Haarlemsche Courant Duitsche verdediging in Italië blijft zich handhaven. Nieuwsblad voor Noord-Holland De offensieve plannen van Moskou. tf WIE ZEE HOUDT, WINT DE REIS 289e Jaarsrang No. 128 ^Bureaux: Groote Houtstraat 9». Tel. Advert. 10721, Redactie 10600 Postgiro 131938 Haarlemsche.ct, Haarlem Bijkantoor, Soendaplein 37. Tel. 13230 Hoofdredacteur: F. C. Berks Zaterdag 3 Juni 1944 Verschijnt dagelijks, i behalve op Zon- en Feestdagen Drukker^: Z. B. Spaarne 12. Tel. 1271S Kantoor IJmuiden: Kembrandtlaan 35, Ijmulden-Oost Uitg.: Graf. Bedreven Dam i ate, Haarlem k im YIER 3A81N IV. Geallieerden in sector ValmontoneVeHetri tot staan gebracht Distancieeringsbeweging in het Noorden van de Lepiner bergen. Aan het O. front tegenaanvallen der Sovjets bij Jassy afgeslagen. Het Duitsche weermachtbericht luidt als volgt: Bij de zware gevechten in Italië, die Donderdag vooral in het gebied van Vel- letri en Valmontone tot de grootste hevig heid zijn opgevoerd, heeft de strijdvaar- dgiheid van onze troepen zich altijd weer weten te handhaven tegen de numerieke en materieele overmacht van den vijand. Zoo werd daar ook Donderdag weer de met geconcentreerde infanterie- en pant- x serstrijdkrachten en met ondersteuning van zeer sterke luchtstrijdkrachten aan vallende vijand tot staan gebracht. Een in- tusschen afgegrendelde penetratie, die de vijand ten Noordoosten van Velletri kon bereiken, kostte hem uiterst zware bloe dige verliezen. In dezen frontsector hebben zich de 65e divisie infanterie ondér luit.-generaal Pfeiffer, de door deelen van de vierde divisie valscherm jagers versterkte derde divisie pantsergrena diers onder gen.-majoor Hecker en een uit eenheden van het leger en van de valscherm troepen samengestelde gevechtsgroep onder luit.-generaal Greiner, uitmuntend onder steund door artillerie en dooi» luchtdoelartil lerie van de luchtmacht, zich bijzonder onder scheiden. Des nachts opereerende slagvliegtuigen vie len vijandelijke batterijen en colonnes in het gebied van Artena, alsmede de plaats zelf, met bommen en boordwapens aan. Aan de Noordelijke helling van de Lepiner bergen heb ben onze divisies zich na het afweren van tal rijke vijandelijke aanvallen gedistancieerd op den Noordelijken oever van de rivier de Sacco. In het gebied van Sora werden voor onze nieuwe stellingen alle aanvallen van den vijand afgeslagen. Lichte Duitsche zeestrijdkrachten brachten voor Livorno een Britsche torpedomotorboot tot zinken en beschadigden een andere boot ernstig. Voor de kust van Dalmatië brachten zij zes volledig' bezette kustmotorschepen en een tankboot tot zinken. Er werden talrijke gevangenen gemaakt. Aan het Oostelijk front sloegen sterke Duit sche en Roemeensche formaties ten Noorden vna Jassy vrij sterke tegenaanvallen van de Sovjets af en zuiverden eenige penetratieplek- ken. Sterke Duitsche en Roemeensche forma ties gevechts- en slagvliegtuigen brachten hier bij den vijand zware verliezen toe aan men- schen en materiaal. Aan de rest van het front ontstonden er buiten plaatselijke gevechten in het voorterrein van de Karpathen, geen ge vechtshandelingen van beteekenis. Donderdagnacht ondernamen formaties ster ke Duitsche gevechtsvliegtuigen geconcentreer de aanvallen op de spoorwegknooppuntenHa- satin en Fastof. In de Finsche Golf is een Sovjet-Russisch bewakingsvaartuig na mijntreffers gezonken Bij een aanval door 40 Britsche' vliegtuigen «p een Duitsch convooi voor de Westkust van Noorwegen, werden door escortevaartuigen en luchtdoelgeschut /ian boord der koopvaardij schepen elf vliegtuigen vernietigd, terwijl twee andere toestellen in brand werden geschoten. Van een groote bolsjewistische activiteit was in de laatste weken niets te bespeuren. Des te intensiever waren de bolsjewisten bezig troepen en materiaal te sturen naar de beken de zwaartepunten, vooral aan den Zuidelijken vleugel van het Oostelijk front. Hier wil de Sovjet-leiding schijnbaar door een concentri- schen aanval via den beneden-Dnjestr in Wes telijke richting en van het gebied van den middenloop van de Sereth uit in Zuidelijke richting den uitersten rechtervleugel van het Duitsch-Roemeensche front aan het wankelen brengen. Een andere sterke bolsjewistische strijd groep, waaraan nog in de afgeloopen dagen nieuwe formaties per trein en autotranspor ten zijn toegevoegd, staat gereed in het ge bied Tarnopol-Brody voor een aanval in de richting Lemberg. Zij heeft ongetwijfeld op dracht om in over het algemeen Westelijke richting zoo diep mogelijk door te dringen in hét Gouvernement-generaal, terwijl een iets zwakkere gevechtsgroep in het gebied van Kowel in over het algemeen Noordwestelijke richting waarschijnlijk in den strijd zal wor den geworpen voor een aanval op het gebied rondom Brest-Litowsk. In den centralen sector van het Oostelijk front zijn geen Sovjet-aanvalskampen in groo- ten omvang waar te nemen. Daarentegen teekenen zich in het gebied van Witebsk, bij Pleskau en in het gebied van Narwa duidelijk enkele nieuwe zwaartepunten af. Hier hebben de bolsjewisten in de afgeloo pen weken talrijke divisies infanterie en ge motoriseerde eenheden samengetrokken. De offensieve plannen op den Noordelijken vleu gel zijn geheel ondubbelzinnig gericht op de Oostzee-staten, waarbij ongetwijfeld bepaalde politieke reacties in het geheele Oostzee-ge- bied verwacht worden. Dit geldt in de eerste plaats voor Finland, aan welks front in Kare- lië de bolsjewisten sedert verscheidene dagen' een bijzonder intensieve activiteit van stoot- en verkenningstroepen ontplooien. Men hoopt echter in Moskou ongetwijfeld ook op bepaal de reacties in Zweden, waar in den jongsten tijd ook de Anglo-Amerikaansche diplomatie bijzonder actief is. Londen, De Gaulle en Washington. De Vereenigde Staten zullen geen vertegen woordiger benoemen om deel te nemen aan de besprekingen tusschen Churchlil en De Gaulle. Mochten er zich tijdens de besprekingen vraagstukken voordoen die de Vereenigde Staten aangaan, dan zal de Amerikaansche ambassadeur bij de Britsche regeering zich daarmede bezig houden. Naar de Britsche berichtendienst uit Algiers meldt, wordt de reis van De Gaulle naar Lon den intusschen meer en meer dubieus. De jongste reed van Churchill wekt nog steeds verontwaardiging in Washington. De uitnoodiging aan De Gaulle bevalt de Roose- velt-clique, die steeds Giraud heeft geprote geerd, niet. Ook de lof. die Churchlil Franco heeft toegezwaaid, is in Washington gestuit op een volkomen gebrek aan begrip. Mevrouw Roosevelt was zoo verbolgen, dat zij op haar persconferentie twee grove tactlooze opmer kingen liet ontvallen. Ten eerste noemde zij Churchill een ouden man. die zijn opvattingen niet meer kan veranderen en ten tweede voeg de zij dreigend hieraan toe, dat wat een enkeie regeering zegt, niets beteekent zoolang de an dere vereenigde naties, lees de Ver. Staten, dit niet hebben goedgekeurd. Ook haar echt genoot was niet zeer vriendelijk. Toen hem een vraag gesteld werd over het vredesplan van Eden, antwoordde hij met een geringschat tend lachje, dat de regeering der Ver. Staten ook dergelijke plannen heeft, doch het echter beter acht niet ieder „ontwerp" aam de open baarheid prijs te geven. Engeische munitietrein ontploft. In East Anglia is een munitietrein in de lucht gevlogen. De vlammen sloegen over op een gashouder. Vele gebouwen hebben groote schade geleden. De kracht van de ontploffing werd tot op 30 km. afstand bemerkt. Dit was de tweede ontploffing van deze week. Reeds Zondag werd een aantal personen gewond bij de explosie van een munitie-opslagplaats in Essex. „Leve Stalin" in Vaticaanstad. Op den morgen van tweeden Pinksterdag ontdekte men te Vaticaanstad, dat op de ga rage van het Pauselijke autopark met roode letters geschilderd was: „Leve Stalin - Leve het communisme - Leve de Sovjet-republiek Italië". Hieronder bevonden zich hamer en sikkel. Nadat de Paus hiervan op de hoogte was gebracht, is een begin gemaakt met een onderzoek. Onder bescherming: van licht Flakgeschut worden de ravitailleeringstransporten naar het front gebracht. (PK Trapp-Transo-Europr. P. c) 0. In de drié hieraan voorafgaande arti keltjes is getracht, aan te toonen, dat de verwachting, dat eenmaal de maatschappe lijke structuur van ons land van voor Mei 1940 zal terugkeeren, op een teleurstelling moet uitloopen, reeds omdat de ervaring ons het tegendeel leert: dat tot de eischen, die de nieuwe tijd zal stellen een aaneen sluiting der Europeesche landen behoort, hechter dan te voren; dat in dezen gedach- tengang Nederland, mede op grond van historie en traditie deze verbondenheid sterker dan voor Mei 1940 ten aanzien van Duitschland zal moeten beleven en ten slotte dat de huidige bezetting van ons land niet indruischt tegen een dus voorgesteld verlangen van ons volk, neutraal te blijven in het Europeesch conflict, maar gevolg is van de volmaakt onneutrale. Duitsch-vijan dige houding» onzer toenmalige gezagsdra gers. Om dit alles in te zien en te erkennen heeft ons volle thans vier jaren den tijd ge had. Is dat lang genoeg geweest? Vier jaar is niet lang, vooral wanneer die vier jaren bewogen jaren zijn, die weinig gelegenheid tot rustig nadenken, tot voor en tegen af wegen bieden. Daar komt bij, dat wij nu eenmaal een conservatief volk zijn, dat een maal verworven inzichten niet gemakkelijk prijs geeft en in de derde plaats heeft de propaganda uit Londen en Moskou niet stil gezeten, al moest daarbij de leuze vergoe den waaT het argument te kort schoot. En ten slotte waarom 't ontkend de Duit sche bezetting' heeft offers gevraagd en offers worden nu eenmaal niet gebracht dan onder tegenstreven, zuchten en klachten. Hoe kortzichtig zou het zijn, dit alles niet te begrijpen en van hoe weinig menschkun- dig inzicht getuigt het, te smalen op dwa lingen, die tientallen jaren zijn gecultiveerd en zich hebben vastgezet in de arme hoof den. Neen, vier jaren zijn niet lang waar het geldt een ideeëncomplex te elimineeren en er een nieuwe beleving voor in de plaats te stellen. Wie de wereld wil veranderen doet wijs, te bedenken, dat het vermoedelijk pas een volgende generatie zal zijn, die de nieuwe paden zal bewandelen. Het zou dan ook een aantrekkelijke ge dachte zijn, dat de tijd voor ons werkt en dat verstand en waarheid toch zullen zege vieren. Maar de zaak wordt anders, als wij gaan bedenken, dat de tijd van overwegen stilaan uit heeft en dat de loop der dingen ons thans onvermijdelijk plaatst voor de keuze. Het is geen nieuws meer, dat wij aan den vooravond van groote, wellicht beslissende gebeurtenissen staan. Dat beteekent in goed Hollandsch gezegd: voor een machtsver plaatsing in het Europeesch bestel ten gun ste van Amerika en Sovjet-Rusland óf van een wending in de richting van een verbond van Vereenigde Staten van EurofSa met Duitschland als centrum. Tusschen deze twee mogelijkheden gaat het. Een midden weg is ondenkbaar. Meer dan eens is hier ter plaatse in het licht gesteld, wat de eerstgenoemde moge lijkheid beteekent: Een Sovjet-Rusland, dat staatkundig zal reiken van Oost-Azië tot halfweg Polen. Dat moge nog' ver van huis zijn, met die staatkundige grenzen zijn we er niet. Er zullen ook ideologische grenzen zijn, anders gezegd: het bolsjewisme zal zich zonder veel moeite meester maken van het grootste deel van Skandinavië, van Duitsch land, van Frankrijk, van Italië. Hetgeen be teekent. dat een gebolsjewiseerde massa zal leven van de Japansche Zee tot„tot Winterswijk" zeggen we hier in Nederland. Goed, laat het tot 'Winterswijk zijn. Dan zou ons land toch voor 't minst gecontro leerd worden door Amerika, in dit geval door zijn partner Engeland. En we weten Eden en Van Kleffens hebben ons geen twijfel gelaten in welke functie: als bruggehoofd, als bolwerk tegen het bols jewisme met zijn ongetelde millioenen en zijn onuitputtelijke mogelijkheden. Laten onze onderduikers niet al te gerust op de toekomst zijn: Engeland en Amerika zullen ons hun bescherming in dat geval niet voor niets verleenen. Ons land zou dan één groote vesting worden en als grenstroepen van het Anglo-Amerikaansche wereldrijk zouden natuurlijk Nederlanders gebezigd worden. Genoeg over dit alles. Er is al heel wat over gesproken en geschreven en iedere Nederlander weet thans wel waar hij aan toe is. Een overwinning der Geallieerden beteekent onafwijsbaar: niet dat ons land zijn oude neutraliteit hernemen zal, niet dat het als vrije, onafhankelijke natie ver der zal kunnen leven, maar, nogmaals: de ministers van buitenlandsche zaken van Nederland en Engeland hebben het woorde- Nederlandsche Arbeidsmeisjfcs helpen bij het zaaien van boonen. (C.N.F.-N.A.D.-V. d. Werf Pax c) lijk verklaard: als grensvesting tegen Rus land ter beveiliging van het Anglo-Ameri- kanisme. En nu geloof ik, dat de oogst van de ach ter ons liggende vier jaren ligt in een ont waken van het Nederlandsche volk tot dit besef en het is van geringe beteekenis, dat de domheid en de boosheid nog dagelijks haaT stem verheffen om in illegale blaadjes en met onverantwoordelijke praatjes ons drogredenen te suggereeren, waarvan ieder weldenkend mensch al lang de waarde heeft leeren kennen voorzoover de oorlogsvoering der'Geallieerden, waarvan wij de laatste dagen weer zoo treurige staaltjes hebben ondervonden, hem niet reeds de oogen ge opend heeft. En dit besef, de overtuiging, dat ons land en ons volk te goed zijn om straks in de frontlinie te liggen Van een alsdan onvermijdelijk treffen tusschen Amerika en Sovjet Rusland kan geen an dere consequentie meebrengen can de over tuiging, dat dit gevaar alleen gekeerd kan worden door een krachtig, onverdeeld ge heel van Europeesche staten, die de lessen der historie hebben verstaan, dat is te zeg gen: die in vereeniging hunner belangen de kracht vinden, hun gemeenschappelijke be lagers te weerstaan. Tot dit besef begint ons volk te rijpen. 3g is het een vaag ontwaken. Nog is er geen bewustzijn van de schande, dat het geen Nederlanders maar Duitschers zijn. die de Nederlandsche kust van Europa moeten beschermen en nog is er gemis aan begrip van de natuurlijke verbondenheid der West- Europeesche volken. Maar ondanks alles gaat de historie haar ontwikkelingsgang .en vereenigt wat natuurlijk verbonden is en schept tegenstellingen, waar die geboden zijn. Aan ons, ook-aan ons volle is het, de les sen der historie te vatten en haar waar schuwingen te verstaan. (I P. Meldt U voor de Kriegsmarine Indiensttreding bij de Kriegsmarine ia mogelijk voor iederen Nederlander tusachen \t 45 jaar. Aanmelding en inlichtingen bij de Marineannohmeatelle Weal. Plompetorengrac'hi 24. Utrecht: alle Hafen- om Ortakommaodanturett ®ei ,3e. ver schillende BrMeldeatellen in ffeieïlainid. De Sovjet- Unie heeft aan Iran het verlangen te kennen gege ven, dat de zich op de Kaspische Zee bevindende schepen van Iran ter beschikking worden gesteld van de Sovjets. Te Port Said is builenpest uit gebroken. De Turksche re geering heeft haar schepen tot nader order het aandoen van deze haven verboden. Uit een hinderlaag neergeschoten. In de ochtenduren van 30* Mei werd de beheerder van het kindertehuis De Beele in Voorst, provincie Gelderland, de 60-jarige Rijksduitscher Singenstreu, in het park van het kindertehuis uit een hinderlaag dood geschoten aangetroffen. Het onderzoek heeft uitgewezen, dat de moordenaars illegale elementen zijn, die met een auto in het park van het kindertehuis waren vastgereden en die op Singenstreu uit een hinderlaag het doodelijke schot hebben gelost toen deze eer» onderzoek naar het verblijf van de auto in het park wilde instellen. Naar de daders wordt nog gezocht. De rede van den Paus. In het verdere verloop van zijn toespraak, waarvan gisteren melding werd gemaakt, wees de Paus op de plichten van zijn ambt. Bij de uitvoering van zijn goddelijke opdracht, zoo vervolgde Pius XII, iaat de Paus zich door geen menschelijke macht belemmeren. Vervolgens maakte de Paus gewag van de hedendaagsche stroomingen, die een ware om wenteling teweegbrengen en legde den na druk op de noodzakelijkheid, dat deze in har monie blijven met de normen van het Chris telijke leven. De Roomsch-katholieke kerk kent hierin geen compromissen. Wanneer zoo wel in de oorlogvoering als in de voorberei ding van den toekomstigen vrede de Christe lijke leer niet beter tot haar recht kan komen, dan ligt dit aan de betreurenswaardige ver deeldheid der Christelijke wereld en aan de menigvuldige godsdienstige bewegingen, die zich in den loop der tijden van de katholieke kerk hebben los gemaakt. Voorts richtte de Paus zich tegen de verte genwoordigers van eenige Christelijke leer stellingen, die in den jongsten tijd het karak ter van den Paus als plaatsbekleeder van Christus op aarde hebben bestreden. Over de vorming van den vrede, zoo zeide hij, zijn tot duver echter helaas voor het grootste deel slechts woorden van onverstand, gesproken. De uit die onchristelijkè overwin- nings- en vredesplannen ontstaande economi sche en sociale toestanden dreigen tot een geesel voor de toekomst te worden. In de we reld moet plaats zijn voor de vrije ontplooiing der nationale krachten van alle volken. Graziani roept een lichting op. Bij decreet van den Italiaanschen minister van oorlog maarschalk Graziani is de lichting 1923 voor de vloot opgeroepen,

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlemsche Courant | 1944 | | pagina 1