Laatste woord van
Moskou".
Persstemmen uit Geallieerde kamp
en van Duitsche zijde.
Max Blokzijl te midden van de Haarlumsche jeugd.
(Foto Peperkamp)
KORT NIEUWS
Naar uit Zuid-
Italië wordt ge
meld is sedert
eenige dagen de
Vesuvius in wer
king; twee rood
gloeiende lava-
stroomen hebben
zich een weg ge
baand langs de
zijden van den
berg.
De 14-jange E
Mensing, werk
zaam bij den
landbouwer W
Munneke te Nw.
Amsterdam, keer
de met paard en
wagen van het
land terug. Het
paard sloeg hier
bij op hol, waar
bij de jongen van
den wagen werd
geslingerd. Hij is
later aan de ge
volgen overleden.
Max Blokzijl en de jeugd.
„Wat is Nationaal Socialisme?"
„Hoe ziet U Nederland na den oorlog?"
„Leeft U ook van Uw bonnen en komt U
er goed mee uit?"
„Wat zou U doen als U als jood geboren
was?"
Max Blokzijl zat er tusschen. Maar hij zat
er niet leelijk tusschen, al valt het niet mee,
een uur en langer mikpunt te zijn in een
kruisvuur van vragen, die een gezelschap van
een 250 jongelui stelt.
Gisteravond is de heer Blokzijl dan in
Haarlem geweest. Men weet, met welke be
doeling: Een staag toenemende belangstelling
van de rijpere jeugd voor de problemen van
dezen tijd treedt aar. den dag. De jeugd stelt
vragen. De jeugd verlangt antwoord, verkla
ring, uiteenzetting De jeugd zit gelukkig niet
bij de oakken neer als zoovele ouderen. Al
deze overwegingen hebben er toe geleid, dat
van hoogerhand besloten is, deze weetluzt te
bevredigen en als eerste middel daartoe dient
een groot aantal bijeenkomsten, waarop de
heer Max Blokzijl in een korte inleiding de
belangrijkste vragen van den dag behandelt,
waarna de jeugd, die deze vergaderingen be
zoekt, gelegenheid krijgt, informaties in ie
winnen.
Zoo was het ook gisteravond. In de tuinzaal
van het Gem. Concertgebouw waren een 250
jongens en meisje* van .4-22 jaar bijeengeko
men en zij vertegenwoordigden alle schakee
ringen der staatkundige inzichten. Er waren
.Teugdstormers en jongelui, die van den Jeugd
storm niets moeten hebben, voortrekkers uit
de Jeugdherbergbeweging en anderen, die in
weerwil var; hun leeftijd reeds in het voile
leven staan en kameraden, die het liever over
den theoretischen boeg gooien, in één woord:
een stel jonge vogels van diverse pluimage.
Voor dit gezelschap voerde de heer Blok
zijl het woord. Hij ging met een enkel woord
na. wat tot de gebeurtenissen van 1939 hac
geleid, welke spanningen in binnen- en bui
tenland aan den dag zijn getreden en tot wel
ke ontwikkeling een en ander voerde. Hij
wees er op, dal de gebeurtenissen er toe heb
ben geleid, dat de oorlog tusschen enkele lan
den is uitgegroeid tot een worsteling van
Europa tegen het Aziatisch bolsjewisme en
het Anglo-Amerikaansch kapitalisme en dat
daarom op al wat Europeesch voelt de plicht
rust, verzet te bieden tegen het zoo dreigend
gevaar, een plicht, die helaas vele ouderen in
ons land niet verstaan, doch waarvan de jeugd
zich bewust zal moeten worden. Tot deze taak
riep spt. ook de jeugd van Haarlem op.
Nadat een korte pauze was gehouden werd
gelegenheid tot vragen gegeven en de jeugd
kwam los. Welhaast geen vraagstuk van maat-
schappelijken aard is er, ten aanzien waar
van niet iets te vragen bleek en het was ver
kwikkend, te ervaren, hoe diep en hoe logisch
meestal de vragers en niet minder de
vraagsters bleken te hebben nagedacht over
de moeilijkheden, die deze tijd schept.
Het spreekt vanzelf, dat tientallen vragen
in anderhalf uur bezwaarlijk tot een diep
gaande beschouwing kunnen leiden en de
heer Blokzijl moest zich dan ook wel beper
ken tot een bondigheid, die zich tot de kern
van de onderscheiden vraagstukken bepaalde.
Hoe meer de tijd voortschred, hoe intenser
de gedachtenwisseling werd, zoodat ten slotte
de spreker het woord voerde, omgeven door
een dichte haag van jongens en meisjes, die
het niet moede werden hun argumenten uit
te wisselen.
De avond kan dus zeer geslaagd worden ge
noemd. Den weinigen ouderen, die aanwezig
waren is gebleken, welk een drang tot positief
medewerken aan de oplossing van de groote
maatschappelijke vraagstukken onder de
jeugd heerscht. De jongeren vonden gelegen
heid diverse zaken van twee kanten te lee-
ren bezien en kennis te maken met motieven,
die hun tot dusver geheel of ten deele onbe
kend waren.
Of aan den anderen kant een vergadering
als deze de jeugdige bezoekers bevredigd
heeft? Men kan het bezwaarlijk verwachten.
Want over het algemeen gaven de vragen
blijk van diep en ernstig nadenken en ver
dienden beter lot dan met enkele woorden te
worden afgedaan, hetgeen onder deze om
standigheden nu eenmaal niet anders mogelijk
was. En daarom gelooven we, dat vergade
ringen als deze eerst dan recht vruchtdragend
zullen zijn, indien ze gevolgd worden door
bijeenkomsten, waarop een der vele vragen
van den dag meer breedvoerig wordt inge
leid en besproken. Moge er gelegenheid wor
den gevonden, dergelijke jeugdvergaderingen
te organiseeren! Het voortreffelijke pioniers
werk van den heer Blokzijl zal dan niet ver
geefs verricht zijn.
Hoofdredacteur: F. C. Derks, Haarlem, Chef
van Dienst en Binnenland. S. R. Kuiper, Haar
lem. Sport en Stad: A. Overmeer, Heemstede.
Buitenland: J. C. van der Laag, H'stede. Haagsch
Redacteur: B. Korsten, H'stede. Nieuws en re
portage voor Velsen en omgeving: J. J. E. van
Baarsel. Santpoort. Advertenties: W. van Om
men, Heemstede.
De Sovjetverklaring inzake Polen.
Alle Sovjet-Russische couranten pu-
bliceeren heden het communiqué over
de Poolsch-Sovjet-Russische kwestie en
schrijven in haar commentaren naar
„Aftontidningen" uit Moskou meldt
dat dit het laatste woord van de Sovjet
Unie is in deze aangelegenheid. Zouden
de Polen te Londen zelf geen oplossing
vinden, zoo wordt verder gezegd, dan
zouden ..Poolsche troepen onder gene
raal Berling in Polen orde gaan schep
pen".
De Londensche bladen melden, dat de
Sovjet-verklaring over Polen ook in Enge
land wordt beschouwd als het laatste woord
der Sovjet-Unie in de grenskwestie.
De openbare meening is, aldus Stock-
holms Tidningen, het er over eens, dat de
Polen thans het grensvoorstel der Sovjet-
Unie moeten aannemen. De uitgeweken
Poolsche regeering te Londen heeft de
keuze tusschen het aanvaarden van Stalins
voorstel en uitgeschakeld te worden. Men
gelooft te Londen, dat Moskou bij afwij
zing van zijn voorstellen openlijk een com
munistisch Polen met een regeering naar
zijn wensch zou oprichten. In de Poolsche
communistische organisatie te Moskou zijn
er, zoo zegt men, geschikte candidaten voor
een dergelijke regeering.
Naar Stockholms Tidningen meldt, heeft
de verklaring van Moskou over de Poolsche
Oostgrens in diplomatieke kringen te
Washington geen verrassing, maar door
haar eenzijdig karakter wel een zeker op
zien gewekt. Men ziet in de verklaring een
duidelijke aanwijzing, dat de Sovjet-Unie
haar eigen weg wenscht te gaan, niet alleen
bij de regeling der grenskwesties met Po
len, maar ook bij die betreffende de Balti-
sche landen, Finland en Roemenië. In ver
schillende Amerikaansche kringen gelooft
men, dat binnenkort een dergelijke verkla
ring kan worden verwacht ten aanzien van
de Baltische landen, Finland en Roemenie.
De diplomatieke correspondent van het
D.N.B., dr. Siegfried Horn schrijft:
De officicele verklaring van het Sovjet-
Russische telegraafagentsehap Tass betref
fende de betrekkingen tusschen Polen en
Sovjet-Rusland komt neer op de proclama
tie van een Sovjet-Polen. Om welke rede
nen Moskou zich na alle tot dusver gegeven
dementis bereid verklaart tot een soort
grensafbakening op den grondslag der Cur-
zonlijn, blijft in feite onverschillig gezien
het feit, dat ten eerste Oost-Polen opge-
eischt wordt als integreerend bestanddeel
der Sovjet-Unie, ten tweede, dat de door
Moskou geprotegeerde Poolsche „patriot
ten" onder leiding van een zekeren Wasi-
lewska, doch niet de Poolsche emigranten
te Londen aangegeven worden als de ware
vertegenwoordigers van het Poolsche volk,
ten derde, dat dit Poolsche volk, zooals
Moskou het. ziet uitgenoodigd wordt toe te
treden tot het beruchte Sovjet-Russisch-
Tsjechische pact en ten vierde, dat een der
gelijke van Moskou afhankelijk en door
Moskou gecontroleerd Polen zijn grenzen
ten koste van Duitschland naar het Westen
zal uitbreiden.
Evenals het vroegere Tsjecho-Slowakije
zou een op die wijze vergroot Polen tot
springplank worden voor de verdere Sovjet
Russische aspiraties naar het Westen. Niet
meer en niet minder verklaart het officieele
Sovjet-Russische communiqué, dat in het
volle licht gezien het door de Prawda ver
kondigde standpunt bevestigt, dat de Sovjet
Unie alle Oost- en Zuidoost-Europeesche
problemen in haar zin zonder eenigerlei in
menging van buiten van plan is te regelen.
PIANORECITAL GEORGE VAN RENESSE
De pianist George van Renesse zal Za
terdagavond a.s. onder auspiciën van de
Haarlemsche Orkest Vereeniging een recital
geven in de Gemeentelijke Concertzaal.
George van Renesse zal werken spelen
van J. S. Bach, L. v. Beethoven (Sonate
pathétique), F. Chopin, C. Franck en F.
Schubert.
PERSONALIA.
De Haarlemsche Rechtbank heeft be-
eedigd tot Ambtenaar van den Burgerlijken
Stand der gemeente Aalsmeer, de heer H. F.
W. Kolb. wonende aldaar.
„Masscheroen."
Eén van onze mooiste middeleeuwsche
drama's is ongetwijfeld „Mariken van Nieu-
meghen". Mariken die zeven jaar met den
duivel heeft verkeerd en zoo mede oorzaak is
geworden van veler ongeluk, komt op Omme-
ganckdach in Nijmegen terug en ziet daar op
de markt het wagenspel van Masscheroen.
Masscheroen, de procureur van Lucifer, eischt,
zich beroepend op Gods rechtvaardigheid, de
verdoeming van de zondige menschheid, maar
Maria bepleit bij haar Zoon mededoogen en
smeekt Hem haar nog de kans te geven zich
te bekeeren. Dit tooneel ontroert Mariken
zoozeer, dat ze tot inkeer komt.
W. A P. Smit's Masscheroen is naar den
vorm op het oude wagenspel geïnspireerd.
Maar hij schreef het tijdens de oorlogsjaren
en verleende het door beelden en gedachten
uit den eigen tijd een soms huiveringwekkende
actualiteit. „De duivel voer ten raid op God".
Ook hier doet hij een beroep op Zijn recht
vaardigheid. Hebben de menschen die hun
vernuft gebruikten voor het vinden van mid
delen tot elkanders vernietiging, die leeg en
onwaar zijn in alles, wier gebed zelfs ge
worden is tot een leugen of op zijn best tot
een uiting van egoistisch verlangen nog recht
op Zijn genade. Ja, is ook hier het antwoord.
Alleen klinkt het voor mijn gevoel heel wat
minder overtuigend dan in het middeleeuw
sche spel, waar Maria's eenvoudige, warme
woorden, de zondares tot plotselingen inkeer
brachten. Daartegenover doet het moderne,
ondanks de boeiende beelden, vrij ingewikkeld
redeneerende antwoord aan den duivel wat
kil aan; hier is niet de directe, warme harte-
toon. Bedoelt de schrijver toch eigenlijk
neen? Of is er alleen maar sprake van
een tegenstelling tusschen Christelijk-Middel-
eeuwsch en Protestantsch-modern
De sobere voordracht in het gebouw van
den Protestantenbond (Haarlem-Noord) liet
niet na indruk te maken. Beurtelings werden
door een vertellende figuur, een lichtende
gestalte, een engel voorstellend, en een
donkere, den duivel verbeeldend, gedeelten
gezegd. Er tusschen werd op het orgel spe
ciaal bij dit gedicht gecomponeerde muziek
gespeeld.
J. Brouwer als duivel trof door zijn door
voelde beheerschte dictie. Hij heeft een warm
donker getimbreerd stemgeluid, dat hij aardig
weet te gebruiken. In zijn beste oogenblikken
slaagde hij er in zijn figuur het tragische
accent van den gevallen engel te verleenen
Wanneer hij aan zijn spreektechniek wat
meer aandacht besteedt, geloof ik wel wat
van hem te kunnen verwachten. Waardig en
gedragen, een rustig fond waarvoor de dra
matische handeling zich afspeelde, was de
voordracht van mevr. Kerkhoff door wie de
epische fragmenten gezegd werden. lï'C^
Noordhoff was wat koel en vlak in haar plei
dooi, maar viel nergens uit den toon
B. VEURMAN.
Uitreiking distributiebescheiden.
Voor de uitreiking van distributiebeschei
den is het morgen Donderdag de beurt aan
het restant van de letter K vanaf Kre en M.
FAILLISSEMENTEN.
De Haarlemsche Rechtbank heeft Dins
dag in staat van faillissement verklaard: W.
J. Boks, koopman in hout, Wethouder Ro
denburgstraat 29, Haarlem. Curator Mr. H.
E. Prinsen Geerligs te Haarlem. Rechter
commissaris Mr. E. J. W. Top te Haarlem.
Na gedaan verzet is geindigd het faillisse
ment van de N.V. Nederlandsche Handels-
en Landbouwbank te Haarlem. Curator Mr.
A. Bruch te Haarlem.
JUBILEUM T. A. POSTMA.
De heer T. A. Postma, beheerder van het
bijkantoor der Posterijen aan den Schoter-
weg. zal Zondag 16 Januari zijn 40-jarig
dienstverband bij de P.T.T. herdenken.
Stellig zal het hem op dezen dag niet aan
belangstelling ontbreken.
PERSONALIA.
Onze stadgenoot ds. D. Henstra, Chr.
Ger. predikant te Haarlem-N., staat op het
tweetal te 's-Gravenhage-Oost.
HAARL. WEER- EN STERREKUNDIGE
KRING.
De heer H. Kleibrink Jr. heeft voor de
Haarlemsche Weer- en Sterrekundige Kring
de eerste lezing gehouden van den cursus
sterrenkunde.
Na aan de hand van enkele lantaarnplaatjes
de beweging van den sterrenhemel rond de
poolas te hebben besproken, werden vluchtig
de coördinatenstelsels, hoogte azimuth en
declinatie rechte klimming behandeld.
Vervolgens waren aan de orde aarde, zon
en maan. Bij het eerste hemellichaam ging
spreker iets uitvoeriger in op de massa
bepaling (methode van Jolly). Bij de zon wer
den de verschijnselen op en buiten het opper
vlak, zooals vlekken, fakkels, protuberansen
en de corona nader besproken. Bij de maan
werden de verschillende formaties, als ring-
bergen, bergketens en rillen vermeld. Een
serie fraaie lantaarnplaatjes gaf een duidelijk
beeld van het besprokene.
Burgerlijke Stand.
Haarlem, 11 Januari.
Bevallen: 8 Jan.: A. C. van VelzenRiet
broek, z. 9 Jan.; F. A. TollenaarGoossens, z.
10 Jan.: A. Brouwervan Maris, d. G. van
der Goes—Zijlstra. A. D. VisserKortland, z.
11 Jan.: D. Blomvan Kilsdonk, z. E. M.
Korremansv. Zijtveld, d. W. Nieuwenhuijs
van der Weijde, z.
Overleden: 7 Jan.: W. J. P. Schalken, 68 j.,
Kamperlaan. M. C. van PadjeLewis, 75 j.,
Kenaupark. 8 Jan.: M. J. Knape, 58 j., Talma-
straat. C. de JongAkkerman, 45 j., Obistraat.
9 Jan.: F. A. Meijer, 68 j., Hagestraat. G. van
Veen—Nap., 87 j.. Hazepaterslaan. N. de Jong,
71 j., Hazepaterslaan. 10 Jan.: C. J. van Don
selaarNoordermeer, 69 j., Bakkerstraat. F.
J. Goossens, 86 j., Hagestraat. A. C. M. Seijse-
ner, 19 j., Timorstraat. D. Stoelhorst. 82 j.,
St. v. d. Wielenstraat. W. M. VisserRijkers.
33 j., Hazepaterslaan. J W. Louwerens, 76 j.,
Hagestraat. 11 Jan.: H., 22 d., z. v. A. van
Giffen, Gasthuisvest.
"RshcitgaLs zijn-iuifcop cU botv:
«koop Row cinigtt- zag«Is -tegelijk.
•UUuni ün swgelijc. koet omwocüa öjdb
iruizjc vxxn. groote. hocveolk&cWi.
CJtn lijstje
Help-PT.T—mllgdLC-.
HET WITTE HONDJE MET HET LEEREN
DEKJE
De volgende geschiedenis over een diefstal
van 12.000 gulden, een eerlijk jongetje en een
hondje met een dekje heeft zich in Rotter
dam afgespeeld. Een familie in de stad had
aangifte gedaan, dat 12.000 gulden aan bank
papier verdwenen was.
Eenige dagen later vervoegde zich een
jongetje aan het bureau van politie. Hij had
in het park geloopen en er een meisje ge
zien, dat plotseling in een boschje verdween.
Hij bleef staan kijken en zag tusschen het
kreupelhout door, dat zij de aarde plattrapte,
waarna zij haastig weer verdween. Nieuws
gierig als jongens zijn, ging hij eens kijken,
woelde in de aarde en vond daar tot zijn
verbazing een enveloppe met ongeveer 8000
gulden. Met dit bedrag kwam het jongetje
nu op het politiebureau en hij kon ook een
vrij goed signalement van het meisje geven.
Hij vertelde dat het meisje een wit hondje
met een leeren dekje bij zich had. De politie
bracht het vinden van het geld in verband
met den bewusten diefstal. Een van de
rechercheurs ging nog eens met de benadeel
den praten en wat zag hij daar thuis loopen:
een wit hondje met een leeren dekje Hij
vroeg aan wien het beest toebehoorde en
kreeg ten antwoord, dat het van een kennisje
was, die daar even haar hondje had gelaten,
omdat zij een boodschap moest doen. Deze
goede kennis werd geconfronteerd met het
eerlijke jongetje, dat in haar het meisje van
het park herkende. Aan ontkennen viel niet
meer te denken. Zij had het geld van de
bevriende famlie ontvreemd Ruim 4000 gul
den had zij al opgemaakt.
PSEUDO-POLITIEMANNEN
GEARRESTEERD.
Een handelaar, die 6000 kammen voor 9300
gulden aan twee kooplieden had verkocht,
zou deze op een adres in de Wenslauerstraat
te Amsterdam afleveren. Terwijl men bezig
was, de kammen van een bakfiets af te laden,
kwamen twee heeren naderbij, die voorgaven
van de politie te zijn en die de partij, op
vermoeden van prijsopdrijving, in beslag
namen. Den verkooper namen zij mee naar
het hoofdbureau, maar onderweg werd hij
„vrijgelaten" met de mededeeling, dat er
verder geen werk van zou worden gemaakt,
doch dat de kammen verbeurd zouden worden
verklaard. Het spreekt wel vanzelf, dat deze
lankmoedigheid liet wantrouwen van den
handelaar opwekte en dat hij alleen den
tocht naar het hoofdbureau voortzette, waar
hij zijn wedervaren vertelde. Reeds na enkele
uren wisten „echte" rechercheurs vier be
trokkenen op te sporen en korten tijd later
was het geheele complot, bestaande uit zeven
man, achter slot en grendel. De kammen wa
ren reeds onderling verdeeld, doch zijn voor
het grootste gedeelte opgespoord.
TWEEDE UITKEERING VAN WINTERHULP
Aanvragen indienen vóór 31 Januari.
Voor de tweede uitkeering van Winterhulp
Is de gelegenheid tot aanvragen thans open
gesteld. Aanvragen kunnen worden gericht
tot de buurtschapshoofden en kantoren van
Winterhulp Nederland tot en met 31 Jan. a.s.
Na dezen datum zal er beslist geen gelegen
heid meer zijn aanvragen in te dienen. Zij
die reeds voor de eerste uitkeering een aan
vraag tot W. H. N. gericht hebben, behoeven
thans voor de tweede uitkeering niet een
nieuw verzoek in te dienen, daar deze eerste
aanvrage voor de tweede uitkeering weer
automatisch door Winterhulp behandeld
wordt. Verzocht wordt de aanvrage met het
oog op een spoedige uitkeering. zoo tijdig
mogelijk in te dienen. Met nadruk zij er
nogmaals op gewezen, dat alle verzoeken, die
na 31 Januari a.s. worden ontvangen, beslist
terzijde gelegd zullen moeten worden.
RADIO-PROGRAMMA
DONDERDAG 13 JANUARI 1944.
HILVERSUM I, 414.4 M.
t.45 Orkest Georg Freundorfer. 7.00 BNO Nieuws.
7.10 Ochtendgymnastiek. 7.15 Ochtenddienst. 7.40
Sportnieuws. 7.50 Progr.overz. 8.00 BNO Nieuws.
8.10 Vroolijke Morgenklanken. (Van 8.458.50
Voor de Huisvrouw). 9.00 Italiaansch Orkestcon
cert. 9.45 Godsd. Uitz. 10.00 Orkest Malando en
gram.muz. 11.00 ,,Het Licht". 11.15 Fluit, piano
en strijkkwartet. 12.00 Almanak. 12.15 Op bezoek
bij de familie de Boer. 12.30 Rhytmische klanken.
12.45 BNO Nieuws. 13.00 Het Amusementsorkest
en gitaarduo. 14.00 Voor de Vrouw. 14.15 Orgel
en zang. 15.00 Pianovoordracht. 15.30 En hier is
de koffergramofoon. 16.00 De Melodisten. 16.45
BNO Nieuws. 17.00 Orkest Klaas van Beeck. 17.30
Departementen houden spreekuur. 17.40 Kwartet.
18.00 BNO Persoverzicht. 18.05 Beethoven Von
Weberconcert. 18.45 Brandende kwesties. 19.00
BNO Nieuws en act. beschouwing. Van 19.15 af
alleen voor de Radio-Centrales. 19.15 Het Con
certgebouworkest en solist, (i. d. pauze: voor
dracht). 21.30 Onbekend maakt onbemind. 22.00
BNO Nieuws en cult, berichten. 22.15 Vertrouwde
wijzen in bonte rij. 23.2524.00 Trio voor viool,
ceilo en piano.
HILVERSUM II, 301.5 M.
17.00 Trio-concert. 18.00 Semi populair concert.
19,00 BNO Nieuws en act. beschouwing. 19.15
Voor de Jeugd. 19.20 Ernst en luim. 20.15 De Elf
stedentocht. 20.30 Vroolijke Solistenparade. 21.00
Danswijzen. 21.45 Avondwijding. 22.00 BNO Nieuws
en cult, berichten.
Verduisteren: van 17.00 tot 8.45 uur