Churchill kondigt front in 't Westen aan
Nieuwsblad voor Noord-Holland
Een conferentie met Stalin
en Roosevelt.
Rede in het Lagerhuis.
BEKENDMAKING.
f
2BWS JWa? Wo. 220
Bureaux: Groote Houtstraat 93.
Tel Advert. 10724, Redactie 10600
Postgiro 134958 Haarlemsche Ct, Haarlem
Bijkantoor, Soendaplein 37. TeU. 12290
Hoofdredacteur: P. C. Derks
Woensdag 22 September y X
Verschijnt dagelijks,
behalve op Zon- en Fwstöageo
Drukker#: Z. B. Spaarne 12. Tel. 12713
Kantoor lummelen; Rembrandtlaan 5S,
IJmuiden-Oost
Uitg Graf. BedrWvea Damfate. Haarlem
K 129T
Hot bloedigste deel van den oorlog nog voor den boeg. Voortzetting
der bombardementen. Nieuwe duikbootactiviteit verwacht. De oorlog
tegen Japan. Over Italië's capitulatie: Badoglio wilde actief meestrij
den tegen Dutschland. Mussolini zou worden uitgeleverd of vermoord.
Relaas der onderhandelingen.
Toen Churchill gisteren de vergaderzaal van.
het Lagerhuis betrad, is hij door de afgevaar
digden met lang aangehouden bijval verwel
komd, zoo meldt de Engelsche nieuwsdienst.
In zijn rapport over de oorlogssituatie ver
klaarde Churchill, dat de operaties in Nbord-
Afrika en de opening van een nieuw front in
de Mïddellandsche Zee door hem nooit zijn be
schouwd als vervanging voor een rechtstreek-
schen aanval op Duitschland via het Kanaal in
Frankrijk en de lage landen. Het front in de
Middellandsche Zee is veeleer gedacht als
„voojlooper voor den hoofdaanval op Duitsch-
land en zijn bondgenooten".
In dit verband zeide Churchill: Ik noem 't
front, dat de Geallieerden eerst in Afrika, ver
volgens op Sicilië en thans in Italië gevormd
hebben, het. „derde fronts Het „tweede front",
dat reeds bestaat, is nog niet in gebruik. Over
het tijdstip, waarop dit front actief zal blijken
te zijn, wilde hij geen mededeeling doen. Op
zekeren dag, wanneer Engeland en de Ver.
Staten het juiste oogenblïk gekomen achten,
zal ook op dit front ..de poort worden open
geworpen" en zal een „massale invasie van
het continent van het Westen tegelijk met een
invasie van het Zuiden uit, beginnen.
De Engelsctie regeering zal zich niet tot
grootsch opgezette oorlogsoperaties tegen be
ter weten in laten dwingen of overhalen om
een politieke eenstemmigheid of bijval uit alle
kringen te verkrijgen
Het bloedigste deel van dezen oorlog, zoo
verklaarde Churchiil, het bloedigste hoofdstuk
voor Groot-Brittannië en de Ver. Staten, ligt
nog voor ons.
Bij zijn bezoek aan Washington in Juni 1942
is alleen besloten Noord-Afrika te bezetten.
Toen heeft juist de terugtocht naar El Alamein
plaats gehad met een verlies van 80.000 man
der Geallieerde troepen. Daardoor waren „zeer
ernstige besluiten" noodig geworden. In No
vember 1942 is toen besloten Noord-Afrika
niet te gebruiken als verblijfplaats, doch als
springplank, en alle voorbereidingen te tref
fen voor den inval op Sicilië, teneinde te po
gen. Italië van den oorlog uit te schakelen.
In het verdere verloop van zijn rede
maakte Churchill in het Lagerhuis bekend,
dat er de laatste vier maanden geen enkel
koopvaardijschip der Geallieerden door
optreden van ri*n vijand in het Noordelijke
deel van den Atlantischen Oceaan tot zin
ken is gebracht. Thans, zoo zeide Churchill,
zijn de Duitsche duikbooten weer actief
geworden en op het oogenblik wordt een
geallieerd convooi door Duitsche onder
zeeërs aangevallen.
Voorts deelde Churchill mede, dat de Brit-
sche en Amerikaansche luchtmacht de stelsel
matige verwoesting van Duitsche steden door
bomaanvallen zal voortzetten.
In het verdere verloop van zijn rede
verklaarde Churchill, dat het nieuwe Ge
allieerde commando voor Zuidoost Azië in
Indië wordt ingericht om de oorlogvoering
tegen Japan te versterken.
De nieuwe Geallieerde opperbevelhebber,
admiraal Mountbatten, zal binnenkort met een
staf van officieren in Indië aankomen om daar
een gecombineerd Geallieerd hoofdkwartier
naar het model van het hoofdkwartier van ge
neraal Eisenhower in te richten. Het Geal
lieerde opperbevel voor Zuidoost Azië zal van
de normale commando-instantie in Indië los
gemaakt worden, ingeval een groot opgezette
en omvangrijke veldtocht aan of buiten de
grens van Indië moet worden uitgevoerd.
Italië.
Voortgaande kwam Churchill te spreken
over de gebeurtenissen in Italië. Hij verklaar
de, dat na den val van Mussolini de Geallieer
den er naar hadden gestreefd in Italië een
autoriteit te vinden, met wien zij konden on
derhandelen. teneinde de onvoorwaardelijke
capitulatie van Italië in den kortsten tijd en
met zoo weinig offers aan bloed aan den kant
der Geallieerden als maar mogelijk tot stand
te brengen.
Geleidelijk, zoo zeide Churchill, strekte de
.regeering-Badoglio langs verschillende kanalen
haar voelhorens uit, informeerde naar de Ge- onmogelijk' te maken.
voor conferentie-doeleinden bij Roosevelt be
vond. In overeenstemming met Roosevelt en
met goedkeuring van het Britsche oorlogs
kabinet werd toen het besluit genomen gene
raal Eisenhower instructie te geven Britsche
en Amerikaansche officieren van den genera-
len staf uit te zenden, die met de afgezanten
van Badoglio in Lissabon een samenkomst
moesten hebben.
Voorts verklaarde Churchill, dat Stalin van
de gebeurtenissen in Italië terstond op de
hoogte werd gebracht.
Op 19 Augustus werd een conferentie gehou
den tusschen de officieren van den Geallieer
den generalen staf en den afgezant van Ba
doglio in Lissabon. Op deze conferentie wer
den den afgezant van Badoglio de capitulatie
voorwaarden voorgelegd, welke reeds eenige
weken tevoren in een uitvoerige bespreking
tusschen Washington, Londen en het hoofd
kwartier van Eisenhower waren vastgelegd.
Woordelijk ging Churchill verder: „hoe dras
tisch de capitulatievoorwaarden ook waren, de
afgezant van Badoglio wees ze niet van de
hand en verklaarde tegelijkertijd, dat zijn be
zoek ten doel had te bespreken, hoe Italië zich
met de Geallieerden kon vereenigen bij den
oorlog tegen Duitschland
Over de verdere gebeurtenissen zeide Chur
chiil, dat de afgezant van Badoglio met de
voorwaarden der Geallieerden op 23 Augustus
uit Lissabon was vertrokken.' Daarbij werd
hem onomwonden van den kant der Geallieer
den verklaard, dat de eapitulatie-voorwgarrien
voor de civiele en bestuursaangelegemrefTen
later zouden worden voorgelegd. Hij beloofde
vóór 31 Augustus antwoord te geven aan het
hoofdkwartier van generaal Eisenhower,
In dien tusschentijd kwam een tweede Ita-
liaansche generaal in opdracht van Badoglio
aan, die bij wijze van geloofsbrief den Brit-
schen generaal Carton de Wiart meebracht
Deze tweede delegatie van Badoglio kon ech
ter, naar Churchiil verklaarde, den loop der
gebeurtenissen niet beïnvloeden, zoodat gene
raal De Wiart in de gevangenschap wilde terug
keeren. De lasthebber van Badoglio sloeg dit
voorstel echter van de hand, zoodat generaal
De Wiart zich in vrijheid naar Engeland kon
begeven.
Op 31 Augustus kwam de afgezant van Ba
doglio met een vertegenwoordiger van gene
raal Eisenhower in Syracuse bijeen en ver
klaarde, dat Badoglio bereid was de onvoor
waardelijke capitulatie te aanvaarden.
De bekendmaking van den wapenstilstand
werd door de Geallieerden vastgesteld op
het oogenblik, dat naar hun opvatting de
beste militaire kansen bood om zich aan
den Durtsehen aanval te onttrekken. Dit
beteekende, dat de wapenstilstand eerst op
het oogenblik van de landing der Geal
lieerden op het Italiaansche vasteland of
kort hiervoor van kracht zou worden.
Churchiil verklaarde, dat de Geallieerden
gaarne meer gedaan zouden hebben om deze,
haar hij woordelijk zeide „rampzalige regee
ring" te helpen.
De vertegenwoordiger van de Badoglio-
regeering onderteekende op 3 September des
avonds in Syracuse de capitulatie-voorwaar
den.
Van dit tijdstip af heeft dan in het geheim
een vliegtuig tusschen Rome en het Geallieer
de hoofdkwartier op en neer gevlogen.
Nadat de Sovjet-regeering de capitulatie
voorwaarden had bestudeerd.machtigde zij
generaal Eisenhower deze ook namens haar
te onderteekenen en generaal Eisenhower
deed dit niet alleen in opdracht van de
Ver. Staten en Groot-Brittannië, doch ook
in opdracht van de Sovjet-Unie en alle
Geallieerden.
De kwestie Mussolini.
Betreffende de voorgenomen uitlevering
van Mussolini aan de Geallieerden verklaarde
Churchiil, dat de onvoorwaardelijke capitu
latie der regeering-Badoglio een speciale
clausule behelsde voor de uitlevering van
Mussolini Het was echter niet mogelijk ge
feest Mussolini speciaal en gescheiden van
den wapenstilstand en vóór de Geallieerde
landing op het Italiaansche vasteland te doen
uitleveren.
De Geallieerden hadden echter reden te
gelooven, zoo verklaarde Churchiil, dat men
Mussolini onder sterke bewaking op een vei
lige plaats in bewaring zou houden en het
was stellig volstrekt in het belang der regee
ring-Badoglio een vlucht van den Duce
De Fiihrer ontving den Duce, na zijn bevrijding in z$n hoofd
kwartier voor een bedoek van verscheidene dagen.
(Telefoto Hoffmann/Stapf Fax ei
KORT NIEUWS
Te Meliskerke
is de 15-jarige C. P.
die met een gevon
den projectiel speel
de, dat tot ontplof
fing kwam, op slag
gedood.
Te Amsterdam
is ten buize van 'n
caféhouder op het
Rembrandtplein tij
dens diens afwezig
heid een bedrag
van 15000 uit een
buffetlade gestolen,
Daar overigen
niets ontvreemd en
ook niets gefor
ceerd was, neemt
de politie aan, dat
de dader van de
situatie op de hoog
te was.
De waarnemen
de rector-magnifi-
cus der Nert. Econ.
Hoogeschooi te Rot
terdam. prof. G-
Gonggrijp, heeft 't
rectoraat overge
dragen aan zijn op
volger, prof. dr. J.
F. ten Doesschate.
allieerde voorwaarden voor een capitulatie,
terwijl zij tegelijkertijd verklaarde, dat de
moeilijkheden, waartegenover zij zich zag
staan, groot waren. De Geallieerden, zoo ging
Churchiil voort, konden haar hur, medegevoel
met deze moeilijkheden niet ontzeggen, zij
gaven de regeering-Badoglio op alle toenade
ringspogingen echter slechts dit eene ant
woord: „de capitulatie moet onvoorwaardelijk
zijn".
Omtrent het verder verloop van de gebeur
tenissen zeide Churchiil, dat op 15 Augustus
een afgezant van Badoglio, een officier met
den rang van generaal, een bezoek bracht aan
den Britschen ambassadeur in Madrid, Sir
Samuel Hoare, met ,een geloofsbrief, waaruit
bleek, dat hij in opdracht van Badoglio kwam
en dat Badoglio bereid was aan den kant van
de Geallieerden tegen Duitschland te treden,
zoodra de Geallieerden in Italië geland waren.
Churchiil verklaarde, dat het geen toeval is,
dat hij zich juist op dat oogenblik in Quebec
De uitlevering van Mussolini heeft stellig
in het plan der Geallieerden gelegen, wan
neer niet omstandigheden waren ingetreden,
die ongelukkigerwijze buiten het machtsbereik
der Geallieerden lagen. De maatregelen, die
de regeering van Badoglio had genomen,
waren zorgvuldig overlegd.
Zij waren voldoende geweest voor de ge
vangenhouding van Mussolini, maar Badoglio
kon geen rekening houden met een landing
van Duitsche valschermtroepen juist op het
punt, waar de Duce het laatst gevangen werd
gehouden.
Churchiil stelde in het licht, dat naar zijn
meening geen gebKek aan vooruitziendheid of
inbreuk op vertrouwen van den kant van de
regeering van Badoglio er schuld aan is, dat
Mussolini bevrijd werd, aangezien de regee
ring-Badoglio nog een tweeden troef dacht
uit te spelen, n.l. naar Churchiil woordelijk
zeide: „de met de bewaking belaste carabi
nieri hadden het bevel Mussolini dood te
schieten, wanneer eenigeriei reddingspoging
gedaan mocht worden".
Verdere plannen.
Uit de verdere uitlatingen van Churchiil
bleek, dat de vorming van een inter-
Geallieerde Middellandsche Zeecommissie
berust op een verzoek van Stalin. De
Engelsche vertegenwoordiger in deze
commissie is, naar Churchiil medgfieelde,
Harold Me. Millan.
Op het oogenblik worden de noodige
voorbereidingen getroffen voor een con
ferentie van de ministers van buitenland-
sche zaken der drie landen of hun ver
tegenwoordigers.
„Wij zien voorts, zoo zeide Churchiil verder,
voi vertrouwen een daarop volgende confe
rentie tusschen Roosevelt, Stalin en mijn per
soon nog voor het einde van het jaar tege
moet." In dit verband meende Churchiil, dat
„zonder het nauwe, hartelijke en duurzame
deelgenootschap tusschen Sovjet-Rusland,
Engeland en de Ver. Staten de Geallieerden
aan het einde van dezen oorlog zouden moeten
vaststellen, dat zij zich in een periode van
nog grootere verwarring bevinden".
De Höhcre S.S.- und Polizeiführer Nord-
west deelt mede
Door het Polizeistaudgerïcht Assen zijn
den 20sten September 1943 wegens drie over
vallen op het gemeentehuis van Stadskanaal,
wegens eeji overval op het gemeentehuis van
Exloo en wegens den moord op Reilingh, die
reeds jarenlang lid van de N.'S. B. was, de
hieronder genoemde Nederlanders ter dood
veroordeeld
de handelaar Johannes Vis uit Stadskanaal,
de ziekenverpleger Gert Por uit Zuidlaren;
de reiziger Anne Rutgers uit Stadskanaal;
de boekhouder Jan Toet uit Staphorst:
de machinist Pieter van Laarhoven uit
Hasselt
de gemeenteambtenaar Wessel Knot uit
Zuidlaren;
de leider van het Arbeidsbureau Rendert
Poel uit Grijpskerk;
de H.B.S.-Ieerling Jans Diemer uit Borger;
de landbouwer Roelof Tuin uit Valthermond
de gemeentesecretaris Andries Diepenbrug
uit Odoorn.
Het vonnis werd 2 uur na de uitspraak
voltrokken.
De Höhere S.S.- und Polizeiführer
Nordwest,
(w.g.) RAUTER,
S.S.-Obergruppenführer und
General der Polizei.
Flinke kerels melden zich nu voor
de Watten--SS en de landwacht.
Het SS-Ersatzkommando deelt mede:
iedere gezonde Nederlander in den leeftijd
van 17-45 jaar kan zich vrijwillig bij de
hieronder vermelde adressen vervoegen
ten einde gekeurd te worden voor de Waf-
£en-SS of de Landwacht.
Tijdens de keuringen worden alle in
lichtingen verstrekt met betrekking tot de
verzorging van familieleden, duur der op
leiding, extra levensmiddelen etc
Vrijwilligers, die om bepaalde redenen
in Nederland moeten blijven, kunnen dienst
nemen bij de Landwacht of bij het SS-
wachtbataillon in Amersfoort.
Ook vrijwilligers voor de Duitsche Kriegs
marine kunnen zich aanmelden, zij, die tot,
de Germaansche SS in Nederland toetre-
den willen, kunnen zich eveneens aanmel
den.
Personen tusschen 18-30 j aar, die
aanmeldingsplichtig zijn voor
de tewerkstelling, kunnen z i c h
eveneens aanmelden en wor
den gedurende hun verbinte
nis van de tewerkstelling vrij-
23e9.'43. 9-13 uur. Utrecht, N.V. Huis, Oude
Gracht 245.
24.9.'43, 9-14 uur, Amersfoort. Pol. Durch-
gangslager, Leusderweg.
25.9.'43, 9-14 uur, Den Haag, café Den Hout
Bezuidenhout 11-13.
Invoering van den normalen tijd.
De ministerraad voor de Duitsche rijks-
verdediging heeft besloten, in den winter
1943'44 wederom den normalen tijd in
te voeren. De overgang van zomertijd op
normalen tijd geschiedt op Maandag 4
October 1943. des ochtends te 3 uur. Op
dat oogenblik worden alle klokken een.
uur achteruit gezet
Meevaller bij de suiker-
distribulie.
Er wordt green periode overgeslagen.
Indertijd heeft het Rijksbureau voor de
Voedselvoorziening in Oorlogstijd de bevol
king aangemaand zuinig te zijn met suiker,
omdat de beschikbare voorraden consumptie
suiker naar alle waarschijnlijkheid niet toe
reikend zouden zijn om tot den nieuwen,
suikeroogst het volle rantsoen te verzekeren.
Als gevolg van enkele maatregelen heeft de
suikerpositie zich évenwei zoodanig ontwik
keld, dat het in ieder geval niet noodig zal
zijn, ^hetgeen aanvankelijk in de bedoeling
lag, de suikerverstrekking gedurende een
periode v&n vier weken stop te zetten.
Het staat nog te bezien, of de thans ge
schapen mogelijkheden het Rijksbureau in
staat zullen stellen over voldoende suiker te
beschikken voor een .onverminderde rant
soeneering gedurende den nog voor den nieu
wen oogst resteer enden tijd, maar de mee
valler beteekent al wel, dat de aangekondigde
korting van een kilo op het rantsoen niet zal
doorgaan. Het is evenwel mogelijk, dat het
voor de eerste helft van October bestemde
halve kilogram pas later beschikbaar gesteld
zal kunnen worden. Tevens moet nu met de
kans van eenige stagnatie in de bevoorrading
en derhalve in den verkoop rekening Worden
gehouden.
Nieuwe vonnissen van het
Deutsche Landesgerieht.
Door het Deutsche Landesgerieht zijn ent
zullen de komende weken nog voortdurend
een groot aantal gevallen worden behandeld
van beklaagden, die in strijd met de beschik
king van 13 Mei U143 hun radiotoestellen niet
hebben ingeleverd. Zoo zijn b.v. op een zitting
van het Deutsche Landesgerieht in Den Haag
niet minder dan 13 van dergelijke gevallen
behandeld. Alle beklaagden moesten het over
treden der beschikking boeten met verbeurd
verklaring van hun toestellen en kregen be
halve gevangenisstraffen ook geldstraffen, die
meestal een veelvoud bedroegen van de aan
schaffingswaarde van de toestellen.
Van de in Den Haag behandelde zaken is
vooral belangwekkend die van den koopman
B. te D. B. had een oud radiotoestel inge
leverd en zijn nieuwe radiotoestel verstopt
onder het dak van het huis van zijn buurman,
zonder dat deze daar iets van wist. Hij. was er
dus niet voor teruggeschrokken ook zijn buur
man, aan een vervolging bloot te stellen.
Marshall generalissimus.
Uit Washington meldt de Britsche be
richtendienst; „Een hooggeplaatste cffi-
cieele persoonlijkheid" heeft verklaard, dat'
president Roosevelt en minister-president
Churchiil generaal Marshall hebben uit
verkoren voor d.e functie van opperbevel
hebber van alle Anglo-Amerikaansche
strijdkrachten op de verschillende oorlogs-
tooneelen.
Kingsiey Wood overleden.
Naar de Britsche Berichtendienst meldt, ia
is Engelsche minister van financiën, Kingsiey,
Wood, Dinsdag overleden.
BEWAAR UW AARDAPPELSCHILLEN.
DE KOE MAAKT ER MELK VAN,
