Haarlemsche Courant
„Turksche politiek blijft ongewijzigd".
Duitsche terreinwinst bij
Dnjepropetrowsk,
Sjitomir en Smolensk.
Nieuwsblad voor Noord-Holland
Verklaring van den Turkschen minister van
buitenlandsche zaken.
De resultaten van de
conferentie te Caïro.
288e Jaargang No. 288
Bureaux: Groote Houtstraat 93.
Tel. Advert. 10724, Redactie 10608
"Postgiro 134958 Haarlemsche Ct, Haarlem
15Ukantoor, Soendapleln 37. Tel. 12230
Hoofdredacteur: F. C. Derks
Vrijdag 10 December 1943
Verschijnt dagelijks,
behalve op Zon- en Feestdagen'
Drukkerij: Z. B. Spaarne 12. Tel. 12713
Kantoor IJmuiden: Rembrandtlaan 55,
Ijmuiden-Oost
Uitg.: Graf. Bedrijven Damiate* Haarlem
K 1297
De Turksche minister van buiten
landsche zaken, Menemendzjogloe,
heeft Woensdagavond te Ankara de
vertegenwoordigers der Turksche en
Geallieerde pers ontvangen en tegen
over hen een verklaring afgelegd over
de besprekingen te Caïro.
De conferentie van Caïro, zoo zeide
hij en legde den nadruk op ieder
woord, is een van de belangrijkste ge
beurtenissen der huidige faze van den
oorlog. Wij komen buitengewoon te
vreden over onze besprekingen terug.
Wij hebben daar over alle aspecten van
de politiek en wan den oorlog gesproken.
Gij weet ongetwijfeld, dat de uitnoodiging
aan de Turksche regeering tot deze confe-
fentie is uitgegaan van Engeland, de Ver-
eenigde Staten en de Sovjet Unie. De Sov-
jetregeering had door Wysjinsky vertegen
woordigd zullen worden, doch deze kon
niet op tijd arriveeren. Ik kan u intusschen
verzekeren, dat de Sovjet Unie, ook zonder
Wysjinsky, aanwezig was.
Wij hebben alle aspecten en problemen
met een vaak meedoogenlooze openhartig
heid, doch met begrip onderzocht. Wij heb
ben veel vernomen dat wij niet wisten.
Onze gastheeren op hun beurt hebben van
vele dingen, die hun onbekend waren, ken
nis genomen. Wij zijn nader tot hen, zij
nader tot ons gekomen, opdat wij elkander
beter begrijpen wat onze belangen en onze
mogelijkheden aangaat. Daar al onze be
sprekingen het stempel van dezen geest
droegen konden wij Caïro in een atmosfeer
van volkomen hartelijkheid verlaten.
Ik kan U zeggen, dat wij bij onze be
sprekingen, aldus Menemendzjogloe, de
richtlijnen van onze volkspartij hebben
vastgehouden en dat onze buitenlandsche
politiek onveranderd blijft.
Na deze verklaring beantwoordde de mi
nister talrijke vragen der persvertegen
woordigers.
Een der vragen luidde: ,,In hoeverre is
Turkije door de conferentie van Caïro
dichter bij den oorlog gekomen?"
De minister antwoordde: „Ik heb reeds
gezegd, dat de Turksche buitenlandsche
politiek in groote lijnen onveranderd blijft".
Een andere aanwezige vroeg: „Hoe kan
Turkije Engeland helpen als het neutraal
blijft?"
Het antwoord was: „Tot nu toe was de
Turksche hulp aan,Èngeland voornamelijk
slechts mogelijk door de neutraliteit".
Weer een andere vraag luidde: „Zal de
in het communiqué genoemde nauwere sa
menwerking met de Geallieerden Turkije
niet in den oorlog brengen?"
De minister antwoordde: „Neen".
Te Berlijn wordt groote aandacht ge
schonken aan verklaringen van den mi
nister.
De speciale trein, waarmede president
Ismet Ineunu en Menemendzjogloe reis
den, was Donderdagmorgen te Ankara
aangekomen. De twee staatslieden werden
begroet door den voorzitter van de na
tionale vergadering. Ismet Ineunu scheen
zeer vermoeid te zijn van de reis.
De ambassadeurs van Engeland, van de
V.S. en van Sovjet Rusland te Ankara, die
zich ook naar Caïro hadden begeven, zijn
nog niet teruggekeerd naar Turksch grond
gebied.
Het Turksche kabinet is tijdens een kor-
Een schier onafzienbare menigte Eetsche
arbeiders demonstreerde tijdens een in
drukwekkende massabetooging in Riga
tegen de conferentie in Moskou, welke 't
Letsche volk aan het Bolsjewisme wil uit
leveren. Het parool der massabijeenkomst
luidt„Ons antwoord aan Moskou is
strijd". (Hoffmann/Stapf Pax c)
te zitting ingelicht over het resultaat van
de besprekingen. Aanstaanden Dinsdag zal
de parlementaire groep, van de Turksche
volkspartij in vertrouwelijke zitting bijeen
komen en daar eveneens op de hoogte wor
den gesteld. Op deze zitting zal een ver
klaring worden afgegeven door den mi
nister van buitenlandsche zaken, in aanwe
zigheid van den president.
Op de conferentie der buitenlandsche pers
te Tokio heeft de woordvoerder der Japansche
regeering verklaard, dat Japan er van over
tuigd is, dat Turkije, in weerwil van alle
Engelache en Amerikaansche pogingen om
het in den oorlog te betrekken, ondubbelzin
nig zal blijven vasthouden aan de tot dus
verre gevolgde neutraliteitspolitiek- De woord
voerder stelde er prijs op te verklaren, dat
Japan evenals tevoren goede, vriendschappe
lijke betrekkingen met Turkije onderhoudt.
Bewegingsvrijheid voor de
Chineezen op Java.
De Japansche autoriteiten op Java heb
ben de 800.000 op het eiland wonende Chi
neezen bewegingsvrijheid toegestaan. Met.
ingang van 15 December mogen de Chinee
zen weer zonder vergunning rondreizen en
werk aannemen.
Het Joegoslavische probleem.
De besprekingen, die door Churchill en
Eden met koning Peter en den Joegoslavi-
schen minister-president zijn gevoerd, heb
ben betrekking op de conflicten die onder
de Joegoslaven te Londen en Cairo zijn uit
gebroken. Men betreurt deze crisis bui
tengewoon, doch ziet geen mogelijkheid
haar snel en afdoende uit den weg te rui
men. Men geeft toe, dat de .te Cairo' ge
vestigde regeering-Portisj aan aanzien
heeft verloren. Het nationale comité met
een eenigszins communistisch tintje is er
in geslaagd, uitgewekenen van naam, die
destijds in Joego Slavië invloed hebben
uitgeoefend, aan zich te binden.
Duitsche successen pp den Balkan.
De laatste dagen hebben de operaties tegen
de bandieten in den Balkan groote vorderin
gen gemaakt. De steden Prijepolie, Plejiva,
Nova Varos en Brodarevo, op het grondgebied
van Montenegro, werden "door de Duitsche
troepen ingenomen.
Tijdens de gevechten hebben de communis
ten groote verliezen geleden: 1400 dooden en
800 gevangenen. Aan wapens verloren zij 4
tanks en 16 machinegeweren.
Antilandingswapen.
De Duitsche pers heeft de eerste foto's ge
publiceerd van een nieuw type kanon, dat
reeds gebruikt wordt op de verdedigingswer
ken aan de Zuid-Oost kust van Europa. Het
projectiel van het nieuwe wapen wordt ge
lanceerd door een keilschot, glijdt eerst eeni-
gen tijd over de oppervlakte van het water en
gaat- dan de lucht in, waar het op 30 a 40 M.
hoogte ontploft.
De brisantkracht en de uitwerking van de
scherven der granaten moeten buitengewoon
hevig zijn en vooral van groot belang zijn in
den strijd tegen de speciale landingsvaartui
gen, welke de Geallieerden voor hun invasie
pogingen gebruiken.
KORT NIEUWS
Op het oogenblrk zijn 860.000 Austra
liërs onder dienst. Hiervan zijn 607.000
vrijwilligers. Een millioen mannen en
200.000 vrouwen werken in de oorlogs
industrie. Australië heeft door middel van
leeningen 425 millioen Pond opgenomen.
De subcommissie voor militaire aan
gelegenheden van het Amerikaansche Huis
van Afgevaardigden heeft aan de Mexi-
caansche regeering in overweging gegeven,
troepen naar het front te zenden.
De Boekarester politie heeft een uit
66- communisten, waaronder 44 joden, be
staande geheime organisatie ontdekt, die
in Boekarest en verschillende andere ste
den vijandelijke agitatie bedreef.
De Berlijnsche boekhandelaren heb
ben thans „vliegende boekwinkels" opge
richt, om de behoefte om tijdens de lange
winteravonden te lezen, te bevredigen. Men
ziet auto's met groote partijen boeken door
de getroffen stadswijken rijden.
De belangrijke stad Tsjang-teh, die
de vorige week na verbitterde gevechten
door de Japanners was bezet, is door de
troepen van Tsjoenking heroverd.
Het laatste traject van den Paname-
rikaanschen autoweg door Mexico is ge
reed. Men kan nu zonder onderbreking
van het Noorden der V.S. groote trans
porten naar Panama leiden. Om het volle
profijt uit dezen weg te trekken, moet
echter ook het Zuid-Amerikaansche deel
worden voltooid.
Sir Oswald Mosley woont thans in bal
lingschap in een klein dorp in Glouces
tershire in een dorpshotel genaamd „Ye
Shaven Crown".
De twee grootste diamanten, welke
tot dusverre in West-Afrika zijn gevonden,
zijn te Londen gearriveerd. De grootste
weegt 530 karaat, de andere 150.
Na de nachtelijke bombardementen op
Berlijn worden onmiddellijk in alle be
schadigde stadsdeelen der Rijkshoofd
stad verzorgingsdiensten voor de getrof
fen bevolking ingericht.
(Röhrich/Transo/Europr. P. c)
Uitrusting der Zweedsche
strijdkrachten.
Majoor Jung, een Zweedsche divisiecomman
dant heeft medegedeeld, dat het aantal eska
ders van de luchtmacht sedert 1936 is ver
dubbeld. Het personeel van de luchtmacht is
met 350 gestegen. In hetzelfde tijdvak is
dé vloot met 84 vaartuigen uitgebreid,.hoofd
zakelijk kleinere schepen voor het leggen en
vegen van mijnen en voor het verrichten van
konvooidiensten. Het in 1942 begonnen vijf
jarenplan voorziet in den bouw van twee krui
sers en talrijke kleinere schepen voor de vloot.
Infanterie en artillerie zullen verder worden
gemoderniseerd. Het aantal divisies zal wor
den ingekrompen doch het aantal kleine be
weeglijke eenheden zal belangrijk worden uit
gebreid. Zweden zal niet ophouden met de
uitbreiding en versterking zijner uitrusting
voor de oorlog voorbij is.
Kaurlngen voor de Waffen-SS en
den Landstorm Nederland.
Het SS-ersatzkommando deelt mede: Iedere
gezonde Nederlander in den leeftijd van 17
45 jaar kan zich vrijwillig bij de hieronder
vermelde adressen vervoegen teneinde gekeurd
te worden voor de Waffen-SS of den Land
storm Nederland. Tijdens de keuringen wor
den alle inlichtingen verstrekt met betrekking
tot de verzorging van familieleden, duur der
opleiding, extra levensmiddelen, etc.
Vrijwilligers, die om bepaalde redenen in
Nederland wenschen te blijven, kunnen dienst
nemen bij den Landstorm Nederland of bij het
SS-wachtbataillon te Amersfoort.
Ook vrijwilligers voor de Kriegsmarine
kunnen zich aanmelden: zij, die tot de Ger-
maanscbe SS in Nederland toetreden willen,
kunnen zich eveneens ter keuring melden.
Personen tusschen 1930 jaar, die aanmel-
dingspliehtig zijn voor arbeidsinzet, worden
gedurende hnn verbintenis hiervan vrijgesteld.
Officier in de Waffen-SS kan ieder worden,
die na tenminste een jaar diensttijd zijn ge
schiktheid voor de officiersopleiding heeft be
wezen. Zijn schoolopleiding is niet doorslag^-
gevend. Beslissend voor bevordering zijn: ka
rakter, gedrag en prestatie. De oproeping na
deze keuring geschiedt eerst in het begin van
Januari 1944.
11.12.43 11-15 uur: Arnhem, Café Royal.
12.12.43 11-15 uur: Zwolle, Hotel Gijtenbeek.
13.12.43 11-15 uur: Groningen, Heerestraat 46.
14.12.43 10-14 uur: Amsterdam, Dam 4.
15.12.43 9-14 uur: Den Haag, Café Den Hout,
Bezuidenhout.
CONTROLE OP DE PRIJZEN VAN
BLOEMEN EN PLANTEN EN SPEELGOED.
De opsporingsdienst van de Prijsbeheersehing
heeft de vorige week over het geheele land
bijzondere aandacht besteed aan de prijzen
van bloemen en potplanten. In enkele dagen
tijds moesten bijna 300 winkeliers en bloemen-
venters geverbaliseerd worden, die hun bloe
men of planten niet of onvoldoende geprijsd
hadden of hun administratieplicht niet waren
nagekomen, of hun goed tegen te hoogen prijs
verkochten. Uiteraard leverden de groote ste
den ook nu weer de meeste verbalen op.
Voorts werd proces-verbaal opgemaakt tegen
een 60-tal bloemengrossiers en tegen ongeveer
25 kweekers.
Nog voor Kerstmis zullen de meeste gever
baliseerde handelaren hun veroordeeling tege
moet kunnen zien. De controle-actie, die. zij
het op kleiner schaal, in verschillende deelen
des lands -al eenigen tijd gaande was, zal in
verband met de nog komende feestdagen met
kracht worden voortgezet.
Ook de prijzen van het speelgoed zijn nog
maals grondig gecontroleerd. Hoewel op dit
terrein reeds eenige maanden intensief was
gewerkt, werd toch in korten tijd nog weer
een 150-tal processen-verbaal opgemaakt. Ech
ter kon ook geconstateerd worden, dat vooral
het in den laatsten tijd in den handel ge
brachte speelgoed grootendeels tegen de vast
gestelde prijzen werd verkocht. Ook de kwa
liteit van het speelgoed bleek door het prijs-
regelend optreden van de overheid zichtbaar
verbeterd te zijn. In enkele zaken, waar men
met de prijsvoorscbriften geen rekening hield
en waar groote voorraden aanwezig bleken,
zijn de opsporingsambtenaren tot algeheelen
uitverkoop tegen geoorloofde prijzen over
gegaan.
Hevige strijd bij Krementsjoeg en
Berezina duurt voort.
Het Duitsche weermachtberioht luidit als
volgt:
Ten Zuidwesten van Dnjepropetrowsk
werden onder de bescherming van dich
ten mist aanvallende sterke vijandelijke
strijdkrachten teruggeworpen.
In het gebied ten Zuidwesten van. Kre-
■nentsjoeg leverden onze traven den ge-
heelen c'ag verbitterde gevechten met de
steeds weer stormloopende- bolsjewisten.
Bij de afweer van dezen aanval werden
talrijke Sovjet-pantserwagens stukgescho
ten.
In het gevschtsgebied ten Noordoosten
van Sütomir en ten Zuiden van Korosten
bood de vijand tegen onze aanvallen hard-
nekkigen tegenstand, zonder echter te kun
nen verhinderen, dat onze troepen verder
oprukten.
In den centralen sector vielen de bolsjewis
ten tusschen Pripjet en Berezina alsmede ten
Zuidwesten van Kritsjef wederom vergeefs
aan. Bij eenige kleine penetraties zijn de ge
vechten nog aan den gang. Bij een geslaagde
eigen aanvalsoperatie aan de Pripjet werden
gevangenen gemaakt en buit behaald. Een
plaatselijke aanval van onze troepen ten Wes
ten van Smolensk bereikte de bevolen doelen.
In weerwil van het ongunstige weer deed de
luchtmacht met sterke formaties overdag en
des nachts met goed gevolg aanvallen op vijan
delijke troepenconcentraties en marschbewe-
gingen in het gebied van Newel. Zij schoot
Woensdag alleen al in dit gebied 33 Sovjet-
vliegtuigen neer.
Aan het Zuid-Italiaansche front kwam het
in den Westelijken en in den Oostelijken sec
tor tot gevechten van geringeren. omvang.
Vijandelijke aanvallen werden afgeslagen en
eenige kleine penetraties, die de voorgaande
dagen ontstaan waren, door tegenaanvallen
van onze troepen opgeheven. Om een bergtop
ten Zuidwesten van Venafro wordt nog ge
vochten. Boven het front*heerschte een leven
dige wederzijdsche luchtactie. Daarbij werden
hier vooral door luchtdoelgeschut 16 en in de
rest van het Middellandsche Zeegebied 6
vijandelijke vliegtuigen neergeschoten.
Bij de zware gevechten van de afgeloopen
dagen heeft de 26ste pantserdivisie onder be
vel van luit.-generaal Freiherr von Lüttwitz
door haar voorbeeldige houding en stand
vastigheid alle doorbraakpogingen der Britten
in den Oostelijken sector van het Zuid-Ita
liaansche front verijdeld.
De^A.N.P.-correspondent te Berlijn meldt:
Aan het Oostelijk front is de activiteit aan
merkelijk geluwd, ten deele als "gevolg van de
sneeuwstormen, die vooral in Wit-Roethenië
de operaties in hooge mate belemmeren.
De activiteit beperkt zich op het oogenblik
hoofdzakelijk tot het schiereiland Kertsj, de
bocht van den Dnjepr en den saillant van
Kief.
Het is aan te nemen, dat nu ook tegen het
bruggenhoofd ten Noordoosten van Kertsj de
strijd zal worden aangebonden, met het doel,
de Russen geheel van de Krim té verdrijven
In de bocht van den Dnjepr is een pauze in
de gevechten ingetreden, met uitzondering
van den sector ten Zuidwesten van Krement
sjoeg, waar de bolsjewisten hun bruggenhoofd
trachten te vergrooten.
De saillant van Kief is weder het tooneel
van hevige Duitsche aanvallen ten Noordoos
ten van Sjitomir en ten Zuiden van Korosten,
die overwegend in Noordoostelijke richting
worden ondernomen en waarbij van Duitsche
zijde zeer sterke pantserstrijdkrachten in den
strijd worden geworpen.
Ten aanzien van buitenlandsche berichten,
waarin wordt gesproken van een „winterleger
der Sovjets van twee millioen man" wordt te
Berlijn verklaard, dat men aan Duitsche zijde
van zulk een leger nog niets heeft gemerkt.
Wanneer een dergelijk leger echter inderdaad
zal optreden, aldus verklaart men in de Duit
sche hoofdstad, zal het evenmin in staat zijn
het Duitsche verdedigingsfront aan het wan
kelen te brengen als dit aan het zomer-leger
der Sovjets is gelukt.
De toekomst van Iran,
Uit Britsche bron verneemt men, dat zich te
Teheran groote moeilijkheden hebben voorge
daan ten aanzien van de toekomst van Iran,
aangezien Stalin er op stond, dat onmiddellijk
na het einde van den oorlog de Amerikaan
sche troepen en het 10e en 11de Britsche leger
Iran zouden ontruimen en de Sovjet-Unie het
land zou overnemen. Deze eischen werden
door Roosevelt en Churchill afgewezen. Om
oneenigheid voor de buitenwereld te verbloe
men, heeft men in het communiqué de onaf
hankelijkheid van Iran .bevestigd.
Badoglio-troepen in den strijd.
De Duitsche militaire woordvoerder te Ber
lijn heeft melding gemaakt van het feit, dat
troepen der regeering-Badoglio, bestaande uit
eenige regimenten aan de zijde der Geallieer
den aan den strijd in Zuid-Italië hebben deel
genomen. De door deze troepen ondernomen
aanvallen, aldus de militaire woordvoerder,
„konden zonder moeite worden afgeslagen."