Haarlemsche Courant Nieuwsblad voor Noord-Holland Kennemer Editie Vergroote Duitsche actie aan Oostelijk front. De positie van Witebsk Nieuwe zware luchtaanval op Helsinki. 289e Jaargang No. 41 X X Bureaux: Groote Houtstraat 93. Tel. Advert. 19724, Redactie 10600 Postgiro 1349S8 Haarlemsche Ct, Haarlem Bijkantoor, Soendaplein 37. Tel. 12330 Hoofdredacteur: p. C. Berks Vrijdag 18 Februari 1944 Verschijnt aageiuus, behalve op Zon- en Feestdagen Drukkery: Z. B. Spaarne 12. Tel. 12711 Kantoor IJmuiden: Rembrandtlaan 55, Umuiden-Oost Uitg.: Graf. Bedrijven Damiate, Haarlem K 1297 Het Duitsche weermachtbericht luidt als volgt: Ten Zuidoosten van Kriwoi Rog vielen de bolsjewisten zonder succes aan. Ken aanval van een van onze pantserformaties leverde gevangenen en buit op. Ten Oosten van Sjasj- kof rukten onze troepen tegen den zich op verbeten wijze verdedigenden vijand verder op en vernietigden 36 Sovjet-Russische pant serwagens. Vijandelijke tegenaanvallen wer den hier en ten Westen van Tsjerkassy afge slagen. Bij Witebsk hervatte de vijand zijn door pantserwagens en slagvliegtuigen gesteun de doorbraakpogingen. Onze dappere gre nadiers bevochten, op schitterende wijze door eenheden artillerie en granaatwer pers, Tijgers, stormgeschut en slagvlieg tuigen gesteund, na harde gevechten op nieuw een volledig afweersucces. Tusschen Ilmen- en Peipusmeer en bij Nar- wa ondernam de vijand talrijke aanvallen, die in zware gevechten en met groote verliezen voor de bolsjewisten werden afgeslagen. Daar bij vernietigden onze troepen in één sector twee vijandelijke bataljons. Woensdagnacht ondernamen Sovjetvliegtui gen opnieuw een zwaren aanval op de Finsche hoofdstad Helsinki. Finsche luchtdoelartillerie schoot acht vijandelijke vliegtuigen neer. Ten Zuiden van Rome hebben onze troepen de aanvallen tot verdere verkleining van het vijandelijke landingshoofd bij Nettuno, hervat. Een met steun van pantserwagens ondernomen vijandelijke tegenaanval ten Zuidoosten van Aprilia werd met groote verliezen voor den vijand afgeslagen. In den sector van Cassino viel de vijand op nieuw onze stellingen met sterks strijdkrach ten aan. Zijn aanvallen mislukten in harde afweergevechten. Onze kustartillerie bestreed met goede uitwerking levendig vijandelijk scheepvaartverkeer in de Baai van Gaeta. Aan de Adriatische kust werd door een stoottroep een vijandelijk steunpunt uitgeroeid en gevan genen en buit gemaakt. Narwa-Witebsk-Kanef kenmerken de zwaar tepunten van de krijgsoperaties aan het Oos telijk front, schrijft de militaire correspondent van het D.N.B. Martin Hallensleben. Over het algemeen valt een verdere ver mindering van de bolsjewistische aanvalsacti- viteit en een verhooging van de Duitsche acti viteit op te merken. Groote gevechten zijn op het oogenblik alleen nog in het gebied van Witebsk aan den gang. Daar bestormen de bolsjewisten opnieuw in grooten getale het Duitsche front. Doch juist daar is de Duitsche weerstand zoodanig, dat men moet aannemen, dat de Duitschers deze positie onder alle om standigheden willen behouden, in ieder geval voorloopig nog. De reden hiervoor is geens zins duidelijk. Want het gebied van Witebsk heeft geen principieele beteëkenis meer voor een zuiver defensief optreden van de Duit schers. De verliezen der bolsjewisten stijgen weer met sprongen. En het is opmerkelijk, dat juist de Duitsche Tijgers hier in groot aantal in den strijd geworpen zijn en wel in samen werking met de wegens hun vernietigende uit werking bekende Duitsche „batterijen-wer pers". In het Noorden hebben de Duitschers door bewegingen van hun vleugels opmerkelijke uitwijkende operaties uitgevoerd, die niet zon der grooten invloed op hun stellingen in den sector Narwa zullen blijven. Daar zijn de bols jewisten weliswaar nog in den aanval, doch zij zijn sedert eenige dagen niet meer in staat een groote operatie te ondernemen. De be dreigende Duitsche manoeuvres, die aan den gang zijn, hebben blijkbaar de bolsjewistische hergroepeeringen in de war gestuurd. In ieder geval zijn de bolsjewisten voorzichtiger ge worden en probeeren nieuwe versterkingen aan te voeren. Het derde zwaartepunt van den tegenwoor- digen strijd ligt in het gebied van Tsjerkassy. De bolsjewisten noemen dezen sector naar de plaats Kanef. Daar is op hef oogenblik het initiatief in Duitsche handen. Sedert eenige dagen zijn zij in den aanval, waarbij reeds aanzienlijk terrein gewonnen hebben. Alle tegenaanvallen der bolsjewisten werden door hen afgeslagen. Duizend Amerikaansehe soldaten verdronken. Troepentransportschip in den grond geboord. Het Amerikaansehe ministerie van oorlog heeft bekend gemaakt, dat een Geallieerd troepentransportschip, dat Amerikaansehe soldaten aan boord had, in de Europeesche wateren tot zinken is gebracht. Duizend man zijn gered ter wijl duizend anderen als vermist zijn opgegeven. Het ministerie deelde verder mede, dat dit een der ergste gebeurtenissen voor de Amerikaansehe troepen op zee sedert het begin van den oorlog is. Tijdens den onder gang stond er een zware zee. Olie.embargo tegen Spanje verlengd. Volgens Svenska Dagbladet heeft radio Londen medegedeeld, dat de Amerikaansehe regeering het verbod van petroleumexport naar Spanje met een maand heeft verlengd. Dr. Ley in Nederland. Naar wjj vernemen is de Reiclisorganl- sationsleiter en leider van het Duitsche Ar beidsfront, dr. Robert Ley, voor een kort be zoek in Nederland aangekomen. Dr. Ley heeft den Duitschen arbeider in opdracht van den Führer sinds 1933 talrijke sociale verbeteringen gebracht. De arbeiders in de Duitsche bedrijven hebben uit die tal rijke sociale daden, die betrekking hebben op hun gezondheid, hun vooruitzichten in het beroep, de verbetering van hun woningen, de bescherming van de jeugd en van de werkende vrouwen, in het algemeen op de rechtvaardigheid en de bevrijding van vroe gere sociale rechteloosheid, gezien, dat voor het eerst sinds het begin der industrialisatie in de vorige eeuw een man en met hem een beweging is opgestaan, die het werkelijk ern stig met de sociale doelstellingen en aankon digingen meent. In het bestek van de economische oorlog voering heeft dr. Ley van den Führer be langrijke opdrachten ontvangen. Als Reichs- wohnungskommissar zorgt hij voor het ver schaffen van woonruimte. Hij heeft daarbij nieuwe wegen aangetoond, die door het bou wen van noodwoningen, waaraan een stuk grond wordt toegevoegd, den door de lucht aanvallen ontstanen woningnood bevredigend moeten oplossen. i.i ae partij heeft hij de leiding van de „Pèrsonalpolitik", dit is hef kiezen van den „Führungsnachwuchs", de opleiding en voorts alles wat met de organisatie verband houdt. In het Duitsche Arbeidsfront heeft dr. Ley ondernemers en werklieden vereenigd, hun begrip voor elkaar bijgebracht en zoo een beslissende ontspanning in het sociale leven bereikt. Hij, die eens .Kraft durch Freude", „Schönheit der Arbeit", „Frohsinn und Kul- tur" aan de arbeiders bracht, levert thans aan de wereld het bewijs, dat sociale politiek de menschen, die zij dient, niet zwak maar hard en vastberaden, strijdvaardig en sterk maakt. In deze overtuiging is een groot deel van het werk van den Reichsorganisationsleiter gewijd aan de sociale belangen en verzorging van de in Duitschland werkende buitenland- sche arbeiders. Het Duitsche Arbeidsfront heeft in opdracht van dr. Ley een eigen groo te organisatie opgericht, die zich uitsluitend bezig houdt met het welzijn, de huisvesting, de verzorging, het besteden van den vrijen tijd, de gezondheid, de medische hulp en de socirale omstandigheden van de buitenland- sche arbeiders. Daarbij wordt uitgegaan van de overtuiging, dat het voor den buitenland- schen arbeider stellig niet gemakkelijk is zijn gewone omgeving eenigen tijd te verlaten en. zij het ook in een naburig en bevriend land, te werken voor een groot doel. Derhalve geldt alle zorg, die in het vijfde oorlogsjaar en in de gegeven omstandigheden maar mogelijk is, ook den in Duitschland werkenden Neder- landsche arbeiders. Dr. Ley heeft ook de mogelijkheid gescha pen, dat de Nederlandsche arbeiders in Duitschland in hun beroep promotie maken. Door verdere opleiding in het vak worden Nederlandsche arbeiders, die daartoe de be gaafdheid bezitten, verder ontwikkeld, opdat zij voor nieuwe taken bekwaam worden Daarmede gaat uiteraard een verbetering van hun persoonlijke sociale positie gepaard. Elke MONTE CASSINO. D. Tusschen Rome en Napels verheft zich, een goede vijfhonderd meter boven den zeespiegel, de heuvel Monte Cassino, die tot voor enkele dagen het wereldbe roemde klooster van dden naam droeg. Het maakte van verre den indruk van een ver sterkt Italiaansch kasteel en bewaarde de herinnering aan tal van feiten gedurende veertien eeuwen. Meer dan veertienhonderd jaar geleden, in 529 vond Benedictus hier een veilig on derkomen en stichtte er, ten Westen van de stad Cassino een klooster, dat evenwel in 590 door de Longo'barden werd verwoest. Pas in 718 waren de Benedictijnen in staat, het klooster, dat inmiddels herbouwd was, opnieuw te betrekken, doch ruim anderhal ve eeuw later, in 884, kwamen de Sara- cenen en vernietigden de kloostergebouwen. In 949 keerden de monniken opnieuw terug en in de 11e en 12e eeuw beleefde de stich ting een bloeitijd, al leed het nog herhaal delijk door invallende benden. Tot de ram pen, waarmede het klooster bezocht werd, behoorde vervolgens een aardbeving, die in 1349 de middeleeuwsehe gebouwen ver woestte, doch ook deze ramp kon de Bene dictijner orde niet weerhouden, op de plek, waaraan zoovele herinneringen verbonden waren, opnieuw een klooster te bouwen, dat in het vervolg der tijden een centrum van wetenschap, kunst en geestelijk leven werd, waaraan de Fransche revolutie een einde maakte, zoodat lange jaren Monte Cassino geen hooger plaats bekleedde dan die van touristisch monument. In 1929 keerde de abdij van Monte Cas sino weder in het bezit van haar oorspron kelijke eigenaars terug en was sindsdien een der voornaamste geestelijke centra van Italië. Zij omvatte vele parochiën. De ge bouwen bevatten diverse kunstschatten, be langwekkende handschriften, wiegedrukken e. d. en een tweetal boekerijen, die meer dan 80.000 boeken, waaronder vele zeldza me exemplaren bergden. De abdijkerk was een weelde van marmer, mozaieken en ba- rokschilderingen. Monumentaal was de bin nenhof, waarvan de bouw aan Bramante wordt toegeschreven. Kunstschatten van groote waarde waren besloten in de tallooze vertrekken der diverse gebouwen, die in hun smettelooze blankheid den begroeiden heuvel van Cassino zoo schoon bekroonden. Dit cultuurmonument is dezer dagen door Anglo-Amerikaansehe luchtstrijdkrachten verwoest, onder voorgeven, dat de Duit- in Duitschland werkende Nederlander heeft het dus zelf in handen zijn inkomen en zijn positie te verbeteren. Het verblijf van den Reichsorganisations leiter in Nederland geldt voornamelijk de be handeling van vragen der tewerkstelling en der sociale verzorging van buitenlandsche werkkrachten in Duitschland, die sinds jaren een belangrijke bijdrage leveren tot de econo mische oorlogvoering, en die na de Duitsche overwinning op nog veel breeder basis het voorwerp zullen zijn van sociale voorzienin gen, ook binnen hun eigen landsgrenzen. Duitsche „Sturmgeschütze" op de Krim gereed om te vuren. (PK Gronefeld/Transo/Europr. P. c) In de groote schuren der Groninger bouwboerderijen wordt ge durende den stillen wintertijd het in den afgeloopen zomer ge oogste vlas gerepeld. Met behulp van de repelplank worden de knoppen met het kostbare lijnzaad van de stengels getrokken. (C.N.F./Folkers Pax c4 KORT NIEUWS In Barcelona zijn drie door het krijgsgerecht ter dood veroordeel de communisten die zich aan mis daden en moor den schuldig had den gemaakt, ter dood gebracht gelijktijdig mei twee beruchte straatroovers. Op 89-jarigen leeftijd is op 12 Februari overle den aartshertogin Maria Theresia, infante van Por tugaL, weduwe van aartshertog Karei Lodewijk, een broeder van keizer Frans Jossf van Oostenrijk. De overledene was de stiefmoe der van den op 28 Juni 1914 in Serajewo ver moorden aarts hertog en troon opvolger Frans Ferdinand. In Turijn zijn 50 fascistische vrouwen toege treden tot den hulpdienst der grensmilitie. Ver der hebben 120 vrouwen zich be reid verklaard, zich voor de de fensie beschik baar te stellen. In Zuid-Zwit serland is een schilderij gevon den met de voor stelling „ecco ho mo". Het draagt de aanduiding „Michel Angelo Buonarotti 1525". schers het tot een militaire waarnemings post hadden ingericht. Dr. Dietrich, de Rijksperschef, heeft hier omtrent het volgende medegedeeld. In de abdij zelf was geen spoor van Duitsche weermacht te bekennen. Tijdens het bom bardement waren er aanwezig de bijna 90- jarige abt en ongeveer twintig monniken, alsmede een 150-tal Italianen, die in het klooster een schuilplaats hadden gezocht. In de onmiddellijke omgeving van bet klooster was geen Duitsch soldaat, geen machinegeweer- of geschutstelling aanwe zig en geen Duitsche artilleriewaarnemer bevond zich in of in de nabijheid van het klooster. Bovendien had het Duitsche com mando, om ieder denkbaar gevaar voor het klooster af te wenden, het grootmoedig aan bod van den abt, om in het klooster zwaar gewonden op te nemen en te verplegen van de hand gewezen en voor het klooster een Duitsche gendarmeriepost opgesteld, die op dracht had, er zorg voor te dragen, dat het klooster zelfs niet zou worden betreden door afzonderlijke Duitsche soldaten, die de situatie niet kenden. Tot zoover de mededeelingen van Dr. Dietrioh. Deze voorzorgen hebben niet mo gen baten. Iedereen weet, dat het in Zuid Italië den Geallieerden, speciaal den Ame rikanen, niet voor den wind gaat en om den waren staat van zaken te verbloemen werd uitgevonden, dat Monte Cassino door de Duitschers in staat van verdediging was ge bracht en bijgevolg tot een versterkte stel ling was gemaakt, zoodat de gebouwen in de krijgshandelingen waren betrokken. De ze valsche voorstelling van zaken moest de schanddaad verbloemen, dat enkele dagen later dit eerbiedwaardig cultuurmonument even bewust als zinneloos verweest en ver brand werd. De mededeelingen van Dr. Dietrich zijn thans gevolgd door een verklaring van ge neraal veldmaarschalk Kesselring, die de bewering, dat het klooster was gemaakt tot ,-het sterkste artillerieversperringsfort ter wereld", zooals van vijandelijke zijde was medegedeeld, een vierkante leugen noemt en daarbij refereert aan schriftelijke getuige nissen hieromtrent van den abt van het klooster Monte Cassino, van den beheerder der abdij en van den bisschoppelijk gedele geerde in het betreffende diocees, die alle drie verklaard hebben, dat voor of tijdens den bomaanval in het klooster noch in de omgeving Duitsche verdedigingswerken noch troepen noch oorlogsmateriaal zich hebben bevonden. Nu is het een harde waarheid, dat aan het oorlogsgeweld menigmaal cultuurgoed ten offer valt. Dat zal wel zoo blijven zoo lang er oorlogen gevoerd worden, hoezeer men deze verliezen zal betreuren. Ware het dan ook, dat thans van Anglo Amerikaan sehe zijde werd aangevoerd, dat de vernie tiging van het klooster Monte Cassino een eisch van strategie was, daargelaten of het al dan niet door de Duitsche weermacht be zet was, men zou kunnen volstaan met een oordeel, dat zich bepaalde tot het krijgs bedrijf zelf. Maar nu het weer eens blijkt, dat de ver nietiging van een veertien eeuwen oud cul tuurgoed met liegen en bedriegen moet worden goedgepraat, ja, dat dit vandalen- werk nog wordt uitgebuit om er propaganda uit te halen tegen een tegenstander, die alles deed om den ondergang van bouw werk en kunstschatten te voorkomen, nu beleeft de menschheid weer eens een staal tje van het cynisme en de perversie, waar van Londen en Washington bij hun „voor lichting" het treurig geheim bezitten. Onrustig Argentinië. De Amerikaansehe bladen zien in de jong ste gebeurtenissen om de Argentijnsche hoofdstad, waar jonge officieren zich van het ministerie van buitenlandsche zaken meester maakten om den minister van bui tenlandsche zaken tot aftreden te dwingen, een nieuwe militaire staatsgreep. De lezin gen over de beweegredenen der nieuwe be weging loopen uiteen. Amerikaansehe aanval op Hongkong. Van 12 Amerikaansehe vliegtuigen, die op 11 Februari Honkong aanvielen, werden vol gens Central Press 4 neergeschoten, waar onder één machine waarschijnlijk. Tijdens de luchtaanvallen, die blijkbaar gericht waren op het vliegveld, lieten de Amerikaansehe piloten hun bommen blindelings vallen, zon der evenwel schade op het vliegveld aan te richten. Een Japansche machine wordt ver mist. Kostbare schilderijen gestolen. Inbrekers hebben een grooten slag ge slagen in een kunsthandel op het Rokin, te Amsterdam, waar zij, behalve tien Ooster- sche tapijten en twee kussens, ter waarde van f 10.000, ook 17 kostbare schilderijen stalen, welker waarde wordt geschat op circa f 145.000. De schilderstukken die alle uit de lijsten waren genomen, zijn van de volgende meesters: 1 exterieur van G. Lun- dens, 1 interieur (vrouw met kind aan tafel) van G. Brekelenkamp, 1 stalinterieur van H. Wouwerman, 1 kip op eieren van J. Groothe, 1 interieur van J. Victorijns, 1 Madonna met kind van Sasso Feratto, 1 Bijbelsche voorstelling van Stella, 1 scheeps timmerman van Bosboom, 1 landschap met koeien van Kamphuis, 1 stalintereur van J. H. van Beek, 1 stilleven (fruit) van Gras dorp, 1 Kruisdraging, 1 Bijbelsche voorstel ling van Rottenhammer, 1 landschap van Th. Heeremans, 1 vrouwenportret van Fer dinand Bol, 1 zeegevecht met visschers van Willaerts, 1 landschap school Watteau.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlemsche Courant | 1944 | | pagina 1