Haarlemsche Courant
Tankslag achter de Sovjetlinies
Te Winniza 65 massagraven ontdekt.
Nieuwsblad voor Noord-Holland
Keulen's Dom opnieuw
beschadigd.
Een tweede Katyn in
de Oekraïne.
Jaargang- No. 158
«fnréauxt Groot* Houtstraat M.
Tel Advert. 10724, Redactie 1068#
Postgiro 134938 Haarlemscbe Ct, Haarlem
Bijkantoor, Soendaplein 37. Tel. lZÏJt
Hoofdredacteur: F. C. Derks
Za.eidag 10 Juli 1943
Verschijnt dagelijks,
behalve op Zon- en Feestdagen
Drukkerij: Z. B. Spaarne 12. Tel. 12713
Kantoor IJmuiden: Re ra brand tl aao 55,
IJmuiden-Oost
Üitg Graf. Bedrijven Damiate. Haarlem
K i???
Moskou geeft het terugnemen van troepen oyer een breed front toe.
De superioriteit van het Duitsche lucht, en pantserwapen.
Het opperbevel van de Duitsche weermacht
maakt bekend
De groote worsteling in het gebied Bjclgorod
Orel duurt met toegenomen hevigheid voort.
Sedert Woensdag heeft zich achter het door
broken Russische stellingssysteem een gewel
dige tankslag ontwikkeld, waarin de bolsje
wieken zich de grootste inspanning getroosten
om onze voortdurend oprukkende pantser
wiggen op te vangen.
Hierbij heeft de vijand, behalve zware
verliezen aan menschen, wederom 420
tanks verloren en een groot aantal kanon
nen en meerloopsgeschut.
Eskaders gevechtstoestellen, duikbommen
werpers en slagvliegtuigen van het lucht-
wapen grepen in in de gevechten op den grond
en bestreden vooral nieuw aangevoerde re
serves van den vijand. In luchtgevechten en
door luchtafweergeschut verloren de bolsje
wieken Donderdag 117 vliegtuigen.
Aan de Middellandsche Zee werden van
Britsch-Amerikaansche vliegerformaties 26
toestellen neergeschoten.
Britsche bommenwerpers hebben Don
derdagnacht weer een terreuraanval op
Keulen en omgeving ondernomen. Er
ontstonden verliezen onder de bevolking
en verwoestingen in de woonwijken. De
Keulsche Dom werd wederom aangevallen
en getroffen.
Volgens tot dusver ontvangen berichten
werden negen vijandelijke bommenwerpers
Keuringen voor de Waffen S.S., het
Legioen en de Landwacht.
Bij onze Vrijwilligers. Er wordt goed voor
de jongens gezorgd. Etenhaler op weg
naar de voorste linies.
(SS PK Fritsch O/H P. c)
Het S.S. Ersatzkommando Niederlande deelt
mede:
Nederlanders van arisch bloed, in den leef
tijd van 17-45 jaar (ook gehuwden), die licha
melijk zoowel als geestelijk goed ontwikkeld
zijn en zich geheel kunnen geven aan de
eischen, die de opleiding hun stelt, kunnen
zich bij de genoemde adressen vervoegen, ten
einde gekeurd te worden. Bij de onderzoe
kingen worden ook alle gevraagde inlich
tingen verstrekt met betrekking tot de ver
zorging der familieleden, duur der opleiding,
extra levensmiddelen voor de familieleden
enz.
De aandacht wordt er on gevestigd dat voor
de vrijwilligers, die om bepaalde redenen in
Nederland moeten blijven, de mogelijkheid
bestaat, hun dienst te doen bij de Landwacht
Nederland of bij het wachtbataljon in Amers
foort. Tijdens deze keuringen kunnen zich
ook diegenen melden, die tot de Germaansche
S.S in Nederland willen toetreden.
Personen tusschen 18-35 jaar, die aanmel-
dingsblichtig zijn voor den arbeidsinzet, kun
nen zich eveneens op een der keuringsdagen
aanmelden en worden gedurende hun verbin
tenis van den arbeidsinzet vrijgesteld.
17.7.43 9-14.00 uur Rotterdam Deutsches Haus,
Westzeedijk
18.7.43 9-12.00 uur Breda Rest. Modern, Markt.
15-18.00 uur Den Bosch hotel Noord Brabant
Markt 45.
19.7.43 9-12.00 uur Venlo Deutsches Haus, Eg-
mondstraat 16.
15-18.00 uur Arnhem, café Royal.
20.7 43 9-12.00 uur Hengelo café Modern Spoor
straat 18.
15-18 00 uur Zwolle hotel Gijtenbeek.
21.7.43 9-12.00 uur Assen Concerthuis a. d.
Vaart.
15-18rt0 uur Groningen, Concerthuis Poele
straat.
22.7.43 9-12.00 uur Leeuwarden, huize Schaaf.
Breedstraat.
23.7.43 9-14.00 uur Amsterdam, Dam 4.
23.7.43 9-13.00 uur Utrecht N V. Huis, Oude
Gracht 245.
25.7.43 9-14.00 uur Amersfoort. Pol. Durch-
gangslager, Leusderweg.
26.7.43 9-14.00 uur Den Haag, café Den Hout,
Bezuidenhoutscheweg.
neergeschoten. Drie andere toestellen werden
overdag aan het Kanaal en boven den Atlan-
tischen Oceaan vernietigd. Beveilingingsvaar-
tuigen van de marine en marine-afweergeschut
schoten drie vijandelijke toestellen neer. De
totale verliezen van den tegenstander in het
Westen en het gebied van de Middellandsche
Zee bedragen dus in totaal 41 toestellen.
In aanvulling op het Duitsche weermacht-
bericht verneemt het D. N. B.: De Sovjets
wierpen in het gebied Bjelgorod-Orel sterke
pantserstrijdkrachten in den strijd, welker
aanvallen echtgr onder zware verliezen mis
lukten. Ook de aanvoer van sterke reserves,
waaronder verscheidene garde-divisies, bracht
hun geen succes. Het ingrijpen van de Duit
sche „Tijgers" alsmede van pantserwagens van
nog sterker en nog nieuwer type, speelt bij
deze gevechten uiteraard een groote rol.
De Sovjets geven zelf toe, dat de Sovjet
troepen voor het „aanstormen van deze ge
mechaniseerde massa's over een breed front
moesten worden teruggenomen om onafzien
bare gevolgen te vermijden.
De Duitsche verliezen aan pantserwagens
zijn ook op 8 Juli gering gebleven, een feit
dat verklaard wordt door de constructieve
superioriteit der gebruikte Duitsche typen en
door de zorgvuldige opleiding der beman
ningen.
De Duitsche superioriteit in de lucht is
volkomen duidelijk.
Zij blijkt evenzeer uit het feit, dat de vijand
830 vliegtuigen heeft verloren in de eerste drie
dagen als uit de onafgebroken bombarde-
ments- en beschietingsaanvallen der Duitsche
vliegers, die vergeleken met de geweldige ver
liezen van den tegenstander slechts een gering
aantal toestellen hebben verloren; in totaal
54 vliegtuigen van 4 tot en met 7 Juli. De
Duitsche jagers hebben, zoo verklaart men te
Berlijn, het luchtruim in den waarsten zin des
woords schoongeveegd. Nauwelijks een jager
met roode ster laat zich meer zien. Daarente
gen wemelt de lucht van Duitsche vliegtuigen
van alle soorten.
40.000 ton voor de kust van
N.-Afrika tot zinken gebracht.
Het' Italiaanscne weermachtbericht luidt
als volgt
Onze formaties torpedovliegtuigen hebben
met schitterend succes herhaalde aanvallen
ondernomen op vijandelijke schepen, varende
bij of verankerd op de kust van Noord-Afrika
drie groote schepen met een inhoud van
40.000 ton werden tot zinken gebracht, een
vierde met een inhoud van 3000 ton werd ern-
stik beschadigd.
Luchtformaties van den vijand bombar
deerden Donderdag en Donderdagnacht her
haalde malen Catania en omgeving, men meldt
instortingen en branden in de binnenwijken
der stad. Gedurende gevechten overdag wer
den twee vliegtuigen neergeschoten door Ita-
liaansche jagers en 12. waarbij verscheidene
bommenwerpers, door Duitsche jagers. Lucht-
afweerbatterijen vernielden twee toestellen
bij Catania, vier bij Sciacca. drie bij Castel
Vetrano, twee bij Marsala, één bij Gola (Cal-
tanisetta)
Bij de aanvallen op Catania bedroeg het
aantal slachtoffers onder de burgerbevolking
81 dooden en 209 gewonden.
BEKENDMAKING.
Doodvonnissen voltrokken.
Het bureau van den Bevelhebber der Weer
macht in Nederland deelt mede:
Wederom moesten drie Nederlanders, die
zich aan sabotage schuldig maakten en leven
en goed van eigen landgenooten en van de be
zettende mogendheid in gevaar brachten, door
een krjjgsgerecht ter dood veroordeeld wor
den, n.I.:
1. Evert Ruivenkamp, geboren 3 Sept. 1915
te Philadelphia.
2- Dominicus Hendrik Middendorp, geboren
19 Nov. 1919 te Kampen.
3. Gerard van der Laan, geboren 15 Jan.
1913 te Den Haag.
De vonnissen zijn door fusilleering voltrokken.
Diensttijd eerste vrijwilligers
Landwacht gaat ten einde.
Zij zijn thans afgericht en
hebben drie maanden
soldatenleven achter zich.
Wilt gij hun plaats niet innemen? Wilt
gij nog altijd afzijdig blijven staan? Toont,
dat ook gij bereid zijt voor uw volk aan
te treden, opdat dit een goede toekomst
tegemoet ga.
Laat ook u zich gedurende drie maanden
africhten en treedt toe tot de Landwacht
Nederland. Inlichtingen over verzorging
der familieleden, vrijstelling van arbeids
inzet in Duitschland, extra-levensmidde
lentoewijzing voor de familie, reserveering
van uw betrekking gedurende uw dienst
tijd, worden tijdens de keuringen ver
strekt.
De data's der keuringen worden in alle
bladen bekend gemaakt.
Nieuwe staatsleening van «én
milliard.
Naar w(j van bevoegde zijde vernemen
zal Donderdag 15 Juli a.s. de aankondiging
verschijnen van een staatsleening, groot
een milliard gulden, waarvan reeds 300
millioen bij rijksfondsen en instellingen is
geplaatst.
De rentevoet is wederom 3^4 procent en
de looptijd 20 jaren.
De koers van uitgifte is gesteld op 99?4.
De deelneming is op dezelfde leest ge
schoeid als voor de leening 1942, met dien
verstande, dat het percentage van deelne
ming voor de institutioneele beleggers is
verhoogd to, 10 procent nunner activa.
Weer een kilo aardappelen extra.
Voor de week van 11 tot en met 17
Juli 1943 wordt wederom een extra-
rantsoen aardappelen van één kilogram
beschikbaar gesteld op bon Algemeen
618 van de bonkaart voor voedingsmid
delen.
BANKETBAKKERS GEVERBALISEERD.
De Economische dienst van de politie heeft in
samenwerking met e«n warendeskundige uit
Amsterdam proces-verbaal opgemaakt tegen de
banketbakkers J. H. en P. N. L. M. T. te Heem
stede wegens het opkoopen van suiker- en bo
terbonnen, het koopen van suiker en boter zon
der bon en het verkoopen van taarten, gebak
en andere artikelen tegen abnormaal hooge
prijzen.
In het Westen van Winniza, een stad
in de Oekraïne, is van Duitsche zijde
een ontdekking gedaan, even afschu
welijk als die te Katyn. Onder de hooge
vruchtboomen van een tuin. welke 1
ha. groot is, heeft men niet minder dan
30 massagraven gevonden.
In 1938 was het terrein door de Gepeoe
in beslag genomen en omgeven met een 3
meter hooge schutting. Na de komst der
Duitschers begon de bevolking de schut
ting af te breken om het hout te gebruiken.
De boomgaard leek volkomen onveranderd;
er was alleen een schietschijf opgericht. Op
grond van geruchten, die onder het volk de
ronde deden, stelde de Duitsche overheid
een onderzoek in, dat al spoedig leidde tot
het opgraven van eenige honderden lijken
uit de jaren 1938 en 1939. ten deele van
nog later datum. Het droge zand had op
sommige punten de ontbinding tegengehou
den. Alle slachtoffers, handwerkers, die oj>
de kolchozen of in de stad werkten, pries
ters, leden van religieuze gemeenschappen,
vroegere officieren en Sovjet-soldaten, wa
ren zonder uitzondering met een schot in
den nek gedood, nadat de handen op den
rug waren samengebonden. De lijken zijn
meerendeels nog bekleed met hemd en broek.
Terstond hebben talrijke buitenlandsche
journalisten en radiosprekers, afkomstig
uit Italië, Roemenië, Slowakije, Zweden,
Bulgarije, Frankrijk. Servië en Denemarken
zich, vergezeld van den leider van de afdee-
ling volksgezondheid van het Duitsche Ost-
ministerium, naar Winniza begeven. Zij
hadden gelegenheid, zich nauwkeurig op de
hoogte te stellen van de te Winniza ge
pleegde Sovjet-misdaden.
Uit de tot dusyer opengemaakte SS mas
sasraven in den boomgaard zijn 950 lijken
opgehaald, meerendeels oudere mannen uit
de arme bevolkingsklasse. Er werden ook
eenige vrouwen gevonden. Sommige slacht
offers vertoonden sporen van foltering door
brandwonden.
Inmiddels zijn te Winniza nog twee
andere moordplekken gevonden; een in
het volkspark, de andere op het ortho
doxe kerkhof daartegenover. Het aan
tal massagraven in het volkspark be
draagt 20. In elk daarvan liggen onge
veer 130 lijken.
Op het kerkhof werden tot dusver 15
massagraven ontdekt. Het totale aantal
graven op dit terrein bedraagt 23 tot 2 5.
Daar deze graven vlak bij woonhuizen lig
gen kon men wegens den sterken reuk in
de warme zomermaanden nog niet met de
opgravingen beginnen. Om de graven in het
volkspark te camoufleeren had men er
luchtschommels op geplaatst. De graven op
het kerkhof waren door accacia's en spar
ren gecamoufleerd, In eenige gevallen blijkt
uit de gevonden papieren, dat de moorden
nog in het jaar 1940 hebben plaats gehad.
Op de drie moordplekken zijn tot dusver
250 vermoorde Oekrainers aan de op hen
gevonden voorwerpen of door hun familie
leden zonder eenigen twijfel herkend.
Het onderzoek duurt voort. Een speciale
verslaggever van de Popoio d'Italia schrijft:
„Deze massagraven geven opnieuw een ont
stellend beeld van bet bolsjewistische mis-
dadigersdom. Hier zijn meer dan 10.000
Oekrainers, die den beulen der Gepeoe niet
rood genoeg waren, aan de bolsjewistische
terreur ten offer gevallen.
Het blad citeert voorts een verklaring van
den generaal der Italiaansehe militaire
Sandro. „ofschoon ik te Riga de tragedie
van het Letlandsche volk onder de Sivjet-
heerschappij had leeren ke-nnen, de folter
kamers der Gepeoe bestudeerd had en van
Katyn nauwkeurig op de hoogte was, kon
ik mij toch tevoren geen voorstelling ma
ken van hetgeen ik te Winniza zou zien.
De aanvulling van het Wetboek
van Strafrecht.
I
De aanvulling, welke het onlangs afgekon
digde besluit van den Secretaris-Generaal
van het Departement van Justitie-betreffende
de toepasselijkheid van wettelijke strafbepa
lingen in ons strafrecht aanbrengt, heeft een
zeer algemeene strekking. Het besluit bevat
n.I. niet een of meer nieuwe strafbepalingen,
doch wijzigt de beteekenis van alle bestaande
strafbepalingen zoowel die uit het Wetboek
van Strafrecht als die uit afzonderlijke wetten,
verordeningen en besluiten. Het verdient daar
om bijzondere belangstelling.
Gelijk bekend, voegt het besluit aan artikel
1 van het Wetboek van Strafrecht het vol
gende voorschrift toe
„Valt een feit niet onder den tekst, doch
wel onder de grondgedachte van een wet
telijke strafbepaling, zoo is de strafbe
paling toepasselijk, indien het feit naar
gezond rechtsgevoel strafwaardig is."
Ten einde de beteekenis van dit nieuwe
voorschrift duidelijk te maken, is het wen-
schelijk voorop te stellen, dat ons geheele
strafrecht in wettelijke voorschriften is neer
gelegd. De rechter kan ten verdaéhte enkel
straffen, wanneer het door hem begane feit
valt onder een strafbepaling, welke bestond
op het oogenblik van het plegen van het delict.
Op zichzelf is dit stelsel niet zoo vanzelf
sprekend, als veelal aangenomen wordt. In
dien men de rechtsgeschiedenis nagaat, treft
men in het algemeen regelingen aan, waarbij
de rechter ook buiten geschreven rechtsnor
men om tot bestraffing kan overgaan. Het
stelsel van rechterlijke gebondenheid aan ge
schreven strafrechtsnormen is in ons land en
in de meerderheid van de landen van Europa
eerst in het begin van de 19e eeuw ingevoerd.
De bedoeling was rechtsonzekerheid en rechts-
verscheidenheid, welke onder 't ancien regime
veelvuldig voorkwamen, in 't belang van de te
straffen individuen zooveel mogelijk te voor
komen. Deze bedoeling is ook over het geheel
verwerkelijkt, zij het dat thans een ander
euvel is opgetreden, n.I. dat staat en maat
schappij en ook de belangen van de goed
willende burgers niet altijd voldoende tegen
de overtreders van moreele normen kunnen
worden beschermd. Het is duidelijk, dat het
een algemeen belang moet worden geacht, dat
strafwaardige handelingen door straf kunnen
worden getroffen. Hier deden zich ten gevolge
van het stelsel van de geschreven strafrechts
normen in het verleden moeilijkheden voor.
Deze moeilijkheden vloeien voort uit tweeër
lei bron. In de eerste plaats kan geen wet
gever alle gevallen, welke zich bij bepaalde
maatschappelijke toestanden kunnen voordoen,
voorzien. Voorts is het niet mogelijk, indien
de maatschappelijke toestanden geleidelijk
veranderen, steeds de wetgeving met de
nieuwe maatschappelijke behoeften gelijken
tred te doen houden. Door het een en het
ander komt het herhaaldelijk voor, dat straf
waardige feiten worden gepleegd, welke wel
zeer gelijken op de feiten, strafbaar gesteld
in het Wetboek van Strafrecht of elders in
onze strafwetgeving, doch welke niet op nau
welijks onder de omschrijving van een be
staand delict kunnen worden gebracht. Dan
staat de rechter voor de keuze, hetzij den
overtreder van de moreele norm vrij te spre
ken, hetzij het strafvoorschrift, waarbij de
overtreden norm het naaste ligt, zoodanig te
interpreteeren. dat het nog juist door dit
strafvoorschrift wordt getroffen. In de prak
tijk geschiedt beide. In bepaalde gevallen,
waarin het begane feit zeer dicht bij de straf
bepaling ligt, wordt deze, zooals men het
technisch noemt, extensief geïnterpreteerd.
Zoo besliste «ons hoogste rechtscollege inder
tijd, dat men in geval van beschadiging van
een telefoonpaal gestraft kon worden wegens
beschadiging van een telegraafpaal en dat
hinderlijk vóór iemand rijden gestraft kon
worden als hinderlijk iemand volgen. In an
dere gevallen, waarin het strafbare feit ver
der van de woorden van de strafbepaling
afligt, meent de rechter niet tot veroordeeling
te kunnen komen. Zoowel het eene als het
andere verschijnsel moet worden betreurd.
Indien men eenmaal het stelsel heeft, dat ver
oordeeling aileen mag plaats vinden op grond
van bepaald omschreven wettelijke voorschrif
ten, is het niet wenschelijk, zonder uitdruk
kelijke wettelijke machtiging die voorschriften
toe te passen op gevallen, welke onder haar
tekst eigenlijk niet begrepen zijn. Anderzijds
is het evenzeer ongewenscht moreel afkeu
renswaardige handelingen, welke geheel op
één lijn liggen met in het wetboek strafbaar
gestelde feiten, ongestraft te laten. Het laatste
moge aan een sprekend voorbeeld worden
toegelicht. Nog voor enkele weken werd een
volwassen man, die ontucht had gepleegd met
een idioot meisje, vrijgesproken, omdat de
wet spreekt van ontucht met een vrouw, die
in staat van bewusteloosheid of onmacht ver
keert, onder welke termen krankzinnigheid
niet valt. Toch is de grondgedachte in beide
gevallen dezelfde, n.I. deze, dat niet kan wor
den geduld, dat misbruik wordt gemaakt van
de omstandigheden, dat de vrouw zich tegen
de ontuchtige handelingen door haar licha-
melijken of geestelijken staat niet kan ver
zetten.
Teneinde dergelijke moeilijkheden op te
lossen is het nieuwe besluit van den Secre
taris-Generaal van het Departement van Jus
titie betreffende de toepasselijkheid van wet
telijke strafbepalingen tot stand gebracht.
Duitschiands vrouwelijke artsen.
Het aantal vrouwelijke artsen dat in
Duitschland werkt, is na het uitbreken van
den oorlog meer dan met een derde geste
gen. In 1942 waren er volgens de officieel©
telling reeds 9426 vrouwelijke artsen. Daar
van werken er 1200 in de nieuwe Oostelijke
gebieden en Sudetenland; 54.7 procent van.
hen is getrouwd. Zij oefenen echter tijdens
den oorlog allen hun volle beroep uit.