Haarlemsche Courant
Groote verliezen der Sovjets
aan de Teteref.
De situatie aan het
Oostelijk front.
Eden over Cairo en
Teheran.
De Britsche politiek in
Zuid-Oost Europa.
I
288e Jaarsrang' No. 292
Bureaux: Groote Houtstraat 93.
Tel. Advert, 10724, Redactie c-10600
Postgiro 134958 Haarlemsche Ct, Haarlem
By kantoor, Soendaplein 37. Tel. 12230
Hoofdredacteur: P. C. Derks
Nieuwsblad voor Noord-Holland
Woensdag 15 December 1943
Verschijnt dagelijks,
behalve op Zon- en Feestdagen
Drukkerij- Z. B. Spaarne 12. Tel. 12713
Kantoor IJmuiden: Rembrandtlaan 35,
IJmuiden-Oost
Uitg.: Graf. Bedryven Damiate, Haarlem
K 1297
Nieuwe aanvallen ten Zuiden van Newel afgeslagen. Tsjerkassy
ontruimd. Pauze in Z..Italië duurt voort. Woonwijken van plaatsen in
N.W. DuitschEand beschadigd.
weermachtbericht luidt als
Het Duitsche
volgt
„In het gebied van Kirowograd en Tsjer
kassy versterkte de vijand Maandag zijn druk.
Er ontstonden verbitterde nog voortdurende
gevechten, ir\ het verloop waarvan de bolsje
wisten door zware, bloedige offers op enkele
plaatsen terrein konden veroveren. De stad
Tsjerkassy, welker bezetting de vijand in
wekenlange gevechten tevergeefs trachtte te
omsingelen, is Maandagnacht door onze troe
pen overeenkomstig het beyel ontruimd.
In het aanvalsgebied ten Noordoosten
van Sjitomir zuiverden onze troepen den
Westelijken oever van de Teteref van
uiteengeslagen vijandelijke afdeelingen.
Van 6 tot 13 December verloor de vijand
daar 4400 gevangenen en rond 11.000 doo-
den; 927 stukken geschut, 254 pantser
wagens en een groot aantal lichte en.
zware infanteriewapens werden' buitge
maakt of vernietigd.
Bij deze gevechten hebben zich de Thuring-
sche 1ste pantserdivisie onder bevel van
luitenant-generaal Krüger en de Branden-
burgsche 68ste infanteriedivisie onder bevel
van kolonel Scheuerpflug zich bijzonder
onderscheiden.
Ten Zuiden van Newel vielen de bolsje
wisten na krachtige voorbereiding door de
artillerie met verscheidene divisies en sterke
pantserstrijdkrachten aan. Zij werden afge
slagen; enkele plaatselijke penetraties werden
afgegrendeld, andere in een tegenaanval op
geheven. Talrijke pantserwagens bleven stuk
geschoten op het slagveld staan.
Aan het Zuid-Italiaansche front verliep de
dag, met uitzondering van plaatselijke ge
vechtsactie aan de Adriatische kust, ook
Maandag kalm.
Formaties vijandelijke bommenwerpers
vlogen Maandag in de middaguren onder de
bescherming van mist en het dichte wolken
dek daar Noord-West Duitschland. Talrijke
brisant- en brandbommen veroorzaakten
schade in woonwijken van verschillende
plaatsen. Elf vijandelijke vliegtuigen werden
neergeschoten.
Maandagnacht wierpen vijandelijke sto
ringsvliegtuigen bommen op het Rijnsch-
Westfaalsche industriegebied."
De militaire cbrrespondent van het D.N.B.,
karakteriseert den toestand aan het Oostelijk
front door een verdere verschuiving der ge
vechten ten Zuidwesten van Krementsjoeg
en door een hervatting van de bolsjewistische
doorbraakpogingen in het gebied van Newel
Hij schrijft: Terwijl de tegenaanval der
divisies van generaal-veldmaarschalk Von
Manstein ten Westen van Kief thans tot den
Teteref is vooruit geschoven en de pogingen
der bolsjewisten ten Wésten van Gomel in
den zoogenaamden natten driehoek tusschen
Dnjepr en Pripjet min of meer zijn blijven
steken, concentreeren de bolsjewisten hun
'nspanningen nu op de Duitsche stellingen ten
Zuidwesten van Krementsjoeg^ Het moet der
halve als een tactische tegenzet van de
Duitsche leiding worden beschouwd, wanneer
•ieze, ondanks het succesvolle handhaven van
de Duitsche posities in en om Tsjerkassy ge
durende de zware gevechten der laatste we
ken, juist thans het bevel tot ontruiming van
deze stad heeft gegeven. Want hier, in de
Zuidelijke flank van het tegen Kief operee-
rende leger van Manstein, bevond zich het
Duitsche front in 'een tactisch ongunstige
positie door een dunne uitstulping van het
front. Dat da terugtrekking daarvan naar een
gunstiger stelling eerst thans geschiedde,
dwingt tot de gevolgtrekking, dat men de
bolsjewisten hier zoo lang bezig wilde houden
tot de slagen ten Noorden en ten Zuiden van
dit gebied de beoogde Duitsche steunpunt
keten resp. eèn taktisch gunstigere uitgangs-
linie zouden hebben bereikt. Dit tijdstip is
blijkbaar thans aangebroken.
Zuidelijker zijn de gevechten thans Kirow
grad zoo dicht genaderd, dat het gerechtvaar
digd is te spreken van het begin van den
slag om deze plaats. Dit beteekent niets
anders dan een voortzetting van de gevech
ten in het gebied ten Zuidwesten van Kre
mentsjoeg, die sedert Tangen tijd ononder
broken voortgaan. Met een dergelijke ont
wikkeling moest men aan Duitsche zijde reke
ning houden, en men heeft dat ook gedaan.
De bolsjewisten lijden hier buitengewoon
bloedige verliezen aan hun reeds weken op
deze plaats voortdurend in den strijd gewor
pen reserves, die gedeeltelijk bijeengeraapt
zijn uit alle lichtingen en dikwijls ook steeds
weer worden aangevuld door burgerlijke
elementen van dicht bij het front. Ook hier
moest de massa bereiken, wat de kwaliteit
ontzegd bleef. En de massa bereikte in feite
nog minder. Nieuwe harde, buitengewoon ver
bitterde gevechten zijn aanstaande. Want
de leiding der bolsjewisten zal het zich op
den duur niet kunnen veroorloven haar front
in dezen geheelen sector met eiken stap voor
waarts door een voortdurend toenemend ge
vaar bedreigd te zien, dat verder naar het
Zuiden op de loer ligt. Want ten Noorden
van Kriwoi Rog springt het Duitsche front
nog tamelijk ver naar het Oosten naar den
Dnjepr naar voren. Om die reden zal men
spoedig intensiever gevechten moeten ver
wachten.
De Duitsche operaties ten Westen van Kief
hebben den Teteref bereikt, een rivier, die
de bolsjewisten krachtig hebben versterkt
door stellingen. De vraag is nu hoe Manstein
verder zal opereeren,- of hij op frontale wijze
zal aanvallen of de stellingen der bolsjewisten
aan den Teteref van de flanken uit zal op
rollen. In elk geval ziet het er niet naar uit,
dat de Duitsche maarschalk zijn divisies den
pas zal laten markeeren. Zijn tot nu toe be
reikte successen kenmerken het beste het
sedert Sjitomir en Korosten naar het Oosten
gericht Duitsche initiatief.
Nieuw is de hervatting van de bolsjewis
tische doorbraakpogingen in het gebied ten
Zuiden van Newel. In hoeverre de aderlating
van Maandag den bolsjewisten zal hebben ge
leerd, dat de Duitsche afweer ondanks alle
elasticiteit over het algemeen ook hier
ingesteld is op de mogelijkheden der tookomst
zal moeten worden afgewacht. In elk geval
heeft de poging van Maandag der bolsjewis
ten geen resultaat gehad. De gevechten
duren nog voort. Aan beide zijden schijnt het
pantserwapen weer op den voorgrond te
komen, tenminste op dit gevechtsterrein.
Van hier naar boven tot Leningrad valt
opnieuw een grootere activiteit van bolsje
wistische verkenningstróepen waar te nemen.
Deze schijnt in verband te staan met het plan
der bolsjewisten dezen tot nu toe verstarden
sector van het front tijdens de komende
vorstperiode" weder tot leven te brengen. Daar
op dulden ook de aanvallen van Maandag
door de bolsjewisten aan het Wolchoffront
ondernomen, ditmaal ter sterkte van een regi
ment. Intusschen is daar echter de dooi weder
ingevallen, zoodat de vijand zijn plan op het
oogenblik nauwelijks tot uitvoering zal kun
nen brengen.
De komende verkiezingen in de
Vereenigd^ Staten.
De New-Yorksche correspondent van Svenska
Dagbladet Schrijft, dat alle teekenen er op wij
zen, dat de a.s. campagne voor de presidents
verkiezingen in de Vereenigde Staten met
zwaar geschut zal worden ondernomen. In
beide groote parijen doen zich ernstige ver
schijnselen van verdeeldheid voor.
Uit den oproep van een politieke groep, die
zich democratisch noemt en overigens bestaat
uit elementen, die door geringe gemeenschap
pelijke belangen- verbonden zijn, blijkt, dat de
kracht der democratische partij begint te
tanen, nu zij 12 jaar aan de macht geweest is.
Slechts met moeite wordt de partij nog door
Roosevelt bijeengehouden.
Anderzijds kan worden waargenomen, dat
de leidende republikeinsche kringen de per
soon en de leiding van Willkie niet goedkeu
ren. Op duidelijke en volkomen openlijke wijze
is het verzet tegen Willkie gebleken, vooral
nadat de leidende republikeinsche kringen
door eenige plaatselijke overwinningen tot de
overtuiging zijn gekomen, dat de republikein
sche candidaat voor het presidentschap goede
kans heeft om te worden gekozen.
Een enquête van het instituut Gallup heeft
aangetoond, dat de populariteit der democra
tische partij bij de arbeiders vermindert. De
republikeinen zullen ongeveer een derde deel
der arbeidersstemmen kunnen verwerven,
tegen een kwart bij de laatste verkiezingen.
Toch heeft, aldus de correspondent, deze ver
schuiving nog niet zulk een omvang aangeno
men, dat de- republikeinen het volgende jaar
zouden kunnen hopen op een verdeeldheid
van beteekenis in de stemmen der arbeiders.
„Tijgers" worden gevoederd. De eene gra
naat na de andere verdwijnt in hut
„keelgat" van den „Tijger", om. voor den
komenden aanval volkomen toegerust te
zijn. (PK Wehmeyer Atl/H P. c)
Italiaansehe kinderen naar de
Sowjet Unie.
De Zuid-Italiaansche kinderen tusschen
4 en 15 jaar, wier ouders door de Anglo-
Amerikaansehe autoriteiten voor den ar
beidsdienst zjjn opgeroepen en naar En
geland, Canada, de Ver. Staten of Alaska
zijn getransporteerd, zullen volgens een
voorstel van den Sovjet-vertegenwoordi
ger in de commissie voor Italië naar de
Sovjet-Unie worden gezonden.
Met dit plan herhalen de bolsjewieken,
naar de zender van Rome in dit verband'
opmerkt, hun reeds tijdens Sen Spaan-
schen burgeroorlog toegepaste methode,
doch alleen in veel grooteren omvang.
Evenals de Spaansche kinderen, zullen
thans de kinderen van Italiaansehe arbei
ders in de instellingen der Sovjet-Unie in
communistischen geest opgevoed worden
en systematisch vervreemd van hun
ouders en hun vaderland, benevens van
hun godsdienst. De zender van Rome
heeft in de scherpste bewoordingen ge
protesteerd tegen dit door hem als af
schuwelijk barbarisme gebrandmerkte
plan, waaraan, naar hij hier aan toevoeg
de, zich ook de Anglo-Amerikanen mede-
'plichtig hebben gemaakt.
sEen harde noodzaak der tijden. Op ini
tiatief van het Nederlandsche Roode
Kruis kunnen kinderen beneden de 15
jaar voorzien worden van identiteits
kaartjes. Moeders zorgt ervoor, dat Uw
kinderen ten allen tijde deze kaartjes
ook in den in Zuiden aansluitenden sector dragen, (Stapf/ReynhOUdt P&X C)
Kolentekort in de Y.S. 25 millioen
ton.
Uit het te Washington gepubliceerde offi-
cieele rapport over de acute kolen-,
schaarschte in de Ver. Staten blijkt, dat de
Ver. Staten het jaar 1944 zullen ingaan met
een steenkooltekort van ongeveer 25 mil
lioen ton.
Griep in den staat New Yersey.
In den Amerikaanschen staat New Yersey
is een griepepidemie uitgebroken, tengevolge
waarvan men zich genoodzaakt heeft gezien,
alle scholen te sluiten.
Amerikaansche medici zijn bevreesd, dat
er weer in Amerika een even omvangrijke
griepepidemie zal uitbreken als tijdens den
laatsten wereldoorlog.
500 Italiaansehe soldaten vluchten
uit een kamp der Geallieerden.
Vijfhonderd Italiaansehe soldaten, die in
Noord-Afrika gevangen genomen waren en
onlangs naar Napels zijn overgebracht, zijn
uit het concentratiekamp, .van waar zij op
bevel van Badoglio aan de zijde der Anglo-
Amerikanen aan het front in den strijd ge
worpen zodden worden, ontvlucht.
Eikenloof voor Roemeensch
veldheer.
De Führer heeft het Eikenloof bij het
Ridderkruis van het IJzeren Kruis ver
leend aan den Roemeenschen generaal-
majo'l Corneliu Teodorini.
Roemeensche formaties hebben onden
zijn bevel, gesteund door Duitsche zwaril
wapens en Duitsche, Roemeensche en Kroa
tische vliegers, het Sovjet-landingshoofd
ten Zuiden van Kertsj opgeruimd.
Amerikaansche oorlogsschepen in
Britsche „homefleet".
De Amerikaansche oorlogsschepen ma
ken deel uit van de Britsche „homefleet".
Deze maatregel is getroffen met het oog op
de noodzakelijkheid van een eenhoofdige
technische controle op gemeenschappelijke
vlootoperaties in het geval van een invasie
in Europa.
Soebhas Chandra Bose op Java.
Soebhas Chandra Bose, de president der
Vrijindische regeering, heeft zich naar Java
begeven om een bezoek aan de Japansche
troepen te brengen. Op 12 December- is hij
aangekomen te Batavia, waar hij een bezoek
aan den commandant der Japansche troepen
bracht. Des avonds sprak Bose op een ver
gadering van een duizendtal Voor-Indiërs'.
42 millioen voor Kriegs-
winterhilfswerk.
De op 20 en 21 November gehouden derde
straat collecte Jn het Duitsche Rijk voor het
Kriegswinterhilfswerk 1943/44 heeft als
voorloopïg resultaat een bedrag van ruim
42 millioen RM opgeleverd. Dezelfde col
lecte bracht verleden jaar ruim 30,5 mil
lioen op, zoodat thans ruim 37 procent moer
is ontvangen.
Geallieerden zouden in Italië
26.000 man hebben tierloren.
O
De Britsche minister van buitenlandsche
zaken heeft bij de opening der debatten over
den oorlog in het Engelsche Lagerhuis een
rede gehouden, waarin hij ook gesproken heeft'
over de jongste conferentie der Geallieerden.
Eden verklaarde, dat de eerste der beide
conferenties te Cairo, alsmede de conferentie
van Teheran geheel en al in het teeken ston
den van de militaire aangelegenheden. Eden
beweerde. dat het op de?e conferenties eelukt
is de militaire aangelegenheden der Geallieer
den in een .compleet en omvattend „voorbe-
yeidingsstadium" onder te brengen, zooals tot
dusver in dezen oorlog door de Geallieerden
nog niet was bereikt.
Met betrekking tot de kwesties over den
strijd der Geallieerden tegen Japan en die op
ie eerste conferentie te Cairo behandeld zijn,
?eide Eden: ..Wij moeten Japan bestrijden tot
net bittere einde, onveacht de kosten en den
'ijd, die hiervoor noodie ziin". Eden verklaar
de verder, dat hij uitdrukking gaf aan zijn.
noop, dat deze besprekingen den grondslag
'.ouden vormen voor een toekomstige samen
werking tusschen .Groot-Brittannië. de Sovjet-
Unie. de Ver. Staten en Turkije. Hij noemde
net onderhoud met den Turksrhor» nresident
zeer bemoedigend".
Met betrekking tot den toestand in ..Joego-
davië" bevestigde Eden in hoofdtaak. dat
Groot-Brittannië Tito met alie kracht steunt
en hiervoor de toe=temm;ng der Soviets en
der Ver. Staten heeft. Een Britsche missie on
der leiding van het parlementslid luitenant
Fitzroy Maclean zal met de Soviet-m'ssie bij
Tito samenwerken. Overigens stelt Groot-
Brittannjië pogingen in 't werk om alle Joego
slavische kringen die te^en den gemeens<-hap-
o el ijk en vijand willen strijden, te vereenigen.
Vervolgens gaf Eden toe dat Engeland ook in
Griekenland naar eenzelfde doel streeft.
Resumeerend zeide de meister van buiten
landsche zaken, dat de drie conferenties Groot-
Brittannië en. naar hii gelpofde. ook zijn Ge
allieerden wel zeer hebben aangemoedigd,
maar dat er toch geen reden vopr een licht
vaardig optimisme bestaat. Het gekozen nlan
zal in de komende maanden van alle verbon
den naties geweldige inspanningen vergen.
Groot-Brftfann?£ ziet eeTdaaf-c* xrrvy een
zware taak.
Eden heeft voorts de Britsche en Ameri
kaansche verliezen bij de gevechten in Italië
oogegeven. Volgens deze verklaring hebben
de Britten van den dag der landing tot en met
23 November 3312 man aan dobden, 9709 ge
wonden en 31 .S3 vermisten ir» fnfapl 16 074
man verloren.
De verliezen der Amerikanen in Italië van -
den dag der landing tot en met 23 November
bedragen, naar Eden beweerde 1603 dooden,
^361 gewonden o-n o<?o* totaal
10649 man
Eden verklaarde ten aanzien van de g vech-^
ten in Italië, dat toegegeven moet worden,
dat de opmarsch der Geallieerde leger in de
derde en vierde maand van den veldtocht „niet
heelemaal zoo opzienbarende afstanden heeft
afgelegd" als in de beide eerste maanden der
gevechten. Eden verklaarde dit met er op te
wijzen, dat thans de nauwste plaats van het
Ttaliaansche schiereiland was bereikt, waar de
Aoeniinen zich bijna uitstrekken van kust tot
kust. Waar geen bergen zijn. komen övërstroo-
mingen in hun plaats en de Duitschers buiten
deze voordooien huHpr>«mwonn <*oed uit.
„Dal God U leide
De correspondent van het Spaansche 'blad
Ya te Londen heeft bp ironische wijze
herinnerd aan het feit, dat Churchillin
Teheran met de volgende woorden afscheid
nam van Stalin: „Vaarwel maarschalk
Stalin, dat God U leide!".
Sowjet Unie erkent het
eom«té-Tit«s,
Het informatiebureau der Sovjet-
Unie publiceert een- officieelen com
mentaar van Moskou op de gebeurte
nissen in het Zuidslavisöhe emigran
ten-, resp. oppositiekamp. In deze be
schouwing wordt na een overzicht van
de ontwikkeling van het comité-Tito
nogmaals geconstateerd, dat het comi
té-Tito door de Sovjet-Unie erkend is.
Daarentegen heeft generaal Mihalowifsj
„niets anders dan een negatieve houding
der Sovjet-Unie" ontmoet. De Sovjetregee-
ring heeft thans besloten een militaire
missie naar Tito te zenden, ,,tot bet inwin
nen van nauwkeuriger inlichtingen".
Stakingsverbod in Zuid-ltalië.
Het verbod om te staken of uit te sluiten
hebben de Geallieerde militaire autoriteiten -
voor geheel Zuid-ltalië afgekondigd. Hande
lingen in strijd met dit verbod zullen streng
worden gestraft.
Tegelijkertijd met dit verbod "ïs aan de arbei
ders van Zuid-ltalië toestemming gegeven om
weer vakvereenigingen op te richten.
In Vaticaansche kringen heeft het bericht,
dat de Sovjet-vice-commissaris Wysjinski het
voorzitterschap heeft bekleed van een in het
hoofdkwartier van Badoglio gehouden verga
dering der Geallieerde commisie voor Italië,
groote ongerustheid veroorzaakt.