se a 8 8 8 Q u Oft 8 <y a (9 8 a o s 0) 8 0) Oft ft w 8 4> T9 s 0) »P| IP4 *8 «4 O 0» *4 IPO «P4 8 8 X W H O A 8 i-a PARIJS 1944 IV. D. In enkele artikeltjes heb ik ge tracht, U een indruk te geven van Parijs in oorlogstijd. Er zou nog wel een en ander aan toe te voegen zijn, want wie raakt uit gepraat over Parijs, zelfs over Parijs zon der licht en zonder auto's en zonder avond lijk vermaak? Doch al moeten we het hier bij laten, een enkele herinnering moge hier nog worden vastgelegd en wel die aan het bezoek, dat we aan Kees van Dongen brachten. Ons gezelschap - een aantal Nederland- sche journalisten - zou dien middag de gast zijn van de Cercle des Journalists étrangers en daarna zouden weik weet het niet meer, maar in ieder geval was er vóór die receptie een uurtje be schikbaar en Kees van Dongen had laten weten, dat het hem aangenaam zou zijn, alsdan de heeren eens bij zich te zien. Nu is een schildersatelier bezoeken voor een journalist geen ongehoorde sensatie, maar voor deze uitnoodiging zou geen onzer toch hebben willen bedanken. Want Kees van Dongen draagt nu eenmaal een gansch bijzondere faam, een bekendheid, die het verlangen wekt, eens kennis te maken met den schilder van die brutale kunst, die de erfenis van een Cézanne en een Van Gogh voortdraagt, het exotische van een Gauguin er door heen mengde en een voorkeur aan den dag legt voor het bizarre in de voorstelling. Ik ben geen bewonderaar van Van Dongen, dat wil ik best weten. Neen, dat is toch verkeerd gezegd. Want ontegen zeggelijk beschikt hij over 'groote kwali teiten, over een sterk beheerschte vorm geving en picturale hoedanigheden, die in zijn palet, waarin het blauw een voorna me plaats bekleedt, tot uiting komen. Alles mooi, alles voortreffelijk, maar het. lijkt me altijd zoo zonde en jammer, dat zulk een uitnemende techniek zich uitleeft in onderwerpen die toch maar hoogst zelden een schoonheidsontroering vermogen te wekken. Een meneer in avondtoilet met een paar vleugels op zijn rug, die aangevlo gen wordt door een dame, die haar uitrus ting tot een paar kousen heeft beperkt kan mij - en ik denk, dat ik de eenige niet ben - nu eenmaal niet door zeven sferen voe ren, evenmin als ik de wijding kan onder gaan van de voorstelling van een halven neger en een halve Europeesche tijdens een onderhoud, waarover op de Zondags school hoogst zelden gedoceerd wordt. We willen hier de moeilijke kwestie over den vorm, dien de kunstenaar zich te kiezen heeft, daarlaten, maar, aan den anderen kant, hoeveel schoonheid had dit kunste naarsbestaan kunnen voortbrengen, wan neer het wat meer had geput uit de vol heid des levens en zich wat minder had toegelegd op onderwerpen, die ten slotte toch alleen maar tot het hart van geëxal teerde lieden kunnen spreken. „Cocasse" zei me een Parijzenaar, met wien ik er over sprak. Kees van Dongen is nu sinds vijftien jaar Franschman. De Delftshavensche kwajongen, die nu een zestig jaar geleden langs de Kous en den Schiedamschen Dijk slenterde, zal wel niet bevroed hebben, dat hij het nog eens tot een der meest gere nommeerde portretschilders van Frankrijk zou brengen, waardig bevonden, om een Anatole France en andere roemruchte tijd- genooten af te beelden. Hoe het zij, het Zuiden trok hem al spoedig. Als twintig jarige trok hij, als zoovele jonge artisten, naar de Lichtstad, werkte er hard, onder ging er den invloed van het neo-impres- sionisme, doch geraakte daarna in den ban van het Fauvisme, dat sinds het begin der 20e eeuw gestadig veld won. De „Fauves" ijverden voor een stijl van universeele op vatting. De Assyrische en Egyptische kunst leverde hun evenveel inspiratie als de primitieven, en de gothiek en de neger sculptuur zoo goed als de volkskunst der Australische en Oceanische natuurvolken was in hun werk terug te vinden. Gaarne bedienden zij zich van sterke, ongebroken kleuren en expressieve omlijningen, zoo dat hun doeken vaak het midden hielden tusschen decoratie en schilderij. Aldus vormden z.j op hun wijze een reactie op het naturalisme en brachten het verlangen tot uiting naar een meer subjectieve, ab stracte uitdrukking. Vijf jaar wist het Fauvisme de aandacht te boeien. Toen werd het evangelie van het kubisme en het futurisme gepredikt en de „Fauves" (een spotnaam, die „wilde dieren" beteekent) gingen hun eigen gang en kwamen tot eigen ontwikkeling. In van Dongen's' werk is het Fauvisme geconserveerd. Gerijpt natuurlijk en ver diept, maar nimmer gansch verdwenen. Men moet dit voor oogen houden bij de beschouwing van zijn werk en het wordt dan duidelijk, dat zijn rake lijn, zijn dik wijls meesterlijk coloriet, zijn - vooral in vroeger jaren - voorliefde voor de bizarre voorstelling toch geen geniale excentriciteit is en nog minder concessie aan het onge zonde verlangen van een overgecultiveerd publiek. Ja. maar nu verwacht je toch dat een schilder van internationale reputatie, die de geweldige veranderingen in de pictu rale kunst van zeer, zeer nabij heeft gade geslagen en voor den journalist een mer a boire vormt van beschouwingen, mémoi res, uiteenzettingen, eens uit zal pakken als je hem bezoekt. Misschien over zich zelf - dat mag een oude heer van 67 toch ook wel eens, nietwaar - misschien over anderen, wellicht over het verleden. Dat hij met je zijn werk langs zal gaan en je wijzen zal op details, dat hij mogelijke nisverstanden uit den weg zal ruimen en .nu ja, je stof zal leveren tot een door wrochte bespreking van zijn persoon, zijn leven en zijn werk. In die verwachting gingen we de trap op naar het ruime atelier ergens in de buurt van de Etoile, en nu geviel het, dat we daar den grooten man vonden precies zooals je hem nooit zou hebben voorgesteld en dat er van kunstbeschouwingen maar een bitter klein beetje terecht kwam. Een oude oom, slank van gestalte, een paar glundere oogjes in een gelaat, dat den indruk wekt, dat Van Dongen nogal van de buitenlucht houdt. Een nerveuze rech terhand, die zich voortdurend aan het puntbaardje vergrijpt. ziedaar Kees Van Dongen anno 1944. Ik weet het niet beter te zeggen. Hij gaf ieder de hand en zei, dat het hem plezier deed, weer eens Hollandsch te hooren. En toentoen moesten we hooren, dat het nogal kalm in de schilderij is en dat het verkrijgen van materiaal nogal wat moeite oplevert. „Dat is nief prettig!" zei een beleefd mensch. Dan monkelen de pret-oogjes: „Weineen, ik vind het heerlijk, dat ik eens wat rust heb. Ik woon buiten de stad en de laatste jaren tuinier ik als de beste. Ik poot en ik plant dat het een lust is. je moet al wat doen om wat op tafel te krij gen, niet waar? Nu, we hebben erwten en boonen en sla en al dat spul van eigen grond en ik moet zeggen, ik heb er het grootste genoegen in „Dus weinig geschilderd, den laatsten tijd?" „Zoo is het. Kijk, daar staat een van de laatste. Een Amerikaan, dien iedereen van Auteuil kende, zooals hij daar rond stapte. We waren altijd erg goeie vrienden en zoo moest ik hem kort voor den oorlog schilderen. Hij heeft Amerika niet terug gezien. Is hier gestorven, maar gelukkig had hij me nóg op tijd betaald En dan wordt het weer informeeren. Hoe het in Holland gaat en wat er waar is van de verhalen, die zoo bij tijd en wijle overwaaien. Kees van Dongen interviewt ons in plaats dat wij het hem doen. En dan komt zijn driejarige vadertrots - zoo waar - binnenspringen en maakt grapjes en geeft een pootje, maar vertikt het, ons te laten hooren, dat hij óók een beetje Holjandseh kan praten. Wat Vader alweer van stil genoegen vervult. Maar nu gaan we toch even de wanden langs. Ja, dat is toch wel heel knap, die ouwe Amerikaan, die daar met zijn „tube" op het hoofd, de monocle bij de hand en het wandelstokje als "oude-heeren speel goed staat te peinzen, of hij toch niet nog even naar het paddock zal gaanen dan bewonderen we de allure van een da mesportret, de stille schoonheid van een straatje in een buitenwijk vol licht en kleur en wat er al meer als oogst der laat ste jaren hangt. En we zien ook naar die typische Van Dongens, een schonkig paard, wat felgekleurde figuren en nog zoo het een en ander, dat de herinnering aan Van Dongen wekt.als deze vriendelijke, oude baas reeds niet voor ons de échte Van Dongen geworden was, de Hollander, die op stuk van zaken niet graag over eigen werk praat, maar zijn eigen weetje weet en zijn eigen gang gaat. En met deze ervaring verlaten we het werkvertrek van dezen Franschman, die ondanks alles zoo veel van den eigen aard behouden heeft. IJMUIDEN Sportplannen. Den heer P. Dijksrta, gemeentelijk ambte naar voor de lichamelijke opvoeding en de sport, vonden wij dezer dagen bereid om ons enkele bijzonderheden mede te deelen. Zoo vernamen wij, dat er over het alge meen in de gemeente Velsen een bevredigen de belangstelling voor de sport is waar te nemen en dit komt vooral tot uiting in den groei der turnvereenigingen. Er zijn omtrent eventueele plannen voor het komende seizoen nog slechts weinig ge gevens bekend, doch men zit niet stil.... Het voornemen bestaat namelijk om ditmaal de leden der Velser vereenigingen aan de proeven van het Nederlandsch Gymnastiek Verbond te laten deelnemen. In overleg met de besturen van Gratia-Plato, T. V. S„ Sparta en S. S. H. werd hiertoe reeds in principe besloten Indien de vereischte voorbereidingen door de drukte der turnuitvoeringen van de be trokken vereenigingen niet in het bedrang komen, dan zullen de proeven wellicht op Hemelvaartsdag worden gehouden. In het kader van een sportdag te Velsen-Noord zul ten hierbij enkele interessante zomerspelen zooals handballen en kastie kunnen worden gedemonstreerd. De examens der vereeniging voor Harmo nische Lichaams Ontwikkeling (H.L.O.), die het vorig jaar voor het eerst in Velsen wer den afgenomen, zullen waarschijnlijk ook in de komende maanden aan de orde komen. Het is de bedoeling, dat de leerlingen der Velser middelbare scholen zich hiervoor reeds gaan oefenen. Aangemoedigd door het enthousiasme der iongeren. waarvan reeds vele tientallen één der officieele zwemdiploma's bemachtigden, wordt er voorts overwogen om gedurende de zomerperiode in de open zwembaden zwem wedstrijden voor de schooljeugd te organi seeren. Bij het ontwerpen van deze regeling zullen de plaatselijke zwemvereenigingen worden geraadpleegd, terwijl de toestemming der inspectie dient te worden verkregen. Tenslotte bracht de heer Dijkstra nog even het figuurzwemmen in herinnering. Er wordt hiervoor door de deelnemende dames ijverig geoefend en de resultaten van deze interes sante-, doch lastige tak der veelzijdige zwem- sport verdienen zeker de aandacht. Zoo is er in de gemeente Velsen op sport gebied nog wel het een en ander in het ver schiet. Wandelsport. Zoowel leden van de IJmuider wandelsport- vereeniging De Stormvogels als van De Ken- nemer Jagers hebben Zondag aan een tocht te Utrecht deelgenomen. Dit was de laatste van de serie stedenschoontochten, waarvoor ove rigens te Haarlem, Amerstoorf en Amsterdam is gewandeld. Voorloopig hebben de wandelsportliefheb bers rust. De eerstvolgende tocht is n.l. die op 12 Maart te Santpoort en omgeving. Stationsambenaar P. J. Winkel jubileerde. Bij zijn vijf en twintigjarig dienstverband heeft de heer P. J. Winkel ambtenaar aan het station Velsen—IJmuiden-Oost der Nederland- sche Spoorwegen Zaterdag talrijke felici taties in ontvangst genomen. In zijn woning aan den Zeeweg 208 had des morgens de. huldiging plaats, waarbij diverse collega's aanwezig waren. Met hartelijke woor den schetste de heer Van Reeden, stationschef, de accuratesse, welke de jubilaris reeds ge durende een kwart eeuw heeft bewezen. De verrichte arbeid kenmerkte zich door een ijver die diverse bevorderingen tengevolge had. Spr. bracht namens de directie zijn waardeering over voor de plichtsbetrachting. Als tolk der collega's memoreerde de heer Van Reeden tevens de prettige samenwerking. Een keurige oorkonde en de gebruikelijke enveloppe met inhoud werden vervolgens aan geboden, terwijl het personeel zijn genegen heid jegens den jubilaris liet blijken door een fraaie rookstandaard, dat als waardig cadeau steeds een herinnering zal blijven. Verder bleef men nog eenigen tijd gezellig bijeen. De heer Winkel heeft gedurende het verdere gedeelte van den dag nog vele bloe men, geschenken en attenties ontvangen en stellig zal hij dezen „feestdag" niet zoo spoe dig vergeten. Burgerlijke Stand. Huwelijken: H. Kleinman en Chr. J. van der Laan, Amsterdam, Rustenburgerstraat 28III; A. J. Laurent en L. J. Beljaards, Eendracht- straat 16, Velsen-N.; J. van den Berg en L. E. Völker, Planciusdwarsstraat 4. IJmuiden. Geboren: J. J. Rodenberg, z., W. de Zwijger laan 6, Santpoort; A. P. R. Obermann, d., Charlotte de Bourbonlaan 1, Santpoort; G. Veenstra, z„ Duinlustparkweg 54, Santpoort; C. F. W. de Dood, z„ Watervlietstraat 23, te Velsen-Noord. Overleden: G. J. Schell. 25 j., echtgen. van H. Zwart, Trompstraat 104, IJmuiden. POLITIE-ELFTAL De opstelling van het Velser politie-elftal voor de ontmoeting van Dinsdag luidt als volgt: doel: Best; achter: Wittebrood en Dekker; midden Van Woudenbreg, Ver woerd en Kamerbeek; voor: Wielinga, Bak ker, Van Bakkum, Van der Leur en Ni- naber. VELSEN AFSCHEID Ds. F. E. HOEKSTRA. Ds. F. E. Hoekstra, die naar elders gaat, zal afscheid nemen van de Gereformeerde kerk van Velsen op Zondag 5 Maart in den middag- dienst. Teneinde een ieder gelegenheid te geven van ds. en mevrouw Hoek stra afscheid te kunnen nemen, zullen twee afscheidsavonden worden georganiseerd, voor de jeugd-catechisanten, oud-catechisan ten en leden der bijbelstudiekringen op Don derdag 2 Maart en voor de ouderen op Dinsdag 29 Februari. SANTPOORT T.V.S. vergaderde. Het Technisch programma 1944. Bij de jaarvergadering der Turnvereeni- ging Santpoort in het Jeugdhuis memo reerde de heer G. Hop, voorzitter, tijdens zijn openingswoord de talrijke succes, en over 1943 en bracht tevens zijn dank vc *- de uitstekende samenwerking. De werk zaamheden der Technische Commissie en de animo der mede-bestuursleden leverden gunstige resultaten. De heer A. W. Volmer. secretaris, gaf vervolgens in zijn uitvoerig jaaroverzicht talrijke gegevens, waarbij de uitbreiding van het aantal leden met 152 turnliefheb- bers natuurlijk niet werd vergeten. Als één der getrouwen werd de heer A. C. Halff op 31 Mei bij zijn 10-jarig jubi leum gehuldigd. Verder deelde de heer Volmer mede, dat de toetreding tot het Haarlemsch Bureau voor Medische Sport keuring in October een nuttige maatregel beteekende. Zijn jaarverslag besloot met een herdenking van het verscheiden van wijlen den heer J. Hop te Haarlem, die als 2e voorzitter van het N. G. V. en als voor zitter der K. T. K. veel voor T. V. S. heeft gedaan. Aan de penningmeesteresse mevr. H. Martens-Hulsbergen werd décharge ver leend. De periodiek-aftredende bestuursleden mej. W. Th. Bakker en de heeren B. Suur- land en A. W. Volmer werden bij acclama tie herkozen. Bij de Technische Commissie bleven me vrouw A. de Jonge-Starink en de heer B. van Blonkenstein in hun functies gehand haafd. Voorts kwam de benoeming van den heer A. C. Halff als commissaris van materiaal aan de orde. Het Technisch programma voor' 1944 om vatte talrijke plannen: Er werd besloten om deel te nemen aan de nationale wedstrijden te Amsterdam op 23 April in de Apollo- hal. Bij de K.T.K. Gymnastiekcompetitie zal T.V.S. eveneens worden vertegenwoor digd. De onderlinge wedstrijden op 31 Maart en 1 April hebben verder normaal plaats. Voorts zal er een groep T.V.S.-ers deelnemen aan de Bondskeur-uitvoering op 9 Juli te Haarlem (het H.F.C.-terrein).' De T.V.S. zomeruitvoering op het. Ter - rasvogelï'-terrein wordld itmaal 2 Juli ge houden. Er zal worden getracht om op dien dag een dames-estafette te organiseeren. De uitnoodiging voor het T.V.S.-lid mej. A. Nol om deel te nemen aan den invitatie wedstrijd op 21 Mei in de Haarlemsche Ge meentelijke Concertzaal werd aanvaard. T. VS. zal bovendien present zijn voor den 3e g-nad voorturncursc van dén K. T. K. Aan den keur-voorturncursus te Amster dam (docent mej. A. Fieseler) zal mej. A. Nol eveneens haar aandacht wijden. De dames J. v. d. Klift en M. Sabelis zullen zich te Krommenie onder leiding van me vrouw v. d. Most-Leijerweert bekwamen in de rhythmische gymnastiek. Tenslotte besloot men om bij de herha- EEN IDEAAL FIGUUS DOOR EEN IDEAAL CORSET Onze Corsetières bezoeken regel matig verschillende plaatsen in Nederland. Vraag ons wanneer een harer in Uw omgeving komt. VAN BAERIESÏRAAT 154-156 TELEFOON 22948-92054 AMSTERDAM-Z. Voor Haarlem en Omstreken Mej. ANDERSON Leidschevaart 328, Haarlem ling der K.T.K.-vereenigingswedstrijden te Haarlem uit te komen. T.V.S. wordt hier voor iiitgènoödigd met de ploegdames, wel ke op 6 Februari een eersten prijs behaal den. Er wacht dus weer een druk. afwisse lend vereenigingsjaar. Een voorstel om te zijner tijd een nieu- wewe vereenigingsvlag aan te schaffen Werd goedgekeurd. GEREFORMEERDE KERK. De kerkeraad der Gereformeerde Kerk van Santpoort heeft in de plaats van den heer G. Baas, die naar Amsterdam is vertrokken, tot ouderling benoemd den heer A. Eikelenboom. BEVERWIJK Jaarvergadering Van Leer's Personeelvereeniging. Zondagmorgen hield de Van Leer's Perso neelvereeniging in een der zalen van het Kennemer Hotel haar jaarlijksche afgemeene ledenvergadering. De heer G. P. Zwaneveld hanteerde*hierbij de voorzittershamer en constateerde, dat de opkomst geen reden tot klagen gaf. Hij deel de mede, dat de vereeniging in een korte periode over drie nieuwe onderafdeelingen beschikt. Vooral de interesse voor het dames koor, dat ruim veertig leden telt, overtreft de verwachtingen. De groei van het aantal leden mag evenmin onvermeld blijven en spr. hoopt binnenkort het 1000ste lid te kunnen inschrijven. Uit het uitvoerig jaarverslag van den heer C. Minnes, secretaris, bleek voorts, dat het bij de Van Leer's Personeelvereeniging in de afgeloopen maanden geenszins aas voort varendheid heeft ontbroken. De uitvpering van het Voetlicht op' 4 Fe bruari, de vroolijke bijeenkomst op 4 April, gezellige avonden in Mei, het kinderfeest van 2 Mei, de geslaagde boottochten op 24 Juni en 22 Augustus, waren even zoovele schakels uit het drukke vereenigingsjaar. De reeks verwezenlijkte planen vermeldde tevens nog het St. Nicolaasfeest van 4 December en de revue van eigen medewerkers onder den 'i'/l „Het zal wel gaanwaarvan zelfs .'er voorstellingen werden verzorgd. De oprichting van de voetbalclub Valewa, het mannenkoor De Kennemer Zangers, het kinderkoor en een dameskoor, kenmerkte het veelzijdig karakter der personeelvereeniging. Het aantal leden steeg van 700 tot 950. (In 'wee maanden werden er zelfs 180 nieuwe lingen in de „Van Leer's familie" opgenomen). Trots de gunstige resultaten maakten de diverse bestuurswijzigingen het werk niet gemakkelijk. De heer G van Dijk, H. Rijsen- brij en J. C. Flentge traden door vertrek en dergelijke omstandigheden uit het bestuur. Het jaaroverzicht van den penningmeester H. van Deemter, was keurig uitgewerkt. De financieele positie der vereeniging is gezond; hetgeen door het cijfermateriaal werd bewe zen. Er waren 6360.inkomsten en 5552 uitgaven, zoodat het saldo 808.bedroeg. Beide jaarverslagen werden door den voor zitter in dank aanvaard. Er werd verder een kascommissie benoemd, waarin zitting namen de heeren Hendriks, Kraak en Spring in 't Veld. Voorts ging aller aandacht uit naar de be noeming van een nieuwen voorzitter, waarbij een uitvoerige gedachtenwisseling aan de orde kwam. De uitslag der stemming voor de drie candidaten was aanvankelijk H. Rij- senbrij 16, G. P. Zwaneveld 16 en J. Vos 2 stemmen. De volgende stemming tusschen beide eerstgenoemden bracht voor den heer G. P. Zwaneveld een meerderheid van vijf stemmen. De verkiezing voor tweede voor zitter had tot resultaat: J. Vos 22 en H. Rijsen- brij 10 stemmën. Tenslotte werd het zomerprogramma be sproken. Er zijn ook ditmaal reeds diverse plannen ontworpen, zooals de boottocht op tweeden Pinksterdag (29 Mei), voorstellingen door Het Voetlicht op 20 en 21 Mei van de klucht „Moppie", uitvoeringen van bonte programma's met het Rosian orkest. Tevens vond een voorstel om spelavonden met at tracties te organiseeren bij allen weerklank. De gebruikelijke kindermiddag zal niet wor den vergeten. De heer Zwaneveld deelde voor de jongere leden nog mede, dat er voor hen in verband met het uitgangsverbod een rege ling wordt getroffen. Daar het bestuur ver antwoordelijk is, zal er tegen misbruik der vergunningen worden opgetreden. AGENDA VOOR AMSTERDAM MAANDAG 28 FEBR. Stadsschouwburg: ..Fra Diavolo 7 uur. Concertgebouw: Piano- voord'-ochf WiPem Andriessen, 7.30 uur. Cen traal Theater: „Colinette", 7.15 uur. Leidsche- plein Theater: „Sprookjes", 7.30 uur. Royal: Variété, 2.30 en 7.30 uur. Metropool: „Hiep, hiep, hiep, hoera, ik ben papa!", 7.30 uur. DINSDAG 29 FEBR. Concertgebouw: Sonatenavond Dick de ReusGerard Henge- veld, 7.30 uur. Centraal Theater en overige theaters: zie Maandag.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlemsche Courant | 1944 | | pagina 3