Geallieerden ver Westen 98 v iezen in het iegtuigen. Nieuwsblad voor Noord-Holland 412 Sovjeftanks in 2 dagen vernietigd. De Rijkscommissaris president der deutsche Akademie Geen koerswijziging in Bolivia verwacht. 288e Jaargang' No. 298 Bureaux: Groote Houtstraat 93. Tel. Advert. 10724, Redactie 10600 Postgiro 134958 Haarlemsche Ct, Haarlem Bijkantoor, Soendaplein 37. Tel. 12230 Hoofdredacteur: F. C. Derks Woensdag 22 December 1943 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen Drukkerij: z. B. Spaarne 12. Tel. 12713 Kantoor IJmuiden: Rembrandtladn 55, Umuiden-Oost Uitg.: Graf. Bedrijven Damlate, Haarlem K 1291 Bij luchtaanvallen op Bremen, Frankfort.Offenbach en Mannheim. Duitsche luchtmacht bombardeert doelen aan Theemsmonding. In het Oosten doorbraakpogingen der Sovjets bij Nikopol en Kirowograd mislukt. Duitsche terreinwinst bij Korosten en aan de Berezina. Zware - afweerstrijd bij Witebsk. Het Duitsche weermachtbericht luidt als volgt: Aan het bruggehoofd van Nikopol en ten Z.W. van Dnjepropetrowsk zijn in harde ge vechten van twee dagen alle doorbraakpogin gen der bolsjewieken mislukt. De vijand leed opnieuw zware verliezen aan jnenschen en materiaal. Ten Z.O. van Kirowograd werden de met sterke strijdkrachten uitgevoerde aanvallen der bolsjewieken na zware wisselvallige wor steling opgevangen en doorgebroken gevechts groepen van den vijand uiteengeslagen of ver nietigd. Ten N. van Kirowograd en ten Z. van Tsjerkassy bleven plaatselijk ondernomen aanvallen der bolsjewieken zonder succes. Eigen tegenaanvallen wonnen terrein. Bij Korosten en aan de Berezina rukten onze troepen ondanks taaien vijandelijken tegenstand verder op. Daarbij werden al leen in het gebied' van Korosten 43 tanks der bolsjewieken en 42 kanonnen vernie tigd. In het gevechtsgebied van Witebsk versterk ten de bolsjewieken hun druk. De zware af- weergevechten duurden overdag en des nachts met stijgende hevigheid voort; 80 tanks en 39 kanonnen werden vernield. Ten N.W. van Newel ondernamen de bolsje wieken vruchtelooze aanvallen. Gedurende de laatste twee dagen werden aan het Oostelijk front in totaal 412 tanks der bolsjewieken stuk geschoten. In den Westelijken sector van het Zuid- Italiaansche front werden verscheidene vijan- i delijke stoottroepen afgeslagen. Vlak bij de i Adriatische kust zijn sedert Maandag krach tige Britsche aanvallen aan den gang. Zij stortten onder zware verliezen voor den vijand vóór onze stellingen ineen. In het Middellandsche Zeegebied werden Maandag in luchtgevechten en door luchtaf weergeschut benevens door lichte Duitsche zeestrijdkrachten en marine-afweergeschut 18 vijandelijke vliegtuigen, w.o. 8 viermotorige bommenwerpers, vernietigd; 1 Duitsch jacht- toestel ging verloren. Formaties vijandelijke bommenwerpers heb ben overdag opnieuw een zwaren terreur- aanval ondernomen op woonwijken der stad Bremen. In zware luchtgevechten en door af weergeschut werden ten minste 45 vijandelijke vliegtuigen neergeschoten. Maandagavond hebben sterke Britsche lucht strijdkrachten het Rijn-Maingebied aangeval len. Door het neerwerpen van brisant- en brandbommen ontstond zware schade in woon wijken, vooral in Frankfort a.d. M.,-Offen bach en Mannheim. Luchtverdedigingsstrijd krachten schoten bij deze aanvallen 49 vier motorige bommenwerpers neer. Vier andere toestellen verloor de vijand boven de bezette Westelijke gebieden. Daarmede werden op 20 December en in den nacht op 21 Dec. volgens de tot dusver ont vangen, nog onvolledige berichten 98 vijande lijke vliegtuigen, waarvan tenminste 89 vier motorige bommenwerpers, neergeschoten. Duitsche vliegtuigen hebben in den nacht van 20 op 21 Dec. doelen in het gebied van de Theemsmonding gebombardeerd. Zware artillerie van het Duitsche leger De Führer heeft op voorstel van Rijksminis ter dr. Göbbels, Rijksminister dr. Seyss Inquart als opvolger van den overleden minister-presi dent, Ludwig Siebert, benoemd tot president der deutsche Akademie. Vice-admiraal Von Reuter overleden. De man, die de Duitsche vloot bij Scapa Flow tot zinken bracht. Vice-admiraal Ludwig von Reuter, wiens naam verbonden is met het tot zinken brengen van de Duitsche oorlogsschepen, die na een vorigen wereldoorlog aan Enge land moesten worden uitgeleverd, is aan een beroerte o'verleden. Hij is 75 jaar ge worden. Von Reuter trad in 1885 toe tot de Duit sche marine. Na den wapenstilstand kreeg hij de opdracht, om op grond van de wa penstilstandsvoorwaarden de Duitsche vloot aan Engeland uit te leveren. Om de roem rijke Duitsche oorlogsschepen niet in han den van de vijanden te laten vallen, bracht hij op 21 Juni 1919 in de Britsche internee- ringshaven Scapa Flow de uit te leveren schepen tot zinken, een daad die in de ge- heele wereld het grootste opzien heeft ge baard. heeft op 18 Dec. industrieele doelen en troe penbarakken te Leningrad met goede uitwer king beschoten. Ook de marinewerf en de haven van Kroonstad werden door de Duitsche batterijen met succes onder vuur genomen. In dit verband verneemt het D.N.B., dat in tegen stelling tot de herhaalde beweringen van den Moskouschen nieuwsdienst, geen Finsche artil lerie-eenheden aan de beschieting van Lenin grad deelnemen. Deze artilleriestrijd wordt uitsluitend door Duitsche batterijen geleverd. Japanners boorden 8 vliegkamp schepen in den grond. Besprekingen in Geallieerd hoofdkwartier op Nieuw Guinea. In verbitterde gevechten hebben de landings troepen der Japansche marine op Tarawa en Makin met succes de vijandelijke vloot in de wateren der Gilbert-eilanden kunnen houden en daardoor Japansche eenheden de mogelijk heid gegeven om daar de vijandelijke vloot een reeks vernietigende slagen toe te brengen. In totaal werden van 19 November tot 5 December de volgende successen behaald: 8 vijandelijke vliegkampschepen tot zinken ge bracht en 7 andere beschadigd. Een vijandelijk oorlogsschip van niet identifieerbare catego rie in den grond geboord, 2 slagschepen of kruisers beschadigd, 4 kruisers tot zinken ge bracht en 3 andere beschadigd, voorts een torpedobootjager tot zinken gebracht. In totaal zijn dus 14 oorlogsschepen tot zinken gebracht en 12 andere beschadigd. Voorts werden 22 transportschepen bescha digd en in totaal 145 vliegtuigen, waarvan 25 niet met stelligheid neergeschoten. Deze suc cessen werden behaald bij een verlies van slechts 33 eigen vliegtuigen, waarvan sommige zich vrijwillig op hun doelen stortten. Spears, oud-commandant van de afdeeling bommenwerpers der Britsche luchtmacht, is benoemd tot opperbevelhebber van alle Ge allieerde luchtstrijdkrachten in het Zuid-Wes- teiijke gedeelte van den Grooten Oceaan. In het Geallieerde hoofdkwartier op Nieuw Gui nea, is een conferentie gehouden tusschen ge neraal Marshall, chef van den staf van het Amerikaansche leger en generaal Mac Arthur. Marshall heeft voorts besprekingen gevoerd met admiraal Nimitz, luitenant-generaal Ri chardson, commandant der Amerikaansche legerstrijdkrachten in het centrale deel van den Stillen Oceaan en luitenant-generaal Har mon, commandant van het Amerikaansche leger in het Zuiden van den Stillen Oceaan. Generaal Maitland Wilson afgetreden De Britsche opperbevelhebber in het Na burige Oosten, generaal Sir Henry Maitland Wilson, zal nog voor Kerstmis zijn post ver laten. Het is nog niet bekend wat de reden hiervoor is, noch wat Wilson's toekomstige functie zal zijn. Admiraal Harold R. Stark, opperbevelhebber van de Amerikaansche vloot in de Europee- sche wateren, is uit Engeland in Washington gearriveerd. Dezer dagen zullen belangrijke conferenties worden gehouden, waaraan ook admiraal Stark zal deelnemen. Uitbreiding van leger der V.S. Van officieele zijde is te Washington met»' gedeeld, dat het Amerikaansche leger tot Juli 1944 met twee millioen man zal worden uitge breid. Volgens de plannen zai het leger op dat tijdstip 11.300.000 man sterk zijn. ANGST. D. - Een looden last is van veler schou ders weggenomen. Daar was in de eerste plaats Berlijn. De stad was gebombardeerd, een-, twee-, driemaal. Gansche woonwij ken waren in vlammen opgegaan. We we ten nu, met welk doel dat geschiedde: Het zicht was slecht in den duisteren nacht en om zich beter te kunnen oriënteeren en oorlogsdoelen van arbeidershuizen te kun nen onderscheiden gooiden de Britsche en Amerikaansche piloten ecsp paar duizend of meer brandbommen op Berlijn om bij het schijnsel der vlammen beter te kunnen richten. Ze hebben het zelf gezégd en het zal dus wel waar zijn. De poging om tot dit loffelijk doel te geraken heeft een goed deel van een wereldstad in de asch gelegd, met het gevolg, dat duizenden, wellicht tienduizenden menschen, wier eenige mis daad Was dat ze in Berlijn woonden, dak loos werden in het hartje van den winter. Wat er al zoo meer mee samengaat blijve hier onbesproken. Van Geelkerken, een N.S.B.'er, die nogal eens impulsief Aiit den hoek kan komen, heeft nadat de eerste berichten van de ramp hier waren binnengekomen, tijdens een rede opgemerkt, dat het niet meer dan de Christenplicht van het Nederlandsche volk zou zijn. de berooide slachtoffers van het bombardement te hulp te komen door het beschikbaar stellen van het meest noo- dige meubilair: een stoel om op te zitten, eeji tafel om van te eten, een bed om in te slapen. Dat gaf de eerste schrik. Met weinig min der dan afgrijzen zagen de braven reeds het oogenblik naderen, waarop van hun twaalf of vierentwintig stoelen er een paar gevorderd zouden worden of waarop zij de tafel, die nu al tien jaar op zolder staat, naar beneden zouden moeten halen. Een Nederlander houdt nu eenmaal van zijn spulletjes en kan het zich over het alge meen moeilijk indenken, dat nog dezen nacht een fosforbom ook op zijn dak kan terechtkomen en dat hij morgenochtend kan staan huilen bij de rookende splinters van zijn spiegelkast en easy chair. Dus morde men en mopperde en protesteerde bij voorbaat. De hemel zij geprezen! Het is een afschu welijk misverstand geweest. Er zullen, al dus is van hoogerhand verzekerd, geen meubelen ten behoeve van Berljjn gevor derd worden. De tafel mag op zolder blij ven staan. Berlijn zal zichzelf wel helpen. Intusschan was de eerste schrik nog niet bekoeld of de tweede diende zich reeds aan. De N.S.B. hield een bijeenkomst. Mus- sert zou spreken en het gerucht van den dag wist reeds haarfijn, waarover het zou gaan: Nederland zou alg'emeenen dienst plicht krijgen. Al wat binnen deze grenzen weerbaar was zou opgeroepen worden en ingelijfd bij de Duitsche weermacht. wie beschrijft de ontsteltenis, die zich meester maakte van de velen, die een of meg$ hunner stamhouders veilig onderge doken wisten ergens in het boerenland? Wie zal de plannen tellen, die in de eerste helft van deze maand zijn gemaakt, om de dreiging te verhoeden en het gevaar af te wenden? Een Nederlander houdt veel van zijn spulletjes maar nog meer van zijn per soonlijke veiligheid, zelfs als die veiligheid grootér gevaar loopt dan ooit te voren' het geval was. Toen kwam de vergadering van de N. S. B. en over algemeenen dienstplicht werd eenvoudig niet gerept. Het bleek duidelijk: en dezer dagen is het ten overvloede be vestigd van gedwongen dienstplicht zal voor Nederland geen sprake zijn. Wie niet wil mede strijden voor de zege der Ger- maansche wapenen, wie zich niet wil in zetten aan een der fronten zal daar niet toe geprest worden. Men kan gerust zijn. Is het zoo aangenaam, een, zij het klein, gedeelte van den inboedel af té staan ten behoeve van onbekende slachtoffers van een luchtaanval? Valt het gemakkelijk, het min of meer rustige burgerbestaan te ver laten voor de opleiding tot frontsoldaat? We weten wel beter. We weten, dat dit alles tot moeilijke besluiten voert en dat bezwaren zich doen gelden, groote of min der groote bezwaren. Ja.... Duitschland bereidt zich op het vijfde oorlogs-Rïrstfeest voor. Hospitalen en verzorgingsoorden der weermacht krijgen een Kerstfeestversiering. In de hospitalen heeft iedere Duitsche soldaat zijn Kerstboom. (Orbis/Holland Pax c) KORT NIEUWS Het kerkhis torisch archief te Agram heeft be kend gemaakt dat door de partisa nen in Kroatië 5 nonnen en 40 R.K. geestelijken ter dood zijn ge bracht. De Braziliaan- sche ambassadeur in Uruguay heeft verklaard, dat Brazilië te zijner tijd diplomatieke betrekkingen zai aangaan met de Sovjet Unie. De Ver. Staten zou den hun bemid deling verleenen. In bepaalde takken van be drijf in Noord Italië zullen de loonen en sala rissen worden verhoogd. Zij zul len gedeeltelijk in natura worden uitbetaald. De Secretaris-generaal van het Boli- viaansche kabinet heeft het nationale regeeringsprogram in vier punten samen gevat: 1. De natuurlijke rijkdom van het land. moet aan zooveel mogelijk Bolivianen ten goede komen. Tot dusver hebben bepaalde buitenlandsche maatschappijen een voor de belangen van het land nadeeligen invloed uitgeoefend. 2. Nauwe samenwerking 'met de Ver. Staten, zonder dat dit echter een veron achtzaming van de Boliviaan'sche belangen bej-eekent. 3. De economische en cultureele ver betering van breede volksmassa's die deeis honderden jaren ten achter zijn. 4. Nieuwe verkiezingen voor een pre sident en de kamers volgens de in de grondwet vastgelegde voorschriften. De minister van buitenlandsche zaken heeft intusschen meegedeeld, dat een nieuwe regeering is gevormd. Hij heeft daarbij verklaard, dat Bolivia een nauwe samenwerking met Amerika wenscht en de beginselen van het Atlantische charter goedkeurt. Het diplomatieke corps is in het Pause lijke gezantschap bijeengekomen om over den nieuwen toestand te beraadslagen. De ambassadeur van Bolivia in de Ver- cenigde Staten heeft bij de nieuwe regee ring zijn ontslag ingediend. De nieuwe regeering heeft een ander benoemd tot haar vertrouwensagent in Washington. Algemeen wordt aangenomen dat hij de opvolger wordt van den ambas sadeur, zoodra Washington de nieuwe regeering van Bolivia zal hebben erkend. De nieuwe regeering is inmiddels be- eedigd. De nieuwe president, njajoor Villa- roei, verklaarde, dat het door Penaranda uitgevaardigde decreet tot waarborging vane de veiligheid van den staat was opgehe ven. De grondwet zal weer haar volledige geldigheid krijgen. Ter instandhouding van de openbare orde zijn voorloopig alle open bare vergaderingen verboden. De nieuwe regeering heeft verder bekend gemaakt, dat de ten val gebrachte president Pena randa „in veiligheid" is gebracht. Een reeds groot aantal politieke persoonlijk persoonlijkheden heeft voorbereidingen getroffen om naar het buitenland uit te wijken. Talrijke politici van het ten val ge brachte regime zijn gevlucht naar de bui tenlandsche vertegenwoordigingen. De diplomatieke correspondent van het D.N.B. schrijft, dat ten aanzien van de oorzaken, welke hebben geleid tot de vor ming eener nieuwe regeering verschillende lezingen de ronde doen. Ongetwijfeld be stond er in Bolivia een sterke oppositie tegen het regiem van willekeur van Pana- randa, die op aanstichting van Washington het Boliviaansche volk in den oorlog teg'en de Spilmogendheden heeft geloodst. Niettemin schijnt de onderstelling onjuist te zijn, dat het nieuwe regime moet worden beschouwd als uiting van een tegen de Vereenigde Staten gerichte beweging. Veel wijst er op, dat de Vereenigde Sta ten ook achter de revolutionnaire bewe ging staan aangezien het binnenlandsohe crediet van Penaranda en zijn clique tot het nulpunt was gedaald, zoodat Washing ton geen zaken meer met hem kon doen. De Vereenigde Staten meenen thans hun be langen beter te kunnen bevorderen door steunverleening aan een beweging, die door een breedere massa wordt gedragen. Het komt er maar op aan, van welken kant men de zaak wil beschouwen. Er is een gedachtengang, van waaruit wordt ge redeneerd: Mijn huis brandt nog niet en mijn veiligheid loopt nog' geen gevaar. Wat anderen wedervaart gaat anderen aan en bezwaart mij niet. Laat ieder voor zichzelf zorgen! Voor het overige valt de oorlogs toestand hier nogal mee en ik heb niet den indruk, dat het Oostfront al tot de Neder- landsche grens is genaderd, weshalve ik geen noodzaak zie, een Nederlandsche weermacht te alarmeeren. Als men het in Duitschland noodig' vindt, tegen de Russen te vechten dan moet men dat maar doen, als men mij en de mijnen maar met vrèdé laat Maar er is ook een andere gedachten- gang. Een, die overweegt, dat een mensch een mensch is en dat het er bitter» weinig toe doet, of er nood wordt geleden, en on verdiend verdriet is veroorzaakt hier of in Berlijn. Er is een menschelijkheid, die over- de grenzen reikt en welbehagen vindt in ieder gebaar en in iedere daad, waaruit medelijden en lijdenstroost spreken. En er is een zedelijk besef, die het tot een zedelijken plicht stelt, den strijd, dien Europa strijdt tegen een buitbelust impe rialisme, en tegen een niets ontziend bolsje wisme aan te merken als een worsteling, die ook ons omvat en ook onze"belangen omsloten houdt en bijgevolg ook ons tot de taak roept, bij te dragen tot de bevestiging van onze Europeesche zedelijke, cultureele en materieele waarden. Een taak, die ons leven niet vergemakkelijkt, omdat zij ons, ouderen, bezwaart en onze jongeren een onzeker lot tegemoet voert, maar een taak, die door plichtsgevoel en gemeenschaps besef wordt voorgeschreven. Deze tijd stelt ieder onzer voor de keuze: de zorg voor het eigene, de angst voor het persoonlijk welzijnóf het gemeen schapsbesef, dat leidt tot de daad. Aan ons is de keuze. Aan de historie zal het oordeel zijn.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlemsche Courant | 1943 | | pagina 1