Stalingrad: Haarlemsche Courant Nog enkele vierkante kilometers. Amerika's kansen in den tonnagewedloop. Groote Sowjet-concentraties bij Rzjef gedecimeerd. Rust aan het Egyptische front. 287e Jaargang ïfo. 24? a x ^onnement p. week 0,26, p. maand 145, p. kwartaal 8,0, jjuieo p. post 3,73, losse nummers 6 cent Advertentlën 3—U p.m. 3.— elke m.m. meer 20 cent Reclames dubbele prijs. Advertentieabonnementen isoo m.m. 12 cent p. m.m. Kennemer 3—15 m.m. 1,20. Abonnement 1500 m.m. 6 cent p. m.m. m Tijdens strijd in modderpoelen vijandelijk contact met Wolga- oever geheel afgesnedenRivierverkeer practisch stilgelegd Veroverd terrein gezuiverdDe Roode Octoberonder vuur \Soschbranden in den aukasus Verdun - Stalingrad. Dinsdag 20 October 1942 Nieuwsblad voor Noord-Holland Grafische Bedrijven Damlate. WnA Hoofdredacteur! 3. V. BAUDEWYNS. behalve op Zon* en feestdagen. Kennemer Editie Bureaux Baarlemt Groote Houtstraat f3, Bijkantoor: Socnci*« plein 37. Tel. Directie 13082. Hoofdredactie 15054, Redactio 10600, Administratie 10721, 14825, Soendapleln 12230. Postgiro 131358. Directie PIL A. MEES - P. W. PEEREBOOM. Bureau Umnldem Sennemerlaan 102, Telefoon 5437. irev 0| oei De A.N.P.-correspondent te Berlijn meldt: De nog overgebleven verdedigers van mi Stalingrad zijn op een klein gebied van ten ls hoogste eenigc vierkante kilometers opper- rlakte samengedrongen en met de troepen p den Oosteliiken oever van de Wolga icbben zij geenerlei verbinding meer, door- it de Duitschers deze rivier op alle punten i het stadsgebied bereikt hebben. De herfstregens, die den grond thans iveral aan het- front in een' dikke modder- v hrij veranderen, waarmede de bolsjewisten taltijd nog beter overweg kunnen dan de ft Duitschers en hun bondgenooten, zullen, aar men in militaire kringen te Berlijn - erklaart, den definitieven val van Stalin- rad geen half uur kunnep vertragen. De Wolga kunnen de bolsjewisten alleen nog des nachts als scheepvaart weg gebruiken en ook dan nog is het een toeval, als een schip de Duitsche bewakingsposter! weet te passeeren. Naar het Duitsche opperbevel meedeelt, het weer slechter igeworden, zoodat den Jen October de luchtmacht nabij Stalingrad log slechts in mindere mate kon optreden ot bestrijding van de bolsjewistische ar- rj illerie op den Oostelijken oever van den Volga. Met versterkte kracht moest de luitsche artillerie het vuur op de vijande- K ijke stellingen in het laatste bolwerk der 12. abriek „Roode October" en het vernieti- 'AJ ingsvuur op de bolsjewistische batterijen 3 oortzetten. Talrijke stukken vijandelijk eschut werden door voltreffers tot zwijgen s ébracht. t Het opperbevel der Duitsche weermacht 'fpaakt bekend In het Westen van den Kaukasus maakt de aanval vorderingen. Infante rie heeft nieuwe hoogten stormender hand genomen en heeft steil stijgende, een met zes kazematten sterk gefoi-ti- fieerden en voor de verdere gevechts leiding belangrijken berg genomen. In Stalingrad is het tijdens de z latste gevechten veroverde stedelijke en idustricele terrein gezuiverd van uiteenge- •even elementen. Het luchtwapen heeft leien in en om Stalingrad en transport- (wegingen en spoorweginstallaties der olsjewieken ten Oosten van de Wolga aan- 10 evallen. Elf transporttreinen, o.m. twee lletreinen. werden vernietigd. In den cent r alen sector hebben lor- naties gevechtsvliege'rs en duikbommen werpers wederom vijandelijke spoorhjn- 111 «wegingen met zichtbaar succes aangeval- in. Een groot ravitailleeringskamp der olsjewieken werd in een geconcentreerden Z ichtaanval zwaar getroffen. Malta is door Duitsche en Italiaansche evechtsvliegtuigen overdag en des nachts e<il angevallen. Duitsche verliezen Het D.N.B. verneemt van militaire zijde 'I net betrekking tot de z.g. reusachtige ver- st.'iezen der Duitsche weermacht tijdens de mTl evechten om Stalingrad: Wederom worden de Duitsche verliezen an Engelsche zijde geweldig overdreven Am n tot verhooging van de geloofwaardigheid ergeleken met de Duitsche verliezen voor rerdun tijdens den eersten wereldoorlog, !en dergelijke vergelijking is onjuist. Bij Perdun was de Duitsche doorbraakpoging ia den val van de forten Vaux en Douau- nont overgegaan in een uitputtingsstrjjd an grooten omvang en het Duitsche leger c ocht dertig weken een ongelijken strijd an menschelijke kracht tegen een otferwel- igende meerderheid van ijzer, staal en i nachines. Tegen Stalingrad kon de Duit- che weermacht in den aanval van vijf we- ;en, behalve haar superioriteit in opleiding, en veelvoud van de modernste technische »rlogsmiddelen in den strijd brengen en ildus haar verliezen tot een minimum be- èrken. a Overigens worden de zoogenaamde reus- vltl ichtïge Duitsche A'erjiezen tegengesproken "oor de bewering van vijandelijke zijde, dat Ie laatste dagen dertig Duitsche divisies .„Jersche troepen naar Stalingrad waren over- Br, ebracht. Het gebruik van dergelijke troe- ;E!penmassa's was in ge'en enkel stadium van en aanval op Stalingrad noodzakelijk en lok niet mogelijk. Na het binnendringen n de stad is de aanval overgegaan in hui- mgevechten van afzonderlijke stoottroe- j Het aantal van alle hierbij gebruikte GB (roepen is nog in de verste verte niet zoo ui floot als dc van vijandelijke zijde als Duit- :he verliescijfers gegeven getallen. Bij Rzjef. De troepenconcentraties achter het Sovjet-Russische front in het gebied van Rzjef, waarvan het weermachtbe- richt sedert enkele dagen meldt, dat zij door de luchtmacht gebombardeerd worden, wekken den indruk, dat de bolsjewisten plannen koesterden voor een groot offensief, daar het hier om een vrij sterke troepenmacht gaat. buien tot wolkbreuken, zetten de stellingen en kazematten onder water. De wegen zijn zcmö doorweekt, dat alle bewegingen slechts mét groote moeilijkheden kunnen worden uitgevoerd. Desondanks namen volgens de bij het opperbevel der weermacht binnen gekomen berichten ook den 18en October de gevechtshandelingen nog geeh einde. Ac ties van verkennings- en stoottroepen leid- "den tot verbitterde gevechten. De bolsje wisten poogden vooruitgeschoven Duitsche stellingen door aanvallen met verscheidene compagnieën te veroveren. De bezettingen dezer steunpunten verdedigden zich echter hardnekkig en sloegen in gevechten op kor ten afstand de vijandelijke aanvallen af. Het Duitsche opperbevel maakt voorts bekend Bij het breken van het verzet in fel om streden kazematten in het Noordwestelijke deel van den Kaukasus hebben de bolsje wieken door vlammenwerpers zware ver liezen geleden. Stuk voor stuk moesten de sovjets hun stellingen prijsgeven. Tever geefs maakten zij van elke derikbaar mo gelijke gevechtstactiek gebruik om de Duitsche infanteristen en jagers tegen te houden. Hun nieuwste tactiek is thans om go- heele wouden in brand te steken, teneinde onder de bescherming van de rookwolken tot tegenaanvallen te kunnen overgaan. Na een bloedigen strijd werden de vijan delijke stoottroepen verdreven. Van contact met Duitsche landstrijd- hl (krachten is nog geen sprake en tot dusver is alleen nog het woord geweest aan de w, luchtmacht, die vaak honderden kilometers e.h0 het vijandelijke gebied moet binnendrin- t z gen. Zonder ophouden bombardeeren de i vliegers de stations, waar het materiaal van b den tegenstander, nog voor het in den strijd kan worden geworpep, vernietigd wordt. Op deze wijze zijn .geheele divisies gede :lmeerd, nog lang voor het bereiken van het eigenlijke gevechtsterrein, dank zii de I) Waakzaamheid van c|e verkenningsvliegtui gen, die tot ver achter de gevechtslinies de vijandelijke bewegingen nauwlettend in het oog houden. Naar het D.N.B. voorts van militaire zijde verneemt, verhinderde in het gebied van Rzjef 't steeds slechter wordende weer ge- vj rechtshandelingen van grooteren omvang, evc Voortdurende regenval, varieerend van Buitenlandsche arbeiders in Duitschland. In den afgeloopen maand is een vrij groot aantal arbeidscontracten met bui tenlandsche arbeiders in Duitschland afgeloopen. Verreweg het grootste deel van deze arbeidskrachten heeft uit zich zelf de contracten verlengd om in' Duitschland te kunnen blijven werken. Terreur pan Amerikaansche vliegers op Japansche bevolking Inzake de reeds aangekondigde bestraf fing van krijgsgevangen Amerikaansche vliegers heeft de chef van de persafdeeling van het Jm>ansche leger nog medegedeeld, dat de z.g. Amerikaansche 7,wildemannen"1 alleen er op uit zijn-ziekenhuizen, scholen en burgerwoonhuizen te bombardeeren. Naar uit een onderzoek is gebleken en ook toege geven is, is een groep schoolkinderen met boordwapens beschoten „om den Japan- schen kinderen een smaak voor kogels bij te brengen". De Amerikaarische'vliegers zijn er .alleen, op bedacht geweest om hun bommen luk raak neer te werpen Ln het volle bewust zijn, dat alleen de burgerbevolking van deze aanvallen te lijden heeft. De persafdeeling Wijst er op. dat vijandelijke vliegers, die met miskenning van de menschelijke rech ten hun wreede en onmenschelijke houding handhaven, eveneens rekening moeten hou den met den dood of een andere zware be straffing. Die Amerikaansche vliegers, die zich niet schuldig hebben gemaakt aan onmensche lijke handelingen, worden als gewone krijgs gevangenen behandeld. HONGAARSCH MINISTER VERVANGEN. De Hongaarsohe Rijksregent heeft den minister van voorziening, Lossonczy, op diens verzoek van zijn ambt ontheven en tot zijn opvolger den secretaris-generaal van het ministerie van financiën, Szasz, benoemd. Het Italiaansche weermachtbericht luidt als volgt: Een kalme dag aan hef geheele Egypti sche front. Een luchtaanval op Benghazi veroorzaakte eenige schade aan woonhui zen. Van de burgerbevolking werd een per soon gedood en 3 gewond. In de buurt van Solloem werd de uit vier Engelschen en een Nieuw-Zeelander bestaande bemanning van een neergeschoten vliegtuig gevangen genomen. Vliegtuigen der Spil vielen het vliegveld van Micabba aan en plaatsten treffers op de installaties en de startbaan. Een van onze vliegtuigen is niet -teruggekeerd. Moeilijkheden in Egypte. Naar uit Cairo wordt vernomen, hebben de Egyptische spoorwegen een einde moe ten maken aan de verbouwing van loco motieven op oliegebruik, hetgeen nood zakelijk was geworden door de kolen- schaarschte. Men meerit, dat deze maatregel toege schreven moet worden aan de Duitsche suc cessen'ter zee, daar alle materiaal voor de verbouwing uit Amerika moet worden in gevoerd. In de drie oorlogsjaren zijn slechts 166 locomotieven behandeld, terwijl alleen reeds het eerste deel van het Egyptische program nog 200 locomotieven omvat. Daar de invoer van kolen eveneens steeds krap per wordt, overweegt het spoorwegbedrijf nieuwe beperking van het burgervervoer. Om dezelfde reden is het particuliere auto verkeer in de geheele provincie 13 Septem ber op order van de militairen stilgelegd. Het Cairosche weekblad „Massaweg"- mo tiveert dezen maatregel met het ontbreken van onderdeelen, banden, enz., daar de aan wezige voorraden amper voldoende zijn voor militair gebruik. Dit verbod is ook uit gevaardigd voor de Soedaneesche hoofdstad Khartoem. In een communiqué van de Libaneesche regeering wordt intusschen medegedeeld, dat in de conferentie van Maandag de ver tegenwoordigers van Saoedi Arabië, Syrië den Libanon en Transjordanië overeenge komen zijn de onbegaanbare deelen van den pelgrimsweg tusschen Damascus en Medina op gemeenschappelijke kosten te doen verbeteren en benzinestations langs den weg te bouwen. Görings actie voor slachtoffers luchtoorlog ingezet. Inmiddels voorbereidende woorden in Engeland. De grootscheepsche bijzondere hulpactie voor degenen, die benadeeld zijn door lucht aanvallen. welke door Rijksmaarschalk Her mann Göring in zijn laatste rede was aan gekondigd, is gisteren voor het eerst verwe zenlijkt. Voor de bevolking van Karlsruhe, die van luchtaanvallen heeft te lijden gehad, is de eerste zending van deze actie aangekomen, bestaande Uit kleeding en ondergoed. Voorts heeft een afdeeling der luchtmacht als geschenk een bedrag van 5000 Mark laten overhandigen, dat de soldaten hadden ingezameld voor de slachtoffers. Naar de Britsche nieuwsdienst meldt, is op een bijeenkomst van 6000 leden der luchtbescherming in het Wembley-stadïon een boodschap van Churchill voorgelezen, waarin de premier spreekt over de moge lijkheid van zware, gevaarlijke Duitsche luchtaanvallen. Niemand, aldus de bood schap, mag gedachtenloos tevreden zijn met de afweermethoden van 1940/'41. Men kan niet met zekerheid van tevoren weten. hoe. z&aar de aanvallen zullen zijn, die de Duit schers op Britsche steden zouden kunnen doen. Ze kunnen zwaar en gevaarlijk ge noeg zijn om het gebruik te eischen van alles, waarover de Engelsche luchtbescher ming beschikt. Britsch cynisme na luchtaanval op Le Creusot. Omtrent den Engelschen luchtaanval op het gebied van Le Creusot wordt van be voegde zijde verklaard, dat het een „onge hoord cynisme" is, wanneer de Engelschen zich op' de borst kloppen over een succes, waarbij zij onder dè Fransche arbeidersbe volking veertig dooden en 80 gewonden ver oorzaakt en bovendien nog een ziekenhuis en talrijke arbeiderswoningen verwoest heb ben. Het rrioet wel een brutaliteit genoemd worden, wanneer deLondensche radio de schildering van een piloot verspreidt, die er zich op beroemt, dat een huis door een bom- treffer in een wolk van rook verdween en volkomen verwoest is, Deze stelselmatige bombardementen op Fransche industriege bieden, zoo wordt hieraan toegevoegd, kun nen slechts dit eene doel hebben, Frankrijk uit te schakelen als economischen rivaal voor den tijd na den ooi-log. Christiaan X van zijn paard - gevallen. Koning Christiaan X van Denemarken heeft op zijn dagelijkschen ochtendrit door de stad een ongeluk gehad. Bij een val van zijn paard, dat opschrikte en ging steige ren, liep de Koning een vrij zware verwon ding op aan het achterlichaam en lichte verwondingen aan de onderlip, aan het lin keroor en aan den linker knieschijf, Tee kenen van ernstige verwondingen zijn naar de meening der artsen niet te constatee- ren. Niettemin zal de Koning eenigen tijd he£_bed moeten houden. Voorbijgangers kwamen den Koning te hulp, dié in een ziekenauto van de brand weer eerst naar het paleis en vervolgens, na het aanleggen van een noodverband, naar het ziekenhuis der diaconesseninrich- ting te Kopenhagen vervoerd werd, waar de,verwondingen verbonden werden, nadat de'Koning licht verdoofd was. De «artsen achten den toestand van den Koning naar omstandigheden bevredigend. Men zal zich herinneren, dat Koning Christiaan 26 September j.l. zijn 72en ver jaardag vierde. Keuringen voor de Waffen-SS en hei Legioen. Het SS-Ersatzkommando deelt ons mede, dat vrijwilligers voor de Waffen-SS en het Legioen zich op onderstaande data bij de genoemde adressen kunnen vervoegen ten einde gekeurd te worden. Tevens wordt er de aandacht op geves tigd en wel speciaal voor hen, dieer be zwaar tegen hebben hun dienst buiten Ne derland te vervullen, dat thans de.mogelijk heid bestaat om dienst te nemen in een speciaal wachtpataillon. De opleiding vindt in Nederland plaats, terwijl de inzet van dit bataillon ook in Nederland blijven zal. Tijdens de keuringen voor de Waffen-SS en het Legioen kunnen zich ook diegenen melden die tot de Germaansche-SS Neder land (Nederlandsche SS) willen toetreden.; 21.10.42 10.00 uur. Tilburg, Werk lieden ver- eeniging. Tuinstraat 68. 21.10.42 17.00 uur. Rotterdam, Deutsches Haus. 22.1 (1.42 10.00 uur. Amsterdam, School Iepen weg 13. 22.10.42 17.00 uur. Utrecht Wehrmachtheim Mariaplein. 23.10.42 10.00 uur. Den Haag, Café den Hout Bezuidenhoutscheweg. 24.10.42 11.00 uur, Amersfoort, Dienstge- gebouw Kapelweg. Amerikaansche minister van financiën te Londen. Pool-verdrag tusschen V.S. en Engeland inzake buitenlandschen handel? De Amerikaansche minister van finan ciën,. Morgénthau is in Londen aangeko men. Naar de Times laat doorschemeren, zou hij naar aanleiding van enkele zeei pijnlijke aangelegenheden naar. Londen zij gekomen. Het blad merkt nl. op, dat het tenslotte geen zin heeft de mogelijkheden tot meeningsverschil en zelfs van uitge sproken conflicten tusschen beide landen op financieel en economisch gebied te ont kennen. Door een openlijke én grondige be spreking, aldus genoemd blad, zou het ech ter wellicht mogelijk zijn dat beide par tijen elkanders standpunt leeren kenner: en zoodoende tot een gemeenschappelijke politiek op dit gebied komen- Verdere uitweidingen van het blad wij zen er op, dat het doelt op de afwikkeling van de finaricieele verhoudingen, welke in het verloop der laatste drie oorlogsjaren tusschen de V.S. en Engeland zijn ontstaan, waarbij de V. S. de domineerende positie hebben ingenomen. Minister Morgénthau schijnt dus o.m. naar Londen gekomen te zijn'om het vraagstuk der oorlogsschulden reeds thans wederom in. behandeling te nemen. De Times wijst er dan ook reed; bij voorbaat op, dat zonder een Britsch- Amerikaansche „samenwerking" op dit ge bied geen hoop op een blijvende voorspoed voor de wereld kan bestaan. De „Standai'd", een in Buenos Aires ver schijnend Engelsch blad beweert uit be trouwbare bron te hebben vernomen, dat tusschen de Ver. Staten en Engeland een z.g. poolverdrag inzake den buitenland schen handel zou zijn afgesloten. Volgens dit verdrag zou Engeland reeds groote Argentijnsche textielorders aan de Ver Staten hebben afgestaan. Wanneer het bericht van genoemd blad juist zou zijn, zou dit beteekenen, dat En geland heeft afgezien vari een verdediging van zijn handelsbelangen in Zuid-Amerika. In zooverre lijkt het onwaarschijnlijk, dat het pool-verdrag op wensch van beide sta ten werd afgesloten, zooals het blad meent te weten. Als rechtstreeksch gevolg van deze overeenkomst verwachten Argentijn sche importeurs een sterke stijging der Amerikaansche exportprijzen. Europeesclie P.T.T.-vereeniging opgericht. Nederland onder de deelnemers. Dertien Europeesche landen t.w. Albanië. Bulgarije, Denemarken, Duitschland, Fin land, Italië, Kroatië. Nederland. Noor wegen, Roemenië, San Marino, Slowakije en Hongarije, hebben de overeenkomst on derteekend over de oprichting van een Europeesche P.T.T.-vereeniging. Na de onderteekening heeft de Duitsche Rijkspostminister Ohnesorge den zin en beteekenis van de nieuwe vereeniging uiteengezet. Midden in oorlogstijd wordt hiermede een voorbeeld gegeven van sa menwerking en eendracht tusschen de staten, teneinde den opbouw te bevorderen, wanneer de wapens eenmaal zullen zijn neergelegd. Met den dag van heden, zoo vervolgde de minister, bezitten de P.T.T.- besturen een instrument, dat hen in staat stelt, niet alleen aan hun eigen landen, doch aan het geheele Europeesclie open bare leven zeer aanmerkelijke voordeelen te verschaffen. ATle P.T.T.-besturen laten zich voortaan leiden door de hoogste wet om hun activiteit niet ten eigen bate, doch ten voordeele en in den dienst van het al- gemeene Europeesche belang te^ ontwik kelen. IJszee-route practiscli opgegeven. #fan militaire zijde verneemt het D.N.B. De bijna volledige vernietiging van hei Britsch-Amerikaansche convooi in de Noor delijke IJszee in de eerste week van Juli door Duitsche luchtmacht en marine heeft verlam mend gewerkt op de bolsjewistische ravitail leering van Engeland en de V.S. uit. Britten noch Amerikanen doen weer een poging con- vooien langs "dezen weg naar de bolsjewisten te brengen. Nu en dan mag nog eens een schip op de reis in het onzekere gezonden worden, doch als ravitailleeringsweg voor de bolsjewisten is de route van de Noordelijke IJszee zoo goed als afgesloten. Het Duitsche opperbevel heeft opnieuw een lijst gepubliceerd met de namen van twaalf Britsche schepen die sedert 1 Juni 1942 door Duitsche duikbooten tot zinken zijn gebracht. Naar het Zweedsche blad Zozial-Demo- kraten uit Londep meldt, heeft de Engel sche minister van arbeid, Bevin, op het congres van den bond van transportarbei ders naar aanleiding van „zekere toespelin gen van buitenlandsche herkomst" ver klaard, dat Engeland tot dusverre zijn steun- verplichtingen jegens de Sovjet-Unie is nagekomen. Bevin sprak ook over de van Engelsche communistische zijde geuite ver wijten, als zou de Britsche reggering de Sovjet-Unie maar gebrekkig steunen. Hij herinnerde er aan. dat de Engelsche com munisten vóór de deelneming der Sovjet- Unie aan den oorlog, alle pogingen in het werk hadden gesteld, om de Britsche oorlog- zeide hij, kon hii hun nooit vergeven. EINDE DUITSCHE ZOMERTIJD. Op 2 November 1942, des ochtends te 3 uur zullen in het Duitsche rijk; in het ge annexeerde gebied in het Oosten, het Pro tectoraat en in het Gouvernement-generaal de klokken een uur -achteruit worden gezet. Daarmee eindigt de-zomertijd. Op 29 Maart 1943, des ochtends te 2 uur zullen de klok ken weer een uur vooruitgezet worden. Bij onze vrijwilligers. Uitstekend kunnen onze mannen met de Lótta's opschieten. Deze zorgen, dat het him aan niets ontbreekt. Sigaretten, tandpasta, scheermesjes, alles is Beschouwing van Portugeesch blad. Factoren, waar men niet aan denkt. Zoowel van Amerikaansche als vari Engel sche zijde is er bij herhaling met nadruk op gewezen, dat het scheepvaartverkeer een van de voornaamste problemen voor de Geallieer den vormt, nu dag in dag uit tal van schepen in den grond worden geboord en het vervoer tusschen de V.S. en Engeland en andere be vriende mogendheden hierdoor steeds ernsti ger wordt bemoeilijkt. De moeilijkheden zijn zelfs van dien aard, dat ook het handelsver keer van de.V.S. met de naburige Zuid-Ame- rikaansche landen en in de V.S. zelf telkens aan nieuwe belemmeringen onderhevig is. Aan den anderen kant is er van de zijde van de V.S. en Engeland den laatsten tijd telkens weer op gewezen, dat de bouw nieuwe schepen een dergelijk tempo heeft bereikt, dat in de nieuwe tonnage tenminste een compensatie ligt voor de verloren gegane scheepsruimte. In dit verband is het interessant kennis te nemen van een artikel in het Portugeesche regeeringsblad Diario de Manha, waarin op objectieve wijze een overzicht wordt gegeven van de moeilijke Amerikaansche scheep vaartsituatie en waarin wordt geconcludeerd, dat de V.S. ondanks alle inspanningen van scheepswerven niet voldoende scheepsruimte kunnen bouwen. i Voor den oorlog. De Amerikaansche handelsvloot bereikte haar hoogtepunt in 1922 met een oceaanvloot van 14.738.506 b.r.t. en een tonnage voor de binnenscheepvaart van 2.247.690 b.r.t. Sinds dien is de oceaanvloot van jaar tot jaar ge daald, tot in 1939 nog slechts 9.336.155 b.r.t, was overgebleven. De binnenscheepvaart had toen de beschikking over 2.538.299ton. De Amerikaansche vloot was in dat jaar een van de minst moderne van de wereld. Van de totale tonnage had 49 pet. een leeftijd van meer dan 20 jaren, terwijl van de rest 35 pet. reeds 15 a 20 jaren in dienst was. Het gevolg van deze inkrimping van de vloot was, dat in 1930 slechts 23 pet., van den Ameri- kaanschen overzeeschen handel op Ameri kaansche schepen werd vervoerd, tegen nog 51 pet. in 1921. In den oorlog. In het eerste oorlogsjaar onderging de Ame rikaansche koopvaardijvloot een verdere ver mindering, hoewel zij toen nog niet de gevol gen van den Duitschen zeeoorlog had onder vonden. Naar het buitenland, niet alieen naar Engeland maar ook naa- neutrale landen, werd meer dan een millioen b.r.t. "verkocht terwijl de nieuwbouw op de Amerikaansche werven toen nog vrij onbeteekenend was. Dientengevolge bedroeg de tonnage van dc schépen met meer dan 1000 b.r.t. op 31 Decem ber 1940 niet meer dan 7.279.000 ton, waarin zelfs dc kustvloot met 4.071.000 b.r.t is inbe grepen. Over den stand van de Amerikaansche koop vaardijvloot per 31 December 1941 zijn geen gegevens bekend gemaakt. Slechts is mede gedeeld, dat de schepen, die in 1941 op de Amerikaansche werven zijn gebouwd, in taal een inhoud hadden van 749.000 b.r.t. voorzoover het schepen van meer dan 2000 b.r.t. betrof. Aangezien hiervan echter enkele schepen aan Engeland zijn geleverd, is niet met zekerheid te zeggen met hoeveel ton de Amerikaansche koopvaardijvloot is uitge breid. Ook overs het eerste halfjaar van 1942 is niet met nauwkeurigheid te zeggen, hoeveel schepen de Amerikaansche koopvaardijvloot heeft verloren of 'er nieuw bij gekregen heeft. Tonnage-hulpbronnen. De moeilijke situatie, die door het zinken van vele schepen aan de Amerikaansche At lantische kust in de Caraibische Zee en in de Golf van Mexico is ontstaan, heeft de geering van de Ver. Staten o.m. trachten te overwinnen door schepen, die normaal in het kustverkeer of voor de binnenscheepvaart dienden, op den Oceaandienst in te leggen Hierbij deed zich echter weer een andere moeilijkheid voor, n.l. dat het' niet mogelijk was die schepen, die het best gebruikt kon den worden voor de zeescheepvaart, op den Oceaan te krijgen, daar zij door de verbin dingskanalen konden worden vervoerd- Bo vendien is de scheepvaartdienst op de meren in de V.S. van groot belang, dat hierover per Javasclie bank in Ned.-Inclië wordt opgeheven. - --- r - ---- - Het Japansche militaire bestuur op Java voering te saboteeren. Deze houding, zoc^.heeft bekend gemaakt, dat per 20 Octobey 1942 zal worden overgegaan tot liquidatie van de Javasche bank en van een achttal kleinere banken. Voorts zal worden over gegaan tot de opheffing van het moratorium, dat ten tijde van de bezetting van Java werd afgekondigd. Door de Javasche bank en de andere te liquideeren banken, wier activa •n beslag werden genomen, zullen zooveel mogelijk na de opheffing van het morato rium uitkeeringen worden gedaan aan de inlandsche bevolking en aan de Chineesche kooplieden uit hoofde van te vorderen de posito's. De bankbiljetten van de Javasche bank en de andere Ned. Indische betaalmid delen zullen daarna gelijkelijk worden om geruild op nader te bepalen voorwaarden. In verband met dit probleem werd door het militaire bestuur nog verklaard, dat de waarde van deze betaalmiddelen gehand haafd zal worden onafhankelijk van de Ja vasche bank door de Japansche autoriteiten. Nadat het geldverkeer op Java wederom in normale banen werd geleid door de opening van filialen van de bank voor de ontwikkeling der Zuidzeegebieden, der Yo- kohama-speeiebank, der Taiwan bank, als mede door de heropening van de volks- credietbank, heeft de Yokohama Specie- bank besloten behalve de reeds bestaande filialen te Batavia, Soerabaja, Semarang en Bandoeng, nog een tiental filialen op te richten. Ook Willkie zou een partij willen stichten. Naar uit New York gemeld wordt, publi ceert de Daily News een bericht, waarin ge zegd wordt dat Wendell Willkie het plan heeft om na de verkiezingen in November a.s. een nieuwe politieke partij op te rich ten onder den naam „Liberale Partij". Het. plan van Willkie wordt in verband gebracht met de bestaande oneenigheden met de Re- publikeinsche partij, die de werkzaamheid van haar vroegeren candidaat voor het pre sidentschap tjjdens diens wereldreis als speeialen afgezant van Roosevelt ten scherp- /cc p V AU-ctarU Rs u du ^cuc"e" van nooseveu len SCI ibö p.k. Altstadt-Ba-H-P.H. c) ste aanvalt en aan critiek onderwerpt. jaar vele millioen tonnen ijzererts, kolen eQ graan worden vervoerd. Dc tankvaart. Van alle takken van de Amerikaansche scheepvaart is Wel het zwaarst door dén oor log getroffen het transport van petroleum. Het grootste gedeelte van de Amerikaansche tankvloot is in de kustvaart tusschen da nationale haven aan dc golf van Mexico én de Oostkust ingelegd. Een gedeelte van de tonnage werd gebruikt voor het petroleum- transport tusschen de leveringshavens aan de Caraibische zee en de havens van de Atlan tische' kust, vanwaaruit het overladen naar Groot-Brittannië plaats had. De reeds be staande moeilijkheden op het gebied yan het petroleumtransport werden sinds Januari nog aanmerkelijk verscherpt ten gevolge van het op groote schaal tot zinken brengen van deze booten door de U-booten van de Asmogend- heden. Dc werven. Ten aanzien van de pogingen van de Ame rikaansche werven om de verloren gegane tonnage te compenseeren door den nieuwbouw wordt in het Portugeesche blad opgemerkt dat het grootste gedeelte van de berichten, die dienaangaande uit de Ver. Staten binnen komen, overdreven Is. Hierbij wordt o.m. over het hoofd gezien, dat bij een eventuccle nivclleering van de toekomstige verliezen de totdusverrc verlo ren gegane scheepsruimte nog niet is gecom penseerd. In dit verband wordt verwezen naar een verklaring van den president van de Ameri kaansche industrieele Unie en van den scheepsbouw dat de Noord-Amerikaansche werven schepen hebben afgeleverd, waarvan de leveringstermijn verre overschreden was. In de Aziatische, Zuid-Ameriknahsche en Afrikaansche havens zijn vele producten op geslagen, waarvan sommige ook van belang zijn voor de oorlogindustrie, die een vervoers- gelegenheid naar de Ver. Staten of Engeland wachten. Zuid-Amcrika. Het transportprobleem binnen de grenzen van het Amerikaansche continent heeft men o.m. brachten op te lossen door den aanleg van nieuwe wegen naar de centraal-Amcri- kaansche landen ten einde een rechtstreek- sche verbinding te krijgen tusschen de Ver. Staten en de Zuid-Amerikaansche staten. Ook spreekt men van den bouw van een lucht vloot, die niet alleen moet dienen om grootere hoeveelheden producten over den Oceaan te vervoerep, maar ook om de kustvSart te ver vangen, waarvan de schepen, die hierdoor vrijkomen, voor andere doeleinden kunnen worden gebruikt. Achter het optimisme, waarmede de transportmogelijkheden door de Ver. Sta ten worden behandeld, schuilt, aldus con cludeert het Portugeesche blad, den ernst van de werkelijke situatie, waarin de scheepvaart van de Ver. Staten, resp. van de Geallieerden zich bevindt. LEERING. Bs. Wanneer wij probceren onze land- genooten er van te overtuigen, dat zij hun liefde hebben gegeven aan een zaak die haar onwaardig is, dan wijzen wij er tel kens op, dat Engeland ieder volk waar mede het in contact komt net zoolang ge bruikt als het voor de belangen van de Britten dienstig kan zijn en daarna, in het beste geval, als onnut terzijde zet.. Het is echter ook denkbaar dat Engeland, zooals in het geval van Frankrijk, nog meer voor deel weet te verwerven door het land dat reeds zijn nuttige diensten bewezen heeft, nog eens extra uit le persen. Men demon streert een koude nuchtere zakelijkheid, die.aan de Joden ontleend zou kunnen ziin, wanneer men er toe overgaat het slacht offer definitief uit te beenen. Wie met Engeland omgaat, is er toe ge doemd vroeg of laat dergelijke ervaringen op te doen. Ook Nederland weet er reeds van te spreken, al' ligt het voor de hand dat er nog genoeg menschen zijn, die in hun verblindheid nog meer Engelsch den ken dan Churchill zelf en dus niet in staat zijn de werkelijkheid in te zien. Wij zullen de laatsten zijn die willen be weren, dat Engeland zich met Rusland heeft verbroederd, omdat het meende daardoor de communistische belangen het beste te kunnen dienen en wij willen nóg minder aantoonen, dat Rusland den oorlog voert met het doel het Britsche imperium aan een overwinning le helpen, maar wij zouden wél willen vaststeken, dat gealli eerden elkaar behooren te steunen; ook al omvat hun verbond de fatale kiemen van den onderlingen strijd op leven en dood. Dat Engeland daar andere opvattingen over heeft, blijkt weer eens uit het bericht, vol gens hetwelk de IJszee opgegeven werd als aanvoer-weg voor de Sovjet-Unie. De IJszee vergt te veel offers van Engeland. Offers brengen ligt niet in de bedoeling, dar is reeds gebleken uit de ineenschrom- peling der „tweede fronf'-actie en thans levert men Rusland practisch aan den •ijand over, door ook deze mogelijkheid tot redden van den weerstand op te geven. Op het zelfde oogenblik waarop Stalingrad den laatsten adem uitblaast, komt de mededeeling'welke iedereen die Engeland kent, reeds lang had verwacht. Men duidc het ons niet kwalijk dat wij dezen gang van zaken voor de overwinning van het Natio- naal-Socialisme verreweg de gunstigste vinden en dat wij daarom met onverbloemd genoegen zien wat er gebeurt. Intusschen is er voor vele van onze land- genooten, die reeds in bangen twijfel ver keerden nog weer een gelegenheid te meer 'om ernstig te beraadslagen over de houding die zij in de toekomst zullen hebben aan te nemen. De wereld van hun gedachten- gang verkeert in paniek-stemming. Vlie gers zijn verschenen en zij' hebben alles met spring- en brandbommen vaneen geaet,en. Reeds bij de eerste bommen begon de ramp en toen nog niemand een dergelijken gang van zaken had verwacht, stortte alles in, want de fundamenten waren verrot. Zij staan nu voor de totale vernietiging van het gebouw, dat zij eenmaal hebben opge richt en waarvan de pijlers van Engelsch fabrikaat waren. Er zal een nieuw gebouw moeten verrijzen. Nogmaals van het weinig betrouwbare Engelsche materiaal? Nogmaals met de. zekerheid, dat Albion zich, als het er het op aankomt, ijskoud terugtrekt? Of zal men het eens probeeren op een wijze, die meer toeds voorspelt? Het Nationaal-Socialistische programma omvat punt voor punt alles waar het in Nederland aan ontbroken heeft, ten aan- ziëh van de nationale oogmerken, van de staatsrechterlijke hervormingen, van de volkshuishouding, van .de kuituur en van de sociale hervormingen. Hel: Nationaal- Socialisme is socialisme van de' daad. het stelt ons in dezen tijd, nu alles waarop wij gemeend hebben te kunnen vertrouwen, onder onze voeten wegzonk, in de gelegen heid een soliden grondslag aan ons bouw werk te geven. Er zit leering in de ervaring van anderen.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlemsche Courant | 1942 | | pagina 1