Haarlemsche Courant
Vrij sterke gevechtstroepen
der Sovjets vernietigd
Nieuwsblad voor Noord-Holland
Zeegevecht voor IJmuiden.
Bommen op de abdij van
Monte Cassino.
Frankrijk op invasie
voorbereid.
Paasikivi te Stockholm.
289é Jaargang: No. 39
Bureaux: Groote Houtstraat 93.
Tel. Advert. 10724, Redactie 10600
Postgiro 134958 Haarlemsche Ct, Haarlem
Bijkantoor, Soend&piein 37. Tel. 12230
Hoofdredacteur: F. C. Derks
Woensdag 16 Februari 1944
Verschijnt dagelijks,
behalve op Zon- en Feestdagen
Drukkerij: Z. B. Spaarne 12. Tel. «7IS
Kantoor IJmuiden: Rembrandtlaan 55,
IJmuiden-Oost
Uitg,: Graf. Bedrijven D ami ate, Haarlem
K 1397
Landingsoperatie ten Westen van Narwa verijdeld. Aanvallen op
Moermanskspoorweg voortgezet. Duitsche motortorpedobooten voor
de Engeische kust in actie.
Het Duitsche weermachtbericht luidt als
volgt:
Aan het Oostelijk front sloegen onze
dappere troepen ook Maandag in het ge
bied ten Zuidoosten van Kriwoi Rog, ten
Westen van Tsjerkassy, ten Oosten van
Sjasjkof, bij Witebsk, tusschen het Ilmen-
meer en het Peipusmeer, alsmede in het
gebied van Narwa sterke aanvallen der
bolsjewisten in zware gevechten af. Eigen
aanvallen leidden in verscheidene sectoren
tot de vernietiging van vrij sterke vijan
delijke gevechtsgroepen.
Ten Westen van Narwa werd een vijande
lijke landingsoperatie met zware verliezen
voor den vijand afgeslagen. Twee kanonneer-
booten, verscheidene kotters en landingsvaar
tuigen werden daarbij tot zinken gebracht.
In het hooge Noorden zetten formaties snelle
Duitsche gevechtsvliegtuigen haar aanvallen
op het transportverkeer op den Moermansk
spoorweg voort en beschadigden drie treinen
zwaar.
In de afweergevechten aan den benedenloop
van den Dnjepr heeft zich de Pommersch-
Mecklenburgsche 258ste infanterie-divisie met
de hieraan toegevoegde troepen onder bevel
van generaal-majoor Bleyer schitterend ge
houden. In de periode van 8 tot 14 Febr. wer
den aan het Oostelijk front 206 vijandelijke
vliegtuigen vernietigd, 27 eigen toestellen gin
gen verloren.
In Italië kwamen ook Maandag in het lan-
dingshoofd van Nettuno met uitzondering van
wederzijdsche activiteit van verkennings- en
stoottroepen geen belangrijke gevechtshande
lingen voor. Batterijen vèrdragend geschut
namen schepen in de haven van Nettuno met
waargenomen uitwerking onder vuur en dwon
gen twee torpedojagers van koers te verande
ren. Op een vliegveld bij Nettuno ontstonden
door het vuur van onze artillerie branden in
munitie- en benzine-opslagplaatsen. De lucht
macht viel met formaties slagvliegtuigen de
haven van Anzio aan, wierp verscheidene op
slagplaatsen in brand en stelde bij Aprilia
vijandelijke batterijen buiten gevecht.
Nieuwe aanval op Castel Gandolfo.
Volgens een bericht van het front van het
5de Amerikaansche leger van Dinsdag, heb
ben vliegende vestingen Dinsdagochtend de
eene reeks brisantbommen na de andere op
den top van de Monte Cassino geworpen.
Groote rookkolommen stegen boven het kloos
ter op. De aarde beefde toen de geweldige
bommen, waarvan er enkele op de Abdij
vielen, ontploften. Tot nu toe is het niet
mogelijk te verklaren of de monniken gehoor
hebben gegeven aan het dringende verzoek
de plek te ontruimen. Reuter voegt hieraan
toe: „De Abdij staat op den top van de Monte
Cassino, die ver uitsteekt boven de stad
Cassino.
De correspondent van de N. B. C. heeft
verklaard, dat de Geallieerde artillerie na
den aanval van Geallieerde vliegtuigen op
het klooster ook harerzijds het vuur heelt
geopend. De correspondent voegt er aan toe,
dat 100 Amerikaansche vliegtuigen het kloos
ter hadden aangevallen alvorens het artillerie
vuur begon.
Het zicht voor de eerste formatie „vliegende
vestingen" was voor 100 pet. goed. Naar in
het bericht verder -wordt gezegd zijn er twee
aanvallen gedaan. Er zijn zooveel voltreffers
geplaatst, dat aangenomen kan worden, dat
het oude bouwwerk enorme schade moet
hebben geleden.
Ondanks het dringende verzoek van den
Vatieaansehen zender, het gebied van Castel
Gandolfo althans voor de volledige ontrui
ming van alle daar ondergebrachte vrouwen
en kinderen niet meer aan te vallen, is vol
gens een bericht van radio Rome ook Dins
dag door eenige Engelsch-Amerikaansche
vliegtuigen een aanval op het Pauselijke ge
bied van Castel Gandolfo ondernomen.
Aanval op Rome.
Omtrent een nieuwen terreuraanval op de
open stad Rome, Dinsdagochtend ondernomen,
heeft de omroep van Rome medegedeeld, dat
brisantbommen van alle kalibers benevens
talrijke brandbommen op het centrum en op
de voorsteden zijn geworpen. Heele huizen
blokken stortten in en bedolven honderden
bewoners. Verscheidene met het Roode Kruis
gekenteekende ziekenhuizen werden met
bommen bestookt. Toen het gevaar geweken
scheen zijn een aantal auto's uit Vaticaan
stad naar Rome gereden om een in het ge
troffen gebied liggend Pauseliik hosDitium
op te zoeken. In de auto's bevond zich o.m.
de neef van den Paus, Vorst Carlo Pacelli.
De auto's hadden hun doel nog niet bereikt,
toen de tweede golf terreurbommenwerpers
naderde. Juist konden de Vaticaansche per
soonlijkheden nog een schuilgelegenheid op
zoeken, toen reeds een nieuwe hagel van
bommen neer viel. Een bom werd op het
Pauselijke hospitium geworpen dat gedeelte
lijk instortte. Een der auto's werd door de
Anglo-Amerikaansche vliegers onder ma
chinegeweervuur genomen en ernstig be
schadigd.
Bij Cassino viel de vijand tengevolge van
zijn zware verliezen der vorige dagen Maan
dag niet meer aan.
Op 15 Februari des ochtends vielen vijande
lijke formaties gevechtsvliegtuigen de histori
sche abdij Cassino aan, hoewel er zich in het
klooster zelf en in de onmiddellijke omgeving
geen Duitsche soldaat bevindt. In de gebou
wen van 't wereldberoemde klooster ontstond
zware schade. Boven het Italiaansche gebied
werden Maandag 17 vijandelijke vliegtuigen
neergeschoten.
Duitsche motortorpedobooten hebben Maan
dagnacht ondanks aanvallen van vijandelijke
torpedojagers onder de Engeische kust een
operatie volgens het plan en zonder verliezen
uitgevoerd.
Tezelfdertijd dwongen Duitsche patrouille-
strijdkrachten voor de Nederlandsche ha
ven IJmuiden Britsche motortorpedoboo
ten tot den strijd, brachten in een hevig
gevecht drie van deze vaartuigen tot zin
ken en dwongen de overige den steven te
wenden.
De terugkeerende motortorpedobooten vie
len deze geteisterde vijandelijke formatie aan,
vernietigden nog twee booten en beschadigden
verscheidene andere. De vijand leed hierbij
zware, bloedige verliezen. Onze booten keer
den met geringe schade voltallig op hun steun
punten terug.
Verklaring van Von Rundstedt.
Bezettingsbestuur in Zuidelijke
departementen.
Een medewerker van S. P. T. in Frank
rijk heeft een onderhoud gehad met den
opperbevelhebber van de „Atlantikwall",
den generaal-veldmaarschalk Von Rund
stedt. Het gesprek ging over Frankrijk
en de invasie. Von Rundstedt verklaarde
o.m.: „Ik weet, dat de vijand zijn aanvals-
voorbereidingen heeft voltooid. Wij zijn
bereid.
In het Westen komt hij terecht bij een kust-
front, dat er anders uitziet dan waar hij tot
nu toe heeft aangevallen; een Atlantische
wal en vestingen, geschapen uit beton en staal,
waarin alle ervaringen zijn verwerkt uit den
strijd om de Maginotlinie.
Wij Duitschers", vervolgde Von Rundstedt,
„kennen echter geen „Maginot-geest". Wij
voeren den strijd onder gebruikmaking van
de sterke vestingen en met behulp van die
andere middelen, die ik uit verstandelijke
overwegingen beter niet kan noemen".
Uit deze verklaring is af te leiden, dat
Frankrijk zoowel op defensief als op offen
sief is ingesteld.
Ter versterking van de verdediging van de
Fransche Middellandsche Zeekust en tot groo-
tere veiligheid van de zich daar bevindende
troepen worden op bevel van het Duitsche
militaire commando in Frankrijk zeven depar
tementen met ingang van 15 Februari onder
worpen aan een bezettingsregiem, zooals dat
sedert den wapenstilstand in de Noordelijke
zone bestaat. Deze maatregel wordt uitslui
tend door militaire noodzaak genomen.
Het aantal slachtoffers van de Engelsch-
Amerikaansche luchtaanvallen op Noord-
Fransche gebieden is de laatste dagen nog
De „Germanische Leistungsrune", die door den Reichsführer
SS, Heinrich Himmler, tijdens zijn bezoek aan Nederland, voor
de eerste maai uitgereikt is. Links in het zilver, rechts in het
brons, die in verhouding tot de persoonlijke prestaties verleend
worden. (GX./H. P. c)
KORT NIEUWS
Volgens de
New York Daily
News wil Charly
Chaplin, die nog
steeds Engelsch
staatsburger is,
zich als Ameri-
kaansch onder
daan laten natu-
raliseeren. Chap
lin woont reeds
sedert 1910 in de
V, S.
Te Milaan zijn
dwangmaatrege
len getroffen te
gen groothande
laars in groenten
en fruit, die als
protest tegen de
minimale prijzen
hun waren ach
terhielden en He
ten bederven.
Reis draagt particulier karakter.
Finsche correspondenten melden uit Stock
holm, dat staatsraad Paasikivi zich aldaar
sedert Zondag met zijn vrouw in een hotel
ophoudt. Hier verblijft ook de voortvarende
uitgever van het Finsche blad de Helsinkin
Sanomat. In een interview heeft Paasikivi,
ter ontzenuwing van de tallooze geruchten,
gezegd dat zijn bezoek van particulieren
aard is. Hij moet een dokter consulteeren en
wil verder eenige vrienden ontmoeten. Paa
sikivi sprak niet over den oorlog.
De Finsche minister van binnenlandsche
zaken, Ehrnrooth, zal eveneens binnenkort
naar Stockholm komen. Dinsdag zal hij er
het woord voeren op een vergadering van
het Zweedsche genootschap „hulp aan Fin
land".
Paasikivi is 74 jaar oud, dr. in de rechten,
staatsraad en lid van de Finsche coalitie
partij. Den laatsten tijd leefde hij terugge
trokken en hield zich hoofdzakelijk bezig met
het schrijven van zijn memoires.
In Berlijnsche politieke kringen blijft men
bij het beoordeelen van de kwesties, die door
den Amerikaanschen druk op Finland en de
dreigementen van Moskou jegens Finland in
het middelpunt der belangstelling zijn geko
men, uiterst gereserveerd. Op de berichten
resp. geruchten over reizen van Finsche poli
tici naar Stockholm wordt niet nader inge
gaan. Er bestaat belangstelling zoowel voor
de uit Britsche en ook uit Moskousche bron
afkomstige inlichtingen, volgens welke ten
slotte Finland een beslissing moet nemen zon
der op den effectieven steun van Engeland
of de Vereenigde Staten te kunnen rekenen.
De onmogelijkheid van de Anglo-Amerikanen
om naast nietszeggende vermaningen en be
loften de door hen aan het bolsjewisme prijs
gegeven staten te helpen, wordt door het
Finsche voorbeeld evenzoo gedemonstreerd
als door het door den aanval van de Prawda
op de uitgeweken Poolsche regeering weer
actueel geworden Poolsch-Russische probleem.
Wat Italië betreft was de capitulatie on
voorwaardelijk en dit dient ook het geval
met Finland te zijn, aldus Vernon Bartlett in
de News Chronicle. Het is voor de Finnen
volkomen doelloos een beroep te doen op het
Atlantische charter om mildere voorwaar
den te verkrijgen.
De B-correspondent van het A.N.P. meldt:
In diplomatieke kringen te Berlijn ves
tigt men er de aandacht op, dat het probleem
der Finsche oorlogvoering wederom meer op
Huis op de drie grachten aan den Grim-
burgwal te Amsterdam. Ook voor het be
houd van deze Nederlandsche cultuur
waarden strijden onze Vrijwilligers.
(G.L./H. P. C)
den voorgrond is komen te slaan, nu van
alle zijden druk op het kleine land in het
Noorden wordt uitgeoefend. Men verklaart
dat Duitschland geen druk zal uitoefenen op
Finland.
Natuurlijk wordt in genoemde kringen ook
de reis van Paasikivi en den minister van
binnenlandsche zaken Ehrenroth naar Stock
holm besproken, doch men onthoudt zich
voorloopig van commentaren, daar nog geen
bijzonderheden bekend zijn.
KORT NIEUWS.
Het bureau voor oorlogsinlichtingen der
V. S. heeft becijferd, dat de totale verliezen
der Ver. Staten 150.478 man bedragen.
De op 1 Februari vastgestelde opening
van de telefoonverbinding LondenMoskou,
heeft niet plaats gehad tengevolge van „tech
nische belemmeringen aan Sovjet-zijde",
verder toegenomen. Gisteren werden nieuwe
luchtaanvallen ondernomen, waardoor de be
volking der getroffen plaatsen 35 dooden en
60 gewonden te betreuren heeft.
Het officieele Fransche orgaan Moniteur
heeft geprotesteerd tegen het herhaaldelijk
bombardeeren van Fransche steden. Het blad
der regeering te Vichy klaagt zoowel De
Gaulle als Churchill aan. „Zij hebben hun
uitdrukkelijke verzekering, nooit luchtaan
vallen tegen Fransche steden te ondernemen
gebroken. „Wij kunnen ons nu wel voorstel
len wat er zal gebeuren, wanneer de Geal
lieerden tot een landing in Frankrijk mochten
overgaan", aldus het blad.
HET KLOPT PRECIES
D. In dit nummer der courant vindt
men verslag van de uiteenzetting, die dc
Gemachtigde voor de prijken gisteren in de
persconferentie heeft gegeven met betrek
king tot de bekende olieaffaire. Men herin
nert zich het geval natuurlijk: Tegen het
einde van het vorig jaar werd bekend ge
maakt, dat ieder een rantsoen van 180 gram
raapolie zou ontvangen, die geleverd zou
worden in flesschen, die vier rantsoenen
bevatten. Vier rantsoenen is 720 gram. Doch
toen in het eind der maand December de
Haarlemsche politie naar aanleiding van bij
haar ingekomen klachten een aantal fles
schen aan een onderzoek onderwierp, bleek,
dat elk dezer flesschen een onderwicht van
20 a 30 gram olie vertoonde. Naar aanlei
ding daarvan werd proces-verbaal opge
maakt tegen drie fabrikanten, die geacht
konden worden, het grootste deel der Neder
landsche bevolking van olie te hebben voor
zien.
Bij de bespreking dezer aangelegenheid
en naar aanleiding van een uiteenzetting
der betrokken directies, hierop neerkomen
de, dat de techniek van het machinaal vul
len der flesschen er toe leidt, dat men er
nimmer voor kan instaan, dat in ieder®
flesch precies 720 gram terecht komt, heb-
bij wij ons op het standpunt gesteld, dat
voor iederen Nederlander een rantsoen van
180 gram beschikbaar is gehouden, dat de
fabrikant voor iedere flesch dus 720 gram in
rekening kon brengen, dat er in werkelijk
heid maar ongeveer 700 gram in de flesch
zat, hetgeen tot de vraag voerde, waar die
20 a 30 gram per flesch gebleven waren,
anders gezegd: wat deze drie fabrikanten
met hun overschot, dat aldus op 20.000 h
30.000 K.G. olie te becijferen is, hebben
uitgevoerd.
De ampele uiteenzetting van den Gemach
tigde voor de Prijzen strekt thans tot de
conclusie, dat gemiddeld ieder het zijne
heeft gekregen. In de eene soort flesschen,
de witte, bleek dooreengenomen 718 gram
te zitten, in de andere soort, de groene, 722
gram en als we nu voor het gemak aan
nemen, dat er evenveel witte als groene
flesschen zijn geweest, komt men tot een
middelmaat van 720 gram per flesch. Het
klopt precies.
Op den voorgrond vaststellende, dat we
zonder voorbehoud den goeden trouw van
den woordvoerder op de persconferentie
aanvaarden, staan we hier dus voor het
raadsel, dat de in de fabriek gecontroleerde
flesschen dus een gemiddelde van 720 gram
olie vertoonden en dat de te Haarlem door
de politie in beslag genomen flesschen
en we kunnen niet aannemen, dat zij zich
tot een of enkele flesschen zou hebben be
paald een onderwicht van 20 tot 30 gram
vertoonden. Dit raadsel op te lossen, vermag
de zeer technische uiteenzetting van het
machinale vullen ook niet.
Aan het einde der uiteenzetting vindt
men een passage, die niettemin te denken
geeft. De ambtenaren, met het onderzoek
belast, bezochten een fabriek waar 1.1 mil-
lioen flesschen zijn vervaardigd, van de
soort, die gebruikt is voor de aflevering van
4 rantsoenen olie. Hier werd geconstateerd,
dat bij deze flesschen een onderwicht van
30 gram olie kan optreden.
Hoe nu? Zijn er, in weerwil van hetgeen
ons over die recherches in de fabriek wordt
medegedeeld, dus tóch ruim een millioen
flesschen gedistribueerd, waar maar 690
gram olie in zat? Maar daar gaat het im
mers om! Is er dan toch, in ronde cijfers
een millioen maal 30 gram, is dertigduizend
kilogram olie niet verantwoord? Wat nut
heeft dan dat geheele betoog over het pro
cédé van machinale vulling?
Want, we hebben er in een vorige be
schouwing reeds op gewezen, dat op de vier
rantsoenen 30 gram te kort is gegeven, is
een zaak, waar overkomen aan is. Maar bij
zonder interesseert het ons, te weten, waar
indien ruim een millioen flesschen elk
met 30 gram onderwicht in de distributie
zijn gestuurd de 30.000 K.G. olie is ge
bleven, die in de reservoirs moet zijn ach
tergebleven. En dan is men niet af met de
nogal naïeve opheldering, dat „in geen der
gecontroleerde fabrieken overgeschoten olie
is te voorschijn gekomen." Alle commen
taar is overbodig voor wie weet, dat in
onzen tijd vrijwel nimmer goederen te ach
terhalen zijn, wanneer de Prijsbeheersching
of C.C.D. niet onmiddellijk bij overtreding
kan optreden. Dit mag geen beschuldiging
zijn, want nog altijd weten we te weinig
van deze affaire af om een onomstootelijk
oordeel te vestigen.
Vooralsnog staan we voor de vragen:
Primo: Hoe komt het, dat de door de Haar
lemsche politie gecontroleerde flesschen wel
en de in de fabriek onderzochte practisch
geen onderwicht vertoonden en secundo; als
die 1.1. millioen flesschen tóch zijn gebruikt
en we kunnen het communiqué niet an
ders uitleggen en er dus tóch een manco
van 30.000 K.G. is ontstaan, waar vloeide
die olie dan heen?
Want zie de gegevens in de fabrie
ken is ze niet meer.