Haarlemsche Courant
Engelsche bemiddelingspoging tusschen
Moskou en de Polen te Londen
Zware worsteling om Kirowograd.
Nieuwsblad voor Noord-Holland Kennemer Editie
Voorstel van duisteren oor
sprong in de „Observer".
ïwwmmsmmïm
Harde af weer strijd ten
Z. van Kief en bij
Berditsjef.
289e Jaargang: No. 7
x x
Bureaux: Groote Houtstraat 93.
Tel. Advert. 10724, Redactie 10600
Postgiro 134958 Haarlemsche Ct, Haarlem
Bijkantoor, Soendaplein 37. Tel. 12230
Hoofdredacteur: F. C. Derks
Maandag 10 Januari 1944
Verschijnt dageiUKS,
behalve op Zon- en Feestdagen
Drukkerij: Z. B. Spaarne 12. Tel. 12713
Kantoor iJmuiden: Rembrandtlaan 55,
iJmuiden-Oost
Uitg.: Graf. Bedrijven Damiate, Haarlvm
K 1297
In het Argentijnsche blad Notieias
Graficas schrijft Hutchinson, corres
pondent van de International News Ser
vice, dat men thans te Washington alle
hoop, dat de Sovjet-Unie de randsta
ten zou behandelen volgens de beginse
len van de Atlantische charta, heeft
opgegeven.
De eenige stof voor diplomatieke ge
sprekken te Londen wordt gevormd door
een bericht in de Observer over een voor
stel, blijkbaar van Sovjeti-ussische zijde, dat
beschouwd wordt als het laatste woord van
Moskou in de Poolsch-Sovjetrussische
kwestie.
Bevoegde kringen te Londen weigeren
commentaar op dit plajP te geven, hoewel
het plan, volgens de Observer, door offi-
cieele Engelsche en Amerikaansche kringen
is goedgekeurd. Van Sovjet-zijde valt in het
geheel niets te vernemen. Toegankelijke
Poolsche emigrantenkringen ontkennen iets
van dit voorstel te weten. Over het alge
meen is men geneigd te veronderstellen, dat
het bericht van de Observer tenminste be
schouwd moet worden als een serieuze
proefballon voor het bereiken van een com
promis. Onduidelijk blijft echter, of dit be
richt door de Westelijke Geallieerden of van
Sovjetzijde gelanceerd is.
Volgens de Observer stellen de Sov
jets voor om in plaats van de grenzen
van 1939 de zg. Curzon-linie te nemen,
die, vergeleken met de grens van 1939,
neerkomt op een grenscorrectie. Bo
vendien zou Polen de districten van
Gordno en Bialystok worden toege
staan en tenslotte om zoo te zeggen als
belooning voor een behoorlijk gedrag
van Polen tijdens de onderhandelingen
over Lemberg worden toegewezen. Ten
aanzien van het overige Oost-Polen is
Moskou, zoo wordt in het bericht ge
zegd, ontoegeeflijk.
In Londensche kringen verklaart men,
dat de houding der Poolsche emigranten
in de afgeloopen week slechts matige ver
wachtingen ten aanzien van het plan recht
vaardigt, indien het juist zou blijken te zijn,
dat deze voorstellen jeeds geruimen tijd ge
leden zouden zijn overhandigd.
In Amerikaansche regeeringskringen
wordt verklaard, dat eenigerlei storing der
intergeallieerde politiek door de Poolsche
kwestie nauwelijks te vreezen is. Engeland
noch de Ver. Staten zullen de Sovjet-Unie
den oorlog verklaren, wanneer de Polen
hun voorooi-logsehe grenzen terugeischen.
Daarom zullen de naties, kleine of groote,
die vasthouden aan het herstel van het
Poolsche gebied, alleen staan tegenover
de Sovjet-Unie. Stockholms Tidningen
meldt dat diplomatieke kringen te Washing
ton verklaren, dat de houding der Sovjet-
Unie niet anders uitgelegd kan worden dan
dat zij Letland, Litauen, Estland, Oost-
Polen, Bessarabië en de Noordelijke Boeko-
wina van zins is te behouden.
De aanval van de Prawda op Willkie, die
in de V. S. groote verwondering heeft ge
wekt, wordt daar als zeer belangrijk be
schouwd, omdat zoo zegt men de offi-
cieele Sovjetpers slechts artikelen publi
ceert, die door de regeering zijn goedge
keurd. Bovendien is de tekst van Willkie's
artikel vóór de publicatie naar Moskou ge
seind. Het is dus duidelijk, dat het steunde
op een volledig begrip voor de Sovjet-Unie.
De New-Yoi'k Times merkt op, dat de
V. S. den strijd aan de zijde der Sovjet-Unie
voortzetten, ook als de Sovjet-Unie het
Poolsche vraagstuk alleen en met wapenge
weld zou oplossen, want „er is letterlijk
geen kwestie, die de Amerikanen van hun
bondgenooten kan scheiden".
Stemmen uit de Baltische landen.
In de commentaren der Litausche pers
wijst men er op, dat een van de meest inte
ressante punten van de slotmededeelingen
der conferenties van Cairo en Teheran is
geweest, dat geen woord is gezegd over de
Oostzeelanden. Wel is het een ieder bekend,
dat de bolsjewieken deze landen aan zich
willen trekken.
„Ons eenig geluk", aldus een Litausch
blad, „is dat onze inschakeling in de
Sovjet-Unie niet afhankelijk is van de
conferentie van Teheran, noch van an
dere confei'enties". De eenige waarboi'g
tegen een hex'haling van het bolsjewis
tische barbarisme is het wapen der
Duitschers, onze bondgenooten, en de
bedreigde volken zelf".
Een dezer dagen uit Reval teruggekeerde
industrieel uit Helsinki heeft den corres
pondent van Svenska Dagbladet een inter
view toegestaan. De industrieel, die ver
scheidene jaren in Estland heeft gewoond
en de terreur der bolsjewieken daar als oog
getuige heeft kunnen volgen, verklaarde,
dat men stellig kan spreken van een „Ont
waken van het Estlandsche volk", dat geen
tweede maal wil bukken voor het bolsje
wistische juk.
Op de algemeene vergadering van de
agrarische vereeniging in het General-
Bezirk Letland heeft de eerste directeur
van den landbouw, Anderson, verklaard:
EEN ZWEEDSCHE CARICATUUR
Afton Tidningen publiceert in het Zon
dagsnummer een caricatuur, die een vrouw
vertoont, die de Poolsche emigrantencom
missie te Londen voorstelt en die den Ame
rikaan op haar knieën om hulp smeekt.
Deze echter geeuwt verveeld. In een ge
dicht onder deze caricatuur wordt gezegd:
„Voor Polen en Dantzig verkaarde Enge
land den oorlog, Amerika ook, ook al ge
schiedde dit wat later. Zoo heeft men ons
tenminste in de bladen verteld.' Maar
blijkbaar hebben wij dit niet goed begre
pen". Vervolgens wordt gezegd, dat de
Poolsche kwestie en de plannen voor na
den oorlog Washington langzamerhand be
ginnen te vervelen, doch dat men moet
doen alsof men hiervoor nog belangstelling
heeft, daar de Polen in Amerika een tame
lijk groot aantal stemmen kunnen uit
brengen. Het laatste vers luidt woordelijk:
„dat Stalin tenslotte toch doet, wat hij wil,
daarvan kan men thans reeds overtuigd
zijn, maar Washington wil blijkbaar nog
een half jaar huichelen tot de verkiezingen
voorbij zijn".
„Stalin heeft kort geleden beweerd, dat de
tijd niet ver meer is, dat de bolsjewisten het
Letlandsche volle zullen bevrijden. Dat be-
teekent, dat Stalin zijn legers over de Let
landsche grens wil sturen.
Letland is nooit onderdeel geweest van
de radenrepubliek en zal dat ook nooit
worden".
Vertraging van erkenning
Boliviaansch bewind.
Rol der inter-Amerïkaansche
verdlïdigingscommissie.
De inter-Amerikaansche verdedi
gingscommissie heeft het besluit geno
men de erkenning van de nieuwe Boli-
viaansche regeering niet slechts aan
enkele Amerikaansche landen over te
laten. De kwestie zal eerst uitvoerig
worden besproken, waarna het Ameri
kaansche blok in zijn geheel zijn hou
ding zal bepalen.
De commissie heeft besloten, dat de Ame
rikaansche regeeringen die zich in oorlog
bevinden met de Asmogendheden of de
diplomatieke betrekkingen met haar hebben
verbroken, zoo spoedig mogelijk besprekin
gen zullen voeren over de diplomatieke
stappen die moeten worden genomen.
C o I'd el 1 Huil heeft verklaard, dat de Ver-
eenigde Staten aan deze besprekingen zul
len deelnemen.
Tegenover de pers verklaarde Huil voorts
dat het overleg vermoedelijk langs diplo-
matieken weg zal geschieden. In ieder geval
bestaat niet het plan, de ministers van bui-
tenlandsche zaken bijeen te roepen. Of de
Amerikaansche ambassadeur te La Paz zal
worden teruggeroepen, is nog niet beslist.
De Boliviaansche regeering heeft het plan
een nieuwen vertrouwensman naar de Ver.
Staten te sturen, en wel Iturralde, die on
langs door president Villarroel is benoemd
tot ondei'staatssecretaris aan het ministerie
van buitenlandsche zaken.
De Boliviaansche minister van bui
tenlandsche zaken, heeft verklaard, dat
de uitlating van Huil als zou de Boli
viaansche revolutie door vreemde
krachten worden gesteund, onbegrijpe
lijk is.
Vermoedelijk zullen de afgezette Boli
viaansche politici documenten vervalschen
om bewijsmateriaal te kunnen toonen. De
huidige regeering wordt echter door het Bo
liviaansche volk gesteund en voelt zich
sterk genoeg aan elke oppositie het hoofd
te bieden.
„Associated Press" meldt verder uit
Washington, dat de tinleveranties uit Boli
via niet gestaakt zijn, hoewel de bespre
kingen over den prijs nog niet zijn hervat.
In geval de Boliviaansche regeering niet
door de Vereenigde Staten zou worden er
kend, zouden de onderhandelingen niet over
de autoriteiten loopen, doch rechtstreeks
met de eigenaars van de tinmijnen gevoerd
worden.
De vertrouwensman der Boliviaansche
regeering in Brazilië heeft verklaard, dat
het optreden der inter-Amerikaansche ver
dedigingscommissie een inmenging betee-
kent in het leven eener natie en de schen
ding van haar souvereine rechten.
De vertrouwensman dementeerde de be
wering, dat de nieuwe regeering van Boli
via nationaal-socialistische beginselen na
streeft. De bevolking heeft er genoeg van
te worden mishandeld door de eigenaars
der tinmijnen, die beslissen over leven en
dood der Boliviaansche arbeiders.
De regeering zal opruiming houden onder
de privileges eener kleine bezittende klasse.
Het Chileensche blad La Hora maakt
melding van de weigering der Chileensche
regeering. den vertegenwoordiger van de
nieuwe Boliviaansche regeering, Campero,
officieel te ontvangen, omdat van een offi-
cieele ontvangst slechts sprake kan zijn in
dien de Chileensche regeering de nieuwe
machthebbers in Bolivia heeft erkend.
Volgens berichten uit Bolivia hebben.de
studenten het voorbeeld van het syndicaat
der Boliviaansche mijnwerkers gevolgd en
geprotesteerd tegen het aarzelen met de
erkenning van de nieuwe regeering. De stu-
Bij de gevechten tusschen Duitsche- en Engelsche zeestrijd
krachten in de Golf van Biskaje werden de Britsche kruisers
„Glasgow" en „Enterprise" door onze, onfor bevel van kapitein
ter zee Erdmenger staande torpedobootjagers en torpedobooten
beschadigd. Een van de beide kruisers werd in brand geschoten.
Hierboven de Britsche kruiser „Glasgow", die een waterverplaat
sing van 9000 ton heeft. Zijn bewapening bestaat uit 12 stukken
15,2 cm geschut, 8 stukken 10,2 cm gesehut, 4 stukken 4,7 cm
flakgeschut, en 6 torpedo-lanceerbuizen. In vredestijd bestaat
de bemanning uit 700 koppen. (Scherl/Archiv C.N.F./Pax c)
KORT NIEUWS
Het landgoed
van den voorma-
ligen Italiaan-
schen minister
Grandi, den lei
der van het com
plot, dat dezen
zomer tot den val
van Mussolini
heeft geleid, is
met 16 andere
landgoederen, die
aan deelnemers
aan het complot
en aan sympathi
seerenden behoor
den, in beslag ge
nomen.
Een militaire
attaché der Sov
jet Unie is te So
fia aangekomen.
Er is ook een
nieuwe militaire
attaché van Bul
garije benoemd.
In de omge
ving van Lour-
des is een aard
beving geregis
treerd, die een
tiental seconden
duurde. Er zijn
geen slachtoffers
te betreuren..
Het Duitsche weermaehtsbericht van Za
terdag luidde:
Ter weerszijden van Kirowograd en in
de stad zelf zijn felle gevechten aan den
gang ïriet sterke vijandelijke sti-ijdkrachten.
Eigen tankformaties hebben de bolsjewie
ken ten Noorden van de stad in een tegen
aanval teruggeworpen en een belangrijk
heuvelterrein in bezit genomen.
De zware afweergevechten ten Zuiden
van Kief en in het gebied van Berditsjef
duren met onverminderde kracht voort. De
doorbraakpogingen der bolsjewieken wer
den ook Vrijdag verijdeld, eenige penetra
ties werden afgegrendeld.
Ten Zuiden van Pogrebitsjtsje hebben
onze troepen de aanvallende bolsjewieken
ondanks verbitterden weerstand in tegen
aanval teruggeworpen en daarbij een vrij
groot aantal vijandelijke tanks vei'nield.
Ten Noordwesten van Resjitza en ten
Westen van Propoisk bleven verscheidene
plaatselijke aanvallen der bolsj wieken zon
der succes.
Bij de voortzetting hunner krachtige aan
vallen ten Noordwesten van Witebsk heb
ben de bolsjewieken bijzonder zware ver
liezen aan menschen en materiaal geleden.
In eenige penetratieplaatsen zijn nog ver
bitterde gevechten aan den gang.
Ten Noorden van Newel stortten herhaal
de vijandelijke aanvallen in ons afweervuui
ineen.
Het luchtwapen heeft, met het zwaarte
punt in het gebied van Kirowograd en Ber
ditsjef ingegrepen in de gevechten op den
grond en den vijand zware, bloedige verlie
zen en belangrijke verliezen aan wapens,
oorlogstuig en voertuigen toegebracht.
Vrijdagnacht zijn bij de bestrijding van
het ëovjet-ravitailleeringsverkeer 7 trans
portvliegtuigen vernield en 9 andere zwaar
beschadigd.
In het Westelijke deel van het Zuidita-
liaansche front heeft de vijand met sterke
strijdkrachten ondernomen aanvallen uit
gebreid tot verdere sectoren. Na zware ge
vechten gingen in het gebied ten Noordwes
ten van Mignano twee bergtoppen verloren.
Aan de rest van het front verliep de dag
over het algemeen rustig.
Britsch-Amerikaansche formaties bom
menwerpers hebben Vrijdag overdag plaat
sen in West-Duitschland en in het Zuiden
van Duitschland aangevallen. Door lukraak
neerwerpen van bommen ontstond vooral
in Ludwigshafen en Mannheim aanzienlijke
schade in woongebieden.
Vrijdagnacht hebben storingsvliegtuigen
bommen geworpen in het Rijnsch-Westfaal-
sche industriegebied. De formaties vijande
lijke bommenwerpers verloren bij deze
aanvallen 33 vliegtuigen, in hoofdzaak vier
motorige bommenwerpei-s. Acht eigen jagers
keerden niet terug.
Daarmede bedroegen de verliezen der
Britsch-Amerikaansche terreurvliegers in
de eerste week van 1944 262 vliegtuigen,
waarvan 231 viermotorige bommenwerpers.
Het Duitsche weermachtbericht van Zon
dag luidt als volgt:
In het gebied van Kirowograd duurt de
hevige worsteling met onverminderde fel
heid voort. In het Westelijk deel der stad
wordt nog altijd verbitterd gevochten. Vast
beraden ondernomen tegenaanvallen sloe
gen de opdringende bolsjewieken ondanks
hardnekkig verzet op verschillende plaat
sen terug. Daarbij werden talrijke tanks
stukgeschoten.
Ten Zuiden van Kief, ten Zuiden en Wes
ten van Pogrebisjtsje en in het gebied van
Berditsjef verijdelden onze troepen talrijke
vijandelijke aanvallen. Formaties der Waf-
fen-SS sloegen in een tegenaanval een vij
andelijke brigade op haar stéjlingen van.
uitgang terug en vernietigden 27 Sovjet
tanks en 5 stukken bestormingsgeschut.
De luchtmacht mengde zich op de brand
punten met goed succes in den strijd te
land en bracht den Sovjets zware verliezen
toe aan menschen en materiaal. Ten Wes
ten van Resjitza ging de vijand, na hevige
artillerievoorbereiding, met sterke strijd
krachten over een breed front tot den aan
val over. Onze stellingen werden met af
grendeling van eenige penetraties overal in
stand gehouden.
Bij Witebsk lag het zwaartepunt van de
Sovjet-Russische doorbraakpogingen Zater
dag ten Zuidoosten van de stad. Zij werden
ondanks het krachtige opti'eden van pant
serwagens en slagvliegers in verbitterde ge
vechten bloedig afgeslagen. De Sovjets ver
loren hier 84 tanks, waarvan alleen 57 in
een corpssector.
Aan het Zuiditaliaansche front is de ge
vechtsactie van den vijand in den sector
ten Westen van Mignano-Venafro verzwakt.
Verscheidene plaatselijke aanvallen op onze
heuvelstellingen werden met zware verlie
zen voor den vijand afgeslagen. Ook aan de
kust van de Adriatische Zee bleef een
sterke aanval van den vijand zonder resul
taat. Een eigen stoottroep vernietigde een
vijandelijk steunpunt en deed munitie-op
slagplaatsen in de lucht vliegen.
Eenige Britsche vliegtuigen hebben Za-
tex'dagnacht bommen uitgeworpen op plaat
sen in West-Duitschland. Daarbij werd op
nieuw de Dom van Aken getroffen.
dentenbond te La Paz heeft dit optreden
der Amerikaansche republieken een on
vriendelijke daad genoemd. Het voorgestel
de systeem van wederzijdsche consultatie is
ongerechtvaardigd en vormt een schending
van de beginselen der juridische vrijheid
van alle staten, alsmede van het zelfbe
schikkingsrecht der volken. De bond van
Boliviaansch spoorwegpersoneel heeft een
soortgelijke verklaring gepubliceerd. De be
slissing van de inter-Amerikaansche poli
tieke verdedisingscommissie is, zoo woi'dt
in deze verklaring gezegd, een minachting
van de rechten van den Boliviaanschen
staat.
Raadhuis te Leiden. Ook voor het-behoud
van deze Nederlandsche cultuurwaarden
strijden onze vrijwilligers. (G.L./H P c)
