Stadsnieuws Verdi's Requiem door het H.O.V.-Koor. Tuschen de Verdi, die in het begin der vijftiger jaren een wereldfaam verwierf met de opera's Rigoletto, II Trovatore en La Traviata, en de Verdi die twintig jaar later zijn Requiem schreef, ligt een merk waardige periode van evolutie, waarvan men de geleidelijkheid haast niet merkt, maar die ziin rijpe vruchten plots afwierp toen die groeieen zeldzame volkomen heid bereikt had. De opera Aïda (1870) en het Requiem voor den overleden natio- nalen schrijver Manzoni markeereh vooral dit verrassende culminatiepunt. Doch om streeks dien tijd had de meester ook, zijn strijkkwartet geschreven, maar hij zelf be kende, om zich te oefenen in het contra punt en in de strenge vormen, dit is een feit dat niet onderschat mag worden, want het verklaart de doelbewustheid van den worp dien Verdi met 't Requiem wilde wagen. Hoe groot ook de afstand is tus- schen de succesopera^s op drakerige libretti en de geweldige doodenmis, zij hebben evenwel een groot punt van overeenkomst; de macht van de zoetvloeiende melodie, be wogen door de dramatiek en het natuurlijke pathos van don rasechten Italiaan. Innerlijk was Verdi dezelfde gebleven, alleen zijrriuit- drukkingsmiddelen waren gegroeid en ge rijpt; ook zijn smaak was gelouterd. En a. betrad hij dan voor een oogenblik hij zou het later nog hervatten met zijn Quattro pezzi Sacri een ander terrein dan de hem voorbestemde theatercarrière, de operacomponist kon zich in hem niet verloochenen. Men zou zelfs zeggen dat de visionaire Midddeleeuwsche ^eguenz van het Requiem, het zoozeer dramatisch bewogen Dies irae, hem vooral ter verklanking moet hebben aangelokt, als gegeven voor een soort geestelijke opera. Hier toch vond hij alle contrasteerende elementen voor felle dramatiek en hooggestemde lyriek. Maar ook in de objectieve gebedsformules van de Kerk, vond hu stof genoeg om naar zijn aanleg subjectief te worden verklankt. Den Noorerling ligt deze soort dramatisch relïgieuse vervoering tamelijk vreemd, maar hij ontkomt niet aan haar suggestieve werking, vooral wanneer hij argeloos toe luistert en bedenkt dat dit voor Verdi de meest oprechte wijze was om zich in deze kunstsoort te uiten. Marinus Adam heeft er goed aan gedaan dit effectvolle en toch eerlijke opus weer eens met zijn H.O.V.-koor voor hot publiek te brengen. Sinds de» vorige uitvoering is hij zelf en zijn koor in het werk gegroeid en zoo kon de rustiger beheersching van de materie een belangrijk schooner resultaat verzekeren. Technisch zat de uitvoering dan ook goed in elkaar^n doorgaans waren klank'en uitdrukking ook frappant. De solo-sopraanpartij werd frisch en hel der door Corry Bijster vertolkt; buitenge woon mooi was de gedistingeerde verklan king dèr mezzo-partij dopr Roos Boelsma. 't Was alleen maar jammer dat de dames- solisten in het Agnus Dei het zuivere toon- peil kwijt raakten. Met genoegen hoorden wij Louis van Tulder weer voor 't eerst na zijn ernstige ziekte; zijn interpretatie had als steeds den beschaafden'toets, die zijn zangkunst steeds veredelt. De bariton Theo Baylé zong met fraai geluid, rrtaar jammer genoeg ook wel eens onzuiver. Het orkest, uitgebreid naar de eischen der partituur, speelde zeer accuraat. Er was overgroote belangstelling voor deze uitvoering en een brillant succes voor leider en executanten. JOS. DE KLERK— GEVONDEN VOORWERPEN. Armband. Monnikendam. Raamgracht 7; bril. Groen, Wilgenstraat 29; bekertje, Ramenber, El zenplein. 13; ceintuur. Bureau van Poittle, Sme- destraat 9; krulwagentje. Dirks. Hof van Eg- mond 20; loodenpljp. Snijder, Romolenstraat 60 c, rood; portemonnai» met inh., v. El, Atjeh- straat 59 rd.; regenpijp. Bureau van Politie. Smedestraat 9. ringetje. Wieringa. Ternatestraat 46; schoen. Stam. Geneesk. dient, Uwe Gracht; schoen, Bureau van Politie, Smedestraat 9; arm band, Sipkes, Tetterodestraat 14; bril, Doek, Lorentzkade 154; bril, Wassenaar, Vooruitgang straat 89 rood; hoed, Mallee, de Wltstraat 37; portemonnaie met inhoud, van Eeden, Lange Dljkstraayi4 rd.; portemonnaie met Inhoud, Bee kelaar, Dr. Schaepmanstraat 36; portemonnaie met inhoud, Kemper, Wllsonsplein 1, portemon naie met inhoud. Egberts. Talmastraat 13; pet. Bureau van Politie, Smedestraat 9; ring, v. Lö- ben Seis, Kenaupark 31; rozenkrans, v. Leeu wen, Gen. Joubertstraat 33; stempel Deejfr Justus van Maurikstraat 5: tasch met Inhoud,^Bureau van Politie, Smedestraat 9; zak, Borger, Diede- rikstraat 3. Verduisteren van 17.09 tot 7.40 uur 4 Nov.: zon op 7.40, onder 17.07 uur maan op 2.06, onder 15.41 uur 5 Nov.: zon op 7.41, onder 17.05 uur maan op 3.17, onder 16.06 uur De Oekraïne, door Duitsclje soldaten ver overd, is de graanschuur der toekomst. In de openlucht worden in grooten getale de landbouwmachines aan den loopenden' band vervaardigd, om de groote oogsten te bergen. (Deutscher Verlag-Recla-Pax Holland c) AGENDA WOENSDAG 4 NOVEMBER. Stadsschouwburg „Levensavond", door de Amsterdamsche Tooneelvereeniging. 7.30 u Palace „De scheidingsreis", 2.00, 6.30 en 8.45 uur. Toegang 18 jaar. Frans Hals Theater „Künnemann neemt het er van". 2.30. 6 30 en 8.45 u. Toegang 18 jr. Luxor Theateri „Lajla", 2.30, 6.30 en 8.45 uur. Toegang 14 jaar. Rembrandt Theater: „Tosca", 2.30, 6.30 en 8.45 uur. Toegang 18 jaar. Moviac: „Artisten", 2, 4, 7 en 9 uur. Toègang 14 jaar. DONDERDAG 5 NOVEMBER. Groote Kerk Orgelbespeling, 34 uur. Bioscopen Middag-» en avondvoorstellingen. Wji. Hoofdredacteur: J V. Baudcwyns. Haar lem. Plaatsvervangend Hoofdredacteur: F. c. Derks, Haarlem. Chef van Dienst en Stad: S. R. Kuiper, Haarlem. Sport en stad: A. Overmeer. Heemstede. Buitenland: J. C. van der Laag Heemstede. Haagsch Redacteur: B. Korsten Heemstede. Binnenland: J. A. Steen Jr.. Zand- voort. Nieuws en reportage voor Vel sen en om geving: J. J. E. van Baarse!, IJmulden. Adver tenties: D. A. 3. Spek, Haarlem. Beknopte geschiedenis van Haarlem. Is er aanleiding, een geschiedenis van Haar lem in het licht te geven? Gerust mag hier bevestigend op worden geantwoord. Zeker, we hebben den statigen Van Oosten de Bruyn, maar dat is toch eigenlijk slechts lectuur voor de mannen van het vak en de vier dikke dce- len van Allan leveren nog altijd een schat van gegevens al toonen ze tekortkomingen, die het gevolg zijn van een zestig- a zeventig jarigen staat van dienst en Huizinga en an deren hebben menige leerrijke bijdrage gele verd tot de historiekennis van onze goede stadmet dat al misten wij tot dusver een bondig overzicht van wat in het verleden Haarlem tot bloei dan wel tot verval bracht. Dat was een tekortkoming. Want terecht wordt in de inleiding van het werk, waaraan deze regels gewijd zijn, opgemerkt, dat Haar lem in de geschiedenis van ons vaderland geen onbelangrijke plaats inneemt en een rol speelt in verschillende gewichtige gebeurte nissen. Ook is aldus vervolgt dit woord «vooraf Haarlem te beschouwen als het type van een Hollandsche stad», door handel en nijverheid opkomende in de Middeleeuwen, in vollen bloei, zoowel door deze nijverheid als ook door de kunst in de gouden eeuw, om in de 18e eeuw in matheid en sleur te vervallen, totdat het, na zijn zwartst en tijd gedurende de Fransche overheersching te hebben doorgemaakt, in de 19e eeuw weer langzaam tot bloei komt. Dit alles, gevoegd bij de overweging, dat er in Haarlem nog zoo veel is te vinden, dat de herinnering aan voorbije eeuwen verleven digt, heeft Mejuffrouw Dr. G. H. Kurtz, ar chivaris van de gemeente Haarlem gebracht tot het schrijven van een „Beknopte geschie denis van Haarlem". De schrijfster is zoo goed als haar woord geweest want beknopt heid is inderdaad'een kenmerk van dit boek je, dat in nog geen 70 pagina's al het ge schiedkundig wetenswaardige van Haarlem bevat zonder zich te verliezen in reproducties van oude schrifturen, die toch niemand leest of de verprelding van bijzonderheden, die niemand interesseere.i. Aldus schreef Mop Kurtz een boeiende schets vart het wel en wee onzer stad van den Germaanschen tijd tot de laatste decennia der 19e eeuw en verwerk te daarin een overrijke schat van gegevens tot een verhaal, dat ieder, die Haarlem een' goed hart toedraagt, met groote belangstel- lang zal lezen en herlezen, om zich na lezing rijker toegerust dan te voren te verdiepen in de zinvolle schoonheid van het oude Kenne- merklif. De schrijfster heeft haar stof verdeeld in de volgende hoofdstukken: Oorsprong van Haarlem, Middeleeuwen, De eeuw der beproe vingen, (16e eeuw), de Gouden Eeuw (17e eeuw), de tijd van verval (18e eeuw), de Fran sche tijd en De eeuw van herstel (19e eeuw). Een uitgebreide literatuurlijst vormt een waardevolle wegwijzer voor wie eenig onder deel van de geschiedenis van Haarlem voorwerp van nadere studie wil maken. Een keur van bijzonder aantrekkelijke illus traties verleent aan het boek een speciale bekoring. Het boek werd uitgegeven door de verecni- ging „Haerlem". Zonder twijfel zullen schrijf ster en uitgeefster .van deze belangrijke aan winst op het gebied der geschiedenis var Haarlem veel voldoening beleven. D. De Pieterschool bestaat 100 jaar.* Oude school voor ambachtsjongens. Vele Haarlemmers, die in hun prille jeugd deze kinderbewaarschool bezochten, zullen met belangstelling van dit jubileum kennis nemen. Oorspronkelijk was deze stichting van Pieter Uytenhaghe volgens diens testament van 1558 bestemd voor ambachtsjongens Ven 14 tot 2ö jaar. die. nog niet zoo ver gekomen waren, dat zij met hun ambacht de kost konden ver dienen. Uitvoerig' is in het testament om schreven hoe de leefwijze en de voeding der jongens moest zijn. Zoo kregen zij 10 pond brood in de week, één pond boter en vleeschtijden één pond -spek, in vastentijd 10 haringen. Tot het .jaar 1806 heeft de Stichting aan dit doel beantwoord. In dat jaar waren er nog slechts 2 jongens op het Pietershuis en in 1841 konden de Regenten aan Burge meesters mededeelen, dat zij sinds 29 jaren geen enkele aanvraag tot plaatsing in hel Pietershuis hadden gekregen. In laatstgenoemd jaar rijpte het plan om van de stichting een kinderbewaarschool te maken. Na een groote verbpuwing werd. de school in de maand November 1842 in ge bruik genomen. In den bloeitijd waren er 100 kinderen Van 3 tot 5 jaar op de school, thans is dat aanta) ongeveer de helft. De school staat sinds 3.1 jaren onder de leiding van mej. M. C. van Santen. Door de tijdsomstandigheden kan hét jubi leum niet gevierd worden, doch de stichting heeft in den loop der eeuwen meerdere stor men doorstaan en zal zij dezen moeilijken tijd met den steun van de gemeente zeker te boven komen. FAILLISSEMENTEN. Gisteren zijn door de Haarlemsche recht bank geen faillissementen uitgesproken. Wegens gebrek aan actief werd opgeheven het faillissement van C. van Altena, koop man in hout. wonende te Haarlem, Leidsche- straat 26 rd. Curator rar. H. J. Pot. Haarlem JACHT OP ZEEHONDEN VERBODEN. Bij besluit van de secretarissen-generaal van de departementen van landbouw en. visscherij en van justitie is bepaald, dat met hechtenis van ten hoogste zes maan den of met een geldboete van etn hoagse 3000 gulden wordt gestraft, hij, die zee honden bemachtigt, verwondt of doodt of poogt te bemachtigen, te verwonden of te dooden met: a. hagel, posten, schroot, met randvurpatVonen of met patronen waarvan de huls korter is dan 40 m.m„ b. harpoenen, haken of andere dergelijke middelen en c. met netten. Dit besluit is heden in werking getre den. Voedingsgewassen in eigen tuin De laatste oogst voor den wintervoorraad. Met het intreden van de maand November loopt de oogst van de gewassen voor win- terbewariiig weldra ten einde. In October werden reeds de laatste aardappelen naar de winterbewaarplaats overgebracht. In verband met de mogelijkheid van hevige nachtvorsten of van een vroeg in vallenden winter is het raadzaam om de laatste winterwortelen, herfstknollen, rame- nas, knolselderij en koolrapen, welke zich eventueel nog te velde bevinden, thans naar binnen te brengen of op de gebruikelijke wijze in te kuilen. Ook het overbrengen van de late roode-, late witte- en late gele Savoyekool naar de winterbewaarplaats is thans nog mogelijk. Men talme echter niet met deze maatrege len en late zich in November niet door zacht weer misleiden. Door een plotseling invallende vorst kan de bewaarkool onge schikt worden voor de consumptie. Dit geldt ook voor de andijvie. Zooals reeds eerder in deze artikelen werd vermeld, kan men de andijviestruiken om streeks November nog wel met een kluit uit den grond steken, dicht naast elkaar in een broeibak gaan inkuilen en dan met een broeiraam afdekken. Wie niet over glas beschikt, kan de andyviestfuiken in deze periode pok met de open kroppen op elkaar leggen en dan met een rietmat of iets der gelijks afdekken. Men houde er evenwel rekening mede. dat de bladeren dan droog moeten zijn. In November kan men ook de schorsene- neeren rooien en deze evenals andere wor telgewassen ergens binnen op een koele, vorstvrije plaats bewaren. Met een laag ri afgedekt, laat men de schorseneeren oon. in de wintermaanden in den grond zitten. - t Het onroerend goed en de vermogensbelasting. Krachtens art. 7, lo, letter A van de wet op de Vermogensbelasting 1892 worden onroe rende zaken voor de heffing van genoemde belasting geschat naar de verkoopwaarde: bij twijfel omtrent de verkoopwaarde wordt deze afgeleid van die eigendommen, goede ren of rechten, welke daarmee, wat soort en omstandigheden betreft, overeenkomen. Vóór 1 Mei 1918 gold de verkoopwaarde als maat staf slechts voor enkele vaste goederen, als bouwterreinen; nadien echter moesten alle onroerende goederen worden geschat vol gens de verkoopwaarde. Terloops zij opge merkt, dat alle andere vermogensbestand- deelen, zooals b.v. effecten, geschal worden naar de geldswaarde. Nu is onlangs door den Ned. Bond van Huis- en Grondeigenaren en Bouwondernemers eer request gezonden aan den Secr.-Generaal van het Dep. van Financiën, waarin o.a. vermeld wordt, dat voor de vermogensbelasting aan slagen plegen te worden opgelegd, waarbij het onroerend goed op een aanzienlijk hoogcr be drag is gewaardeerd dan een vorig jaar. Dit komt hierop neer, aldus het adres, datde overheid, na terecht allerlei maatregelen te hebben genomen om het maken van oorlogs winst te voorkomen, nu van een zoodanige niet toelaatbare winst zelf tracht te profitee red Met „allerlei maatregelen" wordt dan be-, doeld het heffen van een hooge waardever-l meerderingsbelasting (deze belasting is in middels echter vaii het fiscale tooneel ver dwenen), de huurstop (krachtens het Huur-j prijsbesluit 1940) en het fixeeren van de ver koopprijzen van onroerend goed, volgens de regelen vervat in het „Vervreemdingsbesluit niet-landbouwgronden 1942". Van belang - voor ons onderwerp is na te gaan, wat nu eigenlijk onder het begrip „ver koopwaarde" moet worden verstaan. Het re quest zegt hi§romtrent: „Hoe moet dc waarde van onroerend goed volgens de wet op de vermogensbelasting worden vastgesteld? Vol gens vaststaande jurisprudentie op den ver koopprijs onder normale omstandigheden, waarbij moet worden gedacht aaniden prijs, welken het goed op een denkbeeldige veiling onder normale omstandigheden zou kunnen opbrengen. Nu wil het geval echter, dat op het oogenblik de omstandigheden aan de kwalificatie „normaal" zeker niet kunnen voldoen De prijzen, welke op veilingfen mo menteel voor onroerend goed worden gemaakt, zijn immers voor het overgroote deel niet af komstig van normale dooi-snee-koopers, doch van speculanten van hen, die „in onroerend goedi vluchten", zoodat het zeer de vraag schijnt of voor de vaststelling van de vermo genswaarde aarr deze prijzen aandacht mag worden besteed". Tot nu toe blijkt de fiscus zich op het stand punt te hebben gesteld, dat ter bepaling van de verkoopwaarde de prijs dient te worden vastgesteld, die bij vervreemding van het on roerend goed zou kunnen worden bedongen, gelet op alle factoren ook die van tijdelij- ken aard welke gegadigden bij hun bod in aanmerking zouden nemen. Hieruit zou vol gen, dat wanneer tjndanks gelijkblijvend ren dement, door den invloed van andere fac toren een prijsstijging intreedt, deze in den grondslag voor de heffing Van de vermogens belasting tot uitdrukking zal worden gebracht. Te dezen aanzien valt nog op te merken, dat de vermogensbelasting met het rendement' dat door de inkomstenbelasting wordt ge troffen rechtstreeks geen verband houdt. Indien de fiscus oojï v'oor de toekomst op het standpunt blijft staan, dat bij de bepaling an de verkoopwaarde eveneens rekening moet worden gehouden met de bijzondere factoren, die tot het huidige prijspeil van het onroerend goed hebben geleid, zou zulks voor de huiseigenaren wederom een verzwaring var de lasten beteekenen, hetgeen te meer klemt, wijl als gevolg van de fixatie van de huurprijzen op het peil van 9 Mei 1940, van1 een verhooging van de inkomsten geen sprake kan zijn. Nemen we b.v. een object, dat per 9 Mei 1940 een verkoopwaarde had van f 20.000, doch waarvan de fiscus, rekening houdend met alle prijsstijgende factoren, welke na ge noemden datum optraden, thans een yerkoop- waarde aanneemt van f 25.000 (stijging van 25%); dit zou dan, gerekend naar het thans geldend tariefj van dc vermogensbelasting ad f 5 per f 1000, voor dat eene object nëerkomen op een jaarlijksche extra-last van f 25! Bovendien, waar een algemeene prijsstop t.o.v. het prijspeil van 9 Mei 1940 bestaat, zou het aanbeveling verdienen, indien daarmede ook bij de belastingheffing rekening gehouden werd. Trouwens, de overheid past de prijs- stop-theorie eveneens toe met betrekking tot de uitkeering van oorlogsschadevergoeding. Als een perceel door oorlogsgeweld verwoest wordt, krijgt de eigenaar een vergoeding uit gekeerd, welker hoogte verband houdt ract dc waarde van het desbetreffend object op 9 Mei 1940. Van een uitkeering op basis van de reproductiewaarde (vervangingswaarde) daarbij geen sprake. Dc nieuwe staatslecning. En de eventueel gedwongen leening. Naar aanleiding van daaromtrent gestelde vragen, deelt het Departement van Financiën mede, dat naamlooze vennootschappen en commanditaire vennootschappen op aandee- len, welker bedrqfsuitvoering zich beperkt tot het houden van aandeelen in andere binnen- landsche naamlooze vennootschappen en com manditaire vennootschappen op aandeelen, en die zjjn opgericht teneinde het nationaal ka rakter van laatst bedfclde vennootschappen te handhaven, niet zuilen worden aangeslagi in een eventueel gedwongen leening. Een krappe speling, indien iedereen zijn inschrijfplicht doet. Welk resultaat de inschrijving op de nieuwe staatsleeening zal hebben, ind\en alle betrok kenen inschrijven naar maatstaf van hun eventueele verplichte deelneming in een ge dwongen leening, heeft Labouchère Co. te Amsterdam berekend, voor zoover de gege- ens beschikbaar waren. De natuurlijke personen zouden op basis van de statistiek der vermogensbelas ting per 1 Mei 1940 thans voor totaal f 370 millioen moeten inschrijven. Op grond van geraamde veranderingen sedert 1 Mei 1940 kan men van natuurlijke personen een inschrij ving verwachten van ongeveer f 325 millioen. Van de lichamen zouden de naaml. ven nootschappen voor 3 pet. van een zuiver be drijfsvermogen ad f 3.95 milliard of voor f II8I/2 millioen moeten inleekenen. Deze schatting noemt Labouchère en Co. zeer on zeker. De comm. venn. op aandeelen zouden voor f 2 millioen moeten bijdragen. De ac tiva der levensverzekeringmijen, spaarkassen en begrafenisfondsen op f 1.65 milliard stel lend, de activa der spaarbanken op f 0.55 milliard, die der particuliere pensioenfond sen op eenzelfde bedrag en die der boeren leenbanken op f 0.3 milliard, zouden-deze in stellingen op 8 pet. van ca. f 3 milliard "of voor ca. f 240 millioen moeten inteekenen. In totaal zou dus voor ca. f 685 millioen worden ingeschreven of 15 pet. boven het vereischte bedrag van f 600 millioen. Waar schijnlijk zal deze speling thans krapper uit vallen, in tegenstelling tot voor de 3V2 pet. leening 1941 toen de berekening eveneens op 15 pet. uitkwam en de werkelijke speling 22V2 pet. beliep. Treinmachinist door koude bevangen. Door onveilig signa#! gereden. Ook al zou de overheid in het request van den Ned. Bond tenslotte geen aanleiding vin den om ten deze soepeler en meer in overeen stemming met het algemeene prijzenbeleid op te treden, dan zal toch in het vervolg in be paalde gevallen waarschijnlijk van een lagere waarde worden uitgegaan en wel in die vallen, waarin de waarde, welke laatstelijk voor den aanslag is aangenomen, hooger ligt dan de max'imumprijs volgens het „Vervreem dingsbesluit niet-l3ndbouwgronden 1942". Dit impliceert echter niet, dat wij den maximum prijs voor de vaststelling van de verkoop waarde een juiste basis zouden vinden. Dan immers zouden de eigenaren van perceelen, welker werkelijke verkoopwaarde lager ligt dan de maximumprijs, bij de toepassing van deze methode nadeel ondervinden." Ret zou echter in hooge mate inconsequent zijn, in dien de Inspecteur, wanneer deze de ver koopwaarde hooger mocht hebben getaxeerd dan de maximumprijs, aan de door hem ge taxeerde (hoogere) waarde zou vasthouden. f Drs. D.'w. VAN HOUT. Op 20 Januari van dit jaar reed de 50- jarige machinist van de Ned. Spoorwegen A. S. te Amersfoort met zijn trein op dé splitsing van de lijnen Utrecht—Amersfoort en UtrechtHilversum door een onveilig sig naal met het gevolg, dat de trein derailleerde, eenige wagons uit de rails werden geslingerd en een collega van verd. zoo ernstig werd ge wond, dat hij aan de gevolgen van zijn 1 wondingen is overleden. Aan verdachte was ten laste gelegd, het veroorzaken van zwaar lichamelijk letsel door schuld den dood tengevolge hebbend. Verdachte erkende door een onveilig sig naal te hebben gereden. Hij was echter dien nacht waarschijnlijk de kluts kwijt. Het was zeer koud en juist om voorzichtig te rijden had verd. langen tijd met het hoofd buiten de machine gehangen. Hij" heeft het onveilig signaal niet gezien. De directie van de spoor wegen heeft hem reeds gestraft met het in houden van drie dagen loon en hel plaatsen in den rangeerdienst voor den tijd van een half jaar. Thans is verd. weer in zijn oude functie terug. De Officier van Justitie merkte op, dat het niet is komen vast te staan of verdachte grove schuld heeft of niet. De omstandigheden wa- ren /n die dagen inderdaad buitengewoon moeilijk en het is niet onwaarschijnlijk dat ■erdaente door de koude_ bevangen is ge worden. Een machinist echter, die voor het leven van zoovele menschen heeft te zorgen, moet nog voorzichtiger zijn dan een ander mensch. Spr. achtte verdachte wel schuldig, doch wilde vele verzachtende* omstandighe den in aanmerking nemen. De eisch luidde 25 gulden boete subs. 15 dagen hechtenis. De Rechtbank zal over veertien dagen uit spraak doen. Onze voeding in dezen tijd. Algem. vergadering van het Noordhollandsche Witte Kruis, De leden van de Noord-Hollandsche vereeniging ,,Het Witte Kruis" waren gisterochtend in groo ten getale bijeengekomen in de groote zaal van Krasnapolsky ter bijwoning van de algemeene vergadering. In zijn openingswoord herdacht de voorzitter allereerst den heer Noé, secretaris-penningmees ter van de ontsmettingsinrichting te Hilversum, en twee afdeelingssecretarissen, de heeren J Breebaart en dr. De Meijere, sinds de vorige bij eenkomst overleden, en stelde hun verdiensten tegenover de vereenlging in het licht. Spr. wekte de afdelingsbesturen op tot de uiterste krachtsinspanning op het gebied der t. b. c.-bestrijding, nu het weerstandsvermogen van ons volk zwakker is geworden. Een woord van hulde richtte hij tot de wijk verpleegsters. die haar uitermate zware taak voorbeeldig vervullen. Met vréugde gewaagde spr. van de stijging van het ledental met 1853. waardoor de 100.000 belangrijk werd overschreden. In den namiddag hield dr. C. den Hartog, direc teur van het voorlichtingsbureau van den voe dingsraad te 's Gravenhage, een voordracht over de vraag: „Is voedingsvoorlichting noodig?" Om deze vraag te beantwoorden, ging spreker allereerst na. of er zoodanige fouten in "onze voe ding voorkomen, dat door een juiste voorlich ting deze te ondervangen of té verbeteren zijn. Tevens doet zich dan de vraag voor of deze fouten gelden voor dezen tijd, of dat zij ook gel den voor normalen tijd. Bekend is, aldus de spreker, dat in een tijd, waarin het voedsel schaarscher is, hetzij door het mislukken van den oogst, hetzij door oorlogs omstandigheden, het van belang is, dat de onder linge verhouding der voedingsstoffen een juiste is, Van meer belang dan de totale hoeveelheid is dan, dat de voeding voldoende van beschermende stoffen, zouten en vitaminen bevat. Wanneer men een voeding samenstelt, overtuige men zich eerst of deze ten aanzien van de eiwitten, zouten vitaminèn voldoende is en trachte daarna om zien naar een aanvulling van de totale hoe veelheid. Onze kennis dienaangaande is dieper dan vroeger en thans heeft men het beter in de hand. ziekten, ontstaan door een tekort in de voeding, zooais o.a. scheurbuik en Engelsehe ziekte, te voorkomen. Regeeringsmaatregelen zijn genomen om aan te vullen wat m de voeding in niet voldoende mate aanwezig is. Aan kinderen worden vitamine d-tabletten verstrekt, terwij] ook van regeeringswege vitamine c werd verstrekt aan die groep van de bevolking, die hiervoor in aanmerking kwam. Hiernaast is voorlichting noodig om duidelijk te maken, waarom deze ver strekkingen geschieden. Dit is slechts een zijde --an de voorlichting. Van groot belang is tevens de huisvrouwen erop te wijzerf, hoe zij de meeste voedingsstoffen ver krijgen uit de haar ter beschikking staande voe dingsmiddelen. Zij kan de calorieën en voedings stoffen vermeerderen door uiterste zuinigheid te betrachten bij tiet schoonmaken. De eiwitten ln de voèding kunnen verbeterd worden door de combinatie van peulvruchten met aardappelen of taptemelk. De hulsvrouw be stede alle energie aan het behoud van het vita mine c in de voeding. Dit is de meest gevoelige stof uit de voeding en wordt daardoor het gemak kelijkst vernietigd. Hel vitamine c-gehalte ran de klaargemaakte spijzen is een graadmeter voor de bereiding. De huisvrouw gebrulke rauwe vitamine c houdende groenten, zooals rauwe koolslaatjes. Het melkrantsoen van het kind dient niet in het gezin te worden opgedeeld o.a. in verband met deskalkbehoefte van het kind. Een kalk- tekort geeft aanleiding tot ziekteverschijnselen, zoowel bij kinderen als volwassenen. Extra kalle- toevoeging In andere voedingsmiddelen is noodig gebleken. Gewaarschuwd dient te worden tegen het veel verbreide gebruik te pas en te onpas vitaminetabletten te slikken. De vitaminen die nen In de normale voeding gevonden te worden. Dreigt daarin een tekort, dan Is het regeertngs- zorg dit aan te vullen voor die groepen van de bevolking, die bet noodig hebben. Door deze maatregelen en door voorlichting zijn ten aanzien van de volksgezondheid goede resultaten te bereiken. Niet alleen uit economisch oogpunt is een voorlichting gewenscht, doch deze Jlir. Mr. Dr. W. R. Röel! overleden. Terwijl hij op weg was naar Amsterdam, is gistermorgen op 72-jarigen leeftijd plotseling overleden, jhr. W. R. Röell van „Sperwers- hof". Jhr. Röell studeerde, nadat "hij het gymna sium bezocht had, in Utrecht, waar hij de ti tels meester in ere rechten en doctor in de staatswetenschappen behaalde. Hij was 13 jaa: schoolopziener te Hilversum. In 1900 kreeg hij een aanstelling bij de maatschappij voor gemeentecrediet, van welke maatschappij hij van 1905 tot 1940 directeur was. Bovendien was hij 25 jaren bestuurder der nationale hypotheekbank, waarvan hij tot heden lid van den raad van toezicht was. Voorts bekleedde hij het commissariaat van de Nederlandsche bank, van de assoeïatie- rente cassa en van de Algemeene Friesche levensverzekering maatschappij. Hij was onderscheiden met verschillende hooge onderscheidingen, zoowel Binnen- als buitenjandsche. Zoo was hij ridder in de orde van den Nederlandschen Leeuw en in de orde •an Oranje-Nassau, commandeur in de huis orde van Oranje-Nassau, commandeur van den heiligen schat van Japan en commandeur in de orde van de Poolster van Zweden. Wat is Oostland Een prijsvraag van „De Volksche Wacht". Het blijkt herhaaldelijk, dat het menigeen niet duidelijk is, wat er onder het begrip Oostland moet worden verstaan. Het lijdt geen twijfel, dat men daaronder in den loop der eeuwen niet altijd hetzelfde heeft begrepen. Oostland heeft zich in den loop van den tijd verplaatst, het be grip is ingekrompen en uitgezet, heeft zich soms gelocalisecrd en geconcretiseerd en vervaagd Zonder twijfel zal het in de toekomst weer andere Dit alles heeft de redactie van de „Volksche Wacht", het orgaan van de volksche werkge meenschap, er toe doen besluiten een speciaa Oostlandnummer uit te geven, met een prijs vraag. Gevraagd wordt een opstel van ten hoogste 12 bladzijden volksche wacht, waarin een uiteen zetting wordt gegeven van het begrip Oost land. zooals dit zich in den loop der tijden heeft gevormd en gewijzigd, met een uitblik naar de vorming van het begrip ln de toekomst. Voor de drie beste opstellen zijn prijzen uitgeloofd van f 100, f 75 en f j6. De jury bestaat uit prof. dr. J. van Dam, prof. T. Goedewaagen, ir. p. E. Heerema. dr. A. Hulshof en P. E. Keuchenius. Antwoorden worden ingewacht voor 1 Febr. 1943 in getypt schrift onder motto bij de volksche werkgemeenschap, R. J. Schimmelpennincklaan 12, Den Haag, terwijl een gesloten enveloppe, be vattende naam en adres van den schrijver onder hetzelfde motto moet worden bijgevoegd. E. Paoli overleden. DE DISTRIBUTIEBONNEN Hoeveelb. t.m. 2kg. 7 Ntov. 1 kg. 7 Nov. 75 gr. 7 Nov. 2-8 Nov. Artikel Bon Iïnart Aardappelen 56A Aard. Aardappelen 56B Aard, Beschuit 56 Besoh. Bloem 427 t.m. 430 Algem. Boter 56 Bot/Vet 125 gr. 11 Nov. 2-61, 2-62 3-61, 3-62, 4-61 Reserve 125 gr. 11 Nov. Brandst. 01 t.m. 05 BV Brandst. 1 eenh. 31 Dec 01 t.m. 04 KF 1 eqrh. 30 Apr. '43 06 t.m. 08 BV 1 een.h. 2S Febr. '43 Brood 56 A Brood 400 gr. 7 Nov. 56B Brood 50 gr. 7 Nov. Cacao 3-65. 4-65 Reservé 150 er. 7 NÓv. Chocolade 56. 57 Varen. 100 gr. 1-2 Dec. Cigaretten Kcnheidszeep 412. 413 Algem. 1 rants. 30 Nov. N Een'h.z./l rants. 30 Nov. Gem. Meel 422 Algem./ 125 gr. 28 Nov. Gort 421 Algem. 125 gr. 28 Nov. Havermout 42 0 Algem, 125 gr. 28 Nov. J®"> 418 Algem. 500 gr. 28 Nov. lvaas 424 t.m. 428 Algem. 100 gr. 28 Nov. Koffiesnrr, 400 Algem. 2 50 gr. 2-8 Nov. •>Ielk 56 Melk 1 3/4 L. 7 Nov. Peulvp. 419 Algem. 125 gr. 28 Nov. Rijst 4-66, 4-67 Reserve 250 gr. 28 Nov. Scheerzeep M Text.Cm.) 45 gr. 31 I>ec. Sigaren R-9 Taibak 5 s>t. 7 Nov. Suiker 417 Algem. 1 kg. 28 Nov. Suikerwerk 5S .50 Veren. 100 gr. 12 Dec. Tabak R.9 Tabak 25 gr. 7 Nov. Taptcrn. 56 Taptom.l 3/4 L. 7 Nov. Toiletzeep n Toól.z. 75 gr. 30 Nov. Vermicelli 423 Alge-m. 100 gr. 2S Nov. vleeseh 56A Vleesch 100 gr. 7 Nov. 56B Vloesoh 50 gr. 7 Nov. Wasclipoeder N Waschip.l rants. 30 Nov Bonnen beteekenen voedsel mits. er geld is Zorgt voor geld Steunt Winterhulp Giro 5553. SPORT EN SPEL. Max Blokzijl sprak tot de jeugd van de Indische buurt te Amsterdam. In het gebouw „De Archipel" aan de Mina- hassastraat te Amsterdam, heeft Max Blokzijl voor de jeugd van de Indische buurt gespro ken. Evenals bij de bijeenkomst op de eilan den, was er, ook nu veel belangstelling. De zaal was geheel gevuld rrtet een jeugdig pu bliek, dat hoofdzakelijk bestond uit jongens van zestien tot zeventien jaar. Max Blokzijl sprak in zeer bevattelijke bewoordingen over de problemen, waarvoor de jeugd zich in den nieuwen tijd gesteld ziet en hij wist ook nu zijn toehoorders te boeien. Van de gelegen heid tot vragen stellen werd druk \ebruik gemaakt. De vergadering, opgeluisterd door het zin gen van jeugdstormlieder^n bij de harmoni ca, werd besloten met eèn propagandatoé- spraak door Hopman van Veen. KOERS OOST. Het was gen. comm. Schmidt die het parool uitgaf: Koers Oost. Zoo is het Naar.het Oos ten dienen wij onzen blik te richten. 'Dat daar straks voor velen vpn ons een toekomst ligt, dat danken wij aan de dappere Oostfrontètrij- ders, die nu het bolsjewisme vernietigen en tevens de Oostgebieden voor het nieuwe Europa ontsluiten. Koers Oost. Een koers die reeds door duizenden dappere Nederlandsche manpen gevolgd werd, ook toen daar in het Oosten het bolsjewisme een directe bedrei ging voor Europa vormde. Deze bedreiging werd weggenomen, dat danken wij aan de Oostfrontstrijders, waartoe die mannen be- hooren die wij door middel van ons Verzor gingsfonds geregeld van paketten voorzien. Landgenoot, vergeet dit fonds niet. Het giro nummer is 432100 t.n van Verzorgingsfonds 0„S„UI1, Vrijwilligerslegioen „Nederland", Koninginne-lmoet eveneens gezien worden als een onderdeel gracht 22 te 's-Gravenhage. van preventieve geneeskunde. 1 Bekend auteur en telepaat. Gisteren is te Amsterdam na een lang durig ziekbed in den ouderdom van 50 jaar overleden de heer H. A. Paauwe, die in de kringen van variété, revue en cabaret onder pseudoniem E. Paoli als auteur en telepaat een groote vermaardheid genoot. Na een opleiding, die zeer zeker niet was bedoeld voor een loopbaan in de wereld der romantiek, betrad hij tijdens den vorigen oorlóg in 'Rotterdam de planken als- 'dichter- zanger van het levenslied. Zijn toenmalige directeur vond Paauwe geen geschikte tooneelnaam, maakte er voor zijn reclame-onwerp Pauli van, hetgeen een eigenzinnig drukker nogeens veranderde in Paoli. Zoo is het gebleven. In die jonge jaren zong hij als „de poli tieke zweep", in suggestief gewaad gekleed, fel-realistische liederen van eigen hand, waarin hij op striemende wijze de maat schappelijke misstanden hekelde en de profiteurs hiervan niet spaarde. Door het groote succes, dat hij met deze liederen oogstte, werd hij spoedig erkend als een buitengemeen auteur, zeer productief en motieven-rijk, met eèn scherpen geest en e en eigen, vaak sarcastischenhumor. Hij was leverancier van repertoires voor zeer vele Nederlandsche woord-artisten, schreef tallooze liedjes (zijn totaal productie schatte hijzelf vóór eenige jaren op vijfduizend stuks), volksschetsen, revue's tooneelstuk- ken, enz. In vele zijner liedjes, die het tot een enorme populariteit brachten, zooals „Mammie, waar ben je?", „Hallo, Bandoeng" en het teere „Witte Rozen is het motief op den achtergrond steeds: de dood. Een tiental jaren geleden werd hij door een sleepende ziekte, die hem uiteindelijk zou sloopen, op het ziekbed geworpen. Doch zijn groote vitaliteit en bruisende levens lust hielpen hem weet op de been. Hij her vatte zijn werk, maakte een tournee van drie jaren als telepSBtt door België, keerde terug in Nederland waar hij zijn veelzijdig heid weder ten toon spreidde, zoolang zijn steeds painderende krachten dit toelieten. De begrafenis zal geschieden Donderdag 5 November te ongeveer 12 uur op de R.K. begraafplaats „Buitenveldert", Amstelveen- scheweg. Méér dan driekwart millioen gulden aan boeten wegens prijsopdrijving. De balans van het 3e kwartaal. Ononderbroken voert de Inspectie voor de Prijsbeheersching in het ressort Amsterdam, dat de provincies Noord-Holland en Utrecht zen. Het is over het algemeen een stille1 strijd, waarvan naar buiten slechts zoo nu en dan iets doordringt; ergens wordt door een paar ambtenaren een gedwongen ver koop van appelen gehouden, een biljet op een winkeldeur vermeldt, dat deze zaak voor den tij-d van een half jaar gesloten ■moet worden gehouden. Soms' veroorzaakt een razzia onder de slagers opschudding in een drukke volks buurt of in een heele stad. Maar dat zijn slechts de uiterlijke ken- teekenen Van den voortdurenden strijd tegen overtreding van de prijsvoorschriften. De innerlijke symptonen openbaren zich in een stroom van boeten en straffen die den overtreders door den Inspecteur en zyn dienst worden opgelegd. In het derde kwartaal van 1942 werden 3)941 personen gestraft met boeten, die in totaal 772.101.50 beliepen. In een aantal gevallen werden bijkomende straffen opge legd. Zoo werd in dit kwartaal sluiting voor een bepaalde periode gelast van 21 zaken, in 654 gevallen werden de bïj proces verbaal' in beslaggenomen goederen ver beurdverklaard en in 42 gevallen hverd den overtreders verbod tot uitoefening van hun beroep voor een bepaalden tijd opgelegd. Voedselcommissaris pleegde fraude. Van verduisterd geld huizen gekocht. Voor de Utrechtsche rechtbank stond gisterenmiddag terecht de 34-jarige plaats vervangende voedselcommissaris van de provincie Utrecht, dfe in Januari 1940 zich een bedrag van 12.500 gulden heeft toege- eigend, dat in de kas van het bureau van den voedselcommissaris hoorde te zijn. Verd. erkende het hem te laste feit en zeide eerst f 7000 en daarna f 5J00 gulden te hebben verduisterd. Voor deze sommen gelds had verd. huizen gekocht. Er bleek verder weinig of geen controle op het bureau ge weest te zijn. Voor andere onregelmatig heden was verd. al door den Duitschen reen ter gestraft met een jaar gevangenisstraf. De officier van justitie mr. Alberda achtte het feit wettig en overtuigend bewezen en eischte een straf van drie maanden, reke ning houdend met de straf van een jaar, velke verd. heeft uitgezeten in een Duitsche gevangenis. VOETBAL PROGRAMMA VOOR ZONDAG. Behalve de wedstrijden voot den Tech- mschen dag zijn voor Zondag a.s. nog vast gesteld: DÈMBeverwijk; HelderTerras- vogels; DTS—Zandvoortmeeuwen; Kenne- mers 2Helder 2; HBC 2Zandvoortmeeu wen 2. „BLOEMEXDAAL" VEERTIG JAAR. Ter gelegenheid van het veertig-jarig be staan van de B.V.C. „Bloemendaal" houdt het bestuur Zaterdag 14 November van drie j0t uur een receptie in hotel „Roozen- daal te Overveen. E.D.O^PELERS IN BONDSELFTALLEN. De E.D.O.-speler Spek is uitgenoodigd Zonaag a.s. de rechtsbuitenplaats te bezet- ten m het bondselftal. dat tegen het Twent- sche elftal speelt eit zijn clubgenoot Hirs in speelt te?en het C^eldersch elftal ïn„rlaatstgenoemd elftal komen ook, uit De Winter (Haarlem) op de rechtsbuilen- plaats en Van Osch (V.S.V.) op de rechts- halfplaats. TENNIS KONING GUSTAAF TENNIST NOG. Koning Gustaaf van Zweden heeft ondanks zun hoogen leeftijd hij is in Juni van dit jaar R4 geworden en bovendien pas van een rware ziekte hersteld den laatsten tijd vier maal per week tennis gespeeld met den Duitschen tennis speler Von Kramm. Na deze sterke training heeft de Koning besloten deel te nemen aan een clubmatch tusschen de koninklijke club en de universiteitsvereeniging van Uttsala. Samen met den vroegeren Davisbekerspeler, den bankdirec teur Sune Malmstroem zal de koning hier staan tegenover Nyhlen, Zweedsch oud-kampioen en diens partner Th. Hansson. De wedstrijd heeft plaats in het Alvlk-haus te Stockholm» BOKSEN G. H. TE NUYL ONTVANGT DIPLOMA N. B. B. Het bestuur van den Nederlandschen Boksbond heeft in zijn op 1 November gehouden vergade ring besloten aan den heer G. H. te Nuyl, voor zitter van de boksvereenlging „de Ring,r*te Haar lem, het diploma Bondsleeraar N. B. B. uit te reiken, zonder het afleggen van het daarvoor re glementair voorgeschreven examen. Een en ander als blijk van waardeering voor et vele opbouwende werk, hetwelk hij gedu rende een lange reeks van jaren heeft verricht ln het belang \'an de bokssport. Het ligt in de bedoeling van den heer G. E. van der Werff Jr., voorzitter van den Ned. Boks bond. om dit diploma op de wedstrijden van 11 November a.s. te Haarlem, aan den heer te Nuyl uit te reiken. Neemn AKKER Veel offerende handen maken het Winter- hulpwerk licht. Giro 5553. RADIOPROGRAMMA DONDERDAG S NOVEMBER 1942. HILVERSUM I, 415.5 M. Het programma is alleen te beluisteren vla de radio-centrales, die over een lijnverbinding met de studio beschikken. 7.15 Uit het volksliederen boek (gr.). 7.30 B. N. O. Nieuwsberichten. 7.40 Kop op!" (gr.). 8.30 B. N. O. Nieuwsberichten. .•10 „Deze wondere wereld", voordracht. 8.50 Vioolsoli met pianobegeleiding (gr.). 9.00 Uit dc omgeving van Franz Lizst (gr.). 9.30 Spiegel van den dag (opn.), 9.40 Uit de omgeving van Franz Liszt (grj. 10.00 Gerard van Krevelen en zijn orkest en soliste. 10.30 „Typen en typeeren, tooneelherihneringen. 10.45 Gerard van Krevelen en zijn orkest en soliste. 11.15 Mozart-Haydn- coneert (gr.). 12.00 Almanak. 12.05 Klaas van Beeck en zijn orkest en Trio Gaston Houssa. 12.45 B. N. O. Nieuws- en zakelijke berichten. 13.00 Amuse mentsorkest, solist en orgelspel (gr.). 14.00 Mu ziek van den herfst en de Jacht (gr.). 15.00 „Rood wild op-de Veluwe". vertelling. 15.15 Concertge bouworkest en solist (opn.). 16.00 Kamermuziek (gr.). 16.45 B. N. O. Nieuws-, zakelijke en beurs berichten. 18 00 Dlck WiHebrandts en zijn dans- orkest."17.30 Cabaret Cameieon. 18.15 In de scha duw van den Kasbek, beeldenreeks. 19.00 Bran dende kwesties, lezing. 19.15 Marschen (gr.). 19.30 B. N. O. Nieuwsberichten. 19.40 B. N. O. De we- reldmeening uit vreemde kranten. 19.50 Theo Uden Masman en zijn dansorkest. 20.15 Componls- tensplegel. 20.30 Omroepsymphonie-orkest. 21.20 Zang met pianobegeleiding (gr.). 21,45 B. N. O. Nieuwsberichten: 22.00 Kleine melodietjes van bekende componisten (gr.). 23.00—24.00 Dans- rhythme (gr.). HILVERSUM II, 301.5 M.' 7.157.40 Zie Hilversum I. 7.40 Ochtendgymnas tiek. J.50 B. N. O. Gesproken overzicht, (opn.), 8.00 Wat is en doet de boerenschool te Rijs, re portage. 8.15 Orkestconcert (gr.). 8 30 B. N. O. Nieuwsberichten. 3.4lr Ouvertures (gr.). 9.00 In- stiumentententoonstelling (gr.). 9.15 Voor de huis vrouw. 9.20. Instrumentententoonstelling (gr.). 10.00 Godsdienstige uitzending. 10.30 Zang met Pianobegeleiding en planosolj. 11.-00 Gesprekken tusschen man en vrouw. 11.20 Bielefelder Kinder koor (gr.). 11.30 Orkest Rentmeester en gramo- foonmuziek. 12.30 Programma-overzicht. 12.35 Otto Dobrindt en zijn orkest (gr.). 12.45 B. N. O. n Nieuws- en zakelijke berichten. 13.00 Kleine tuin bouw. 13.15 Concert rfioor strijkorkest (gr.). 14.00 Godsdienstige uitzending. 14.30 De Melodlsten (opn.). en gramofoonmuziek. 15.30 Ep nier is de koffergramofoon. 16.00 Zang met pianobegelei ding en pianosoli. 16.30 Accordeon en het Bar Trio (gr.). 16,45 B. N. O. Nieuws-, zakelijke cn beursberichten. 17.00 Het kinderkoor van den Nederlandschen Omroep. 17.30 „Wij maken U goede vrienden met. gramofbonplatenpro- gramma. I8.00 Korfbalpraatje. 18.15 Handharmo- n:ka (gr.). 18.30 B. N. O Nieuwsberichten. 18 40 Spiegel van den dag. 18.50 N O. Wat Neder land schrijft. 19.00 Brandende kwesties, lezing. 19.15 Omroep-symphonie-orkest en solist. Vanaf Ifl.lS ai leen voor de radio-centrales, die over een lijnverbinding met de studio beschikken. 20.15 Otto Hendriks en zyn orkest en het orkest Juan Tegada "en gramofoonmuziek. 21.45 B. N O Nieuwsberichten.22.00 B. N. O. Militair ovci^ zicht. 22.10 Avondwijding. 22.20—24.00 Zie Hil versum I.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlemsche Courant | 1942 | | pagina 2