Heldenherdenking op den Grebbeberg Mussert herdenkt de gevallenen in Rusland. „In het manend appèl der gesneuvelden wordt het front van het nieuwe Europa opgebouwd." Boerenbedrog. Dc voornaamste der bijeenkomsten welke op verschillende plaatsen in ons land, op den eersten dag der lente, ter herdenking der gesneuvelden werden gehouden, was die op den Grebbeberg bij Ilhenen, waar de gevallen Duitsche en Nederlandsche solda ten, die hier in de Meidagen van 1940 tegenover elkaar stonden, temidden eener schoone natuur een gezamenlijke laatste rustplaats hebben gevonden. De graven waren met dennegroen, tulpen en narcissen gesierd. Rond het centraal ge legen groote kruis, waarbij de oorlogsviag geheschen was en uit twee flambouwen vlammen flakkerden, hadden zich deelen eis de definitieve beslissing moet brengen van het Ersatzbataljon der SS-Standarie den soldatendood gestorven zijn. Zij hebben Germania, een ai'deeling van de weermacht het aardsche omhulsel afgelegd en staan aan Führer dragen wij het op de plaats waar hij ons stelt en deze plaats zal altijd zijn: strijd en overwinning. Kameraden, wij hebben onze doode hel den herdacht en wij allen nemen weer met frisschen moed onze dagelijksche taak op en van deze heilige plaats uit geven wij den Führer de verzekering dat wij hem trouwe volgelingen zullen zijn, zooals deze helden, deze doode kameraden die voor ons gestreden en overwonnen hebben. Kamera den, wij gedenken onzen Führer met den ouden strijdkreet: „den Führer Adolf Hitler, sieg Heil!" Rijkscommissaris aan het woord Vervolgens richtte de Rijkscommissaris zich als volgt tot de aanwezigen: „Kameraden. Het is een mooie, met ons- karakter overeenkomende gedachte, om op een bepaalden dag in het jaar al degenen te gedenken, die door hun optreden als sol daat hun leven gegeven hebben voor hun aan de graven op den Grebbeberg. Hoe dik wijls zullen in afzondering deze vragen ge steld zijn: Mijn God, waarvoor? Was dit noodig? Was dit niet te vermijden geweest? Is het offer niet tevergeefs geweest? Ik wil op dezen dag en op deze plaats niet trachten deze vragen te beantwoorden. Een vast ge loof beheerscht ons, n.l. dat 's werelds loop niet bestaat uit een reeks toevallige gebeur tenissen of erger nog, vergissingen, maar dat alles geschiedt volgens een welgeordend plan, ook al doorgronden wii 'dit dikwijls niet. Dat vaste Godsvertrouwen, het geloof dat alles wat gebeurd is, zoo heeft moeten zijn, moge een steun en een troost zijn op den weg van zoovelen, die hun dierbaarste be trekkingen verloren en die toch, hoe ver moeid van harte ook, door het leven weer werden opgericht. Maar tevens legt het ons den plicht op er naar te streven, dat in de toekomst zulk een botsing niet meer moge lijk zal zijn, want wij hebben een verant woordelijkheid niet alleen ten aanzien van de levenden, maar ook ten aanzie» van de dooden. Niet alleen gedenken wij nu diegenen, die in de Meidagen van 1940 vielen, maar allen, die in deze grootste worsteling van alle tijden tot op dezen dag van heden hun leven ten. Neerland's zonen gingen ten onder Heimat", hun vaderland, hun volk. Zo i de Java-zee, op Insulinde's eilanden, op de zijn zij allen thans bij ons, die in den eer sten wereldoorlog en in dezen nieuwen strijd en een militaire kapel der Waffen-SS op gesteld. Dof glommen de helmen der onder 't geboomte in dichte gelederen verzamelde manschappen. Voorts waren deputaties aan- we7Üg van de N.SD.A.P., de N.S.B., de Nederlandsche politie en den Nederland- schen Arbeidsdienst, benevens verwanten der gevallenen. Omstreeks twee uur betrok de vaandel- wacht haar plaats achter het spreekgestoelte. Spoedig daarop arriveerden de weermachts bevelhebber in Nederland, generaal der vliegers Fr. Christiansen, de Rijkscommis saris Rijksminister Seyss Inquart, de Höhere SS- uiid Polizeiführer Gruppenführer- en Generalleutnant Rauter, die den Reichs- führer vertegenwoordigde, en Mussert, met gevolg het terrein. De bevelhebber der Waf fen-SS, General-leutnant en SS-Gruppen- führer Demelhuber meldde hun de gelede ren, waarna zii deze inspecteerden. Nadat de kapel koraalmuziek ten gehoore had__gebracht, besteeg Generaal Christiansen het spreekgestoelte voor het uitspreken zij ner herdenkingsrede. Rede Generaal Christiansen Nauwelijks zijn de woorden van den Führer Adolf Hitler voorbij, of wij staan hier aangetreden op dit kerkhof, dat een symbool is voor de Duitsche en Nederland sche kameraadschap om ook diegenen te ga- denken, die voor ons streden, overwonnen en voor volk en vaderland vielen. Wij Duit- schers hebben na een zwaren wereldoorlog jaren moeten doormaken, waarin op dén voorgrond steeds het meedoogenlooze woord „strijd" gestaan heeft. Wij geloofden in 19" s toen onze Führer Adolf Hitler in ons rijk vrede en orde had geschapen, dat wij toen een aantal vredige jaren voor ons hadden om datgene, wat wij in een wereldoorlog en in de jaren daarna veroverd hadden, te sta- biliseeren en uit te breiden. Wij hebben het echter alleen weer moeten beleven, dat precies zooals generaties geleden, dezelfde vijanden zich weer gereed maakten om tegen ons op te trekken en zich weer be wapenden en dat wij op zekeren dag ook weer zouden moeten aantreden voor een heiligen strijd voor volk en vaderland. Thans staan wij al weer jaren aan alle fronten hetzij te land, in de lucht of op de- wereldzeeën. Doch, kameraden, in dezen wereldoorlog is het toch geheel anders als in den vorige, toen wij de geheele wereld tegen ons hadden. Thans staan namelijk verbonden volken aan onze zijde. Al deze landen weten ""wat bolsjewisme is. En zoc scharen zich thans als strijders aan onze zijde de naties._ die met ons strijden voor de overwinning en die het bolsjewisme van de hand wijzen. Wanneer wij van helden en strijders spre- "ken, dan is dit zeer in het bijzonder in dezen oorlog gemotiveerd, want nog nooit is een oorlog zoo hard en meedoogenloos geweest. Wie thans helden eeren en geden ken wil, die moet zelf een strijder zijn, op dat hij zich kan scharen in hun gelederen, want hij weet zelf thans niet wanneer hij het Walhalla als 'strijder en overwinnaar zai binnengaan, orecies zooals diegenen, die ons zijn voorgegaan. Thans is er slechts één eer, één arbeid, en één strijd, n.l. dat man en vrouw zich naast elkaar oprichten in geheel Europa tegen dit meedoogenlooze Oosten. Wij weten, dat 'na dezen strijd aan ons de overwinning zal zijn, want voor ons marcheert de Führer en voor den Führer staat de strijd, doch achter den strijd staat de overwinning. Wij staan thans op dit heldenkerkhof, dai bijzonder geadeld is door onze SS, die thans weer in het Oosten in het brandpunt van den strijd staat Naast de hier gesneuvelde SS-helden liggen .onze Nederlandsche kame raden, aan wie wij precies zoo denken. Zoo was dit jaren geleden nog niet voorzien Daarom zei ik aan het begin, dat dit helden kerkhof een symbool is. Wij hebben nu de gebeurtenissen in het Oosten beleefd, dezen strengen winter aan welks einde het woord Stalingrad stond. Wanneer men misschien geloofd heeft, dat dat het begin van het einde zou zijn. dan weten zij nu, dat het precies anders uitgekomen is. Deze helden van het Oostelijke trout zijn opgestaan om het front te dekken en daarom gedenken wij nu zeer in het bijzonder het Oostelijke front. In onzen geest marcheeren de gevallen helden uit den grooten wereldoorlog, uit de beweging en uit den tegenwoordigen oorlog mede. De heldengedenkdag is voor ons niet zooiets als een- plicht, doch is iets vanzelf sprekends geworden. Daarom nemen wij steeds van dezen dag weer moed en een fanatiek geloof mede. Wij dragen dit fana de overzijde van de nauwe beperktheid waarin wij ademen en werken. Zij geven hun leven op een oogenblik, waarop hen het rythme der heldhaftigheid omvangen gehouden heeft. Onze gedachten gaan in het bijzonder uit naar die kameraden, die op deze plek ge vallen en hier begraven zijn: de soldaten van de weermacht, de mannen van mijn eigen geboortestreek, de SS-standarte „Der Führer", die hier de beslissing hebben ge- iorceerd en de Nederlandsche soldaten, die bij de vervulling van hun opdracht hier hun leven hebben gelaten. Thans, met_ het in zicht en het bewustzijn van de bëteekenis van dezen de geheele wereld omvattenden strijd, zijn wij vervuld van de zekerheid, dat ook deze strijd om dezen berg een bouw steen was in het geweldige werk der Voor zienigheid en dat die strijd ons,thans laat aantreden voor de laatste beslissing, want niets wat grootsch is wordt ons geschonken, 'het moet door strijd en daarom ook-door lijden verworven worden. Het bloed van hen, die hier gesneuveld zijn, werkt als een niet tot zwijgen te brengen vermaning aan allen, die in de gevechten der Meidagen van 1940 nog niet het opvlammen en ver branden der laatste scheidingsmuur willen zien, die onze mannen en volkeren nog ge- cheiden wilde houden tegenover een lot. dat gemeenschappelijk door strijd moet verkregen worden en naar gemeenschappe lijke welvaart moet leiden, een vermaning dus aan allen, voor wie deze gesneuvelden iec'nts doellooze offers moesten blijven. Maar deze vermaning heeft niet tevergeefs geklonken. Van hieruit dringt onophoudelijk het denkbeeld naar buiten tot de harten der Nederlandsche mannen, die dezen roep ver staan. Voor elk der hier gesneuvelden zijn reeds tien en meer mannen opgestaan en in het gelid van onze strijders getreden. In alle formaties, vooral in de Standarte West- land, het Vrijwilligerslegioen en 't N.S.K.K. hebben zij getuigenis afgelegd van de man moedigheid van Nederlandsche mannen, en, om slechts een voorbeeld te noemen, onlangs kon onze Führer aan een Nederlander als eerste soldaat der Germaansche broedervol keren het ridderkruis verleenen' en hebben zijn kameraden van de afdeeling pantser jagers naar 'aanleiding van gelijke wapen feiten 6 ijzeren kruisen 1ste klasse en 20 ijzeren kruisen 2de klasse ontvangen Zoo wordt heden in het manende appèl der gesneuvelden het front van het nieuwe Europa opgèbouwd voor een goede en recht vaardige zaak, want dit verheft onzen strijd zoo torenhoog boven de gejaagdheid van onze vijanden, dat hun overwinning vernie tiging en een nieuwen oorlog zou beteeke- nen, onze overwinning daarentegen vrede, opbouw en een levende rechtvaardigheid zal brengen, opgebouwd op de volkeren van dit werelddeel als de door God gewilde bouwsteenen van de menschheid. Het leger der gesneuvelden heeft de wa pens niet neergelegd, het marcheert in wer kelijkheid in de gelederen der strijdende soldaten mede. Het staat als vermaning en nationaal geweten voor ons allen: front en vaderland. Zijn eeuwig zwijgen is de ge biedende stem, d> ons allen oproept tot de grootste medewerking. Wij hooren de stem, wij volgen. Hierna betrad Mussert het spreekgestoelte. „Op dezen dag, den 21sten Maart, is officieel de winter voorhij .en de lente is gekomen. Lente beteekent ontwaken, jong leven, hoop, toekomst. Het is wel een schrille tegenstel ling een nieuwe lente en het herdenken van het einde van zoovele jonge levens, tenzij deze jonge levens geofferd zijn voor de komst van een nieuwe lente in het leven der volkeren. Dit gelooven wij muurvast, niet tegenstaande de somberte der tijden, daar uit ontleenen wij het recht en den plicht om de gevallenen te herdenken in eerbied en dankbaarheid. Wij staan hier op den Grebbeberg, op de plaats waar Nederlandsche soldaten hun leven lieten om de bezetting van hun vader land te voorkomen en waar Duitsche sol daten vielen voor de bittere militaire nood zaak om de Noordzeekust te bereiken ter afweer van de Engelschen en de Franschen, die aan hun vaderland den oorlog hadden verklaard. Zij deden hun plicht en bij de uitoefening daarvan brachten zij het groot ste offer: hun jong leven. Drie jaren zijn welhaast voorbij gegaan sinds de graven op den Grebbeberg gedol ven werden. Drie jaren zijn kort in het leven van een volk, maar hoelang zullen zij voorkomen aan de achtergeblevenen, de vérwanten, die hun zonen, hun broers, hun vaders of haar echtgenoote of verloofden verloren voor het leven. Welk een berg van tieke geloof vooraan. Óp bevel van denverdriet van wanhoop soms, is verbonden oceanen en in Rusland's onmetelijke ruim ten. En nog gaat er geen dag voorbij, zonder dat doodsberichten binnenkomen van hen, die vrijwillig naar het Oostfront vertrok ken, in de rijen der Waffen S S, het legioen en het N. S. K. K„ om het gevaar van het bolsjewisme af te wenden, om de bolsjewistische legers te hou den uit ons Europa. Meer dan iemand anders ben ik verantwoordelijk voor de offers, die het Nederlandsche volk brengt aan 't Oost front. Duizenden zijn gegaan op mijn aan sporing, omdat zij en ik overtuigd zijn van de noodzakelijkheid van den afweer van het bolsjewistische gevaar voor gansch Euro- sa. Vele. vele honderden van hen zijn geval- en, hun graven zijn nu nog onbereikbaar voor ons, daar ginds aan de Dnjepr, aan het Ilmenmeer en op zoovele andere plaat sen. Daarom rust op mij meer dan op iemand anders de plicht orh hen te geden ken, die in Rusland hun jong leven lieten in trouwe plichtsbetrachting. Üit liefde voor ons vaderland. Wij zijn nu met onze ge dachten bij hen en hun verwanten, die zij moesten achterlaten en danken hen voor'de offers, die zij brachten. Of men Nederlander is of Duitscher, Zweed of Spanjaard, wij wenschen allen een Europa, dat noch uit het Oosten, noch uit het Zuiden, noch uit het Westen in de toekomst meer bedreigd zal kunnen worden, een veilig Europa, dat niet te gronde kan worder® gericht door machten, vijandig aan ons werelddeel en dat de gemeenschappe- lijke woonplaats zal zijn van vrije, fiere volkeren, die elkander waardeeren en res pecteeren en die in broederlijke samen werking een tot nu toe óngekenden bloei zullen bereiken. Het nieuwe Europa, dat ons voor oogen staat, zal geen Siegfriedlinie kennen, noch een Marnelinie, noch een Grebbelinie, maar zal zijn een solidair Europa. In dit nieuwe Europa zullen de volkeren hun eigen aard en hun beste krachten kunnen ontplooien om daardoor ieder hun aandeel te leveren in den bloei en voorspoed van het groote continentale geheel, waarin vrede en wel vaart, geluk en levensblijheid opbloeien. Dit schijnt zoo veraf in de somberte van deze kommervolle tijden. Wij laten ons daardoor echter niet afdrijven van ons ge loof aan de komst van dit nieuwe Europa. Gij Duïtschers wenscht uw ontzaglijke krachtsinspanning, uw zware offers, be loond te zien door de overwinning, die uw vaderland veiligheid waarborgt, u in staat zal stellen de geslagen wonden te helen en ongestoord de werken des vredes weder ter hand te nemen. Wij Nederlanders zullen al onze krachten inspannen om te komen tot een herrijzenis van ons volk, beter en sterker dan het ooit geweest is, en te samen leggen wij de gelofte af er tegen te waken, dat ooit Duitsche en Nederlandsche soldaten tegen over elkander zullen komen te staan. In dezen geest herdenken wij de dappe ren die vielen, wenden wij ons tot hun na gelaten betrekkingen met onze overtuiging, dat hun offers en hun leed niet vergeefsch zijn geweest èn dat er eens zal komen een lentebegin, een 21ste Maart waarop voor aller oogen duidelijk zal zijn. dat ook een nieuwe lente is aangebroken in het leven van onze volkeren, dank zij de plichtge trouwheid en de vaderlandsliefde, de in- zetbereidheid en de opofferingsgezindheid van al diegenen, wier nagedachtenis wij heden eeren. Kransen worden gelegd. Nadat de muziekkapel, terwijl de vaan dels neigden, zacht „Ik had een wapen broeder" had gespeeld en de Befehlshaber der Waffen-SS met woorden, ontleend aan den Führer, de gevallenen had herdacht, werden aan den voet van het hoofdkruis kransen neergelegd van den Rijkscommis saris Rijksminister Seyss Inquart, van den Eeichsführer-SS. den Weermachtsbevelheb ber. den Befehlshaber der Waffen-SS in den Miederlanden, den Höheren SS- und Polizei führer, van Mussert,van het SS-Panzer- Grenadier-Ersatzbataljon Germania en van de Ortsgruppe Grebbe-Veenendaal der N.S.D.A.P. Generaal Christiansen besloot de in drukwekkende plechtigheid met erop te wijzen dat deze herdenking der gevallenen den aanwezigen nieuwe kracht zal geven voor de vervulling hunner dagelijksche plichten. Van deze gewijde plaats gaf hii den Führer namens hen de verzekering, dat zij hem in fanatiek geloof zullen vol gen. De door hem aangeheven strijdroep werd met 'n driewerf „Sieg heil" bearitword waarna de kapel de volksliederen speelde. Voor dat de autoriteiten de begraafplaats verlieten, overtuigde generaal Christiansen zich nog persoonlijk van den toestand der graven. Gesierd met de eenvoudige kruisen en kleurige bloemen, maakten deze onder hun kleed van mos een weiverzorgden indruk. Bs. De geestelijkheid, die naar beste vermogen medehelpt om het bolsjewisme in Europa ingevoerd te krijgen, heeft eens niet geweten hoe zij haar volgelingen met voldoenden nadruk op het gevaar van het bolsjewisme zou kunnen wijzen. Dat was in een tijd toen nog niet het besef tot haar doorgedrongen was, dat er een oogen blik komen kon waarin het bolsjewistische gevaar wérkelijkheid zou kunnen worden. Nu dat oogenblik zich hard en dringend aandient, voelt zij merkwaardigerwijs niet langer de noodlottige dreiging, meer. Daar voor moet een aanleiding bestaan. Zii is er ook, want deze bedienaren van den gods dienst meenen nu, dat eerst een ander gevaar n.l. de zekerheid, dat zij bij een overwinning van het Na- tionaal-Socialisme, gedwongen zullen zijn zich uitsluitend met kerkelijke- en niet met politieke zaken te bemoeien, de kop moet worden ingedrukt. Voor het bolsjewisme heeft zij niet langer oog, omdat zij intusschen de overtuiging ge kregen heeft, dat een Angio-Amerikaan- scbe overwinning waarin zii even hecht als in het evangelie gelooft, het bolsje wisme wel den weg afsnijden zal. Dus meent zij, met verwaarloozing van alle verschijnselen, eerst haar politieke doelstellingen te moeten verwe zenlijken. Deze geestelijkheid speeit met vuur in de overtuiging, dat haar toch niets gebeuren kan en als men vraagt, waarom de gruwelen niet langer gruwelen zijn en uitroeiing van den Godsdienst geen uit roeiing meer heeten mag, dan wijst ook zij er op, dat het brutaalste internatonalisme van Moskou overgeslagen is in deugdelijk nationalisme en burgerlijke deugdzaamheid. Stalin is plotseling een braaf man gewor den, wien kwade bedoelingen vér iggen. Het is dezelfde naieve zelfbegoocheling, waarmee de Engelsche plutocraten' zich trachten heen te helpen over het gevaar, dat hen vanwege het bolsjewisme bedreigt. De juiste situatie komt klaar en duidelijk tot uiting door de benoeming van den jood Ilja Ehrenburg tot verkondiger, van idt nieuwe Russische nationalisme. De berich tendienst „Antikomintern" zegt daarom trent: „De vaste overtuiging. dat deze leuze, die door een uiterst radde tong wordt verspreid, aan den overkant van den Oceaan door sluw-monkelende rasgenooten met dankbaarheid opgevangen en voorziet! van het noodige kommentaar verder zal ge dragen worden, spoort Ehrenburg aan tot beweringen, die door hun driestheid de onderkruipende taktiek van het bo'.sche- visme moeten blootleggen en dat zelfs aan diegenen voor wie de politiek een doode letter is. Ziin Amerikaansche luisteraars kan hij zonder blikken of blozen opdis- schen: „Rusland is den dag van vandaag nationaal en vaderlandsch gezind. Op dit oogenblik kan er in het nationale Rusland geen sprake meer zijn van een Internatio nale. Evenmin kan er gesproken worden over een wereldverovering die werd ge predikt door heethooden, die thans niet de minste beteekenis meer hebben Ten gerieve van hen, die in de Vereenigde Staten gebeurlijk nog zouden twijfelen aan de oprechtheid dezer woorden en die de „Groote leermeesters Stalin en Lenin" nog als heethoofden kunnen aanzien, voegt d kommentator van Boston er vroom aan toe: „Tot hiertoe heeft niemand buiten Ehren burg zoo duidelijk en een soudi s uiteen gezet dat de moreele grootheid eeuwig is" Ziedaar, het grofste hn»nb'-Hrog dat men zich denken kan. Maar een bedrog waaraan plutocratie en met haar de geestelijkheid medewerk! om de massa der lichtgp,om*!'»fn in slaag te wiegen. Wèl mocht Hitier gister m zijn rede nog opmerken „Wat de Duitsche en de met hen verbonden splda!en thans in het Oosten beschermen, is niet het steenen gelaat of het sociale en geestehike kenmerk van dit continent, maar het zijn dg eeuwige men- schelijke substanties vanwaar sinds de vroe ge tijden waarden zijn uitgegaan, dip niet alleen aan Europa en Amerika, maar nog vee! verder aan de geheele menschelijke be schaving haar huidige ui+drukkina geven." 'Eens zal de tijd komen waarin de geeste lijkheid ook deze waarheid erkennen zaL eens als Europa veilig gesteld is. maar zii zal niet kunnen zeggen, dat zii haar plichr gedaan heeft JEUGDSTORMLEDEN GEÏNSTALLEERD Zaterdag zijn op het Binnenhof -driehon derd leden van den Nationalen Jeugdstorm geïnstalleerd door den hoofdstormer Van Geelkerken. Onder de genoodigden. die d« installatie bijwoonden, waren o.m. baroa van Haersolte, gemachtigde van den leider» en Houptbannmadelfuhr°rin Hasemense»- namens den B.D.M. Bijzondere vermelding verdient, dat eeS groep, bestaande uit Nederlandsche jongen* die dienen bij N.S.K.K.. legioen Waffen- SS, org. Todt. Arbeidsdienst, hulppolitia enz., in een rij over de geheele breedte vaa den weg voor de defileerende jeugdstor- mers uitliep en eveneens sar h^t defil' deelnam. De installatie van de Meta's", meisjer van 1822 jaar, die zich zullen wijde*, aan sociaal werk, zooals kinderverzorging;, hulp in hospitalen, hulpverleening bij bom bardementen en andere ongevallen en di« eveneens de arbeidsters uit de fabripkert tijdens hun vacantie zullen aflossen, wan tót nader order uitgesteld AANMELDING BIJ DE NEDERLANDSCHfe KULTUURKAMER. De voorloopige bewijzen van aanmelding bij de Nederlandsche Kultuurkamer wordeif alleen uitgereikt aan hen die de hun toege zonden formulieren volledig ingevuld en on derteekend terug gestuurd hebben. In ver* band met een zeer binnenkort in te stelle» controle wordt hierop r,og eens gewezen. Indien de toegezonden formulieren in het ongereede zijn geraakt, zullen op verzoek nieuwe exemplaren uitgereikt worden. Om gaande terugzending is noodzakelijk.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlemsche Courant | 1943 | | pagina 5