
Twee Duitsche vliegtuigen zijn niet terug
gekeerd.
In Zuid-#n g e 1 a n d vielen lichte
Duitsche gevechtsvliegtuigen dverdag
militaire installaties en concentraties
landingsbooten a,an de Britsche Zuid
kust aan. Zes landingsbooten werden
tot zinken gebracht, een aantal bescha
digd.
Vrijdagnacht vielen gevechtsvliegtuigen
haven- en dokinstallaties in Noord-Oost-
Engeland aan. Boven zee ten Westen van
Brest werden overdag twee Britsche
bommenwerpers, door Duitsche gevechts
vliegtuigen neergeschoten. Bovendien bracht
luchtdoelartillerie der luchtmacht en van
de marine vier Britsche bommenwerpers
tijdens nachtelijke aanvallen op de Duit
sche Bocht en op West-Fransch kustgebied
ten vaL
Het opperbevel der Duitsche weermacht
maakte Zondag het volgende bekend:
In den frontsector Noworosisk-T o ea p s e
neemt de aanval van Duitsche en verbonden
troepen tegen de diepe stellingen van den
vfjand verderen voortgang. Alleen al in den
sector van een divisie jagers werden Za
terdag 60 versterktp gevechtsinstallaties ge
nomen. Bomaanvallen der luchtmacht wa
ren gericht tegen het kolonneverkeer der
bolsjewisten op de berg-~en kustwegep.
Ten Zuiden van den Tere k wierp een
•igen tegenaanval den vijand, die een aan
val op onze stellingen ondernam, onder
zware, bloedige verliezen tot achter zijn uit
gangsstellingen terug.
Te Stalingrad hebben de aanval
lende troepen taaien vijandelijken te
genstand gebroken, alle bedrijfsgebou
wen der kanonnenfabriek ..Roode Bar
ricade" stormenderhand genomen en na
bloedige afweer van hevige tegen
aanvallen den vijand uit het aangren
zende stadsdeel geworpen. Zware aan
vallen van .sterke formaties der lucht
macht gaven steun in dezen harden
strijd en vernietigden op den Oostelii-
den oever van den Wolga talrijke stuk
ken geschut. De ten Noord-Westen van
het stadsdeel Spartakofka ingesloten
bolsjewistische strijdkrachten werden
vernietigd.
In den Midden- en Noordel ij ken
frontsector behalve succesvolle activiteit
eigen stormtroepen en afweer van
plaatselijke vijandelijke aanvallen geen ge
vechtshandelingen van beteekenis. Ge
vechtsvliegtuigen zetten ondanks de on
gunstige weersomstandigheden de bestrij
ding van Sovjet-transportbewegingen voort.
Bij luchtaanvallen op luchtbases en an
dere militaire installaties op het eiland
Malta, ondernomen door Duitsche en
Italiaansehe luchtstrijdkrachten, zijn nieu
we vernielingen tot stand gebracht. In felle
luchtgevechten werden 12 Britsche vlieg
tuigen neergeschoten.
Een aanval overdag van «e Britsche
luchtmacht op het Zuidelijk deel van het
bezette Fransche gebied heeft verliezen
onder de Fransche bevolking teweegge
bracht benevens geringe materieele schade
aan gebouwen, vooral in de woonwijken oer
aangevallen plaatsen. Een bommenwerper
werd neergeschoten.
Lichte Duitsche gevechtsvliegtuigen heb
ben Zaterdag in Zuid-Oost-E n g e 1 a n d
voor den oorlog belangrijke installaties ir
scheervlucht met bommen van zwaar ka
liber bestookt.
Sjaumjan gevallen.
Sinds dagen ziin de Duitsche infanterie
en bergjagers in de bergwouden ten Noor
den van Toeapse in strijd gewikkeld met de
bolsjewieken, die verbeten tegenstand bie-
dén en met de hindernissen van de natuur.
Als eerste Yesultaat van de succesvolle!
omsingelingsgevechten der vorige dagen I
maakt het opperbevel van de weermacht)
melding van het innemen der stad Sjaumjan
door de Duitsche troepen, welke stad. ge
legen in een zijdal van den Psjisj aan de
spoorlijn naar Toeapse. na feilen strijd is
gevallen.
Bommen op Engelsche steden.
De voor den oorlog belangriike installaties
van de stad Deal aan de Zuidkust van En-
gêland zijn in de ochtenduren van den
16er. October zwaar getroffen door bom
men van lichte Duitsche gevechtsvliegtui
gen. In een verrassenden aanval verschenen
Duitsche vliegtuigen tegen acht uur boven
de stad. Eerst nadat verscheidene vrij groote
gebouwencomplexen waren ineengestort,
opende lichte Britsche luchtdoelartillerie
het vuur. waardoor de Duitsche vliegers
zich niet laten storen.
Vrijdagnacht hebben gevechtsvlieg
tuigen de aan de Oostkust van Enge
land gelegen haven Sunderland gebom
bardeerd. Tijdens den aanval, die bijna
vijf uur duurde, troffen talrijke bri
sant- en brandbommen doek- en werf-
installatïe:;. nadat de Duitsche gevechts
vliegers den gordel van luchtdoelartil
lerie hadden doorbroken.' Groote bran
den ontstonden in de aangevallen
doelen.
Na nog bommen te hebben geworpen op
een andere haven aan de "Britsche Noord-
Oostkust keerden alle Duitsche vliegtuigen
op hun steunpunten terug.
Bij onze vrijwilligers. Rust tijdens den opmarsch. Altyd is er voor gezorgd, dat de
mannen voldoende te eten en te drinken hebben; dan een sigaret en de goede stem
ming is door geen vijand meer te bederven. (SS P.K. Altstadt O.H./P.H. c)
land (Nederlandsche SS) willen toetreden
20.10.42 11.00 uur. Den Bosch, Hotel Noord-
Brabant, Markt 45.
21.10.42 10.00 uur. Tilburg, Werkliedenver-
eeniging. Tuinstraat 68.
21.10.42 17.00 uur, Rotterdam, Deutsches
Haus.
22.10.42 10.00 uur, Amsterdam, School
Keuringen voor de Waffen-SS
en het Legioen.
Het SS-Ersatzkommando deelt ons mede,
dat vrijwilligers voor de Waffen-SS en he:
Legioén zich op onderstaande data bij de
genoemde adressen kunnen vervoegen ten
einde gekeurd te worden.
Tevens wordt er de aandacht op geves
tigd en wel speciaal voor hen, die er be
zwaar tegen hebben hun dienst buiten Ne
derland te vervullen, dat thans de mogelijk
heid bestaat om dienst te nemen in een
speciaal wachtoataillon. De opleiding vindt
in Nederland plaats, terwijl de inzet van dit
bataillon ook in Nederland blijven zaL
Tijdens de keuringen voor de Waffen-SS
en het Legioen kunnen zich ook diegenen
melden die tot de Germaansche-SS Neijer-
Wat een der tegenstanders aan Duitsche krijgsgevangenen
misdrijft, moet het totaal der krijgsgevangenen in Duitsche
handen ontgelden.
Duitsch communiqué
over Dieppe, Sercq enz.
Het opperbevel der Duitsche weermacht
heeft een communiqué gepubliceerd naar
aanleiding van den overvloed van verkla
ringen, die de laatste dagen zijn afgelegd
door de Britsche regeering of den Britschen
premier.
In het eerste gedeelte van dit communi
qué wordt het Engelsche operatiebevel, dat
bij Dieppe in handen der Duitsche weer
macht-is gevallen, voor de z.g. Jubilee ac
tion gepubliceerd. Dit bevel heeft een aan
hangsel, waarvan afdeeling 4 ten 2e luidt:
zooveel mogelijk worden de handen der ge
vangenen geboeid, opdat zij him papieren
niet kunnen vernietigen.
Het communiqué wijst er op, dat in de
verklaring der Engelsche regeering van 10
dezer het bestaan van dit bevel niet wordt
ontkend, maar gezegd wordt, dat het zon
der bevoegdheid is uitgevaardigd.
In het tweede gedeelte houdt het commu
niqué zich bezig met den Engelschen over
val op het eiland Sercq van 4 October en
verklaart, dat de daarbij opgedane ervarin
gen hebben bewezen, dat de verzekering
omtrent intrekking van de aanvankelijk be
twijfelde bevelen tot boeien ofwel weer een
onwaarheid is, of door gebrek aan tucht der
Engelsche troepen niet wordt nagekomen.
In het derde deel van het communique
wordt opgemerkt: zoozeer als derhalve de
moeizaam verzonnen „motieven" voor het
aangetoonde Engelsche j>ptreden jegens de
Duitsche gevangenen Vlogen ziin. zoozeer
is het er ook naast als de Britsche regee
ring in haar verklaringen van 8 en 10 Oc
tober zich tegenover de thans getroffen
Duitsche maatregelen beroept op het feit,
dat volgens artikel 2 van de Geneefsche
krijgsgevangenenovereenkomst represailles
tegen krijgsgevangenen verboden zijn. In
zooverre heeft de Britsche regeering gelijk,
als zij er op wijst, dat in hetzelfde artikel 2
der z.g. Geneefsche conventie „menschelijke
behandeling" van krijgsgevangenen is voor
geschreven.
Als de Britsche regeering evenwel
meent, een dubieuse kwestie te kunnen
noemen, wat men onder menschelijke
behandeling heeft te verstaan, dan ver
klaart zü daarmede in ieder geval van
zichzelf, dat zij op dit gebied in het
geheel niet in staat is tot het sluiten
van eenovereenkomst.
De Engelschen hebben dus zware vergrij
pen tegen de Geneefsche krijgsgevangenen-
overeenkomst op hun geweten geladen.
DE GENEEFSCHE CONVENTTF
Volkenrechtelijk is het volgende be
slissend: bovenaan in de Geneefsche
overeenkomst staat als leidend begin
sel de verplichting de krijgsgevangenen
te alV-n tijde met menscheliikheid te
behandelen en hun soldateneer te res
pecteeren. Als een oorlogvoerende mo
gendheid dezen grondslag der overeen
komst schendt, zooals de Engelschen in
Dieppe en op Sercq tegenover Duitsche
krijgsgevangenen hebben gedaan, kan
zij zich niet van haar kant te haren
gunste op dezen zelfden grondslag be
roepen en van de tegennartii eischen.
dat deze aan de behandeling van haar
krijgsgevangenen niets verandert.
De uitleg, die de heer Churchill aan de
overeenkomst geeft, als zou. zelfs indien
een oorlogvoerende mogendheid handelin
gen in strijd met het volkenrecht jegens
de krijgsgevangenen in haar hdnden olegen.
haar tegenstander dit stilzwifgend moete"
aanvaarden, zou de geheele Ger>?efsche
overeenkomst ad absurdum voeren.
De Engelsche regeering zou dan b.v.
aanspraak kunnen maken op het recht
Duitsche krijgsgevangenen te laten verhon
geren, terwijl de Duitsche regeering vol
gens Churchill evenzeer verplicht zou blij
ven geenerlei wijziging te doen optreden in
de verzorging van de Engelsche krijgsge
vangenen. Daarmee is het optreden der
Britten bij Dieppe en op Sercq voldoende
gekarakteriseerd.
In afdeeling 4 publiceert het opperbevel
vervolgens een ander grof vergrijp der Brit
ten tegen de fundamenteele regelen van het
oorlogsrecht. Het publiceert een buitge
maakt stuk, waarin wordt gelast, dat ge
vangenen gebruikt moeten worden voor hel
opruimen van mijnen.
In afdeeling 5 wordt een geheele reeks
gevallen opgesqmd, waarin is geschoten op
soldaten, die op zee in nood verkeerden.
In afdeeling 6 behandelt het communiqué
de op 4 Juni j.l. buitgemaakte „voortduren
de bevelen" der vierde Engelsche tank
brigade, waarin omtrent de behandeling van
krijgsgevangenen o.a. wordt opgemerkt:
„Voedsel, slaap noch drank aioch welke
vriendelijkheid of welk comfort mag den
gevangenen worden toegestaan. Ook is elk
gesprek verboden, alvorens het verhoor
door de bevoegde instanties is geschied.
Overigens is ook hier de Britsche regee
ring, alvorens de tegenmaatregelen, waar
mee het opperbevel der Duitsche Weer-<
macht 5 Juni had gedreigd, van kracht wer
den, uiterlijk ten spoedigste van /lit bevel
teruggekomen.
Nadat in afdeeling 7 de uitrusting van
een parachute-agent, die eind December
1941 bij Kopenhagen verongelukt is en te
Londen zijn opleiding had genoten, n.l. met
een gangsterpistool is beschreven, eindigt
het communiqué als volgt:
Conclusie.
Deze voorbeelden uit den overvloed van
het beschikbare materiaal bewijzen:
1. dat de Britsche strijdmethoden uniform
op alle oorlogstooneelen in strijd zijn met
de volkenrechtelijke overeenkomsten en al-
gemecne regels van het oorlogsrecht.
2. Dat het Britsche ministerie van oorlog
reeds tweemaal onder pressie van vergel
dingsmaatregelen. waarmee door Duitsch-
land werd bedreigd, beloofde dergelijke be
velen in strijd met het volkenrecht te wil
len intrekken, maar dat het zich daarbij
niet ontziet ter vermijding van de Duitsche
vergeldingsmaatregelen slechts te werken
met gelogen verklaringen en bij de volgen
de gelegenheid dezelfde barbaarsche metho
den bij de behandeling van de Duitsche ge
vangenen weer toe te passen.
Dit allien zijn de motieven die het opper
bevel dej weermacht er ditmaal toe .hebben
gebraehW tot vergeldingsmaatregelen over
te gaan, want het is jegens het Duitsche
volk verplicht niet slechts de eer van zijn
soldaten te beschermen, maar vooral te
zorgen voor een menschelijke behandeling
van Duitsche gevangenen tegenover een
tegenstander, wien het volkomen ontbreekt
aan gevoel voor iedere humane of zelfs eer
volle behandeling van gevangenen.
Met het oog op deze Duitsche tegen
maatregelen heeft de Engelsche radio
9 October j.l. om 15.00 uur via den
zender Droitwich bekend gemaaktTe
Londen wordt in overweging genomen,
dat de Engelsche regeering alle gevan
genen der Asmogendheden uit hetzelf
de oogpunt zal beschouwen en geen
verschil zal maken tusschen Italiaan
sehe en Duitsche gevangenen.
Met het oog op dit bericht dat de Engel
sche regeering door de radio heeft laten
verspreiden ziet de Duitsche regeering zich
genoopt de krijgsgevangenen die aan "alle
fronten op de verbonden vijanden zijn ge
maakt eveneens als eenheid te beschouwen
Met het volkenrecht strijdige of onmensche-
lsjkc behandeling van Duitsche krijgsgevan
genen op cenigrrlci oorlo.gstoonee! hij voor
beeld ook In Sovjet Rusland zal dus van nu
af het totaal der door Duitschland ge
maakte gevangenen, zonder dat met hun
nationaliteit rekening wordt gehouden heb-
hen te ontgelden.
lepenweg 13.
22.10.42 17.00 uur, Utrecht Wehrmachthelm
Mariaplein.
23.10.42 10.00 uur. Den Haag. Café den Hout
Bezuidenhoutscheweg.
24.10.42 11.00 uur, Amersfoort, Dienstge-
gebouw Kapelweg.
Felle gevechten op Madagascar
In een mededeeling v8n het*Fransche staats
secretariaat over de koloniën wordt gezegd,
dat de slag om Ambrosita op Madagascar nog
altijd aan den gang is. Er worden felle ge
vechten geleverd in het Zuiden en in de
naaste omgeving der stad. Aan beide zijden
valt een levendige activiteit van patrouilles
te constateeren. De Engelschen hebben met
sterk gebruik van artillerie en luchtmacht
een massalen aanval gedaan op de Fransche
stellingen Deze aanval kon echter worden
afgeslagen. Ondanks het feit, dat zij gebruik
maakten van pantserwagens werden de 'En
gelschen verdreven en moesten zij de reeds
veroverde stellingen prijsgeven.
De Fransche ambassadeur te Madrid. Piétri,
heeft Vrijdag bij de Engelsche ambassade zijn
opwachting gemaakt om een protestnota der
Fransche regeering te overhandigen wegens
het torpedeeren van Fr«nsche koopvaardij
schepen door Britsche zeestrijdkrachten.
Groot aantal Japanners
op Guadalcanar geland
Amerikanen verwachten
zware verliezen.
Zeeslag woedt voor de kust.
Het Amerikaansche ministerie van marine
heeft medegedeeld, dat een groot aantal Ja
panners op Guadalcanar aan land is gegaan.
De stellingen der Amerikanen worden door
artillerie beschoten.
Voorts is te Washington officieel medege
deeld, dat de Amerikanen-op de Salomons
eilanden tegenstand hebben te bieden aan een
ernstigen vijandelijken aanval.
In een later communiqué omtrent dc ge
vechten wordt verklaard, dat de Amerikanen
zware verliezen verwachten.
Volgens Engelsche berichten uit Washing
ton is er voor Guadalcanar een zeeslag aan
den gang tusschen Japansche en geallieerde
oorlogsschepen.
De Japanners zijn geland in de flank der
Amerikaansche stellingen, die een met oer
woud bedekt bergachtig .gebied tot basis heb
ben. Amerikaansche mariniers zijn pas eeni
ge dagen geleden tot hier doorgedrongen, na
dat zij hardnekkigen Japanschen tegenstand
overwonnen hadden. De Amerikaansche mi
nister van oorlog heeft verklaard, dat er op
Guadalcanar Amerikaansche troepen staan
die onder de strijdkrachten te land en ter zee
ressorteeren en met de marine samenwerken.
Dergelijke gecombineerde Amerikaansche
strijdkrachten bevinden zich ook in Nieuw-
Zeeland, op Nieuw-Caledonië, op de Nieuwe
Hebryden en op de Fidsji-eilanden. Het ge
heel der operaties staat onder het opperbevel
van generaal-majoor Harmons.
In een vannacht ontvangen extraberlcht
»n den Britschen nieuwsdienst uit Washing
ton wordt gezegd, dat in de onmiddellijke nar
bijheid van Guadalcanar sterke Japansche
scheepsconcentraties zjjn waargenomen.
EEN GESCHIEDENIS DIE
ZICH HERHAALT.
Bs. Het Is e<?n gewoonte van Enge
land die menig land noodlottig werd, om
de politiek van andere volken zoodanig te
beheerschen, dat zij practisch nog filialen
van Londen zijn. Wij kunnen hiervan me-
despreken. Het is dezelfde politiek die
Nederland reeds vele jaren lang beheerscht
heeft, het is ook deze politiek, die onze
pers tot een instrument der Geallieerde
propaganda en een voor Duitschland on
duldbare inmenging in aangelegenheden
van dat land heeft gemaakt: alles on^er
den dekmantel der neutraliteit. Engeland
bereikte zün doel meestal in alle stilte, om
dat in elk land wel voldoende mannen ge
vonden werden die bereid waren zich voor
dit werk in te spannen. Zij waren aan de
plutocratie en de democratie, die beide in
Londen zetelden, verknocht omdat zij
daarin de eenige mogelijkheid wisten om
hun klasse de heerschappij boven den ar
beid te verzekeren. Daarnaast werkte de
..neutrale" pers. beheerscht door dezelfde
krachten, constant door ter beïnvloeding
van de „openbare meening", die zij na
jaren van gestagen arbeid schier overal
een verwrongen voorstelling der werkelijk
heid wist op te dringen.
Groote kracht ontleende Engeland ook
aan den steun der Joden, die immers in
alles wat met de democratie en de pluto
cratie verwant was. een kans zagen om
hun doe1.: de wereldheerschappij verove
ren, nader tot zijn verwezenlijking te
brengen.
En als toch eens in de leidende kringen
geen mannen gevonden werden, die bereid
waren de werkelijke neutraliteit van hun
land prijs te geven, wel dan deinsde men
in Engeland voor een „kleine" forceering
van den toestand niet terug. Dan kwam de
betreffende regeering vroeg of laat ten val,
of dan trad men od, zooals laatst nog Sum
ner Welles, toen hij onder bedreigingen het
opgeven der neutraliteit van Argentinië en
Chili eischte-
Wie op dit oogenblik de Zwitsersche pers
volgt, kan zien, dat zich ook daar weer het
bekende drama voltrekt. Joden, socialisten,
communisten, kapitalisten en kerkelijke -
overheden probeeren in den dienst van
Brittannië datgene te bereiken, wat Zwit
serland als waarlijk neutraal land vér van
zich af zetten moet.
De algemeene toestand is echter niet
dezelfde als vóór eenige jaren. Men ver
geet, dat Duitschland zich in oorlog bevindt
en dat het niet langer dulden kan, dat
anderen zich onder het mom der neutrali
teit in zijn zaken mengen. Duitschland
wenscht niet naar het Engelsche voorbeeld
tewerk te gaan, maar het kan toch evenmin
toelaten, dat Zwitserland zich met al
lerlei kwesties der oorlogvoering en van
de politiek bezig houdt op een wijze, die
oractisch als anti-Duitsche propaganda kan
worden bestempeld.
Daarom heeft de leider der persafdeeling
aan het ministerie van buitenlandscihe za
ken, dr. Schmidt in een persconferentie
te Berlijn de houding van een deel der
Zwitsersche pers besproken, aan de hand
van uitvoerige citaten. Dr. Schmidt kwam
tot de conclusi^, dat het taak der bevoegde
instanties is een onverstandige pers tot de
orde te roepen. De oude spreuk van Bis
marck, ..dat het land de vensterruiten
moet betalen, die de pers ingooit" geldt
hier ten volle. Duitschland ziet zich ver-
olicht deze Zwitsersche inmenging in zijn
zaken streng van de hand te wijzen; het
kan op den duur niet toelaten, dat de neu
traliteit door een ergernis gevende pers
misbruikt wordt ten nadeele van Duitsch-
land.
Meu ziet: het is weer de oude geschiede
nis die zich herhaalt. Ook andere landen
hebben geweten wat het was een pers te
bezitten die haar z.g. „neutraliteit" op
voerde tot een regelrechte anti-Duitsche
en pro-Britsche actie. Zij zitten thans met
een volk, dat eens in het kader der Euro-
oeesche volkengemeenschap zal moeten
medewerken, maar dat in meerderheid van
den nieuwen toestand geen flauw begrip
heeft en denkt alsof het geboren Britten
waren.
Zwitserland echter hee£t den voorsprong,
dat het over voorbeelden beschikt waaraan
de autoriteiten zich gemakkelijk kunnen
spiegelen en dat/ het nog altijd in staat is
alsnog de houding aan te nemen die rede
lijkerwijze mag worden verwacht.
DE LIGGING VAN
GUADALCANAL
^MARAMASKE
Een groote Japansche vloot, komende
Rabaul (zie bovenste kaartje") stoomt in de
richting naar de Saiomon-eilanden met het
kennelijk doel een actie op groote schaal te
ondernemen bij het eiland Gualdalcanar.
waar het grootste deel der Amerikaansche
troepen gelegerd zijn. Vele Japansche troe
pen zijn reeds op hel eiland Gualdalermar
geland, waarschijnlijk te Bolonda en Aola
Op het onderste kaartje zün met dikke
zwarte lijn de eilanden aangegeven die de
Amerlkanén van de Salomon-ellanden
bezet houden.
Verhuizen uit de kuststreek
niet verboden
Naar aanleiding van het afgekondigde
vestigings- en verhuisverbod in de
kuststreek verneemt onze Haagsche
redacteur nog, dat het wel geoorloofd
is van de in deze verordening genoem
de gemeenten naar het achterland te
verhuizen.
Voorts is het niet verboden om nu reeds
meubelen en kosbtaarheden te doen
overbrengen naar verder van de kust
verwijderde gebieden.
Amerikaansche troepen in
Liberia.
Toenemende ongerustheid in Frankrijk.
Naar Reuter uit Monrovia meldt, zjjn Ame
rikaansche troepen aangekomen 1n de neger
republiek Liberia in West-Afrika.
De bladen in onbezet Frankrijk houden zich
inmiddels uitvoerig bezig met Duitsche en
Italiaansehe berichten over de toenemende
activiteit van het onderzee-wapen der Spil-
mogendheden onder de Westkust van Afrika.
Ook de Engelsche pers publiceert momenteel
vrij veel beschouwingen over dit onderwerp,
welke in den regel uit Freetown in Sierra
Leone afkomstig zijn en waarvan de echo tot
onbezet Frankrijk doordringt. Een bekend
marine-deskundige heeft thans in de Grin-
goire een artikel gepubliceerd onder den
titel „Afrika's uur heeft geslagen".
Dit is voor de pers van het bezette Frank-
dacht van haar lezers te vestigen op de bedrei-
dacht van haar lezer te vestigen op de bedrei
ging van de Fransche bezittingen in Noord-
West-Afrika, welke voortvloeit uit de talrijke
landingen van Amerikaansche troepen in
aangrenzende gebieden, die onder contróle
staan van De Gaulle.
Men hoort te Parijs, trouwens in heel
Frankrijk, openlijk spreken over het feit, dat
het Fransche koloniale rijk in Afrika recht
streeks door de' V S. wordt bedreigd. De bla
den leggen er den nadruk op. dat Frankrijk
vastbesloten is, zijn koloniaal bezit te behou
den „als het moet met het zwaard in den
vuist".
Bommen op Nederlandsch
gebied.
In de afgeloopen dagen hebben Britsche
vliegtuigen herhaaldelijk boven Nederlandsch
gebied gevlogen Door aanvallen met de
boordwapens, alsmede door het lukraak neer
werpen van brisant- en brandbommen op
woonwijken in verschillende plaatsen, vielen
onder de Nederlandsche burgerbevolking 35
dooden en werden «alrijke personen zwaar-,
-e'<ch« eewond
AVE ZIJN OVER DEN BERG"
Hedenavond om 19.00 uur spreekt Max
Blokzijl, via Hilversum 1, in het politiek
weekpraatie over het onderwerp „We zijn
over den berg".