Haarlemsche Courant
De wederzijdsche toebereidselen tot
het offensief voltooid geacht.
Nieuwsblad voor Noord-Holland
Aspecten van het
Oostelijk front
De zeestrijd in het Kanaal
XftSti Jaargang No. 118
Bweamtt Groot» Bontstraat n.
«$L Advert. 18714, Redactie 10688 i
Postfflro 134858 Baarlennrcha Ct, Haarlem
J&tjkaatoor, Boendaplela IT, Tel. un|
Hoofflredaoteuri t, V. Bandewyn®
Zaterdag 22 Mei 1943
Verschijnt dagelijks,
behalve op Zon- en Feestdagen
Drukkerij: Z. 8. Spaarne 12. Tel. 1Ï71I
Kantoor IJmnlden: Rembrandtlaan 55,
IJmulden-Oost
Ultg t Graf. Bedrijven Damlate, Haarlem
K 1S87
De militaire correspondent van het
DNB kenmerkt den huldigen toestand
aan de fronten als den tot nu toe elk
voorjaar voorgekomen tijd der laatste
voorbereidingen.
Hij schrijft: de dobbelsteenen offensief
óf defensief zijn nog niet geworpen. Do.eh
men kan zeggen, dat aan Duitsche zijde de
voorbereidingen voor elk van deze beide
gevechtswijzen gereed zijn en dat er nog
slechts een druk op den knop noodig is om
de Duitsche militaire plannen voor 1943 in
het stadium van tenuitvoerlegging te bren
gen. Natuurlijk geeft men in militaire krin
gen te Berlijn geen aanwijzingen welke op
vatting de opperste Duitsche legerleiding
heeft omtrent de voornemens van den vijand
doch men Iaat echter doorschemeren, dat
daar ongetwijfeld plannen tot een offen
sief bestaan.
Terwijl het geheele strategische plan der
mogendheden van hot Pact van Drie uni
form is, kan dit van het kamp der tegen
standers niet gezegd worden.
De Duitsche leiding maakt uitsluitend ge
volgtrekkingen uit den militairen toestand
zelf, waarvan men aan Duitsche zijde over
tuigd is, dat deze den vijand allerlei ver
rassingen zal brengen, wanneer hij van
meening is dat hi-j.het initiatief om tot het
offensief of defensief over te gaan, eenzij
dig in handen heeft of wanneer hij meent,
dat de of- en defensieve kracht van de Spil
haar hoogtepunt heeft bereikt en zich in
dalende lijn beweegt.
Omtrent het Oostelijk front kan
slechts concreet worden vastgesteld, dat
het de eerste aanwijzingen van voor
jaarsbewegingen verraadt. Aan beide
zijden wenscht men te verkennen, het
geen blijkt uit het versterkte optreden
van stoottroepen. De Duitsche leiding
bezit thans een tamelijk volkomen
beeld van den vijandelijken opmarsch,
die zich sedert weken heeft voltrokken
en vooral betrekking heeft op het gebied
ten zuiden van Moskou en op dat van
Koersk. De vorming van artilleriezwaar
tepunten bij dezen opmarsch zijn be
kend.
Volgens de verkenningen kan over
het geheel genomen de Sovjet-Russi
sche opmarsch als geëindigd beschouwd
worden. Deze opmarsch duidt er op,
dat de vijand van plan is een zomerof-
fensief te beginnen. Een van zijn doe
len schijnt daarbij te zijn de vooruit
springende Duitsche bocht bij Orel uit
den weg te ruimen. Want de Sovjet-
Russischen opmarschbewegingen flan-
keeren zeer sterk dit vooruitspringende
deel van het front.
Wanneer men van het feit uitgaat, dat
zoodanige en dergelijke vijandelijke plan
nen (men zie b.v. het Koeban-bruggehoofdl
bekend zijn, vergist men zich ook wel niet,
wanneer men aanneemt, dat aan Duitsche
zijde overeenkomstige maatregelen genomen
zullen zijn.
In dit verband mag ook niet verzuimd
worden te vermelden, dat in het geheele
door de Duitsehe troepen bezette Ooste
lijke gebied een verplaatsing der bevolking
is begqpnen, die mede invloed zal hebben
op het beeld van de komende gevechten.
P.ussen, Roethenen. Oekrainers. Kozakken.
Tartaren, Kaukasiërs en verschillende troe
pen der Turkvolken, hebben zich aaneen
gesloten in vrijwillige bataillons en krijgen
op het oogenblik in garnizoenen en troe
penkampen in het Oosten hun laatste op
leiding. Zij vormen een strijdmacht, die au
serieux moet worden genomen, en een ver
dere belangrijke versterking van het Duit
sche oorlogsinstrument.
De Duitsche schout bij nacht Brüning-
haus schrijft in een artikel in de Berliner
Börsenzeitung over het stille doch buiten
gewoon belangrijke werk van aille kleinere
en kleinste eenheden, die vooral in het Ka
naal onyermoeid dag en nacht hun opwin
denden dienst verrichten,
Vooral in de eerste maanden van dit
jaar heeft zich in het Kanaal een ononder
broken strijd tusschen de lichte str.ijdkrachr
ten van beide partijen ontwikkeld, die door
de algemeen gebruikelijke uitdrukking
oorlog in het klein" ternauwernood nog
wordt gedekt. Natuurlijk worden in deze
gevechten niet steeds suöcessen behaald,
die door het weermachtberieht worden weer
gegeven.
Van Duitsche zijde dienen de aanvallen
der lichte zeestrijdkrachten tot het waarne
men van de vijandelijke actie aan de En-
gelsehe kust en yoorad te constateeren of
een vrij groote concentratie van oorlogs
schepen, transport- en landingsvaartuigen
plaats vindt. Voorts vormen de aanvallen op
wederzijdsche convooien het voornaamste
doel van de voortdurende gevechten. De ont
moetingen vinden bijna uitsluitend des
nachts plaats. De strijd tusschen de afzon
derlijke groepen of alleen varende booten
is meestal kórt, doch buitengewoon verbit
terd. Voor den duikbootoorlog is het een
lastige factor, dat de onophoudelijke aan
vallen der Duitsche lichte strijdkrachten op
de Dover-patrol een aanzienlijk aantal En-
gelsche torpedojagers gebonden houden,
die dus niet voor de convooien beschik
baar zijn.
De Duitsche motortorpedobooten hebben
tot nu toe in het Kanaal 39 oorlogsschepen,
waaronder 15 torpedojagers tot zinken ge
bracht. Bovendien vernietigden zij 140
.koopvaardijschepen met tezamen 600.000
bruto register ton.
Vier jaar vriendschapspact
tusschen Duitschland en Italië.
Ter gelegenheid van den vierden verjaar
dag der onderteekening van het Duitsch-
Italiaansche vriendschaps- en bondgenoot
schapsverdrag zijn telegrammen gewisseld
tusschen den Führer, Koning en Keizer
Victor Emanuel en den Duce.
De tekst van het telegram, door den Duce
aan den Führer gericht, luidt:
„Op den vierden verjaardag der onder
teekening van het historische pact, terwijl
onze legers en onze volken den heldhafti-
gen strijd tegen de gemeenschappelijke
vijanden voeren, bevestig ik U, Führer, op
nieuw de onverbrekelijke solidariteit van
de wapenen en de gevoelens van het fas
cistische Italië voor het nationaal-socialis-
tische Duitschland en ons volkomen ver
trouwen in de overwinning der Spil en van
de mogendheden van het Pact van Drie".
Voorts hebben de Duce en Von Ribben-
trop telegrammen gewisseld, evenalA Von
Ribbentrop en de ïtaliaansche onderstaats
secretaris van het ministerie van buiten-
landsche zaken, Bastianini.
De zuivering in Bosnië.
Sinds eenige dagen zijn eenheden van het
leger en van de Waffen S.S. tezamen met
Kroatische formaties bezig om in het Bosni
sche gebied een nieuwen, beslissenden slag
toe te brengen aan de gewapende benden
aldaar. Deze benden bestaan uit door Moskou
opgehitste communisten, en uit overblijfselen
van Servische groepen onder leiding van kolo
nel Mihailowitsj. Ze hebben zich terugge
trokken in de bijna onbegaanbare wildernis
in het hooggebergte in .Zuid-Bosnië en pro-
beeren van daar uit rooftochten te ondernemen
naar de dorpen en overvallen te ondernemen
op de verkeerswegen. Aan deze zuiverings
actie nemen ook ïtaliaansche troepen deel.
Ondanks den zeer slechten toestand der we
gen en den aanhoudenden regen worden de
benden omsingeld.
Siberische steunpunten voor
de V.S.
Inzake de buitenlandsche berichten volgens
welke de Amerikaansche ambassadeur Davies
te Moskou de Amerikaansche eischen zal
overbrengen betreffende^ het afstaan van
bases in Siberië, verklaart de Japansche
woordvoerder, dat hij geen commentaar op
deze berichten kan geven, daar hierover geen
betrouwbare inlichtingen beschikbaar zijn.
Hij zeide, ook sterk te betwijfelen, of deze
berichten voldoende gegrond zijn.
Cijfer der tot zinken gebrachte
tonnage gedaald.
De A. N. P.-correspondent te* Berlijn
meldt:
De tot dusver in deze maand door Duit
sche duikbooten tot zinken gebrachte ton
nage volgens officieele opgaven 207.000 brt.,
zal ongetwijfeld velen opmerkelijk laag
voorkomen, vooral na de hooge cijfers, die
in de eerste maanden van dit jaar met het
Dönitz-duikbootoffensief werden bereikt.
Van gezaghebbende Duitsche zijde wordt
deze achteruitgang verklaard, met de „leeg
te", die op het oogenblik op de oceanen
heerscht. Het enorme scheepvaartverkeer
van Amerika en Engeland naar Noord Afri
ka is volgens deze Duitsche uiteenzetting
omstreeks half Ap'ril, toen de daar gesta-
tionneerde Geallieerde troepen een enorme
overwicht ten opzichte van de troepen der
Spil hadden bereikt, grootendeels opgehou
den. Op het oogenblik worden door de
Engelschen en Amerikanen geen groote mi
litaire transporten uitgevoerd, daar men
het na de beëindiging van den strijd in Tu
nesië in Geallieerde kringen nog niet eens
is over de keuze van het volgende striid-
tooneel, met name of dit in Europa, dan
wel in Oost Azië zal worden opgezet. Dit
is volgens de meening van Berlijn een der
punten, waarover te Washington tusschen
Churchill en Roosevelt wordt beraadslaagd.
Op het oogenblik beperkt het zeeverkeer
zich hoofdzakelijk tot het vervoer van le
vensmiddelen naar Engeland en dit is vol
gens Berlijn de reden, waarom de buit der
Duitsche onderzeebooten niet grooter is.
Het aantal onderzeebooten is niet geringer
geworden en evenmin zijn de afweermidde
len der Geallieerden beter geworden.
Nederlanders bij de Duitsche zeemacht.
Inlichtingen over het dienstnemen van
Nederlandsche Vrijwilligers bij de Duit
sche zeemacht geven alle Ortskomman-
danturen, die tevens een uitvoerige lijst
verstrekken, waarop alle hieraan verbon
den faciliteiten staan vermeld.
(C.N.F./Pax c)
Keuringen voor de Waffen SS, het
Legioen en de Landwacht
Het SS-Ersatzkommando Nederland deelt
mede:
Nederlanders van arisch bloed, in den
leeftijd van 1745 jaar (ook gehuwden),
die lichamelijk zoowel als geestelijk goed
ontwikkeld zijn en zich geheel kunnen
geven aan de eischen, die-de opleiding hun
stelt, kunnen zich bij de genoemde adressen
vervoegen, teneinde gekeurd te worden.
Bij de onderzoekingen worden ook alle
gevraagde inlichtingen verstrekt met be
trekking tot de verzorging der familieleden,
duur der opleiding, extra levensmiddelen
voor de familieleden, enz.
De aandacht wordt er op gevestigd, dat
voor de vrijwilligers, die om bepaalde rede
nen in Nederland moeten blijven, de moge
lijkheid bestaat, hun dienst te doen bij de
Landwacht Nederland of bij het wacht-
bataljon in Amersfoort.
Tijdens deze keuringen kunnen zich ook
diegenen melden, die tot de Germaansche
SS in Nederland willen toetreden.
Personen tusschen 18 en 35 jaar, die aan-
meldingsplichtig zijn voor den arbeidsinzet,
kunnen zich eveneens op een der keurings-
dagen op onderstaande adressen aanmelden
en worden gedurende hun verbintenis bij een
der bovengenoemde onderdeelen, van den ar
beidsinzet vrijgesteld.
23.5.43 815 uur Amersfoort, Pol. Durch-
gangslager, Leusderweg.
24.5.43 8—15 uur Den Haag, Café „Den
Hout. Bezuidenhoutscheweg.
Bij onze Vrijwilligers,
middagmaal.
Even wordt tijd genomen voor het
(SS PK Dehn O/H P. c)
KORT NIEUWS
De Engelsche
brig- -gene
raal Baronet Sir
Higel Norman.
die een groote rol
gespeeld heeft bij
de opleiding van
de Britsche val
schermtroepen, is
tijdens 'n diénst-
vlucht om het
leven gekomen.
De Turksche
minister van ver
voerwezen heeft
een commissie in
gesteld, welke
met de controle
van het scheep
vaartverkeer
werd belast.
Vrachtschepen
van meer dan 50
ton mogen zon
der vergunning
dezer commissie
geen goederen
meer vervoeren,
Belangrijke aanwijzing voor de
verordening inzake den
aanmeldingsplicht.
Maandag 24 Mei 1943 moeten zich alle in
de maanden Januari, Februari, Maart en
April van het jaar 1922 geboren mannen
overeenkomstig den op 21 Mei j.l. in dit
blad gepubliceerden oproep op het be
voegde Arbeidsbureau resp. het bevoegde
bijkantoor op bepaalde uren van 8 uur af
persoonlijk aanmelden, waarbij zij het in
gevulde aanmeldingsformulier en de an
dere identiteitspapieren en gegevens moe
ten medebrengen. De distributiestamkaart
moet medegebracht worden. De werkge
vers zijn verplicht de tot aanmelding ver
plichte personen gedurende den tijd dien
zij hiervoor noodig hebben, van werk vrij
te stellen en het salaris, resp. loon door te
betalen. Aanmeldingsplichtigen en werk
gevers maken zich strafbaar wanneer zij
handelen in strijd met de bepalingen der
verordening of trachten deze te ontduiken.
Stalin ontvangt den brief van
Roosevelt.
Naar de Britsche berichtendienst uit Moskou
meldt, is Roosevelts brief aan Stalin, die door
den specialen afgezant Davies naar Moskou
gebracht is, Donderdagavond gedurende een
samenkomst van 21/» uur in tegenwoordigheid
van Daviés voor Stalin vertaald. Davies heeft
dat medegedeeld op een Engelsch-Amerikaan-
sche persconferentie. Op de vraag van een
journalist, of hij thans over den inhoud van
den brief meer wist dan bij zijn aankomst,
antwoordde Davies: „Ik ben slechts de over
brenger van deze boodschap. Ik ben niet te
Moskou om onderhandelingen te voeren."
Na de korte ceremonie heeft een lange be
spreking tusschen Stalin en Molotof plaatsge
vonden. De Amerikaansche ambassadeur was
hierbij niet aanwezig, daar hij het Kremlin na
het overhandigen van den brief van Roosevelt
had verlaten.
De correspondent van de Columbia Broad
casting Company te Moskou heeft intusschen
Davies na diens bezoek aan Stalin geïnter
viewd. Davies Verklaarde, dat hij Donderdag
avond van 9 tot 11.30 uur bij Stalin is geweest.
Deze brief was zeer lang en Stalin heeft hem
onmiddellijk laten vertalen. Stalin heeft zwij
gend en zonder eenig comrpentaar naar de
vertaling van den brief geluisterd. Daarna
verklaarde Stalin, dat hij zich binnen enkele
dagen opnieuw met Davies in verbinding zou
stellen. Het is mogelijk, zoo verklaarde Davies
tenslotte, dat ik een antwoord voor president
Roosevelt zal meenemen.
Besluit Zwitserschen bondsraad.
Voor de eerste maal in Zwitserland heeft
de bondsraad een principieel besluit uitge
vaardigd, krachtens hetwelk een in het buiten
land verblijvend Zwitsersch staatsburger van
zijn nationaliteit vervallen kan worden ver
klaard, indien deze ernstig afbreuk doet aan
de veiligheid van zijn land en a-an zijn poli
tieke onafhankelijkheid.
Keuringen voor de Waffen SS,
Legioen en Landwacht.
Het SS Ersatz Kommando Nederland
deelt mede:
Voor personen van 18-35 jaar, die aan-
meldingplichtig zijn voor de arbeidsinzet,
bestaat op hun verzoek de gelegenheid
zich op de in de pers genoemde data en
plaatsen aan te melden voor keuring voor
de Waffen S.S., Nederl. Legioen, Ned.
Landwacht en S.S. Wachtbataillon en wor
den gedurende hun verbintenis bij een der
bovengenoemde onderdeelen van de ar
beidsinzet vrijgesteld.
De stem der SS.
Luistert op Zondag 23 Mei van 11.30 tot 11.45
uur over den zender Hilversum 1, op golf
lengte 415 Meter, naar de stem der SS. Uit
gezonden worden gedeelten uit een rede tot
de Germaansche aspirant-officieren in de SS-
Junkerschule Toelz.
Een kilo aardappelen extra.
Van 22 tot en met 29 Mei 1943 wordt een
extra rantsoen van 1 Kg. aardappelen op
bon „576 Algemeen" van de bonkaart voor
voedingsmiddelen, beschikbaar gesteld.
Brand in het raadhuis te Apeldoorn.
In het gemeentehuis te Apeldoorn is brand
ontstaan doordat een gordijn boven een
gaskachel, welke voor de bewakers van het
gebouw was aangestoken, vlam had gevat.
Het vuur vond gretig voedsel in de 7 me
ter lange pluche gordijnen en verbreidde
zich snel. De bovenverdieping en het dak
met den toren zijn geheel afgebrand. De be
nedenverdieping leed alleen wat water
schade. Op de bovenverdieping was o.a. de
afdeeling bevolking gevestigd, in de voor
malige imposante raadzaal. Van den inven
taris; der uitgebrande afdeelingen kon
slechts weinig worden gered. Het gebouw,
dat van 1898 dateerde is door den brand ge
heel onbruikbaar geworden.
Doorbetaling van loon bij
aanmelding voor arbeidsinzet.
Overeenkomstig de enkele dagen geleden ge
dane aankondiging heeft de Gemachtigde voor
den Arbeid thans bij beschikking van 21 Mei
1943 voorschriften gegeven betreffende de door
betaling van loon over den, tengevolge van de
verplichte aanmelding voor den arbeidsinzet
(Verordening 43/1943) verzuimden arbeidstijd.
Ingevolge deze beschikikng is iedere werk
gever verplicht aan zijn werknemers het loon
over den tengevolge van de verplichte aanmel
ding voor den arbeidsinzet noodzakelijkerwijs
verzuimden arbeidstijd door te betalen.
