Haarlemsche Courant
Nieuwsblad voor Noord-Holland Kennemer Editie
Vergroote Duitsche actie
aan Oostelijk front.
De positie van Witebsk
Nieuwe zware luchtaanval
op Helsinki.
289e Jaargang No. 41
X X
Bureaux: Groote Houtstraat 93.
Tel. Advert. 19724, Redactie 10600
Postgiro 1349S8 Haarlemsche Ct, Haarlem
Bijkantoor, Soendaplein 37. Tel. 12330
Hoofdredacteur: p. C. Berks
Vrijdag 18 Februari 1944
Verschijnt aageiuus,
behalve op Zon- en Feestdagen
Drukkery: Z. B. Spaarne 12. Tel. 12711
Kantoor IJmuiden: Rembrandtlaan 55,
Umuiden-Oost
Uitg.: Graf. Bedrijven Damiate, Haarlem
K 1297
Het Duitsche weermachtbericht luidt als
volgt:
Ten Zuidoosten van Kriwoi Rog vielen de
bolsjewisten zonder succes aan. Ken aanval
van een van onze pantserformaties leverde
gevangenen en buit op. Ten Oosten van Sjasj-
kof rukten onze troepen tegen den zich op
verbeten wijze verdedigenden vijand verder
op en vernietigden 36 Sovjet-Russische pant
serwagens. Vijandelijke tegenaanvallen wer
den hier en ten Westen van Tsjerkassy afge
slagen.
Bij Witebsk hervatte de vijand zijn door
pantserwagens en slagvliegtuigen gesteun
de doorbraakpogingen. Onze dappere gre
nadiers bevochten, op schitterende wijze
door eenheden artillerie en granaatwer
pers, Tijgers, stormgeschut en slagvlieg
tuigen gesteund, na harde gevechten op
nieuw een volledig afweersucces.
Tusschen Ilmen- en Peipusmeer en bij Nar-
wa ondernam de vijand talrijke aanvallen, die
in zware gevechten en met groote verliezen
voor de bolsjewisten werden afgeslagen. Daar
bij vernietigden onze troepen in één sector
twee vijandelijke bataljons.
Woensdagnacht ondernamen Sovjetvliegtui
gen opnieuw een zwaren aanval op de Finsche
hoofdstad Helsinki. Finsche luchtdoelartillerie
schoot acht vijandelijke vliegtuigen neer.
Ten Zuiden van Rome hebben onze troepen
de aanvallen tot verdere verkleining van het
vijandelijke landingshoofd bij Nettuno, hervat.
Een met steun van pantserwagens ondernomen
vijandelijke tegenaanval ten Zuidoosten van
Aprilia werd met groote verliezen voor den
vijand afgeslagen.
In den sector van Cassino viel de vijand op
nieuw onze stellingen met sterks strijdkrach
ten aan. Zijn aanvallen mislukten in harde
afweergevechten. Onze kustartillerie bestreed
met goede uitwerking levendig vijandelijk
scheepvaartverkeer in de Baai van Gaeta. Aan
de Adriatische kust werd door een stoottroep
een vijandelijk steunpunt uitgeroeid en gevan
genen en buit gemaakt.
Narwa-Witebsk-Kanef kenmerken de zwaar
tepunten van de krijgsoperaties aan het Oos
telijk front, schrijft de militaire correspondent
van het D.N.B. Martin Hallensleben.
Over het algemeen valt een verdere ver
mindering van de bolsjewistische aanvalsacti-
viteit en een verhooging van de Duitsche acti
viteit op te merken. Groote gevechten zijn op
het oogenblik alleen nog in het gebied van
Witebsk aan den gang. Daar bestormen de
bolsjewisten opnieuw in grooten getale het
Duitsche front. Doch juist daar is de Duitsche
weerstand zoodanig, dat men moet aannemen,
dat de Duitschers deze positie onder alle om
standigheden willen behouden, in ieder geval
voorloopig nog. De reden hiervoor is geens
zins duidelijk. Want het gebied van Witebsk
heeft geen principieele beteëkenis meer voor
een zuiver defensief optreden van de Duit
schers. De verliezen der bolsjewisten stijgen
weer met sprongen. En het is opmerkelijk, dat
juist de Duitsche Tijgers hier in groot aantal
in den strijd geworpen zijn en wel in samen
werking met de wegens hun vernietigende uit
werking bekende Duitsche „batterijen-wer
pers".
In het Noorden hebben de Duitschers door
bewegingen van hun vleugels opmerkelijke
uitwijkende operaties uitgevoerd, die niet zon
der grooten invloed op hun stellingen in den
sector Narwa zullen blijven. Daar zijn de bols
jewisten weliswaar nog in den aanval, doch zij
zijn sedert eenige dagen niet meer in staat
een groote operatie te ondernemen. De be
dreigende Duitsche manoeuvres, die aan den
gang zijn, hebben blijkbaar de bolsjewistische
hergroepeeringen in de war gestuurd. In ieder
geval zijn de bolsjewisten voorzichtiger ge
worden en probeeren nieuwe versterkingen
aan te voeren.
Het derde zwaartepunt van den tegenwoor-
digen strijd ligt in het gebied van Tsjerkassy.
De bolsjewisten noemen dezen sector naar de
plaats Kanef. Daar is op hef oogenblik het
initiatief in Duitsche handen. Sedert eenige
dagen zijn zij in den aanval, waarbij reeds
aanzienlijk terrein gewonnen hebben. Alle
tegenaanvallen der bolsjewisten werden door
hen afgeslagen.
Duizend Amerikaansehe soldaten
verdronken.
Troepentransportschip in den grond
geboord.
Het Amerikaansehe ministerie van
oorlog heeft bekend gemaakt, dat een
Geallieerd troepentransportschip, dat
Amerikaansehe soldaten aan boord had,
in de Europeesche wateren tot zinken is
gebracht. Duizend man zijn gered ter
wijl duizend anderen als vermist zijn
opgegeven.
Het ministerie deelde verder mede, dat
dit een der ergste gebeurtenissen voor de
Amerikaansehe troepen op zee sedert het
begin van den oorlog is. Tijdens den onder
gang stond er een zware zee.
Olie.embargo tegen Spanje
verlengd.
Volgens Svenska Dagbladet heeft radio
Londen medegedeeld, dat de Amerikaansehe
regeering het verbod van petroleumexport
naar Spanje met een maand heeft verlengd.
Dr. Ley in Nederland.
Naar wjj vernemen is de Reiclisorganl-
sationsleiter en leider van het Duitsche Ar
beidsfront, dr. Robert Ley, voor een kort be
zoek in Nederland aangekomen.
Dr. Ley heeft den Duitschen arbeider in
opdracht van den Führer sinds 1933 talrijke
sociale verbeteringen gebracht. De arbeiders
in de Duitsche bedrijven hebben uit die tal
rijke sociale daden, die betrekking hebben op
hun gezondheid, hun vooruitzichten in het
beroep, de verbetering van hun woningen,
de bescherming van de jeugd en van de
werkende vrouwen, in het algemeen op de
rechtvaardigheid en de bevrijding van vroe
gere sociale rechteloosheid, gezien, dat voor
het eerst sinds het begin der industrialisatie
in de vorige eeuw een man en met hem een
beweging is opgestaan, die het werkelijk ern
stig met de sociale doelstellingen en aankon
digingen meent.
In het bestek van de economische oorlog
voering heeft dr. Ley van den Führer be
langrijke opdrachten ontvangen. Als Reichs-
wohnungskommissar zorgt hij voor het ver
schaffen van woonruimte. Hij heeft daarbij
nieuwe wegen aangetoond, die door het bou
wen van noodwoningen, waaraan een stuk
grond wordt toegevoegd, den door de lucht
aanvallen ontstanen woningnood bevredigend
moeten oplossen.
i.i ae partij heeft hij de leiding van de
„Pèrsonalpolitik", dit is hef kiezen van den
„Führungsnachwuchs", de opleiding en voorts
alles wat met de organisatie verband houdt.
In het Duitsche Arbeidsfront heeft dr. Ley
ondernemers en werklieden vereenigd, hun
begrip voor elkaar bijgebracht en zoo een
beslissende ontspanning in het sociale leven
bereikt. Hij, die eens .Kraft durch Freude",
„Schönheit der Arbeit", „Frohsinn und Kul-
tur" aan de arbeiders bracht, levert thans aan
de wereld het bewijs, dat sociale politiek de
menschen, die zij dient, niet zwak maar hard
en vastberaden, strijdvaardig en sterk maakt.
In deze overtuiging is een groot deel van
het werk van den Reichsorganisationsleiter
gewijd aan de sociale belangen en verzorging
van de in Duitschland werkende buitenland-
sche arbeiders. Het Duitsche Arbeidsfront
heeft in opdracht van dr. Ley een eigen groo
te organisatie opgericht, die zich uitsluitend
bezig houdt met het welzijn, de huisvesting,
de verzorging, het besteden van den vrijen
tijd, de gezondheid, de medische hulp en de
socirale omstandigheden van de buitenland-
sche arbeiders. Daarbij wordt uitgegaan van
de overtuiging, dat het voor den buitenland-
schen arbeider stellig niet gemakkelijk is zijn
gewone omgeving eenigen tijd te verlaten en.
zij het ook in een naburig en bevriend land,
te werken voor een groot doel. Derhalve geldt
alle zorg, die in het vijfde oorlogsjaar en in
de gegeven omstandigheden maar mogelijk is,
ook den in Duitschland werkenden Neder-
landsche arbeiders.
Dr. Ley heeft ook de mogelijkheid gescha
pen, dat de Nederlandsche arbeiders in
Duitschland in hun beroep promotie maken.
Door verdere opleiding in het vak worden
Nederlandsche arbeiders, die daartoe de be
gaafdheid bezitten, verder ontwikkeld, opdat
zij voor nieuwe taken bekwaam worden
Daarmede gaat uiteraard een verbetering van
hun persoonlijke sociale positie gepaard. Elke
MONTE CASSINO.
D. Tusschen Rome en Napels verheft
zich, een goede vijfhonderd meter boven
den zeespiegel, de heuvel Monte Cassino,
die tot voor enkele dagen het wereldbe
roemde klooster van dden naam droeg. Het
maakte van verre den indruk van een ver
sterkt Italiaansch kasteel en bewaarde de
herinnering aan tal van feiten gedurende
veertien eeuwen.
Meer dan veertienhonderd jaar geleden,
in 529 vond Benedictus hier een veilig on
derkomen en stichtte er, ten Westen van de
stad Cassino een klooster, dat evenwel in
590 door de Longo'barden werd verwoest.
Pas in 718 waren de Benedictijnen in staat,
het klooster, dat inmiddels herbouwd was,
opnieuw te betrekken, doch ruim anderhal
ve eeuw later, in 884, kwamen de Sara-
cenen en vernietigden de kloostergebouwen.
In 949 keerden de monniken opnieuw terug
en in de 11e en 12e eeuw beleefde de stich
ting een bloeitijd, al leed het nog herhaal
delijk door invallende benden. Tot de ram
pen, waarmede het klooster bezocht werd,
behoorde vervolgens een aardbeving, die in
1349 de middeleeuwsehe gebouwen ver
woestte, doch ook deze ramp kon de Bene
dictijner orde niet weerhouden, op de plek,
waaraan zoovele herinneringen verbonden
waren, opnieuw een klooster te bouwen, dat
in het vervolg der tijden een centrum van
wetenschap, kunst en geestelijk leven werd,
waaraan de Fransche revolutie een einde
maakte, zoodat lange jaren Monte Cassino
geen hooger plaats bekleedde dan die van
touristisch monument.
In 1929 keerde de abdij van Monte Cas
sino weder in het bezit van haar oorspron
kelijke eigenaars terug en was sindsdien
een der voornaamste geestelijke centra van
Italië. Zij omvatte vele parochiën. De ge
bouwen bevatten diverse kunstschatten, be
langwekkende handschriften, wiegedrukken
e. d. en een tweetal boekerijen, die meer
dan 80.000 boeken, waaronder vele zeldza
me exemplaren bergden. De abdijkerk was
een weelde van marmer, mozaieken en ba-
rokschilderingen. Monumentaal was de bin
nenhof, waarvan de bouw aan Bramante
wordt toegeschreven. Kunstschatten van
groote waarde waren besloten in de tallooze
vertrekken der diverse gebouwen, die in
hun smettelooze blankheid den begroeiden
heuvel van Cassino zoo schoon bekroonden.
Dit cultuurmonument is dezer dagen door
Anglo-Amerikaansehe luchtstrijdkrachten
verwoest, onder voorgeven, dat de Duit-
in Duitschland werkende Nederlander heeft
het dus zelf in handen zijn inkomen en zijn
positie te verbeteren.
Het verblijf van den Reichsorganisations
leiter in Nederland geldt voornamelijk de be
handeling van vragen der tewerkstelling en
der sociale verzorging van buitenlandsche
werkkrachten in Duitschland, die sinds jaren
een belangrijke bijdrage leveren tot de econo
mische oorlogvoering, en die na de Duitsche
overwinning op nog veel breeder basis het
voorwerp zullen zijn van sociale voorzienin
gen, ook binnen hun eigen landsgrenzen.
Duitsche „Sturmgeschütze" op de Krim gereed om te vuren.
(PK Gronefeld/Transo/Europr. P. c)
In de groote schuren der Groninger bouwboerderijen wordt ge
durende den stillen wintertijd het in den afgeloopen zomer ge
oogste vlas gerepeld. Met behulp van de repelplank worden de
knoppen met het kostbare lijnzaad van de stengels getrokken.
(C.N.F./Folkers Pax c4
KORT NIEUWS
In Barcelona
zijn drie door het
krijgsgerecht ter
dood veroordeel
de communisten
die zich aan mis
daden en moor
den schuldig had
den gemaakt, ter
dood gebracht
gelijktijdig mei
twee beruchte
straatroovers.
Op 89-jarigen
leeftijd is op 12
Februari overle
den aartshertogin
Maria Theresia,
infante van Por
tugaL, weduwe
van aartshertog
Karei Lodewijk,
een broeder van
keizer Frans Jossf
van Oostenrijk.
De overledene
was de stiefmoe
der van den op
28 Juni 1914 in
Serajewo ver
moorden aarts
hertog en troon
opvolger Frans
Ferdinand.
In Turijn zijn
50 fascistische
vrouwen toege
treden tot den
hulpdienst der
grensmilitie. Ver
der hebben 120
vrouwen zich be
reid verklaard,
zich voor de de
fensie beschik
baar te stellen.
In Zuid-Zwit
serland is een
schilderij gevon
den met de voor
stelling „ecco ho
mo". Het draagt
de aanduiding
„Michel Angelo
Buonarotti 1525".
schers het tot een militaire waarnemings
post hadden ingericht.
Dr. Dietrich, de Rijksperschef, heeft hier
omtrent het volgende medegedeeld. In de
abdij zelf was geen spoor van Duitsche
weermacht te bekennen. Tijdens het bom
bardement waren er aanwezig de bijna 90-
jarige abt en ongeveer twintig monniken,
alsmede een 150-tal Italianen, die in het
klooster een schuilplaats hadden gezocht.
In de onmiddellijke omgeving van bet
klooster was geen Duitsch soldaat, geen
machinegeweer- of geschutstelling aanwe
zig en geen Duitsche artilleriewaarnemer
bevond zich in of in de nabijheid van het
klooster. Bovendien had het Duitsche com
mando, om ieder denkbaar gevaar voor het
klooster af te wenden, het grootmoedig aan
bod van den abt, om in het klooster zwaar
gewonden op te nemen en te verplegen van
de hand gewezen en voor het klooster een
Duitsche gendarmeriepost opgesteld, die op
dracht had, er zorg voor te dragen, dat het
klooster zelfs niet zou worden betreden
door afzonderlijke Duitsche soldaten, die de
situatie niet kenden.
Tot zoover de mededeelingen van Dr.
Dietrioh. Deze voorzorgen hebben niet mo
gen baten. Iedereen weet, dat het in Zuid
Italië den Geallieerden, speciaal den Ame
rikanen, niet voor den wind gaat en om den
waren staat van zaken te verbloemen werd
uitgevonden, dat Monte Cassino door de
Duitschers in staat van verdediging was ge
bracht en bijgevolg tot een versterkte stel
ling was gemaakt, zoodat de gebouwen in
de krijgshandelingen waren betrokken. De
ze valsche voorstelling van zaken moest de
schanddaad verbloemen, dat enkele dagen
later dit eerbiedwaardig cultuurmonument
even bewust als zinneloos verweest en ver
brand werd.
De mededeelingen van Dr. Dietrich zijn
thans gevolgd door een verklaring van ge
neraal veldmaarschalk Kesselring, die de
bewering, dat het klooster was gemaakt tot
,-het sterkste artillerieversperringsfort ter
wereld", zooals van vijandelijke zijde was
medegedeeld, een vierkante leugen noemt en
daarbij refereert aan schriftelijke getuige
nissen hieromtrent van den abt van het
klooster Monte Cassino, van den beheerder
der abdij en van den bisschoppelijk gedele
geerde in het betreffende diocees, die alle
drie verklaard hebben, dat voor of tijdens
den bomaanval in het klooster noch in de
omgeving Duitsche verdedigingswerken
noch troepen noch oorlogsmateriaal zich
hebben bevonden.
Nu is het een harde waarheid, dat aan
het oorlogsgeweld menigmaal cultuurgoed
ten offer valt. Dat zal wel zoo blijven zoo
lang er oorlogen gevoerd worden, hoezeer
men deze verliezen zal betreuren. Ware het
dan ook, dat thans van Anglo Amerikaan
sehe zijde werd aangevoerd, dat de vernie
tiging van het klooster Monte Cassino een
eisch van strategie was, daargelaten of het
al dan niet door de Duitsche weermacht be
zet was, men zou kunnen volstaan met een
oordeel, dat zich bepaalde tot het krijgs
bedrijf zelf.
Maar nu het weer eens blijkt, dat de ver
nietiging van een veertien eeuwen oud cul
tuurgoed met liegen en bedriegen moet
worden goedgepraat, ja, dat dit vandalen-
werk nog wordt uitgebuit om er propaganda
uit te halen tegen een tegenstander, die
alles deed om den ondergang van bouw
werk en kunstschatten te voorkomen, nu
beleeft de menschheid weer eens een staal
tje van het cynisme en de perversie, waar
van Londen en Washington bij hun „voor
lichting" het treurig geheim bezitten.
Onrustig Argentinië.
De Amerikaansehe bladen zien in de jong
ste gebeurtenissen om de Argentijnsche
hoofdstad, waar jonge officieren zich van
het ministerie van buitenlandsche zaken
meester maakten om den minister van bui
tenlandsche zaken tot aftreden te dwingen,
een nieuwe militaire staatsgreep. De lezin
gen over de beweegredenen der nieuwe be
weging loopen uiteen.
Amerikaansehe aanval op
Hongkong.
Van 12 Amerikaansehe vliegtuigen, die op
11 Februari Honkong aanvielen, werden vol
gens Central Press 4 neergeschoten, waar
onder één machine waarschijnlijk. Tijdens de
luchtaanvallen, die blijkbaar gericht waren
op het vliegveld, lieten de Amerikaansehe
piloten hun bommen blindelings vallen, zon
der evenwel schade op het vliegveld aan te
richten. Een Japansche machine wordt ver
mist.
Kostbare schilderijen gestolen.
Inbrekers hebben een grooten slag ge
slagen in een kunsthandel op het Rokin, te
Amsterdam, waar zij, behalve tien Ooster-
sche tapijten en twee kussens, ter waarde
van f 10.000, ook 17 kostbare schilderijen
stalen, welker waarde wordt geschat op
circa f 145.000. De schilderstukken die alle
uit de lijsten waren genomen, zijn van de
volgende meesters: 1 exterieur van G. Lun-
dens, 1 interieur (vrouw met kind aan tafel)
van G. Brekelenkamp, 1 stalinterieur van
H. Wouwerman, 1 kip op eieren van J.
Groothe, 1 interieur van J. Victorijns, 1
Madonna met kind van Sasso Feratto, 1
Bijbelsche voorstelling van Stella, 1 scheeps
timmerman van Bosboom, 1 landschap met
koeien van Kamphuis, 1 stalintereur van
J. H. van Beek, 1 stilleven (fruit) van Gras
dorp, 1 Kruisdraging, 1 Bijbelsche voorstel
ling van Rottenhammer, 1 landschap van
Th. Heeremans, 1 vrouwenportret van Fer
dinand Bol, 1 zeegevecht met visschers van
Willaerts, 1 landschap school Watteau.