Haarlemsche Courant
De conferentie te Moskou en
het tweede front.
Nieuwsblad voor Noord-Holland
Stalin slechts aanwezig
bij militaire
besprekingen
288e Jaargang No. 245
Bureaux: Groote Houtstraat 93.
Tel Advert. 10724, Redactie 10600
Postgiro 134958 Haarlemsche Ct, Haarlem
Bijkantoor, Soendapleln 37. xeL 12230
Hoofdredacteur: F. C. Derks
Donderdag 21 October 1943
verschijnt dagelijks,
behalve op Zon- en Fwstdageo
Drukkerij: Z. B. Spaarne 12. Tel. 12713
Kantoor Uitluiden: RembrandtXaan 63»
I.Jmuiden-Oost
Uitg Graf. Bedrijven Damlate. Haarlem
K 129T
Cordell Huil heeft Woensdag ter voor
bereiding van de tweede zitting van de
conferentie te Moskou, besprekingen ge
voerd met zijn staf, waarbij ook de
rechtskundige adviseur en de vertegen
woordiger van de afdeeling-Europa van
zijn ministerie aanwezig waren.
De Engelsche nieuwsdienst meldt, dat de
conferentie te Moskou fundamenteel het ka
rakter zal dragen van ongedwongen, vrij
moedige meeningsuitingen". Dinsdagochtend
zijn de Britsche en Amerikaan^che vertegen-
woordigers bijeengekomen, om de eerste
practische ervaringen te Moskou uit te wis-
selen.
Te Moskou verwacht men, dat de confe
rentie in totaal 2 weken zal duren. Het is
zeer waarschijnlijk, dat er voor de publicatie
van het slotcommuniqué geen bericht zal
worden verstrekt.
Stalin zelf zoki niet van plan zijn aan
de besprekingen deel te nemen. Vermoe
delijk zal hij echter .op een la ter tijdstip
deelnemen aan de militaire beraadsla
gingen en dan het woord nemen.
In welingelichte kringen te New-York ver
luidt, dat de benoeming van generaal John
Marshall als opperbevelhebber voor de in
vasie in West-Europa vcfor de deur staat.
Men spreekt er zelfs van. dat deze benoeming
op 25 October te Moskou zal worden bekend
gemaakt. Men wil hiermee aantoonen, dat
zoowel Engeland als Amerika in principe be
reid zijn rekening te houden met den wensch
van de Sovjet-Unie ter oprichting van het
tweede front.
Ook in Amerikaansclte politieke kringen
verwacht men van de conferentie te Moskou
geen belangrijke politieke resultaten doch ir.
de eerste plaats militaire. Men is van oordeel
dat de groote politieke problemen van dezen
tijd naderhand zullen worden besproken als
Roosevelt, Churchill en Stalin ekaar per
soonlijk op een conferentie zullen ontmoeten.
„Van de momenteel te Moskou plaats vin
dende conferentie zal'het afhangen of een
ontmoeting tusschen Roosevelt, Churchill en
Stalin ooit tot stand zal komen", schrijft
Washington Post. Het blad vervolgt: ..Wan.
néér blijkt dat men het niet efens kan wor
den, zal iedere discussie over details de Ge
allieerde oorlogsvoering betreffende nutte_
loos zijn. Daarom", zegt het blad, „moet men
op de Moskousche conferentie trachten met
de Sovjet-Unie tot een aceoord te* komen
over de zaken in het algemeen. Om deze
reden verwachten wij dan ook geen gespeci
ficeerde verdragen."
Reactie in het Westen.
In de Daily Worker eischt de secretaris
generaal der commnunistische partij*, in
Groot Brittannië Pollit, de onmiddellijke
vorming van een tweede front in West-
Europa en „vervulling der eischen, die aan
de Anglo-Amerikanen werden gesteld voor
een succesvolle o-orlogvoering.
De regeering-Churchill moet onmiddellijk
versterkt worden door „anèi-fascistiscjie
krachten uit de arbeidersbeweging".
„In Britsche arbeiderskringen heerscht
een te groote geestdrift voor de Sovjet-Uniè"
zoo verklaarde de stadscommandant van
Londen. luitenant-generaal Sir Arthur Smith
in een rede voor opleidingsofficieren van het
Britsche leger, aldus de Daily Worker. „De
geestdrift voor de Sovjet-Unie onder de En
gelsche arbeiders wordt alleen nog overtrof
fen door hun onwetendheid omtrent de wer_
kelijke toestanden in de Sovjet-Unie. Het "is
Philippijnsch ministerie van
buitenlandsche zaken.
Clarom Recto j tot dusver minister van on
derwijs, is benoemd tot miniver van buiten
landsche zaken van de nieuwe Philippijnsehe
republiek.
Voorts heeft de nationale vergadering een
stemmig de voorstellen aanvaard tot oprichting
van ambassades, gezantschappen en consulaten
en 500.000 pesos voor de organisatie daarvan
beschikbaar gesteld.
Tot nu toe hebben acht landen de onafhan
kelijke Philippijnen erkend, t.w. Japan, Mand-
sjoekwo, natibnaal-China, Thailand, Duitsch
land, Birma, Bulgarije en Kroatië.
Luchtaanvallen op Halmahera en
Ternate.
De ten Westen van Nieuw-Guinea liggende
eilanden Halmahera en Ternate zijn Zondag
voor het eerst door Geallieerde vliegtuigen
aangevallen. Hieruit blijkt, dat het actiegebied
dat, afgezien van het vasteland, slechts ten
Oosten van Nw. Guinea lag, Uitgebreid is tot
op de eilanden ten Westen van Nieuw-Guinea
Volgens het Japansche bericht heeft de aan
val slechts weinig schade tengevolge gehad.
Lord Wavell beëedigd.
Naar de Britsche berichtendienst uit New
Delhi meldt, is Lord Wavell Woensdagochtend
als onderkoning van Britsch-Indië beëedigd.
Nieuw leen. en pachtaccoord
tusschen Engeland, V.S. en
Sowjet Unie.
Vertegenwoordigers van Engeland, de V.S.
en de Sovjet-Unie hebben te Londen een
nieuwe leen- en pachtovereenkomst, de der
de van dezen aard, onderteekend, Er is o.a.
bepaald dat de leveranties aan de Sovjet-
Unie zullen worden opgevoerd.
derhalve de taak der opleidingsofficieren om
de Engelsche soldaten voor te lichten. Reeds
thans„doemen in Engeland de ernstige pro-
blemen'op, die.in vollen omvang na den oor
log te verwachten zijn, b.v. de arbeiderssta
kingen."
Het Amerikaansche communistenblad
„New York Daily Worker" maakt inmiddels
bekend, dat, nadat onlapgs de z.g. „jonge
communistische0 liga" is ontbonden, thans
een nieuwe anti-fascistische jeugdorganisa
tie is opgericht, welke den naam ..Ameri
kaansche jeugd voor de democratie" draagt.
Het is voor de Sovjets van veel belang, dat
na de sehijnontbinding van de Komintern
overal nieuwe organisatiesworden opge
richt, welke het werk van de „communisti
sche internationale"- voortzetten.
Willkie wederom candidaat.
Wendell Will.kie heeft een informeele be
spreking gehouden met republikeinsche Con
gresleiders.
Naar waarnemer? verklaren heeft Willkie
niet den minsten twijfel laten bestaan, dat hij
zich weer candidaat voor he£ presidentschap
zal laten stellen.
Communistische partij in Tunesië.
Het communistische blad „l'Avenir Sociale"
pubiiceert een communiqué van de Tunesi
sche communistische partij, waarin, aldus de
C.D., wordt medegedeeld, dat de Fransche
resident-generaal de communistische partij
heeft toegelaten. Het derde Fransch^ land
in Noord-Afrika, dat aan Moskou wordt uit
geleverd.
„DE KRANT VAN VANDAAG".
De titel van het radiopraatje van Max Blok
zijl van hedenavond is: „De krant van van
daag".
Zwitserland en de zee.
In aanwezigheid van generaal Guisan,
opperbevelhebber van het Zwitsersche
leger en van verscheidene hooge officieren
en vertegenwoordigers van de burgerlijke
overheid is te Petit Huninge, rivierhaven
van Bazel, „het huis van den zeeman" in
gewijd. De genoodigden hebben tevens een
bezoek gebracht aan het schoolschip
„Levantine" van de Zwitsersche maat
schappij, waar de toekomstige Zwitsersche
matrozen gedurende vier maanden opge
leid worden Dank zij hei» initiatief van de
Zwitsersche zeevaartmaatschappij zal de
Zwitsersche zeevloot, die tot dusver aan
zienlijk bijgedragen heeft tot de voorzie
ning van het land, na den oorlog blijven
bestaan.
Vijf geslachten van een der oudste West-
Friesche stammen waren dezer dagen op
den 92sten verjaardag van mevr. de wed.
C. BesselingRuiter te Venhuizen bijeen.
Rechts zittend: de 92-jarige, achter haar
staande haar dochter, daarnaast haar
kleindochter, links zittend haar achter
kleindochter met op haar schoot de jong
ste telg uit dit geslacht, die nog maar 6
weken oud is. Mevrouw BesselingRuiter
heeft 11 getrouwde kinderen, die 64 kin
deren hebben en deze hebben weer 137
kinderen, (C.N.F./Kuiper Pax c)
Hedenochtend weer alarm
te Londen.
In het Londensche gebied is Donderdagoch
tend luchtalarm gemaakt, zoo meldt de Brit
sche herichtendienst^Het is de vijfde maal in
opeenvolgende nachten, dat Duitsche vliegtui
gen boven Londen zijn gesignalee'rd.
Buitenlandsche legaties naar
Noord Italië.
De meeste diplomatieke vertegenwoordigers
der landen, die aangesloten zijn bij het Drie-
mogendhedenpact en geaccrediteerd zijn bij
de Italiaansche regeering, hebben in Noord-
Italiaansche steden hun intrek genomen om
in de buurt te blijven van de nieuwe nationaal-
fascistische regeering. Vooral Venetië herbergt
vele buitenlandsche legaties.
De Duce heeft Woensdag in zijn hoofdkwar
tier den opperbevelhebber der fascistische mi
litie. luit.-generaal Ricci ontvangen, met wien
hij besprekingen voerde over den inzet der
zwarthemden.
Smuts over den tijd der invasie in
het Westen.
Generaal Smuts, de Zuid-Afrikaansche pre
mier, heeft te Londen in een rede verklèard
dat men dit jaar niet meer op een invasie in
West-Europa behoeft te rekenen. Politieke
kringen te Londen juichen het feit toe, aldus
de Stockholms Tidningen, dat er thans einde
lijk iemand is geweest die den moed heeft ge
had dit te zeggen. Men is van oordeel, dat de
verklaring van Smuts, die lid is van het En
gelsche oorlogskabinet, met opzet thans is
gekomen, n.l. gelijk met de opening van de
conferentie te Moskou De Russen tasten thans
niet meer in het duister omtrent de militaire
plannen van de Westelijke mogendheden,
schrijft het blad.
Aan den anderen kant heeft de mededeeling
van Smuts te Londen ook eenige teleurstelling
gebaard. De Dagens Nyheter deelt mede, dat
vooral zij zijn teleurgesteld, die.van opvatting
zijn dat de illegale bewegingen in de bezette
landen niet tot in het oneindige kunnen wach
ten en dat bovendien het gunstige oogenblik
voor de invasie was gekpmen, toen het front
in het Oosten zich in Westelijke richting in
beweging be^n te zetten
Rijksminister Rust in Nederland.
Rijksminister Rust is ter bezichtiging van
Duitsche opvoedingsinrichtingen in Neder
land aangekomen. Na een hartelijke begroe
ting door Rijkscommissaris, Rijksminister
Seyss-InqUart, werd eerst een bezoek ge
bracht aan de school voor. opleiding van on
derwijskrachten te Heer bij Maastricht. Voor
het schoolgebouw inspecteerden de Rijksmi
nisters met hun gevolg de in het uniform der
Hitlerjugend opgestelde jongemannen. In een
schoclplechtigheid sprak Rijksminister Rust
tot de toekomstige jonge onderwijzers over
de verantwoordelijke taak van den onderwij
zer, vooral in den tijd van strijd, die het
Duitsche volk nog te wachten staat. „Gij
moet met de menschen, die U in handen wor
den gegeven een nieuwen tijd, een nieuwe
wereld opbouwen", zeide de minister. Na de
plechtigheid woonden de minister en de
Rijkscommissaris verschillende lesuren en den
.gemeenschappelijken middagmaaltijd der
jongelui bij. Gp de bezichtiging van de school
te Heer zullen bezoeken aan andere opvoe
dingsinrichtingen in Nederland volgen.
Wie zich onttrekt aan de
tewerkstelling wordt gestraft.
De kantoorbediende Westenend uit Nijme
gen, de vroegere politiebeambte Scliolten uit
Tilburg, de schilder Bos ui* Eist. de bakker
Van Campenhout uit Teteringen, de bedrijfs
leider Theodorus van Asseldonk, de timmer
man Leenders en de kantoorbediende Bernar-
dus van Asseldonk hadden van het Arbeidsbu
reau te Nijmegen bepaalde plaatsen in Duitsch
land aangewezen gekregen voor het verrichten
van arbeid. Zij onttrokken zich aan de tewerk
stelling door zich op oneerlijke wijze „Aus-
weise" voor het kleine grensverkeer te ver
schaffen, waarmede zij in de nabijheid van de
grens werk zochten. Het Duitsche Obergericht
heeft tegen hen gevangenisstraffen uitgespro
ken van 5 tot 8 maanden.
POLITIE-AGENTEN STONDEN TERECHT
WEGENS MISHANDELING.
De 25-jarige wachtmeester C. Heil en de 52-
jarige opperwachtmeester A. Cruiming, gede
tacheerd bij de staatspolitie te Utrecht, had
den zich terzake van mishandeling jegens dén
16-jarigen scholier G. J. W. uit Bilthoven voor
den politierechter te verantwoorden.
De agent Heil surveilleerde in de Biltstraat
te Utrecht waar eenige schooljongens aan het
stoeien waren. Een- van hen riep „Orang
oetang". Hoewel dit woord niet was bedoeld
voor den agent, meende deze toch, dat hij
werd uitgescholden. Hij arresteerde den 16-
jarigen scholier G. J. W die zich deze arre
statie niet gewillig liet welgevallen. De agent
had moeite om hem over te brengen naar de
politiepost,, waar hij den jongen hardhandig
in een hoek van het vertrek zette. De agent
duwde dgn knaap met zijn hoofd tegen den
muur, waardoor hij een hoofdwond en een
paar schrammen opliep, doch liet de rest aan
zijn collega Cruiming over, omdat hij zijn
dienst buiten ging vervolgen. dreigde den
scholier met een gummistok, even later ran
selde hij hem daarmede zoodanig af, dat de
jongen ernstig aan zijn schouder werd gewond.
De verdachte H. werd wegens gebrek aan
bewijs vrijgesproken. C. werd veroordeeld tot
*40 boete subs. 20 dagen.
KORT NIEUWS 1
De Britsche vlootadmiraal Sir Dudley
Pound is te Londen in den leeftijd van 66 jaar
overleden.
Sr. LOUWES ZEGT HET.
D. De uiteenzetting die Ir. S. L. Louwes, di
recteur-generaal van de voedselvoorziening
gisteren op de persconferentie gegeven heeft
over de voedselpositie van Nederland ver
dient belangstelling. Zij maakt bondig een
einde aan de fantasie we zouden ook een
ander woord kunnen gebruiken - die we zoo
in den loop van den tijd op dit gebied heb
ben vernomen en opent een inzicht in de
moeilijkheden, waaraan or m dezen
tijd het hoofd heeft te bieden.
De heer Louwes heeft zijn betoog in
tweeën verdeeld en in eersten aanleg ge
sproken over het euvel van den zwarten
handel, om daarna in te gaar on R» veelge
hoorde bewering, dat onze Nederlandsche
producten in zóó belangrijke mate naar
Duitschland worden uitgevoerd, dat men
daaraan een motief voor den clandestienen
handel zou mogen ontleenen.
Wat deze export naar Duitschland betreft,
er is de laatste maanden veel gewerkt met
onafzienbare treinen met Nederlandsche
goederen met bestemming naar Berlijn, wa
gons, waaruit op de grensstations de boter
droop, quantums eieren, groot genoeg, om
iederen Duitscher van een dagrantsoen te
voorzien en een alle perken te buiten
gaanden vlee; chuitvoer. Men leze thans
eens zorgvuldig na, welke cijfers de heer
Louwes genoemd heeft en merke op, dat.
wanneer er eens heelemaal niets naar
Duitschland was uitgevoerd, de rantsoenen
gemiddeld 7 a 9 pet. voedingswaarde méér
hadden opgeleverd. Men noteere voorts, dat
dit niet wordt beweerd door een Duitscher
of een Deutschfreundlichen N S. B.'er, maar
door iemand, die. voor zoover mij bekend,
nu niet in de eerste plaats een propagandist
voor de nieuwe orde kan worden genoemd,
evenwel bekend staat als een autoriteit met
een gezaghebbend oordeel. Anders wordt
men geen directeur-generaal van de voed
selvoorziening van een land in oorlogstijd.
Deze autoriteit deelde dan een paar bij
zonderheden mede, die iedereen zoo niet
weet: dat er bijvoorbeeld van ons Neder
landsche graan niets is uitgevoerd, dat
boter niet meer wordt geëxporteerd en dat
ieder ei, dat door Nederlandsche kiopen is
gelegd, in het land blijft. (Van de vijf ver
plicht ingeleverde eieren gaat er één naar
de Weermacht en de vier overblijvende zijn
bestemd voor zieken en ziekenhuizen. Dit
betreft alleen de verplicht ingeleverde
eieren. De overige kunt u voor vijfentwintig
stuivers per stuk in den zwarten handel
koopen). Voorts, dat zoowel het vet als de
olie, met uitzondering van tpfhmcch» olie.
speciaal lijnolie hier blijft
Nu moet men niet meer willen oewijzen
dan men kan. Natuurlijk, er is heet wat
naar Duitschland gegaan. Ir. Louwes wijst
o.m. op het feit. dat belangrijke kwantums
kaas, vleesch en peulvruchten geëxporteerd
werden, persoonlijk acht ik dit volkomen
verantwoord, omdat een land, dat een strijd
op leven en dood vecht, onder meer om ook
Nederland te beveiligen tegen de dreiging
van het bolsjewisme en daarvoor het offer
van bijna twee millioen jonge levens heeft
gebracht voor 't minst recht heeft op onzen
steun met wat erwten en boonen. Dat is een
persoonlijk oordeel, tot uw dienst. Maar als
deze waren nu eens binnen de grens waren
gebleven en wij hadden dus de hierboven
genoemde zeven a negen oct. voedingswaar
de méér genoten? Wij hebben ook ij^er noo-
dig. En hout. En kunstmest. En chemicaliën
en nog zoó heel veel meer. dat we. zoo is het
nu eenmaal, alleen uit Duitschland kunnen
betrekken. Dat zijn de feiteft. En als wij
niets leveren en bijgevolg niets terug ont
vangen dan zaten we op alle gebied nog veel
krapper dan we nu al krap zitten. Het kan
zijn nut hebben, ook dezen kpnt van de
zaak eens te bezien.
Ir. Louwes heeft voorts een deel van zijn
betoog gewijd aan beschouwingen over den
zwarten handel en al wat onder dit begrip
dient te worden verstaan en er daarbij op
gewezen, dat al wat zich in deze dagen bui
ten den bona fide handel beweegt, berispe
lijk is. Terecht. Want ook het hand over
hand toenemende ruilverkeer komt er ten
slotte op neer, dat maatschappelijk beter
gesitueerden zich bevoordeeleri ten koste
van den minder bedeelden volksgenoot. Het
is het ontstellend gemis aan gemeenschaps
gevoel. dat in deze dagen aan den dag
treedt. Goede hemel, wat is er in vroeger
jaren niet gedelireerd over onzen vader-
landschen gemeenschapszin, over onze of
fervaardigheid en onze bereidheid den in
nood verkeerenden volksgenoot de helpen
de hand toe te steken. Deze tijd toont op
beschamende wijze, wat er van1 al deze
mooie woorden-' overblijft als de nood aan
den man komt. welk plat egoisme ons volk
ontsiert en hoe gemakkelijk men zijn ver
antwoordelijkheidsbesef prijs geeft voor
een pondje tarwe. Het is ellendig, dit alles
te moeten vaststellen. Maar het is nu een
maal de waarheid endat deze waarheid in
feiten en cijfers is toegelicht door den man,
die met grooter gezag dan wie ook hier te
lande tot oordeelen in staat is, is niet de
geringste verdienste van zijn betoog.
De inlevering van radiotoestellen.
Op instructie van den Höheren S.S.- und
Polizeiführer wordt de termijn voor de inle
vering van de radioapparaten, waarvoor een
tnleveringsplicht bestaat, in verband met den
grooten toeloop bij de^ inleveringsbureaux
met twee dagen, dus tot en met 22 October,
verlengd.
GEEF DE KOE SCHILLEN,
DAN GEEFT DE KOE MELK.
