html
De zorg voor de Volkswelvaart
De operaties in Normandië
Verduisteren: van 22,00 tot 5.15 uur
Practische nat.-socialistische
politiek.
Meer dan tien jaren heeft de strijd ge
duurd, die de N. S. D. A. P. in Duitschland
heeft moeten voeren, om het volk, dat na
den onzaligen oorlog van 19141918, uit de
diepte, waarin het door burgeroorlog en ver
deeldheid was geraakt, op te heffen en hem
het nationale zelfbewustzijn terug te geven.
En die politiek is ook practisch in toepassing
gebraebi. De resultaten daarvan kan men
het beste bezichtigen in de Mutter- en Kin-
derheimen van de N. S. V. Hier wordt de
natiopaal-socialistische politiek practisch toe
gepast. Het is alleen niet voldoende, wanneer
men betoogt, dat het voor de toekomst van
een sterk volk noodzakelijk is, dat er kinder
rijke gezinnen zijn in dat volk. Het is dan
ook noodzakelijk, dat aan de moeders van
dat volk alle mogelijke zorg besteed wordt,
opdat het nageslacht, dat zij voortbrengen,
zoo krachtig en gezond mogelijk wordt. En
dat nu juist wordt in de Mutterheimen' van
de N. S. V. in toepassing gebracht Kosten
noch moeiten worden gespaard om moeder
en kind die zorg te geven, die zij noodig
hebben. Dat hebben wij ook gezien in de
„Hilffistellen", die men overal in de provin
cie, tot zelfs in kleine plaatsen, ingericht
heeft. Zeker, wij in Nederland, hebben ook
onze consultatiebureaus en wij zouden zeer
zeker tekort doen aan ons eigen land en ons
eigen volk, wanneer wij in dit artikel niet den
nadruk legden op het feit, dat Nederland
het laagste sterftecijfer had onder de zuige
lingen. Maar toch is de zorg, waarmee de
Duitsche aanstaande moeder wordt omringd,
veelzijdiger en daadwerkelijker dan voor de
Nederlandsche zwangere vrouwen. Want in
Nederland is niemand verplicht naar een
consultatiebureau te gaan. De Nederlander
houdt nu eenmaal niet van dwang en zit dik
wijls nog te veel vastgeroest in verouderde
niet meer gangbare begrippen. De Duitsche
aanstaande moeder moet na een zekere
periode geregeld zich laten' onderzoeken in
zoo'n „Hilfsstelle", zoodat de dokter regel
matig de vorderingen in het zwangerschaps
proces kan volgen. Hij kan dan tijdig zijn
maatregelen nemen, wanneer zich tijdens de
graviditeit onregelmatigheden voordoen.
Deze verplichting is immers alleen in het
belang van de moeder en van het groeiende
embryo. Niet de dokter, maar wel de
ouders hebben er In de eerste plaats belang
bij, dat te zijner tijd e»n gezond en voldragen
kind ter wereld komt. JSn juist in dezen
enerveerenden oorlogstijd is het van zoo
groot belang, dat de graviditeit normaal ver
loopt en er gezonde, sterke kinderen ge
boren worden! De arbeid, die de vele Hilfs-
stellen van jde N. S. V. dan ook voor de
moeders vemcht, is van onschatbare betee-
kenis in dezen tijd!
Veel hebben wij gedurende deze 2 dagen
in Limburg gezien. En veel hebben wij lee-
ren waardeeren. Zoo bezochten wij o.m nog
een „Schulerheim", kostschool, zouden wij
het kunnen noemen. Hier zijn kinderen van
612 jaar bijeen, kinderen van- ouders, die
elders in ons land werken, maar die nu
naar het meer rustige Zuiden hun kinderen
lieten vertrekken. Onder bekwame leiding
krijgen deze kinderen hier van half negen
tot half één schoolonderwijs, terwijl ze ge
durende de overige uren zoo aangenaam
mogelijk worden bezig gehouden. Wij be
zochten dit Heim in de middaguren en een
aantal kinderen was in .een der schoollokalen
onder toezicht van een onderwijzer bezig met
het schrijven van brieven naar de ouders.
Andere kinderen waren in een ruime zaal
gezamenlijk aan het spelen, eveneens onder
toezicht. Men denke niet, dat hier een ka
zernegeest heerscht, integendeel. Vrij en
vroolijk, ongedwongen én prettig leven deze
kinderen hier en elk lid van het personeel
van dit Heim weet, dat het tot taak heeft
deze jeugd met liefde te omringen. Onnoo-
dig te zeggen, dat ook hier een arts van tijd
tot tijd den gezondheidstoestand der kinderen
controleert.
Zoo hebben wij, in het kort helaas, de
taak van de N. S. V. ten opzichte van moe
der en kind en de aanstaande moeder, ten
voeten uitgebeeld. Een taak, die in ons land
de Nederlandsche Volksdienst vervuld ten
Hoofdredacteur: F. C. Derkg, Haarlem, Chef van
Dienst en Binnenland: S. R. Kuiper. Haarlem
Sport en Stad' A, O vermeer, H'stede. Buiten
land: J. C. van der Laag, H'stede. Nieuws
en reportage voor Velsen en omgeving: J. J. E.
van Baarsel, Santpoort. Verantwoordelijk voor
«Se advertentie-rubriek: W van Ommen, H'stede
m
18 cent f
tegen inlevering ven
een ledige
S. Er dal doos
«litKÏUSWSSiLEómsA*
terwijl de N. V. D. hier te lande door den
oorlogstoestand op veel gebied dikwijls zeer
gehandicapt is. Maar wij twijfelen er niet
aan, of de Nederlandsche Volksdienst zal te
zijner tijd ook over meer routine, onder
vinding en ervaring kunnen beschikken, zoo
dat wij in dit opzicht de toekomst met het
volste vertrouwen tegemoet kunnen zien.
En dan ten slotte nog dit: Wie het eens
is met de stelling, dat de basis voor een
sterk volk tweeledig is, namelijk gezonde
moeders en gezonde kinderen, die zal over
de politieke tegenstellingen en bezwaren
heen stappen en' waardeering hebben voor
den prachtigen arbeid, dien de N. S. V. voor
de Duitsche moeders en hun kinderen ver
richt, en voor de taak die de Ned. Volks
dienst voor de Nederlandsche moeders en
kinderen zal hebben té vervullen. Dat was
onze conclusie, na een tweedaagsche excursie
langs de Mutter- und Kindheimen ip Lim
burg.
Een scène met Guus Hermus en Elise
Hoomans uit Shakespeare's „Veel leven
om niets", waarvan door het Amster-
damsch Tooneel in den Stadsschouwburg-
de eerste voorstelling- -werd gegeven.
(.C.N.F.-Noske Pax c)
Werken van Noord-Hollandsche
schilders.
Frans Halsmuseum.
Ongeveer vijftig schilders uit onze provincie
exposeeren hun werk in de beide groote zalen
van het Frans Hals Museum. De tentoonstel
ling die, zooals men weet, door de Nederland
sche Kultuurkamer georganiseerd is, bevat
bijna tachtig werkstukken. Het is een bonte
verzameling, die wat karakter en qualiteit be
treft, veel verscheidenheid biedt.
De Amsterdamsche schilder Jan Ouwersloot
die zich gespecialiseerd heeft in landschappen
en volkstafereelen, maakte van het een met
het ander op zijn visie van den bollendag een
kleurige combinatie. De verdiensté van dit
curieuze schilderij schuilt voorngm*lijk in de
precieus geschilderde, duizendbloemige velden
de ijle lichtblauwe lentelucht en het haast mi
croscopisch behandelde verschiet. De figuren
op den voorgrond. in 't bijzonder de jongen
en het meisje zijn te popperig en actieloos
om ze als levende menschenkinderen te kun
nen accepteeren.
Typisch is, dat men de geslaagde schilde
rijen van deze expositie, niet onder de-groote
doeken moet zoeken. Zoo is het naaktfiguur
van L. de Winter, dat ongetwijfeld van durf
en. ondernemingsgeest getuigt, te grof van be
handeling, te onrustig van licht en ook anato
misch niet voldoende verantwoord, om ten
volle te kunnen waardeeren. H. F. Boot
is met een bekwaam geschilderd portret
van een boerenman en twee stillevens
niet onfortuinlijk beweest. Van Hooy-
berg's merkwaardige landschappen denkt men
in 't bijzonder aan het schilderij met de don
kere lucht en aan het fijn.e doekje met het
huis aan de yaart. Op het schilderij met het
poëtische witte huisje aan het bloeiende kool
zaadveld, is de lucht wat te blauw. Szath-
mary's stilleven met amarillisen treft door
den kloeken toets en de mooie kleuren. Het
delicate stilleven met de kreeft en de appels
van H. Gerth is spontaan geschilderd. Henk de
Vries gaf met frisschen toets een stilleven met
delphiniums, waarvan de groene achfergrond
echter wat te sterk spreekt. Pittig van schil
dering zijn de stillevens met bloemen van R.
Wildeboer en J. G. den Hengst. W. Fekken's
gemberpot met verwelkte pioenen 'en het
groote stilleven met gipskop van G. A. Goode
zijn evenéèns met aandacht weergegeven. Een
sierlijk decoratief stuk schilderde A. E. Hu-
malda van Eysinga van een "Brahmahaan met
kippen en mevr. B. Plekker-Müller is goed op
dreef geweest in de gevoelige weergave van
een bokje. Een knap staaltje stillevenkunst
leverde J. F. J. Nagtegaal met het toebackje,
de tinnen kan, het glaasjepn de speelkaarten.
Het schilderij met den afscheidsbrief van A.
S. Timmermans is van gedachte en van schil
dering niet weinig sentimenteel. Het aandach
tig geschilderde stuk met den uil verdient de
voorkeur boven het minder origineele „Gol
gotha". L. Boermeester's Christus in Gethsé-
mane is te theatraal om werkelijk te boeien
en het saaie zelfportret van F. Visser brengt
ons evenmin in bewondering.
W. Noordijk laat ons de .verlatenheid be
leven van het besneeuwde land en in het dooi-
landschap van D. den Exter wordt men getrot-
fen door den gloed van het avondlicht. Het
schilderij met de bloesems door J. Langereis
is met .stevige hand geschilderd.
Ten slotte dient de aandacht gevpetigd qp
Vervolg van pag. 1
kunnen namelijk niet in den strijd ingrijpen
zoolang deze eilanden zich in Duitsche han
den b/Bvinden. Dit beteekent een groot ver
schil voor de Geallieerde troepen die in het
Westelijke deel van het schiereiland Cotentin
aanvallen: zij ontberen de zoo belangrijke
steun Wn het zware scheepsgeschut.
Duitsche torpedovliegtuigen hebben nieuwe
successen behaald: .Twee torpedojagers en
twee troepentransportschepen met een geza-
menlijken inhoud van 19.000 brt., twee tank
schepen met een totalen inhpud van 17.000
brt. en een vrachtschip van 8.000 brt. zijn tot
zinken gebracht. Door torpedotreffers werden
twee torpedojagers en vier vrachtschepen met
een gezamenlijken inhoud van 28.000 brt...
waaronder een speciaal landingsschip voor
infanterie van ongeveer 8.000 brt. zwaar be
schadigd.
Deze nieuwe slag van de Duitsche torpedo
vliegtuigen tegen de invasievloot werd toege
bracht op 18 Juni van 23.05 tot 23.45 uur. Drie
Duitsche" vliegtuigen keerden van dezen zwa-
ren aanval niet terug.
Foptamfs
Van welingelichte Duitsche zijde wordt ge
meld. dat men in den loop der gevechten aan'
het invasiefront heeft kunnen vaststellen, dat
deGeallieerden vindingrijk zijn wat „ge
vechtstrucs" betreft. Men' herinnert in dit
verband aan de parachutes waaraan men
strooien poppen had gehangen, teneinde op
sommige plaatsen landingen van parachute
troepen te fingeeren.
Thans heeft men gebruik gemaakt van „fop-
tanks", die van hout zijn vervaardigd. Deze
hebben de Duitsche schutters echter slechts
kort kunnen misleiden. Wanneer men name
lijk ziet dat een „tank" door een granaat, die
eenige meters terzijde neerkomt, letterlijk als
een lucifersdoosje in elkaar zakt, weet men
al hoe laat het is. In het algemeen echter
stelt men vast dat de oorlogsvoering in groote
lijn bij de Geallieerden nog een eenigszins
conservatief karakter heeft behouden.
Duitsche militairen melden voorts dat men
aan het invasiefront op oogenblikken dat de
strijd eenigszins luwde, de ontploffingen der
der Duitsche dynamietmeteoren in Zuidoost
Engeland kon hooren. In den avond was dui
delijk een lichtschijn van daar woedende bran
den zichtbaar.
De Duitsche oorlogscorrespondent in Zuid-
Frankrijk, Freckmann, schrijft dat de werk
zaamheden ter versterkiftg van de Fransche
Zuidkusj door de invasie niet in het minst zijn
gestagneerd. Steeds ontstaan nieuwe bunkers
en de „Goliaths", de grootste van hen. krij
gen nog een bijzondere camouflage. Veie vier
kante kilometers worden door duizenden rol
len prikkeldraad voor luchtlandingstroepen
en parachutisten onbegaanbaar gemaakt. „In
tegendeel", aldus de oorlogsverslaggever, „se
dert het begin van de invasie is men hier veel
rustiger geworden. Men heeft nu overal de
stellingen beirokken, men is paraat en reeds
daardoor voelt men zich sterk".
De bevolking
Van officieele Fransche zijde wordt het aan
tal slachtoffers dat als gevolg van de mili
taire operaties in Normandië is gevallen, op
vijf en dertig duizend geschat. De Fransche
regeering heeft maatregelen genomen om op
uitgebreide schaal aah de zwaar getroffen be
volking van deze gebieden hulp te bieden. De
departementen die aan Cotentin grenzen heb
ben alle. maatregelen genomen om vluchte
lingen op te nemen.
het levendig geteekende erf van een boerderij
door W. Fekken, gen verdienstelijke teekening
van de Zandstraat te Amsterdam met den
fraaien toren door J. G. den Hengst, het poë
tische kijkje op het huis-in de sneeuw van E«
Chr. Tuppe, het bekwaara geteekende portret
van J. van der Linde Jr. en het gipsmodel
voor het Sweelinck-monument door Frans
Werner.
Ofschoon deze regionale tentoonstelling
die tot 5 Juli geopend is ongetwijfeld haar
interessanten kant heeft, kan men de bezwa
ren die haar aankleven, moeilijk over 't hoofd
zien. Zoo bevinden zich onder de getoonde
werkstukken, eenige doeken, die zooals trou
wens reeds uit onze bespreking gebleken is,
nog niet i-ijp zijn om geëxposeerd te worden.
Men had de selectie strenger moeten doorvoe
ren.
Bovendien geven de bedragen die sommige
schilders voor hun werken vragen-; den indruk
dat bij hen op dit gebigd het hek van den dam
is. Eenige sprekende voorbeelden liggen ge
makkelijk voor 't grijpen: 1500 voor een
doek als „Christus in Gethsémane", 1600
voor het groote naaktfiguur en liefst 2000
voor het schilderij „Golgotha", zijn prijzen,
die het middelmatig karakter der genoem
de werken in aanmerking genomen niet
door den beugel kunnen.
Gelukkig is het meerendeel der inzenders
heel wat minder veeleischend, maar dit neemt
geenszins weg.Miat zij die zeggenschap over de
tentoonstelling hebben wat de prijzen be
treft wel eens terdege een oog in 't zeil
mogen houden 1
JAN D. VOSKUIL.
Zuinig'met gas en electriciteit
Dringende waarschuwing aan alle
verbruikers.
Van overheidswege wordt er met na
druk op gewezen, dat bezuiniging op liet
verbruik van gas en eTeclrieiteit zoowel
voor liet huishonden als voor de indus
trie meer dan ooit dringend noodzakelijk
is. Indien liet publiek hiertoe niet vrij
willig medewerkt door minder gas eu
eleetrieitcit te gebruiken, zijn zeer in
grijpende maatregelen te verwachten.
GEEN SPREEKUUR BURGEMEESTER
De burgemeester van Haarlem is ver-
hinderd a.s. Vrijdag Spreekuur te houden»
In het stataoii ie Amsterdam
werden door de A.A.C. Zondag atletiek
wedstrijden georganiseerd. De 100 meter
werd gewonnen door J. Zwaan in 10.3 see.
voor Chr. van Östa en J. de Vries.
(C:N.F.-Noske Pax c)
REGELING VAN DE BINNENLANDSCHE
GELDMARKT.
In het Verordeningenblad is een verorde
ning gepubliceerd van den Rijkscommissaris,
houdende een wijziging der verordening no.
178-1940 betreffende voorziening in kasbehoef-
ten en*consolidatie van vlottende schuld. Hier
bij wordt bepaald, dat aan 'het artikel 1 der
betreffende verordening {in welk artikel wordt
bepaald, dat de secretaris-generaal van het
departement van Financiën gemachtigd wordt,
ter voorziening, in kas behoef ten, tot het beloop
daarvan, schatkistbiljetten of schatkistpromes
sen uit te geven, schatkistbiljetten te belee-
nen en leeningen op korten termijn te sluiten)
een nieuw tweede lid wordt toegevoegd van
den volgenden inhoud: de secretaris-generaal
van het departement van Financiën wordt
voorts gemachtigd, schatkistbiljetten uit te
geven tot een telkens door hem te bepalen
maximum bedrag, voor zoover de Nederland
sche Bank een dergelijke uitgifte gewenscht
acht voor de regeling van de geldmarkt.
Deze verordening trad in werking op 17 Juni
1944.
HET GESLOTEN SEIZOEN VOOR DE VER
SCHILLENDE TAKKEN VAN SPORT. Hier
onder volgt een volledig overzicht van de geslo
ten seizoenen in de bepaalde takken van sport:
Voetbal 15 Juni—15 Augustus, Rugby 1 Mei—
1 October. Tafeltennis 1 Juni1 September.
Hockey 8 Juni25 Augustus. Biljarten 15 Juni—
15 Augustus. Boksen 15 Juni15 September, hand
bal 15 Juni15 Augustus. Korfbal 15 Juni—15
Augustus. Krachtsport 1 Juli1 September.
Cricket 1 October1 Mei. honkbal 1 October
15 April. Kaatsen 1 October1 M*ei. Kanovaren
1 October1 April. Roeien 15 October4 April.
Tennis 15 October1 April. Zeil- en motorboot-
sport 13 October15 April. Wielrennen 1 Novem
ber—1 Maart. Athletiek 15 November15 Fe
bruari.
Zrieket
OPNIEUW WON ROOD EN WIT VAN HAAR
LEM. Ook den tweeden wedstrijd in dit seizoen
tusschen de Haarlemsche eerste klassers heeft
Rood en Wit gewonnen en wel met 11 run^ (vier
wickets in handen) op de eerste innings. Haar
lem trok het eerst naar de wickets na het win
nen van den opgooi en scoorde 63 runs, waarvan
Hub Boeree 18. P. C. Hagenaar nam 4—28, D.
Bijleveld 218 en J. J. de la Mar 38. Vermeld
zij een fraaie vang van P. C. van Zeeland. Rood
en Wit maakte 74 runs voor het verlies van zes
wickets, waarna gestopt werd. A. va# der Togt
21, P. C. van Zeeland 14 niet uit en P. Ligten-
stéin 18. Voor Haarlem bowlde W. Peschar 221,
O. Abendanon 124. Hub. Boeree 216 en Ham
Boeree 18.
In de lagere afdeeling won CVHW met 20
runs van Rood en Wit 2. De gasten batten eerst
en maakten 52 runs, waarna CVHW het tot 72
runs bracht. Op het terrein aan de Spanjaards
laan won Haarlem 3 van Rood en Wit 3 met 77
runs op de eerste innings. Rood en Wit 3 40 en
80 voor 6 en Haarlem 3 117 runs.
Schaken
ROCHADE. De Haarlemsche Schaakclub
„De Rochade" organiseert in café .Suisse" zo
merwedstrijden, welke Maandag 3 Juli beginnen
en vervolgens iederen Maandag worden gehou
den.
RADIO-PROGRAMMA
WOENSDAG 21 JUNI 1944.
HILVERSUM I, 414.4 M.
6.45 Morgenconcert. 7.00 BNO Nieuws. 7.10 Och
tendgymnastiek. 7.15 Morgengroet. 7.40 Sport
nieuws. 7.50 Progr. overzicht. 8.00 BNO Nieuws.
8.15 Op den morgen van dezen dag. 8.35 Gram.-
muz. 8.45 Voor de huisvrouw. 8.50 Gram.muz. 9.00
Operettefragmenten. 9.45 Godsd. uitz. 10.00 Om
roeporkest en zangintermezzo. 10.45 Moeder en
kleuter II. 11.00 Musette-orkest. 11.30 Zang en
piano. 12.00 Almanak. 12.15 Musetteorkest en
soliste. 12.45 BNO Nieuws. 13.00 Land en volk
brengt...-. 13.10 Hongaarsch orkest Bandi Balogh.
13.45 Voor de jeugd. 14.00 Viool en piano. 14.40
Meisjes- en kinderkoor. 15.00 Godsd. uitz. 15.15
De koekoek roept in het boschen in de mu
ziek. 16.00 Ziet hoe het vriendelijk zonlicht...,
radiopotpourri. 16.35 Gram.muz. 16.45 BNO
Nieuws. 17.00 Voor jonge menschen. 18.00 BNO
Brabantsch praatje. 18.05 Septet Ombach en so
liste. 18.45 Tien min. in de wereld van den ar
beid. 18.55 Spiegel van den dag: 19.00 BNÖ Nieuws
en act. besch. 19.15 Amsterdamseh Kamermuziek
gezelschap. 19.45 Per trein door de taal. 20.15 De
langste dag21.00 Frey's intocht, declamato-
rium. 22.00 BNO Nieuws- en cult. ber. Van 22.15
af alleen voor de Radio-Centrales. 22.15 Gram.
muz. 22.3024.00 Van de eene melodie in de
andere.
HILVERSUM II, 301.5 M.
17.00 Een half uurtje musette. 17.30 Soldaten-
funk ..Nord-West". 18.30 Pianovoordr. 19.00 BNO
Nieuws en act. besch. 19.15 Voor de jeugd. 19.20
instrumentaal operaprogramma. 20.15 Wat dunkt
ervan? 20.30 Orkest Adalbert Lutter met diverse
medewerkers. 21.15 Kwintet in Es gr. t. Op. 16
van Beethoven. 21.45 Avondwijding: 22.00 BNO
Nieuws- en cult. ber. 22.15 Zie progr. H'sum I.
22.30 De stem van het Rijk.
opzichte van de Nederlandsche vrouwen en
kinderen. Natuurlijk is de organisatie van
de N. V. D. nog lang niet zoo perfect als die
van de N. S. V In de eerste plaats beschikt
de N. S. V. over een veeljarige practische
ervaring op dit gebied, terwijl de N. V. D.
pas sedert een paar jaar haar taak vervult.
In de tweede plaats is de N. S. V. in Duitsch
land haar arbeid begonnen in vredestijd,
