DE VERZEKERING VAN HET
HUISPERSONEEL TEGEN ZIEKTE
Het probleem van de groentevoorziening.
WANDGEDIERTE
Zuiveringsonderneming „Radicaal"
ue huisvrouw in contact met „Recht en Wet3'.
Een uiteenzetting over de nieuwe maatregelen.
De vérordening, waarbij is bepaald, dat
het huispersoneel onder de Ziektewet valt
en die 1 November in werking is getreden,
brengt ook de huisvrouw in het nauwste
contact met „wet en recht". Het is ons
febleken, dat nog vele dames niet nauw-
eur-g op de hoogte zijn van de plichten,
die zij in dit opzicht moeten vervullen. Wij
hebben ons daarom gewend tot den voorzit
ter van den Raad van Arbeid te Amster
dam, mr. G. Snoeck Hënkemans, die zoo
welwillend was een kort en zakelijk over
zicht te geven.
Het huispersoneel valt thans onder de
bepalingen van de Ziektewet, waardoor dit
personeel ook onder de verpachte verzeke
ring ingevolge het Ziekenfondsenbesluit
komt te vallen. De bedoeling van het onder
brengen van deze groote groep menschen
onder de Ziektewet is dus deze, dat het
huispersoneel bij ziekte niet langer afhan
kelijk is van den werkgever, maar recht
heeft gekregen op uitkeering gedurende
ten hoogste 6 maanden van 80 procent van
het loon, dat door den werkgever nog eeni-
gen tijd moet worden aangevuld tot 100
procent en bovendien op vrije genees- en
heelkundige behandeling.
Natuurlijk zijn de kosten van dezen nieu1-
wen socialen maatregel, die naar schatting
200.000 personen omvat, niet gering. Zij
worden deels gedragen door den werkgever,
deels door den werknemer. In totaal moet
bij den Raad van Arbeid 5.7 procent van
het loon als premie worden betaald, zijnde
4 voor het Ziekenfondsenbesluit en 1.7%
voor de Ziektewet.
Wat verstaat men nu onder „loon" van
het personeel? In de eerste plaats het loon
in geld, in de tweede plaats het loon in
natura, bestaande uit vrije inwoning en/of
vrijen kost. Voor de berekening hiervan
zijn de gemeenten in drie klassen verdeeld:
vrije vrije in- vrije vrije kost en
fcm. woning woning klost inwoning
e kl. 200 100 350 450
2e kl. 150 75 325 400
3e kl. 100 50 300 350
Tot de gemeenten le klasse behooren:
Amsterdam, 's-Gravenhage en Rotterdam;
tot de 2e klasse behooren: Alkmaar, Almelo,
Amersfoort, Arnhem, Assen, Breda, Delft,
Deventer, Dordrecht, Eindhoven, Enschede,
Gouda, Groningen. Haarlem, Heerlen, Hen
gelo, 's-Hertogenbosch, Kerkrade, Leeuwar
den, Leiden, Maastricht, Middelburg, Nij
megen, Oldenzaal, Schiedam, Sittard,
Utrecht, Wageningen, Woerden, Zutphen,
en Zwolle. Tot de gemeenten 3e klasse be
hooren de overige gemeenten-.
De waarde van een middagmaal wordt
gerekend de helft van de waarde van vrijen
kost te bedragen; de waarde van een vrij
ontbijt of koffiemaaltijd 14, de waarde van
een vrij ontbijt en koffiemaaltijd de helft
van de waarde van vrijen kost.
De werkgever, die na ontvangst van een
premienota de geheele premie moet beta
len, is zijnerzijds verplicht voor het
ziekenfonds 2 procent op het totale loon van
zijn personeel te korden.
Bovendien is hij nog bevoegd 0.85
te korten voor de ziekteverzekering. Hij be
taalt, practisch gesproken, voorloopig zijn
premie door het koopen van couponboekjes.
Het goedkoopste couponboekje, waarin zich
tien weekcoupons bevinden, kost 5.
Deze boekjes zijn te krijgen bij den Raad
van Arbeid en de postkantoren. Iedere
week moet de werkgever bij het uitbetalen
van het loon een van deze coupons aan
zijn personeel afgeven, waarop de datum
waarop de week eindigt en naam en woon
plaats van den»werkgever moeten worden
Ingevuld. Bij betaling van het loon per
maand blijft de handeling van den werk
gever dezelfde. Hij geeft dan zooveel cou
pons als er Zaterdagen in de maand zijn.
Het schutblad van het couponboekje moei
zuinig worden bewaard, want dat vormt
het geld, waarmee later de premie-aanslag
betaald kan worden. Is de premie hooger
dan de waarde van het schutblad, dan moet
men bijbetalen; is de premie lager dan
krijgt men, wanneer na ontvangst der pre
mie-nota het schutblad wordt ingezonden,
geld terug.
Welke handelingen moet de werkgever
nu achtereenvolgens verrichten
le. Nog deze week bij den Raad van Arbeid
een aangifte indienen van het huisper
soneel, dat men in dienst heeft. (Onder
huispersoneel moet hier worden ver
staan, alle mannelijk zoowel als
vrouwelijk huispersoneel, dat men
tenminste op vijf dagen per week in
dienst, heeft.
Indien men dus «vijf ochtenden of mid
dagen per week een dienstbode heeft,
moet men deze dienstbode wel degelijk
opgeven.
Het aangiftebiljet is verkrijgbaar bij
de Raden van Arbeid en de postkan
toren. Ook die werkgevers, die aange
sloten zyn bij een bedrijfsvereeniging.
moeten een aangifteformulier insturen.
De formulieren moeten door den werk
gever, het hoofd van het gezin, worden
onderteekend. De werkgever krijgt
naar aanleidihg van zijn aangifte een
loonlijst toegestuurd. Deze loonlijst
moet nauwkeurig worden bijgehouden.)
2e. Een couponboekje koopen.
3e. Coupons aan zijn huispersoneel ter hand
stellen.
4e. 2 of 2.85 van het loon inhouden.
5e. Het formulier, dat van de zijde van het
personeel aan een ziekenfonds moet
worden ingestuurd, mede onderteeke
nen.
Utrecht heeft een stations
bioscoop.
Utrecht heeft een primeur en niet alleen
van het ge*heele land, doch waarschijnlijk
van geheel Europa. Op het Centraal Station
kan het publiek dat wachten moet om
dat het te vroeg aan den tfein gekomen is,
of te laat kwam om een bepaalden trein
nog te halen, of mogelijk langen tijd op een
aansluiting moet wachten gebruik maken
van de „spoorbio".
Dc „spoorbio" is ondergebracht in een
speciaal daartoe verbouwd spoorwegrijtuig.
Het interieur is geheel als bioscoopzaal in
gericht. Er zijn 65 gemakkelijke zitplaatsen.
Links van 'het doek bevindt zich een
verlichte klok, dorh men wordt ook nog op
andere wijze aan het tijdstip van vertrek
van een bepaalden trein herinnerd. Ach'
minuten voor het vertrek van een trein
wordt er een verlicht plaatje zichtbaar on
der het doek, waarop de richting vermeld
staat van den trein, die over 8 minuten zal
Wat Is nu de taak van het personeel!
le. Een dienstbode moet bijv. deze week
by een ziekenfonds ook al is zi
reeds bij een fonds ingeschreven eer
formulier halen, invullen, door he.
hoofd van het gezin mede laten onder
teekenen en vervolgens insturen bij
een ziekenfonds.
2e. De coupons, welke zij van haér werk-
fever ontvangt, den bode van het zie-
enfonds ter hand stellen.
3e. .Wanneer zij ziek wordt, geneeskundige
hulp inroepen en van haar ziekte on
middellijk kennis geven aan het orgaan,
waarbij haar werkgever is aangesloten,
den Raad van Arbeid of een bedrijfs
vereeniging. Is de werkgever aangeslo
ten bij den Raad van Arbeid, zoo moet
een ziekmeldingsformulier, dat bij de
de ziektemelding geschieden middels
postkantoren of de kantoren van den
Raad van Arbeid te verkrijgen is.
Carré is.weer circus geworden.
Mikkenie-Strassburger in Amsterdam.
Ook Half Watt" is aanwezig.
Ctnré heeft voor enkele maanden
zijn óude bestemming terug gekregen.
De- groote zaal is weer in een arena
herschapen en het circus Mikkenie-
Strassburger heeft er sinds gisteren
zijn intrek genomen. Weer draven de
paarden door de piste, weer vertoo-
nen acrobaten in het helle licht der
schijnwerpers hun soms adembene
mende toeren en weer brengen clowns
met hun grollen en grapven gezonde
vroolijkhéid onder de vele toeschou
wers, die met vreugde de komst van
het circus begroet hebben.
Het circus heeft zijn tijd nog lang niet
uitgediend en al is het dan in onze dagen
gemoderniseerd, het heeft toch zooveel
van zijn aantrekkelijke romantische sfeer
behouden, dat het een groot publiek in de
zen tijd nog volop kan boeien.
Carré was op den eersten avond bij
de gala-premiere, zooals dat officieel in
het circus heet totaal uitverkocht en de
honderden bezoekers hebben kennelijk ge
noten van het alleraardigste gevarieerde
programma, c'at de directie heeft samenge
steld. Het paard neemt op dit progrpmm;
een belangrijke plaats in en men consta
teert met genoegen, dat het publiek ook
de meeste aandacht heeft voor de inder
daad uitstekende dressuur. Wat Hons
Strassburger bereikt met zijn tien Berber:
hengsten, met zijn Hongaarsche vossen ei
met zijn grappige ponny-dressuur verdient
alle waardeenng, evenals de stijlvolle hoe-
geschool van Regina Strassburger.' De Hon
gaarsche ruitertroep Sandor Karoly laat
goede acrobatiek op het ongezadelde paard
zien en ook het voetballende paard heeft
weer veel succes.
De roofdieren zijn vertegenwoordigd door
vijf prachtige Siberische tijgers, die won
derlijke staaltjes van hun kunnen toonen
en die uitnemend door hun dompteur Sau-
levitch zijn gedresseerd.
Een van de succesnummers is dat var
Johnny Company, dat apen en honden in
een vroolijke dierenidylle samenbrengt.
Bij de clowns treft men dezen keer den
Deenschen filmkomiek Miehe Madsen, be
ter bekend als „Half Watt", aan. Hij tréedt
op met de clowns Pipos en Rhum ^en de
manier, waarop hij de toeren der anderen
in de war stuurt, is vermakelijk genoeg
om het publiek voor hem te winnen.
Verder dienen met bijzondere waardee
ring vermeid: de twee Mandos, de voor
treffelijke vrouwelijke luchtacrobaten, dé
Deensche acrobaten. ^6 Harstons, „Alberti".
die a§n een zwevenden mast werkt, de
dansende acrobaten Tommy en Meilleur en
Fröken Dania, die in den nok van het cir
cus allerlei gewaagde experimenten ver
toont.
Het publiek heeft zich kostelijk geamu
seerd en de medewerkenden hartelijk toe
gejuicht.
De man van het vak.
Een bewoner van de omgeving van het
Frederiksplein te Amsterdam, die wegens
diefstal irf het huis van bewaring was opge
sloten, kwam bij zijn terugkeer tot de ont
dekking, dat „collega's'' hem tijdens zijn af
wezigheid zijn radiotoestel e.n 50 gramofoon-
platen hadden ontstolen.
Als vakman wist hij echter den weg er.
.•ond zijn eigendommen spoedig terug op de
Nieuwmarkt. Reeds zijn enkele personen in
verband met dezen diefstal aangehouden.
STELENDE SPOORWEGBEAMBTEN.
Te Zwolle is een aqntal beambten van de
Ned. Spoorwegen gearresteerd, die zich meer
malen in ernstige mate schuldig hebben ge
maakt aan het rooven van goederen, welke
ter vervoer aan de spoorwegen waren toe
vertrouwd. Het betrof hier met name kaas,
boter, sigaren, shag en tabak. Een gedeelte
kon achterhaald worden.
A.s. moeder krijgen
voorrangskaarten.
Bij de distributie behoeven zij niet meer
te wachten.
Binnenkort zal een begin worden gemaakt
met de uitreiking van de voorrangskaarten
voor aanstaande en jonge moeders, zoodat
zij bij uitreikingen van distributiekaarten
e.d. niet meer behoeven te wachten, maar
op vertoon van hun voorrangskaart meteen
geholpen kunnen worden.
Deze kaarten worden verstrekt door den
Nederlandschen Volksdienst, die hiermede
de' vrouwen, die in deze periode ontzien
moeten worden, zooveel mogelijk te helpen.
Het lange wachten in distributie- en andere
overheidskantoren, doch ook voor winkels
en het staan in trams en wachtlokalen, is
.•oor die vrouwen slechts schadelijk. De
Nederlandsche Volksdienst wil deze vrou
wen helpen, niet met woorden maar met
daden; daarom de uitgifte van deze kaar
ten. die een portret van de houdster zullen
dragen en slechts vijf maanden geldig zul
len zijn, n.l. van de zevende zwangerschaps
maand tot en met twee maanden na de
bevalling.
De Nederlandsche Volksdienst beoogt met
de^uitgifte van deze voorrangskaarten de
vrouwen niet alleen te Jrelpen bii het uit
reiken bij overheidsdiensten, doch overal
waar gewacht zou moeten worden. Doch
hier moet het publiek meewerken, het moet
er zich aan gewennen ruimte te maken voor
deze vrouwen, hun zitplaatsen af te staan
Ondanks hooge boeten en sluiting van winkels,
gaan vele zwarte handelaren mei hun
praktijken door.
Het publiek moet meewerken
De groentevoorziening, vooral in fle
groote steden, is een probleem, dat de
autoriteiten met vele aanren vervult.
Verzuchtte een oud straatliedje eens,
dat alle dagen bruine boonen zoo lekker
niet is, thans zou men met even veel
recht kunnen verzuchten, dat alle da
gen rapen evenmin lekker is. En toch
is koolraap en Chineeschc kook wel zoo
wat het eenige, hetgeen de groenten-
hahdelaar tegenwoordig zijn klanten
voorzet. Eenigen tijd geleden was het
komkommer en andijvie.
De rest van de productie in het West-
land en andere centra van tuinbouw ver
dween in den zwarten handel of werd dooi
de groentehandelaren tegen ongehoorde
prijzen verkocht. Het fruit ging den zelfden
weg. Dezer dagen werd door een groente
handelaar in een van de groote steden een
kilo aïvalappels verkocht voor niet minder
dan twee gulden.
Dergelijke voorbeelden zijn er helaas nog
altijd te over. Ondanks de hooge boeten,
ondanks de sluiting van winkels, gaan vele
groentehandelaren door met practiiken. die
vertrekken. Bovendien is er in de zaal eerv pn hen voorrang te geven by winkels, zelfs
geluidsinstallatie, die de officieele stations- staat men slechts met een paar personen
berichten doorgeeft, zoodat men ook daar- 'H, dien winkel. Die vrouwne toch moeten
mede op de hoogte blijft. Men loopt dus dikwyls naar meer winkels en hebben het
niet de kans, dat "men den trein zal missen no* vermoeiend genoeg.
Het publiek meet beseffen, dat m dezen
tijd, waarin veel gewacht moet worden, de
a.s. en de jonge moeders zooveel mogelijk
>ntzien moeten worden, en hen daarom ook
de voorrang moet worden gegeven, waar
die noodig en mogelijk is. Denk uzelf even
n de plaats van die vrouwen en bedenk
dan eens welk een marteling hetlange af
mattende wachten kan. zijnHebt ge U
dat voorgesteld, dan zult ge zeker meewer
ken aan het loffelijk initiatief-van den Ne
derlandschen Volksdienst en die vrouwen,
die in het bezit ziin van ie voorrangskaar'
nok werkelijk voor laten gaan. Het kost U
hoogstens een naar minuten langer wachten
en wat meer geduld en die vrouwen zijn
er mede gebaat!
Tn rle Nederlandsche Staatscouranl van 30 Oc'o
bcr 1s afgekondigd het tweede besluit van de:
secretaris-generaal voor bijzondere economisch;
zaken tot uitvoering van het beslui: nb. 218/1041
betreffende het verzekeringswezen. Volgens dit
uitvoeringsbesluit zijn bepaalde .verplichtingen
opgelegd aan de instellingen, die op onderllngen
grondslag een of meer der hierna te noemer
takken van verzekering uitoefenen: brand,
braak, diefstal waterleldlngschade en storm.
Deze instellingen zijn verplicht zich vAór 14
November schriftelijk bij de Verzekeringskamer
te Amsterdam aan 'te melden. Voorts zijn deze
verzekeringsinstellingen onder het toezicht van
de Verzekeringskamer gesteld.
lil het steppengebied van de Tcrek verzorgen speciale troepen der weennaent de
frontstrijders inet drinkwater, dat daar even kostbaar is als in de woestijn.
(PK Grimm-Kastein We/Po P.H. m)
Nieuwe richtlijnen voor liet
diïettantentooneel
in Nederland.
Het onderscheid tusschcn rederijkers-
tooneel en amusementstooneel.
Zooals dezer dagen werd medegedeeld, zal
door den leider van de groep rederijlcers-
tooneel van het gilde voor theater en dans
der Nederlandsche Kultuurkamer binnenkort
een scheiding worden gemaakt tusschen die
vereenigingen van amateurtooneelspelers, die
op ernstige wijze het tooneelspel beoefenen
en die, welke zulks bij wijze van amusement
doen. Eerstgenoemde zullen georganiseerd
worden in de groep rederijkerstooneel van
het gilde, voor de amusementsvereenigingen
zal een bond worden opgericht, waardoor de
vereenigingen corporatief lid van de Neder
landsche Kultuurkamer worden. Aan de vér-
eenigingen werd verzocht, op te geven tot
welke categorie zij wenschen te behooren.
Naar aanleiding hiervan heeft .het A. N. P.
den leider der groep rederijkerstooneel, 'den
heer L. Thijssen te Den Haag, gevraagd dit
verzoek nog nader te willen toelichten. Hij
motiveerde het in een kort onderhoud als
volgt
Vóór de thans tot stand gekomen scheiding
as de situatie zóó, dat" men bij de Nederl.
Kultuurkamer slechts beschikte over een ver
zameling gegevens van die vereenigingen, die
zich bij haar hadden aangemeld. Daardoor
werd een overzicht gekregen van wat er zich,
tenminste wat het aangemelde gedeelte der
vereenigingen betreft, in het geheele land aan
gezelschappen bevond, die zich in den een of
anderen vorm met amateurstooneelspel
bezig hielden. Nu dit overzicht voor een groot
deel verkregen is, ligt het voor de hand, dat
er een scheiding, een zifting plaats moest
vinden.
De eerste groep degenen, die zich dus
met het tooneel om wille van het tooneel
bezighouden, en die zich bij de N. K. K. aan
gemeld hebben, blijft den titel van rede-
rijkersvereeniging behouden. Het oude, mooie
Nederlandsche begrip rederijkers is hiermede
weer tot leven gewekt en zij, die toegelaten
zijn tot deze groep hebben in de eerste plaats
de belangstelling van de N. K. K.
Wat de tweede groep betjeft, hiervóór heb
ben wij den vorm gekozen van een bond.
Hierin worden de zoogenaamde amusements
vereenigingen onder gebracht, die. uiteraard
met een geringere frequentie, en louter om
den leden van de vereeniging en anderen een
of meer genoeglijke avonden te bezorgen het
tooneelspel beoefenen
Er blijft dan nog een groep over, die wij
de „losloopende" zouden kunnen noemen. Dat
zijn diegenen, die voor hun eigen kring wel
eens een éénqetertje, of eerueabaretruimmertje
brengen, maar wier eigenlijk doel op een
volmaakt ander terrein ligt. Zoo b.v. voetbal
verenigingen, sommige bedrijfsverenigingen
e.d. die moeten voor de enkele keeren, dat
zij een uitvoering willen geven "dispensatie
bij de N. I< K. aanvragen en zich overigens
natuurlijk houden aan de bestaande bepalin
gen, wat betreft inzending, via de instantie
der plaatselijke politie, van de op te voeren
stukken of uit te voeren teksten aan het
Dep. van V. en K. ter -keuring.
Juist omdat de titel rederijker een eer
titel is. zullen verschillende bondsleden er
naar streven het spelpeil zoodanig op te voe
ren. dat zij tot de groep rederijkers toege
laten kunnen worden.
Verschillende voordeelen.
Aan het lidmaatschap van de groejv rede
rijkers zijn verschillende voordeelen verbon
den. Zoo zullen binnenkort, te beginnen in
de groote steden, cursussen worden georgani
seerd, waarin bevoegde krachten onderricht
zullen geven in regiekunst, grimeerkunst,
iecorinrïchting, litteratuur, declamatie. Hier-
zijn besprekingen gaande. De wensch
heeft bij serieuze amateurtooneelspelers altijd
bestaan, om zich op tooneelgebied-te bekwa-
En er is in het verleden ook wel een
en ander gedaan. Thans echter zal dit in groo-
;eren omvang en beter georganiseerd ge
schieden.
Het tweede belangrijke voordeel is gelegen
in de organisatie onder auspiciën van het
Departement van V. en K, van wedstrijden,
gewestelijk in de eerste plaats, waarna de
vereenigingen, die zich nummer één op de
lijst der gewestelijke wedstrijden hebben kun
nen plaatsen, in een eindkamp, het land
juweel, den hoogsten prijs en den eeretitel
kunnen behalen bok dit woord en begrip zijn
onze oude Nederlandsche' beramingen
o nrgenomen. Aan de gewesielijke bureaux der
K K. zal voorts iemand, speciaal belast
'met de behartiging van.de belangen der rede-
rijkersvereenigingen, worden verbonden.
thans minder dan ooit verantwoord ziin en
zonder overdrijving'misdadig genoemd kun
nen worden. De betere groenten worden aan
de menschen, die het betalen kunnen en
willen tegen abnormaal hooge prijzen- ver
kocht, de rest is voor de menschen met
een smalle beurs. Met begrijpelijke zorg
hebben de verantwoordelijke autoriteiten
dezen gang van zaken gade geslagen en de
maatregelen, die thans getroffen worden en
die helaas hoognoodig blijken, getuigen wel.
dat men het kwaad met wortel en al wil
uitroeien. Bij verordening afgekondigd in
het dezer dagen verschenen Voedselvoorzie-
ningsblad is een regeling geschapen, die ten
doel heeft de verdeeling van groenten vas
ter in de hand te krijgen. Van de geboorte
tot aan het graf van de groente van teler
dus tot consument, zal de geheele' loop van
het product worden nagegaan en vastgelegd.
De télers worden gecontroleerd, de veilin
gen, de grofesiers en ten slotte de handelaren.
Op deze wijze hoopt men een einde te
maken aan een kwaad, dat uiteindelijk on
houdbaar was 'en bovendien ons volk on
waardig. Te lang reeds parasiteeren de
zwarte-handelaren en de profiteurs op ons
volk. Maar reeds te lang ook zijn er nog
altijd volksgenooten, die zicli, .vrijwillig of
gedwongen, dat kan hier in het midden ge
laten worden leenen tot har.dlangersdien-
sten aan deze a-sociale elementen. Want
men kan een nog zoo kostbaar controle-'
apparaat opbouwen, wanneer de overheid
niet den steun en het vertrouwen van het
publiek geniet, hebben al deze maatre
gelen weinig succes.
Wanneer het publiek eindelijk zijn be
lang inziet en niet. koopt op de zwarte markt
of tegen ongeoorloofde prijzen, dan kan er
spoedig een einde komen aan vele thans
onhoudbare toestanden.
z.
De mannen van het Vrijwilligers Legioen
Nederland, die aan het Oostelijk front staan
zuilen met de Kerstdagen wederom verrast
worden met een pakket, bevattende veler
lei artikelen, wêlke^ zy best kunnen ge
bruiken. De commandant van het Vrijwil
ligers Legioen Nederland, luitenant-gene
raal H. A. Seyffardt, toonde zijn belang
stelling voor4het'gereedmaken dezer Kerst
pakketten. (Polygoon/Meijer Pax Holl.-c)
Naamgeving aan pasgeborenen
Aanwijzingen aan ambtenaren van den
Burgerlijken Stand.
De Secretaris-generaal van het Departement
van Justitie heeft aan de am.btenaren van dep
Burgerlijken Stand een circulaire doen toe
komen, waarin o.m. het volgende wordt ge
zegd: -r v
„In den laatsten tijd is het voorgekomen,
dat de naamgeving aan pasgeborenen door de
ouders in dezen zin wordt misbruikt, dat daar
in door een opeenhooping van pan het jong
ste verleden herinnerende persoonsnamen een
politieke gezindheid tot uitdrukking wordt
gebracht. Het is duidelijk,«dat een zoodanige
naamgeving niet alleen als een ongewenschte
demonstratie moet worden beschouwd, welke
de Duitsche overheid tot het nemen van maat
regelen tegen de demonstranten aanleiding
zou kunnen geven, doch tévens slechts kan
plaats vinden met medewerking van de ambte
naren van den Burgerlijken Stand, die als ge
volg daarvan een zekere medeverantwoorde
lijkheid op zich laden. Om deze reden acht ik
net noodzakelijk, u op te dragen de belang
hebbenden in voorkomende gevallen op het
bovenstaande te wijzen. .Wanneer de ambte
naar er niet in mocht slagen, den aangever
van zijn voornemen om een aantal dergelijke
namen aan een pasgeborene te géven, af te
brengen, dan dient eer. geboorteakte te wor
den verleden, waarin alleen de eerste der-ge
kozen voornamen wordt vermeld.
Ook'andere namen, waaruit een openlijke
uitdaging van de Duitsche overheid blijkt,
zooals Franklin, Wington e.d. zijn niet toe
laatbaar. In een zoodanig geval zal een akte
woz;den opgemaakt, welke alleen bevat hetzij,
indien onder de gekozen voornamen een of
meer mochten voorkomen, waartegen geen
bezwaar kan worden gemaakt, deze namen,
hetzij al naar het geslacht van den geborene,
den eersten naam des vaders of dien der
moeder".
Uitzending van boeren door
de N.O.C.
Aan welke eïschen zii moeten voldoen.
Het hoofd van de afdeeling „Landbouw"
van de Nederlandsche Oost Compagnie heeft
een uiteenzetting gegeven met betrekking tot
de voorwaarden waaraan boeren móeten vol
doen om voor uitzending in aanmerking te
komen. De betrokkenen n^oeten werkelijk boer
zijn, d.w.z. zij moeten op de hoogte zijn van
het boerenbedrijf in zijn geheel. Want slechts
dezulken kunnen straks als opzichter, en
later als Stutzpunktfuehrer, leiding geven.
Darnaast is natuurlijk ook plaats voor assis
tenten, terwijl eveneens land-- en tuinbouw
personeel dat. bijzonder bekwaam is op een
bepaald gebied (veehouderij, paardenfok,
schapenteelt, pluimveeteelt, tractordrijvers,
vaklieden voor drooginstallaties enz.) voor
uitzending in Aanmerking komen.
Met het oog op hetgeen van hen in het
Oosten gevergd zal worden, is het de bedoe
ling nog een tusschenphase in te lasschen in
den vorm van een vooropleiding van twee
of drie maanden, te volgen aan een hier te
lande op te richten scholingsinstituut. Uiter
aard zal hun het „boeren" daar niet geleerd
worden dat moeten ze reeds in zich heb
ben. Het onderwijs zal hoofdzakelijk bestaan
in onderricht in Duitsch, Russisch en Poolsch,
den omgang met wapens, het bijbrengen van
eenige kennis betreffende landbouwboekhou
ding en van theoretische kennis op landbouw
gebied. Hierna vertrekken ze naar Oost-Euro
pa, naar het Noorden, Wilna in Litauen of
naar het Zuiden, Rowno, waar de scholings-
bedrijven gelegen zijn Deze hebben al naai
gelang de streek een geheel verschillend ka
rakter.
Bij Wilna heeft de N.O.C. voor deze tus-
schenopleiding beslag kunnen leggen op het
landgoed Wahat. Voor "een opleiding hier, die
een half tot een heel jaar duurt, komen alleen
die ongehuwde boeren in aanmerking, die een
goede algemeene ontwikkeling hebben en
een middelbare landbouwschool hebben afge-
loopen. In het scholingsbedrijf te Rowno,
duurt de opleiding rüim een maand. Eenmaal
klaar, worden de mannen door Duitsche in
stellingen op arbeidsovereenkomst overgeno
men tegen een geldelijke belooning, welke
overeenkomt met die voor den Rijksduitschen
boer in gelijke functie. De sociale verzorging
van deze boeren en hunne verwanten blijft
echter loopen over de Nederlandsche Oost
Compagnie.
DE AMATEUR DANS- EN AMUSEMENTS
ORKESTEN.
In aansluiting op het bericht omtrent de
vergunning voor amateur dans- en amuse
mentsorkesten. deelt het departement van
olksvoorlichting en kunsten nog mede, dat
dit besluit in werking treedt op 19 Nov. a.s
Verzoeken tot het verkrijgen van een ver
gunning moeten schriftelijk worden inge
diend bij dat departement en bevatten
1. Den naam ébn het dans- of amusements
orkest, voor het optreden waarvan vergun
ning wordt gevraagd; 2. den naam en het
adres van dengeen, die met de leiding "van
het orkest is belast 3. de namen en dé
adressen van de leden van het orkest.
Het besluit is niet van toepassing op dans
en amusementsorkesten waarvan alle leden
uitsluitend het beroep van amusements
musicus uitoefenen.
VERORDENING VOOR HEFFING EN
INVOERING VA*f BRUGGELD.
Bij besluit van den Burgemeester der
gemeente Haarlem is een nieuwe verorde
ning op de heffing en invordering van brug
geld in .de gemeente Haarlem vastgesteld,
als verlenging van de met 1 Januari 1943
afloopende vorige verordening hierop.
De verordening behelst o.m. artikelen,
waarin bepaald wordt, dat bruggeld ver
schuldigd is voor elk vaartuig waarvoor
een brug geopend wordt en voor. elk vaar
tuig. dat door een al geopende^ brug va
rende, naar oordeel van den brugwachter
zoo groot is, dat ten allen tijde dé brug
ervoor geopend zou moeten worden. Het
tarief is als volgt vastgesteld: op werkda
gen tusschen 6 en 22 uur: 15 cent; op werk
dagen tusschen 22 en 6 uur: 25 cent; op
Zon- en algemeen erkende Christelijke
'eestdagen en op Nieuwjaarsdag: 50 cent
De schipper, gezagvoerder, eigenaar of be
heerder van het schip ?s het bruggeld ver
schuldigd. Uitgezonderd zijn: vaartuigen
recntstreeks in dienst van het Rijk, de pro
vincie Noord-Holland of de gemeenb-
Haarlem en vaartuigen welke zich op last
van hef. Hoofd van den Havendienst naar
een andere plaats begeven.
Verder is bepaald, dat de Burgemeester
m bijzondere gevallen op gronden van bil
lijkheid of gemeentebelang vermindering
of kwijtschelding van het bruggeld kan
verleenen. Het bruggeld moet worden vol
daan vóór de opening of tijdens het door
varen door de brug. Bij weigering of
nalatigheid van het voldoen van het geld,
kan de brug of de volgende brug gesloten
worden gehouden.
BALANSEN VAN WONINGSTICHTINGEN
GOEDGEKEURD.
De burgemeester heeft besloten de balans
oer 31 December 1941 en de verlies- en
winstrekening over 1941 van de 46 ar-
oeiderswoningen van de woningstichting
..Luctor et Emergo" goed te keuren, als
mede die van de 74 en 318 arbeidswoningen
sn de I}1 middenstandswoningen der wo
ningstichting „Patrimonium".
AANSCHAFFING SCHOOLBOEKEN.
Voor de aanschaffing van een aantal
Duitsche boekjes ten behoeve van de Cen-
'rale school no. 1, heeft de burgemeestes
besloten alsnog een bedrag van ten hoog:
ste f 75,beschikbaar te stellen.
DE HEER L. M. GEERS, HALTECHEF VAN
DE N.Z.II.T.M. MET PENSIOEN.
Na 38 jaar plichtsgetrouwe en nauwgezette
dienstvervulling is de heer L. M. Geers, laat
stelijk haltechef van de N.Z.H.T.M. in de
Tempeliersstraat met pensioen gegaan. Op
den laatsten dag hebben superieuren en col
lega's hem ten afscheid een kleine huldiging
bereid m het dienstgebouw aan de Tempe-
lierastraat. Daarbij heeft eontroleur Mulder
hartelijke woorden van waardeering en hoog
achting gesproken. Tot slot bood spr. hem
namens allen een fraai cadeau aan.
De heer Geers dankte met eenige welgeko
zen woorden.
Wij vernemen nog dat de heer Geers onge
veer 30 jaar haltechef in Zandvoort; was,
waar hij tevens lange jaren lid van den ge
meenteraad was als vertegenwoordiger van de
vroegeée R.K. Staatsparty. Ook in het katho
lieke leven nam hij een vooraanstaande plaats
m. Vervolgens was hij acht jaar haltechef in
Haarlem.
De heer Geers is thans opgevolgd door den
heer J. van Altena, die ook reeds 29 jaar bii
de N.Z H.T M. verbonden is.
Wij wenschen den heer Geers een welver--
diende rust toe en hopen, dat hij nog vele
jaren in volle gezondheid van zijn pensioen
zal mogen profiteeren.
GEBEDSWEEK.
Men schrijft ons:
Zooal6 dat al jaren de gewoonte is, is de
tweede week van November een week des
gebeds voor het werk der Christen Jonge
Mannen- en Christen Jonge Vrouwen- en
Meisjesvereenigingen in ons geheele land
Van Maandag 9 tot en met Vrijdag T3 No
vember wordt er dagelijks een korte bijeen
komst gehouden op de plaats en den tijd
van de Alle-Dag-Kerk, d.w.z. in de Con
sistorie van de Groote Kerk, van half vier
tot vier uur.
In deze diensten zullen voorgaan leden
der Vereenigingen en wel: Maandag: mevr
R. C. Ekering Eeftinck Schattekerk; Dins
dag: ds. E. Hagen: Woensdag: zuster P
Breen: Donderdag: mevr. C. d'Engelbron-
nerv. Reede v. Oudshoorn; Vrijdag: de
neer H. Vis.
Verduisteren van 17 tot 7.50 uur
9 Nov.: zon op 7.19. onder 16.58 uur
maan op 8.26, onder 18.02 uur
10 Nov.: zon op 7.51, onder 16.57 uur
maan op 9.43, onder 18.47 uur
Heldenehrenfeier van de
Ortsgruppe Haarlem der
N.S.D.A.P.
In de groote zaal van Jiet Concertgebouw
vierde Zondagmorgen de' Ortsgruppe Haar
lem der N.S.D.A.P. het „Heldenehrenfeier".
waarbij alten die hun leven offerden voor het
Nationaal-Socialisme en het Duitsche Rijk
herdacht werden.Een, vertegenwoordiger van
den Beauftragte voor de provincie Noord-
Holland, de commissaris der provincie mr. A.
J 'Backer, de burgemeester van Haarlem
S. L. A Plekkcr, autoriteiten van gemeente
en provincie, functionarissen en leden der
N.S.D A,P. en N.S B. en leden der Weermacht
woonden de plechtigheid bij
Op het met groen en pariijvlaggen versier
de podium stond een borstbeeld van Adolf
Hitler en boven het podium hing het IJzeren
Kruis van 1939, opnieuw ingesteld bij den
aanvang van dezen oorlog. Na de plechtige
intrede der vaandels speelde een Luftgau-
orkest de ouverture Tannhauser, waarna een
lid der Hitler-Jugend, Ludwig Gerisch. „Dem
Gedachtnls der Toten" van Karl Robert Popp
voordroeg.
Als eerste spreker voerde Gauhauptstelle-
leiter Ilelnecke uit Den Haag het woord. Hij
noemde de offers die gema'akt werden in den
strijd voor Duitschland: de twee millioen doo-
tjen uit den oorlog 1914/18, de offers der Na-
tionaal-Socialisten op den 9den November
1923 te München gemaakt bij de Feldherrn-
halle en de offers, die gemaakt zijn in den
strijd voor het Nationaal Socialisme. Vanuit
München, \vgar pa den oproep van den Führer
de Nationaal Socialisten zich verzamelden en
van waaruit de strijd begon, werd geheel
Duitschland doordrongen van de Nationaal-
Socialistische idee. Het hoogtepunt kwam in
1933, toen de idealen werkelijkheid konden
worden. Voor den strijd voor het Nationaal-
Socialisme gaven groote mannen als Horst
Wessel hun leven. In 1933 begon de nieuwe
groote strijd, die tenslotte van Duitschland
een nieuwe staat maakte, de Nafcionaai-Socia-
listische Staat, de eerste staat met een ware
volksgemeenschap.
Sedert drie jaren vecht Duitschland in een
nieuwen oorlog tegen den vijand, die reeds
in den vorigen oorlog haar vernietiging wilde.
Ontelbare Nationaal-Socialisten trokken deo
wapenrok aan om zich in te zetten voor het
Rijk. Thans staan op land, op zee en in de
lucht de Duitsche soldaten, bewust van de
zege. In dit uur van bezinning is er thans allen
grond die helden te gedenken, die thans in
Noord-Afrika en in het Oosten strijden voor
Duitschland. Vervolgens herdacht spreker de
gevallenen van den 9den November 1923. waar
na hij eindigde met de woorden: wij herden
ken thans de twee millioen gevallenen uit den
vorigen oorlog, wij herdenken hen die een
bloedoffer gaven voor de beweging, die offer
den in dezen oorlog, wij herdenken allen die
offerden voor volk en Rijk en voor onze kin
deren.
.Nadat een koor,van meisjes der B.D.M. en
van jongens der Hitler-Jugend gezongen had
sprak de Ortsgruppenleitër der N.S.D.A.P. te
Haarlem Gerisch een slotwoord. In gevoel
volle woorden schilderde hij den strijd, waar
in iedere doode maant to. vechten en offe
ren. Bij gedacht de gevallenen uit den vorigen
oorlog, voor wier graven wij thans staan, en
die vielen voor. het rijk der toekomst en hij-
gedacht hen die in dezen tijd Zich geven voor
ons. Voor hen gelden de woorden .Kamara
den. Ihr habt doch gesiegt!" Hij eindigde zijn
rede met de woorden- „Wij groeten onzen
Führer als eerste strijder voor de eenheid
van het Rijk en als d e strijder voor ons tegen
het allesvernietigende Bolsjewisme. Sieg
Heil!"
De plechtigheid werd vervolgens gesloten
met het zingen van „Deutschland über alles
in der Welt" en het „Horst-Wessellied", waar
na de vaandels plechtig de zaal werden uitge
dragen.
Wij verdèlgen radicaal
alle ongedierte.
Cen. Croojéstraat 135, Tel. 11657
TENTOONSTELLING BIJ VAN
WISSEIANGH Co. TE AMSTERDAM.
Werken van Mavius Bauer.
Een schilder van het Oostersche leven.
Marius Bauer is onder zijn tijdgenooten
een bijzondere figuur geweest. Dit blijkt niet
alleen uit zijn voorkeur voor Oostersche tafe-
reelen, maar ook uit de wijze waarop hij
deze op het doek of op 't papier bracht en
bovenal spreekt dit uit het wezen .van zijn
kunst.
Bauer was een schilder met fantasie. Het
Oosten heeft hem een onuitputtelijke bron
voor zijn kunst geschonken. Wat hij in de
wonderlijke landen van den „Duizend en één
Nacht" en zooveel andere boeiende- verhalen
gezien, gehoord of in verbeelding beleefd had,
heeft hij in zijn werk tot een fantastische
droomenwereld saamgeweven.
De ruime, rustige zalen van den kunsthan
del van Wisselingh te Amsterdam, waar een
veertigtal schilderijen en aquarellen, alsmede
een collectie etsen geëxposeerd is, bieden den
bezoeker een uitnemende gelegenheid zich in
de kunst vqn dezen droomer te verdiepen.
Daar ziét men den groot-vizier uitrijden
omstuwd door zijn gevolg en hoe sprankelend
heeft hij met zijn vlotte toetsen en toetsjes
de saamgedrongen ruitergroep en het gewir
war der wapens weergegeven. Bauer was een
meesterlijk schilder en teekenaar van groe
pen en volksmenigten. Men kan dit herhaal
delijk op deze tentoonstelling vaststellen.
"Brillant van kleur Is de weergave van het
graf der kalieven te Cairo met eenige ooster
lingen op den voorgrond, wier vaandels door
parelend licht omrand worden.
De teerste kleurenharmonie bereikte hij in
de licht getoonde werken, zooals het schil
derij met het slanke vrouwefiguurtje in geel
gewaad en vooral ln de fijne visie van een
wachter, die leunend tegen een muur, ge
duldig uitkijkt over het verre land.
Dat de lichte. doorzichtige aqüareltonen
voor hem geschapen waren, ziet men aan de
mooie aquarel met de in trance voortschrij
dende Chineesche priesters en aan den opium
schuiver. die door een versta'rrende droom
bevangen is. Telkens wordt men hier die ge
heimzinnige machten van het „Oosten gewaar,
die voor ons zoo raadselachtig zijn. Men be
leeft 2e niet minder sterk in de magere,
riizige figuren der biddende derwischen, die
naar 't schijnt door een magische kracht
verstëend zijn.
Grootsch van licht- en schadum partyen is
de aquarel met het wachtende paard in een
straatje te Stamboel.
Als etser is Bauer niet minder gewaardeerd.
Hij verstond de charmante kunst van het
.flaneeren" met de etsnaald Het is of hij de
afereelen zonder eenige moeite heeft neer
geschreven. Hij was al even meesterlijk in het
/eekenen van kleine, levendige impressies als
in het samenstellen van groote. grandioze
composities, zooals de bekende ets met de
badende Oosterlingen in den heiligen Ganges.
Welk een weelde van architectuur spreidt hij
hier ten toon in gebouwen, koepels en beeld
houwwerken met het wemelende volk aan
hun voet. Op een andere ets heeft- hij de
hadende hindoes los en ongedwongen weer
gegeven Verrassend van licht en donker is
een volgend blad met Oosterlingen, die met
vaandels, trommen en fluiten in een Rem-
brandtiek licht verschijnen en hoe rijk van
detailleering is de ets. die een kijkje gunt
1 het nortaai eener moskee
Tal van kleinere etsen brengen den bezoe
ker vaak midden in het volksleven en houden
hem-nog langen tijd bezig. -
JMT R VOSKUIL.
