Het huurbeschermings-
besluit in de rechtspraak
Stadsn
leuws
Het tooneel van vroeger.
Het concrete begin: de eerste
schouwburg.
WH willen de laatste zijn om te beweren
aat het tooneel in de Nederlanden eerst
begon te leven in 1617, toen dr, Samuel I
Coster ziin Eerste Nederduitsche Academie
stichtte, of twintig jaar latei-, toen dit in- i
stituu: overging in den Amsterdamschen 1
schouwburg. De late middeleeuwen reeds
zijn een periode van intensen bloet. doch we
willen in deze rubriek het in de kerk of op
jaarmarkten vertoonde drama buiten be
schouwing laten en dus daar een begin zien.
waar hel tooneel een maatschappelijke
factor wordt, die in principe los staat van
andere instellingen, zij het niet van andere,
religieuse of politieke invloeden.
Het rederijkerswezen had zich ten onzent
(wij spreken over de hoofdstad) geconcen
treerd in twee „kamers'': de oude kamer
„De Eglantier", die het devies ..In liefde
bloeijende" en de jongere Brabantschc
kamer, die de zinspreuk „Tot levender
jonst" voerde. De literaire verdiensten van
deze kamers worden licht overschat, wan
neer men vermeldt dat Hooft in zijn jeugd
enkele zijner treurspelen door de oude
kamer liet opvoeren; men vergete niet, dat
Hooft's belangrijke productie eerst begint,
na zijn lidmaatschap van De Eglantier. Wal
groote prestaties vrijwel onmogelijk maakte,
was de tweedracht, ontstaan doordat vooral
de oude kamer steeds nieuwe leden aan
nam, lieden wien het minder om de kunst
dan om pret en drinkgelagen te doen was
en die den invloed der waarachtig kunst-
lievenden sterk verminderden. Een belang
rijk stuk cultuur dreigde teloor te gaan,
indien niet de man gevonden werd, die een
hechtere organisatie van het verouderde
rederijkerswezen vermocht op te bouwen.
Die man meldde zich in den persoon van
dr. Samuel Coster, de intieme vriend van
alle groote dichters in de eerste helft der
zeventiende eeuw, een bemiddeld minnaar
der kunst, zelf schrijver van eenige ver
dienstelijke stukken. Hoewel hij niet alleen
de medewerking van zijn vrienden Hooft,
Vondel. Breeroo en Starter verkreeg, maar
ook die van vele ernstig willende leden
der oude kamer, wilde dr. Coster volkomen
breken met de tradities der rederijkers. Zijn
nieuwe stichting heet dan ook niet een
„kamer"', doch kreeg den naam van Eerste
Nederduitsche Academie.
Voortdurende oneenigheid tusschen de
predikanten en het Amsterdamsche stads
bestuur gaf Coster wind in de zeilen. Daar
de predikanten zich steeds vijanden toonden
van het tooneel, had de Academie de bur
gemeesters op haar hand. Zij schonken hem
een stuk grond aan de Keizersgracht, tus
schen de Beerenstraat en de Runstraat en
hier liet Coster het eerste gebouw optrek
ken dat in Holland den naam schouwburg
verdiende al was het dan ook geheel
van hout opgetrokken. Op den eersten
October 1617 werd het geopènd met een
voorstelling van „De moord op den Prins
van Oranje" door G. van Hoghendorp.
Eén traditie nam Coster over. Sedert jaar
en dag was het gewoonte, dat het Oude-
mannén- en Vrouwenhuis de kosten der
rederijkersvoorstellingen droeg en daarvoor
ook de winsten in ontvangst nam. Het be
stuur hief daartoe een entreegeld van drie}
stuivers per bezoeker. Coster, op zijn beurt,
sloot een contract met de regenten van het
Burgerweeshuis, die een derde der kosten
zouden dragen en daarvoor na zes jaar de
winst met de theaterdirectie zouden deelen.
Later werd de Academie zelfs geheel het
eigendom der regenten, die het gebouw voor
6850 gulden van dr. Coster overnamen.
De bemoeiingen der stedelijke liefdadig
heidsinstellingen bleven zich doen gelden,
nadat in 1632 de Academie en het nog be
staande deel der oude kamer vereenigd
waren. En nog lang bleven deze staan, na
dat de Academie, in overleg met het stads
bestuur besloot, haar schouwspelhuis om
te bouwen, dat fl. 29.103 beliep, ruim vier
maal de koopsom van het oude gebouw!
Den 3en Januari 1638 werd de nieuwe
schouwburg die vrij algemeen als de
eerste werkelijke Stadsschouwburg wordt
beschouwd geopend met een opvoering
van Vondel's „Gijsbreght van Aemstel". We
mogen de doopmoeilijkheden van dit treur
spel, dat als Kerststuk geschreven werd,
doch dat door de tegenwerking der predi
kanten eerst na Nieuwjaar vertoond kon
worden, bekend genoeg veronderstellen.
K.
Statirfnsroover gearresteerd.
De Amersfoortsche politie kreeg van het
station telefonisch bericht, dat uit Zwolle
bericht was ontvangen, dat op het station
aldaar een hoeveelheid boter was gestolen.
Men vermoedde, dat een reiziger, die in den
trein ZwolleAmsterdam was gestapt, zich
met deze boter uit de voeten wilde maken.
Daarom werd de recherche verzocht een
oogje in het zeil te houden. De man verliet
in Amersfoort den trein en werd,- toen hij
het station wilde verlaten, aangehouden
en naar het politiebureau overgebracht. Hij
bleek in het bezit van de boter te zijn,
De man, zekere R.„ afkomstig uit Arn
hem, bekende bij zijn verhoor zich aan 26
stationsdiefstallen te hebben schuldig ge
maakt en op 20 stations, welke hij met name
noemde, koffers te hebben gestolen. In ver
band met den boterdiefstal is hij naar
Zwolle overgebracht.
OVERDRACHT BEVOEGDHEDEN
BEDRI.TFSVF.REENIGINGEN
AAN HET N.A.F.
De Secretaris-generaal van het departe
ment van Sociale Zaken heeft bepaald, dat
de bevoegdheden, welke in de statuten en
reglementen eener overeenkomstig de be
palingen der Ziektewet en der Kinder
bijslagwet erkende bedrijfsvereeniging.
zooals die statuten en reglementen luidden
op 10 Augustus 1941, waren toegekend aan
organisaties van werkgevers, met ingang
van 18 November j.L op het Nederlandsche
Arbeidsfront zijn overgegaan.
TWEE AMSTERDAMSCHE KINDEREN
ZOEK.
De chef van het bureau Kinderpolitie te
Amsterdam verzoekt namens de ouders, de
opsporing en terugbrenging van Antonie
Zoet, oud 16 jaar, die sedert 14 dezer wordt
vermist. Hij is pl.m. 1.65 M. lang, bloots
hoofds, heeft een tenger postuur, gezonde
gelaatskleur, zwart haar, donkere oogen,
en is gekleed in grijze winterjas, geruite
plus-fours, blauw overhemd, zwarte kousen
en zwart lederen pantoffels. Voorts wordt
de opsporing verzocht van Cornelia Kruis
haar, oud 15 jaar, die sedert 7 November
5.1. wordt vermist: Haar signalement luidt:
flink postuur, bol gezicht, gezonde gelaats
kleur; donkerblond haar. donkere oogen.
zwarte mantel, gebloemde jurk, zwarte lage
schoenen en beige kousen, blootshoofds.
Riet snijden in de uiterwaarden langs de groote rivieren. Vele handen vinden werk
bij het snijden en het tot bossen binden van het riet, waarvan op velerlei wijze een
nuttige gebruik wordt gemaakt. (V.N.P. Zeijlemaker Pax Holland c)
AGENDA
DONDERDAG 19 NOVEMBER
Stadsschouwburg: Weensche revue „Melodie
der Liebc", 7.30 uur.
Luxor Theater: „Allotria", 2.30, 6."30 en 8.45
uur. Toegang 18 jaar.
Rembrandt Theater: „Wiener Blut". 2.30.
6.30 en 8.45 uur. Toegang 14 jaar.
Palace: „De model-echtgenöot", 2.-, 6.30 en
8.45 uur. Toegang 18 jaar.
Frans Hals Theater: „De roman van een
dokter", 2.30. 6.30 en 8.45 uur. Toegang
14 jaar.
Moviac: „S'.otaccoord". 2.30. 7 en 9 uur.
Toegang 18 jaar.
VRIJDAG 20 NOVEMBER.
Stadsschouwburg: Ballet Tilly Sylon. 7.30 u
Bioscopen: Middag- en avondvoorstellingen
(nieuw programma).
W.n. Hoofdredacteur: J. V Baudewyns. Haar
lem (afw.). Plaatsvervangend Hoofdredacteur en
Stad: F. C. Derks, Haarlem. Chef van Dienst en
Binnenland: S. R Kuiper, Haarlem. Sport en
Stad: A. overmeer. Heemstede. Buitenland: J. C.
van der Laag. Heemstede. Haagsch Redacteur: B.
Korsten. Heemstede. Stad en reportage: J. A.
Steen Jr., Zandvoort, Nieuws en reportage voor
Velscn en omgeving: J. J. K. van Baarsel, IJmul-
den. Advertenties: D. A, J. Spek, Haarlem.
Zooals bekend mag worden verondersteld,
worden in art. 2 var. het Huurbeschermings-
besluit een aantal motieven genoemd, waarop
een vordering tot ontruiming van een onroe
rend goed kan worden toegewezen. De inter
pretatie van de desbetreffende bepalingen be
rust uitsluitend bij den rechter (in de meeste
gevallen den kantonrechter). Langzamerhand
heeft zich ter zake een belangwekkende ju
risprudentie ontwikkeld: het leek ons daar-
nuttig enkele uitspraken van kantonrech
ters nader te beschouwen, waarbij zal opval
len, dat ook in dezen sector van de recht
spraak niet immer gesproken kan worden van
uniformiteit in de beslissingen.
In een ontruimingsprocedure te Arnhem
kwam vast te staan, dat de gedaagde huurder
zonder nadere motiveering aan eischer-ver-
huurder schriftelijk de huur had opgezegd.
Niettemin meende de huurder een beroep te
kunnen doen op het Huurbeschermingsbesluit.
De kantonrechter was vanoordeel, dat het
beroep op het Besluit niet opging, wijl de op
zegging van den huurder zélf was uitgegaan.
De strekking van het besluit is, aldus de kan
tonrechter, den huurder het gebx-uiksrecht
over het door hem gehuurde onroerend goed
in bepaalde omstandigheden te waarborgen,
indien het de verhuurder is geweest, die dat
gebruiksrecht heeft willen beëindigen. Het
ware trouwens strijdig met een redelijke uit
legging van een uitsluitend in het belang van
den huurder ingevoerde regeling, om dezen
van die regeling tóch te doen profiteeren,
terwijl de beëindiging van het gebruiksrecht
aan zijn eigen daad, de tevoren gedane opzeg
ging, is te wijten.
Tot een eenigszins andere uitspraak kwam
de Hilversumsche kantonrechter in een ge
val. waarin een huurder, vóórdat het Besluit
bestond., de huur zijner woning had opgezegd,
doch op den bepaalden datum niet vertrok.
De eigenares had de woning intusschen aan
een ander verhuurd en vroeg teneinde
tegenover den nieuwen huurder haar verplich
ting tot oplevering te kunnen nakomen
veroordeeling tot ontruiming, welke elsch
werd afgewezen, omdat naar het oordeel
den rechter ten tijde van de uitspraak geen
der volgens het Besluit noodzakelijke gron
den, waarop ontruiming gevorderd kan wor
den, aanwezig w#s.
Voor denzelfden rechter werd ontruiming
gevorderd van de woning van een huurder,
die destijds was failliet verklaard en na de door
zijn curator gedane huuropzegging het gehuur
de was blijven bewonen. Na ongeveer twee
jaar met dien huurder te hebben voortgesuk
keld. in welken tijd een huurschuld was ont
staan van f 875, had de rechtopvolgster van
den inmiddels overleden huurder, de huur
opgezegd, waarop huurder een gedeelte van
het gehuurde (zijn werkplaats) ontruimde,
doch het woongedeelte in gebruik hield. Nu
den kantonrechter was gebleken, dat bedoelde
huurder inmiddels doordat hij werk had ge
kregen in staat was wekelijks voor het
woongedeelte een vergoeding to betalen, oor
deelde de rechter, dat ofschoon werkplaats
en woning (tezamen één geheel uitmakend)
door verhuurster intusschen aan een ander
waren verhuurd van 3en ouden huurder
de ontruiming van zijn woning niet kon wor
den gevorderd en dat de wanbetaling niet
als van gewicht kon worden beschouwd.
Een eigenaar vorderde voor het Kanton
gerecht te Tilburg ontruiming eener woning
te D-, om deze woning bij zijn huwelijk in
gebruik te kunnen nemen. De kantonrechter
nam in overweging, dat als niet weersproken
vaststond, dat de huurde» op dat oogenblik
geen woning kon krijgen te D. De eischer had
de woning gekocht met het oogmerk die zelf
te gaan bewonen. Zeer zeker waren op den
eischer aldus, volgens den rechter, in het al
gemeen de rechten van zijn rechtsvoorganger
overgegaan, doch hij werd daardoor niet ,,de
verhuurder" in den zin van art. 2 van het
Huurbeschermingsbesluit tegenover den
„huurder", wier economische belangen en
maatschappelijke behoeften als „partijen"
betrokken bij die huurovereenkomst tegen
over elkaar moesten worden afgewogen.
M.a.w.. het ontruimingsreeht gaat door koop
en verkoop niet over van den oorspronkelij-
ken „verhuurder" op den kooper.
ongeveer gelijken geest oordeelde de
kantonrechter te 's-Gravenhage in een soort
gelijk geval.
Lijnrecht hiertegenover staat het oordeel
van den kantonrechter te Schiedam. Art. 1612
,W. brengt mede, aldus deze rechter, dat de
kooper van een verhuurd goed, tenzij anders
is bedongen, opvolgt in alle rechten en ver
plichtingen, uit de huurovereenkomst voort
vloeiende, m.a.w. krachtens genoemd artikel
gaat mèt den eigendom ook de kwaliteit van
den verhuurder op den kooper over, welk be
ginsel sedert de arresten van den Hoogen
Raad van 5 Nov. 1896, no. 6882 en 9 Nov. 1906,
no. 3453, vrij algemeen door de rechtspraak
is aanvaard. Genoemde rechter ziet niet in,
dat op dit algemeen beginsel door het Huur
beschermingsbesluit inbreuk wordt gemaakt,
en zulks is volgens hem ook niet uit het be
sluit te lezen.
Deze rechter kan dan ook niet aannemen,
dat onder „de verhuurder", bedoeld in art. 2,
lid 1, sub 2o van het besluit, niet zou vallen
de kooper. die den oorspronkelijke!! verhuur
der in deze kwaliteit is opgevolgd.
Een filiaalhouder te 's-Giavenhage had met
zijn patroon een arbeidscontract gesloten,
waarbij o.a. was overeengekomen, dat hij als
filiaalhouder de zich bij den winkel bevinden
de woning mocht gebruiken gedurende zijn
diensttijd. De dienstbetrekking was nu ge
ëindigd. evenzoo dus het gebruiksrecht van
de bedoelde woning. Daar de filiaalhouder de
woning toch bleef gebruiken, eischte zijn ge
wezen patroon veroordeeling tot ontruiming,
daar de nieuwe filiaalhouder als zoodanig bij
den winkel moest wonen. De kantonrechter
meende de woorden van het besluit „voor
eigen gebruik" ruim te kunnen interpretee
ren en gaf aan deze woorden de beteekenis,
dat daarmede ook in bepaalde gevallen het
gebruik van eigen zaak is bedoeld. De om
standigheid, dat niet de verhuurder persoon
lijk. doch de filiaalhouder de woning moest
betrekken, veranderde niets aan het feit, dat
de verhuurder de woning voor eigen gebruik
behoefde, haar immers nobdig had voor zijn
eigen zaak, voor zijn risico en rekening ge
dreven door een door hem aangestelden be
heerder.
In een andere procedure te 's-Gravenhage
overwoog de rechter, dat de huur was opge
zegd. omdat de eigenaar wilde verhuren aan
zijn dochter en schoonzoon, De eigenaar was
Panorama van Tunis, waar de Duitsche en
Italiaansche troepen met volledige goed
keuring van de Fransche burgerlijke en
militaire autoriteiten aan land zijn gegaan.
(Polygoon Pax Holland c)
van meening, dat zulks gelijk te stellen was
met het noodig hebben van de woning voor
eigen gebruik. Deze meening achtte de rech
ter echter onjuist, daar de woning niet noo
dig was voor het eigen gezin van den eige
naar, doch juist omdat zijn dochter zijn gezin
zou verlaten en met haar echtgenoot een
nieuw gezin» wilde vormen.
In verband met ons onderwerp zij nog
meld, dat tegen uitspraken van den rechter
geen hooger beroep, noch beroep in cassatiei
open staat, behoudens cas&tie in het belang
der wet.
Drs. D. W. VAN HOUT.
Bureaux afvoer
burgerbevolking.
Het Centraal Bureau Afvoer Burgerbe
volking, is gevestigd Parkstraat 18 en
Oranjestraat 10, Den Haag. President-direc
teur is mr. H. W. J. Mulder, voorzitter van
de commissie burgerbevolking. Directeuren
zijn J. F. F. Götz en mr. J. Heusdens.
Waarnemend commissaris afvoer burger
bevolking Noord-Holland is J. van der
Pluym, Alkmaar. Substituut-commissaris
voor Haarlem: mr. J. J. van der Lip te
Santpoort. Het evacuatiebureau Noord-Hol
land is gevestigd te Alkmaar, St. Laurens-
straat 3, directeur J. van der Pluym.
Het evacuatïebureau Zuid-Holland is ge
vestigd Jan van Nassaustraat 80, Den Haag.
Directeur is J. Ph. P. Holtrop.
KORT NIEUWS
Te Amsterdam is in de le Boomdwars
straat een vrouw bij het glazenwasschen
van de derde verdieping uit het raam op
straat gevallen. Met een schedelbreuk en
andere zware kwetsuren is zii naar het
Binnengasthuis vervoerd.
Nog ongelukkiger was de afloop van een
val. welke een 50-jarige Diemenaar voor
een loket van het Muiderpoortstation maak
te. De man kreeg eveneens een schedel-
basisfractuur en overleed na enkele oogen-
blikken.
De Amersfoortsche Kei, die in de oorlogs
dagen 1940 van ziin voetstuk is gestooten
en begraven in een der plantsoenen, zal
dezer dagen weer worden opgegraven.
De kei komt nu te staan op het Markt
plein binnen de oude veste.
De posterijen brengen een serie herden
kingspostzegels in omloop ter gelegenheid
van den ISOsten verjaardag van den be
roemden componist Rossini. Deze serie om
vat vier waarden: 0.25, 0.30, 0.50 en 1 lire.
Dieven zijn, na een ruit te hebben in
geslagen, een horlogéwinkel in de Staal-
straat te Amsterdam binnengekomen. Zij
hebben er 150 horloges gestolen, w.o. drie
gouden, die ter reparatie door klanten waren
afgegeven, alsmede 10 wekkers en 10 klok
ken, tezamen ter waarde van 2500.
Een radiozaak aan de Plantage Parklaan
te Amsterdam kreeg eveneens inbrekers op
bezoek. Zii maakten er o.a. 5 radiotoestel
len en een party loodkabel buit, tot een
waarde van 885.
De rechtbank te Amsterdam heeft twee
mannen, die een bakker hadden opgelicht,
elk tot zes maanden gevangenisstraf ver
oordeeld.
Zij hadden den bakker, die in relatie
stonii met zwarte handelaren, vier vaten
boter voor 1900 verkocht. Toen de bakker
de vaten opende bleken deze slechts puin
en zaagsel te bevatten!
Te Roermond is in den ouderdom van
jaar overleden mgr. dr. G. A. H. Bau-
duin, vicaris-generaal van het bisdom
Roermond, oud-president van het Groot-
Seminarie.
De diensttijd van den Noorschen ar
beidsdienst is thans verlengd van drie tot
zes maanden. Het volgende jaar zal ook de
arbeidsdienstplicht voor jonge vrouwen
worden ingevoerd. Het contingent, dat dan
elk jaar zal opkomen, zal dan ongeveer
40.000 bedragen. De chef van den Noor
schen arbeidsdienst heeft ten slotte nog
meegedeeld, dat er op het oogenblik voor
200.000 man werk is.
In Gotenborg is Dinsdag een nieuwe
Zweedsche onderzeeër in aanwezigheid van
den opperbevelhebber van de Zweedsche
marine, vice-admiraal Tamm, en den op
perbevelhebber van het leger, generaal
Thörnell, van stapel geloopen.
Ter bescherming van de kunstschatten
en kostbare schilderijen, zijn alle tentoon
stellingen en musea in Marseille gesloten.
De kostbaarste schilderijen, zooals die van
Rubens en Corat, zijn naar homvrüe kelders
overgebracht
Te dure juspoeder en
soepblokjes.
Amsterdamsche fabrikant krijgt
25.000.— boete.
Een fabrikant van extractproducten te
Amsterdam is wegens het verkoopen van
aromablokjes, juspoeder en soepblokjes
door den inspecteur voor de orijsbeheer-
.ching veroordeeld tot een geldboete van
25.000. Tevens werd hem verboden om
gedurende een jaar als verkooper van
aouillon- en extractproducten op te treden.
De inspecteur'besliste, dat de betrokken
producten, hoewel van minderwaardige
samenstelling vergeleken met de voöroor-
logsche aroma-, jus- en soepblokjes, toch
daarmede als soortgelijk zijn te beschouwen
en dus onder de algemeene prijsstop vallen.
Deze beslissing heeft vergaande gevolgen
voor èen groot aantal collega's van den
Amsterdamschen fabrikant, wier producten,
naar een onderzoek in deze branche heeft
uitgewezen, voor het meerendeel eveneens,
boven den prijs van 9 Mei 1949 worden ver
kocht, zonder dat van overheidswege ver
gunning daarvoor gegeven is.
De boete tegen den Amsterdamschen fa
brikant is bepaald naar de bedragen, welke
boven een normaal ondernemersloon en:
boven een normale overwinst in zijn kas
waren gevloeid.
Vaccinatie van vee tegen
mond- en klauwzeer.
Plannen voor een entstofinstituut
zijn gereed.
De directeur van den Veeartsenijkundigen
dienst, dr. B. J. C. te Hennepe, die tevens
veterinair hoofdinspecteur van de volksge
zondheid is, heeft in een radiorede over de
taak van zijn dienst, ook aan de mond- en
klauwzeerbestrijding aandacht gewijd. Hij
zeide, vast overtuigd te zijn, dat ons land
met de nieuwe gegevens der wetenschap
(vaccinatie) naar de andere bestrijdings
middelen voor de ramp van het mond- en
klauwzeer in de toekomst bewaard kan
worden. Tevens deelde hy toen mede, bezig
te zijn, een systeem te ontwerpen, waar
door in korten tijd de voor dit doel benoo-
digde entstof zou kunnen worden bereid.
Een redacteur van het A. N. P. heeft
thans naar den stand dezer plannen bij dr.
te Hennepe geïnformeerd, die zich gaarne
bereid verklaarde, hieromtrent een en an
der mede te deelen.
Wij hebben de zaak "van de voorziening
van Nederland met mond- en klauwzeer-
vaccin al een poosje gereed, althans op
papier, zoo zeide dr. Te Hennepe, en hij
toonde ons den plattegrond van het open
baar slachthuis te Rotterdam met daarop
geteekend in den Zuid-Oosthoek een com
plex met drie stallen en een slachthal, in
totaal 5500 M2. groot, waaruit het entstof
instituut in hoofdzaak zal bestaan. De voor-
loopige jaarlijksche productie kan ongeveer
12000 liter bedragen, doch de capaciteit
iaat een verdrievoudiging toe. Nemen we
aan, dat per dier gemiddeld 50 gram vaccin
noodig is, dan kunnen we dus, om te be
ginnen, entstof maken voor 240.000 dieren,
doch als het moet, kunnen we aan dit in
stituut ook voor ongeveer 750.000 dieren
tentstof maken. Dat is ruim voldoende voor
Nederland.
Dr. Te Hennepe zeide verder, dat men in
verschillende instituten reeds jarenlang
heeft gezocht naar een entstof tegen deze
schadelijke ziekte, maar pas eenige jaren
geleden zijn Deensche en Duitsche onder
zoekers erin geslaagd een bruikbare entstof
te bereiden. Ook in het instituut te Amster
dam zijn entstoffen bereid, die veel beloven
de gelegenheid ontbreekt echter om deze
entstolfen voldoende te controleeren.
In mijn radiorede constateerde ik, dat het
feitelijk onverantwoord is, thans niet tot
vaccinbereiding over te gaan, nu gebleken
is, dat in het buitenland de resultaten met
het nieuwe vaccin gunstig verloopen zijn.
Duitschland, Denemarken, Italië en Zwit
serland zijn ons thans ver voor en de proe
ven met een kleine hoeveelheid in Neder
land gemaakt vaccin zijn eveneens veel
belovend verloopen.
Van Augustus af liggen alle plannen ge
reed, het wachten is alleen op de financiën.
Ik vind het ontzettend jammer en hin
derlijk, dat een vee-rijk land als Nederland
op dit gebied achteraan sukkelt. Het had
heel anders kunnen zijn. Wij hadden thans
ook onafhankelijk kunnen zijn als er vol
doende geld beschikbaar was geweest. Het
buitenland kan ons geen entstof leveren.
Wij zelf zijn echter in staat ruim voldoende
voor ons land aan het geprojecteerde in
stituut te Rotterdam te bereiden en einde
lijk eens af te rekenen met een ziekte, die
ons millioenen en millioenen schade be
rokkend heeft in de laatste jaren. Neder
land kan hier bovenaan staan.
Onlangs verscheen in de bladen een
oproep aan veehouders om zich te melden,
voorzoover zij meenden, dat hun vee niet
ziek was geworden, ondanks besmettings
kansen. Houdt deze oproep ook verband
met uw plannen voor het vaccin-instituut?
Neen, hier betreft het een heel andere
manier om zooveel mogelijk kennis omtrent
de ziekte op te doen. Reeds jarenlang hoort
men onder de boeren, dat op sommige be
drijven het vee geen mond- en klauwzeer
krijgt. Vandaar de oproep aan de boeren
zich te melden voor zoover zij denken in
lichtingen op dit punt te kunnen geven. Er
is een stroom van brieven binnengekomen,
die thans stuk voor stuk worden gecontro
leerd.
Bovendien zijn er ervaringen, die er op
wijzen, dat het verband tusschen bodem,
fdantengroei en dieren, zoowel wat uiter-
ijke, als innerlijke eigenschappen betreft,
veel nauwer is dan men tot nu toe aan
genomen heeft. Bij paratuberculose heb.ber,
we b.v. voor Friesland verband meenen te
vinden tusschen den zuurgraad van den
bodem, de samenstelling van het gras, dat
daarop groeit en het voorkomen der ziekte.
Ik acht het heelemaal niet onmogelijk, dat
Haarlemsche Rechtbank.
Zoon wilde zijn vader
vergiftigen.
Wegens poging tot doodslag tot
iy9 jaar veroordeeld.
De 20-jarige J. T. uit de Haarlemmer
meer stond veertien dagen geleden terecht
wegens poging tot moord. subs, poging tot
zware mishandeling. Hij had n.l. op den
derden Juni van dit jaar zijn vader een
boterham met nicotineconcentraat laten
eten, met het gevolg, dat de vader werd
vergiftigd, hoewel hu direct het kauwsel
van de boterham uitspuwde. Slechts één
dag was de vader ziek geweest.
Hoewel de jongeman veertien dagen ge
leden verklaard had dat het geen poging
tot moord was geweest, had de Officier van
Justitie zes jaar gevangenisstraf geëischt
De Officier was van meening geweest, da*
de poging .tot moord overtuigend was be
wezen en hoewel er een ernstige kwestie
tusschen vader en zoon was, die direct de
oorzaak tot deze vergiftigingspoging was,
kon men toch niet tolereeren in een maat
schappij, dat een jongeman handelde zooals
de jonge J. T,
De raadsman van T., mr. F. van Blerkom,
had naar voren gebracht, dat niet bewezen
was, dat T. geprobeerd had zijn vader te
vermoorden. De jongeman had niet gewe
ten wat de uitwerking van de nicotine was,
bovendien was het gebruikte middel on
deugdelijk, hetgeen gebleken was uit de
verklaringen van de getuige-deskundige. De
opzet van T. was geen moord geweest, op
zijn hoogst een poging tot zware mishan
deling. Mr. Van Blerkom had met het oog
hierop onmiddellijke invrijheidstelling ge
vraagd van T., waartoe de rechtbank ech
ter geen termen aanwezig achtte en dit
verzoek niet inwilligde.
Hedenmorgen werd in deze zaak uit
spraak gedaan. De Rechtbank verklaarde
den jongeman schuldig aan poging tot dood
slag en veroordeelde hem tot een gevange
nisstraf voor den tijd van twee jaar en zes
maanden.
Uitreiking
distributiebescheiden.
Voor de uitreiking van de nieuwe distri
butiebescheiden is het morgen Vrijdag de
beurt aan de letter S met uitzondering van
de Sch.
ARB. MANDOLINECLUB „APOLLO".
De arbeiders mandolineclub „Apollo",
onder leiding van den heer Joh. B. Kok,
geeft op Zaterdag 28 November a.s. een
bonte-avond in het gebouw Jongelingsver-
eeniging jn de Lange Margarethastraat.
CABARTAVOND „DE MUGGEN".
Het Cabaret-ensemble „De Muggen" geeft
Zaterdagavond a.s. een cabaret-avond in het
-ebouw van de H. J. M. V. Behalve het
labaretgezelschap werken nog mede het
Dansorkest van Nar den Hartogh, het Radio
Trio „De Serenaders" en de Hongaarsche
danseres Ilja Lajos.
OPVOERING VAN „JOHAN" DOOR HET
RUYS-ENSEMBLE.
Het Ruys-ensemble zal Zaterdag 21 No
vember a.s. in den Stadsschouwburg de
eerste voorstelling te Haarlem geven van
„Johan, uw onderdanige dienaar",blijspel
in 3 bedrijven van Theo Lingen.
De titelrol zal gespeeld worden door Cor
Ruys, die ook de regie voert. Verdere mede
spelenden zijn: Elly van Stekelenburg. An
ton Ruys, Pierre Myin, Gerard Schild
PERSONALIA.
Ds. L. de Haan. predikant bij de Baptis
ten Gemeente hier ter stede, ontving een
beroep naar Noordbergum.
Onze stadgenoot de heer J. de Hartogh,
theologisch candidaat, ontving een benoe
ming als hulpprediker bij de Ned. Her
vormde Kerk te Nieuw Vennep.
VERKOOP VAN GROND
De burgemeester heeft besloten aan J.
Clausing te verkoopen tegen den prijs van
10 per M2. den grond, gelegen aan de
Middenlaan, groot ongeveer 180 M2. De
bedoeling is den grond te bestemmen als
tuin bij het aan kooper in eigendom be-
hoorend perceel aan de Middenlaan 50.
R.-K. SCHOOL AAN DE VELSERSTRAAT
Naar aanleiding van de aanvrage van het
bestuur van het St. Luciagesticht te Rotter
dam, om medewerking te verleenen tot de
inrichting van het zesde leerjaar van de
bijzondere lagere school aan de Velsersraat
17, heeft de burgemeester besloten mede
werking te verleenen door een bedrag van
2900 beschikbaar te stellen voor de aan
schaffing van meubelen en leer- en hulp
middelen.
DE DISTRIBUTIEBONNf
Artikel Bon Kaart Hoeveelli.
Aardappelen 58A Aard. 2 kg. 21
Aardappelen 58B Aard. 1 kg. 2i
Beschuit ós Besch. 75 gr. 21
427 t.m. 4 3" Algem. 70 gr. 28
57 Bol Vet 125 gr. 23
59 Bot/Vet 125 gr.
10 J&4
Brandst.
ül ;.m. 05 BV Brandst 1 eenh. 31
1 eenh. 30 Aug,"
i>o ts\ 1 eenh. 2S Pebr
58A Brood 400 gr. 21
5SB Brood 50 gr. 21)
4-63 Reserve 150 gr. 28 i
R 10 Tabak 20 st.
R 10 Clg. 20 st.
56 57 Versn. 100 gr. 12 0f)
NO Eenhe-idsz. 1 rants.
30 5
431. 412 Algem. 1 rants. 30
Boter
01 t.m. 04 KF
06 t.m.
Brood
Cacao 3-6;
Cigarette»
Cïgnretten
Chocolade
Ecnheldszeep
N
niet
21 doo
21 1 »nd
Gein. Meel
Gort
Hu vermout
•Ja in
Kaas 424 t.m.
Kofflesnrr.
Melk
Peiilvr.
Rijst
Scheerzeep
Suiker
Suikerwerk
Sigaren
Ta hak
Taptemelk
Toiletzeep
4 22 Algem.
421 Algem.
42 0 Algem.
418 Algem.
4 26 Algem.
4 0 0 Algem.
58 Melk
125 gr. 28
125
28
pari
125 gr. 28
500 gr. 28
100 gr. 28
250 gr. 28)1 had
1 3/4 L. 21
419 Algem. 125 gr. 28
4-GG. 4-67 Reserve 250 gr. 28
M Text.(m.) 45 gr. 31
417 Algem. 1 kg. 28 j
58, 59 Versn. 100 gr. 12
R 10 Taibak 5 st. 21;
R 10 Tabak 2 5 gr. 21
58 Taptem. 1 3/4L. 21
NO Eenheidsz. 1 rants,"
dele
zijn
heb!
alle
30
423 Algem. 100 gr. 28
58 A Vteesch 100 gr. 21)
68B Vleesoh 50 gr. 21»;
Waseh poeder no Waschp 1 rants.30
432. 41 3 Algem. 1 rants. 30
Bonnen beteekenen voedsel mits er
is 1 Zorgt voor geldSteunt Wimerht
SPORT EN SPEL.
voetbal
E.D.O. speelt tegen D.F.C.
Reis naar Duitschland uitgesteld.
Naar wij vernemen gaat de reis van EDO naar
Duitschland op Zaterdag en Zondag niet door
Daardoor Is het mogelijk, dal de Haarlemsche
club den oorsprdhkelijk tegen DFC vastgestelden
wedstrijd op Zondagmiddag zal kumien spelen.
de samenstelling der gewassen zoodanig
is, dat het rund er een zekere ongevoelig
heid tegenover smetstoffen in het algemeen,
of tegen mond- en klauwzeer alleen, door
verkrijgt.
TIJDELIJKE LEERKRACHTEN
BIJ HET M. O.
Tot tijdelijk leeraar in het teekenen
aan de tweede H.B.S. b, met vijf jarigen
cursus is benoemd de heer L. van Dijk te
Heemstede en tot lijdelijk leeraar in de oude
talen en de oude geschiedenis aan het
Gymnasium de heer C. Vreede te 's Gra-
venhage.
KEURINGSDIENST VAN WAREN.
De burgemeester heeft besloten vast te
stellen de begrooting van baten en lasten
van den keuringsdienst van waren voor
het gebied Haarlem voor het dienstjaar 1942
sluitend met een bedrag van f 90.200 en de
begrooting van maten en lasten voor reke
ning van het Rijk van den keurings
dienst, sluitend met een bedrag van f 48.436.
DE HEER M. EIJSKER MET PENSIOEN.
Overeenkomstig een verzoek heeft de
burgemeester aan den heer M. Eijsker eer
vol ontslag verleend uit zijn betrekking van
onderwijzer aan de Van der Palmschool
(Soendastraat 41) met ingang van 7 Fe
bruari a.s., onder dankbetuiging voor de
langdurige diensten bij het onderwijs be
wezen.
TERMIJN VAN ONTRUIMING VAN
WONINGEN VERLENGD.
De termijn van ontruiming der woningen
Bakkumstraat 8, Brouwersvaart 102, Be
gijnhof 21 boven en 23 boven, Harmen-
jansweg 57 c, Kennemerstraat 12, Lange
Poellaan 30 en 32, Sophiastraat 49, Zuider
Buiten Spaarne 34 a, 34 c, 34 d, en 34 f.
verstreek 16 November. Daar de bewoners
nog geen hun passende woning hebben ge
vonden, heeft de burgemeester besloten den
termijn met één jaar te verlengen.
boksen
BESSELMAN NOG STEEDS ZIEK.
De voorzitter van den Nederlandschen Boks-
bond heeft uit Berlijn bericht ontvangen, dat
Besselman nog steeds ziek 1? en dat het uitge
sloten is. dat hij 13 December a.s. tegen Luc van
Dam kan boksen om het Èuropeesche kampioen
schap in het middengewicht. Naar aanleiding
hiervan heeft het hoofdbestuur van den N. B. B"
een telegram gezonden aan de A. P. P. E. ir
Rome, waarin wordt verzocht den uitersten ter
mijn vast te stellen, waarop Besselman zijn tilel
tegen den Rotterdammer moet hebben verdedigd
korfbal
PROGRAMMA VOOR A.S. ZONDAG.
Het programma voor a.s. Zondag vermeldt
enkele zeer belangrijke wedstrijden. De aandacht
wordt in het bijzonder gevraagd voor den wed
strijd Oosterkwartier—Sport Vereent om twee
uur op het terrein aan de Zomervaart. De onge
slagen Haarlemmers hebben na zeven wedstrijden
veertien punten en de Santpoorters negen punten
Sport Vereent heeft twee wedstrijden verloren
n wel tegen Amstelodamum en Oosterkwartier-,
de laatste met 6—2. Echter waren dit de twee
ste wedstrijden van de competitie: in de daar-
gespeelde wedstrijden heeft Sport Vereent
getoond, dat met haar terdege rekening moet
worden gehouden. De Santpoortenaren zullen er
Jan ook prijs op stellen, de nederlaag tegen
Oosterkwartier te revancheeren. Of her. dat "zal
gelukken is niet te zeggen.
In dezelfde afdeeühg zijn nog vastgesteld Wes
terkwartier 2—S.V.K. 2 en Amstelodamum—D E
2. In de eerste ontmoeting zal S.V.K 2 wel als
maar optreden, terwijl in de tweede wedstrijd
de gastheeren de beste kansen hebben.
Haarlem speelt in de derde klasse C thuis tegen
de a s. kampioenen Koog Zaandijk 3. Uit werd
verloren met 4—1. welke uitslag toen zeer ge
flatteerd was. Ofschoon wij geen overwinning
voor de Haarlemmers kunnen voorspellen, moet
Haarlem toch in staat worden geacht een gelijk
spel te behalen, waarop wij het dan ook maar
zullen houden.
Hier spelen verder Z.K.V. 2 tegen K.V.D.
welke door de gasten gewonnen wordt en Blauw
Wit 5 tegen O.K.V. De Oostzaners zullen in dezen
wedstrijd wel het volle pond binnenhalen.
In de derde klasse D moet Oosterkwartier 2
aar Blauw Wit 4 en is aan haar eervolle plaats
verplicht de beide piinten binnen te halen.
Ten slotte speelt het derde van Oosterkwartier
tegen D.T.V. 2 te Amsterdam; dit twaalftal zal
wel te sterk blijken voor de Haarlemmers. Im
mers de thuiswedstrijd werd reeds met 144 ver
loren.
Wij vertrouwen er op. dat de Haarlemmers
thans een beter eindresultaat zullen noteeren. In
diezelfde afdeeling moet Olympus naar Amster
dam Zuid 2. De eerste wedstrijd tusschen belde
ploegen eindigde In een 3—2 overwinning voor
Olympus. Het zou ons niet verwonderen indien
de uitslag thans net anders om zou zijn.
paardenspo
Knoeierijen in de hippische
sport.
Zeven personen waren er bij betrokfc
Dezer dagen meldden wij. dat aan het be»
van de Nederlandsche Harddraverij en j>
vereeniging ter oore was gekomen, dat den ]i
sten tijd bij rennen en draverijen, door haar
organiseerd. knoeierijen met paarden
voorgekomen, namelijk de z.g. doping.
Bij deze knoeierijen zijn zeven personen iop
trokken, t.w. een eigenaar van een renstal, t vei
trainer-pikeur, drie trainers tevens beroep;
asriider. ert tpnslntt*» ipmsnH
vers
ders, een beroepsrijder, en tenslotte iemand,,
bij een der renstallen hier te lande geinteresset
is. Laatstgenoemde heeft de stimuleerende d
delen uit België meegebracht en aan verse!
lende paarden toegediend, evenals een der
ners en beroepsrijders.
De anderen hebben de middelen te koop
geboden of zelf aan paarden toegediend of dop
toegestaan bij de aan hun hoede toevertrou»
pap.rden. Voor zoover men kan nagaan, heb!
deze toedieningen echter niet tengevolge get
dat de paarden prijzen hebben gewonnen.
Een ander geval is het echter met den trait
pikeur, die de dravermerrie Barones Spencer
training had. Hij heeft namelijk voor de bes
sende heat van het kampioenschap van Duinö
dat 25 October j.l. werd verreden, met dit pc
een handeling gepleegd, waardoor hij het oj
reglement heeft overtreden. Hierna heeft
noérnd paard het kampioenschap gewonnen e:
pikeur den eerste prijs van 4000 gulden.
Het bestuur der Nederlandsche Harddravt
li Renvereenlglng heeft naar aanleiding van
rapport van de commissie van onderzoek, e:
aanmerking nemend, dat de beschuldigden
hun ten laste gelegde hebben erkend, allen
onbepaalden tijd gedisqualificeerd met ge!
tijdige ontzegging van de toegang tot alle ba:
gebouwen en arbeidsbanen, welke ressortee
onder de vereeniging.
Voorts is Barones Spencer gedisqualificet
waardoor de volgorde van aankomst van
kampioenschap van Duindigt als volgt is
wljzlgd:
1. Lord Malre (6 punten), 2. Allouez (8% pu:
O Lapize (13 punten), 4 Amazone G (20 punli
Deze straffen zijn uitgesproken na overleg
den Rijksgevolmachtigde voor de sport en
zonder appèl.
Tenslotte kan nog worden medegedeeld, dat
eigenaar van Lord Maire, de heer G. J. van 4 geja
Elshout Pzn. te 's Gravenhage, heeft verklai
het hem thans toekomende bedrag van 2000 f
den, zijnde het verschil tusschen den eersten
tweeden prijs, ter beschikking te willen stellt
teneinde dit op een nog nader te bepalen wijze
laten verrijden.
hocki
PROGRAMMA VOOR ZONDAG.
Het programma van de eerste, promotie :jn
tweede klassen vermeldt voor Zondag a.s.: clSe:
HEEREN: eerste klas: HHYC-BMHC; HDÏ loop
Hilversum; HOC—Laren; Amsterdam—TOO
promotieklas: Victoria—SOS; Strawberries-!
YC 2; BMHC 2—Rijswijk; Leiden—Zandvoo
tweede klas: HBS—Groen Geel; Amsterdam
BMHC 3.
DAMES: eerste klas; HDM—Hilversum; Amslt
dam—SCHC; HOC—Rood Wit; BDHCHHYC; p:
motieklas: Rood Wit 2—TOGO; Laren—BDHC
HBS—BHV; BDHC 4—Hurley; TCH— Zandvoo
StrawberriesAmsterdam 3; Rood Wit 3-0)
GPC—BDHC 3.
Sport-allerlei
Te Delft is het huwelijk voltrokken tusscb
den bekenden athleet Tinus Osendarp, recbe
cheur van politie te 's Gravenhage en mej.
d. Knaap, wonende te Delft.
radioprogramma
VRIJDAG 20 NOVEMBER 1942.
HILVERSUM I, 415.5 M.
7.15 Gramofoonmuziek. 7.30 B. N. O. Nieuwsb
richten. 7.40 Populair begin (gr.). 8.30 B
Nieuwsberichten .8.40 Divertimento, lezing, li
Pianovoordracht (gr.). 9.00 Omroep-opera-orte
en solisten (opn.). 9.30 Spiegel van dan dag (opt
9.40 Vervolg van 9.00. 10.00 De Melodistèn. 1U
Aan het begin, voordracht. 10.45 De Melodlste
11.15 Trio Knibbeler. 12.80 Almanak.
Utrechtsch Stedelijk Orkest (opn.). 12.45 B.
Nieuws- en zakelijke berichten. 13.00 Otto
driks en zijn orkest, soliste en gramofoonmuzid
14.00 Gramofoonmuziek. 14.30 Musette-orkest
soliste. 15.00 Klaar voor opname? Draaien!
varieerd filmprogramma. 16.45 B. N. O. Nieuw
zakelijke en beursberichten. 17.00 Pianovoot
dracht. 17.30 Hier is de poppenkast. 17.45 Salon-
orkest. 18.30 B. N. O. Nieuwsberichten. 18.40 HS
wekelljksche sportpraatje. 19.00 Het Salonorkot
Vanaf 19.15 alleen voor de radio-centrales, èi
over een lijnverbinding met de studio beschikk»
19.15 Zang met pianobegeleiding. 19.45 Gram»
foonmuziek. 20.15 Septet Jonny Ombach en soliste
en Theo Uden Masman en zijn dansorkest
gramofoonmuziek. 21.45 B. N. O. Nieuwsberichte
7.00 Instrumentale solisten (gr.), 22.20 Italiaanse!
n Spaansch Amusementsprogramma (gr.). 23J
-24.00 Afscheidsmelodieën (gr:).
HILVERSUM II. 301.5 M.
7.157.40 Zie Hilversum I. 7.40 Ochtendgymnai
tiek. 7.50 Sportnieuws. 8.00 De paratuberculose
lezing. 8.15 Schubertiana (gr.). 8.30 B. N. 0
Nieuwsberichten. 8 40 Pro Arto kwartet (gr.). M
..Van bergen on dalen" (gr.). 9.15 Voor de huls-
vrouw. 9 20 Vervolg van 9.00. 10.00 Godsdienst#
uitzending. 10.30 Hongaarsche orkestmuziek (gft
11.00 Voor de kleuters. 11.20 Matrozenkoor (gr)
11.30 Zang viool en orgel. 12.15 Streekprogramru
12 45 B. N O. Nieuws- en zakelijke bericht»
13.00 Programma-overzicht. 13.05 Gramofoonn»
ziek. 13.30 Groninger Orkestvereeniging. lil
Godsdienstige uitzending. 14.30 Groninger Orkeft
vereeniging en solist. 15.30 Voor de vrouw. 1U
Fluit en plano (opn.). 16.15 Cello en piano. 181
Nieuws-, zakelijke- en beursbericht»
17.00 Voor de jeugd. 17.30 Opera Koorzang
17. 45 Spiegel van den dag en B. N. O De
daner vertelt over sociale nooden. 18 00
schen (gr.) ta.is Neerlands stem van het Oos»
front. 18.30 Dlck Willebrandts en zijn dansorkeS
19.00 B. N. O. Engelsche uitzending: Holland'
Political Aspects. Voor de radio-centrales: LicM
avondliedjes (gr.). Vana* 19.15 alleen vóór
radio-centrales d:e over een lijnverbinding m»
de studio beschikken. 19.15 Lichte Gramofoos-
platen. 19.30 ..Ledigheid.... is onwetendheid",
lezing. 19.45 B. N. O. Nieuwsberichten. 19 55 Grt-
mofoonmuziek. 20.00 Viool en piano en planoso*
(opn.). 20.30 Opera „Si j' étais rol" (opn.). 21.45 8>
N O Nieuwsberichten22.00 B. N. O. Leidend*
staatslieden schrijven. 22.10 Avondwiidlne. S3.»
—24.00 Zie Hilversum I.
Verduisteren van 16.46 tot 8.07 uur
19 Nov.: zon op 8.06, onder 16.44 uur
maan onder 3.54, op 15.47 uur
20.Nov.: zon op 8.08, onder 16.42 uur
maan onder 5.03, op 16.09 uur
ving
kern
tone
vooi
hote
de b
„Ju t
te d
,.C
jong
..J
lijk.
„I
Sch<
Prai
nem
nem
Witt
juffi
bew
