Haarlemsche Courant Zware afweerstrijd bij Ilmenmeer, Leningrad en Oranienbaum. Nieuwsblad voor Noord-Holland Kennemer Editie Winteroffensief in tweede phase Verklaring der „Pooische patriotten" te Moskou Churchill ontvangt Polen te Londen 289e Jaargang- No. 17 x x Bureaux: Groote Houtstraat 93. Tel. Advert. 10721, Redactie losoo Postgiro 134958 Haarlemsche ct, Haarlem BUkantoor, Soendaplein 31. Tel. 12230 Hoofdredacteur: F. C. Berks Vrijdag 21 Januari 1944 Verschijnt aagei^KS, behalve op Zon- en Feestdagen Drukkerij: Z. B. Spaarne 12. Tel. 12711 Kantoor IJrnuiden: Bembrandtlaan 55» Ijmuiden-Oost Uitg.: Graf. Bedrijven Damlate, Haarlem K 1291 Zware worsteling in het Westen van Resjitza duurt voort. Nowgorod ontruimd. In Zuid-ltalië krachtige Geallieerde door artillerie en slag. vliegers ondersteunde aanvallen. In 15 weken schoof het front 30 K.M. naar het Noorden op. Het Duitsche weermachtbericht luidt als volgt: Van het Zuidelijke deel van het Oos telijk front wordt slechts plaatselijke ge vechtsbedrijvigheid gemeld. In het gebied van Shasjkof en ten Zui den van Polonoje hebben onze troepen in tegenaanval eenige plaatsen heroverd. Daarbij werd een tijdelijk ingesloten dapper strijdende steunpuntbemanning ontzet. In het Westen van Resjitza duurt de zware worsteling voort. In onze stel lingen binnengedrongen vijandelijke ge vechtsgroepen werden in verbitterde ge vechten teruggeworpen. Bij Witebsk, ten Noordwesten en Noorden van Newel zijn slechts gevechtshandelingen van plaatselijke beteekenis voorgekomen. Ten Westen van het Ilmenmeer, ten Zui den van Leningrad en ten Zuiden van Ora nienbaum duren de zware afweergevechten voort. Binnen het bestek van een plaatselijk beperkte rechttrekking van het front is de stad Nowgorod ontruimd. In het Westelijke deel van het Zuid-Ita- liaansche front zet de vijand zijn krachtige, door artillerie en slagvliegers ondersteunde aanvallen voort. Na harden strijd ging de volkomen verwoeste stad Minturno verloren. Alle overige aanvallen evenals vijandelijke pogingen om den Garigliano over te steken werden afgeslagen. In den centralen sector werd een vijandelijk tentenkamp overvallen en vernietigd. De vijand leed daarbij zware, bloedige verliezen. Gevangenen werden bin nengebracht. Aan de kust van het Kanaal hebben batte rijen vèrdragend geschut der marine in Do ver, Deal, Folkestone en Ramsgate doelen beschoten. In den tijd van 1 tot 20 Januari hebben zeestrijdkrachten, boordafweergeschut van handelsschepen en afweergeschut der marine 38 vijandelijke vliegtuigen neergeschoten. Het Sovjet winteroffensief is met de ver plaatsing van het zwaartepunt naar den Noor delijken sector en in het gebied van Resjitza zijn tweede stadium ingegaan, zoo schrijft de militaire correspondent van het D.N.B. Martin Hallensleben. De eerste phase van het winteroffensief had ten doel door het midden van het Duitsche front heen te breken. Reeds hierbij bleek de operatieve wil der bolsjewistische leiding zwakker dan die der Duitschers. In het kader van geconcentreerde massale aanvallen ont stond weliswaar een penetratie in Westelijke richting, doch deze bracht de op toeren ge brachte offensieve machine niet het gedachte en van te voren berekende succes: n.l. het omverhalen van den Duitschen afweermuur. De Duitschers hadden het elastische touw van hun afweer laten vieren doch overal in handen gehouden. In plaats van de doorbraak, die de enorme verliezen gerechtvaardigd zou den hebben, werd slechts een deuk tot stand gebracht. Nowograd—-Wolynsk en Sarny be- teekenen hierbij slechts wrijvingspunten' van naar twee zijden werkende drukkrachten: de starre bolsjewistische druk naar het Westen en de veerende druk der Duitschers naar het Oosten. Het gros van de Duitsche afweer was in het gebied, waar de bolsjewisten den grootsten druk uitoefenden als door de aarde opgeslokt. Het begin van de tweede phase van het bolsjewistische winteroffensief begint voor de Duitschers, strategisch gezien, onder een voor teeken, dat met het oog op het geheele Duit' 6che plan nauwelijks gunstiger had kunnen zijn. Dat de Duitschers Nowgorod hebben prijsgegeven doet weer eens duidelijk de be doeling uitkomen om iederen vijandelijken massalen stoot op tactische wijze de rugge- graat te breken door den vijand te dwingen tot „leege" operaties. Door op massale wijze infanterie in den strijd te werpen met een steun van artillerie, die zelfs voor bolsjewis tische verhoudingen enorm genoemd moet worden, moet vanuit de gebieden van Nowgo rod en Oranienbaum tegen de Duitschers een tangbeweging ondernomen worden. De ontrui ming van Nowgorod leidt echter aan Duitsche zijde tot een zoodanig gladstrijken van het front, dat van dit bolsjewistische plan niet veel over zal blijven. Men verwacht van Duit sche zijde in den geheelen Noordelijken sec tor van het Oostelijke front een steeds toe nemende gevechtsactiviteit. Belangwekkend is overigens nog, dat Now gorod leert hoezeer de Duitschers bij den aan leg van hun stellingen juist gerekend hebben op een doeltreffende bestrijding van techni sche oorlogsmiddelen, die door den vijand op massale wijze in den strijd geworpen worden. Ook hier schijnen zij een z.g. „doode zone" aangelegd te hebben, die automatisch het nut teloos uitloopen van geconcentreerde techni sche wapens bewerkstelligt. Zuid-ltalië. Over den toestand aan het Zuiditaliaansche front schrijft Hallensleben: Terwijl de voor naamste gevechten van deze maand in den tijd van 5 tot 16 Januari zich afspeelden in het gebied ten Noordwesten van Mignano en ten Noordwesten van Venafro met het doel om het belangrijke bastion Cassino te verove ren, viel het vijfde leger op 18 Januari ten Oosten van de Golf van Gaeta met verschei dene divisies na een lange en zorgvuldige voorbereiding de Duitsche stellingen aan. De Amerikanen slaagden er in na bloedige en zware gevechten het door de Duitsche troepen ontruimde plaatsje Minturno te bezetten. Aan den Garigliano moesten de Amerikanen on danks het concentreeren van alle technische wapens ook hier weer iedere duimbreedte grond met de zwaarste bloedige offers beta len, dit feit kan ook de eigenlijke reden zijn voor de aflossing in grooten omvang van de gevechtstroepen van het vijfde leger. Britsche contingenten komen in den laat- sten tijd in de stellingen der Amerikanen. Van Duitsche zijde rekent men op grond van voortdurende waarneming van de groote vijandelijke voorbereidingen op een uitbrei ding en intensiveering van de krijgsoperaties en wel zoowel in het gebied van de Westkust alsook in het gebied dat vlak voor Cassino gelegen is. De jongste stormloop op dezen sector was de negende aanvalsgolf sedert de ontruiming van Napels op 2 October 1943. Hieruit blijkt hoe sterk de verdedigingskracht der Duitschers, hoewel numeriek in de min derheid, ook hier is, want in vijftien weken van strijd is de vijand er slechts in geslaagd het front in totaal 30 kilometer naar het Noor den te verschuiven. Generaal-veldmaarschalk Rommel overtuigt zich tijdens de inspectie van den Atlantikwal persoonlijk van de kracht en be trouwbaarheid der voltooide versterkingen. (PK Schwarz Atl/H P. c) Evenals op Si cilië is thans ook op Sardinië steden en dorpen een toenemende weerstand te be speuren tegen de Anglo-Ameri- kaansehe bezet tingstroepen. Een schilderij te Bielefeld, voor stellende de aan bidding der Drie Koningen, dat tot dusver aan een onbekenden mees ter werd toege schreven, is door deskundigen als een werk van Rubens erkend. Het in Juli '43 in Noord Afrika gestichte commu nistische blad ,Li- berté" heeft thans een oplage van 60.000 exempla ren en moet dus gerekend worden tot de groote po litieke bladen. Het door den bekenden architect en mo'Dnbouwer Leeghwater ontworpen en gebouwde raadhuis te de Rijp behoort tot een der fraaiste van ons land. (C.N.F./Kuiper Pax c) Berlijn en Rome wederom geteisterd. In de avonduren van den 20sten Januari vond wederom een terreuraanval op Ber lijn plaats. Van Duitsche zijde was bij de heerschende weersomstandigheden rekening gehouden met de komst van vrij sterke formaties, zoodat de luchtverdedi ging van begin af aan met goede uitwer king kon optreden. Tijdens den aanval, waarbij schade in woon wijken werd aangericht, werden reeds in de eerste negen minuten alleen boven twee dis tricten van Berlijn tien vijandelijke viermo torige bommenwerpers neergeschoten. In de wijdere omgeving van Berlijn zijn tot nu toe nog elf vernielde groote bommenwerpers ge vonden. Rome is Woensdag wederom het doel ge weest van een Engelsch-Amerikaanschen ter reuraanval Talrijke bommen kwamei^ vooral terecht in de buitenwijken van de eeuwige stad. Tal van vrouwen en kinderen zijn hier bij omgekomen en de woonhuizen leden zwa re schade. In de vroege ochtenduren van 20 Januari herhaalden' de Anglo-Amerikanen hun terreuraanval op Rome. Opnieuw had de bevolking talrijke dooden te betreuren. Tijdens den aanval op de buitenwijken vlogen herhaaldelijk toestellen over Vati caanstad. Naar uit Vaticaanstad verluidt wordt dit feit binnen de muren van Vati caanstad levendig besproken. Men acht het waarschijnlijk, dat het Vaticaan zal protes teeren. Churchill kondigt belangrijke gebeurtenissen aan. „Nog voor medio Maart zal de wereld ge tuige kunnen zijn van de grootste militaire onderneming die ooit in de geschiedenis is vermeld", heeft Churchill tegen een afge vaardigde gezegd, toen deze hem tijdens een pauze tusschen de debatten van het Lager huis vroeg hoe het wel met de invasie stond. In militaire zoowel als in politieke kringen hecht men aan deze uitlating van den premier veel waarde. Immers ook de gebeurtenissen op Sicilië heeft Churchill op een dergelijke wijze aangekondigd en wel met de woorden „voor de bladeren van de boomen vallen zullen belangrijke militaire etties plaats hebben". Britsche staf in Albanië gevangen. Albaneesche vrijwilligers hebben in midden- Albanië sterke communistische benden ver nietigd en zijn er in geslaagd tevens den Brit- schen verbindingsstaf in Albanië, bestaande uit een generaal, een majoor en nog een offi cier, gevangen te nemen. Engeland wenscht opheldering van Moskou. In een Donderdagmiddag gepubliceerd commentaar van den Moskouschen cor respondent van Reuter komt tot uiting dat men te Londen van Moskou een dui delijke onthulling verwacht van het mys terieuze bericht over zoogenaamde vre desonderhandelingen in de Pravda. De correspondent doet daarbij een beroep op „den geest van vriendschap die bij de be sprekingen te Teheran heeft geheerscht". In Engeland is de opwinding over het be richt evenmin verminderd als in de Ver- eenigde Staten. Volgens den Londenschen correspondent van Svenska Morgenbladet tracht men in Londen de gebeurtenissen te verklaren door te spreken van een falen van de zenuwen der Sovjets. Voorts wordt ge constateerd, dat de Sovjetpers het Engelsche dementi zonder verontschuldiging gepubli ceerd heeft. Men krijgt den. indruk, dat de Sovjets de kwestie nog steeds niet willen laten rusten. De Basler Nachrichten publiceert een vrij lang ^bericht van zijn Londenschen correspon dent, waarin deze o.a. zegt, dat het interes sant zal zijn te zien of men op de een of an dere wijze in het belang van de Geallieerde samenwerking na den oorlog een weg terug vindt, of dat de wegen nu reeds uiteen gaan. In elk geval steekt er achter de Prawda- kwestie meer dan velen meenen. Zij behoort tot het terrein van dè hooge politiek en niet tot het rijk der journalistiek. Het is niet moeilijk te raden welke de Moskousche plannen in dit opzicht zijn, te meer daar zich te Londen reeds een zoogenaamd „comité van vooruitstreven de Polen" begint te vormen, dat tele grammen naar Moskou zendt en commu niqués uitgeeft. Wat de plannen van Stalin met Europa betreft heeft Benesj het een en ander over zijn gesprekken met Stalin gezegd, dat zeer interessant is. Stalin denkt blijkbaar aan een soort spil Moskou-Praag-Parijs en het bezoek van Be nesj aan Algiers heeft ten doel gehad voel horens in dat opzicht uit te steken. Pooische stap te Washington. Onder het opschrift „Polen moet een patriottenregeering krijgen" behelst Stock- holms Tidningen een bericht uit Moskou, volgens hetwelk de Sovjetpers Donderdag een artikel heeft gepubliceerd van An dreas Vitos, lid van het centraal, bestuur van den Poolschen patriottenbond in de Sovjet Unie. Het artikel draagt in de Sovjet-pers tot opschrift „de dag der vrij heid breekt aan". Het kan, volgens het Zweedsche blad, beschouwd worden als een officiecle verklaring van de Pooische patriottenbcweging, die een nieuwe regee ring wil oprichten. In het artikel wordt o.a. gezegd: „Het is een vaderlandsche plicht, er acht op te slaan, dat het Pooische voor-oorlogsche regiem niet op nieuw wordt opgericht. Men moet zich er wel van bewust zijn, dat een burgeroorlog den ondergang van Polen zou beteekenen. De emi grantenkringen kunnen slechts als landver raders beschouwd worden. Het Pooische volk moet zijn fouten van het verleden duidelijk inzien. De oude onjuiste Pooische politiek mag niet herhaald worden. Het nieuwe Polen moet zijn politiek volledig reorganiseeren. Het gevaar van een Duitschen aanval in de toe komst kan vermeden worden, wanneer Polen een hecht bondgenootschap aangaat met de Sovjet-Unie en Tsjecho-Slowakije. „In het vrije Polen zal geen plaats zijn voor reactionairen. Het tegenwoordige agrarische stelsel moet ten gunste van de arme boeren hervormd en de landbouw gemechaniseerd worden. De groote industrieën moeten onder Pooische staatscontrole geplaatst worden. Be trekkingen van goede nabuurschap dienen on derhouden te worden met Rusland en Tsjecho- Slowakije, om in de toekomst een eind te ma ken aan alle territoriale conflicten." Churchill heeft in Downingstreet ver tegenwoordigers van de uitgeweken Pooi sche regeering ontvangen om met hen de Russisch-Poolsche kwestie te bespreken. Bij deze besprekingen was ook de minister van buitenlandsche zaken, Eden, aanwezig. Churchill zal thans persoonlijk trachten het conflict bij te leggen. Naar verluidt, zullen van nu af de gebruikelijke diplomatieke ge dachtewisselingen door brieven en telefoon gesprekken tusschen hem, Roosevelt en Stalin aangevuld worden. De Pooische emigranten-regeering in Lon den zou onder den indruk van de plannen der Sovjet-Unie aan haar ambassadeur in Washing ton opdracht hebben gegeven, van de Ameri- kaansche regeering het staken der leen- en pachtleveranties aan de Sovjet-Unie te eischen met de motiveering, dat men de Sovjets, wier optreden tegen Polen practisch en volken rechtelijk gelijk staat met een overval op een Geallieerd land, op die manier er toe zou kun nen brengen om in de Poolsch-Russische grens kwestie van toon te veranderen. Naar verluidt is reeds een demarche bij Cordell Huil onder nomen. Over het antwoord van de Ameri- kaansche regeering is nog niets bekend. De stem der SS Luistert op Zondag 23 Januari van 11.30 tot 11.45 uur over den zender Hilversum I naar de stem der SS. Er wordt gesproken over het onderwerp: SS-oorlogsverslaggevers berichten. AMBTENAAR VAN ARBEIDSBUREAU LIET ZICH OMKOOPEN. Voor de Alkmaarsche rechtbank had zich te verantwoorden de geschorste ambtenaar van het Gewestelijk Arbeidsbureau uit Alkmaar, S. Pietersma, die ervan beschuldigd werd van den slager P. uit Heerhugowaard een hoeveel heid vleesch te hebben aangenomen, als tegen prestatie waarvoor de verdachte zou zorgen, dat de broer van den slager niet naar het buitenland zou worden uitgezonden. De officier van justitie, mr. De Bruyes Tack, zeide het een zeer ernstig feit te vinden, in dien een ambtenaar zich laat omkoopen om zoodoende zijn plicht te verzaken. Spr. vor derde acht maanden gevangenisstraf. Te Sassenheim wordt een tentoonstelling gehouden van narcissen, tulpen en hya cinten. Een hoekje van deze fraaie expositie. (C.N.F./Stevens Pax c)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlemsche Courant | 1944 | | pagina 1