verft halfwol,
zijde, katoen enz.
MEEDOOGENLOOS.
D. De meneer tegenover me in de
coupé maakte van zijn hart geen moordkuil
in het gesprek met zijn vriend, maar ver
klaarde kort en duidelijk: „Het klinkt mis
schien erg, maar we moeten hier boven Ne
derland nog veel meer bombardementen
hebben en er moeten nog veel meer slacht
offers vallen. Dan gaat het den goeden
kant op."
De witte strepen worden zichtbaar tegen
den blauwen voorjaarshemel en zwak
klinkt het gebrom door de lucht.
..Daar komt de eerste golf', hoor ik in
mijn omgeving een meisjesstemmetje, zoo
blij alsof ze een beminden verwant be
groette.
We moeten voor den overweg wachten en
kijken naar een paar vliegtuigen boven ons
en hooren het gezoem.
„Hemelsche muziek, meneer" zegt de man
naast me.
Dinsdagmiddag zijn er vliegtuigen boven
Den Haag geweest. Ze hebben bommen la
ten vallen en niet onbelangrijke schade aan
gericht. In een dienstgebouw van het Ne-
derlandsch burgerlijk bestuur werden tal
rijke leden van het mannelijk en vrouwe
lijk personeel gedood. Een aantal huizen
werd verwoest. Toen de vliegtuigen de
bommen hadden geworpen, vuurden de
vliegers met hun boordwapens blindelings
in de straten van Den Haag. Gisteren lagen
er nog veertig a vijftig personen onder de
puinhoopen en het aantal gewonden be
draagt een kleine tachtig.
Wat Dinsdag in Den Haag is gebeurd,
hebben talrijke andere steden in ons land
voor dezen meegemaakt. Vrijwel overal in
Nederland weet men thans wel, dat wei
nige bommenwerpers in weinige minuten
honderden levens kunnen verwoesten en
onberekenbare schade kunnen aanrichten
en na de ervaring van Dinsdag kan het
geen verwondering wekken, dat deze aan
val in Den Haag diepe verontwaardiging
heeft gewekt.
Zoo staat het tenminste in een rapportje,
dat mij vandaag bereikt. Diepe veront
waardiging. Toen ik het las heb ik gedacht
aan dien meneer in de coupé, aan dat
meisjesstemmetje en aan dien man bij den
overweg. En ik overlegde, dat. hun uitingen
geen uitzonderingen vormden, maar dat er
bijna vier jaar lang een haast blij verwach
ten is geweest naar- de komst van den
„bondgenoot" van overzee.
Maar men heeft tot heden nog maar altijd
niet begrepen, dat de komst van den
„bondgenoot" niet gepaard gaat met pakjes
sigaretten en flesschen slaolie, maar met
bombardementen, met schoten uit boord
wapens, met dood en verwoesting. Men
heeft tot heden nog niet begrepen, dat de
schade, die vele steden in ons land in de
afgeloopen jaren beliepen ten gevolge van
de Anglo-Amerikaansche luchtterreur,
niets, volstrekt niets zou beteekenen in ver
houding tot wat te gebeuren zou staan in
geval van een invasie, waarom breede krin
gen sinds langen tijd hebben gesmeekt. En
al moge onder den indruk van nabije drei
ging vrees voor de naaste -toekomst zijn ge
rezen. zoolang ons volk nog niet heeft lee-
ren inzien, dat wij van overzee niets te
wachten hebben dan verderf en nood en
doodsgevaar, omdat in onze dagen een mee-
doogenlooze strijd wordt gevoerd tegen de
Westersche beschaving, zoolang weet men
toch eigenlijk geen raad met de ..diepe ver
ontwaardiging", over wat daar Dinsdag ge
beurd is.
Wat recht hebben zij, die in het brommen
van vliegtuigen „hemelsche muziek" beluis
teren en wat recht hebben zij, die tegen der
gelijke uitingen niet hun protest laten hoo
ren, en wat recht hebben zij, die zelfs in
deze dagen volharden in haat en onrust
zaaien, zich diep verontwaardigd te toonen,
als hun woning verwoest en hun kind ge
troffen wordt? Hebben zij dit alles in hun
misdadige kortzichtigheid niet zelf gewild?
De oorlog is meedoogenloos. Wij weten
het en kunnen het betreuren, maar als ik
nog iederen dag uitingen verneem, die het
gemis aan mededoogen voor het eigen land
en het eigen volk aan het licht brengen, dan
rijst er een teleurstelling, grooter dan die
gewekt wordt door het verlies van Dinsdag
5.1-, een teleurstelling om het te-loor gaan
van hooger waarden dan goed en leven.
EXTRA ZEEP VOOR VUILEN ARBEID.
In het begin van dit jaar is de verstrek
king van extra zeep voor vuilen arbeid,
welke voordien per twee kalendermaanden
geschiedde, omgezet in een verstrekking per
twee distributieperioden. Deze maatregel
heeft ten gevolge, dat belanghebbenden per
jaar 6V2 verstrekking zouden ontvangen,
tegen voorheen 6 verstrekkingen. Dit surplus
zal worden genivelleerd door de verstrekking
één periode op te schorten. In verband hier
mede wordt aan belanghebbenden in over
weging gegeven er rekening mede te houden,
dat zij met de hun voor het tijdvak van 14
Mei tot en met 8 Juli a.s. (6e en 7e distributie
periode) toe te wijzen extra zeep moeten
toekomen tot 6 Augustus a.s., aangezien de
volgende verstrekking zal plaats hebben voor
de 9e en 10e distributieperiode (6 Augustus
tot en met 30 September a.s.).
„DE WATERRATTEN" OP TOONEEL
De Haarlemsche zwem- en poloclub „De
Waterratten" organiseert op Vrijdag 21
April in den Stadsschouwburg een tooneel-
avond. De leden zullen op Vrijdag 21 April
een voorstelling geven van het blijspel van
Henk Bakker en J. van der Heiden ..Vrijdag
de dertiende". Reeds vroeger hebben de
zwemsters en zwemmers een voorstelling
gegeven en steeds met groot succes.
Hoofdredacteur: F. C. Derks, Haarlem, Chef van
Dienst en Binnenland. S. R. Kuiper, Haarlem,
Sport en Stad: A. Overmeer. H'stede. Buiten
land: J. C. van der Laag, H'stede. Nieuws en
reportage voor Velsen en omgeving: J. J E van
Baarsel, Santpoort. Advertenties: W. van Om
men, Heemstede.
Nederfandsche krijgsgevangenen
in J&pansche kampen.
Het informatiebureau van het Nederland-
sche Roode Kruis, Korte Voorhout 14 te 's-Gra
venhage ontving bericht omtrent de volgende
krijgsgevangenen in Japansche kampen.
Thailand: Landmacht: eerste luitenant ge-
rard sanders, vaandrigs sd catalani, jp van-
dam, joeiannes greve, jcm rohrman, robbert
smith, cj stroosnijder, fa val, jp vanvelzen.
militairen beneden den rang van officier: fr
anthocjsz, c antoine, h antonijsz, lm beisner,
Ifw bersack, w bettiger, h booy, e claase, f
coers, ml cordierdecroust, v cornelisz, a croe-
se, j damon, egbert deibert, wf diest, m van-
draanen, fw ehreke, engel vonende, oja esch-
weiler, wfj fels, Samuel ferdinandus, johnny
fischer. ja flikkenschild, wd flikkenschild, e
flohr, «w franois, george fredriksz, awf bat
terer, c vangeelen, jan vangils, kha gors, pf
grift, ef grunnagel, a gruwel, h guns, p van-
derharst, johan heemstra, iwg helmich, karei
vanderheijde, hw heyne, fi vanderhoeff, a
horster, rudi jarman, theo johannes, wj jo-
hannes, jc joseph, m joseph, jan kardol, 1
klaasen, w klaussen, cp kneefel, wf kneefel,
kif kuhuwael, lh lammerding, jj lans, jw latu-
mahina, f laurens, j laurens, k laures, silvo
leidelmeijer, e leman, w leman, ef vanderlogt,
johannes lups, otto maas, h mahy, h mannak.
cm marckelbach, cr martes, wf menick, cd
mentel, jp meijer, oac meyer, alfred mulder,
jcm vanmunster, eddy nagel, se noggerath, ar
ockerse, Siegfried ockerse, wf vanolden, fba
opteynde, ja outwelk, kd paul, mw paulus, bac
perret, ow pieters, jf pietersen, cj pietersz,
willem plassaer, ce portier, wl potman, ji rad
der, jh raupp, a reedijk, le remeeus, wpc ros,
ph schafer, jl schuwer, tw simon, jg sleebos,
aw vandersloot, ga specht, me specht, 1 spoor,
alfred steevensz, wiebbe steinfort, willem
destoop, jw struyck, cornelis valk, lh vander-
veen, nf vanderveen, jan vieberink, louis van-
viegen, raoul vogelsang, jl vollaerts, cl wage
naar, jv warnars, christiaan weidema, gl van-
wely, mml westplat, jm weynschenk, jacob
wierenga, edl wilkens, aj willems, fa winter,
charles dewinter, jf wirth, ve wirth, gah wit,
jan vandenworm, johnny zimberlin, ac van-
derzonbrouwer, elj zwaan.
Zeemacht: luitenants ter zee 2e kl. leendert
buikhuisen, nj jongewaard, cjm kretschmerde-
wilde, luitenants ter zee 3e kl.: cw groskamp,
frits vandenheuvelreijnders, matrozen: anton
mars, ij nimmer, benjamin swensen, fw tyde-
man.
Java: militairen beneden den rang van offi
cier: jg akkerman, israel beerens, maarten
debries, willem vaneekhout, ferdinand flohr
fa fricke, hj hofland, jh hupkens, martinus
vankatwijk, gwa vankrimpen, jb pechler, jf
pieters, hw samuels, lf simon, fc westerman,
hendrik zacharias.
Burgers: hw clark, rcgm dornstedt, xavier
denhartog, jac vanpolanenpetel, fw schrijn,
ajf tarongi.
Malakka: off. v. gez. 2e kl.: ag berkhemer,
cima robert, vandeworm, militairen beneden
den rang van officier: apoth. abraham cohen,
cap blahowetz, jca vandenbosch, jwk dehart,
lc hondius, jam d, hj putto, jm voel, jka vrede
voogd, jeh devries.
Zij, die inlichtingen wenschen of aanwijzin
gen kunnen verstrekken omtrent deze perso
nen, gelieven zich onder opgave van zoo vol
ledig mogelijke gegevens der betreffende
krijgsgevangenen, zooals volledige naam, voor
namen, geboortedatum, rang, onderdeel of
wapen, laatstbekende standplaats en burger
betrekking in Indië enz. tot bovengenoemd
informatiebureau te wenden.
WEER EEN SLACHTOFFER VAN
ONVOORZICHTIGHEID MET
PROJECTIEL
Te Zeist werd een 13-jarige jongen het
slachtoffer van onvoorzichtigheid met een
gevonden projectiel. Met zijn 15-jarigen
broer had hij drie mitrailleurkogels ge
vonden. Zij probeerden een spijker in §en
der kogels te slaan.
De gevolgen waren ontzettend. Door de
explosie kreeg de 13-jarige jongen granaat
splinters in borst en buikholte, terwijl een
arm gedeeltelijk werd afgerukt. De oudere
broer werd aan de borst en de bovenbeenen
minder ernstig gewond. De 13-jarige jon
gen werd naar een ziekenhuis overgebracht,
waar de knaap is overleden.
KORT NIEUWS
Door een defect aan de lichtleiding
zijn de boerderij en de landbouwschuur van
de wed. J. Jansen in den Vlishoek onder
de gemeente Holten tot den grond toe afge
brand. Met moeite konden de huisgenooten
zich redden. Het rundvee werd in veilig
heid gebracht. Acht stuks klein vee en een
waakhond zijn in de vlammen omgekomen.
Korten tijd geleden werd ingeboroken
in een op den O. Z. Achterburgwal te Am
sterdam gevestigde essence-fabriek. Gesto
len werd 400 liter alcohol van 96 pet., als
mede een groote hoeveelheid likeur-essen
ces. De recherche is er thans in geslaagd vijf
bij deze inbraak betrokken mannen aan te
houden. Een klein gedeelte van het gesto-
lene was reeds verkocht, doch de rest werd
in beslag genomen in een kelder op den
Oudeschans.
Terwijl de 52-jarige molenaarsknecht
R. van H. te Rotterdam in de oliefabriek
van de N.V. Speelman aan den Delftweg be
zig was meel van den grond op te scheppen,
geraakte hij met het hoofd bekneld tusschen
een automatische pers. Het hoofd van den
man werd geheel verbrijzeld.
Te Amsterdam is een inbraak gepleegd
in een magazijn in de Kerkstraat, waar 1800
meter crêpe de chine in diverse kleuren is
gestolen. De buit is met een vrachtauto ver
voerd. Eveneens zijn uit een pakhuis in de
Voetboogstraat ontvreemd 17 balen heeren-
stof, ter waarde van f 4580
De rechtbank te Amsterdam heeft een
24-jarigen electricien wegens oplichting tot
een jaar gevangenisstraf veroordeeld. De
man, die in een gevangenkamp had ver
toefd, had na zijn vrijlating een aantal fa
milieleden van vroegere medegevangenen
opgezocht en dezen menschen verteld, dat
hij hun verwanten in vrijheid kon laten
stellen, mits zij hem daarvoor geld ter hand
stelden. Op deze wijze kreeg hij in totaal
1 350 in handen.
Statie Berkerode.Heemstede.
Herinneringen aan het 250-jarig bestaan.
Zondag 23 April zal het feit herdacht worden
dat het tweehonderd vijftig jaar geleden is,
dat de statie Berkerode-Heemstede der R.K.
Kerk gesticht werd. Tevoren waren de am
bachtsheerlijkheden Heemstede en Berkerode
samengevoegd, doch op kerkelijk gebied kreeg
die samenvoeging later haar beslag, zij het
ook na vele moeilijkheden, waarmee de pas
toors der statie te kampen hebben gehad
De statie Heemslede bestond reeds eenige
eeuwen, want in de negende eeuw wordt de
naam van Heemstede genoemd. De katholie
ken uit het noordelijke deel van het dorp be
hoorden tot Haarlem, doch de groote afstand
belette velen regelmatig naar de stad te gaan
Het gebeurde ook. dat gezinnen ('t aantal was
groot door de bleekerijen) zonder geestelijke
leiding waren. Na lang aandringen werd dan
eindelijk in 1694 besloten de statie Berkerode-
Heemstede te stichten. Inmiddels bestond er al
gelegenheid de missen bij te wonen in het
slot Berkerode, waar een huiskapelaan de Mis
opdroeg. Daar was voorloopig het middelpunt
der statie, tot pastoor Basius, de eerste gees
telijke in deze omgeving, een kerk stichtte,
welke niet ver van het slot was gelegen. Uit
de slotkapel werden het altaar en de sieraden
overgebracht en van andere kerken werden
geschenken ontvangen, om het gebouw te ver
sieren. Het aantal communicanten breidde
zich snel uit; in het begin was het aantal 500
en in 1726 920. Dit getal steeg nog zoodanig,
dat twintig jaar later besloten werd het kerk
gebouw te vergrooten.
Een nieuw gebouw werd in 1817 ingewijd. De
plechtigheid zou geschieden door pastoor
Geeres, die echter kort te voren stierf. Zijn
begrafenis had op denzelfden dag (11 October)
als de inwijding plaats. 31 October 1836 onder
ging het gebouw een vergrooting en in 1879
werd de tegenwoordige kerk aan den Heeren-
weg bij de Kerklaan gebouwd. Een tweede ge
bouw in de gemeente Heemstede verrees in
1927 op het Valkenburgerplein.
We schreven over de moeilijkheden, waar
mee de pastoors te kampen hebben gehad. Die
ontstonden over het algemeen door een strijd,
welken Haarlem voerde. Het gevolg was, dat
de kerkelijke overheid enkele malen liet we
ten, dat Haarlem zich had te onthouden van
het toedienen van sacramenten op plaatsen,
welke tot de statie Berkerode behoorden.
In het kort hebben we een overzicht gegeven
van de geschiedenis. Belangstellenden in de
historie der statie verwijzen we naar de Bij
dragen van het bisdom Haarlem, waaraan we
deze gegevens ontleend hebben.
Lezing over J. S. Bach.
Zooals men verwachten kon van een onder
legd musicoloog als de heer Pierre Verdonek,
was zijn lezing over Bach, Woensdagavond in
de muziekzaal van Brinkmann gehouden, on
danks haar beknoptheid, zeer interessant. Spr.
hield zich in 't eerste deel van zijn rede aan
de bijzonderste biografische gegevens. Hij ver
zuimde daarbij niet de invloeden te signalee-
ren die Bach in zijn leertijd en qok ba zijn
rijpere jaren ondergaan heeft. Alzoo bij Böhm
te Lüneburg het contact met de tradities der
Noord-Duitsche orgelschool, stoelend op de
leerstellingen van den Amsterdammer Swee-
linck; zoo ook bij Reinken te Hamburg, die
de overlevering van den polyphonen orgelstijl
hoog hield; tevens bij Buxtehude te Lübeck,
de componist vol verrassende gedurfdheid en
vrijheid in het aanwenden der middelen; ver
der hoe Bach te Celle en ook elders den Fran-
schen stijl op zich liet inwerken; ook hoe hij
zich later schoolde aan den concertvorm van
Vivaldi, van wien hij tal van viool-composities
tot klavierwerken omschiep. Spr. maakte hier
bij de opmerking dat Bach zich in alle be
scheidenheid altijd openstelde om van anderen
wat te leeren. Naar den aard der verschil
lende standplaatsen die Bach betrok varieer
den zijn composities die er ontstonden, te Arn-
stadt klavier- en orgelstukken en cantates, te
Weimar en vooral te Cöthen kamer- en orkest
muziek en eindelijk te Leipzig de grootsche
scheppingen die in hoofdzaak het resultaat
waren van zijn functie als Cantor. Spr. ver
telde een en ander over de moeilijkheden en
conflicten dio Bach het leven te Leipzig ver
bitterden, maar hoe hij geestelijk sterk voet
bij stuk wist te houden als het zijn goed recht
of de vrijheid van zijn kunstenaarsschap
betrof.
In het tweede deel van zijn lezing ging Ver
donek na in hoeverre Bach een afsluiter van
de barok geweest is en op welk punt hij ook
nog richtlijnen voor den nieuweren tijd aan
gegeven heeft In hoofdzaak is hij te beschou
wen als de volmaker van de voorbije periode;
de fuga, die gegroeid was uit motet en ricer-
car bracht hij door de verworvenheden van
gelijkzwevende temperatuur en modulatie tot
haar hoogst denkbaren bloei; de Suite, het
koraal-voorspel, de Da-capo-aria werden door
zijn genialiteit tot een eindpunt gebracht; hier
na was geen groei meer mogelijk. Zijn tijd
genoot Handel bood eigenlijk in zijn werk
meer stof om op voort te bouwen. Maar in
Bach's concerten waarvoor hij Vivaldi als
voorbeeld nam alsook in zijn Toccata's zijn
elementen, die zich verbinden met den geest
der volgende generaties.
Tenslotte wijdde spr. eenige woorden aan de
Passionen, die naar zijn oordeel niet gediend
worden door de uitvoeringen met massale en
sembles, zooals dit nu in den regel gebeurt.
JOS. DE KLERK.
LEZINGEN THEO VAN RIJN
Voor instituut Erasmus zal de beeldhou
wer Theo van Rijn vier lezingen houden
over het beeldhouwen en de beeldhouw
kunst. Achtereenvolgens zullen behandeld
worden het vak beeldhouwen, de verschil
lende technieken, de goede en slechte plas
tiek, het gebaar in de beeldhouwkunst en
beroemde beeldhouwers. De lezingen wor
den des Maandagavonds gehouden in de
muziekzaal van Brinkmann, de eerste op
17 April.
JUBILEUM L. REINDERS
Op 1 Mei zal het vijftig jaar geleden zijn,
dat de heer L. Reinders, thans werkzaam als
lettergieter op de afd. lettergieterij Van de
N.V. Joh. Enschedé en Zonen, Grafische
Inrichting, bij deze N.V. in dienst trad.
STOff*
PHARM.FABR. J.B.KREVER-AMSTERDAM
Uitreiking distributiebescheiden.
Voor de uitreiking van distributiebeschei
den in de Vleeschhal is het morgen Vrijdag
de beurt aan het restant van de letter W
vanaf Wep en X, IJ en Z Bovendien Sies
tot en met Spro
KNORRENDE BIGGETJES IN EEN SCHIP
In den vroegen morgen van 29 Januari
voer een schip door de Ringvaart en langs
den waterkant fietsten eenige controleurs.
Uit het schip stegen geluiden op van zeven
biggen en dat vonden de wielrijders in het
duister vreemd. Zij sommeerden den schip
per naar den wal te komen, maar daar voel
de hij weinig voor. Bij een brug dachten zij
succes te hebben, maar de schipper keerde
terug en op een weiland liet men de biggen
los. De schipper, J. M. Bax en zijn schoon
zoon P. M. van Emmerik, beiden uit RijD-
wetering werden aangehouden en zij ver
klaarden de biggen van een „onbekende"
gekocht te hebben en ze weer aan een an
deren „onbekende" verkocht te hebben.
Wegens overtreding van de Varkensver
ordening stonden zij voor den Economischen
rechter te Haarlem terecht. Schoonpapa
verklaarde aan het roer te hebben gestaan
en niets van den handel af te weten. Hij
werd veroordeeld tot een geldboete van f 75
subs. 20 dagen hechtenis en zijn schoonzoon
tot twee geldboetes van f 75 subs, twee maal
20 dagen hechtenis.
LEZINGEN A. F. J. PORTIELJE
De heer A. F. J. Portielje, inspecteur van
de levende have van „Artis" zal een tweede
serie van acht lezingen met lichtbeelden
houden voor instituut „Erasmus", thans
over „Inleiding tot de studie van vogelge
drag". Deze lezingen, welke met een excur
sie naar Artis besloten zullen worden, zul
len Vrijdagsavonds in de muziekzaal van
Brinkmann gehouden worden, de eerste op
21 April.
Door bemiddeling van den Gemeente
lijken Jeugddienst helpt de Haagsche
schooljeugd bij het verpakken der vita
minetabletjes Ongeveer een millioen van
deze tabletten worden zorgvuldig afge
teld en verpakt.
(C.N.F./Schimmelpenningh Pax c)
RADIO.PROGRAMMA
VRIJDAG 14 APRIL. 1944.
HILVERSUM I, 414.4 M.
6.45 Het Meistersextet. 7.00 BNO Nieuws. 7.10
Ochtendgymnastiek. 7.15 Orgelspel. 7.40 Sport
nieuws. 7.50 Progr. overzicht. 0.00 BNO Nieuws.
.15 Ochtendklanken. (Van 8.458.50 Voor de
huisvrouw). 9.00 Instrumentaal morgenconcert.
9.45 Godsd. uitz. 10.15 Ork. Gerard van Krevelen.
11.00 Voor de kleuters. 11.30 Pianovoordr. 12.00
Almanak. 12.15 Van hooge bergen. 12.45 BNO
Nieuws. 13.00 Land en volk brengt13.05 Melo-
disten en soliste. 13.45 Voor de vrouw. 15.00 Godsd.
uitz. 15.30 Cello en piano. 16.00 De filmband rolt.
16.45 BNO Nieuws. 17.00 Omroeporkest en solis
ten. 18.00 BNO: De Jordaner vertelt óver sociale
nooden. 18.05 De Groninger Orkestvereeniging.
18.45 Wat doet de directie van den landbouw?
18.55 Spiegel van den dag. 19.00 BNO Nieuws en
act. beschouwing. 19.15 Reportage. 19.45 De so
ciale voorman. Van 21.25 af alleen voor de Radio-
Centrales. 20.00 Van allemans gading. 22.00 BNO
Nieuws- en cult, berichten. 22.15 Pianovoor
dracht. 22.3024.00 Kris kras door schoon Europa.
HILVERSUM II, 301.5 M.
17.00 Orkest Bandi Balogh. 17.30 Soldatenfunk
,,Nord-West". 18.30 Amusementsorkest. 19.00 BNO
Nieuws en act. beschouwing. 19.15 Voor de jeugd.
19.20 Duitseh opera-concert. 20.15 Duitsche taal
cursus. 20.40 Mededeelingen van het NAF. 20.45
Mozart-Regerconcert. 21.45 Avondwijding. 22.00
BNO Nieuws- en cult, berichten. 22.15 Zie pro
gramma Hilversum I. 22.30 De stem van het Rijk.
Verduisteren van 8.45 tot 6.45 uur.