Het huurbeschermings-
besluit in de rechtspraak
er_
Stadsnieuws
Het tooneel van vroeger.
He: concrete begin: de eerste
schouwburg.
Wij willen de laatste ziin om te beweren
dat het tooneel in de Nederlanden eerst
begon te leven in 1617, toen dr. Samuei
Coster zijn Eerste Nederduitsche Academie
stichtte, of twintig jaar later, toen dit in
stituut overging in den Amsterdamschen
schouwburg. De late middeleeuwen reeds
zijn een periode van intensen bloei, doch we
Willen in deze rubriek het in de kerk of op
Jaarmarkten vertoonde drama buiten be. j
•chouwing laten en dus daér een begin zien,
waar net tooneel een maatschappelijke
lactor worat,.die in principe los staat van
andere instellingen, zij het niet van andere,
religieuse of politieke invloeden.
Het rederijkerswezen had zich ten onzent
(wij spreken over de hoofdstad) geconcen
treerd in twee „kamers": de oude kamer
j.De Eglantier die het devies „In liefde
bloeijende" en de jongere Brabantsche
kamer, die de zinspreuk „Tot levender
jonst voerde. De literaire verdiensten van
deze kamers worden licht overschat, wan
neer men vermeldt dat Hooft in zijn jeugd
enkele zijner treurspelen door d'e oude
kamer liet opvoeren; men vergete niet, dat
Hooft s belangrijke productie eerst begint
na zijn lidmaatschap van De Eglantier. Wat
groote prestaties vrijwel onmogelijk maakte,
was de tweedracht, ontstaan doordat vooral
de oude kamer steeds nieuwe leden aan
nam, lieden wien het minder om de kunst
dan pm pret en drinkgelagen te doen was
en die den invloed der waarachtig kunst-
li evenden sterk verminderden. Een belang
rijk stuk cultuur dreigde teloor te gaan,
indien niet de man gevonden werd, die een
héchteve organisatie van het verouderde
rederijkerswezen vermocht op te bouwen,
Die man meldde zich in den persoon van
dr. Samuel Coster, de intieme vriend van
alle groote dichters in de eerste helft der
zeventiende eeuw, een bemiddeld minnaar
der kunst, zelf schrijver van eenige ver
dienstelijke stukken. Hoewel hij niet alleen
de medewerking van zijn vrienden Hooft,
Vondel. Breeroo en Starter verkreeg, maar
ook die van vele ernstig willende leden
der oude kluner, wilde dr. Coster volkomen
breken met de tradities der rederijkers. Zijn
nieuwe stichting heet dan ook niet een
„kamer", doch kreeg den naam van Eerste
Nederduitsche Academie.
Voortdurende oneenigheid tusschen de
predikanten en het Amsterdamsche stads
bestuur gaf Coster wind in de zeilen. Daar
de predikanten zich steeds vijanden toonden
van het tooneel, had de Academie de bur
gemeesters op haar hand. Zij schonken hem
een stuk grond aan de Keizersgracht, tus
schen de Beerenstraat en de Runstraat en
hier liet Coster het eerste gebouw optiek
ken dat in Holland den naam schouwburg
verdiende al was het dan ook geheel
van hout opgetrokken. Op den eersten
October 1617 werd het geopend met een
voorstelling van „De moord op den Prins
van Oranje" door G. van Hoghendorp.
Eén traditie nam Coster over. Sedert jaar
en dag was het gewoonte, dat het Oude
mannen- en Vrouwenhuis de kosten der
rederijkersvoorstellingen droeg en daarvoor
ook de winsten in ontvangst nam. Plet be
stuur hief daartoe een entreegeld van drie
stuivers per bezoeker. Coster, op zijn beurt,
sloot een contract met de regenten van het
Burgerweeshuis, die een derde der kosten
zouden dragen en daarvoor na zes jaar de
winst met de theaterdirectie zouden deelen.
Later werd de Academie zelfs geheel het
eigendom der regenten, die het gebouw voor
6850 gulden van dr. Coster overnamen.
De bemoeiingen der stedelijke liefdadig
heidsinstellingen bleven zich doen gelden,
nadat in 1632 de Academie en het nog be
staande deel der oude kamer vereenigd
waren. En nog lang bleven deze staan, na
dat de Academie, in overleg met het stads
bestuur besloot, haar schouwspelhuis om
te bouwen, dat fL 29.103 beliep, ruim vier
maal de koopsom van het oude gebouw!
Den 3en Januari 1638 werd de nieuwe
schouwburg die vrij algemeen als de
eerste werkelijke Stadsschouwburg wordt
beschouwd geopend met een opvoering
van Vonders „Gijsoreght van Aemstel". We
mogen de doopmoeïlijkheden van dit treur
spel, dat als Kerststuk geschreven werd,
doch dat door de tegenwerking der predi
kanten eerst na Nieuwjaar vertoond kon
worden, bekend genoeg veronderstellen.
K.
Stationsroover gearresteerd.
De Amersfoortsche politie kreeg van het
station telefonisch bericht, dat uit Zwolle
bericht was ontvangen, dat op het station
aldaar een hoeveelheid boter was gestolen.
Men vermoedde, dat een reiziger, die in den
trein ZwolleAmsterdam was gestapt, zich
met deze boter uit de voeten wilde maken.
Daarom werd de recherche verzocht een
pogje in het zeil te houden. De man verliet
in Amersfoort den trein en werd, toen hij
het station wilde ■verlaten, aangehouden
en naar het politiebureau overgebracht. Hij
bleek in het bezit van de boter te zijn.
De man, zekere R... afkomstig uit Arn
hem. bekende bij zijn verhoor zich aan 26
stationsdiefstallen te hebben schuldig ge
maakt en op 20 stations, welke hij met name
noemde, koffers te hebben gestolen In ver
band met den boterdiefstal is hij naar
Zwolle overgebracht.
OVERDRACHT BEVOEGDHEDEN
BEDRIJFSVEREENIGINGEN
AAN HET N A.F.
De Secretaris-generaal van het departe
ment van Sociale Zaken heeft bepaald, dat
de bevoegdheden, welke in de statuten en
reglementen eener overeenkomstig de be
malingen der Ziektewet en der Kinder-
bijslagvret erkende bedriifsvereeniging.
zooals die statuten en reglementen luidden
op 10 Augustus 1941, waren toegekend aan
organisaties van werkgevers, met ingang
van 18 November j.l. op het Nederlandsche
Arbeidsfront zijn overgegaan.
TWEE AMSTERT>*"w<?CHE KINDEREN
ZOEK.
De chef van het bureau Kinderpolitie te
Amsterdam verzoekt namens de ouders, de
opsporing en terugbrenging van Antonie
Zoet, oud 16 jaar, die sedert 14 dezer wordt
vermist. Hij is pl.m. 1.65 M. lang, bloots
hoofds, heeft een tenger postuur, gezonde
gelaatskleur, zwart haar. donkere oogen,
en is gekleed in grijze winterjas, geruite
plus-fours, blauw overhemd, zwarte kousen
en zwart lederen pantoffels. Voorts wordt
de opsporing verzocht van Cornelia Kruis
haar, oud 15 jaar, die sedert 7 November
j.l. wordt vermist: Haar signalement luidt:
flink postuur, bol gezicht, gezonde gelaats
kleur, donkerblond haar, donkere oogen.
zwarte mantel, gebloemde jurk, zwarte lage
schoenen en beige kousen, blootshoofds.
Riet snijden in de uiterwaarden langs de groote rivieren. Vele handen vinden werk
bü het snijden en het tot bossen binden van het riet. waarvan op velerlei wijze een
nuttige gebruik wordt gemaakt. (V.N.P. Zeijlemaker Pax Holland c)
AGENDA
DONDERDAG 19 NOVEMBER
Stadsschouwburg: Weensche revue „Melodie
der Liebe", 7.30 uur.
Luxor Theater: ..Allotria", 2.30. 6.30 en 8.45
uur. Toegang 18 jaar.
Rembrandt Theater: ..Wiener Blut", 2.30.
6.30 en 8.45 uur. Toegang 14 jaar.
Palace: „De model-echtgenoot", 2.-. 6.30. en
8.45 uur. Toegang 18 jaar.
Frans Hals Theater: „De roman van een
dokter", 2.30. 6.30 en 8.45 uur. Toegang
14 jaar.
Moviac: „Slotaccoord". 2.30. 7 en 9 uur.
Toegang 18 jaar.
VRIJDAG 20 NOVEMBER.
Stadsschouwburg: Ballet Tilly Sylon, 7.30 u.
Bioscopen: Middag- cn avondvoorstellingen
(nieuw programma).
W.n. Hoofdredacteur: J. V Baudewyns. Haar
lem (afw.). Plaatsvervangend Hoofdredacteur en
Stad: F. C. Dcrks, Haarlem. Chef van Dienst en
Binnenland: S. R. Kuiper. Haarlem. Sport en
Stad; A. Overmeer. Heemstede. Buitenland: J. C
van der Laag. Heemstede. Haagsch Redacteur: B
Korsten, Heemstede, Stad en reportage: J. A.
Steen Jr.. Zandvoort, Nieuws en reportage voor
Zooals bekend mag worden verondersteld,
worden in art. 2 van het Huurbeschermings
besluit een aantal motieven genoemd, waarop
een vordering tot ontruiming van een onroe
rend goed kan worden toegewezen De inter
pretatie van de desbetreffende bepalingen be
rust uitsluitend bij den rechter (in de meeste
gevallen den kantonrechter). Langzamerhand
heeft zich ter zake een belangwekkende ju
risprudentie ontwikkeld; het leek ons daar
om nuttig enkele uitspraken van kantonrech
ters nader te beschouwen, waarbij zal opval
len, dat ook in dezen sector van de recht
spraak niet immer gesproken kan worden van
uniformiteit in de beslissingen.
In een ontruimingsprocedure te Arnhem
kwam vast te staan, dat de gedaagde huurder
zonder nadere motiveering aan eiseher-ver-
huurder schriftelijk de huur had opgezegd.
Niettemin meende de huurder een beroep te
kunnen doen op het Huurbeschermingsbesluit.
De kantonrechter was van oordeel, dat het
bajoep op het Besluit niet opging, wijl de op
zegging van den huurder* zélf was uitgegaan.
De strekking van het besluit is, aldus de kan
tonrechter. don huurder het gebruiksrecht
over het door hem gehuurde onroerend goed
in bepaalde omstandigheden te waarborgen,
indien het de verhuurder is geweest, die dat
gebruiksrecht heeft willen beëindigen. Het
ware trouwens strijdig met een redelijke uit
legging van een uitsluitend in het belang van
den huurder ingevoerde regeling, om dezen
van die regeling tóch te doen profiteeren,
terwijl de beëindiging van het gebruiksrecht
aan zijn eigen daad, de tevoren gedane opzeg
ging. is te wijten.
Tot een eenigszins andere uitspraak kwam
de Hilversumsche kantonrechter in een ge
val, waarin een huurder, vóórdat het Besluit
bestond, de huur zijner woning had opgezegd,
doch op den bepaalden datum niet vertrok.
De eigenares had de woning intusschen aan
een ander verhuurd en vroeg teneinde;
tegenover den nieuwen huurder haar verplich
ting tot oplevering te kunnen nakomen
veroordeeling tot ontruiming, welke eiseh
werd afgewezen, omdat naar het oordeel van
den rechter ten tijde van de uitspraak geen
der volgens het Besluit noodzakelijke gron
den, waarop ontruiming gevorderd kan wor
den. aanwezig was.
Voor denzelfden rechter werd ontruiming
gevorderd van de woning van een huurder,
die destijds was failliet verklaard en na de door
zijn curator gedane huuropzegging het gehuur
de was blijven bewonen. Na'ongeveer twee
laar met dien huurder te hebben voortgesuk
keld, in welken tijd een huurschuld was ont
staan van f 875, had de reehtopvolgster van
den inmiddels overleden huurder, de huur
opgezegd, waarop huurder een gedeelte van
het gehuurde (zijn werkplaats) ontruimde,
doch het woongedeelte in gebruik hield,
den kantonrechter was gebleken, dat bedoelde
huurder inmiddels doordat hij werk had ge
kregen in staat was wekelijks voor het
woongedeelte een vergoeding to betalen, oor
deelde de rechter, dat ofschoon werkplaats
woning (tezamen één geheel uitmakend)
door verhuurster intusschen aan een ander
waren verhuurd van den ouden huurder
de ontruiming van zijn woning niet kon wor
den gevorderd en dat de wanbetaling niet
als van gewicht kon worden beschouwd.
Een eigenaar vorderde voor het Kanton
gerecht te Tilburg ontruiming eener woning
te D., om deze woning bij zijn huwelijk in
gebruik te kunnen nemen. De kantonrechter
nam in overweging, dat als niet weersproken
vaststond, dat de huurdei op dat oogenblik
geen woning kon krijgen te D. De eischer had
de woning gekocht met het oogmerk die zelf
te gaan bewonen. Zeer zeker waren op den
eischer aldus, volgens den rechter, in het al
gemeen de rechten van zijn rechtsvoorganger
overgegaan, doch hij werd daardoor niet .dé
verhuurder" in den zin van art. 2 van het
Huurbeschermingsbesluit tegenover den
„huurder", wier economische belangen en
maatschappelijke behoeften als „partijen"
betrokken bij die huurovereenkomst tegen
over elkaar moesten worden afgewogen.
M.a.w.. het ontruimingsrecht gaat door koop
en verkoop niet over van den oorspronkelij-
ken „verhuurder" op den kooper.
In ongeveer gelijken geest oordeelde de
kantonrechter te 's-Gravenhage in een soort
gelijk geval.
Lijnrecht hiertegenover staat het oordeel
van den kantonrechter te Schiedam. Art. 1612
.W. brengt mede, aldus deze rechter, dat de
kooper van een verhuurd goed, tenzij anders
is bedongen, opvolgt in alle rechten en ver
plichtingen, uit de huurovereenkomst voort
vloeiende, m.a.w. krachtens genoemd artikel
gaat mèt den eigendom ook de kwaliteit van
den verhuurder op den kooper over, welk be
ginsel sedert de arresten van den Hoogen
Raad van 5 Nov. 1896, no. 6882 en 9 Nov. 1906,
no. 3453, vrij algemeen door de rechtspraak
is aanvaard. Genoemde rechter ziet niet in,
dat op dit algemeen beginsel door het Huur
beschermingsbesluit inbreuk wordt gemaakt,
en zulks is volgens hem ook niet uit het be
sluit te lezen.
Deze rechter kan dan ook niet aannemen,
dat onder „de verhuurder", bedoeld in art. 2,
lid 1, sub 2o van het besluit, niet zou vallen
de kooper, die den oorspronkelijk en verhuur
der in deze kwaliteit is opgevolgd.
Een filiaalhouder te 's-Giavenhage had met
zijn patroon een arbeidscontract gesloten,
waarbij o a. was overeengekomen, dat hij als
filiaalhouder de zich bij den winkel bevinden
de woning mocht gebruiken gedurende zijn
diensttijd. De dienstbetrekking was nu ge
ëindigd. evenzoo dus het gebruiksrecht van
de bedoelde woning. Daar de filiaalhouder de
woning toch bleef gebruiken, eischte zijn ge
wezen patroon veroordeeling tot ontruiming,
daar de nieuwe filiaalhouder als zoodanig bij
den winkel moest wonen. De kantonrechter
meende de woorden van het besluit „voor
eigen gebruik" ruim te kunnen interpretee
ren en gaf aan deze woorden de beteckenis.
dat daarmede ook in bepaalde gevallen het
gebruik van eigen zaak is bedoeld. De om-
Panorama van Tunis, waar dc Duitsche en
Italiaansche troepen met volledige goed
keuring van de Fransche burgerlijke en
militaire autoriteiten aan land zijn gegaan
(Polygoon Pax Holland c)
van meening, dat zulks gelijk te stellen was
met het noodig hebben van de woning voor
eigen gebruik. Deze meening achtte de rech
ter echter onjuist, daar de woning niet noo
dig was voor het eigen gezin van den eige
naar, doch juist omdat zijn dochter zijn gezin
zou verlaten en met haar echtgenoot een
nieuw gezin wilde vormen.
In verband met ons onderwerp zij nog ver
meld, dat tegen uitspraken van den rechter
geen hooger beroep, noch beroep in cassatie
open staat, behoudens cassatie in het beiang
der wet.
Drs. D. W. VAN HOUT.
Bureaux afvoer
burgerbevolking.
Het Centraal Bureau Afvoer Burgerbe
volking, is gevestigd Parkstraat 18 en
Oranjestraat 10, Den Haag. President-direc
teur is mr. H. W. J. Mulder, voorzitter van
de commissie burgerbevolking. Directeuren
zijn J. F. F. Götz en mr. J. Heusdens.
Waarnemend commissaris afvoer burger
bevolking Noord-Holland is J. van der
Pluym, Alkmaar. Substituut-commissaris
voor Haarlem: mr. J. J. van der Lip te
Santpoort. Het evacuatiebureau Noord-Hol
land is gevestigd te Alkmaar, St. Laurens-
straat 3, directeur J. van der Pluym.
Het evacuatiebureau Zuid-Holland is ge
vestigd Jan van Nassaustraat 80, Den Haag.
Directeur is J. Ph. P. Holtrop.
KORT NIEUWS
Te Amsterdam is in de le Boomdwars
straat een vrouw bii het glazenwasschen
van de derde verdieping uit het raam op
straat gevallen. Met een schedelbreuk en
andere zware kwetsuren is zij naar het
Binnengasthuis vervoerd.
Nog ongelukkiger was de afloop van een
val, welke een 50-jarige Diemenaar voor
een loket van het Muiderpoortstation maak
te. De man kreeg eveneens een schedel-
basisfractuur en overleed na enkele oogen-
blikken.
De Amersfoortsche Kei, die in de oorlogs
dagen 1940 van ziin voetstuk is gestooten
en begraven in een der plantsoenen, zal
dezer dagen weer worden opgegraven.
De kei komt nu te staan op het Markt
plein binnen de oude veste.
De posterijen brengen een serie herden
kingspostzegels in omloop ter gelegenheid
van den ISOsten verjaardag van den be
roemden componist Rossini. Deze serie om
vat viei waarden'. 0.25, 0.30, 0.50 en 1 lire.
Dieven ziin, na een ruit te hebben in
geslagen, een horlogewinkel in de Staal-
straat te Amsterdam binnengekomen. Zij
hebben er 150 horloges gestolen, w.o. drie
gouden, die ter reparatie door klanten waren
afgegeven, alsmede 10 wekkers en 10 klok
ken, tezamen ter waarde van 2500.
Een radiozaak aan de Plantage Parklaan
te Amsterdam kreeg eveneens inbrekers op
bezoek. Zij maakten er o.a. 5 radiotoestel
len en een partij loodkabel buit, tot een
waarde van 885.
De rechtbank te Amsterdam heeft twee
mannen, die een bakker hadden opgelicht,
elk tot zes maanden gevangenisstraf ver
oordeeld.
Zij hadden den bakker, die in relatie
stond met zwarte handelaren, vier vaten
boter voor 1900 verkocht. Toen de bakker
de vaten opende bleken deze slechts puin
en zaagsel te bevatten!
Te Roermond is in den ouderdom van
82 jaar overleden mgr. dr. G. A. H. Bau-
duin. vicaris-generaal van het bisdom
Roermond, oud-president van het Groot
seminarie.
lijk. doch de filiaalhouder de woning moest
betrekken, veranderde niets aan het feit, dat
de verhuurder de woning voor eigen gebruik
behoefde, haar immers noodig had voor zijn
eigen zaak, voor zijn risico en rekening ge
dreven door een door hem aangestelden be
heerder.
In een andere procedure te 's-Gravenhagc
overwoog de rechter, dat de huur was opge
zegd, omdat: de eigenaar wilde verhuren aan
zijn dochter en schoonzoon. De eigenaar was
Te dure juspoeder en
soepblokjes.
Amsterdamsche fabrikant krijgt
25.000.boete.
Een fabrikant van extractproducten te
Amsterdam is wegens het verkoopen van
aromablokjes, juspoeder en soepblokjes
door den inspecteur voor de p:\ijsbeheer-
-cbing veroordeeld tot een geldboete van
f 25.000. Tevens werd hem verboden om
gedurende een jaar als verkooper van
oouillon- en extractproducten op te treden.
De inspecteur besliste, dat de betrokken
producten, hoewel van minderwaardige
samenstelling vergeleken met de vooroor-
iogsche aroma-, jus- en soepblokjes, toch
daarmede als soortgelijk zijn te beschouwen
en dus onder de algemeene prijsstop vallen.
Deze beslissing heeft vergaande gevolgen
voor èen groot aantal collega's van den
Amsterdamschen fabrikant, wier producten,
naar een onderzoek in deze branche heeft
uitgewezen, voor het meerendeel eveneens
i boven den prijs van 9 Mei 1940 worden ver-
kocht, zonder dat van overheidswege ver-
I gunning daarvoor gegeven is.
I De boete tegen den Amsterdamschen fa
brikant is bepaald naar de bedragen, welke
boven een normaal ondernemersloon en
boven een normale overwinst in zijn kas
waren gevloeid.
Vaccinatie van vee tegen
mond- en klauwzeer.
Plannen voor een entstofinstituut
zijn gereed.
De directeur van den Veeartsenijkundigen
dienst, dr. B. J. C. te Hennepe, die tevens
veterinair hoofdinspecteur- van de volksge
zondheid is, heeft in een radiorede over de
taak van zijn dienst, ook aan de mond-
klauwzeerbestrijding aandacht gewijd. Hij
zeide, vast overtuigd te zijn, dat ons land
met de nieuwe gegevens der wetenschap
(vaccinatie) naar de andere bestrijdings
middelen voor de ramp van het mond- en
klauwzeer in „de toekomst bewaard kan
worden. Tevens deelde hij toen mede, bezig
te zijn, een systeem té ontwerpen, waar
door in korten tijd de voor dit doel benoo-
digde entstof zou kunnen worden bereid.
Een redacteur van het A. N. P. heeft
thans naar den stand dezer plannen bij dr.
te Hennepe geïnformeerd, die zich gaarne
bereid verklaarde, hieromtrent een en an
der mede te deelen.
Wij hebben de zaak van'de voorziening
van Nederland met mond- en klauwzeer-
vaccin al een poosje gereed, althans op
papier, zoo zeide dr. Te Hennepe, en hij
toonde ons den plattegrond van het open
baar slachthuis te Rotterdam met daarop
geteekend in den Zuid-Oosthoek een com
plex met drie stallen en een slachthal, in
totaal 5500 M2. groot, waaruit het entstof
instituut in hoofdzaak zal bestaan. De voor-
loopige jaarlijksche productie kan ongeveer
1200U liter bedragen, doch de capaciteit
laat een verdrievoudiging toe. Nemen we
aan, dat per dier gemiddeld 50 gram vaccin
noodig is, dan kunnen we dus, om te be
ginnen, entstof maken voor 240.000 dieren,
doch als het moet, kunnen wc aan dit in
stituut ook voor ongeveer 750.000 dieren
entstof maken. Dat is ruim voldoende voor
Nederland.
Dr. Te Hennepe zeide verder, dat men in
verschillende instituten reeds jarenlang
heeft gezocht naar een entstof tegen deze
schadelijke ziekte, maar pas eenige jaren
geleden zijn Deensche en Duitsche onder
zoekers erin geslaagd een bruikbare entstof
te bereiden. Ook in het instituut te Amster
dam zijn entstoffen bereid, die veel beloven
de gelegenheid ontbreekt echter om deze
entstolien voldoende te controleeren.
In mijn radiorede constateerde ik, dat het
feitelijk onverantwoord is, thans met tot
vaccinbereiding over te gaan, nu gebleken
ris, dat in het buitenland de resultaten met
het nieuwe vaccin gunstig verloopen zijn.
Duitschland, Denemarken, Italië en Zwit
serland zijn ons thans ver voor en de proe
ven met een kleine hoeveelheid in Neder
land gemaakt vaccin zijn eveneens veel
belovend verloopen.
Van Augustus af liggen alle plannen ge
reed, het wachten is alleen op de financiën.
Ik vind het ontzettend jammer en hin
derlijk, dat een vee-rijk land als Nederland
op dit gebied achteraan sukkelt. Het had
heel anders kunnen zijn. Wij hadden thans
ook onafhankelijk kunnen zijn als er vol
doende geld beschikbaar was geweest. Het
buitenland kan ons geen entstof leveren.
Wij zelf zijn echter in staat ruim voldoende
voor ons land aan het geprojecteerde in
stituut te Rotterdam te bereiden en einde
lijk eens af te rekenen met een ziekte, die
ons millioenen en millioenen schade be
rokkend heeft in de laatste jaren. Neder
land kan hier bovenaan staan.
Onlangs verscheen in de bladen een
oproep aan veehouders om zich te melden,
voorzoover zij meenden, dat hun vee niet
ziek was geworden, ondanks besmettings
kansen. Houdt deze oproep ook verband
met uw plannen voor het vaccin-instituut?
Neen, hier betreft het een heel andere
manier om zooveel mogelijk kennis omtrent
de ziekte op te doen. Reeds jarenlang hoort
men onder de boeren, dat op sommige be
drijven het vee geen mond- en klauwzeer
krijgt. Vandaar de oproep aan de boeren
zich te melden voor zoover zij denken in
lichtingen op dit punt te kunnen geven. Er
is een stroom van brieven binnengekomen,
die thans stuk voor stuk worden gecontro
leerd.
Bovendien zijn er ervaringen, die er op
wijzen, dat het verband tusschen bodem,
nlantengroei en dieren, zoowel wat uiter-
ijke, als innerlijke eigenschappen betreft,
veel nauwer is dan men tot nu toe aan
genomen heeft. Bij paratuberculose hebben
we b.v. voor Friesland verband meenen te
vinden tusschen den zuurgraad van den
bodem, de samenstelling van het gras, dat
Haarlemsche Rechtbank.
Zoon wihle zijn vader
vergiftigen.
Wegens poging tot doodslag tot
2I/9 jaar veroordeeld.
De 20-jarige J. T. uit de Haarlemmer
meer stond veertien dagen geleden terecht
wegens poging tot moord, subs, poging tot
zware mishandeling. Hij had n.l. op den
derden Juni van dit jaar zijn vader een
boterham met nicotineconcentraat laten
eten, met het gevolg, dat de vader werd
vergiftigd, hoewel hij direct het kauwsel
van de boterham uitspuwde. Slechts één
dag was de vader ziek geweest.
.oewel de jongeman veertien dagen ge
leden verklaard had dat het geen poging
tot moord was geweest, had de Officier van
Justitie zes jaar gevangenisstraf geëischt
De Officier was van meening geweest, dat
de poging tot moord overtuigend was be
wezen en hoewel er een ernstige kwestie
tusschen vader en zoon was, die direct de
oorzaak tot deze vergiftigingspoging was,
kon men toch niet tolereeren in een maat
schappij, dat een jongeman handelde zooaL
de jonge J. T.
De raadsman van T„ mr. F. van Blerkom.
had naar voren gebracht, dat niet bewezen
was, dat T. geprobeerd had zijn vader te
vermoorden. De jongeman had niet gewe
ten wat de uitwerking van de nicotine was,
bovendien was het gebruikte middel on
deugdelijk, hetgeen gebleken was uit de
verklaringen van de getuige-deskundige. De
opzet van T. was geen moord geweest, op
zijn hoogst een poging tot zware mishan
deling. Mr. Van Blerkom had met het oog
hierop onmiddellijke invrijheidstelling ge
vraagd van T„ waartoe de rechtbank ech
ter geen termen aanwezig achtte en dit
verzoek niet inwilligde.
Hedenmorgen werd in deze zaak uit
spraak gedaan. De Rechtbank verklaarde
den jongeman schuldig aan poging tot dood
slag en veroordeelde hem tot een gevange
nisstraf voor den tijd van twee jaar en zes
maanden.
Uitreiking
distributiebescheiden.
Voor de uitreiking van de nieuwe distri
butiebescheiden is het morgen Vrijdag de
beurt aan de letter S met uitzondering van
de Sch.
ARB. MANDOLINECLUB „APOLLO
De arbeiders mandolineclub „Apollo",
onder leiding van den heer Joh. B. Kok,
geeft op Zaterdag 28 November a.s. een
daarop groeit en het voorkomen der ziekte.
Ik acht het heelemaal niet onmogelijk, dat
op bepaalde grondsoorten gewassen groeien
of de samenstelling der gewassen zoodanig
is, dat het rund er een zekere ongevoelig
heid tegenover smetstoffen in het algemeen,
of tegen mond- .en klauwzeer alleen, door
verkrijgt.
- De diensttijd van den Noorschen ar
beidsdienst is thans verlengd van crie tot
zes maanden. Het volgende jaar zal ook de
arbeidsdienstplicht voor jonge vrouwen
worden ingevoerd. Het contingent, dat dan
elk jaar zal opkomen, zal dan ongeveer
40.000 bedragen. De chef van den Noor
schen arbeidsdienst heeft ten slotte nog
meegedeeld, dat er op het oogenblik voor
200.000 man werk is.
In Gotenborg is Dinsdag, een nieuwe
Zweedsche onderzeeër in aanwezigheid van
den opperbevelhebber van de Zweedsche
marine, vice-admiraal Tamm, en den op
perbevelhebber van het leger, generaal
Thörnell, van stapel geloopen.
Ter bescherming van de kunstschatten
en kostbare schilderijen, ziin alle tentoon
stellingen en musea in Marseille gesloten.
De kostbaarste schilderijen, zooals die van
Rubens en. Corat, zijn naar bomvrije kelders
overgebracht.
TIJDELIJKE LEERKRACHTEN
BIJ HET M. O.
Tot tijdelijk leeraar in het teekenen
aan de tweede H.B.S. b, met vijf jarigen
cursus is benoemd de heer L. van Dijk te
Heemstede en tot tijdelijk leeraar in de oude
talen en de oude geschiedenis aan het
Gymnasium de heer C. Vreede te 's Gra-
venhage.
KEURINGSDIENST VAN WAREN.
De burgemeester heeft besloten vast te
stellen de begrooting van baten en lasten
van den keuringsdienst van waren voor
het gebied Haarlem voor het dienstjaar 1942
sluitend met een bedrag van f 90.200 en de
begrooting van maten en lasten voor reke
ning van het Rijk van den keurings
dienst. sluitend met een bedrag van f 48.436
DE HEER M. EIJSKER MET PENSIOEN.
Overeenkomstig een verzoek heeft de
burgemeester aan den heer M. Eiisker eer
vol ontslag verleend uit zijn betrekking van
onderwijzer aan de Van der Palmschool
(Soendastraat 41) met ingang van 7 Fe
bruari a.s., onder dankbetuiging voor de
langdurige diensten bü het onderwijs be
wezen.
TERMIJN VAN ONTRTTMÏNG VAN
WONINGEN VERLENGD.
De termijn van ontruiming der woningen
Bakkumstraat 8, Brouwersvaart 102, Be
gijnhof 21 boven en 23 boven. Harmen-
iansweg 57 c, Kennemerstraat 12, Lange
Poellaan 30 en 32. Sophiastraot 49, Zuider
Buiten Spaarne 34 a, 34 c. 34 d. en 34 f.
verstreek 16 November, Daar de bewoners
nog geen hun passende woning hebben ge
vonden, heeft de burgemeester besloten
termijn met één jaar te verlengen.
bonte-avond in het gebouw Jongelingsv.
eeniging in de Lange Margarethastraat.
CABARTAVOND „DE MUGGEN
Het Cabaret-ensemble „De Muggen" geeft
Zaterdagavond a.s. een cabaret-avond in het
gebouw van de I-I. J. M. V, Behalve het
Cabaretgezelschap werken nog mede het
Dansorkest van Nar den Hartogh, het Radio
Trio „De Serenaders" en de Hongaarsche
danseres Ilja Lajos.
OPVOERING VAN „JOHAN" DOOR HET
RUYS-ENSEMBLE.
Het Ruys-ensemble zal Zaterdag 21 No
vember a.s. in den Stadsschouwburg de
eerste voorstelling te Haarlem geven van
„Johan, uw onderdanige dienaar", blijspel
in 3 bedrijven van Theo Lingen.
De titelrol zal gespeeld worden door Cor
Ruys, die ook de regie voert. Verdere mede
spelenden zijn: Elly van Stekelenburg, An
ton Ruys, Pierre Myin. Gerard Schild en
PERSONALIA.
Ds. L. de Haan. predikant bij de Baptis
ten Gemeente hier ter stede, ontving een
beroep naar Noordbergum.
Onze stadgenoot de heer J. de Hartogh,
theologisch candidaat, ontving een benoe
ming als- hulpprediker bij de Ned. Her
vormde Kerk te Nieuw Vennep.
VERKOOP VAN GROND
De burgemeester heeft besloten aan J.
Clausing te verkoopen tegen den prijs van
10 per M2. den grond, gelegen aan de
Middenlaan, groot ongeveer 180 M2. De
bedoeling is den grond te bestemmen als
tuin bij het aan kooper in eigendom be-
hoorend perceel aan de Middenlaan 50.
R.-K. SCHOOL AAN DE VELSERSTRAAT
Naar aanleiding van de aanvrage van het
bestuur van het St. Luciagesticht te Rotter
dam, om medewerking te verleenen tot de
inrichting van het zesde leerjaar van de
bijzondere lagere school aan dé Velsersraat
17, heeft de burgemeester besloten mede
werking te verleenen door een bedrag van
2900 beschikbaar te stellen voor de aan
schaffing van meubelen en leer- en hulp
middelen.
SPORT FA1 SPEL
VOETBAL
E.D.O. speelt tegen D.F.C.
Reis naar Duitschland uitgesteld.
Naar wij vernemen gaat de reis van EDO naa:-
Duitschïand op Zaterdag en Zondag niet door
Daardoor :s het mogelijk, dat de Haatiemsche
club den oorspronkelijk tegen DFC vastgestelden
wedstrijd op Zondagmiddag zal kunnen spelen.
BOKSEN
besselman nog steeds ziek.
De voorzitter van den Nederlandschen Boks-
bond heeft uit Berlijn bericht ontvangen, dal
Besselman nog steeds ziek is en dat het uitge
sloten is, dat hij 13 December a.s. tegen Luc van
Dam kan boksen om het Europeesche kampioen
schap in het middengewicht. Naar aanleiding
hiervan heeft het hoofdbestuur van den N. B. B.
een telegram gezonden aan de a. P. P. e. in
Rome, waarin wordt verzocht den uitersten ter
mijn vast te stellen, waarop Besselman zijn titel
tegen den Rotterdammer moet hebben verdedigd.
KORFBAL
DE DISTRIBUTIEBONNEN
Artikel Bon Kaart Hoeveelli. t.m.
Aardappelen 5SA Aard. 2 kg. 21 Nor,
Aardappelen 6SB Aard. 1 kg. 21 Non
Beschuit 5S Besch. 75 gr. 21 Nov
70 gr. 2S Kof
57 Bot/Vet 125 gr. 23 Nov.
59 Bot/Vet 125 gr.
10 Jan. '4j
Brand.sL
01 t.m. 05 BV Brandst 1 eenh. 31 Dec.
01 t.m, 04 KF 1 eenh. 30 Aug. M}
06 Lm. 08 BV 1 eenh. 2S Febr. '43
Brood 58A Brood 400 gr. 21 Nov.
5SB Brood 50 gr. 21
Cacao 3-65. 4-65 Reserve 150 gr. 2S Nov
C'igaretten R ïy Tabak 20 st. 21 Nov
Clgareltcn R io Clg. 20s>t. 21 Nov
Chocolade 56. 57 Versn. 100 gr. 12 Dec,
Ecnhcldszeep NO Eenheidez. 1 rants.
SO Nov,
431. 412 Algem. 1 rants. 30 Nov,
Gem. Meel 422 Algem. 125 gr. 2S Nov
Go«'t 421 Algem. 125 gr. 2S Nov'-
Havennout 420 Algem. 125 g,r. 28 Nov'
Jam 418 Algem. 500 gr. 28 Nov!
Kaas 424 t.m. 426 Algem. 100 gr. 28 Nov.
KofficsniT. 400 Algem. 250 gr. 28 Nov,
Melk 58 Melk .13/4L. 21 Nov,
i'eulvr. 4i9 Algem. 125 gr. 28 Nov,
Rijst* 4-66.4-67 Reserve 250 gr. 28 Nov,
Scheerzeep m Text.(m.) 45 gr. 31 Dec
Suikor 417 Algem. 1 kg. 28 Nov'
Suikerwerk 58. 59 Versn. 100 gr. 12 Dec!
Sigaren Rio Tabak 5 st. 21 Nov
Tabak Rio Tabak 25 gr. 21 Nov!
Taptemelk 58 Ta.ptem. 1 3/4L. 21 Nov,
Toiletzeep NO Eenheldsz. 1 raimts.
30 Nov,
Vermicelli 423 Algem. 100 gr. 2 8 Nov.
Vleesch 58 A Vleesch 100 gr. 21 Nov,
58B Vleesch 50 gr. 21 Nov,
Wasclipoeder NO Waschp. 1 rants.30 Nov,
432. 413 Algem. 1 rants. 30 Nov.
Bonnen beteekenen voedsel mits er geld
isZorgt voor geldSteunt Winterhulp
Giro 5553.
PAARDENSPORT
Knoeierijen in de hippische
sport.
Zeven personen waren er bij betrokken.
Dezer dagen meldden wij. dat aan het bestuur
van de Nederlandsche Harddraverij en Ren.
veieeniglng ter oore was gekomen, dat den laat-
sten tijd bij rennen en draverijen, door haar ge.
organiseerd. knoeierijen met paarden waren
voorgekomen, namelijk de z.g. doping.
Bij deze knoeierijen zijn zeven personen be
trokken, t.w. een eigenaar van een renstal, een
trainer-pikeur, drie trainers tevens beroepsrlj.
ders, een beroepsrijder, en tenslotte iemand, die
bij een der renstallen hier te lande geïnteresseerd
is. Laatstgenoemde heeft de stimuleerende mid
delen uit België meegebracht en aan verschil-
lende paarden toegediend, evenals een der trai
ners en beroepsrijders.
De anderen hebben de middelen te koop aan
geboden of zelf aan paarden toegediend of doping
toegestaan bi] de aan hun hoede toevertrouwde
paa.rden. Voor zoover men kan nagaan, hebben
deze toedieningen echter niet tengevolge gehad,
dat de paarden prijzen hebben gewonnen.
Een ander geval is het echter met den trainer
pikeur, die de dravermerrie Barones Spencer in
training had. Hij heeft namelijk voor de beslis
sende heat van het kampioenschap van Duindigi,
dat 25 October j.l. werd verreden, met dit paard
een handeling gepleegd, waardoor hij het draf
reglement heeft overtreden. Hierna heeft ge
noemd paard het kampioenschap gewonnen en de
pikeur den eerste prijs van 4000 gulden.
Het bestuur der Nederlandsche Harddraverij,
-i Renvereeniging heeft naar aanleiding van hc-t
rapport van de commissie van onderzoek, en in
aanmerking nemend, dat de beschuldigden het
hun ten laste gelegde hebben erkend, allen voor
onbepaalden tijd gedisqualificeerd met gelijk
tijdige ontzegging var. de toegang tot alle banen,
gebouwen en arbeidsbanen. welke ressorteeren
onder de vereeniging.
Voorts is Barones Spencer gedisqualificeerd,
•aardoor de volgorde van aankomst van het
kampioenschap van Duindigt als volgt is ge-
'ijzigd:
1. Lord Maire (R punten). 2. Allouez (8'^ punt),
O Lapize (13 punten). 4. Amazone G (20 punten).
Deze straffen zijn uitgesproken na overleg met
den Rijksgevolmachtigde voor de sport en zijn
zonder appel.
Tenslotte kan nog worden medegedeeld, dat de
eigenaar van Lord Maire, de heer G. J. van den
Elshout Pzn. te 's'Gravenhage, heeft verklaard,
het hem thans toekomende bedrag van 2000 gul
den, zijnde het verschil tusschen den eersten en
tweeden prijs, ter beschikking te willen stellen,-
teneinde dit. op een nog nader te bepalen wijze te
laten verrijden.
HOCKEY
PROGRAMMA VOOR ZONDAG.
Het programma van de eerste, promotie en
tweede klassen vermeldt voor Zondag a.s.:
HEERENeerste klas: HHYCBMHC; HDM—
Hilversum, I-lOC—Laren: Amsterdam—TOGO;
promotieklas: Victoria—SOS; Strawberries—HH
YC 2; BMHC 2—Rijswijk; Leiden—Zandvoort;
tweede klas: HBSGroen Geel; Amsterdam 4—
BMHC :i,
DAMES: eerste klas: HDM—Hilversum; Amster
dam—SCHC; HOC—Rood Wit; BDHG—HHYC; pro-
motiekias: Rood Wit 2—TOGO; Laren—BDHC 2;
HBS—BHV; BDHC 4—Hurley; TCH—Zandvoort;
StrawberriesAmsterdam 3; Rood Wit 3OK;
GPC—BDHC 3.
Sport-allerlei
PROGRAMMA VOOR A.S. ZONDAG.
Het programma voor a.s. Zondag vermeldt
mkele zeer belangrijke wedstrijden. De aandacht
wordt in het bijzonder gevraagd voorden wed
strijd Oosterkwartier—Sport Vereent om twee
uur op het terrein aan de Zomervaart. De onge
slagen Haarlemmers hebben na zeven wedstrijden
veertien punten en de Santpoorters negen punten
Sport Vereent heeft twee wedstrijden verloren
wel tegen Amstelodamum en Oosterkwartier
de laatste met 6—2. Echter waren dit de twee
:te wedstrijden van de competitie: in de daar-
gespeelde wedstrijden heeft Sport Vereent
getoond, dat met haar terdege rekening m,
worden gehouden. De Santpoortenaren zullen
dan ook prijs op stellen, de nederlaag tegen
Oosterkwartier te revancheeren. Of hen dat
gelukken is niet te zeggen.
In dezelfde afdeellng zijn nog vastgesteld Wes-
rerkwartier 2—S.V.K. 2 en Amstelodamum—DE
D. 2. In de eerste ontmoeting za! S.V.K 2 wel als
winnaar optreden, terwijl in de tweede wedstrijd
de gastheeren de beste kansen hebben.
Haarlem speelt in de derde klasse C thuis tegen
de a.s. kampioenen Koog Zaandijk 3. Uit werd
verloren met 4—1. welke uitslag toen zeer ge
fiatteerd was. Ofschoon wij geen overwinnine
voor de Haarlemmers kunnen voorspellen, moet
Haarlem toch in staat worden geacht een gelijk
spel te behalen, waarop wij het dan ook maar
zullen houden.
Hier spelen verder Z.K.V. 2 tegen K.V.D.,
welke door de gasten gewonnert wordt en Blauw
wit 5 tegen O .K V. De Oostzaners zullen in dezen
wedstrijd wel het volle pond binnenhalen
In de derde klasse D moet Oosterkwartier 2
iaat- Blauw Wit 4 en is aan haar eervolle plaat?
erplicht de beide punten binnen te halen.
Ten slotte speelt het derde van Oosterkwartier
tegen D.T.V. 2 te Amsterdam: dit twaalftal zal
wel te sterk blijken voor de Haarlemmers. Im
mers de thuiswedstrijd werd reeds met 14i ver
loren.
Wij vertrouwen er op, dat de Haarlemmers
thans een beter eindresultaat zullen noteeren. In
diezelfde afdeeling moet Olympus naar Amster
dam Zuid 2. De eerste wedstrijd tusschen beide
ploegen eindigde in een 3—2 overwinning voor
Olympus. Het zou ons niet verwonderen indien
de uitslag thans net anders om zou zijn.
Te Delft is het huwelijk voltrokken tusschen
den bekenden athleet Tinus Osendarp. recher
cheur van politie te 's Gravenhage en mej. B.
d. Knaap, wonende te Delft.
RADIOPROGRAMMA
VRIJDAG 20 NOVEMBER 1942.
HILVERSUM I, 413.5 M.
7.15 Gramofoonmuziek. 7.30 B. N. O. Nieuwsbe
richten. 7.40 Populair begin (gr.). 8.30 B. N. O.
Nieuwsberichten .8 40 Divertimento, lezmg. 8.50
Pianovoordracht (gr). 9.00 Omroep-opera-orkest
n solisten (opn.). 9.30 Spiegel van dan dag (opn.)
.40 Vervolg van 9.00. 10.00 De Melodisten. 10.30
Aan het begin, voordracht. 10.45 De Melodisten.
11.15 Trio Knibbeler. 12.00 Almanak. 12.05
Utrechtsch Stedelijk Orkest (opn.). 32.45 B. N. O.
Nieuws- en zakelijke berichten. 13.00 Otto Hen
driks en zijn orkest, soliste en gramofoonmuziek.
14.00 Gramofoonmuziek. 14.30 Musette-orkest en
soliste. 15.00 Klaar voor opname? Draaien! ge
varieerd filmprogramma. 16.45 B. N. O. Nieuws-,
zakelijke en beursberichten. 17.00 Pianovoor
dracht.. 17.30 Hier is de poppenkast. 17.45 Salon
orkest. 18.30 B. N. O. Nieuwsberichten. 18.40 Het
wekelijksche sportpraatje. 19.00 Het Salonorkest.
Vanaf 19.15 alleen voor de radio-centrales, die
over een lijnverbinding met. de studio beschikken.
19.15 Zang met pianobegeleiding. 19.45 Gramo
foonmuziek. 20.15 Septet Jonny Ombach en soliste,
en Theo Uden Masmati en zijn dansorkest en
gramofoonmuziek. 21.45 B. N. O. Nieuwsberichten.
22 00 instrumentale solisten (gr.). 22.20 Italiaansch
en Spaansch Amusementsprogramma (gr.). 23.30
—24.00 Afscheldsmelodleön (gr.).
HILVERSUM II. 301.5 M.
7.15—7.40 Zie Hilversum 1. 7 40 Ochtendgymnas
tiek. 7.50 Sportnieuws. 8.00 De paratuberculose,
lezing. 8,15 Schubertiana (gr.) 8.30 B. N. O.
Nieuwsberichten. 8.40 Pro Arto kwartet (gr.). 9.00
„Van bergen en dalen" (gr.). 9.15 Voor de huis
vrouw; 9.20 Vervolg van 9.00. 10.00 Godsdienstige
uitzending. 10.30 Hongaarsche orkestmuziek (gr.).
11.00 Voor de kleuters. 11.20 Matrozenkoor (gr).
11.30 Zang, viool en orgel. 12.15 Streekprogramma.
B. N O. Nieuws- en zakelijke berichten.
Programma-overzicht. 13.05 Gramofoonmu
ziek 13.30 Groninger Orkestvereeniging. 14.00
Godsdienstige uitzending 14.30 Groninger Orkest
vereeniging en solist. 15.30 Voor de vrouw. 16.00
Fluit en piano (opn 16.15 Cello en piano. 16.45
N O. Nieuws-, zakelijke- en beursberichten.
17.00 Voor de jeugd. 17.30 Opera Koorzang (gr.).
17. 45 Spiegel van den dag en B. N. O.: De Jor-
daner vertelt over sociale nooden. 18 00 Mar-
schen (gr.) 18.15 Neerlands stem van het Oost
front. 13.30 Dick Wtllebrar.dts en zijn dansorkest.
N. O. Engelsche uitzending: Holland's
Political Aspects. Voor'de radio-centrales: Lichte
avondliedjes (grVana' 19.15 alleen voor de
radio-centrales die over een lijnverbinding met
de studio beschikken. 19-15 Lichte Gramofoon-
platen. 19.30 „Ledigheid.... is onwetendheid",
lezing. 19.45 B. N. O. Nieuwsberichten. 19 55 Gra
mofoonmuziek. 20.00 Viool en piano en pianosolo
(opn). 20 30 Opera „Si j'étais roï" (opn). 21.45 B.
N. O Nieuwsberichten. 22.00 B. N. O Leidende
staatslieden schrijven. 22.10 Avondwijding. 23-20
Zie Hilversum I.
Verduisteren van 16.46 tot 8.07 uur
19 Nov.: zon op 8.0(5, onder 16.44 uur
maan onder 3.54, op 15.47 uur
20.Nov.: 'zon op 8.08, onder 16.42 uur
maan onder 5.03, op 16,09 uur
