wwaii
MEDEDEELING g
Max Blokzijl te midden van de Haarlemsche jeugd.
(Foto Peperkamp)
Max Blokzijl en de jeugd.
KORT NIEUWS
Naar uit Zuid-
Italië wordt ge
meld is sedert
eenige dagen de
Vesuvius in wer
king; twee rood
gloeiende lava-
stroomen hebben
zich een weg ge
baand langs de
zijden van den
berg.
De 14-jarige E
Mensing, werk
zaam bij den
landbouwer W.
Munneke te Nw.
Amsterdam, keer
de met paard en
wagen van het
land terug. Het
paard sloeg hier
bij op hol, waar
bij de jongen van
den wagen werd
geslingerd. Hij is
later aan de ge
volgen overleden.
„Wat is Nationaal Socialisme?"
„Hoe ziet U Nederland na den oorlog?"
„Leeft U ook van Uw bonnen en komt U
er goed mee uit?"
„Wat zou U doen als U als jood geboren
was?"
Max Blokzijl zat er tusschen. Maar hij zat
er niet leelijk tusschen, ai valt het niet mee,
een uur en langer mikpunt te zijn in een
kruisvuur van vragen, die een gezelschap van
een 250 jongelui stelt.
Gisteravond is de heer Blokzijl dan in
Haarlem geweest. Men weet, met welke be
doeling: Een staag toenemende belangstelling
van de rijpere jeugd voor de problemen van
dezen tijd treedt aan den dag. De jeugd stelt
vragen. De jeugd verlangt antwoord, verkla
ring, uiteenzetting De jeugd zit gelukkig niet
bij de rakken neer als zoovele ouderen. Al
deze overwegingen hebben er toe geleid, dat
van hoogerhand besloten is, deze weetluït te
bevredigen en als eerste middel daartoe dient
een groot aantal bijeenkomsten, waarop de
heer Max Blokzijl in een korte inleiding de
belangrijkste vragen van den dag behandelt,
waarna de jeugd, die deze vergaderingen be
zoekt, gelegenheid krijgt, informaties in ie
winnen.
Zoo was het ook gisteravond. In de tuinzaal
van het Gem, Concertgebouw waren een 250
jongens en meisjes van .4-22 jaar bijeengeko
men en zij vertegenwoordigden alle schakee
ringen der staatkundige inzichten. Er waren
Jeugdstormers en jongelui, die van den Jeugd
storm niets moeten hebben, voortrekkers uit
de Jeugdherbergbeweging en anderen, die in
weerwil var. hun leeftijd reeds in het volle
leven staan en kameraden, die het liever over
den theoretischen boeg gooien, in één woord:
een stel jonge vogels van diverse pluimage.
Voor dit gezelschap voerde de heer Blok
zijl het woord. Hij ging met een enkel woord
na, wat tot de gebeurtenissen van 1939 had
geleid, welke spanningen in binnen- en bui
tenland aan den dag zijn getreden en tot wel
ke ontwikkeling een en ander voerde. Hij
wees er op, dat de gebeurtenissen er toe heb
ben geleid, dat de oorlog tusschen enkele lan
den is uitgegroeid tot een worsteling van
Europa tegen het Aziatisch bolsjewisme en
het Anglo-Amerikaansch kapitalisme en dat
daarom op al wat Europeesch voelt de plicht
rust, verzet te bieden tegen het zoo dreigend
gevaar, een plicht, die helaas vele ouderen in
ons land niet verstaan, doch waarvan de jeugd
zich bewust zal moeten worden. Tot deze taak
riep spr. ook de jeugd van Haarlem op.
Nadat een korte pauze was gehouden werd
gelegenheid tot vragen gegeven en de jeugd
kwam los. Welhaast geen vraagstuk van maat-
scbappelijken aard is er, ten aanzien waar
van niet iets te vragen bleek en het was ver
kwikkend. te ervaren, hoe diep en hoe logisch
meestal de vragers -en niet minder de
vraagsters bleken te hebben nagedacht over
de moeilijkheden, die deze tijd schept.
Het spreekt vanzelf, dat tientallen vragen
in anderhalf uur bezwaarlijk tot een diep
gaande beschouwing kunnen leiden en de
heer Blokzijl moest zich dan ook wel beper
ken tot een bondigheid, die zich tot de kern
van de onderscheiden vraagstukken bepaalde.
Hoe meer de tijd voortschred, hoe intenser
de gedachtenwisseling werd, zoodat ten slotte
de spreker het woord voerde, omgeven door
een dichte haag van jongens en meisjes, die
het niet moede werden hun argumenten uit
te wisselen.
De avond kan dus zeer geslaagd worden ge
noemd. Den weinigen ouderen, die aanwezig
waren is gebleken, welk een drang tot positief
medewerken aan de oplossing van de groote
maatschappelijke vraagstukken onder de
jeugd heerscht. De jongeren vonden gelegen
heid diverse zaken van twee kanten te lee-
ren bezien en kennis te maken met motieven,
die hun tot dusver geheel of ten deele onbe
kend waren.
Of aan den anderen kant een vergadering
als deze de jeugdige bezoekers bevredigd
heeft? Men kan het bezwaarlijk verwachten.
Want over het algemeen gaven de vragen
blijk van diep en ernstig nadenken en ver
dienden beter lot dan met enkele woorden te
worden afgedaan, hetgeen onder deze om
standigheden nu eenmaal niet anders mogelijk
was. En daarom gelooven we, dat vergade
ringen als deze eerst dan recht vruchtdragend
zullen zijn, indien ze gevolgd worden door
bijeenkomsten, waarop een der vele vragen
van den dag meer breedvoerig wordt inge
leid en besproken. Moge er gelegenheid wor
den gevonden, dergelijke jeugdvergaderingen
te organiseeren! Het voortreffelijke pioniers
werk van den heer Blokzijl zal dan niet ver
geefs verricht zijn.
Hoofdredacteur: F. C. Derks, Haarlem, Chef
van Dienst en Binnenland. S. R. Kuiper, Haar
lem. Sport en Stad: A. Overmeer, Heemstede.
Buitenland: J. C. van der Laag, H'stede. Haagsch
Redacteur: B. Korsten, H'stede. Nieuws en re
portage voor Velsen en omgeving: J. J. E. van
Baarse], Santpoort. Advertenties: W. van Om
men, Heemstede.
Volksconcert H.O.V.
Rotterd. Philh. Ork. o.l.v. Marinus Adam.
Het moest natuurlijk Marinus Adam weer
overkomen, dat een andere dan de aange
kondigde solist zou meewerken en tijd en
gelegenheid hadden ontbroken om met hem
te repeteeren. Dit was, als ik mij niet be
drieg, binnen het jaar reeds de derde maal,
dat Adam voor een dergelijk geval stond;
eerst met Keesen, dan met Poth en nu met
Joachim Röntgen, die ter elfder ure-bereid
gevonden was mevr. Oly Folge Fonden te
vervangen. Zoo verviel het g-moll-concert
van Bruch, maar het publiek deed een goe
den ruil, want het kreeg in de plaats daar
van het vioolconcert in D gr. t. (K.V. 218)
van Mozart, wel geen rijp en doorwrocht
stuk, maar een prille compositie van een
jeugdig genie een 18-jarige een pro
bleemloos werk, vol kinderlijke onbevan
genheid, dat de charme van zijn eenvou
dige klaarheid en het „prime sautier" van
zijn directe vinding als hoofdkenmerk
draagt. Met dat al een dankbare opgave
voor den solist, die hier weinig of niet met
het orkest te deelen heeft en er zich muzi
kaal en technisch voortreffelijk mee kan
doen gelden. En het bleek alras, dat Joa
chim Röntgen een Mozart-speler was, die
de kwaliteiten van het delicate, broze werk
op superieure wijze kon realiseeren. Het
deed daarenboven aangenaam aan, te erva
ren dat Adam het met den solist volmaakt
eens was, zoodat het tempo geen wijziging
hoefde te ondergaan na het inleidend tutti.
Stond bij den solist de zuiverheid boven alle
bedenking, qua toonkwaliteit was zijn spel
niet minder merkwaardig; zoo kon het An
dante cantabile een juweel van klank wor
den en het Rondeau de frischheid bewaren
van deze juveniele schepping. Onder de
veilige leiding van Marinus Adam gaf het
orkest een degelijke proeve van handig
vakmanschap en meelevend musiceeren.
Ondertusschen bewees toch ook een kleine
vergissing, dat repetities geen overbodige
luxe zijn.
Adam had den avond ingezet met een
weloverwogen, tamelijk rustige interpreta
tie van Beethoven's Ëgmont-ouverture.
Hoofdschotel van het programma was de
Symphonie van César Franck. Op een enkal
klein detail na (onstabiliteit van het Alle
gretto-tempo, dat door den althoboïst eenigs-
zins geremd werd en zoo zijn meer traditio-
neele karakter kreeg), was de uitvoering
van dit meesterwerk voortreffelijk te noe
men. Het klonk alles glanzend en bezield,
en bovenal duidelijk en goed afgewogen. De
Rotterdammers musiceerden onder Adam
met volkomen overgave; vandaar dit mooie
resultaat, dat door de voltallig bezette zaal
dankbaar op prijs werd gesteld.
JOS. DE KLERK.
Uitreiking distributiebescheiden.
Voor de uitreiking van distributiebeschei
den is het morgen Donderdag de beurt aan
het restant van de letter K vanaf Kre en M.
FAILLISSEMENTEN.
De Haarlemsche Rechtbank heeft Dins
dag in staat van faillissement verklaard: W.
J. Boks, koopman in hout, Wethouder Ro
denburgstraat 29, Haarlem. Curator Mr. H.
E. Prinsen Geerligs te Haarlem. Rechter
commissaris Mr. E. J. W. Top te Haarlem.
Na gedaan verzet is geindigd het faillisse
ment van de N.V. Nederlandsche Handels-
en Landbouwbank te Haarlem. Curator Mr.
A. Bruch te Haarlem.
JUBILEUM T. A. POSTMA.
De heer T. A. Postma, beheerder van het
bijkantoor der Posterijen aan den Schoter-
weg, zal Zondag 16 Januari zijn 40-jarig
dienstverband bij de P.T.T. herdenken.
Stellig zal het hem op dezen dag niet aan
belangstelling ontbreken.
HAARL. WEER- EN STERREKUNDIGE
KRING.
De heer H. Kleibrink Jr. heeft voor de
Haarlemsche Weer- en Sterrekundige Kring
de eerste lezing gehouden van den cursus
sterrenkunde.
Na aan de hand van enkele lantaarnplaatjes
de beweging van den sterrenhemel rond de
poolas te hebben besproken, werden vluchtig
de coördinatenstelsels, hoogte azimuth en
declinatie rechte klimming behandeld.
Vervolgens waren aan de orde aarde, zon
en maan. Bij het eerste hemellichaam ging
spreker iets uitvoeriger in op de massa
bepaling (methode van Jolly). Bij de zon wer
den de verschijnselen op en buiten het opper
vlak, zooals vlekken, fakkels, protuberansen
en de corona nader besproken. Bij de maan
werden de verschillende formaties, als ring-
bergen, bergketens en rillen vermeld. Een
serie fraaie lantaarnplaatjes gaf een duidelijk
beeld van het besprokene.
„Masscheroen."
Eén van onze mooiste middeleeuwsche
drama's is ongetwijfeld „Mariken van Nieu-
meghen". Mariken die zeven jaar met den
duivel heeft verkeerd en zoo mede oorzaak is
geworden van veler ongeluk, komt op Omme-
ganckdach in Nijmegen terug en ziet daar op
de markt het wagenspel van Masscheroen.
Masscheroen, de procureur van Lucifer, eischt,
zich beroepend op Gods rechtvaardigheid, de
verdoeming van de zondige menschheid, maar
Maria bepleit bij haar Zoon mededoogen en
smeekt Hem haar nog de kans te geven zich
te bekeeren. Dit tooneel ontroert Mariken
zoozeer, dat ze tot inkeer komt.
W. A P. Smit's Masscheroen is naar den
vorm op het oude wagenspel geïnspireerd.
Maar hij schreef het tijdens de oorlogsjaren
en verleende het door beelden en gedachten
uit den eigen tijd een soms huiveringwekkende
actualiteit. „De duivel voer ten raid op God".
Ook hier doet hij een beroep op Zijn recht
vaardigheid. Hebben -de menschen die hun
vernuft gebruikten voor het vinden van mid
delen tot elkanders vernietiging, die leeg en
onwaar zijn in alles, wier gebed zelfs ge
worden is tot een leugen of op zijn best tot
een uiting van egoistisch verlangen nog recht
op Zijn genade. Ja, is ook hier het antwoord.
Alleen klinkt het voor mijn gevoel heel wat
minder overtuigend dan in het middeleeuw
sche spel, waar Maria's eenvoudige, warme
woorden, de zondares tot plotselingen inkeer
brachten. Daartegenover doet het moderne,
ondanks de boeiende beelden, vrij ingewikkeld
redeneerende antwoord aan den duivel wat
kil aan; hier is niet de directe, warme harte-
toon. Bedoelt de schrijver toch eigenlijk
neen? Of is er alleen maar sprake van
een tegenstelling tusschen Christelijk-Middel-
eeuwsch en Protestantsch-modern
De sobere voordracht in het gebouw van
den Protestantenbond (Haarlem-Noord) liet
niet na indruk te maken. Beurtelings werden
door een vertellende figuur, een lichtende
gestalte, een engel voorstellend, en een
donkere, den duivel verbeeldend, gedeelten
gezegd. Er tusschen werd op het orgel spe
ciaal bij dit gedicht gecomponeerde muziek
gespeeld.
J Brouwer als duivel trof door zijn door
voelde beheerschte dictie. Hij heeft een warm
donker getimbreerd stemgeluid, dat hij aardig
weet te gebruiken. In zijn beste oogenblikken
slaagde hij er in zijn figuur het tragische
accent van den gevallen engel te verleenen.
Wanneer hij aan zijn spreektechniek wat
meer aandacht besteedt, geloof ik wel wat
van hem te kunnen verwachten. Waardig en
gedragen, een rustig fond waarvoor de dra
matische handeling zich afspeelde, was de
voordracht van mevr. Kerkhoff door wie d<=
epische fragmenten gezegd werden. ML»
Noordhoff was wat koel en vlak in haar plei
dooi, maar viel nergens uit den toon
B. VEURMAN
Piano-avond Jan Couvée.
Deze klavierspeler is voor Haarlem geen
onbekende, vooral door zijn jarenlange
werkzaamheid aan „Haarl. Muziekinstituut"
waar hij tal van goede leerlingen vormde.
Maar sinds ik hem het laatst hoorde, heeft
hij zich ontwikkeld tot pianist van groot
formaat. Wat was dan de reden dat zijn
concert zoo weinig belangstelling trok? On
getwijfeld gaf het feit, dat den laatsten tijd
zulk een groot aantal piano-avonden is ge
geven, den doorslag. Dat wij hem rekenen
tot de klavierspelers van groot formaat,
wordt gerechtvaardigd door de wijze waar
op hij het programma, dat hij had aange
kondigd, uitvoerde.
Wij wisten, hoe hij in Scarlatti, in
Brahms ook, excelleerde en op dit concert
konden we ons daar andermaal van over
tuigen. Scarlatti's „Sonatas", eigenlijk stuk
ken in tweedeeligen liedvorm en zonder
doorvoering, zoo terloops door Hans von
Bülow tot Suiten vereenigd, vragen een
zeer bijzondere techniek, daar zij geheel
zijn ingesteld op de viooltechniek uit die
dagen en dus geheel nieuwe elementen be
vatten. Couvée speelde ze met verbluffende
agiliteit. Ook in Brahms (variaties en fuga
over een thema van Handel) verraste zijn
feillooze techniek, maar méér toch bekoor
de hij door de klankkleur, verkregen door
zijn opmerkelijk sostenuto-spel: de echte
Brahms ten voeten uit, de Brahms der kla
vierkwartetten in g, in A.
In Beethoven (Mondschein-sonate) gaf
hij 't eerste deel langzamer dan men ge
woon is, het Presto agitato in prachtige op
vlammingen van hartstocht. Hierdoor kwam
het zeer ernstige middendeel in schoon licht
te staan, vooral omdat hij het trio van het
Scherzo zangerig hield. Met de voortreffe
lijke vertolking der sonatine van zijn col
lega Cor de Groot toonde hij, dat baatzucht
niet. de drijfveer is van zijn handelen. Dat
bij hem de innerlijke waarde der muziek
den doorslag geeft, bleek ook uit de keuze
van een der „Goyescas", van Granados. Wie
„los mavos enamorados" zóó voordraagt,
geeft blijk van groote innerlijke concentra
tie, zonder welke deze schoonste bladzijde
uit Granados (de Maya en de nachtegaal)
geen enkele uitwerking heeft.
Me; Turina en Albeniz had Jan Couvée
zeer effectvol den avond kunnen beëindi
gen. Hij speelde echter tot slot de schoonste
aller balladen, Chopin in g. Het was veel,
te veel haast voor één avond. Maar het was
schoon, war" vors van rrM-rlijk rff
en evenals Brahms prachtig in de verf. Er
was maar één wensch onbevredigd, n.l. dat
de zaal niet gevuld was.
G. J. KALT.
BEVESTIGING EN INTREDE
DS. H. JONKER.
Onder groote belangstelling heeft onze
stadgenoot de heer H. Jonker, theol. candi-
daat, j.l. Zondag zijn intrede gedaan als
predikant bij de Ned. Herv. Gemeente van
Molenaarsgraaf, nadat hij tevoren was be
vestigd door ds. K. J. v. d. Berg van Garde
ren met Joh. 1 69. Ds. Jonker deed in
trede met Openb. 1:18. Hij werd o.m. toe
gesproken door zijn 80-jarigen grootvader
en door ds. H. J. Plaggemars, die mede aan
de handoplegging deelnam, namens de Ned.
Herv. Gem. van Spaarndam. Toegezongen
werd Psalm 72 10 en Ps. 20 1.
gijnnigjbopdja bons*.
e koop liever eenige. itegeLs 4
•telkens ahx zögalijcbosfcro-
rruxok. vrnu groote hoe
een. lijstje
HdpOT.T—ertlHcLPe
ECONOMISCHE RECHTER
Stamkaart beleend.
De 29-jarige Haarlemsche koopman E.
Kensen had de stamkaart met inlegvel be
leend en stond Dinsdagmorgen voor den
economischen rechter terecht, evenals de
44-jarige kantoorbediende H. Voorderhake,
die hierbij betrokken was. Beiden werden
veroordeeld tot een geldboete van 10,of
6 dagen hechtenis. De derde overtreder in
deze zaak de Haarlemmer G. Leunk was
niet verschenen. Hij kreeg 40,boete.
Schoven tarwe gekocht.
De 37-jarige chauffeur W. A. van der
Hulst te Haarlemmermeer had ongeveer
honderd schoven ongedorschte tarwe in
voorraad.Dinsdagmiddag was hij hiervoor op
de zitting van den Haarlemschen economi
schen rechter gedagvaard. H. verklaarde de
schoven voor eigen gebruik te hebben ge
kocht. Dit was echter geen geldig excuus.
Het vonnis luidde ƒ20,boete of 10 dagen
hechtenis.
PIANORECITAL GEORGE VAN RENESSE
De pianist George van Renesse zal Za
terdagavond a.s. onder auspiciën van de
Haai'lemsche Orkest Vereeniging een recital
geven in de Gemeentelijke Concertzaal.
George van Renesse zal werken spelen
van J. S. Bach, L. v. Beethoven (Sonate
pathétique), F. Chopin, C. Franck en F.
Schubert.
PERSONALIA.
De Haarlemsche Rechtbank heeft be-
eedigd tot Ambtenaar van den Burgerlijken
Stand der gemeente Aalsmeer, de heer H. F.
W. Kolb. wonende aldaar.
Onze stadgenoot ds. D. Henstra, Chr.
Ger. predikant te Haarlem-N., staat op het
tweetal te 's-Gravenhage-Oost.
Burgerlijke Stand.
Haarlem, 11 Januari.
Bevallen: 8 Jan.: A. C. van VelzenRiet
broek, z. 9 Jan.; F. A. TollenaarGoossens, z.
10 Jan.: A. Brouwervan Maris, d. G. van
der GoesZijlstra. A. D. Visser—Kortland, z.
11 Jan.: D. Blomvan Kilsdonk, z. E. M.
Korremansv. Zijtveld, d. W Nieuwenhuijs
van der Weijde, z.
Overleden: 7 Jan.: W. J. P. Schalken, 68 j.,
Kamperlaan. M. C. van PadjeLewis, 75 j.,
Kenaupark. 3 Jan.: M. J. Knape, 58 j., Talma-
straat. C. de JongAkkerman, 45 j., Óbistraat.
9 Jan.: F. A. Meijer, 68 j„ Hagestraat. G. van
VeenNap., 87 j., Hazepaterslaan. N. de Jong,
71 j., Hazepaterslaan. 10 Jan.: C. J. van Don
selaarNoordermeer, 69 j., Bakkerstraat. F.
J. Goossens, 86 j., Hagestraat. A. C. M. Seijse-
ner, 19 j., Timorstraat. D. Stoelhorst, 82 j.,
St. v. d. Wielenstraat. W. M. VisserRijkers,
33 j., Hazepaterslaan. J W. Louwerens, 76 j.,
Hagestraat. 11 Jan.: H., 22 d., z. v. A. van
Giffen, Gasthuisvest.
RADIO.PROGRAMMA
DONDERDAG 13 JANUARI 1944.
HILVERSUM I, 414.4 M.
C .45 Orkest Georg Freundorfer. 7.00 BNO Nieuws.
7.10 Ochtendgymnastiek. 7.15 Ochtenddienst. 7.40
Sportnieuws. 7.50 Progr.overz. 8.00 BNO Nieuws.
8.10 Vroolijke Morgenklanken. (Van 8.458.50
Voor de Huisvrouw). 9.00 Italiaansch Orkestcon
cert. 9.45 Godsd. Uitz. 10.00 Orkest Malando en
gram.muz. 11.00 „Het Licht". 11.15 Fluit, piano
en strijkkwartet. 12.00 Almanak. 12.15 Op bezoek
bij de familie de Boer. 12.30 Rhytmisehe klanken.
12.45 BNO Nieuws. 13.00 Het Amusementsorkest
en gitaarduo. 14,00 Voor de Vrouw. 14.15 Orgel
en zang. 15.00 Pianovoordracht. 15.30 En hier is
de koffergramofoon. 16.00 De Melodisten. 16.45
BNO Nieuws. 17.00 Orkest Klaas van Beeck. 17.30
Departementen houden spreekuur. 17.40 Kwartet.
18.00 BNO Persoverzicht. 18.05 Beetho-ven Von
Weberconcert. 18.45 Brandende kwesties. 19.00
BNO Nieuws en act. beschouwing. Van 19.15
alleen voor de Radio-Centrales. 19.15 Het Con
certgebouworkest en solist, (i. d. pauze: voor
dracht). 21.30 Onbekend maakt onbemind. 22.00
BNO Nieuws en cult, berichten. 22.15 Vertrouwde
wijzen in bonte rij. 23.2524.00 Trio voor viool,
cello en piano.
HILVERSUM II, 301.5 M.
17.00 Trio-concert. 18.00 Semi populair concert.
19.00 BNO Nieuws en act. beschouwing. 19.15
Voor de Jeugd. 19.20 Ernst en luim. 20.15 De Elf
stedentocht. 20.30 Vroolijke Solistenparade. 21.00
Danswijzen. 21.45 Avondwijding. 22.00 BNO Nieuws
en cult, berichten.
Hugas - Elgersma - Potgieser
bericht den aanvang per Febru
ari a.s. van nieuwe cursussen
M.O. BOEKHOUDEN
STAATSPRAKTIJ KDIPLOMA
Inl., prospectus en aanmelding
aan de lesgebouwen van
EXAMENOP LEIDING
Don Haag - Sweelinclcpleln 46 - Tol. 336785
R'dam - Hoemraod»»ingel 111 Tol. 30898
Haarlem - Frans Halsplein 9 - Tol. 16372
