DE VERZEKERING VAN HET
HUISPERSONEEL TEGEN ZIEKTE
Het probleem van de groentevoorziening.
WANDGEDIERTE
Zuiveringsondernemiög „Radicaal"
ije. huisvrouw in contact met „Recht en Wet".
Een uiteenzetting over d# nieuwe maatregelen.
De verordening, waarbij is bepaald, dat
het huispersoneel onder de Ziektewet valt
en die 1 November in werking is getreden,
brengt ook de huisvrouw in het nauwste
contact met „wet en recht". Het is ons
gebleken, dat nog vele dames met nauw
keurig op de hoogte zijn van de plichten.
d2e"zij in dit opzicht moeten vervullen. Wij
hebben ons daarom gewend tot den voorzit
ter van deri Raad van Arbeid te Amster
dam. mr. G. Snoeck Henkemans. die zoo
welwillend was een kort en zakelijk over
zicht te geven.
Het huispersoneel valt thans onder de
bepalingen van de Ziektewef, waardoor dit
personeel ook onder de verplichte verzeke
ring ingevolge het Ziekenfondsenbesluit
komt te vallen. De bedoeling van het onder
brengen van deze groote groep menschen
onder de Ziektewet is dus deze, dat het
huispersoneel bij ziekte niet langer afhan-
xelijk is van den werkgever, maar recht
heeft gekregen op uitkeering- gedurende
ten hoogste 6 maanden van 80 procent van
het loon. dat door den werkgever nog eeni-
gen tijd moet worden aangevuld tot 100
procent - en bovendien op vrije genees- en
heelkundige behandeling.
Natuurlijk zijn de kosten van dezen nieu
wen socialen maatregel, die naar schatting
200.000 personen omvat, niet gering. Zij
worden deels gedragen door den werkgeler;
deels door den werknemer. In totaal moet
bij den Raad van Arbeid 5,7 procent van
het loon als premie worden betaald, zijnde
4 voor het Ziekenfondsenbesluit en 1.7%
voor de Ziektewet.
Wat verstaat men nu onder „loon" van
het personeel? In de eerste plaats het loon
in geld, in de tweede plaats het loon in
natura, bestaande uit vrije inwoning en/of
vrijen kost. Voor de berekening hiervan
zijn de gemeenten in drie klaésen verdeeld:
vrije vrije in- vrije vrije kost en
fem. woning, woning klost inwoning
e kl. 200 100 350 450
2e kl. 150 75 325 400
3e kl. 100 50 300 350
Tot de gemeenten le klasse behooren:
Amsterdam, 's-Gravenhage en Rotterdam;
tot de 2e klasse behooren: Alkmaar, Almelo,
Amersfoort, Arnhem, Assen, Breda, Delft,
DeventeN Dordrecht, Eindhoven, Enschede,
Gouda. Groningen, Haarlem, Heerlen, Hen
gelo, 's-Hertogenbosch, Kerkrade, Leeuwar
den", Leiden, Maastricht. Middelburg, Nij
megen, Oldenzaal, Schiedam, Sittard,
Utrecht, Wageningen, Woerden, Zutphen,
en Zwolle. Tot de gemeenten 3e klasse be
hooren de overige gemeenten.
De waarde van een middagmaal wordt
gerekdbd ae helft van de waarde van vrijen
kost te bedragen; de waarde van een vrij
ontbijt of koffiemaaltijd VA> de waarde van
een vrij ontbijt en koffiemaaltijd de helft
van ae waarde van vrijen kost.
De werkgever, die na ontvangst van een
Ïiremienota de geheele premie moet beta-
en, is zijnerzijds verplicht voor het
ziekenfonds 2 procent op het totale loon van
zijn personeel te korden.
Bovendien is hij nog bevoegd 0.85
te korten voor de ziekteverzekering. Hij be
taalt, practisch gesproken, voorloopig zijn
Scemle door het koopen van couponboekjes,
et goedkoopste couponboekje, waarin zich
tien weekcoupons bevinden, kost 5.
Deze boekjes zijn te krijgen bij den Raad
van Arbeid en de postkantoren^. Tedere
week moet de werkgever bij het uitbetalen
van het loon een van deze, coupons aan
zijn personeel afgeven, waarop de datum
waarop de week eindigt en naam en woon
plaats van deri werkgever moeten worden
ingevuld. Bij betaling van het loon per
maand blijft de handeling van den werk
gever dezelfde. Hij geeft dan zooveel cou-
6ons-als er Zaterdagen in de maand zijn.
!et schutblad van het couponboekje moet
zuinig worden bewaard, want dat vormt
het geld. waarmee later de premie-aanslag
••betaald kan worden. Is de premie hooger
dan de waarde van het schutblad, dan moet
men bijbetalen; is de premie lager dan
krijgt men, wanneer na ontvangst der pre-
mie-nota het schutblad wordt ingezonden,
geld terug.
Welke handelingen moet de werkgever
nu achtereenvolgens verrichten
le. Nog deze week bij den Raad van Arbeid
een aangifte indienen van het huisper
soneel, dat men in dienst heeft. (Onder
huispersoneel moet hier worden ver
staan, alle mannelijk zoowel als
vrouwelijk -huispersoneel, dat men
tenminste op vijf dagen per week in
dienst heeft.
Indien men dus vijf ochtenden of mid
dagen per week een dienstbode heeft,
moet men deze dienstbode wel degelijk
opgeven.
Het aangiftebiljet is verkrijgbaar bij
de Raden van Arbeid en de postkan
toren. Ook die werkgevers,-die aange
sloten zijn bij een bedrijfsvereeniging,
moeten een aangifteformulier insturen.
De formulieren moeten door den werk
gever, het hoofd van het gezin, worden
onderteekend. De werkgfever krijgt
naar aanleiding van zijn aangifte een
loonlijst toegestuurd. Deze loonlijst
moet nauwkeurig worde^bijgehouden.)
2e. Een couponboekje koopeB.
3e. Coupons aan zijn huispersoneel ter hénd
stellen.
4e. 2% of 2.85% van het loon inhouden.
5e. Het formulier, dat van de zijde van het
personeel aan een ziekenfonds moet
worden ingestuurd, mede onderteeke
nen.
Utrecht heeft een stations
bioscoop.
Utrecht heeft een primeur en niet alleen
van het geheele land, doch waarschijnlijk
van geheel Europa. Op het Centraal Station
kan het publiek dat wachten moet om
dat het te vroeg aan den trein gekomen is,
of te laat'kwam om een bepaalden trein
nog te halen, of mogelijk langen tijd op een
aansluiting moet wachten gebruik maken
van de „spoorbio".
De „spoorbio" is ondergebracht in een
speciaal daartoe verbouwd spoorwegrijtuig.
Het interieur is geheel als bioscoopzaal in
gericht. Er zijn 65 gemakkelijke zitplaatsen.
Links van het doek bevindt zich een
verlichte klok, doch men wordt ook nog op
andere wijze aan het tijdstip van vertrek
van een bepaalden trein herinnerd. Acht
minuten voor het vertrek van een trein
v dt er een verlicht plaatje zichtbaar on-
c' het doek, waarop de richting vermeld
staat van den trein, die over 8 minuten zal
vertrekken. Bovendien is er in de zaal een
geluidsinstallatie, die de officieele stations-
berichten doorgeeft, zoodat men ook daar
mede op de hoogte blijft. Men loopt dus
niet de kans, dat men den trein zal missen
In de Nederlandsche Staatscourant van 30 Octo
ber is afgekondigd het tweede besluit van den
secretaris-generaal voor bijzondere economisch.?
zaken tot uitvoering van het besluit no. 218'1W
betreffende het. verzekeringswezen. Volgens dit
uitvoeringsbesluit zijn bepaalds verplichtingen
opgelegd aan de instellingen, die op ondcrllngen
grondslag een of meer der hierna te neer
takken van verzekering uitoefenen: brand,
braak, diefstal waterleidingschadc en storm
Deze instellingen zijn verplicht zich vóór M
November schriftelijk bij de Verzekeringskamer
te Amsterdam aan te melden. voortB zijn deze
verzekeringsinstellingen onder het toezicht van
de Verzekeringskamer gesteld.
Wat is nu de taak van het personeel
le. Een dienstbode moet bijv. deze week!
bij een ziekenfonds ook al is zij:
reeds bij een fonds ingeschreven een.
formulier halen, invullen, door het'
hoofd van het gezin mede laten onder
teekenen en vervolgens insturen bij'
een ziekenfonds.
2e. De coupons, welke zij van haar werk-
fever ontvangt, den bode van het zie-
enfonds ter hand stellen.
3e. Wanneer zij ziek wordt, geneeskundige
hulp inroepen en van haar ziekte on
middellijk kennis geven aan het orgaan,
waarbij haar werkgever is aangesloten,
den'Raad van Arbeid of een bedrijfs
vereeniging. Is de werkgever aangeslo
ten bij den Raad van Arbeid, zoo moet
een ziekmeldingsformulier, dat bij dc
de ziektemelding geschieden middels
postkantoren of de kantoren van den
Raad van £.rbeid te verkrijgen is.
Carré is weer circus geworden.
IVIikkenie-Strassburger in Amsterdam.
Ook Half Watt99 is aanwezig.
Carré heeft voor enkele maanden
zijn oude bestemming terug gekregen.
De groote zaal is weer in een arena
herschapen en het circus Mikkenie-
Strassburger heeft er sinds gisteren
zijn intrek genomen. Weer draven de
paarden door de piste, weer vertoo
rnen acrobaten in het helle licht der
schijnwerpers hun soms adembene
mende toeren en weer brengen cloipns
met hun grollen en grappen gezonde
vroolijkheid onder de vele toeschou
wers, die met vreugde de komst van
het circus begroet hebben.
Het circus heeft zijn tijd nog lang niet
uitgediend en al is het dan in onze dagen
gemoderniseerd, het heeft toch zooveel
van zijn aantrekkelijke romantische sfeer
behouden, dat het een groot publiek in de
zen tijd nog volop kan boeien.
Carré was op den eersten avond bij
de gala-premiere, zooals dat officieel in
het circus heet totaal uitverkocht' en de
honderden bezoekers hebben kennelijk ge
noten van het alleraardigste gevarieerde
programma,- dat de directië heeft samenge
steld. Hfet paard neemt op dit programma
een belangrijke plaats in en men consta
teert met genoegen, dat hetpubliek ook
de meeste aandacht heeft voor de inder
daad uitstekende dressuur. Wat Har.s
Strassburger bereikt met zijn tien Berber-
hengsten. met zijn Hongaarsche vossen en
met zijn grappige ponny-dressuur* verdient
alle waardeering, evenals de stijlvolle hoo-
geschool var. Regina Strassburger. De Hon
gaarsche ruitertroep Sandor Karoly laat
goede acrobatiek op het ongezadelde paard
zien en ook het voetballende paard heeft
weer veel succes.
De roofdieren zijn vertegenwoordigd door
vijf prachtige Siberische tijgers, die won
derlijke staaltjes van hun kunnen toonen
en die uitnemend door hun dompteur Sau-
levitch zijn gedresseerd.
Een van de succesnummers is dat van
Johnny Company, dat apen en honden in
een vroolijke öierenidylle samenbrengt.
Bij de clowns treft men dezen keer den
Deenschen fflmkomiek Miehe Madsen, be
ter bekend als „Half Watt", aan. Hij treedt
op met de clowns Pipos en Rhum en de
manier, waarop hij de toeren der anderen
in de war stuurt, is vermakelijk genoeg
om het publiek voor hem te winnen.
Verder dienen met bijzondere waardee
ring vermeld: de twee Mandos, de voor
treffelijke vrouwelijke luchtacrobaten, d'
Deensche acrobaten. 6 Harstons, „Alberti'
die aan een zwevenden mast werkt, de
dansende acrobaten Tommy en Meilleur en
Fröken Dania, die in den nok van het cir
cus allerlei gewaagde experimenten ver
toont.
Het publiek heeft zich kostelijk geamu
seerd en de medewerkenden hartelijk toe
gejuicht.
De man van het vak.
Een bewoner van de omgeving van het
Frederiksplein te Amsterdam, die wegens
diefstal in het huis van bewaring was opge
sloten, kwam bij zijn terugkeer tot de ont
dekking. dat „collega's" hem tijdens zijn af
wezigheid zijn radiotoestel en 50 gramofoon-
platen hadden ontstolen.
Als vakman wist hij echter den weg en
vond zijn eigendommen spoedig terug op de
Nieuwmarkt. Reeds zijn enkele personen in
verband met dezen diefstal aangehouden.
STELENDE SPOORWEGBEAMBTEN.
Te Zwolle is een'aantal beambten van de
Ned. Spoorwegen gearresteerd, die zich meer
malen in ernstige mate schuldig hebben ge
maakt aan het rooven van goederen, welke
ter vervoer aan de spoorwegen waren toe
vertrouwd. Het betrof hier met name kaas,
boter, sigaren, shag en tabak. Een gedeelte
kon achterhaald worden.
A.s. moeder krijgen
voorrangskaarten.
Bij de distributie behoeven zij niet meer
te wachten.
Binnenkort zal een begin worden gemaakt
met de uitreiking van de voorrangskaarten
voor aanstaande en jonge moeders, zoodat
zij bii uitreikingen van distributiekaarten
e.d. niet meer behoeven te wachten, maar
bp vertoon van hun voorrangskaart meteen
geholpen kunnen worden.
Deze kaarten worden verstrekt coor den
Nederlandschen Volksdienst, die hiermede
de vrouwen, die in deze periode ontzien
moeten worden, zooveel mogelijk te helpen.
Het lange wachten in distributie- en andere
overheidskarrforen. doch ook voor winkels
en het staan in trams- en wachtlokalen, is
voor die vrouwen slechts schadelijk. De
Nederlandsche Volksdienst wil deze vrou
wen helpen, niet met woorden maai- met
daden: daarom de uitgifte van deze kaar
ten. die een portret van de houdster zullen
dragen en slechts vijf maanden geldig zul
len zijn, n.l. van de zevende zwangerschaps
maand tot en met twee maanden na de
bevalling.
De Neierlandsche Volksdienst beoogt met
de uitgifte van deze voorrangskaarten de
vrouwen niet alleen te helpen bii het uit
reiken bij overheidsdiensten, doch overal
waar gewacht zou moeten worden. Doch
hier moet het publiek meewerken, het moet
er zich aan gêwennqri ruimte te maken voor
deze vrouwen, hun zitplaatsen af te staan
en hen voorrang te geven bil winkels, zelfs
al staat men slechts met een paar personen
in dien winkel. Die vrouwne toch, moeten
dikwijls naar meer winkels en hébben het
nog vermoeiend genoeg.
Het publiek meet beseffen, dat in dezen
tijd, waarin veel gedacht moet worden, de
a.s. en de jonge moeders zooveel mogelijk
ontzien moeten worden, en hen daaróm ook
de voorrang moet worden gegeven, waar
die noodig en mogelijk is. Denk uzelf even
in de plaats van die vrouwen en bedenk
dan eens welk eér. marteling hetlange af
mattende wachten kan zijn.... Hebt ge U
dat voorgesteld, dan zult ge zeker meewer
ken aan het loffelijk initiatief van den Ne
derlandschen Volksdienst en die vrouwen,
die in het bezit ziin van ce voorrangskaart
ook werkelijk voor laten gaan. Het kost U
hoogstens een p«ar minuten langer wachten
en wat meer geduld en die vrouwen ziin
Ier mede gebaat!
Ondanks hooge boeten en sluiting van winkels,
gaan vele zwarte handelaren met hun
praktijken door.
Het publiek moet meewerken
De groentevoorziening, vooral in de
groqte steden, is een probleem, dat de
autoriteiten met vele zorgen vervult.
Verzuchtte een oud straatliedje eens,
dat allf dagen bruine boonen zoo lekker
niet is. thans ?ou men met even veel
recht kunnen verzuchten, dat alle da
gen rapen evenmin lekker is. En toch
is koolraap en Chineeschë kool.spel zoo
wat het eenige, hetgeen de groenten-
handelaar tegenwoordig zijn klanten
voorzet. Eenigen tüd geleden was het
komkommer en andijvie.
Dé rest van. de productie 'in het West-
land en andere centra van tuinbouw ver
dween in den zwarten handel of werd door
de groentehandelaren tegen ongehoorde
prijzen verkocht. Het fruit ging denzelfden
?'egj P€zer dagen werd door een groente
handelaar m een van de groote steden een
kilo afvalappels verkocht voor niet minder
dan twee gulden.
Dergelijke voorbeelden ziin er helaas nog
-Ityd te over. Ondanks de hooge boeten,
ondanks de sluiting van winkels, gaan vele
groentehandelaren door met praciijken, dié
In het steppengebied. van dé* Terek verzorgen speciale trocpeir der weermacht de.
frontstrijders met drinkwater, dat daar even kostbaar is als in de woestijn.
(PK Grimm-Kastein We/Po P.H. m)
Nieuwe richtlijnen voor het
dilettantentooneel
in Nederland.
Het ondtyscheid tusschen rederijkers-
tooneel en amuscmentstooneel.
Zooals dezer dagen werd medegedeeld, zal
door den leider van de groep rederijkers-
tooneel van het gilde voor theater en dans
der Nederlandsche Kultuurkamer binnenkort
een scheiding worden gemaakt tusschen die
vereenigingen van amateurtooneelspelers, die
op ernstige wijze het tooneelspel beoefenen
en die, welke zulks bij wijze van amusement
doen. Eerstgenoemde zullen georganiseerd
worden in de groep rederijkerstooneel van
hot gilde, voor de amusementsvereenigingen
zal een bond worden opgericht, waardoor de
vereenigingen corporatief lid van de Neder
landsche Kultuurkamer worden. Aan de ver-
eènigingen werd verzocht, op te geven tot
welke categorie zij wenschen te behooren.
Naar aanleiding hiervan heeft het A. N. P,
den leider der groep rederijkerstooneèl, den
heer L. Thijssen te Den Haag, gevraagd dit
verzoek nog nader te willen toelichten. Hij
motiveerde het in een kort onderhoud als
volgt
Vóór de thans tot stand gekomen scheidirtg
was de situatie zóó, dat men bij de NedeH.
Kultuurkamer slechts beschikte over een ver
zameling gegavens van die vereenigingen, die
zich £ij haar hadden aangemeld. Daardoor
werd een overzicht gekregen van wat er zich,
tenminste wat het aangemelde gedeelte 'der
vereenigingen betreft, in-het geheele land aan
gezelschappen bevond, die zich in den een of
anderen vorm met amateurstooneelspel
bezig hielden. Nu dit overzicht voor een groot
deel verkregen is, ligt het voor de hand, dat
t een scheiding, een zifting plaats moest
■inden.
De eerste groep degenen, die zich dus
met het tooneel om wille van het tooneel
bezighouden, en die zich bij de N. K. K. aan
gemeld hebben, blijft den titel van rede-
njkersvereeniging behouden. Het oude. mooie
Nederlandsche begrip rederijkers is hiermede
weer tot leven gewekt en zij, die toegelaten
zijn tot deze groep hebben in de 'eerste plaats
de belangstelling van de N. K. K.
Wat de tweede groep betreft, hiervoor heb
ben wij den vorm gekozen van een bond.
Hieriq worden dë zoogenaamde amusements
vereenigingen onder gebracht, die. uiteraard
met een geringere frequentie, en louter om
den leden van de vereeniging en anderen een
of meer genoeglijke avonden te bezorgen, het
tooneelspel beoefenen.
Er blijft dan nog een groep over. die wij
de „losloopende" zouden kunnen noemen. Dat
zijn diegenen, die voor hun eigen kring wel
eens een éénactertje. of een cabaretnummertje
brengen, maar wier eigenlijk doel op een
volmaakt ander terrein ligt. Zoo b.v. voëtbal-
Ivereenigingen, sommige bedrijfsvereenigingen
e.d.-die moeten voor de enkele keeren, dat
zij een uitvoering willen geven dispensatie
bij de N. K. K. aanvragen en zich overigens
natuurlijk houden aan de bestaande bepalin
gen, wat betreft inzending, via de instantie
der plaatselijke politie, van de op te voeren
stukken of uit te voeren teksten aan het
Dep. van V. en K. ter keuring.
Juist omdat de titel rederijker een eere-
titel is. zullen verschillende bondsleden er
naar streven het spelpeil zóódanig op te voe
ren, dat zij tot de groep reaerijkers toege
laten kunnen worden.
Verschillende voordeelen.
Aan het lidmaatschap van de groep rede
rijkers zijn verschillende voordeelen verbon
den. Zoo zullen binnenkort, te beginnen in
dc groote steden, cursussen worden georgani
seerd. waarin bevoegde krachten onderricKt
zullen geven in regiekunst, grimeerkunst,
decoriririchting, litteratuur, declamatie. Hier
over zijn besprekingen gaande. De wensch
beeft bij serieuze amateurtooneelspelers altijd
bdstaan, om zich op tooneelgebied te bekwa
men. F.n er is in het verleden ook wel een
en ander gedaan. Thans echter zal dit in groo
teren omvang en beter georgariiseerd ge
schieden.
Het tweede belangrijke voordeel is gelegen
in deorganisatie onder auspiciën van het
Departement van V. en.K. van wedstrijden,
gewestelijk in de eerste plaats, waarna de
vereenigingen. die zich nummer één op de
lijst der gewestelijke wedstrijden hebben kun
nen plaatsen, in een elndkamp, het land-
iuweel, den hoogsten prijs en den eeretite'
kunnen behaten Ook dit woord en begrip zijn
'it onze oude Nedcrlandache benamingen
.0 ergonomen. Aan de gewestelijke bureaux der
.s'. K. K. zal voorts iemand, speciaal belast
'met de behartiging van de belangen der rede-
rijkersvereenigingen, worden verbonden.
thans minder dan ooit verantwoord zijn en
zónder overdrijving misdadig genoemd kun
nen worden. De betere groenten worden aan
de menschen, die het betalen kunnen, en
willen tegen 'abnormaal hooge prijzen ver
kocht, de rest is voor de menschen met
een smalle beurs. Met begrijpelijke* zorg
hebben de verantwoordelijke autoriteiten
dezen gang van zaken gade geslagen en de
maatregelen, die thans getroffen worden en
die helaas hoognoodig blijken" getuigen wel.
dat men het kwaad met wortel en al wil
uitroeien. Bij verordening afgekondigd in
het dezer dagen verschenen Voedselvoorzie
ningsblad i? een'regeling geschapen, die ten
doel heeft de verdeeling van groenten vas
ter in de hand te krijgen. Van de geboorte
tot aan. het graf van de groente van teler
dus tot/consument, .zal de geheele loop van
het product worden nagegaan en vastgelegd.
De telers worden gecontroleerd, de veilin
gen. de grossiers en ten slotte de handelaren.
Op deze wijze hoopt men een einde te
maken aan een kwaad, dat uiteindelijk on
houdbaar was en bovendien ons volk on
waardig. Te lang reeds parasiteeren de
zwarte-handelaren en de profiteurs op 'ons
volk. Maar reeds te lang ook zijn er nog
altijd volksgenooten, die zich, vrijwillig of
gedwongen, dat kan hier in het midden ge
laten worden leenen tot handlangersdien-
sten aan deze a-sociale elementen. Want
men kan een nog zoo kostbaar controle
apparaat opbouwen, wanneer de overheid
niet den steun en het vertrouwen van het
publiek geniet, hebben al deze maatre
gelen weinig succes.
Wanneer het publiek eindelijk zijn be
lang inziet en niet koopt op de zwarte markt
of tegen ongeoorloofde prijzen, dan kan er
spoedig een einde, komen aan vele thans
onhoudbare toestanden.
Uitzending van liocrcn door
de N.O.C.
Aan welke eischen zij moeten voldoen.
Het hoofd van de afdeehng „Landbouw"
van de- Nederlandsche Oost Compagnie heeft
een uiteenzetting gegeven met betrekking tot
de voorwaarden waaraan boeren moeten vol
doen Qm voor uitzending in aanmerking te
komen. De betrokkenen moeten werkelijk boer
zijn, d.w.z. zij moeten op de hoogte 'zijn var
het boerenbedrijf in zijn geheel. Want %lecht;
dezulken kunnen straks als opzichter, er
later als Stutzpunktfuehrer, leiding geven.
Darnaast is natuurlijk ook plaats voor assis
tenten. terwijl eveneens land- en tuinbouw-
personeel dat bijzonder bekwaam is op een
bepaald gebied (veehouderij, paardenfok.
schapenteelt, pluimveeteelt, tractordrijvers,
vaklieden voor drooginstallaties enz.) voor
uitzending 'in aanmerking komen.
Met het oog op hetgeen van hen in het
Oosten gevergd zal worden, is het de bedoe
ling nog een tusschenphase in te lasschen in
den vorm van gen vooropleiding van twee
of driet maanden, te volgen aan een hier te
lande op te richten scholingsinstituut. Uiter
aard *zal hun het „boeren" daar niet geleerd
worden dat moeten ze reeds in zich heb
ben. Het onderwijs zal hoofdzakelijk bestaan
in onderricht in. Duitsch, Russisch en Poolsch,
den omgang met wapens, het bijbrengen van
eenige kennis betreffende landbouwboekhou
ding en van thepretische kennis op landbouw
gebied. Hierna vertrekken ze naar Oost-Euro-
naar het Noorden, Wilna in Litauen of
naar het Zuiden, Rowno. waar de scholings-
bedrijven gelegen zijn. Deze hebben al naar
gelang de streek een geheel verschillend ka
rakter.
Bij' Wilna heeft de N.O.C. voor deze tus-
schenopleiding _beslag kunnen leggen op het
landgoed Wahaf. Voor een opleiding hier, die
een half-tot een heel jaar duurt, komen alleen
die.ongehuwde boeren in aanmerking, die een
goede algemeene ontwikkeling hébben en b.v.
een middelbare landbouwschool hebben afge-
loopen. In het scholingsbedrijt' te Rowno,
duurt de opleiding ruim een maand. Eenmaal
klaar, worden de mannen door Duitsche in
stellingen op arbeidsovereenkomst overgeno
men tegen een geldelijke belooning, welke
overeenkomt met die voor den Rijksduitschen
boer in gelijke functie. De sociale verzorging
van deze boeren en hunne verwanten blijft
echter loopen over de Nederlandsche Oost
Compagnie.
DE AMATEUR DANS- EN AMUSEMENTS
ORKESTEN.
In aansluiting op het b.ericht omtrent de
vergunning voor amateur dans- en amuse
mentsorkesten, deelt het departement van
olksvoorlichting en kunsten nog mede, dat
dit besluH in werking treedt op 19 Nov. a.s.
Verzoeken tot het verkrijgen van een ver
gunning moeten schriftelijk worden inge
diend bij dat departement en bevatten
1. Den naam van het dans- of amusements
orkest, voor het optreden waarvan vergun
ning wordt gevraagd; 2. den naam en het
adres van dengeen. die met de leiding
het orkest is belast 3. de namen en de
adressen van de leden van het orkest.
Het besluit is niet van toepassing op dans
en amusementsorkesten waarvan alle leden
uitsluitend het beroep van amusements
musicus uitoèfenen.
De mannen van het Vrijwilligers Legioen
Nederland, die aan het Oostelijk front staan
zullen met de Kerstdagen wederom verrast
worden met een pakket, bevattende veler
lei artikelen, welke zij best kunnen ge
bruiken. De commandant van het Vrijwil
ligers Legioen Nederland, luitenant-gene
raal H. A. Seyffardt, toonde zijn belang
stelling voor het gereedmaken dezer Kerst
pakketten. (Polygoon/Meijer Pax Holl.-c)
Naamgeving aan pasgeborenen
Aanwijzingen aan ambtenaren van den
Burgerlijken Stand.
De Secretaris-generaal van het Departement
van Justitie heeft aan de ambtenaren van den
Burgerlijken Stand een circulaire doen toe
komen, waarin o.m. het volgende wordt ge
zegd:
,Jn den laatsten lijd is het voprgekomen,
dat de naamgeving aan pasgeborenen door de
ouders in dezen zin wordt misbruikt, dat daar
in door een opeenhooping van aan het jong
ste verleden herinnerende persoonsnamen een
politieke gezindheid tot uitdrukking wordt
gebracht. Het is duidelijk, dat een zoodanige
naamgeving niet alleen als een ongewenschte
demonstratie moet worden beschouwd, welke
de Duitsche overheid tot het nemen van maat
regelen tegen de demonstranten aanleiding
zou kunnen geven, doch tevens slechts kan
plaats vinden met medewerking van de ambte
naren van den Burgerlijken Stand, die als ge
volg daarvan een zekere medeverantwoorde
lijkheid op zich laden. Om deze reden acht ik
het noodzakelijk, u op te dragen de belang
hebbenden in voorkomende gevallen op het
bovenstaande te wijzen. Wanneer de ambte
naar er niet in mocht slagen, den aanlever
van zijn voornemen om een aantal dergelijke
namen aan een pasgeborene te geven, af te
brengen, dan dient een geboorteakte te wor
den verleden, waarin alleen de eerste der ge
kozen voornamen wordt vermeld.
Ook andere namen, waaruit een openlijke
uitdaging van de Duitsche overheid blijkt,
zooals Franklin, Winston e.d. zijn niet toe
laatbaar. In een zoodanig geval zal een akte
worden opgemaakt, welke alleen bevat hetzij,
indien onder de gekozen voornamen een of
meer mochten voorkomen, waartegen geen
bezwaar kan worden gemaakt, deze namen,
hetzij al naar het geslacht van den geborene,
den eersten naam des vaders of dien dei-
moeder",
VERORDENING VOOR HEFFING EN
INVOERING VAN BRUGGELD.
Bij besluit van den Burgemeester der
gemeente Haarlem Ls een nieuwe verorde
ning op de heffing en invordering van brug
geld in de gemeente Haarlem vastgesteld,
als verlenging van de met 1 Januari. 1943
afloopende vorige verordening hierop.'
De verordening behelst o.m. artikelen,
waarin bepaald wordt, dat bruggeld ver
schuldigd is voor elk vaartuig waarvoor
een brug geopend wordt en voor elk vaar
tuig. dat door een al geopende brug va
rende, naar oordeel van den brugwachter
zoo groot is, dat ten allen tijde de bru?
ervoor geopend zou moeten worden. 9 Het
tarief is als volgt vastgesteld: op werkda
gen tusschen 6 en 22 uur: 15 cent; op werk
dagen tusschen 22 en 6 uur: 25 cent; oj
Zon- en algemeen erkende Christelijke
feestdagen en op Nieuwjaarsdag: 50 cent.
De schipper, gezagvoerder, eigenaar of be
heerder van het schip is het bruggeld ver
schuldigd. Uitgezonderd zijn: vaartuigen
•eentstreeks in clienst van het Rijk, de pro-,
'incie Noord-Holland of de» gemeente
Haarlem en vaartuigen welke zich op last
van het Hoofd van den Havendienst naar
een andere plaats begeven.
Verder is bepaald, dat de Burgemeester
m bijzondere gevallen op gronden van bil
lijkheid of gemeentebelang vermindering
of kwijtschelding van het bruggeld kan
verleenen. Het brtjggeld moet worden vol
daan voor de opening of tijdens-het door
vuren door de brug. Bij weigering of
nalatigheid van het voldoen van het geld,
kan de brug of de volgende brug gesloten
worden gehouden.
BALANSEN VAN WONINGSTICHTINGEN
GOEDGEKEURD.
De burgemeester heeft besloten de balans
per 31 December 1941 en de verlies- en
winstrekening over 1941 van de 46 ar
beiderswoningen van de woningstichting
„Luctor et Emergo" goed te keuren, als
mede die van de 74 en 318 arbeidswoningen
de 81 middenstandswoningen der wo
ningstichting „Patrimonium".
AANSCHAFFING SCHOOLBOEKEN
Voor de aanschaffing van een aantal
Duitsche boekjes Ten behoeve van de Cen
trale school no. 1, heeft de burgemeester
oesloten alsnog een bedrag van ten hoog
ste f 75.beschikbaar te stellen.
DE HEER L. 31. GEERS, HALTECHEF VAN
DE N.Z.H.T.M. MET PENSIOEN.
Na 38 jaar plichtsgetrouwe en nauwgezette
dienstvervulling is de heer L. M. C-eers, laat
stelijk haltechef van de N.Z.H.T.M. in de
Tempeliersstraat met pensioen gegaan. Op
den laatsten dag hebben superieuren en at>l-
lega's hem ten afscheid aen kleine huldiging
bereid in het dienstgebouw aan de Tempe-
hersstraat. Daarbij heeft controleur Mulder
hartelijke woorden van waardeering en hoog
achting gesproken. Tot slot bood spr. hem
namens allen een fraai cadeau aan.
De heer Geers dankt^met eenige welgeko
men woorden.
Wij vernemen nog dat de heer -Geers onge-
eer 30 jaar haltechef in Zandvoort was.
waar hij tevens lange jaren lid van den ge
meenteraad was al^vertegenwoordiger van de
vroegere R.K. Staatspartij Ook in het Katho
lieke leven nam hij een vooraanstaande plaats
m. Vervolgens.was hij acht jaar haltechef in
Haarlem.
De heer Geers is thans opgevolgd door den
heer J. van Altena, die ook reeds 29 jaar bil
de N.Z.H.T.M. verbonden is.
Wij wenschen den heer Geers een welver
diende rust toe en hopen, dat hij nog vele
jaren in volle gezondheid van zijn pènsioen
zal mogen profiteeren.
GEBEDSWEEK.
Men schrijft ons:
Zooals dat al jaren de gewoonte is, is de
tweede week van November een week des
gebeds voor het werkrder Christen Jonge
Mannen- en Christen Jonge Vrouwen- en
Meisjesvereenigmgen' in- ons geheele land
Van Maandag 9 tot en met Vrijdag 13 No
vember wordt er dagelijks een korte bijeen
komst gehouden, op de plaats en den tijd
van de Alle-Dag-Kcrk, d.w.z. in de Con
sistorie van de Groote Kerk, van half vier
tot vier uur.
In deze diensten zullen voorgaan leden
der Vereenigingen en wel: Maandag: mevr.
R. C. EkermgEeftinck Schattekerk; Dins
dag: ds. E.Hagen; Woensdag: zuster P.
Breen; Donderdag: mevr. C. d'Engelbron-
ner—v. Reede v.'Oudshoorn; Vrijdag: de
heer H. Vis.
Verduisteren van n tot 7.50
9 Nov.: zon op 7.49. onder 16.58 uur
maan op 8.26, onder 18.02 uur
10 Nov.: zon op 7.51, onder 16.57 uur
maan op 9.43, onder 18.47 uur
Heldenehrenfeier van de
Ortsgruppe Haarlem der
N.S.D.A.P.
In de groote zaal van het Concertgebouw
vierde Zondagmorgen cte Ortsgruppe Haar
lem der N.S.D.A.P. het „Heldenehrenfeier",
waarbij allen die hun leven offerden voor het
Nationaal-Socialisme en het Duitsche Rijk
herdacht werden.Een vertegenwoordiger van
den. Beauftragte voor de provincie Noord-
Holland. de commissaris der provincie mr. A.
J. Backer, de burgemeester van Haarlem
S. L. A. Plekker, autoriteiten van gemeente
en provincie, functionarissen en loden der
N.S.D.A.P. en N.S.B. en leden der Weermacht
woonden de plechtigheid bij
Op het met groen en partijvlaggen versier
de podium stond een borstbeeld van Adolf
Hitler en boven het podium hing het IJzeren
Kruis van 1939, opnieuw ingesteld bij den
aanvang van dezen oorlog. Na de plechtige
intrede der vaandels speelde een Luftgau-
orkest de oüverture Tannhauser. waarna een
lid der Hitlèr-Jugend, Ludwig Gerisch, „Dem
Gedachtnis der Toten" van Karl Robert Popp
voordroeg.
Als eerste spreker voerde Gauhauptstelle-
leiter Heinecke uit Den Haag het woord. Hij
noemde de offers die gemaakt werden in den
strijd voor Duitschland: de twee millioen doo-
den uit den oorlog 1914/18, de offers der Na-
tronaal-Sociaüsten op den 9den November
1923 te München gemaakt bij de Feldherrn-
halle en de offers, die gemaakt zijn in den
strijd voor het Nationaal Socialisme. Vanuit
München, waar na den'oproep van den Führcr
de Nationaal Socialisten zich verzamelden en
wn waaruit de strijd begon, werd geheel
Duitschland doordrongen van de Nationaal-
Socialistische idee. Het hoogtepunt kwam in
1933,toen de idealen werkelijkheid konden
worden. Voor den strijd voor het Nationaal-
Socialisme gaven groote mannen als Horst
Wessel hun leven. In 1933 begon de nieuwe
groote strijd, die tenslotte van Duitschland
een nieuwe staat maakte, de Nationaal-Socia-
listische Staat, de eerste staat met een ware
volksgemeenschap,
Sedert drie jaren vecht Duitschland in een
nieuwen oorlog tegen den vijand, die reeds
in den vorigen oorlog haar vernietiging'wilde.
Ontelbare Natiönaal-SocialiSten trokken den
wapenrok aan om zich in-te zetten voor het
Rijk. Thans staan op land, op zee en in de
lucht de Duitsche soldaten, bewust van de
zege. In dit uur van bezinning js er thans allen,
grond die helden te .gedenken, die thans in
Noord-Afrika en in het Oosten strijden voor
Duitschland. Vervolgens herdacht spreker de
gevallenen van den 9den November 1923, waar
na hij eindigde met de woorden: -wij herden
ken thans de twee millioen gevallenen uit den
vorigen oorlog, wij herdenken hen die een
bloedoffer gaven voor.de beweging, die offer
den in dezen oorlog, wij herdenken allen die
offerden voor volk en Rijk en voor onze jein-
deren.
Nadat een koor van meisjes der B.D.M. en
in jongens der Hitler-Jugend gezongen had
sprak de Ortsgruppenleiter der N.S.D.A.P. te
Haarlem Gerisch een slotwoord. In gevoel-
■olle woorden schilderde hij den strijd, waar
in iedere doode maant tot vechten en offe
ren. Hij gedacht de gevallenen uit den vorigen
oorlog, voor wier graven wij thans staan, en
die vielen voor het rijk der toekomst en hij
gedacht hen die in dezen tijd zich geven voor
ons. Voor hen gelden de woorden „Kamara
den, Ihr habt doch gesiegt!" Hij eindigde zijn
rede met de woorden: „Wij groeten onzen
Führer als eerste strijder voor de eenheid
•an het Rijk en als d e strijder voor ons tegen
het allesvernietigende Bolsjewisme. Sieg
Heil!"
De plechtigheid werd vervolgens gesloten
met het zingen vafi „Deutschland über alles
in der Welt" en het „Horst-Wessellied", waar
na de vaandels plechtig dë zaal werden uitge
dragen.
Wij verdelgen radicaal
alle ongedierte.
Gen. Cronjéstraat 135, Tel. 11657
TENTOONSTELLING BIJ VAN
WISSÈLÏNGH Co. TE AMSTERDAM.
Werken van Marius Bauer
Een schilder van het Oostersche leven.
Marius Bauer Is onder zijn tijdgenooten
?n bijzondere figuur geweest. Dit blijkt niet
alleen uit zijn voorkeur voor Oostersche tafe-
reelen, maar ook uit de wijze waarop hij
deze op het doek of op 't papier bracht en
bovenal spreekt dit uit het wezen van zijn
kunst
Bauer was een schilder met fantasie. Het
Oosten heeft hem een onuitputtelijke bron
voor zijn kunst geschonken. Wat hij in de
wonderlijke landen vlpn.den „Duizend en één
Nacht" en zooveel andere boeiende verhalen
gezien, gehoord of in verbeelding beleefd had,
heeft hij in zijn werk tot een fantastische
droomenwereld saamgeweven.
De ruime, rustige zalen van den kunsthan-
;1 van Wïsselingh te Amsterdam, waar een
veertigtal schilderijen en aquarellen, alsmede
een collectie etsen gèëxposeerd is, bieden deri
bezoeker een uitnemende gelegenheid zich in
de kunst van dezen droomer te verdiepen.
Daar ziet men den groot-vizier uitrijden
omstuwd door zijn gevolg en hoe sprankelend
heeft hij met zijn vlotte toetsen en toetsjes
de saamgedrongen ruitergroep en het gewir
war der wapens weergegeven. Bauer was een
meesterlijk schilder en teekenaar van groe
pen en volksmenigten. Men kan dit herhaal
delijk op deze tentoonstelling vaststellen.
Brillant van kleur is de weergave van het
graf der kalieven te Cairo met eepige ooster
lingen op den voorgrond, wier vaandels door
parelend licht omrand worden.
De teerste kleurenharmonie bereikte hij in
de licht getoonde werken, zooals het schil
derij friet het 'slanke vrouwefiguurtje in geel
gewaad en vooral In de fijne visie van een
wachter, die leunend tegen een muur, ge
duldig uitkijkt over het verre land.
Dat de lidhte. doorzichtige aquareltonen
voor hem geschapen waren, ziet men aan de
mooie aquarel- met de in trance voortschrij
dende Chineesche priesters en aan den opium
schuiver, die door feen verstarrende droom
bevangen is. Telkens wordt men hier dié ge
heimzinnige machten van het Oosten gewaar,
die voor ons zoo raadselachtig zijn. Men be
leeft ze niet minder sterk in de magere,
rijzige figuren der biddende derwischen, die
naar 't sohijnt. door een magische kracht
versteend zijn.
Groolsch van licht- en schadum partijen is
de aquarel met het wachtende paard in een
straatje te Stamboel.
Als etser is Bauer niet minder gewaardeerd.
Hij verstond de charmante kunst van het
flaneeren" met de etsnaald. Het is of hij de
tafer.eeleri zonder eenige moeite heeft| neer
geschreven. Hij was al even meesterlijk in het
teekenen van kleine, levendige impressies als
In het samenstellen van groote, grandioze
composities, zooals de bekende ets met de
badende Oosterlingen in den heiligen Ganges.
Welk een weelde van architectuur spreidt hij
hier ten toon in gebouwen, koepels en beeld
houwwerken met het wemelende volk aan
hun voet Op 'een andere ets heeft hij de
badende hindoes los en ongedwongen weer
gegeven. Verrassend van licht en donker is
een volgend blad met Oosterlingen, die met
vaandels, troifrmen en fluiten In een Rem-
brandtiek licht verschijnen en hoe rijk van
^etailleerihg is de ets. die een kïjkle gunt
1 bet nortaai eener moskee.
Tal van kleinere etsen brengen den bezoe
ker vaak midden in het volksleven en houden
hem nog langen tijd bezig.
JAN D. .VOSKUIL,
