DE VERZEKERING VAN HET
HUISPERSONEEL TEGEN ZIEKTE
Het probleem van de groentevoorziening.
WANDGEDIERTE
Zuiveringsonderneming „Radicaal"
ue huisvrouw in contact met Recht ert Wet".
I Een uiteenzetting over de nieuwe maatregelen.
De verordening, waarbij is bepaald, dat
het huispersoneel onder de Ziektewet valt
en die 1 November in werking is getreden,
brengt ook de huisvrouw in het nauwste
contact met „wet en recht". Het is ons
gebleken, dat nog vele dames niet nauw
keurig op de hoogte zijn van de plichten,
die zij in dit opzicht moeten vervullen. Wij
hebben ons daarom gewend tot den voorzit
ter van den Raad van Arbeid te Amster
dam, mr. G. Snoeck Henkemans, die zoo
welwillend was een kort en zakelijk over
zicht te geven.
Het huispersoneel valt thans onder de
bepalingen van de Ziektewet, waardoor dit
personeel ook onder de verplichte verzeke
ring ingevolge het Ziekenfondsenbesluit
komt te vallen. De bedoeling van het ónder-
brengen van deze groote groep menschen
onder de Ziektewet is dus deze, dat het
huispersoneel bij ziekte met langer afhan
kelijk is van den werkgever, maar recht
heeft gekregen op uitkeering gedurende
ten hoogste 6 maanden van 80 procent van
het loon, dat door den werkgever nog eerp-
gen tijd moet worden aangevuld tot 100
procent en bovendien op vrije genees--en,
heelkundige behandeling.
Natuurlijk zijn de kosten van dezen nieu
wen socialen maatregel, die naaV schatting
200.000 personen omvat, niet gering. Zij
worden deels gedragen door den werkgever,
deels door den werknemer. In totaal moet
bij den Raad van Arbeid 5.7 procent van
het loon als premie worden betaald, zijnde
4 voor het Ziekenfondsenbesluit en 1.7%
voor de Ziektewet.
Wat verstaat men nu onder „loon" van
het personeel? In de eerste plaats het loon
in geld, in de tweede plaats het loon in
natura, bestaande uit vrije inwoning en/of
vrijen kost. Voor de berekening hiervan
zyn de gemeenten in drie klassen verdeeld:
vrije vrije in- vrije vrije kost en
woning woning klost inwoning
200 100 350 450
150 75 325 400
100 50 300 350
gem.
Ie kl.
2e kL
3e kl.
Tot de gemeenten le klasse behooren:
Amsterdam, 's-Gravenhage en Rotterdam;
tot de 2e klasse behooren: Alkmaar, Almelo,
Amersfoort. Arnhem, Assen. Breda, Delft,
Deventer, Dordrecht, Eindhoven. Enschede,
Gouda, Groningen. Haarlem, Heerlen, Hen
gelo, 's-Hertogenbosch, Kerkrade, Leeuwar
den, Leiden, Maastricht,Middelburg, Nij
megen, Oldenzaal, Schiedam, Sittard,
Utrecht. Wageningen. Woerden, Zutphen.
en Zwolle. Tot de gemeenten 3e klasse be
hooren de overige gemeenten.
De waarde van een middagmaal wordt
gerekend de helft Van de waarde van vrijen
kost te bedragen; de waarde van een vrij
ontbijt of koffiemaaltijd ><i. de waarde van
een vrij ontbijt en koffiemaaltijd de helft
van de waarde van vrijen kost.
De werkgever, die na ontvangst van een
premienota de geheele premie moet beta
len, is zijnerzijds verplicht voor het
ziekenfonds 2 procent op het totale loon van
zijn personeel te korden.
Bovendien is hij nog bevoegd 0.85 7c
te korten voor de ziekteverzekering. Hij be
taalt, practisch gesproken, voorloopig zijn
Bremie door het koopen van>ouponboekjes.
iet goedkoopste couponboekje, waarin zich
tien vveekcoupons bevinden, kost 5.
Deze boekjes zijn te krijgen bij den Raad
van Arbeid en de postkantoren. Iedere
week moet de werkgever bij het uitbetalen
van het loon een van deze coupons aan
zijn personeel afgeven, waarop de datum
waarop de week eindigt en naam en woon
plaats van den werkgever moeten worden
ingevuld. Bij betaling van het loon per
maand blijft de handeling van den werk
gever dezelfde. Hij geeft dan zooveel cou-
Sons als er Zaterdagen in de maand aijn.
iet schutblad van het couponboekje moet
zuinig worden bewaard, want dat vormt
het geld, waarmee later de premie-aanslag
betaald kan worden. Is de premie hooger
dan de waarde van het schutblad, dan moet
men bijbetalen; is de premie lager dan
krijgt men, wanneer na ontvangst der pre-'
mie-nota het schutblad wordt ingezonden.1
geld terug.
Welke handelingen moét de werkgever
nu achtereenvolgens verrichten
le. Nog deze week bij den Raad van Arbeid
een aangifte indienen van het huisper
soneel, dat men in dienst heeft. (Onder
huispersoneel moet hier worden ver
staan, alie mannelijk zoowel als
vrouwelijk 'huispersoneel, dat men
tenminste op vijf dagen per week in
dienst heeft.
Indien men dus vijf ochtenden of mid
dagen per week een dienstbode heeft,
moet men deze dienstbode wel degelijk
opgeven.
Het aangiftebiljet is verkrijgbaar bij
de Raden van Arbeid en dé postkan
toren. Ook die werkgevers, die aange
sloten zijn bij een bedrijfsvereemging,
moeten een aangifteformulier insturen.
De formulieren moeten door den werk
gever, het hoofd van het gezin, worden
onderteekend. De werkgever krijgt
naar aanleiding van zijn aangifte een
loonljjst toegestuurd. Deze loonlijst
moet nauwkeurig worden bijgehouden.)
2e. Een couponboekje koopen.
3e. Coupons aan zijn huispersoneel ter hand
stellen.
4e. 2 of 2.85 van het loon inhouden.
5e. Het formulier, dat van de zijde van het
personeel aan een ziekenfonds moet
worden ingestuurd, mede onderteeke
nen.
Utrecht heeft een stations
bioscoop.
Utrecht heeft een primeur en niet alleen
van het geheele land. doch waarschijnlijk
van geheel Europa. Op het Centraal Station
kan het publiek dat wachten moet om
dat het te vroeg aan den trein gekomen is,
of te laat kwam om een bepaalden trein
nog te halen, of mogelijk langen tijd op een
aansluiting moet wachten gebruik maken
van de „spoorbio".
De „spoorbio" is ondergebracht in een
speciaal daartoe verbouwd spoorwegrijtuig.
Het interieur is geheel als bioscoopzaal in
gericht. Er zijn 65 gemakkelijke zitplaatsen.
Links van het. doek bevindt zich een
verlichte klok, doch men wordt ook nog'op
andere wijze aan het tijdstip van vertrek
van een bepaalden trein herinnerd. Acht
minuten voor het, vertrek van een trein
V' dt er een verlicht plaatje zichtbaar on-
c het doek, waarop de richting vermeld
sv. „t van den trein, die over 8 minuten zal
vertrekken. Bovendien is er in de zaal een
feluidsinstallatie. die de officieele stations-
erichten doorgeeft, zoodat men ook daar
mede op de hoogte blijft. Men loopt dus
niet de kans, dat men den trein zal missen
In de Nederlandsche Siaaiscourant van 30 Octo
ber is afgekondigd het tweede besluit van den
secretaris-generaal voor byzondere economisch
zaken tot uitvoering van het bgsluit no. zia.'iMi
betreffende het verzekeringswezen. Volgens dit
uitvoeringsbesluit zijn bepaalde verplichtingen
opgelegd aan de Instellingen, die op onderllngen
grondslag een of meer der hierna te noemer
ukken van verzekering uitoefenen: brand, in
braak. diefstal waterleldlngschade en storm.
Deze instellingen zijn verplicht zich vóór 14
November schriftelijk bij de Verzekeringskamer
te Amsterdam aan te melden. Voorts zijn deze
verzekeringsinstellingen onder het toezicht van
de Verzekeringskamer gesteld.
Wat Is nu de taak van het personeel:
le. Een dienstbode moet bijv. deze week
bij een ziekedfonds ook al is zij
reeds bij een fonds ingeschreven een
formulier halen, invullen, door hei,
hoofd van het gezin mede laten onder
teekenen en vervolgens insturen bij
een ziekenfonds.
2e. De coupons, welke zij van haar werk
gever ontvangt, den bode van het zie
kenfonds ter hand stellen.
3e. Wanneer zij ziek wordt, geneeskundige
hulp inroepen en van haar ziekte on
middellijk kennis geven aan het orgaan,
waarbij haar werkgever is aangesloten,
den Raad van Arbeid of een Bedrijfs-
vereeniging. Is de werkgever aangeslo
ten bij den Raad van Arbeid, zoo moet
een ziekmeldingsformulier, dat bij de
de ziektemelding geschieden middels
postkantoren of de kantoren van den
Raad van Arbeid te verkrijgen is.
Carré is weer circus geworden.
Mikkenie-Strassburger in Amsterdam.
Ook „Half Watt" is aanwezig.
Carré heeft voor enkele maanden
zijn oude bestemming terug gekregen.
De groote zaal is weer in een arena
herschapen en het circus Mikkenie-
Strassburger heeft er sinds gisteren
zijn intrek genómen. Weer draven de
paarden door de piste, weer vertoo-
nen acrobaten in het helle licht der
schijnwerpers hun soms adembene
mende toeren en weer brengen clowns
met hun grollen en grappen gezonde
vroolijkhezd onder de- vele toeschou
wers, die met vreugde de komst van
het circus begroet hebben.
Het circus heeft zijn tijd nog lang niet
uitgediend en al is het dan in onze dagen
gemoderniseerd, het heeft toch zoovee!
van zijn aantrekkelijke romantische sfeer
behouden, dat het een groot publiek in de-
?en tijd nog volop kan boeien.
Carré was op den eersten avond bij
de gala-premiere. zooals dat officieel in
het circus 'neet totaal uitverkocht en -de
honderden bezoèkers hebben kennelijk ge
noten van het alleraardigste gevarieerde
programma, dat de directie heeft samenge
steld. Het paard neemt op dit programma
een belangrijke plaats in en men consta
teert met genoegen, dat het publiek ook
de meeste aandacht heeft voort de inder
daad uitstekende dressuur. Wat Hans
Strassburger bereikt met zijn tien Berber-
hengsten, met zijn Hongaarsche -vossen en
met zijn grappige ponny-dressuur verdient
alle waardeering. evenals de stijlvolle noo-
geschool van Regina Strassburger. De Hon
gaarsche ruitertroep Sandor Karoly laat
goede acrobatiek op het ongezadelde paard
zien en ook het voetballende paard heeft
weer veel succes.
De roofdieren zijn vertegenwoordigd door
vijf prachtige Siberische tijgen, die won
derlijke staaltjes van hun kunnen toonen
en die uitnemend door hun dompteur Sau-
levitch zijn gedresseerd.
Een van de succesnummers is dat van
Johnny Company, dat 3pen en honden in
eenvroolijke dierenidylle samenbrengt.
Bij de clowns treft men dezen keer den
Deenschen filmkomiek Miehe Madsen, be
ter bekend als „Half Watt", aan. Hij treedt
op met de clowns Pipos en Rhum en de
manier, waarop hij de toeren der anderen
in de war stuurt, is vermakelijk genoeg
om het publiek voor hem te winnen.
Verder dienen met bijzondere waardee
ring vermeld: de twee Mandos, de voor
treffelijke vrouwelijke luchtacrobaten, de
Deensche acrobaten, 6 Harstons, Albertj",
die aan een zwevenden mast werkt, de
dansende acrobaten Tommy en Meilleur en
Fröken Dania, die in den nok van het cir
cus allerlei gewaagde experimenten ver
toont.
Het publiek heeft zich kostelijk geamu
seerd en de medewerkenden hartelijk toe
gejuicht.
De man van het vak.
Een bewoner van de omgeving van het
Frederiksplein te Amsterdam, die wegens
diefstal in het huis. van bewaring was opge
sloten, kwam bij zijn terugkeer tot de ont
dekking, dat „collega's" hem tijdens zijn af
wezigheid zijn radiotoestel en 50 gramofoon-
platen hadden ontstolen.
Als vakman wist hij echter den weg en
•ond zijn eigendommen spoedig terug op de
Nieuwmarkt. Reeds zijn enkele personen in
verband met dezen diefstal aangehouden.
STELENDE SPOORWEGBEAMBTEN.
Te Zwolle is een aantal beambten van de
Ned. Spoorwegen gearresteerd, die zich meer
malen in ernstige mate schuldig hebben ge
maakt aan het rooven van goederen, welke
ter vervoer aan de spoorwegen waren toe
vertrouwd. Het betrof hier met name kaas,
boter, sigaren, shag en tabak. Een gedeelte
kon achterhaald worden.
A.s. moedor krijgen
voorrangskaarten.
Bij de distributie behoeven zij niet meer
te wachten.
Binnenkort zal een,begin worden gemaakt
met de uitreiking van de voorrangskaarten
voor aanstaande en jonge moeders, zoodat
zij bij uitreikingen van distributiekaarten
e.d. niet meer behoeven te wachten, maar
op vertoon van Jiun voorrangskaart meteen
geholpen kunnen worden.
Deze kaarten worden verstrekt door den
Nederlandschen Volksdienst. die hiennede
dé vrouwen, die in deze periode ontzien
moeten worden, zooveel mogelijk te helpen.
Het laftge waditen in distributie- en andere
overheidskantoren, doch ook voor winkels
en het staan in trams en wachtlokalen, is
voor die vrouwen slechts schadelijk. De
Nederlandsche Volksdienst wil deze vrou
wen helpen, niet met woorden maar met.
daden; daarom de uitgifte van deze kaar
ten. die een portret van de houdster zullen
dragen en slechts vijf maanden geldig zul
len zijn, n.l, van de zevende zwangerschaps
maand tot en met twee maanden na de
bevalling.
De Nederlandsche Volksdienst beoogt met
de uitgifte van deze voorrangskaarten de
vrouwen niet alleen te helpen bij het uit
reiken bij overheidsdiensten, doch overal
waar gewacht zou moeten worden. Doch
hier moet het publiek meewerken, het moet
er zich aan gewennen ruimte te maken voor
deze vrouwen, hun zitplaatsen af te staan
en hen voorrang te geven bij winkels, zelfs
al staat men slechts met een paar personen
in dien winkel. Die vrouwne toch. moeten
dikwijls naar meer winkels en hebben het
nog vermoeiend genoeg.
Het publiek meet beseffen, dat in dezen
tijd, waarin veel gewacht moet worden, de
a.s. en de jonge moeders zooveel mogeliik
ontzien moeten wonden, en hen daarom ook
de voorrang moet worden gegeven, waar
die noodig er. mogelijk is. Denk. uzelf even
:n de plaats van die vrouwen en bedenk
dan eens welk een marteling hetlange^f-
mattende wachten kan zijn..Hebi ge U
dat voorgesteld, dan zult ge zeker meewer
ken aan het loffelijk initiatief van den Ne
derlandschen Volksdienst en die vrouwen,
die in het bezit zijn van de voorrangskaart.
ook werkelijk voor laten gaan. Het kost U
hoogstens een paar minuten langer wachten
en wat meer geduld en die vrouwen zijn
er mede gebaat'
Het publiek moet meewerken
De groentevoorziening:, vooral in de
groote steden, is een probleem, dat de
autoriteiten met vele zorgen vervult.
Verzuchtte een oud straatliedje eens,
dat alle dagen bruine boonen zoo lekker
niet is, thans zou men met even veel
recht kunnen verzuchten, dat alle da
gen rapen evenmin lekker is. En toch
is koolraap en Chineesche kool wel zoo
wat het eenige. hetgeen de groenten-
handelaar tegenwoordig zijn klanten
voorzet, Eenigen tijd geleden was het
komkommer en andijvie.
De rest van de productie in het West-
land en andere centra van tuinbouw ver
dween in den zwarten handel of werd door
de groentehandelaren tegen ongehoorde
prijzen verkocht. Het fruit ging denzelfden
weg. Dezer dagen werd door een groente
handelaar ;n een van de groote steden een
kilo afvalappels verkocht voor niet minder
dan twee gulden.
Dergelijke voorbeelden zijn er helaas nog
Itijd te over. Ondanks de hooge boeten,
ondanks de sluiting van winkels, gaan vele
groentehandelaren door met practiiken. die
In het steppengebied van de Terek verzorgen speciale troepen der weermacht de
frontstrijders met drinkwater, dat daar even kostbaar is als in de woestijn.
(PK Grimm-Kastein We/Po P.H. m)
Ondanks hooge boeten en sluiting van winkels,
gaan vele zwarte handelaren met hun
praktijken door.
Nieuwe richtlijnen voor het
dilettantentooneel
in Nederland.
Het onderscheid tusschen rederiikers-
tooneel en amusementstooneel.
Zooals dezer dagèn werd medegedeeld, zal
door den leider van de groep rederijkers-
tooneel van het gilde voor theater en dans
der Nederlandsche Kultuurkamer binnenkort
scheiding worden gemaakt tusschen die
vereenigingen van, amateurtooneelspelers, die
op ernstige wijze het tooneelspel beoefenen
en die, welke zulks bij wijze van amusement
doen. Eerstgenoemde zullen georganiseerd
worden in de groep rederijkerstooneel van
het gilde, voor de amusemenlsvereenigingen
zal een bond worden opgericht, waardoor de
vereenigingen corporatief lid van de Neder
landsche Kultuurkamer worden. Aan de ver
eenigingen werd. verzocht, op te geven tot
welke categorie zij werischen te behooren.
Naar aanleiding hiervan heeft het A. N. P.
den leider der groep rederijkerstooneel, den
heer L. Thijssen te Den Haag, gevraagd dit
verzoek nog nader te willen toelichten. Hij
motiveerde het in een kort onderhoud als
volgt
Vóór de thans tot stand-gekomen scheiding
was de situatie zóó, dat men bij de Nederl.
Kultuurkamer slechts beschikte over een ver
zameling gegevens van die vereenigingen, die
zich bij haar hadden aangemeld. Daardoor
werd een overzicht gekregen van wat er zich.
tenminste wat het aangemelde gedeelte der
vereenigingen betreft, Ln het geheele land aan
gezelschappen bevond, die zich in den een of
anderen vorm met amateurstooneelspel
bezig hielden. Nu dit overzicht voor een groot
deel verkregen is, ligt het voor de hand. dat
er een scheiding, een zifting plaats moest
vinden.
De eerste groep degenen, die zich dus
met het tooneel om wille van het toonee!
bezighouden, en die zich bij de N. K. K. aan
gemeld hebben, blijft den titel van rede-
njkersvereenïging behouden. Het oude. mooie
Nederlandsche begrip rederijkers is hiermede
weer tot leven gewekt en zij, die toegelaten
zijn tot deze groep hebben in de eerste plaats
de belangstelling van de N. K. K.
Wat de tweede groep'betreft, hiervoor heb
ben wij den vorm gekozen van een bond.
Hierin worden de zoogenaamde amusements-
vereenigingen onder gebracht, die. uiteraard
met een geringere frequentie, en louter om
den leden van de vereeniging e'n anderen een
of meer genoeglijke avonden te bezorgen, het
tooneelsper beoefenen.
Er blijft dan nog een groep over, die wij
de „losloopende" zouden kunnen noemen. Da1
zijn diegenen, die voor hun eigen kring wel
eens een éénactertje, of een cabaretnummertje
brengen, maar Wier eigenlijk doel op een
volmaakt ander terrein ligt. Zoo b.v. voetbal
verenigingen, sommige bedrijfsverenigingen
e d. die moeten voor de enkele keeren, dat
:ij een uitvoering willen geven dispensatie
jij de N. K. K. aanvragen en zich overigens
natuurlijk houden aan de bestaande bepalin
gen, wat betreft inzending, via de instantie-
der plaatselijke politie, van de op te voeren
stukken of uit te voeren teksten aan het
Dep. van V. en K. ter keuring.
Juist omdat de titel rederijker een eer
titel is, zullen verschillende bondsleden er
naar streven het spelpeil zoodanig op te voe
ren, dat zij tot de groep rederijkers toege
laten kunnen worden.
Verschillende voordeelen.
Aan het lidmaatschap van de groep rede
rijkers zijn verschillende voordeelen verbon
den. Zoo zullen binnenkort, te beginnen in
de groote steden, cursussen worden georgani
seerd, waarin bevoegde krachten onderricht
zullen geven ln regiekunst, grimeerkunst,
decorinrichting, litteratuur, declamatie. Hier
over zijn besprekingen gaande. De wensch
heeft bij serieuze amateurtooneelspelers altijd
bestaan, om zich op tooneelgebied te bekwa
men. En er is in het verleden ook wel een
en ander gedaan. Thans echter zal dit in groo
teren omvang en beter georganiseerd ge
schieden.
Het tweede belangrijke vobrdeel is gelegen
in de Organisatie onder auspiciën éan het
Departement van V. en K. van wedstrijden,
gewestelijk in de eerste plaats, waarna de
vereenigingen, die zich nummer één op de
lijst der gewestelijke wedstrijden hebben kun
nen plaatsen, in een eindkamp, het land
juweel. den hoogsten prijs en den eeretitel
kunnen behalen Ook dit woord en begrip zijn
•lit onze ouit? Nederlandsche benamingen
o 'ergonomen. Aan de gewestelijke bureaux der
X K K. zal voorts iemand, speciaal belast
met de behattiging van de belangen der rede-
rijkersvereenigingen, worden verbonden.
thans minder dan ooit verantwoord ziin en
zonder overdrijving misdadig genoemd kun
nen worden. De betere groenten worden aan
:ie menschen. die het betalen kunnen en
willen tegen abnormaal hooge prijzen"ver
kocht. de rest is voor de menschen met
een smalle Beurs. Met begrijpelijke zorg
hebben de verantwoordelijke autoriteiten
dezen gang van zaken gade geslagen en de
maatregelen, die thans getroffen worden en
die helaas hoognoodig blijken, getuigen wel.
dat men het kwaad met wortel en al* wil
uitroeien. Bij verordening afgekondigd in
het dezer dagen verschenen Voeiselvoorzie-
ningsblad is een regeling geschapen, die ten
doel heêft de verdeeüng van groenten vas
ter in de hand te krijgen. Van de geboorte
tot 'aan het graf van de groente van teler
dus tot consument, zal de geheele loop van
het product worden nagegaan en vastgelegd.
De telers worden gecontroleerd, de veilin
gen. de grossiers en ten slotte de handelaren.
Op deze wijze hoopt men een einde te
maken aan een kwaad, dat uiteindelijk on
houdbaar was en bovendien ons vblk on
waardig. Te lang reeds parasïteeren de
zwartediandelaren en de profiteurs op ons
volk. Maar reeds te lang ook ziin er nog
altrjd volksgenooten. die zich, vrijwillig of
gedwongen, dat kan hier in het midden ge
laten worden leenen tot handlangersdien-
sten aan deze a-sociale elementen. Want
men kan een nog zoo kostbaar controle
apparaat opbouwen, wanneer de overheid
niet den steun en het vertrouwen van het
publiek geniet, hebben al deze maatre
gelen weinig succes.
Wanneer het publiek eindelijk ziin be
lang inziet en niet koopt op de zwarte rtiarkt
of tegen ongeoorloofde prijzen, dan kan er
spoedig een einde komen aan vele thans
onhoudbare toestanden.
De mannen van het Vrijwilligers Legioen
Nederland, die 3an het Oostelijk front staan
zullen met de Kerstdagen wederom verrast
-orden met een pakket, bevattende veler
lei artikelen, welke zij best kunnen ge
bruiken. De commandant van het Vrijwil
ligers Legioen Nederland, luitenant-gene
raal H. A. Seyffardt, toonde zijn belang
stelling voor het gereedmaken dezer Kerst
pakketten. (Polygoon/Meijer Pax Holl.-c)
Naamgeving aan pasgeborenen
Aanwijzingen aan ambtenaren van den
Burgerlijken Stand.
De Secretaris-generaal ven het Departement
van Justitie heeft aan de ambtenaren van den
Burgerlijken Stand een circulaire doen toe
komen, waarin o.m. het volgende wordt ge
zegd:
„In den laatsten tijd is het voorgekomen,
dat de naamgeving aan pasgeborenen door de
ouders in dezen zin wordt misbiaiikt, dat daar
in door een opeenhooping van aan het jong
ste verleden herinnerende persoonsnamen een
politieke gezindheid tot uitdrukking wordt
gebracht. Het is duidelijk, dat een zoodanige
naamgeving niet alleen als een ongewenschte
demonstratie moet worden beschouwd, welke
de Duitsche overheid tot het nemen van maat
regelen tegen de demonstrantfep aanleiding
zou kunnen geven, doch tevens slechts kan
plaats vinden met medewerking van de ambte
naren van den Burgerlijken Stand, die als ge
volg daarvan een zekere medeverantwoorde
lijkheid op zich laden. Om deze reden acht ik!
het noodzakelijk, u op te dragen de belang
hebbenden in voorkomende gevallen óp het
bovenstaande te wijzen. Wanneer de ambte
naar er niet in mocht slagen, den aangev
van zijn voornemen om een aantal dergelijke
namen aan een pasgeborene te geven, af te
brengen, dan dient een geboorteakte te wor-
ddh verleden, waarin alleen de eerste der ge
kozen voornamen wordt vermeld.
Ook andere namen, waaruit een openlijke
uitdaging van de Duitsche overheid blijkt,
zooals Franklin, Winston e.d. zjjn niet toe
laatbaar. In een zoodanig geval zal een akte
worden opgemaakt, welke alleen bevat hetzij,
indien onder de gekozen voornamen een of
meer mochten voorkomen, waartegen geen
bezwaar kan worden gemaakt, deze namen,
hetzij al naar het geslacht van den seborene,
den eersten naam des vaders of dien der
moeder".
Uitzending van boeren door
de N.O.C
Aan welke eixchen z!' moeten voldoen.
Het hoofd van de afdceltng „Landbouw"
van de Nederlandsche Oost Compagnie heeft
een uiteenzetting gegeven met betrekking tot
de voorwaarden waaraan boeren moeten vol
doen om voor uitzending in aanmerking té
korpen. De betrokkenen moeten werkelijk boer
zijn, d.w.z. zij moeten op de hoogte zijn van
het boerenbedrijf ln zijn geheel. Want slechts
dezulken kunnen straks als opzichter, en
later als Stutzpunktfuehrer, leiding geven.
Darnaast is natuurlijk ook plaats voor assis
tenten, terwijl eveneens land- en tuinbouw-
personeel dat bijzonder bekwaam is op een
bepaald gebied (veehouderij, paardenfok.
schapenteelt, pluimveeteelt, tractordrijvers,
vaklieden voor drooginstallaties eng.) 'voor
uitzending in aanmerking komen.
Met het oog op hetgeen van hen in het
Oosten gevergd zal worden, is het de»bedoe-
ling nog een tusschenphase in te lasschen in
den vorm van een vooropleiding van twee
of drie maanden, te volgen aan een hier te
lande op te richten scholingsinstituut. Uiter
aard zal hun het „boeren" daar niet geleerd
worden dat moeten ze reeds in zich heb
ben. Het onderwijs zal hoofdzakelijk bestaan
in onderricht in Duitsch. Russisch en Poolsch,
den omgang met wapens, het bijbrengen van
eenige kennis betreffende landbouwboekhou
ding en van. theoretische kennis op landbouw
gebied. Hierna vertrekken ze naar 'Oost-Euro-
pa, naar het Noorden, Wilna in Litauen of
naar het Zuiden, Rowno, waar de scholipgs-
bedrijven gelegen zijn. Deze hebben al naar
gelang de streek een geheel verschillend ka
rakter.
Bij Wilha heeft de N.O.C. voor deze tus-
schenopleiding beslag kunnen leggen op het
landgoed Wahat. Voor een opleiding hier, die
een half tot'een heel jaar duurt, komen alleen
die ongehuwde boeren in aanmerking, die een
goede algemeene ontwikkeling hebben en b.v.
een middelbare landbouwschool hebben afge-
loopen. In het scholingsbedrijf te Rowno,
duurt de opleiding ruim een maand. Eenmaa'l
klaar, worden de mannen doar Duitsche in
stellingen 'op"arbeidsovereenkomst overgeno
men tegen een geldelijke belooning, welke
overeenkomt met die voor den Rijksduitschen
boer in gelijke functie. De sociale verzorging
van deze boeren en hunne verwanten blijft
echter loopen over de Nederlandsche Oost
Compagnie.
DE AMATEUR DANS- EN AMUSEMENTS
ORKESTEN.
In aansluiting op het bericht omtrent de
vergunning voor amateur dans- en amuse
mentsorkesten, deelt het departement van
volksvoorlichting en kunsten nog mede. dat
dit besluit in werking treedt op 19 Nov. a.s.
Verzoeken tot het verkrijgen van een ver
gunning moeten schriftelijk worden inge
diend bij dat departement en bevatten
1. Den naam van het dans- of amusements
orkest. voor het optTeden waarvan vergun
ning wordt gevraagd; 2. den naam en het
adbes van dengeen, die met de leiding van
het orkest is belast 3. de namen en de
adressen van de leden van het orkest.
Het besluit is niet van toepassing op dans
en amusementsorkesten waarvan alle leden
uitsluitend het beroep van amusements-'
musicus uitoefenen.
VERORDENING VOOR HEFFING EN
INVOERING VAN BRUGGELD.
Bij besluit van den Burgemeester der
gemeente Haarlem is een nieuwe verorde
ning op de heffing en invordering van brug
geld in de gemeente Haarlem vastgesteld,
als verlenging van de met 1 Januari J943
afloopende vorige verordening hierop.
De verordening behelst o.m. artikelen,
waarin bepaald wordt, dat bruggeld ver
schuldigd is voor elk vaartuig waarvoor
een brug geopend wordt en voor elk vaar
tuig, dat door een al geopende brug va-,
rende, naar oordeel van den brugwachter
zoo- groot is» dat ten allen tijde de brug
ervoor geopend zou moeten worden. Het
tarief 1s als volgt vastgesteld: op werkda
gen tusschen 6 en 22 uur: 15 cent; op werk
dagen tusschen 22 en 6 uur: 25 cent; op
Zon- en algemeen erkende Christelijke
feestdagen en op Nieuwjaarsdag: 50 cent.
De schipper, gezagvoerder, eigènaar of be
heerder van het schip ig het bruggeld ver
schuldigd. Uitgezonderd zijn: vaartuigen
'•echtstreeks in dienst van het Rijk, de pro
vincie Noord-Holland of de gemeente
Haarlem en vaartuigen welke zich op last
van het Hoofd van den Havendienst naar
een andere plaats begeven.
Verder is bepaald, dat de Burgemeester
in bijzondere gevallen op gronden van bil
lijkheid of gemeentebelang vermindering
of kwijtschelding van het bruggeld kan
verleenen. Het bruggeld moet worden vol
daan vóór de opening of tijdens heNdoor-
varen door de" brug. Bij weigering of
nalatigheid van het voldoen van het geld.
kan de brug of de volgende brug gesloten
worden gehouden.
BALANSEN VAN WONINGSTICHTINGEN
GOEDGEKEURD.
De burgemeester heeft besloten de balans
per 31 December 1941 en de verlies- er
winstrekening over 1941 van de 46 ar-
oeiderswoningen van de woningstichting
„Luctor et Emergo" goed te keuren, als
mede die van de 74 en 318 arbeidswoningen
en de 81 middenstandswoningen der wo
ningstichting „Patrimonium".
AANSCHAFFING SCHOOLBOEKEN.
Voor de aanschaffing van een aanta'
Duitsche boekjes ten behoeve van de Cen-
Vale school no. 1, heeft de burgemeèster
oesloten alsnog een bedrag van ten hoog
ste f 75.beschikbaar te stellen.
DE HEER L. M. GEERS. HALTECHEF VAN
DE N.Z.H.T.M. 'MET PENSIOEN.
Na 38 jaar plichtsgetrouwe en nauwgezette
dienstvervulling is de heer L. M. Geers, laat
stelijk haltechef van de N.Z.H.T.M. in de
Tempeliersstraat met pensioen gegaan. Op
den laatsten dag hebben superieuren en col
lega's hem ten afscheid een kleine huldiging
bereid in het dienstgebouw aan de Tempe-
hersstraat. Daarbij heeft controleur Mulder
hartelijke woorden van waardeering. en hoog
achting gesproken. Tot slot bood spr. hem
namens allen een fraai cadeau aan.
De heer Geers dankte met eenige welgeko
zen woorden.
Wij vernemen nog dat de heer Geers onge
veer 30 jaar haltechef In Zandvoort was,
waar hij tévens lange jaren lid van den ge
meenteraad was als vertegenwoordiger van de
vroegere R.K. Staatspartij. Ook in het katho
lieke leven nam hij een vooraanstaande plaats
in.' Vervolgens was hij acht jaar haltechef in
Haarlem.
Öe heer Geers ls thans opgevolgd door den
heer J. van Altena, die ook reeds 29 jaar bij
de N.Z.H.T.M,^verbonden is.
Wij wenschen den heer Geers een welver
diende rust toe en hopen, dat hij nog vele
jaren in volle gezondheid van zijn pensioen
jzal. mogen profiteeren.
GEBEDSWEEK.
Men schrijft ons:
Zooals dat' al jaren de gewoonte is, is de
tweede week van NovemBer een week des
gebe^ls voor het werk der Christen Jonge
Mannen- en Christen Jonge Vrouwen- en
Meisjesvereenigingen in ons geheele land.
.Van Maandag 9 tof en met Vrijdag 13 No
vember wordt er dagelijks een korte bijeen
komst gehouden op de plaats en den tijd
van de Alle-Daü-Kerk, d.w.z. in de Con
sistorie van de Groote Kerk. van half vier
tot vier uur.
In deze diensten zullen voorgaan leden
der Vereenigingen en wel: Maandag: mevr.
R. C. Ekering—Eeftinck Schattekerk; Dins
dag: ds. E. Hagen; Woensdag: zuster P.
Breen; Donderdag: mevr. C. d'Engelbron-
nerv. Reede v. Oudshoom; Vrijdag: de
heer H. Vis.
Heldenehrenfeier vau de
Ortsgruppe Haarlem der
N.S.D.A.P.
In de groote zaal-van het Concertgebouw
vierde Zondagmorgen de Ortsgruppe Haar
lem der N.S.D.A.P. het „Heldenehrenfeier",
waarbij allen die hun leven offerden voor het
Nationaal-Socialisme en het Duitsche Rijk
herdacht werden.Een vertegenwoordiger van
den Beauftragte voor de provincie Noord-
Holland, de commissaris der provincie mr. A.
J Backer, de burgemeester van Haarlem
S L. A. Plekker. autoriteiten van gemeente
en provincie, functionarissen en leden der
N.S.D.A P. en N S B. en leden der Weermacht
woonden de plechtigheid bij
Op het met groen en partijvlaggen versier
de podium stond een borstbeeld van Adolf
Hitler en boven het podium hing het IJzeren
Kruis van 1939. opnieuw ingesteld bij den
aanvang van dezen oorlog. Na de plechtige
intrede der vaandels speelde een Luftgau-
orkest de ouverture Tannhauser, waarna een
lid der Hitler-Jugend, Ludwig Gerisch, „Dem
Gedachtnis der Toten" van Karl Robert Popp
voordroeg.
Als eerste spreker voerde Gauhauptstelle-
leiter Hëinecke uit Den Haag het woord. Hij
noemde de offers die gemaakt werden in den
strijd voor Duitschland: de twee millioen doo-
den uit den oorlog 1914/18» de offers der Na-
tionaal-Socialisten op den 9den November
1923 te München gemaakt, bij de Feldherrn-
halle en de offers, die gemaakt zijn in den
strijd voor het Nationaal Socialisme, Vanuit
München, waar na den oproep van den Führer
de Nationaal Socialisten zich vcrzamelden^en
van waaruit, de strijd begon, werd geheel
Duitschland doordrongen van de Nationaal-
Socialisti^che idee. Het hoogtepunt kwam in
1933, toen de idealen werkelijkheid konden
worden. Voor den strijd voor het Nationaal-
Socialisme gaven groote mannen als Horst
Wessel hun leven. In 1933 begon de nieuwe
groote strijd, die tenslotte van Duitschland
een nieuwe staat maakte, de Nationaal-Socia-
listische Staat, de eerste staat met een ware
volksgemeenschap.
Sedert drie jaren vecht Duitschland in een
nieuwen oorlof tegen den vijand, die reeds
in den vorigen oorlog haar vernietiging wilde.
Ontelbare Nationaal-Socialisten trokken den
wapenrok aan om zich in te zetten voor het
Rijk. Thans staan op land, op zee en in de
lucht de Duitsche soldaten, bewust van de
zege. In dit uur van bezinning is er thans allen
grond die helden te gedenken, die thans in
Noord-Afrika en ln het Oosten strijden voor
Duitschland. Vervolgens herdacht spreker de
gevallenen van den 9den November 1923, waar
na hij eindigde met de woorden: wij herden
ken thclns de twee millioen gevallenen uit den
vorigen oorlog, wij herdenken hen die een
bloedoffer gaven voor de beweging, die offer
den in dezen oorlog, wij herdenken allen die
offerden voor volk en Rijk en voor onze -kin
deren.
Nadat een koor van meisjes der B.D.M. en
van jongens der Hitler-Jugend gezongen had
sprak de Ortsgruppenleiter der N.S.D.A.P. te
Haarlem Gerisch een slotwoord. In gevoel
volle woorden schilderde hij den strijd, waar
in iedere doode maant to. vechten en offe
ren. Hij gedacht de gevallenen uit den vorigen
oorlog, voor wier graven wij thans staan, en
die vielen voor het rijk der toekomst en hij
gedacht hen die in dezen tijd zich geven voor
ons. Voor hen gelden de woorden .Kamara
den, Ihr habt doch gesiegt!" flij eindigde zijn
rede met de \goor.den„Wij groeten onzen
Führer als eerste strijder voor de eenHeid
van het Rijk en als d e strijder voor ons tegen
het allesvernietigende Bolsjewisme. Sieg
Heil!"
De plechtigheid werd vervolgens, gesloten
met het zingen van „Deutschland über alles
in der Welt" en het „Horst-Wessellied", waar
na de vaandels plechtig de zaal werden uitge
dragen.
Verduisteren ran n tot 7.50 nur
9 Nov.: zon op 7.49. onder 16.58 uur
maan op 8:26, onder 18.02 uur
10 >fov.: zon op 7.51, onder 16.57 uur
maan op 9.43, onder 18.47 uur
Wij verdelgen radicaal
alle ongedierte.
Gen. Cronjéstraaf 135, Te!. 11657
TENTOONSTELLING BIJ VAN
WISSELSNGH Co. TE AMSTERDAM.
Werken van Marius Bauer
Een schilder van het Oostersche leven.
Marius Bauer is onder zijn tijdgenooten
;n bijzondere figuur geweest. Dit blijkt niet
alleen uit zijn voorkeur voor Oostersche tafe-
reelen, maar ook uit de wijze waarop hij
deze op het doek of op 't papier bracht en
bovenal spreekt dit uit het wezen van zijn
kunst.
Bauer was een schilder met fantasie. Het
OQsten heeft hem een onuitputtelijke bron
voor zijn kunst geschonken. Wat hij in de
wonderlijke landen van den „Duizend en één
Nacht" en zooveel andere boeiende verhalen
gezien, gehoord of in verbeelding beleefd had,
heeft hij in zijn werk tot een fantastische
droomenwereld saamgeweven.
De ruime, rustige zalen van den kunsthan
del van Wisselingh te Amsterdam, waar een
veertigtal schilderijen en aquarellen, alsmede
een collectie etsen geëxposeerd is, bieden den
bezoeker een uitnemende gelegenheid zich ln
de kunst van dezen droomer te verdiepen.
Daar ziet men den groot-vizier uitrijden
omstuwd door zijn gevolg en hoe sprankelend
heeft hij met zijn vlotte toetsen en toetsjes
de saamgedrongen ruitergroep en het gewir
war der wapens weergegeven. Bauer was een
meesterlijk schilder en teekenaar van groe
pen en volksmenigten. Men kan dit herhaal
delijk op deze tentoonstelling vaststellen.
Brillant van kleur ls de weergave van het
graf der kalieven te Cairo met eenige ooster
lingen op den voorgrond, wier vaandels door
parelend licht omrand worden.
De teerste kleurenharmonie bereikte hij in
de licht getoonde werken, zooals het schil
derij met het slanke vrouwefiguurtje in geel
gewaad en vooral in de fijne visie van een
wachter, die leunend tegen een muur, ge
duldig uitkijkt over het verre land.
Dat de lichte. doorzichtige aquareltonen
voor hem geschapen waren, ziet men aan de
mooie aquarel met de in trance voortschrij
dende Chineesche priesters en aan den opium
schuiver, die door een verstarrende droom
bevangen is. Telkeps wordt, men hier die ge
heimzinnige machten van het Oosten gewaar,
die voor ons zoo raadselachtig zijn. Men be
leeft ze niet minder sterk in de magere,
rijzige figuren der biddende derwischen, die
naar 't schijnt, door een magische kracht
versteend zijn.
Grootsch van licht- en schadum partijen is
de aquarel met het wachtende paard ln een
straatje te Stamboel.
Als etser is Bauer niet minder gewaardeerd.
Hij verstond de charmante kunst van het
.flaneeren" met de etsnaald. Het is of hij de
fafereelen zonder eenige moeite heeft neer
geschreven. Hij was al even meesterlijk in het
teekenen van kleine, levendige impressies als
in het samenstellen van groote. grandioze
composities, zooals de bekende ets met de
badende Oosterlingen in den heiligen Ganges.
Welk een weelde van architectuur spreidt hij
hier ten toon im gebouwen, koepels en beeld
houwwerken met het wemelende volk aan
hun voet. Op een andere ets heeft hij de
badende hindoes los en ongedwongen weer
gegeven. Verrassend van licht en donker is
en volgend blad met Oosterlingen, die met
•aandels. trommen en fluiten in een Rem-
brandtiek licht verschijnen en hoe rijk van
Jétailleering is de ets. die een kijkje gunt
i hef poriaal eener moskee
Tai 'van kleinere etsen brengen den bezoe
ker vaak midden in het volksleven en houden
hem nog langen tijd bezig.
JAN D. VOSKUIL.
