De verwoestingen in het Oosten des lands.
Vier kerken brandden in Nijmegen
Arbeiderswoningen in Enschedé
verwoest.
Groot aantal Kuizen in Arnhem
onbewoonbaar.
pudding fo
KWALITEIT/
Gratis olie.
De oude stad Nijmegen is Dinsdagmiddag
zeer zwaar getroffen. De Angelsaksische
bommenwerpers, die men zoo vaak hoog
over had zien vliegen op weg naar de Duit-
sche steden, keerden zich plotseling tegen
deze Nederlandsehe stad. Op tal van plaat
sen vielen brisant- en brandbommen, die
onmiddellijk een groot aantal slachtoffers
maakten.
Steekvlammen schoten op uit tic stad
en de torens van de veertiende-eeuwsche
SI. Stevenskel k en die van de Karmel,
liet meesterbouwwerk van Ed. Cuypers
zag men waggelen en omlaagstorleii.
Overal in (1e straten vielen mensehen
neer, bloedend, verminkt. Gehcele stra
ten waren plotseling in een vuurzee ver
anderd, te midden waarvan gewone men
sehen om liulp jammerden.
De brandweer stond voor een schijnbaar
hopelooze, taak. vier kerken brandden als
laaiende fakkels, want behalve de Stevens
en de Karmel brandden ook de St. Cani-
siuskerk van de paters Jezuieten en de St.
Franciscus. Snel breidde het vuur zich uit.
Men redde wat te redden was, men bluschte
waar men kon, men hielp waar maar moge
lijk. Hier vroeg men niet naar geloof of
stand of politieke gezindheid, plotseling
vormde zich in de massa der wanhopigen en
vertwijfelden een legertje van bezonnen
en hulpvaardige mensehen aaneen. De
brandweer, later versterkt uit omliggende
plaatsen, de dienst der luchtbescherming,
het politiecorps, W. A. mannen, en talrijke
andere vrijwilligers waren uren lang bezig
om het vuur meester te worden, gewonden
te verzorgen en mensehen te helpen, die
met een slag beroofd waren van hun bezit.
Geredde meubelen werden op pleinen en in
parken bijeengebracht. Dakloozen kregen
den eigen dag nog van gemeentewege warm
voedsel. Het aantal dooden en gewonden
was Woensdagmiddag nog niet bij benade
ring op te geven, talrijke slachtoffers liggen
nog onder de puinhoopen. De schade, is
enorm. De mooie oude stad is plotseling een
zwaar gehavende stad, een toonbeeld van
oorlogsellende geworden.
De Groote of Stevenskerk te Nijmegen
dateert uit de 13e eeuw, doch werd in haar
huidige gedaante eerst tweehonderd jaar
later voltooid, zij het dan, dat ook toen het
bouwplan in zoover niet was uitgevoerd, dat
de middenbeuk niet tot grooter hoogte dan
de zijbeuken was opgetrokken. Het bede
huis, gemengd van karakter daar het deels
met hout, deels met steen is gedekt, was nu
tot een z.g. hallenkerk geworden, welk in
Duitschland verbreid type zich van de
Fransche gothiek onderscheidt door minder
geprononceerde verticale lijnen en concen
tratie van het licht in de zijbeuken. De Ste
venskerk is eenig in ons land door haar zui
derportaal, dat als veelhoekig baldakijn op
pijlers iq gebouwd voor den gevel en dus Jos
staat van het eigenlijke bouwwerk.
Het inwendige van de kerk, die men van
de Groote Marktslechts kan bereiken via
de zeer fraaie „kerkboog". onderscheidt zich
door de gesneden meubelen uit de 17e eeuw
en de koperen kronen. In het koor bevindt
zich het grafteeken van Catharina van
Bourbon, echtgenoote van hertog Adolf van
Gelder en overleden in 1512. De toren, die
thans geheel is ingestort trok de aandacht
door zijn sierlijken, luehtigen spits uit de
17e eeuw, welke eenige overéénkomst ver
toonde met dien van de Oude Kerk te Am
sterdam.
lil Enschedé is vooral de arbeidersbevol
king zwaar getroffen. De stad was trotsch
op zijn moderne arbeiderswoningen, nu ziet
het met verbeten woede op de zwarte puin
hoopen daarvan. Een zeer groot aantal
brandbommen werd over de stad uitge
strooid, waardoor zeer talrijke en omvang
rijke branden ontstonden. Met groote in
spanning is men er tenslotte in geslaagd de
branden meester te worden, maar de tra
nen komen iemand in de oogen, wanner
hij al die arme berooide mensehen ziet.
Sommigen hebben nog wat kunnen redden
en zij bewaken nu zorgvuldig wat er over
bleef van hun huiskamer en slaapkamer,
van bedden en linnengoed. Onderlinge hulp
heeft nog veel erger ramp voorkomen, maar
het is. zoo al erg genoeg. Als een groote
ramp voelt men ook de volkomen verwoes
ting van de prachtige openbare Leeszaal en
Bibliotheek, een der beste in den lande, zei
men hier met trots. Drie kerken zijn in de
asch gelegd een katholieke, een hervormde
en een gereformeerde kerk.
Het aantal dooden is niet zeer hoog, maar
de materieele schade is enorm. En waar kan
men in dezen tijd een ander huis vinden,
waar meubelen en lijfgoed koopen? Onder
linge hulp alleen kan hier eenige verlichting
brengen.
De vreedzame Arnfiemsche burgerij heeft
op hoogst pijnlijke wiize kennis gemaakt
met de onverantwoordelijke Anglo-Ameri-
kaansche oorlogvoering. In het bijzonder
geldt dit voor de bewoners van twee wij
ken, waarop een reeks brisantbommen zijn
neergeworpen, welke rouw en ook groot
leed van anderen aard hebben gebracht
over velen. Talrijke huizen werden volko
men vernield. Bovendien kregen in de on
middellijke nabijheid gelegen huizen zoo
groote schade, dat zij volkomen onbewoon
baar'zijn. Nog belangrijk grooter is het aan
tal huizen, die tijdelijk geheel df gedeelte
lijk onbewoonbaar zijn geworden door dé
gevolgen van den luchtdruk, die vele hon
derden ruiten deed springen, tallooze pan
nen van de daken rukte, plafonds ineen
deed storten en inboedels ruineerde. Veel
erger is nog, dat zooveel onschuldige levens
plotseling zijn weggerukt en mensehen mis
schien voor altijd zijn verminkt. De lucht
beschermingsdienst, de geneeskundige
dienst en de technische noodhulp zijn ter
stond begonnen met het allervoornaamste:
het redden van zooveel mogelijk menschen-
levens. In den loop van den middag waren
talrijke zwaar gewonden naar de zieken
huizen overgebracht.
Behalve de officie'ele diensten hebben ook
tal-van burgers zeer doeltreffend hulp ver
leend. Dank zij de medewerking van buurt-
genooten, vrienden en kennissen hadden--strijd wacht. De Haarlemmers bezitten een
vrijwel alle getroffenen binnen enkele uren
nieuw onderdak.
IJMUIDEN
Dieven in de vischhal.
Het wekt geen verwondering, dat de voe
dingsmiddelen bij het dievengilde in trek zijn.
Degenen, die van dergelijke strooperijen de
dupe worden, kunnen dit bevestigen. Zoo deed
dezer dagen een inwoner van Santpoort bij de
Velser politie aangifte van hef stelen van 81
K.G. schol en 7 K.G. bot vanuit een vischpak-
huis in de Rijksvischhal.
Door een houten luik konden de daders hun
doel bereiken, waarna zij vrijwel ongemerkt
met hun buit verdwenen. Hoewel hun avon
tuur dus aanvankelijk geslaagd kan worden
genoemd, tracht de politie den diefstal op te
helderen.
De examentijd nadert.
Reeds thans kan worden medegedeeld, dat
de M.U.L.O.-examens voor de candidaten der
Openbare U.L.O. te Velsen, ditmaal te Haar
lem zullen worden gehouden. Het schriftelijke
gedeelte heeft plaats Dinsdag 16 en Woensdag
17 Mei, terwijl de mondelinge examens van
26 Juni tot en met 29 Juli aan de orde komen
De Paaschvacantie.
Daar het Paaschgebeuren dit jaar op 9 en
10 April wordt herdacht, h^eft de schooljeugd
der Openbare U.L.O.-school te IJmuiden-Oost
vacantie van 5 tot en met 17 April.
VELSEN
EEN DRUKKE KORFBALDAG
Na het behaalde prachtige resultaat van
het eerste twaalftal der Korfbalvereeniging
„Watervliet", dat op zoo voortreffelijke wij
ze het kampioenschap van de derde klasse
N.K.B. verwierf, wacht-reeds Zondag de
voorlaatste wedstrijd in deze competitie en
zal Watervliet op eigen terrein aan den
Munnikenweg té 2 uur Luto 2 ontmoeten.
De laatste ontmoeting wordt gespeeld te
Amsterdam tegen Fortuna I.
Daar het Watervliet-twaalftal het onge
twijfeld op prijs zal stellen na het buiten
gewoon mooie succes ook de laatste wedstrij
den ongeslagen uit het veld te komen, zal
de ploeg alles ip het werk stellen om ook
thans beide punten in Velsen te houden, zoo
dat den hoofdstedelingen zeker geen gemak
kelijke taak zal wachten. Gezien de steeds
groeiende belangstelling voor de mooie korf
balsport mag ook nu aan den Munnikenweg
weer een talrijk bezoek worden verwacht.
JHet twaalftal, dat te Amsterdam het kam
pioenschap behaalde, zal vermoedelijk vol
ledig verschijnen met: aanval: dames R.
Muyen en N Velthuys, heeren: J. de Vries
en R. Velthuys; middenvak: dames N. Sie-
gerist en R. de Vries, heeren J. Broeksma en
H. Giezen; verdediging: dames B. Tuyn en
H. Voerman; heeren J. Tolk en G. v.d. Brink.
Watervliet 2 gaat op bezoek bij Animo
Ready I te Haarlem, waar een zeer zware
,^S\PUDDING
Voor het paard.
Bij haar actie voor het paard bepleit de
Nederlandsehe Vereeniging tot Bescherming
der Dieren de afschaffing der z.g. oogkleppen
aan de hoofdstellen. In een door haar gericht
schrijven tot de Nederlandsehe burgemeesters
wordt o.m. opgemerkt, dat de oogkleppen voor
de dieren een kwelling beteekenen. Vaak zit
ten deze onderdeelen nog los en klapperen dus
eindeloos tegen de teere deelen der oogen. Als
voorbehoedmiddel tegen het schrikken/bezit
ten de oogkleppen geen enkel nut. In het
verzoek wordt er dan ook op gewezen, dat
een dergelijk argument dan ook zijn betee-
kenis mist. In verscheidene gemeenten, waar
onder Amsterdam, Hilversum, Bussum en
Leeuwarden, heeft het verzoek weerklank ge
vonden, zoodat het probleem met eenvoudige
verordeningen kon worden geregeld.
De heer Y. Reitsma, voorzitter der Velser
afdeeling, deelde ons in dit verband mede, dat
er ook in deze omgeving zal worden getracht
bovengenoemde kwelling voor de trouwe vier
voetige „.trekkers" van het hedendaagsche ver
keer op Je beffen. Ongetwijfeld zal dit billijk
verzoek niet tevergeefsch zijn
Gemeentelijk Handelsonderwijs.
Bij de dezer dagen gehouden examens slaag
den de volgende Velser candidaten: Duitsch:
mej. C. Prins, Engelsch: mej. J. M. den Dun
nen en de heeren M. Goos, G. Lub en H.
Muusse.
Agenten op het groeneveld:
Donderdagmiddag om twee uur zal op het
Kinheim-terrein te Velsen-Noord het Velser
politie-elftal den strijd aanbinden tegen fie
ploeg Vuurvreters III uit Rotterdam.
Burgerlijke Stand.
Ondertrouwd: J. van den Berg, Plancius-
dwarsstraat 4, IJmuiden en L. E. Völker, Ver*
smold in Duitschland. Toek. adres: dezelfde
adressen. H. Nieuwenhuisen, Van Langeveld-
straat 2, Velsen-N. en E. A. Wiegman, Schoon-
oortstraat 15, Velsen-N. Toek. adres: Schoon-
oortstraat 15, Velsen-N. A. Morriën, Ruijsch-
straat 28boven, Amsterdam en G. Oldenburg,
Trompstraat 127, IJmuiden. Toek. adres: Nw!
Keizersgracht 3hs, T. Spelt, Driebergscheweg"
20d, Zeist en H. Dekker, Stationsweg 145.
IJmuiden. Toek. adres: Vleutenscheweg 372,
Utrecht. T. Goedhart, Koekoekstraat 17, Den
Helder en M. Lahee, Velserduinweg 195, te
IJmuiden. Toek. adres: Ooievaarstraat 76, Den
Helder.
Geboren: A. Portengen, d., IJmuiden. R.
Masereeuw, d., IJmuiden. J. Stadt, d., IJmui
den. E. de Kreij, d., IJmuiden, J. Nol, d., Vel
sen-Noord.
Overleden: J. Schaap, 4 j„ d. van L. Schaap,
Oosterduinweg 34, IJmuiden. L. K. Streefland.
1 j., z. van A. Streefland, Tuindersstraat 45,
IJmuiden. P. J. Dalmeijer, 52 j., echtg. van B.
C. Tijssen, Lijsterlaan 31, IJmuiden.
grootere schotvaardigheid, waardoor Water
vliet 2 een nederlaag niet zal ontgaan. Het
vierde Velser twaalftal moet uit van Oost
hoek 3 kunnen winnen, indien de ploeg zich
ten volle geeft. Het zesde twaalftal, dat der
nieuwelingen, trekt naar Haarlem 3 en zal
wel verliezen.
Voor de adspiranten zijn .vastgesteld voor
Zondag: Watervliet d-Animo Ready c en
Zaterdag: Haarlem b-Watervliet c 'en Oos
terkwartier b-Watervliet b. Een zeer druk
programma derhalve.
BEVERWIJK
Doopsgezinde gemeente.
Bij den gemeentemiddag van 23 Januari
deed zich de behoefte gevoelen om mej. M.
van Oostveen opnieuw uit te noodigen om
voor de Doopsgezinde Gemeente te Bever
wijk een onderwerp te behandelen. In ver
band hiermede kan worden medegedeeld, dat
zij behoudens onvoorziene' omstandigheden
op Dinsdag 9 Mei in de Mennozaal zal spre
ken over „De geschiedenis van het Men
schenhart". Dit symbolisch verhaal, waarvan
zij zélf de schrijfster is, zal wórden geïllus
treerd door talrijke gekleurde lichtbeelden.
SANTPOORT
Sportieve neigingen
Blijkbaar zijn ook de dieven soms met een
zeker soort „sportieve" neigingen behept.
Een inwoner van Santpoort deed tenminste
de ontdekking dat er vanaf het erf achter
zijn woning aan de Noorderdorpstraat een
slipover en tweebadpakken waren ver
dwenen
Het mocht tot dusver nog niet gelukken om
den dader met de onsportieve zwemneigingen
op te sporen.
Terrasvogels.
In aansluiting op een vorig bericht kan
worden medegedeeld, dat de bijeenkomst
voor de leden der voetbalvereenigingen op
Zaterdag 11 Maart 's avonds om half acht
in het gebouw Zomerlust aan de Hoofdstraat
124 zal worden gehouden.
De senioren van Terrasvogels, die de eau
serie van ir. Van Emmenes wenschen bij te
wonen, dienen zich hiervoor vóór 25 Februa
ri op te geven aan het secretariaat, den heer
J. van Egten Jr., Hoofdstraat 58, Santpoort.
De. Heer's Chocolade- en Biscuitfabrieken
hopten en er om te bidden dat de militaire
vindingrijkheid een mogelijkheid zou uit
denken waardoor een vernieling van Rome,
de citadel van de beschaving en de voor de
geheele wereld zoo waardevolle stad vermeden
kan worden.
In de Bacilica della Osservanzia te Sien^,
die door Engelseh-Amerikaansche bommen is
verwoest, is inmiddels een der voornaamste
werken van Lucca della Robbia verloren ge
gaan, t.w een terra-otta „De kroning van
Maria".'
Dinsdag is een pijpleiding voor olie bij
Batesville in Indiana gebroken op de
plaats, waar de leiding door een uitge
droogde rivierbedding liep. Eenige mil-
lioenen gallons gingen verloren. Vele
automobilisten in de buurt namen de ge
legenheid te baat om zich op clandestiene
wijze van brandstof te'voorzien en in de
buurt van de plaats des onheils wemelde
het van mensehen met pannen en potten,
die olie gingen halen.
OFFICIEELE MEDEDEELINGEN
REGELING HANDEL IN RUNDVEE.
Voor het vervoeren van rundvee in de week
van 28 Februari tot 5 Maart zullen, met uitzon
dering van het vervoeren van slachtvee naar een
overname-markt, geen geleidebiljetten worden
fgegeven De handel zal na 28 Februari verbo
den zijn, zoodat de vrije rundveemarkten in de
genoemde week niet gehouden kunnen worden.
Met ingang van Maandag 6 Maart a.s., zullen
taxatie-markten voor gebruiksvee en stamboek
vee worden ingesteld. Van dien datum af zullen
veehouders ter voldoening aan hun aanslag, zoo
wel gebruiksvee als slachtvee kunnen leveren,
mits uit eigen veestapel. De aanslag in de ver
plichte veelevering blijft echter primair een aan
slag in slachtvee. Het bedrijfschap voor vee en
vleesoh houdt zich dan ook het recht voor om de
dieren, waarvoor geen koopers zijn of welke voor
de vleesehvoorziening noodig zijn, naar de slacht-
veemarkt te verwijzen.
Veehouders, die een gebruiksrund wenschen
aan te bieden in. plaats van slachtvee, kunnen
zich na 28 Februari bij hun plaatselijken bureau-
houder vervoegen, teneinde een aanbiedingsfor
mulier in te vullen, Z'j, die hiervan gebruik
wenschen te maken, moeten steeds op den Don
derdag, voorafgaande aan de week, waarin zal
worden geleverd, voor 12 uur hiervan mededee-
ling doen aan hun plaatselijken büreauhouder
onder inlevering van een copie van het aanbie
dingformulier. Eveneens moeten de geliedebil-
jetten zoowel voor slachtvee als voor, gebruiks
vee, des Donderdags voor 12 uur worden afge
haald. Personen, die een rund wenschen te betrek
ken van een taxatiemarkt. kunnen zich na 28
Februari vervoegen bij hun P.B.H., teneinde een
aanvraag-formulier voor een aankoopvergun-
ning in te vullen. Alleen die personen komen in
aanmerking voor aankoopvergunningen, die hun
leveringsplicht van vleesch en melk behoorlijk
zijn nagekomen en die minder vee hebben dan
zij krachtens het bedrijfsmaximum mogen hou
den. Koopers zijn verplicht binnen 14 dagen na
ontvangst een of meer slachtdieren met een ge
zamenlijk gewicht, dat tenminste gelijk is aan
het gewicht van het toegewezen gebruiksdier
terug te leveren. Het vervoer en het risico van
het vervoer zijn voor rgkening van kooper. Geen
aankoopvergunningen zullen worden uitgereikt
voor handeisv.ee, terwijl de bedrijfsmaxima voor
handelsvee zullen worden ingetrokken. Voor
zoover noodig zullen de handelaren echter een
bedrijfsmaximum of een verhoogd bedrijfs-
maximum voor gebruiksvee ontvangen, zoodat
hun weiland redelijk bezet zal zijn.
Personen, die vee van derden hebben inge-
schaard of opgestald, dienen voor 26 Februari een
geleidebiljet aan te vragen voor het vervoer naar
de bedrijven der eigenaren. Het rundvee zal op
de taxatie-markten alleen aangeboden en in ont
vangst genomen kunnen worden door bemidde
ling van handelaren. Te dien einde worden
door het bedrijfschap voorloopige erkenningen
uitgereikt, welke tot 4 Juni a.s. geldig zijn.
Voor het verkrijgen van een voorloopige er
kenning kernen slechts diegenen in aanmerking,
die in het bezit zijn van een geldig zaköoëkje
voor den rund veehandelaar en die bereid zijn een
bankgarantie te stellen ten bedrage van f 5000.
De voorloopige erkenning geeft hun het recht,
slachtvee en gebruiksvee op de markt aan te
voeren en gebruiksvee op de markt in ontvangst
te nemen. Het commissieloon voor het aanvoeren
der dieren zal 1% pet. en die voor het afhalen
van gebruiksvee zal 2 pet. vaft den taxatieprijs
bedragen.
Marktveehandelaren, die niet bereid zijn de
hiervoor genoemde bankgarantie van f 5000 te
stellen, zullen tot 4 Juni in de gelegenheid blij
ven slachtvee aan te voeren. Handelaren, die in
aanmerking wenschen te komen voor een voor
loopige erkenning, moeten £ich vóór 1 Maart a.s.
wenden tot het bedrijfschap voor vee en vleesch,
Laan van Meerdervoort 55, onder mededeeling
voor welke markten zij wenschen te worden er
kend en onder bijvoeging van een bankgarantie
volgens een model, hetwelk ter inzage ligt bij
de bureaux van de provinciale voedselcommis-
sarissen.
STROOHANDEL VAN BOER TOT BOER.
Te rekenen van 23 Jan. '44 af is het verkoopen
van stroo door verbouwers rechtstreeks aan een
uiteindëlijken -gebruiker en het koopen van stroo
door een uiteindelijken gebruiker rechtstreeks
van een verbouwer alleen toegestaan in die ge
vallen, waarin het stroo wordt vervoerd met
eigen vervoermiddelen van kooper of verkooper.
.Met ingang van 29 Februari 1944 moeten de ge
leidebiljetten voor vervoer naar de markt Don
derdags vóór 12.00 uur worden afgehaald. Tevens
wordt medegedeeld, dat lastgevingen tot leveren
De toekomst van Rome.
Toespraak van den Paus.
Paus Pius XII heeft de vastenpredikers der
stad Rome ontvangen en een.toespraak van
55 minuten gehouden, die de. Tien Geboden
tot onderwerp had. De Paus keerde zich in
de eerste plaats tegen het heidendom, Welks
herleving men schijnt te beleven. Daartegen
is er slechts één strijdmiddel: terug tot het
Christendom. „Waar geloof is, is ook de zede
lijkheid en orde".
Met het oog op de bijzondere positie van
de stad Rome zeide de Paus, dat Athene en
Cairo door de beide oorlogvoerende partijen
ontzien zijn. Op veel verder reikende gron
den moet Rome er dus aanspraak op kunnen
maken, ontzien te worden. Het zou een onuit-
wischbare schandvlek in de geschiedenis zijn,
als Rome zou worden opgeofferd aan militaire
eischen, zooals andere middelpunten van het
Christelijke geloof, b.v. Monte Cassino, dat
in puin is gelegd.
De Paus keerde zich vervolgens tegen den
sluikhandel, het hamsteren en de willekeu
rige prijsverhoogingen. Tenslotte richtte hij
zich tot de jonge katholieken, die, zooals hij
zeide, te goeder trouw op de bres staan voor
extremistische maatschappelijke opvattingen
en wien hij de tegen het atheïstische com
munisme gerichte Encycliek van zijn voor
ganger in herinnering wilde roepen. Alle
geloovigen moeten er zich voor hoeden op
maatschappelijk gebied verkeerde leiders te
volgen. De tegenwoordige tijd heeft een
apocalyptisch karakter en vereischt daarom
een nieuwe grondige kennis van de Tien
Geboden.
De aartsbisschop van New York Spellman
heeft verklaard dat hij het bombardement
van Castel Gandolfo door de Geallieerden
betreurt. Hij gaf uitdrukking aan de hoop,
1 VI VA O XKCTUCgCtiCCiU, MO b IOO UfiL V JXXgV.il X V C XV T V i VJA
dat Rome een soortgelijke aanval bespaard I boven 150 kg. niet voldaan kunnen worden met
moge blijven. Spellman zeide tenslotte te het leveren van nuchtere kalveren.
