Roosevelt neemt kolenmijnen in beslag Weinigzeggend resultaat van de conferentie te Moskou. 9 Nieuwsblad voor Noord-Holland Verklaringen over Italië en Oostenrijk. Staking breidt zich tot Canada uit 288c Jaargang No. 255 Bureaux: Groote Houtstraat 93. Tel Advert. 10724, Redactie 10600 Postgiro 134958 Haarlemsche Ct, Haarlem Bijkantoor, Soendapletn 37. Tel. 12230 Hoofdredacteur: F. C. Berks Dinsdag 2 November 1943 i Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Drukkerij: Z. B. Spaarne 12. Tel. 12713 Kantoor IJmuiden: Rembrandtlaan 55, IJmuiden-Oost Uttg Graf. Bedrijven Datnlate. Haarlem K 1297 i Berlijn: De frazen moeten oneenigheden bedekken; Stalin weigert elke inmenging in wat hij als zijn zaken beschouwt. Duitsche vermoedens volkomen bevestigd. Voor Radio-Moskou is gisteravond de tekst voorgelezen van een communiqué betreffende de besprekingen op de daar gehouden conferentie. Gisteravond heeft ook Reuter den tekst gepubliceerd van het communiqué met de inleidende formule „zooals het te Londen is gepubliceerd." Volgens deze publicatie zijn in den tijd van 19 tot 30 October in Moskou 12 zittingen ge hóuden. In het communiqué wordt er op ge wezen, dat alle ter bespreking gestelde pro blemen der drie regeeringen op de agenda zijn geplaatst. Voor eenige dezer problemen is een definitief standpunt bepaald. Voor andere problemen is weliswaar een princi- pieele beslissing overeengekomen, zij zijn echter aan speciale „commissies voor nauw keuriger bestudeering" overgedragen, of men heeft zich de afhandeling er van langs diplo- matieken weg voorbehouden. Weer andere problemen zijn bijgelegd door gedachten- wisseling. De regeeringen der Vereenigde Staten, van Engeland en de Sovjet-Unie, zoo wordt woo'r- delijk verder gezegd, streven naar de meest intieme samenwerking in alle problemen, die de gemeenschappelijke oorlogsinspanningen raken. In de eerste plaats zijn "oorlogsmaatregelen tegen Duitschland en zijn bondgenooten* be sproken. Er zijn „definitieve militaire opera ties overeengekomen, ten opzichte waarvan een beslissing genomen is en die reeds voor bereid worden om den grondslag voor :de nauwste militaire samenwerking tusschen de dfïfe landen in de toekomst te vormen." De drie aan de conferentie deelnemen de regeeringen erkennen in de tweede plaats de noodzakelijkheid „hun nauwe samenwerking van dit oogenblik en hun samenwerking bij de oorlogvoering ook voort te zetten in den tijd, die zal volgen op het einde van de vijandelijkheden." Het communiqué maakt dan melding van een gemeenschappelijke verklaring der Ame- rikaansche, Britsehe, Sovjet-Russische en Tsjoenkineesche regeeringen. Deze verklaring is in overeenstemming met de verklaring van de Geallieerden van 1 Januari 1942 en latere verklaringen, zooals die, dat de vijandelijk heden tegen de spilmogendheden moeten wor den voortgezet tot de „onvoorwaardelijke capitulatie". ZEVEN PIN De gemeenschappelijke verklaring e c: In de eerste plaats, dat het gemeenschap pelijk optreden der vier regeeringen, dat ge richt is op dfe voortzetting van den oorlog te gen hun vijanden, voor de organisatie en de instandhouding van den vrede en de veilig heid wordt voortgezet. In de tweede plaats zullen de regeeringen, die „in strijd zijn met den gemeenschappelij- ken vijand" gemeenschappelijk handelen in allé kwesties der capitulatie en der ontwape ning van dezen vijand. Het derde punt dezer verklaring eischt ge meenschappelijke maatregelen ter voorkoming van schending der voorwaarden, die den vijand worden opgelegd. In het vierde punt wordt de nadruk gelegd op de noodzakelijkheid eener internationale organisatie, die „gebaseerd is op het beginsel der souvereine kwaliteit van alle vredelieven de staten en waarvan al dergelijke staten, groot of klein, lid kunnen zijn, ten einde den internationalen vrede en de internationale veiligheid in'stand te houden" Het vijfde punt eischt „wederzijdsehe raad pleging" van de vier regeeringen, tot een „systeem der algemeene veiligheid" is inge voerd. „Zoo noodig" kunnen bij deze raad pleging ook andere leden der Geallieerde na ties betrokken worden. Het zesde punt der verklaring houdt in, dat de vier regeeringen „na het einde der vijan delijkheden hun militaire strijdkrachten niet zullen doen optreden binnen het gebied van andere staten, met uitzondering van de in deze verklaring bepaalde gevallen en eerst na gemeenschappelijke bespreking". Het zevende punt eindelijk eischt samen werking voor het tot stand brengen van een „algemeen accoord betreffende de regeling der bewapeningen in den tijd na den oorlog". ITALIë. Het communiqué geeft vervolgens een verklaring ^an den Amerikaanschen, den Britschen en den Sovjetr-Russischen minis ter van buitenlandsche zaken betreffende de politiek der Geallieerden jegens Italië. Deze politiek moet berusten op een „al- geheele vernietiging van het faseisme". In een reeks van punten wordt geëischt, dat de regeering van Italië door het opnemen van „leden der oppositie tegen het fascisme" een „meer democratisch aanschijn" krijgt. Voorts worden vrijheid van drukpers, meeningsuiting en vergadering, benevens onderdrukking van alle fascistische instellingen geëischt. De lei ders van het fascisme en de generaals van het fascistische leger moeten worden uitgeleverd. OOSTENRIJK Voorts wordt in het communiqué gemeld dat de Sovjet-Russische, Amerikaansche en Britsehe regeering overeengekomen zijn de „annexatie van Oostenrijk" van 1938 „nul en van geener waarde" te verkla ren en in plaats daarvan een „vrij en on afhankelijk Oostenrijk" op te richten. Woordelijk wordt gezegd „Oostenrijk wordt er echter aan herinnerd, dat het een verant woordelijkheid draagt, die het niet verloo chenen kan, namelijk de verantwoordelijkheid aan den oorlog te hebben deelgenomen aan de zijde van Duitschland. Oostenrijk wordt ver volgens uitgenoodigd „een bijdrage te leveren tot zijn bevrijding". 25 Tenslotte behelst het communiqué een ver klaring van de bij de conferentie betrokken naties, volgens welke „alle Duitsche officie ren, manschappen en partijleden", die voor beweerde „gruweldaden" verantwoordelijk zijn, na den wapenstilstand naar de betrok ken landen „weggevoerd" worden, om daar „gevonnist te worden". Vervolg op pag. 2 Extra vacantie. Wie zou daar niet voor te vinden zijn? Een heele maand in een der mooiste stiuken van Duitschland, met eiken dag sport, spel, veldwerk enz.! Waarom zou jij daar ook niet van profi teered Iedere Nederlandsche jongen van 16-18 jaar kan zich aanmelden. Werk gevers en scholen moeten vrij geven, loon wordt doorbetaald. Honderden zijn al in een weersportkamp geweest. Het wordt tijd, dat zij, die tot nu toe nog geaarzeld hebben, thans ook deze keer de gelegen heid voor een heele maand vacantie aan grijpen; hak de knoop door en meld je aan: Aanmeldingsbureau weersportkam- pen: Koningslaan 9 te Utrecht. (Fritz Emde/Stapf Pax c) GENERAAL WERKLOOSHEID. D. Wallace, de A.merikaansche vice- president, heeft kort geleden in een rede te Cleveland verklaard, dat na den oorlog meer dan tien millioen Amerikaansche arbeiders werkloos zullen zijn, wanneer de Vereenigde Staten niet veertig procent meer goederen voor het particulier ver bruik kunnen produceeren dan voor den oorlog. Bezwaarlijk had de vice-president, iemand, die het dus kan weten, een troost- looZér vooruitzicht kunnen openen aan zijn volk, ten tijde dat dit in een strijd op leven pf dood is gewikkeld en waarin aller krachtinspanning wordt gevraagd, opdat, van Amerikaansch standpunt beschouwd, dit halfrond zal geraken tot heter levens voorwaarden, waaronder men dan natuur lijk in de eerste -plaats beter economische levensvoorwaarden verstaat. Generaal Werkloosheid komt in het verschiet aan rukken. Want niemand, beter dan vice-pre sident Wallace kan weten, dat het denk beeld van een opvoering der goederen- productie met veertig procent een droom beeld is, een luchtkasteel, waarmede geen sterveling in ernst rekening kan houden, zoodat hij evengoed had kunnen verklaren, dat na den oorlog Amerika, zoo het op de zen weg voortgaat, een werkloosheid wadht, angstwekkend in omvang en be- teekenis. Enkele cijfers ter vergelijking. Amerika heeft 130 millioen inwoners, zoodat 10 mil lioen werkloozen 8 der bevolking om vat. Öns land had in de jaren der diepste economische depressie 400,000 werkloozen op 10 millioen inwoners, hetgeen een werk- loozenpercentage van 4 beteekent. Ver houdingsgewijs zou na den oorlog volgens de onheilsprofetie van Wallace Amerika dus met een werkloosheid te kampen heb ben, dubbel zoo groot als wij die hier in de zwartste jaren gekend hebben. En nog is Wallace optimist in zijn voor spellingen. Want zelf herinnerde hij er aan, dat na den vorigen oorlog, waaruit zijn land met vlag en wimpel te voorschijn kwam, Amerika niet m-ïnder dan 15 mil lioen -werkloozen had te onderhouden, (hetgeen dus beteekent, dat, wknneer men voor lederen werklooze twee armlastigen rekent in Amerika een vierde der bevol king ten laste der publieke liefdadigheid kwam) en het is zonder meer niet -duide lijk, op welke 'gronden Wallace aanneemt, dat na dezen oorlog de Amerikaansohe goederenprodufctie er beter voor zou staan dan vijfentwintig jaar geleden. Maar laten we ons maar aan het cijfer van tien mil lioen werkloozen in het na-oorl-ogsche Amerika houden. Het is meer dan voldoen de om de debacle te voorzien, die voor Amerika komende is, zoo er geen oplossing .wordt gevonden voor het probleem, hoe 130 millioen menschen op een ruimte van bijna 8 millioen K.M.2 levensonderhoud kunnen vinden. Ten aanzien van dit probleem mogen wij, West-Europeanen, in bescheidenheid con- stateeren, dat wij de zaakjes in dit opzicht toph iets beter verstaan dan de Amerika nen. Want in Amerika leven niet meer dan 16 personen per K.M.2, terwijl, om maar bij ons land te blijven, de bevolkingsdicht heid meer dan 24Ö personen per vierkante K.M. is, een, verhoudingsgewijs ongekend hoog cijfer, in weerwil waarvan wij er toch maar in slaagtden, den omvang onzer President Roosevelt heeft beslas ge legd op de Amerikaansche kolenmijnen. De president heeft de mijnwerkers aan gemaand Woensdagochtend op hun werk te zijn. In een bekendmaking verklaart Roosevelt „Eenigen tijd lang produceeren wij niet meel de kolen, die wij noodig hebben voor de oor logvoering. Als president van de Vereenigde Staten en als opperbevelheber van de strijd krachten maan ik eiken mijnwerker aan zonder een dag uitstel naar de mijnen terug te keeren. Er wordt verwacht, dat iedere mijnwerker bereid is op zijn post voor zijn regeering te werken." Het „distributiebureau" van den Ameri kaanschen mijnwerkersbond heeft de beslis sing in de stakingskwestie uitgesteld, aldus de Britsehe berichtendienst. Het nieuwe bu reau heeft besloten de kwestie voor te leg gen aan een subcommissie, wier rapport Dinsdag wordt verwacht. Voorts wordt gemeld, dat John Lewis en de andere bestuursleden van het vakverbond hebben besloten aan de looneischen vast te houden en geen gehoor te geven aan den op roep der regeering tot hervatting van den arbeid. Men besloot zelfs de staking uit te breiden. Men verwacht, dat Roosevelt zal bevelen, de mijnen door militairen te doen bezetten. In West-Virginie zijn thans 600 mijnen, waarin 110.000 man werkzaam waxen, ge sloten. Pennsylvanie meldt de vrijwel vol ledige sluiting van 1220 mijnen met 110.000 arbeiders. In Ohio zijn alle mijnen gesloten 21.000 arbeiders werkten daar. In Indiana staat het mijnenbedrijf vrijwel stil. In Illi nois staken 27.000 van de 35.000 arbeiders der staatsmijnen. Het meerendeel der 2000 Mijnwerkers in Missouri en Kansas heeft het werk neergelegd. In Tennessee zijn vrijwel alle mijnen gesloten; hier staken 8000 man. Roosevelt heeft Ickes gemachtigd zich te wenden tot den minister van oorlog. Stimson voor de tenuitvoerlegging van iedere actie, die hij noodzakelijk of gewenscht zou kun nen achten om allen employes, die den ar beid in de mijnen hervatten, en allen perso nen, die, voor zoover zij noodig zijn, werk zoeken, bescherming te verleenen. De stakingsbeweging in de Amerikaan sche mijnen is intusschen ook op West-Ca nada overgeslagen. Meer dan 1400 mijnwer kers in Nanaimo, Cumberland, op het eiland Vancouver en in Princeton (Britsch- Columbia) zijn in staking gegaan wegens een loonconflict. „Hollandsche molen", een schilderij van den Obergefr. Zieger, op de tentoonstel ling „Soldaten am Atlantikwall zeigen ihr Freizeitschaffen", welke in den Haag ge houden wordt. (SS Bildberichter Fritz/Stapf Pax c) werkloosheid te reduceeren tot de helft van die in Amerika. Hoe het zij, of men in Ameriika straks met 15- dan wel met 10 millioen werkloo zen rekening zal moeten houden, het is voor den Amerikaanschen bewinsman een,' benauwend vraagstuk, waarvoor hij, dat blijkt uit de rede van Wallace voldoende, een oplossing zoekt. En nu is het tragisch, dat hij, in weerwil van de lessen, die het .verleden heeft opgeleverd', volhardt in de remedie, die in de vooroorlogsche jaren zoo bitteren nood heeft veroorzaakt, de reme die, die opvoering en nog eens opvoering van de goederenproductie als eenig redm'J- del in uitzicht stelt. De vorige oorlog had het overigens nor male verschijnsel des algemeene verarming op de wereldmarkt ten gevolge gehad en vrij spoedig na de economische krachtsin spanning en daarmee gepaard gaande eco- nomischen opbloei der eerste na-oorlogs jaren werd het duidelijk, dat de wereld, de Vereenigde Staten inbegrepen, een eco nomische crisis te gemoet ging. De werkge legenheid verminderde en de arbeiders wer den daarvan in de eerste plaats de slacht offers, speciaal in Amerika, waar men zich om werkloosheidsverzekering, in welken vorm ook, nimmer bekommerd had. Eerst verminderden de loonen door korteren werk tijd en spoedig daarop werden zij zonder meer ontslagen. Het arbeidsinkomen uit de industrie daalde tusschen 1929 en 1932 van 50 op 29 milliard dollar. Daarnaast leed de landbouw niet te becijferen verliezen. De prijzen, die de boeren maakten liepen van het indexcijfer 146 tot 65 terug en de las ten, die op den landbouw drukten, na men toe. Onder die omstandigheden werd in 1932 Roosevelt tot president der Vereenigde Sta ten gekozen. Hij was democraat en aange nomen moet worden, dat de nooden der ar beiders en der boeren hem niet onbewogen hebben gelaten. Men wist dat hij in het ver leden aan veel corruptie paal en perk had gesteld, hij verlevendigde de herinnering aan den grooten tijd dien Amerika beleefde onder de regeering van zijn oom kortom, hij genoot alle populariteit, noodig om tot sterke, ingrijpende maatregelen tc geraken. Maar de uitkomst logenstrafte de ver wachtingen. Want maar al te spoedig bleek, dat Roosevelt zich een andere categorie niet van het lijf kon houden, een categorie, die óók in nood verkeerde, al week deze nood sterk af van die der arbeiders en der boe ren en die slechts uitkomst zag door inscha keling van het regeeringsapparaat. Het was de Amerikaansche haute finance, de kleine maar machtige groep bankiers, financiers en toonaangevende industrieelen, die huil oorlogs- en na-oorlogswinsten zagen slinken en op middelen zonnen om, desnoods tot den prijs van de grootste landsbelangen, den bloei hunner bedrijven te bestendigen. Over de wijze, waarop Roosevelt de zaak der arbeiders ondergeschikt maakte aan die van het Amerikaansche grootkapitaal in een volgend stukje. Caane gearresteerd? Volgens het Italiaansche blad „Popoio Re- publicano" zou de vroegere Italiaansche mi nister van buitenlandsche zaken graaf Ciano zijn gearresteerd en in de gevangenis van Verona zijn opgesloten Spaansche lichting met groot verlof. Van Spaansche zijde wordt medege deeld, dat de op grond van het bevel tot gedeeltelijke mobilisatie van 23 Nov. 1942 opgeroepen lichting 1918 voor onbepaal- den tijd afzwaait. Werp geen „scherp" tusschen de aardappelschillen. De aardappelschillen, die de huisvrouwen zorgvuldig dienen te bewaren en voor den ophaler klaar te zetten, worden door de koeien met graagte gegeten. Niet alleen dat die schillen het melkvee goed voeden, maar ze werken bovendien sterk melkdrijvend. Men moet echter wel bedenken, dat onacht zaam in den afvalemmer geworpen „scherp" niet alleen geen voqdsel is, maar dat het ook veel schade kan berokkenen aan het vee. Wat is „scherp"? „Scherp" is alles wat een koeienmaag niet kan verteren, zooals oude scheermesjes, naalden, stukjes glas en. aardewerk. Vooral gebroken naalden kun nen gemakkelijk in den schillenemmer ver dwalen. Wie onbekend is met vee, ".veel niet hoeveel lijden door een gebroken naald aan een koe veroorzaakt kan worden. Dus: Geen „scherp" in de schillen! Landbouwer door. inbreker vermoord. Dader gearresteerd. Gisternacht is een moordaanslag gepleegd op den 71-jarigen landbouwer A. Constant te Baarsdorp, gemeente 's-Heer-Abtskerke. Een persoon, die zich waarschijnlijk door in braak toegang tot de eenzaam gelegen woning heeft weten te verschaffen, heeft den man met een bijl neergeslagen. Zijn huishoudster zag echter kans te ontvluchten en bij buren om hulp te roepen. Toen de gewaarschuwde ma rechaussee ter plaatse kwam, bleek de land bouwer reeds te zijn overleden. Het is aan de politie te Goes gelukt den dader, den 32-jari- gen J. V. uit Middelburg, aan te houden. Hij heeft een beken teqis afgelegd. Vermoedelijk is roof de drijfveer van dezen moord geweest. „WERP GEEN „SCHERP" TUSSCHEN DE AARDAPPELSCHILLEN."

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlemsche Courant | 1943 | | pagina 1