Haarlemsche Courant
Tusschen de ruïnes van Berlijn.
Duitsche terreinwinst
teil N.O. van Sjitomir.
Nieuwsblad voor Noord-Holland
Verbitterde gevechten in de bocht
van de Djnepr.
Eendrachtig in het geloof,
eendrachtig in haat".
Smuts bij Roosevelt te Cairo.
Conferentie met Ineunu
te Cairo afgeloopen.
Hef verkeer komt weer
op gang.
288e Jaargang No. 286
Oureaux: Groote Houtstraat 93.
Tel. Advert. 10724, Redactie 10600
Postgiro 134958 Haarlemsche Ct, Haarlem
Bijkantoor, «Soendapleln 37. Tel. 12230
Hoofdredacteur: P. C. Derks
Woensdag 8 December 1943
Verschijnt dagelijks,
behalve op Zon- en Feestdagen
Drukkerij: Z. B. Spaarne 12. Tel. 12715
Kantoor IJmuiden: Rembrandtlaan
IJmuiden-Oost
Üitg.; Graf. Bedrijven Damiate, Haarlem
K 1297
Heviger strijd in Zuid-Italië.
Het Duitsche weermachtbericht luidt als
volgt
„Op dej Krim zetten de bolsjewisten hun
vergeefscne aanvallen ten Noord-Oosten van
Kertsj Maandagmiddag niet meer voort. De
aanval van Roemeensehe troepen op het vij
andelijke landingshopfd ten Zuiden van
Kertsj maakt goede vorderingen.
In de groote bocht van. den Dnjepr
bleef de vijand Maandag aanvallen. Zijn
doorbraakpogingen mislukten in verbit
terde gevechten. Ten Zuid-Westen van
Dnjepropetrowsk werd in den tegenaanval
een vijandelijke gevechtsgroep op kleine
resten na vernietigd. Ten Zuid-Westen van
Krementsjoeg vingen onze troepen aan
vallen van sterke vijandelijke infanterie-
en pantserstrijdkrachten in hevige gevech
ten op.
Bij Tsjerkassy deden de bolsjewisten Maan
dag slechts eenige vrij zwakke aanvallen. In
het gebied ten Noord-Oosten van Sjitomir
namen Duitsche infanterie- en pantserstrijd
krachten in den aanval verscheidene plaatsen.
Van de geheele rest van het Oostelijk front
wordt slechts plaatselijke gevechtsactiviteit
gemeld. De luchtmacht dééd met goed gevolg
aanvallen op den Sovjetaanvoer op straat- en
spoorwegen, alsmede op troepenconcentraties
in het gebied van Kief. pet jachteskader 52
heeft op 4 December zijn 8000ste overwinning
in de lucht behaald.
In Zuid-Italië werden de gevechten in
het heuvelachtige terrein ten Zuid-Westen
van Mignano heviger. Zware aanvallen
van numeriek sterkere Amerikaansche
troepen wisselden af met eigen tegen
aanvallen, in den loop waarvan eenige
hoogten meermalen van bezitter wisselden.
De gevechten zijn nog in vollen gang. Van
den Oostelijken sector van het front worden
levendige voorpostengevechten gemeld.
Op 5 en 6 December werden boven de Mid-
dellandsche Zee en boven het bezette gebied
in het Westen 25 vijandelijke vliegtuigen
neergeschoten, waaronder 17 zware vier
motorige bommenwerpers."
Dr. Göbbels over de uitwerking
van de luchtterrear.
Dr. Göbbels heeft gisteren op den
„dag' van den Duitschen spoörwegman"
een rede uitgesproken. Hij begon met er
op te wijzen, dat de Duitsche spoorweg
mannen in de afgeloopen vier zware
oorlogsjaren een prestatie volbracht
hebben, die voor den oorlog van beslis-
/sende beteekenis was en is. Daarvoor
sprak dr. Göbbels namens den Führer en
het geheele Duitsche volk zijn dank en
erkentelijkheid uit,
Dr. Göbbels karakteriseerde de Duitsche
spoorwegen als de grootste en capabelste
verkeersonderneming van de wereld, die in
dienst van de natie staat en thans geen an-n
der doel nastreeft, dan de Duitsche over
winning. Ik heb onze mannen, vrouwen en
kinderen, de laatste weken in de rijkshoofd
stad en voordien in vele andere steden van
het rijk, die door de terreur geteisterd wa
ren, gadegeslagen, en kan slechts zeggen, dat
hij, die ook maar een minuut eraan zou twij
felen. dat dit dappere, vlijtig-e energieke en
zoo fatsoenlijke volk tenslotte ondanks alles
de overwinning zal behalen, in geheel niet
waard is Tot het volk te behooren. Onze
vijanden kunnen bekokstoven wat zij willen,
met dit volk zullen zij niets bereiken.
Men heeft In lien den ..furor teuton! -
cus" gewekt, de Duïtscher is thans tot
alles bereid en tot alles besloten. Wat wij
zelf nog niet van ons hebben kunnen
maken, dat heeft nu de vijand van ons
gemaakt: een strijdend volk van 90 inil-
lioen zielen, eendrachtig In het geloof,
maar ook eendrachtig in den haat.
Wij weten thans waar wij aan toe zijn en
wat ons te doen staat.
Wij hebben reeds zooveel voor de verdedi
ging van onze vrijheid en ons nationale le-
In Rome. Öp weg: naar het Zuidelijk front trekt een Duitsche
gemotoriseerde eenheid door de „Euwige stad". *-
„(PK Lüttige Sch/C.NJF. P. c)
KORT NIEUWS
Een Duitsch
vrachtschip is ver
kocht aan een Por-
tugeesche scheep
vaart-maatschappij.
Het schip (2860 brt.)
was bij het uitbre
ken van den oorlog
naar de Azoren ge
vlucht, waar het
sedertdien heeft ge
legen.
Maarschalk
Graziani heeft
verordend, dat in
de geheele Ita-
liaansche weer
macht de Romein
sche groet het ge
bruikelijke mili
taire saluut zal
vervangend
Het Zweedsche
c o m m u n istische
blad Ny Dag, meldt
dat het in Oct. in
Stockholm 2 131
nieuwe abonné's
heeft gekregen.
Nieuwe .aardbeving in Turkije
eischt 550 dooden.
In de gebieden in Noord-Anatolië, die eind
November door een ernstige aardbeving wer
den getroffen, zijn kort geleden door een he-
vigen aardschok volgens de voorloopige cij
fers 550 personen om het leven gekomen. In
verschillende dorpen ontston^èn scheuren in
den bodem. Twee dorpen werden volkomen
verwoest.
Fransche generaals in arrest.
Het Fransche dissidentencomité heeft
drie voormalige Fransche generaals laten
arresteeren omdat zij critiek hadden ge
oefend op de nieuwe militaire organisaties
der dissidenten in Noord-Afrika. Onder de
gearresteerden bevinden zich de voorma
lige bevelhebber van het Fransche vreem
delingenlegioen, generaal Clavaus en gene
raal Koenig, plaatsvervangend chef van de
Fransche strijdkrachten, die huisarrest
heeft. Een protest van Koenig tegen de
sterke doordringing van het leger met po
litieke propaganda is de oorzaak.
Zware verwoestingen in de
Berlijnschë „Zoo".
Tijdens de jongste terreuraanvallen op
Berlijn is~ de Zoologische Garten bijzonder
ernstig getroffen. Talrijke dieren gingen
verloren. Het olifantenhuis wend geheel
vernield en van de négen olifanten werden
er acht gedood. Ook het aquarium kreeg
een voltreffer, zoodat onder de puinhoopen
daarvan doode aligators, krokodillen en
reuzenslangen liggen. In het» roofdieren-
Kuis, dat eveneens zwaar getroffen werd,
zijn vele leeuwen, tijgers en luipaarden
om het leven gekomen. Een ijsbeer moest
worden afgemaakt. Alle giraffen op een ha
werden gedood. Ook vele herten, antilopen
en apen zijn verloren gegaan. Bovendien
werd het vogelhuis gedeeltelijk vernield.
De Leider terug in Utrecht.
De Leider is van zijn reis naar den Führer
in Utrecht teruggekeerd, waar hij zijn ge
wone werkzaamheden heeft hervat.
De Engelsche nieuwsdienst meldt uit
Cairo, dat de Z.-Afrikaansche minister-pre
sident Smuts, die Maandag op weg naar de
Unie van Zuid-Afrika in Cairo is aangekó
men, des1 avonds met president Roosevelt
heeft gedineerd. Deze ontmoeting was van
zuiver particulieren aard. Beide staatslie
den hebben elkaar alleen gesproken.
Nadat de Britsche premier uit Teheran was
teruggekeerd heeft hij in Cairo onmiddellijk
gesproken met den opperbevelhebber van
het negende leger in 't Naburige Oosten. Sir
Maitland Wilson, en den opperbevelhebber
der Geallieerde luchtstrijdkrachten in het
Naburige Oosten majoor Laycock.
Na eerst nu bekend wordt is Vrijdag een
groote militaire conferentie te Cairo gehou
den waaraan door alle stafchefs van het na^-
burige Oosten is deelgenomen.
Koning Faroek is geheel hersteld van zijn
verwondingen, kortgeleden als gevolg van
een auto-ongeval opgeloopen naar Cairo te
ruggekeerd, waar te zijner eere een groote
parade zal worden gehouden. Verder zal de
koning, den Amerikaanschen president en
Churchill ontmoeten.
Rede van Saradzjogloe verwacht.
Volgens betrouwbare berichten zijn Roo
sevelt. Churchill en Ineunu op het oogenblik
in Cairo bijeengekomen ten einde „in het
licht van de resultaten der conferentie van
Teheran diepgaand van gedachten te wis
selen". Naar verluidt nemen ook Eden, Hop
kins en Menemendsjogloe deel aan deze
nieuwe conferentie van Cairo.
De Londensche zender heeft dit bericht
bevestigd. Saradzjogloe zal op 12 December
de jaarlijksche spaarweek openen met een
redevoering, waaraan men in Turksche poli
tieke kringen groote beteekenis hecht. Men
vermoedt', dat Saradzjogloe zal spreken over
de positie van Turkije ten opzichte van den
huidigen toestand dar wereld.
In tegenstelling met de vroeger verbreide
berichten zou de* Turksche president al
Dinsdag^an zijn besprekingen te Cairo te
ruggekeerd zijn. Men kan dus wel aannemen
dat de conferentie is afgeloopen. Als de pre.
sident terug is zal het Turksche kabinet een
buitengewone zitting hebben.
De Duitsche ambassadeur .te Ankara, Von
Papen, is door minister-president Saradzjog
loe ontvangen.
De puinhoopen van die stad, die in totaal 70 luchtaanvallen doorstond,
worden door Duitsche en buitenlandsche arbeiders opgeruimd; ook
de weermacht, de SS en lelfs gevangenen helpen.
ven geofferd, dat wij ook de nog overblij- Vooral in tijden van brandstofdistributie.
vende rest met blijmoedig hart zullen geven
om ,tot de eindoverwinning te geraken.
Wanneer onze vijanden willen overwinnen,
dan moeten zij maar komen en vechten, de
Duitsche wapens zullen hun dan het ant
woord niet schuldig blijven. Wij staan hecht
en onwrikbaar als volk en natie in een ijze
ren en onverbreekbaren ring om den Führer
geschaard. De vijand lokt dus te vergeefs.
Zijn dreigementen straffen wij slechts met
verachting.
KORT NIEUWS.
In Turkije is een nieuwe chroomerts-
laag ontdekt. Over een oppervlakte van 340
H.A. zal met de roductie worden begonnen.
In Noord-Italië is de inbeslagneming
bevolen van alle kunstvoorwerpen, antiqui
teiten en bibliotheken in Joodsch bezit. Deze
maatregel geldt ook voor de joodsche ge
meenten.
De correspondent van den C. D. te Berlijn
schrijft:,»
De kruidige brandlucht, waarvan Berlijn
meer dan een week vervuld was, is weg.
Alom hangt nu de weëe geur van veTkoold
hout, waar regen op gevallen is. In de
skeletten der uitgebrande huizen rookt
't nog. Er stijgt echter nergens meer zoo'n
azuren rookpluim op, die eenige dagen
geleden nog wat kleur trachtte te geven
aan de grauwe troosteloosheid van de dui
zenden en duizenden ruïnes, waaraan geen
einde meer komt, als men er zich eenmaal
tusschen heeft gewaagd.
Het is nog slechts stinkende grijze walm,
die den voorbijganger tegenslaat. De kelder-
kuilen dêr geblakerde baksteengevaarten staan
voor een deel in rooden gloed. Het is de win
tervoorraad kolen, dien men rustig uit laat
branden, omdat hier toch niets meer te redden
valt. De duizenden, die opruimingswerkzaam
heden verrichten, doen zich te goed aan de
weldadige warmte, terwijl zij hun verkleumde
vingers uitstrekken naar het vuur, dat daar in
de diepte zonder vlammen brandt. Vrouwen
gaan langzaam langs de puinhoopen, die thans
als een vakkundig opgeworpen wal ononder
broken den rijweg omzoomen, en sprokkelen
de resten van ramen, deuren, kozijnen, balken,
enz. De luchtmijnen hebben de millioenen
ruiten versplinterd, ook in de stadswijken,
die voor de catastrofe bewaard zijn gebleven,
en het karton en het pakpapier, dat van over
heidswege wordt verstrekt in afwachting van
de komst van den glazenmaker, is al heel wei
nig toereikend om de koude buiten te houden,
Het was in het begin van dit jaar, dat
Berlijn door de Engelschen voor den zes
tigsten keer werd gebombardeerd. Schake
len wij de vele stoorvluchten en ook de
enkele bezoeken van Russische bommen
werpers uit, die niets om het lijf hadden,
dan zal de rijkshoofdstad nu ongeveer haar
zeventigsten luchtaanval achter den rug
hebben.
In Augustus 1940 was zoo'n raid eigenlijk
nog slechts een dramatisch vuurwerk. Wat wij
ditmaal echter hebben beleefd, is een aanslag
op het voortbestaan van Berlijn zelf. Nergens
valt de schade mee.-Integendeel, elke kilome
ter, dat je verder van huis gaat naarmate de
verkeersmiddelen weer in orde Romen, brengt
je naar een nieuw centrum van verwoesting.
Ik heb zelf dagen lang in de veronderstelling
geleefd, dat onze buurt er goed was afgeko
men, totdat ik door toeval ontdekte, dat twee,
driehonderd meter van mijn woning een puin
hoop begint, waarvan ik nog steeds niet weet,
waar hij eindigt.
Het stadsverkeer.
Het verkeer komt weer aardig op gang.
De U-bahn, de ondergrondsche.is nagenoeg
weer- op alle trajecten in bedrijf. De S-
bahn Berlijn's onvolprezen geëlectrifi-
ceerd spoorwegnet tusschen het centrum
en de voorsteden is ook weer practisch
geheel op gang.
Mét de tram daarentegen wil het nog niet
zoo goed vlotten. Men schijnt er zich in de
eerste plaats op toegelegd te hebben, de ver
bindingen tusschen de eindpunten van den
ondergrondsche en den uitersten stadsrand te
herstellen, omdat daaraan de behoefte het
grootst is. In het centrum rijden sinds eenige
dagen wel een paar lijnen, die echter slechts
op een deel van hun normaal traject loopen.
Van de zeven lijnen, die anders mijn huis
passeeren, rijdt er niet één.
Het is intusschen al een groote verbetering,
dat men begonnen is, de wrakken der uitge
brande tramrijtuigen uit de straten te ver
wijderen. Die verwrongen stukken ijzer stem
men melancholischer dan de geblakerde huizen
Kerstpakketten voor de Nederlandsche
Vrijwilligers, die aan de fronten staan.
Duizenden Kerstpakketten worden thans
in Den Haag voor de Nederlandsche Vrij
willigers gereed gemaakt. De pakken
worden voor dë verzending keurig opge
stapeld. (O.N.F./Meljer Pax c)
Met de telefoon gaat het ook weer eenigszins,
wat een niet te onderschatten voordeel be-
teekent, daar je nu niet meer uren ver hoeft
te loopen, om zekerheid te krijgen omtrent het
lot van kennissen en vrienden, die je op hun
beur^ gerust kunt stellen, als ze uitgebomd
en ergens ondergebracht zijn. De waterleiding
functionneert weer, al is de druk gering. Het
zelfde kan, althans wat de niet ernstig be
schadigde stadsdeelen betreft, van het gas
worden gezegd. De stroomvoorziening is bijna
nergens gestoord geweest.
De opruimingswerkzaamheden zijn oogen-
blikkelijk ter hand genomen met een ener
gie, die boven eiken lof verheven is. Men
heeft daarbij gebruik gemaakt van alle
beschikbare krachten, zoowel van de ar
beiders, die tengevolge van de bomaanvallen
werkloos waren geworden, als van straf-
gevangenen uit gevangenissen, tuchthuizen
en concentratiekampen,alsmede van krijgs
gevangenen uit alle landen: Russen, Fran-
schen, Belgen, Polen, Serven. Italianen en
naar ik hoor ook Nederlanders, maar
dat heb ik niet zelf gezien. De leiding dér
werkzaamheden berust bij de genie, bij de
organisaties Todt en Speer, terwijl ook
sterke afdeelingen Arbeitsdienst, weer
macht en SS. meewerken.
Den geheelen dag hoort men de ontploffin
gen van de ruïnes, die met dynamiet tot in
storting worden gebracht. Hier en daar maakt
men ook gebruik van tanks. De hitte van het
met fosfoor doordrenkte rubber is zoo groot
geweest, dat zelfs de steen tot op de kern
verbrand is.
Wat voor goed verloren is.
Overal ziet men .zwijgende voorbijgangers,
die stomme blikken werpen naar de plekjes,
waar ieder zijn eigen herinneringen.heeft. Dit
knagende gevoel van iets verloren te hebben,
dat men nooit meer terug zal krijgen, heeft
niet alleen de Berlijner of de buitenlander,
die als schrijver dezes een kleine tien jaar te
Berlijn heeft gewoond, maar zelfs onze Neder
landsche arbeiders kennen het.
Voor de laatsten moge het in den regel een
restaurantje zijn,waar .zij voor weinig geld en
zonder bonnen iets behoorlijks te'eten kregen,,
of een buurtbioscoopje, waar ze een deel van
hun wekelijksch uitgaansavondje doorbrach
ten, voor de overigen is het 't huis van ouders,
verwanten, van een goeden vriend, een kerkje,
een boekhandel, een vroegere woning. Het
razende vuur heeft zonder piëteit alles ver
slonden. t
In de eerste dagen stelde mén bij ieder door
een brisantbom getroffen huis de bange vraag,
of de bewoners den kelder nog hadden kunnen
verlaten. En wanneer dozijnen strafgevange-
nen in zenuwachtige haast met bloote handen
bezig waren, zoo'n vijf, zes meter hoogen puin
hoop steen voor steen te verwijderen, dan
heerschte daar rondom een stilte, die iets
plechtigs had.
Diezelfde stilte zonder een onwaardig woord
heerschte ook op de plaats, waar bij den ver
pletterden cockpit van een Engelsch bombar
dementsvliegtuig de lijken van twee Engel
sche vliegers lagen. Zij waren niet verminkt
en schenen gestorven te zijn aan een schedel
breuk. De menschen liepen in blauwe overalls
tusschen de lijken en hun houding was waar
dig.