Haarlemsche Courant
Kruiser in brand geschoten en
7 torpedojagers vernield.
Extra bericht van het Duitsche
opperbevel.
OUDEJAAR.
288e Jaargang No. 305
Bureaux: Groote Houtstraat 93.
Tel. Advert. 10724, Redactie 10600
Postgiro 134958 Haarlemsche Ct, Haarlem
Bijkantoor, Soendaplein 37. Tel. 12230
Hoofdredacteur: F. C. Derks
Nieuwsblad voor Noord-Holland
Vrijdag 31 December 1943
Verschijnt dageiyjks,
behalve op Zon- en Feestdagen
Drukkerij: Z. B. Spaarne 12. Tel. 12713
Kantoor IJmuiden: Rembrandtlaan 55,
iJmuiden-Gost
Uitg.: Graf. Bedryven Damiate, Haarlem
K 1297
Bij treffen in Golf van Biscaye. Aan Oostelijk front Duitsche vorde.
ringen bij Kirowograd. Korosten na harden strijd ontruimd. Doorbraak,
pogingen der Sovjets bij Witebsk mislukt. Schade te Berlijn groot.
Gevangenen en buit in Zuid.Italië.
Het Opperbevel van de Duitsche Weer
macht maakte gisteravond in een extra-
bericht het volgende bekend:
Bij de Woensdag gemelde gevechten van
verscheidene dagen in de Golf van Biscaye
heeft de Britsche marine door de Duitsche
zeestrüdkrachten zware verliezen geleden.
Onze onder bevel van den kapitein ter zee
Erdmenger staande torpedojagers en torpe
dobooten hebben in felle en langdurige ge
vechten de Britsche kruisers „Glasgow" en
„Enterprise" beschadigd en een daarvan
iir brand geschoten. Duitsche onderzeeboo
ten mengden zich in den strijd en torpe
deerden in kloekmoedig uitgevoerde aan
vallen zes Britsche torpedojagers. De on
dergang van vijf torpedojagers kon ondub
belzinnig worden waargenomen. De onder
gang van den zesden torpedojager is even
eens als zeker aan te nemen.
In het verloop van deze gezamenlijke
operaties gingen na heldhaftigen strijd
tegen de met hun artillerie superieure krui
sers een Duitsche torpedojager en twee
torpedobooten met de vlag in top ten onder.
Gedeelten van hun bemanningen werden
gered.
Een andere Britsche torpedojager werd
door Duitsche onderzeehooten in den grond
geboord in de wateren van de Newfound
landsche banken. Daarmede heeft de Brit
sche marine opnieuw een verlies te betreu
ren van zeven torpedojagers, die zij voor
convooieeringsdoeleinden dringend noodig
Het Duitsche Weermachtbericht luidt als
volgt:
Ten Noorden van Kirawögrad heeft de
eigen aanval ook Woensdag nieuwe vorde
ringen gemaakt.
In het gevechtsgebied van Sjitomir duurt
de zware worsteling, waarin van beide
kanten versterkingen werden geworpen,
met toenemende felheid voort; 72 tanks
werden stukgeschoten.
De stad Korosten werd na harde ge
vechten opgegeven.
Bij Witebsk zijn opnieuw ondernomen
doorbraakpogingen van de bolsjewieken
mislukt door den taaien weerstand van
onze troepen. Plaatselijke penetraties wer
den afgegrendeld of in tegenaanval opge
heven, 28 vijandelijke tanks werden stuk
geschoten.
Zware artillerie van het leger heeft voor
den oorlog belangrijke doelen in Leningrad
Vnet goed effect beschoten.
Aan het Zuiditaliaansche front is ten
Zuidwesten van Minturno een vijandelijk
steunpunt vernietigd, de bezetting werd
gevangen genomen en buit werd binnen
gebracht. Herhaalde aanvallen van den
vijand ten Noordwesten van Venafro en
aan de Adriatische kust mislukten in ver
bitterde gevechten.
Een nieuwe terreuraanval van Britsche
formaties bommenwerpers in de avonduren
van Woensdag op Berlijn heeft verschei
dene gebieden der Rijkshoofdstad zwaar
getroffen. Er werden vernielingen, vooral
in woonwijken veroorzaakt.
Storingsaanvallen werden voorts gericht
o;,i eenige plaatsen in West-Duitschland.
ExSia keuringen voor de Waffen-SS
en Landstorm Nederland.
Het SS-Erzatzkommando deelt mede:
Om aan de vele aanvragen tegemoet te
kernen, zal op 3 Januari nog een extra keu
ring voor de Waffen-SS en den Landstorm
Nederland plaats vinden.
Deze keuringen zullen worden gehouden
in het gebouw van het Ersatzkommando,
Korte Vijverberg 5, Den Haag, van 1014
uur.
Aile inlichtingen omtrent de dienstneming
in de Waffen-SS of Landstorm Nederland
geven de Ersatzkommando's, Den Haag.
Korte Vijverberg 5; Amsterdam, Dam 4:
Alkmaar, Langestraat 56: Groningen, Hee
restraat 46; Heerlen, Saroleastraat 25.
Bij bovengenoemde adressen zijn even
eens kostelooze spoorwegbiljetten voor de
lieen- en terugreis verkrijgbaar.
„HET NIEUWE JAAR".
Op Maandag 3 Januari is het politiek
weekpraatje van Max Blokzijl over den
zender Hilversum I getiteld „Het nieuwe
jaar".
Naehtjagers en afweergeschut van het
luchtwapen hebben ondanks zware belem
mering door de weersomstandigheden vol
gens hetgeen tot dusver is geconstateerd,
23- der aanvallende bommenwerpers neer
geschoten.
Göbbels spreekt hedenavond.
Rijksminister dr. Göbbels houdt hedenavond
ter gelegenheid van de jaarwisseling een toe
spraak tot het Duitsche volk. De rede zal van
avond om 8 uur door alle Duitsche zenders
worden uitgezonden.
Voorbereidingen tot invasie.
Volgens een officieele mededeeling nemen
op het oogenblik de in Engeland gestationeer
de Amerikaansche troepen deel aan geweldige
landingsmanoeuvres, die worden gehouden in
eenzame kustgebieden. In landingsbooten
brengt men de troepen en hun tanks en ge
schut naar de kust. Oorlogsschepen en vlieg
tuigen ondersteunen de landingen. De verdedi
ging bijt van zich af met allerlei soort ge
schut waarbij zelfs met scherp wordt gescho
ten. Dat de oefeningen zeer grootscheeps zijn
blijkt uit het feit. dat verschillende steden zijn
ontruimd. In militaire kringen vraagt men
zich af, of deze manoeuvres zijn te beschou
wen als generaal Eisenhowers generale repe
titie.
De Britsche admiraal Sir Bertram Ramsay
die indertijd de landingen bij Duinkerken en
op Noord-Afrikaansche bodem heeft voorbe
reid, is tot commandeerend invasie-admiraal
benoemd. Met de leiding van de Geallieerde
luchtstrijdkrachten bij deze operaties is sir
Stafford Leigh Mallory, de „organisator der
Iuchtoperaties bij Dieppe" belast.
Tot opperbevelhebber der generaal Eisen
hower toegewezen Fransche troepen zai wor
den benoemd generaal De Lattre de Tassigny.
Generaal De Lattre is evenwel verantwoording
schuldig aan generaal Giraud, die opperbevel
hebber blijft van alle Fransche troepen, waar
deze zich ook mogen bevinden. Het commando
van Giraud -.orUv.direct ouder hei Ge
allieerde opperbevel. Generaal De Lattre de
Tassigny zal groote vrijheid genieten, zoodat
zijn ondergeschiktheid aan Giraud slechts als
van formeelen aard kan worden beschouwd.
Am. spoorwegstaking gaat niet
door.
De leiders der Amerikaansche vakvereeni
D. Oudejaarsavond 1943 sluit een vor-
genjaar af, dat wellicht grooter moeilijk
heden heeft gebracht en zwaarder offers
heeft geéischt dan eenig jaar tevoren in de
geschiedenis der menschheid. Wat bij de
vorige jaarwisseling hoogst twijfelachtig
mocht heeten werd zekerheid: Vier jaren
wereldoorlog heeft den vrede niet kunnen
brengen en in weerwil van alle mogelijke
en onmogelijke voorspellingen komt het
nuchtere verstand slechts tot één besluit
en wel, dat het einde van de beproeving
dezer tijden eerst zal aanbreken wanneer
nieuwe offers zijn gebracht en de tegen
stellingen nóg grooter afmetingen hebben
aangenomen. Het zou kortzichtig zijn, dit
te verbloemen. De strijd heeft zijn hoogte
punt nog niet bereikt, veel gevaar, ook
voor ons, kan nog toenemen en dit gevaar
voor oogen houden is in ieder geval ver
standiger dan zich vleien met de hoop op
een wonder.
Zoo staat dus voor de vijfde maal een
jaarwisseling onder oorlogsomstandigheden
voor de deur en zoo wij geen moed kunnen
putten uit het hoopvolle vooruitzicht, wij
kunnen althans eenigermate tot een ver
gelijking komen al biedt ook deze bezig
heid weinig reden tot opbeuring.
Het kan haast niet anders of de blik
wendt zich hier naar het oorlogstooneel en
de positie der legers, die een sterke wijzi
ging ondervond vergeleken bij de situatie
van een jaar geleden, een wijziging voor
namelijk gemarkeerd door de feiten, dat
geheel Afrika aan de Geallieerden toeviel
en dat Sovjet-Rusland belangrijke gebie
den in het Zuiden des lands herwon. De
beteekenis van een en ander eenigszins,
diepgaand te onderzoeken heeft hier wei
nig zin, nadat in de afgeloopen maanden
welhaast dagelijks hierover beschouwingen
zijn geleverd. Bovendien, wat de een een
nederlaag acht zai de ander wijs veldheers-
beleid noemen. Ons bepalende tot de fei
ten zij hier slechts geconstateerd, dat de
ontruiming van Afrika door de Duitschers
niet naar verwacht werd gevolgd is
door een invasie, die de Anglo-Amerika-
nen tot den voet der Alpen bracht, doch
zich bepaalde tot met verraad gekocht
krijgsbedrijf in Zuid-Italië, beperkt naar
den omvang en ongewis in uitwerking. Aan
den anderen kant wat het Oostfront be
treft hebben we dit jaar gezien, hoe de
slag in de ruimte, die ruim twee jaar in
Oostelijke richting werd gevoerd, dit jaar
in Westelijke richting woedde en tot dusver
geen ander resultaat opleverde dan een
groeiende onzekerheid.
In de derde plaats werd onze aandacht
gespannen gehouden door den strijd om
den Grooten Oceaan met de tallooze steun
punten in Oceanië, een strijd, waarin Ame
rika iedere schrede voorwaarts betaalt met
een zwaren prijs aan materiaal en man
schappen en deze offers zal dienen te blij
ven brengen zoolang Japan de heerschappij
in de lucht blijft voeren.
Moge dit allés, als gezegd, tot uiteenloo-
gingen van stokers, machinisten en wissel- peilde bespiegelingen leiden, over één zaak
kan geen misvatting bestaan en dat is, dat
deze wereldstrijd zijn hoogtepunt nadert.
Vier jaren strijd voeren heeft het Britsche
wereldrijk aan de grens zijner vermogens
gebracht. Amerika voert een dubbelen oor
wachters hebben hun stakingsbevel ingetrok
ken, zonder evenwel gewag te maken van de
loonkwestie, die nog steeds niet geregeld is.
De stem der SS
Op 1 Januari van 11.30 tot 12 uur houdt de
Voorman der Germaansche S.S. in Nederland, 'aI,lu j-ici„'j IvL11
S.S. Standartenführer Feldmeyer, een Nieuw- volwaaidig rantsoen verschaften. Onder
jaarstoespraak over den zender Hilversum 1,
golflengte 415 meter.
log voor doeleinden, die het Amerikaansche
volk in 't einde onverschillig laten en Rus
land kan zelfs zijn soldaten niet meer een
Nieuwjaarsrede van den Leider.
De Leider van het Nederlandsche volk
zal op Nieuwsjaarsdag van 12.45 tot 1.15
uur over den zender Hilversum 1 een
Nieuwjaarsrede tot het Nederlandsche volk
uitspreken, in welke rede de Leider drie
voor het Nederlandsche volk belangrijke
wenschen tot uitdrukking zal brengen.
deze omstandigheden baat het weinig, of
men den oorlog voert in een alliantie van
veertig rijken wanneer men er na vier
jaar nog niet in geslaagd is, de grenzen
van het gebied van den tegenstander ook
maar van verre te naderen. Alles vraagt
hier om een beslissing.
En Duitschland? De tegenslagen zijn dit
jaar zwaarder en talrijker geweest dan ooit
te voren. Ook tactisch uitgevoerde terug
tochten zijn en blijven terugtochten en van
de Wolga naar den Dnjepr is een lange weg.
Niettemin is gebleken, dat deze terugtocht
en hetzelfde geldt voor de ontruiming
In een ravitailleeringshaven op de Krim. 0\i;r de meeste Krim-
havens is de oorlog in al zijn hevigheid getrokken. Desondanks
zijn zij thans de hoofdslagaders, waardoor het ravitailleerings-
verkeer voor de aldaar staande Duitsche eenheden vloeit. Zoo
juist is een nieuw transport met geschut en munitie in een
Krimliaven aangekomen. De vracht wordt uitgeladen om van
hier uit naar het front getransporteerd te worden.
(PK Spitzner ACh/C.N,F, P. c)
De recherche
te Delft heeft
aangehouden en
ingesloten B.,
werkzaam aan de
Technische Hoo-
geschool, die zich
groote hoeveelhe
den kolen, welke
voor verwarming
der hoogeschool-
gebouwen be
stemd waren, had
toegeëigend en
bovendien kolen
bij leden van het
personeel had la
ten thuisbezor
gen. Als verdacht
van medeplich-i
tigheid zijn nog
gearresteerd E. en1
M. te Delft, ter-!
wijl tegen de
personeelsleden,
die kolen hadden
gekregen, proces
verbaal is opge
maakt wegens he
ling.
van Noord-Afrika nergens en nimmer
het karakter van een vlucht heeft aange
nomen, doch steeds gelegenheid bood niet
alleen nieuwe stellingen te betrekken, doch
bovendien ware vernietigingsslagen te ont
wikkelen, waarbij vijandelijke kanonnen,
vliegtuigen en tanks in ongetelden omvang
vernield werden. Alleen het schijnbaar on
uitputtelijk arsenaal der Sovjet-Unie heeft
deze verliezen kunnen veroorloven.
Bij dit alles heeft de Duitsche weermacht
een onschatbare stimulans ontvangen door
de houding van het Duitsche volk. Geen
spoor, neen, geen spoor van twijfel of na
derende moreele inzinking is dit jaar aan
den dag getreden. Er zijn, zeker, dagen
van rouw geweest, maar met een onge
ëvenaard elan, gedragen door het besef,
dat de economische positie van Duitschland
onaantastbaar is, anderzijds door een alles
beschamend vertrouwen in het leidend ver
mogen van den man, die in 1943 tien jaap
het lot van Eluitschland in handen hield,
heeft het Duitsche volk geen oogenblik
van wankelmoedigheid gekend en daarin
de kracht gevonden zoowel tot dulden als
tot lijden. Aan innerlijke kracht hebben
onze Oosterburen zeker niets ingeboet. Een
volk, dat in het begin van dit jaar kon wij
zen op de helden van Stalingrad en aan.
het einde op de helden van Berlijn kan niet
verloren gaan.
Wijst de ontwikkeling van het oorlogs
bedrijf er onmiskenbaar op, dat een nieuw
en hevig treffen voor de deur staat, hier
wordt ook ons land in de gebeurtenissen
betrokken. Want de totale oorlog omvat ook
ons en heeft zijn stempel op vrijwel alle
uitingen van het maatschappelijk leven
gedrukt. Talrijke door den oorlog voor
geschreven maatregelen noodzaakten wie
weet hoevelen, huis en erf te verlaten, dik
wijls met de wetenschap, dat de slooper
zou komen zoodra de oude woning verlaten
was. En de oorlogsindustrie, die haar on
barmhartige eischen stelt en andere wach
tende arbeid in Duitschland veroorzaakten
het vertrek van groote scharen werkers
naar het buitenland en de Jobstijding, dat
ons voormalig leger zich tóch in krijgsge
vangenschap moest begeven z<=tte de kroon
op onze moeilijkheden.
Het afgeloopen jaar heeft aldus ook van
ons land en ons volk zware offers geëischt.
Zwaarder evenwel, oneindig zwaarder was
de ervaring, dat spoedig na de vorige jaar
wisseling een ondergrondsche terreur be
gon te woeden, die iedere mogelijkheid van
rust en orde scheen te belagen. Onze stad
genoot Weerman Bannink was een dei-
eersten, die door sluipmoordenaarshand
viel een weemoedige herinnering worde
hier^ zijn nagedachtenis gewijd een der
eersten in de lange, lange -.ij dei-genen,
die hun werken en streven voor een
nieuwen tijd met het leven hebben bekocht.
Seyffardt, Posthuma, Reydon en zoovele
anderen, vooraanstaand in het maatschap
pelijk leven ofwel behoorend tot de breede
rijen, die niet worden opgemerkt, vielen
ais slachtoffer van gewetenloosheid en ver
dwazing en al weten wij, dat zij niet ver
geefs hebben geleefd, het verlies was er
niet minder smartelijk om. Nog is deze
terreur-niet ten volle geweken, al wordt
het duidelijk, dat zekere kringen, waaruit
bepaalde moordcentrales voortkwamen, in
hun verfoeilijke actie beteugeld zijn. Mocht
het nieuwe jaar ons als te voren de over
tuiging schenken, dat het Nederlandsche
volk geen volk van moordenaars is en dat
hier te lande de sluipmoord en ook de ver
goelijking daarvan ieder weldenkend
mensch van afschuw vervullen moet.
Om der gerechtigheids wille. Maar toch
ook nog om een andere reden. Want het
zou kunnen zijn, dat binnen niet te langen
tijd allen, die elkander thans nog kwalijk
bejegenen terzake van afwijkende levens-
en wereldbeschouwing vereen'gd werden
in een catastrofe, die ook over ons land zou
kunnen komen. Waarom geen rekening ge
houden met mogelijkheden, die elders toch
ook onder het oog worden gezien? Het zou
kunnen zijn, dat in het nieuwe jaar het
tweede front geen klank meer bleef maar
harde werkelijkheid werd. En, geloof, dan
zal het er weinig toe doen, welk politiek
dogma elk onzer belijdt. Binnenrukkende
legers en verdedigende strijdkrachten,
bommenwerpers en scheepsgeschut, para
chutisten en pantsergrenadiers zullen zich
daar weinig aan storen.
God verhoede alles wat naar invasie
zweemt! Maar een vrome wensch is niet
altijd voldoende en mag niet verhinderen
te zoeken naar weerbaarheid in het ge
vaar. Welnu, zal in het onverhoopte geval
van een landing aan onze kusten onze weer
baarheid niet het best gediend zijn in een
eendracht, die oude twisten begraaft en in
de ure des gevaars het hoofd biedt aan de
moeilijkheden, die ons dan van alle kan
ten zullen bestormen?
Dit alles te beseffen en te overdenken
op een avond, die ons dikwijls zooveel
vriendelijke romantiek schonk stemt mis
troostig. Er zal vanavond menig moeilijk
oogenblik te verduren zijn. Onze gedachten
zullen uitgaan naar onze kinderen, dezen
in de loopgraven, genen in het Arbeitslager,
naar echtgenooten en verwanten, te velde,
in arbeidsinzet of krijgsgevangenschap, zoo
goed als daarginds de herinnering zal rijzen
aan het ouderlijk huis of de vertrouwde wo
ning. Er zullen vele en moeilijke vragen ge
steld worden en het antwoord zal mis
schien uitblijven.
Er zal, boven alles, een hunkeren zijn
naar dagen zonder angst en nachten zonder
zorgen. een vragen, dat, hoe ons oordeel in
de vervlogen dagen ook mocht zijn, ons
allen voert tot het biddend verlangen, dat
het nieuwe jaar deze wereld bezinning
moge schenken in de verwarring, opdat in
de harten aldus de kiem worde gelegd voor
een rechtvaardigen vrede.
