Haarlemsche Courant
Krementsjoeg voornaamste zwaarte
punt van den strijd in het Oosten.
Nieuwsblad voor Noord-Holland
Plaatselijke strijd in
Zuid-Italië.
Eden en Hull te Moskou.
288e Jaargang No. 243
Bureaux: Groote Houtstraat 93.
Tel Advert. 10724, Redactie 10600
Postgiro 1349S8 Haarlemsche Ct, Haarlem
Bijkantoor, Soendaplelu 37. TeL 12210
Hoofdredacteur: F. C, Berks
Dinsdag 10 October 1943
Verschtfnt dagelijks,
behalve op Zoo- en Feestdagen
Drukkerij: Z. B. Spaarne 12. Tel. 12713
Kantoor IJmuiden: Rembrandtlaan 55»
XJmuiden-Oost
Ui tg Graf. Bedrijven Damlate. Haarlem
K 1297
Duitsch succes aan de monding van de Pripet. Aan Sovjet-zijde ten.
minste 3500 dooden en 2000 gevangenen. Doorbraakpogingen in den
centralen sector na harde gevechten afgeslagen.
Het Duitsche weermachtbericht luidt als
volgt:
Ten Noorden van de Zee van Azof zijn
vrij sterke vijandelijke infanterie- en tank-
aanvallen afgeslagen.
Ten Zuidoosten van Krementsjoeg lever
den onze troepen gedurende den geheelen
dag zware afweergevechten tegen aanval
lende sterke vijandelijke strijdkrachten.
Daarbij werden Zondag weer 43 tanks
kapotgeschoten.
Een onder leiding van lt.-generaal Hossbach
staand Duitsch tankcorps heeft in gevechten,
di? twee weken hebben geduurd, een gevaar
lijke vijandelijke doorbraak .aan de monding
van de Pripet verijdeld en in tegenaanval twee
infanterie-divisies en een tankbrigade der
Sovjets vernietigd.
De vijand verloor 3500 getelde dooden, bijna
2000 gevangenen, 200 kanonnen en een groot
aantal tanks, pantsergeweren, granaatwerpers
en andere zware en lichte infanteriewapens.
In den centralen sector van het front
hebben de bolsjewisten ten Noordwesten
van Tsjernikof en ten Westen van Smo
lensk hun herhaalde doorbraakpogingen
voortgezet en met vrij sterke strijdkrach
ten ook ten Zuiden van Welikije Loeki
onze stellingen aangevallen. De vijand
werd overal na harde gevechten en door
vastberaden eigen tegenaanvallen afgesla
gen en plaatselijke penetraties werden af
gegrendeld.
De door lt.-generaal Schlemmer geleide Sak
sische 134ste divisie infanterie verdient voor
haar schitterende houding bij de zware ge
vechten ten Noordoosten van Gomel bijzondere
waardeering.
In Zuid-Italië is het slechts op eenige plaat
sen van den Westelijken en centralen sector
van het front tot plaatselijke gevechten ge
komen. Aanvallen van Britsch-Amerikaan-
sche strijdkrachten in de Volturnobocht wer
den afgeslagen. Bij de gevechten van de vorige
dagen brachten onze troepen verscheidene hon
derden Britten en Amerikanen als gevangenen
binnen.
Duitsche gevechtsvliegtuigen hebben in het
Oosten van de Middellandsche Zee voltreffers
met bommen geplaatst op een vijandelijken
kruiser.
Zondagnacht hebben eenige vijandelijke
vliegtuigen een gering aantal bommen gewor
pen in Westelijk en Noordelijk gebied van
Duitschland.
Het luchtwapen heeft Zondag overdag
Ai gedurende den nacht afzonderlijke doe
len in Zuid-Engeland, vooral in Londen
met succes aangevallen. Een vliegtuig
keerde niet terug.
De militaire correspondent van het D. N. B.
schrijft, dat het Oostelijk front van Melitopol
tot in het gebied ten Zuiden van Welikije
Loeki in het teeken van een nog grootere
Sovjet-activiteit «staat.
In elk geval kan voorloopig worden opge
merkt, dat het zwaartepunt der gevechten
tijdens het weekeinde weer verplaatst is en
wel naar het gebied van Krementsjoeg. Hier
hebben de bolsjewisten een strijdmacht ge
concentreerd, zooals men slechts kent van
hun doorbraakpogingen tijdens de hoogtepun
ten van hun zomeroffensief. Hun aanval is
vooral naar het Zuiden gericht. Het operatie
ve doel is daardoor duidelijk: het geheele
Duitsche Zuidelijke front moet wat de
bolsjewisten den laatsten tijd reeds zoo vaak
tevergeefs hebben geprobeerd door om
singeling vernietigd worden.
Door hun numerieke meerderheid slaagden
de bolsjewisten er in, bij hun eersten storm
loop in de Duitsche stellingen binnen te
dringen. De Duitschers werpen thans nieuwe
divisies in den strijd. De bolsjewisten blijven
voortdurend pogen een doorbraak te forcee-
ren, door in golf na golf aan te vallen. Het
ziet er echter naar uit, dat zij ook in het ver
dere verloop van de gevechten het nagejaag
de doel niet zullen bereiken. Men kan dit
aannemen op grond van het feit, dat de Duit
sche tegenmaatregelen, die zeer omvangrijk
zijn, reeds thans den voornaamsten stoot
hebben kunnen neutraliseeren.
Een succes van beteekenis behaalde ook de
Duitsche afweer in het gebied van Melitopol
en ten Noorden van Kief, waar de bolsjewis
ten eveneens massale aanvallen deden.
Het weer is de laatste dagen zienderoogen
slechter geworden. Hier en daar is de herfst
regen begonnen. Men kan echter nog niet
zeggen, dat de modderperiode een aanvang
heeft genomen. De eerstvolgende dagen en
weken zal er dus nog verbitterd gevochten
worden.
DE STILLE KRACHT.
D. Het communisme heeft als wereld
beschouwing hier te lande nimmer veel
kans gehad. De oorzaken daarvan blijven
hier onbesproken. De bewering, dat het.
Nederlandsche volk zich in al zijn lagen
afkeerig heeft getoond van een in zijn
uitersten doorgevoerd marxisme ducht geen
tegenspraak. Wij hebben weliswaar altijd,
d.w.z. de laatste vijftig jaar propagandis
ten voor het communistische beginsel ge
kend en zelfs moeten aanzien, dat dezen
zich een aanhang wisten te verwerven, die
aanwies naarmate het sociale vraagstuk tal
rijker problemen gaf op te lossen, met dat
al heeft de nuchtere Nederlander dezen
aanhang toch altijd aangemerkt als een
verzameling volksgenooten, die onder gun
stiger economische omstandigheden hun
communistisch principe gauw genoeg zou
den prijs geven en hun aanvoerders als
excentrieken in. de staatkunde, die men
weliswaar niet uit het oog moest verliezen,
maar die men tenslotte toch in de hand
had. Het communisme als stelsel miste in
ons land steeds het noodige perspectief.
Een andere invloed van het communisme,
dat sedert het begin dezer eeuw gestuite
had gevonden in het Russische bolsjewisme,
was echter onmiskenbaar: hier en overal
elders vestigde het communisme zich als
Onze mannen in het Oosten
(SS PK Klerk O/H P. c)
KORT NIEUWS
Door een wet is
in Frankrijk een
commissariaat-gene
raai opgericht voor
de verdeeling der
grondstoffen. De
overheidsdiensten
en de industrie die
nen aan dit com
missariaat alle ge-
wenschte inlichtin
gen te verschaffen.
Als eerste schre
de op het pad ter
versterking van de
wetenschappelijke
en cultureele be
trekkingen, tus-
sehen Engeland en
Zweden na den
oorlog, is besloten
tot de vorming van
een Engelse h-
Zweedschen cul-
tuurraad.
Pan American Airways niet meer
naar de Azoren.
De Pan American Airways mogen voorlaopig
de civiele luchtbasis op het eiland Fayal (Azo-
ren) niet gebruiken. Deze basis, het vliegveld
Horta, wordt gebruikt als tusschenlandings-
station op het traject New YorkBermudas
AzorenLissabon.
Australische keienpositie
zorgwekkend.
In Australië zal de kolenproductie dit jaar
ongeveer 12.5 millioen ton opleveren, d.i. 2.5
millioen ton minder dan vorige jaar. Als
de productie niet weer stijgt, dan zal ook in
Australië de brandstoffendistributie moeten
worden ingevoerd.
Politieke raad op lava.
In Djakarta is een centrale politieke raad
voor Java Ingericht: Dezer dagen heeft de
eerste zitting plaats, gevonden. Vele inlan
ders maken deel uit van het nieuwe be
stuurslichaam.
Na de Prawda levert thans ook de
Istwestja commentaar.
Naar uit een bericht van radio-Moskou
blijkt zijn de voornaamste vertegenwoor
digers ter Driemogendheden-conferentie
van Groot Britannië en de Ver. Staten,
Eden en Huil, alsmede de nieuwe Ameri-
kaansche ambassadeur te Moskou, Har-
riman, Maandag aldaar aangekomen.
In Berlijnsche politieke kringen heeft men
zich nogmaals bezig gehouden met het be
faamde artikel in de Prawda, waarin iedere
discussie over de Sowjetgrenzen na den oor
log op de Driemogendhedenconferentie reeds
van te voren van de hand wordt gewezen.
Het meeste interesseert men zich voor de
reactie in de Vereenigde Staten en Groot-
Britannie. De uitlatingen in de Britsche pers
geven stérk den indruk, dat men in Engeland
is begonnen een toontje lager te zingen en
reeds nu veel van de eischen die men Moskou
wilde stellen, heeft laten varen. Het schijnt,
aldus gelooft men in Berlijn, dat men er zich
in Engeland reeds bij heeft neergelegd om
op de conferentie te Moskou over Sowjet-
grensproblemen in het geheel niet te spreken.
Ook uit Amerika komen stemmen, die de
zelfde opvatting verkondigen.
Nadat als eerste krant de Prawda had ge
schreven over de Driemogendhedenconferentie
wijdt thans de Iswestja, het officieele blad
van den oppersten Sovjet, een commentaar
aan deze voor de deur staande politieke ge
beurtenis. Het blad is, evenals het eerstge
noemde, van meening dat ongetwijfeld het
thema over het snel beêtndigen van dezen
oorlog ter tafel zal worden gebracht. Deze
kwestie is, schrijft het blad, van het aller
grootste belang en voor dezen oorlog beslis
send. De tweede kwestie, die, volgens de
Iswestja zal worden behandeld, is die van het
vormen van een permanent Geallieerd comité
ter regeling van loopende aangelegenheden
en ter bevordering van overeenstemming der
drie gfoote Geallieerden in kwesties, den
oorlog betreffend. Hierna zullen niet minder
belangrijke zaken worden behandeld, als
economische kwesties, het Balkanprobleem en
het lot van Hongarije, Roemenië en Finland
na den oorlog. Het blad is er tegen, dat op
de conferentie uitsluitend na-oorlogsche pro
blemen zullen worden b.esproken. Het gaat
er thans om den oorlog zooveel mogelijk te
bekorten.
Hitier schenkt Horthy een jacht.
De Führer heeft den koninklijk Hongaar-
sehen rijksbestuurder admiraal Nicolaas von
Horthy ter gelegenheid van zijn 75en ver
jaardag een jacht ten geschenke gegeven.
Op Zaterdag 16 October is het jacht in op
dracht van den Führer doo* groot-admiraal
Rader in het bezit gesteld van den koninklijk
Hongaarschen rijkssbestuurder.
Weer luchtalarm te Londen.
Ook Maandagavond is te Londen luchtalarm
gemaakt, zoo meldt de Britsche berichtendienst
U hebt nu nog de keus! inlevering van
uw radiotoestel of verbeurdverklaring van
uw huisraad! De inlevering kan morgen
voor het laatst geschieden aan het gebouw
Spaarne, hoek Korte Veerstraat. Bovendien
dient men schriftelijk aangifte te doen bij
het hoofdbestuur der P.T.T., Roggestraat 13
Arnhem.
Japansch.PhiSlippijnsch verdrag
geratificeerd.
Op een buitengewone zitting van de Phi-
lippijnsche nationale vergadering is het tus_
schen Japan en de Phiiippijnen gesloten
bondgenootschapsverdrag geratificeerd. On
derteekenaars waren de Japansche ambassa
deur als vertegenwoordiger van Japan en
minister Recto als vertegenwoordiger der
Phiiippijnen.
Cholera teistert Bengalen.
De cholera, die steeds meer slachtoffers
eischt in vele déelen van Bengalen, heeft men
nog niet tot staan kunnen.brengen. Veel erger
dan in Calcutta woedt deze epidemie in Oost
en Midden-Bengalen. Nu de winter voor de
deur staat, wordt ook het kleedingvraagstuk
een gjobt probleem, want duizenden Indiërs
loopen in lompen rond, die hun uitgemergelde
ledematen nauwelijks bedekken.
Patriarch van Moskou te Teheran.
Naar de zender van Teheran meldt, is de
patriarch van Moskou op een rondreis door
het naburige Oosten te Teheran aangekomen.
Hij werd vergezeld door drie bisschoppen.
Aardappelschillen zijn van groot
belang voor menig veebedrijf.
We beschikken in ons land al lang niet
meer over het vroeger zoo overvloedige
krachtvoeder voor ons vee, dat van over
zee moest worden aangevoerd. Nu we. wat
■de veevoeder-positie betreft, geheel op ons
zelf zijn aangewezen, hebben de levensmid-
delenafvallen groote waarde gekregen. Im
mers, die afvallen worden door de koe om
gezet in melk en daaruit produceeren wij
weer den kostbaren zuivel. Daarom mogen
geen afvallen verloren gaan. Ieder, die de
belangen van ons volk dat is dus ook van
zichzelf en van zijn gezin vóór staat,
werke er toe mee, dat deze afvallen zooveel
mogelijk aan de volksvoeding ten goede ko
men. Vooral de sterk melkdrijvende aard
appelschillen spelen hierbij een rol. Zij
mogen niet vermengd wórden met groen-
tenafvallen, want anders kunnen die schil
len niet bewaard worden als veevoeder
voor den winter. (De groentenafvallen zijn
uitmuntend voedsel voor geiten en konij
nen). Laten de huismoeders er vooral aan
denken dat menig veebedrijf „drijft" op de
aardappelschillen. Men geve ze dus aan de
wijkophalers mee.
centrale van woelarbeid en bereikte daar
mede dikwijls bedenkelijke resultaten. De
mogelijkheid daartoe schiep het zich, door
zich té voegen naar eisch en inzicht van
iedere categorie en ieder individu, die het
bereiken wilde: den arbeider stelde zij
verbetering van lotsbedeeling in het voor
uitzicht, de intellectueel moest worden ge
wonnen langs den weg der dialectiek en
menig geestelijke werd tot half- of heel
communist door een motiveering die ar
gumenten aanvoerde, kwalijk te verwach
ten uit een richting, die straks de godloos
heid tot cultus zou verheffwi.
Het zou weinig zin hebben, over dit alles
iets te zeggen, bij wijze van herinnering aan
een tijd, die achter ons ligt. Maar helaas is
dit niet het geval. Het communisme wordt
nog altijd niet gewild door de meerderheid
van ons volk, maar even waar is het, dat
het blijft ageeren als een centrale van. woel
arbeid tot het verderf van talloozen, die
in onze dagen te laat moeten bemerken,
aan welke krachten der duisternis zij in een
kwaad oogenblik het oor hebben geleend.
De bekende Max Blokzijl heeft gisteren
in een radiopraatje er op gewezen, tot'
welke middelen het communisme in onze
dagen zijn toevlucht neemt, om het Neder
landsche volk te doordringen en te door
drenken met zijn denkbeelden en met de
plannen van Moskou na het behalen van
een eventueele overwinning. Hij bracht
daartoe de illegale blaadjes en vlugschrif
ten ter sprake, die sedert de bezetting hier
te lande verspreid worden en die bijna alle
den indruk wekken, uit onverdacht monar
chistische centra afkomstig te zijn." Titels
en leuzen, illustraties en aanhalingen, het
is al Oranje wat de klok slaat. Welnu,
het is klaar en duidelijk, dat de meeste
van deze illegale blaadjes door agenten
van Moskou worden samengesteld en ver
spreid, waarbij er voor wordt gezorgd, dat
men van trouw aan koningin en vaderland
druipende stukjes schrijft, doch er tegelij
kertijd voor zorgt, dat andere opstelletjes
den Meipatriot langzaam maar zeker op
het gewenschte spoor brengen. De poli
tieke sluipmoord wordt goedgepraat en al
het sentimenteele gedoe rondom een ge
vluchte dynastie moet nergens anders toe
dienen dan om den lezer voor te bereiden
op een komend? "^et-Nederland.
Nu ja zal 1 zeggen maar Blok
zijl is nu eenmöv- nationaal socialist en
dus bevooroordeeld. Doch uit de terreur-
en sabotageprocessen van den jongsten tijd
is genoegzaam bewezen, welke contacten de
mannen van Moskou sinds de bezetting van
ons land hebben weten te leggen, och,
waarlijk niet ten behoeve van ons land
doch uitsluitend ten prof ij te van het com
munisme, dat is te zeggen van het Russi
sche bolsjewisme. En dan verwijzen wij
daartoe naar hetgeen uit de verhooren van
de communisten Jansen en Dieters is ge
bleken, betaalde handlangers van Moskou,
die maar één opdracht hadden uit te voe
ren: Nederland rijp te maken voor het be
wind van den volkscommissaris en voor de
verschrikking van de politieke terreur. En
dat deze beide communisten hun leelijk
Spelletje speelden en ih het einde het loon.
moesten' betaleneen ieder beoordeele
dit naar eigen inzicht, maar de wijze
waarop zij daartoe hun opdracht vervulden
is rechtuit: duivelswerk. Men weet het nu:
de domme jongen dook onder, verstopte
zich hier of daar, waar men hem na kor
ten of langer tijd te Verstaan gaf. dat men
niets voor niets mag verwachten. de nood
steeg en de zorg nam toe.dat was het
oogenblik, waarop de agent van Moskou
de helpende hand toestak, alleen maar met
het doel, straks een nieuwen medewerker
te kunnen toevoegen aan zijn sluipmoord-
centfale. En aldus zijn wie weet hoeveel
onderduikers, bange, of verbitterde of,
mijnentwege idealistische jonge menschen,
terechtgekomen in de illegale communis
tische organisatie, die hun opdracht gaf tot
de afschuwelijkste misdaden. En dat nog
steeds de noodige, meest jeugdige, Neder
landers, langs den rand van den afgrond
wandelen staat vast en komt op rekenipg
van die stille kracht, die maar één weg
bewandelt en maar één doel kent, den
weg, die leidt naar Moskou en het doel, dat
de bolsjewistische heerschappij nader moet
brengen.
Het open vizier was nooit het symbool
van het communisme. In iedere vermom
ming komt het tot ons. Men houde dit
voor oogen, pro of anti, nieuwe tijd of
oude tijd. Het is on-Nederlandsch. Het be
oogt een draaglijk heden zoomin°Trls een
betere toekomst. Het beoogt eigen zege
praal en daarmee Neerlands ondergang. En
het is zoo jammer, dat de onderwijzer en
de dominee en de pastoor dat niet eeri
beetje beter begrepen hebben
GEEF DE KOE SCHILLEN,
DAN GEEFT DE KOE MELK.
De bomaanval op een stad in het
Oosten des lands.
Aantal dooden tot 132 gestegen.
Het aantal slachtoffers van den Anglo-Ame-
rikaanschen terreuraa«val op éen stad in het
Oosten des lands is thans tot 132 gestegen.
Eén persoon wordt vermist.
Tragische dood van bisschop van
Campobasso.
De Osservatore Romano bevestigt het bericht
van den tragischen dood van den bisschop van
Campobasso, mgr. Secondo Bologna. De bis
schop is tijdens het celebreeren van een mis
in den dom van Campobasso gedood door het
projectiel van een stuk geschut bij een lucht
aanval op de stad. Dit is de tweede Italiaan-
sohe bisschop die bij een luchtaanval den dood
heeft gevonden. De eerste was de bisschop van
Reggio Calabria, mgr. Montalbetti,
