/ftv op ELK
k Vakkertje"
UIT HAARLEM
<AKKEI^ STAAT
dit MERK
UW WAARBORG
VOOR ECHTHEID
H.O.V. Zomerconcert.
Rntterdamsch Philharmonisch Orkest.
Het eerste zomerconcert, verzorgd door
het Rotterd. Ph. O., onder leiding van
Eduard Flipse, diende zich aan met gran
dioos klankgeweld. Het orgel was mee van
de partij en mocht wedijveren met de flinke
en klankschoone bezetting der Rotterdam
mers. Er waren oogenblikken dat die ge
combineerde elementen een daverend ge
luid voortbrachten, dat door de ruimte nau
welijks verwerkt kon worden, maar met de
caricaturisten die Berlioz' fameuze mon
sterconcerten van circa een eeuw geleden
a faire namen, mochten we uiteindelijk
zeggen: la salie a résisté! Flipse liet begin
nen met de stoere Hollandsche RhapsoJie
voor orkest en orgel van Theo van der Bijl,
welk werk wij hier vroeger al eens hoorden
onder leiding van Marinus Adam. Het Va-
leriuslied „Merck toch hoe sterck" is in deze
compositie interessant doorgevoerd, belang
rijker dan de beide andere lied-thema's van
het stuk. Als geheel maakte het werk een
pompeus effect.
In een geheel aniere sfeer bracht ons het
symphonisch gedicht „Fontane di Roma"
van Respighi, dat met zeldzaam kleurig tin-
tenspel impressies meedeelt van een reeks
beroemde fonteinen uit de Eeuwige Stad.
In dit fraaie werk kon Flipse zijn zin voor
exquise klankkleuren en zijn smaak voor
duidelijke en bezielde teekening met succes
botvieren.
Ten slotte ging de fameuze Derde van
Saint-Saëns, met Feike Asma als organist
en met Marinus Flipse en Adri Slootmaker
voor de vierhandige klavierpartij. In den
loop der jaren is deze symphonie in onze
concertzaal heel wat keeren ten gehoore
gebracht, wat ook voor de hand lag, gezien
de beschikking over het heerlijkste concert
orgel dat men er zich voor wenschen kan.--
Eduard Flipse heeft een persoonlijken
kijk op het werk. Belangrijk daarin vind ik
het accentueeren van het Scherzo-tempo,
minder gelukkig het zeer ingehouden tempo
van het a quatre-mains-gedeelte. Het wordt
alles wel zeer duidelijk en doorzichtig,
maar de figuur van Liszt, die den componist
hier moet hebben voorgezweefd, verdwijnt
er door uit het gezichtsveld. Ten minste zoo
voel ik het. Maar als geheel genomen kon
den wij ons gelukkig achten het effectvolle
en uitstekend geconstrueerde werk met een
zoo vaste hand en sterke muzikale stuwing
te weten herscheppen en te hooren klinken
net een zoo machtige bezetting.
Het publiek Verd er door tot geestdrift
gebracht en juichte zoowel den organist als
den dirigent en het orkest gulhartig toe.
JOS. DE KLERK.
Leerlingenuitvoering Haarlem's
Muziekinstituut.
Ook nu weer was het aantal leerlingen. dat
de piano had gekozen, verre in de meerder
heid. Aanzienlijk is daarom hot aantal leera
ren. dat de kunst van het klaviersp.el onder
wijst en vóór de pauze hoorden we dan leer
lingen van^resp. de heeren Simon Admiraad,
J. Kappers, Mej. Tijdens en van de assistente
van den directeur. Elk hunne&r heeft zijn per
soonlijk cache-t overgedragen op den lefer-
ling. Hier is het de Vlotte muzikale voor
dracht, daar de zorgvuldige afwerking, ginds
weer de kloeke opvatting van de „durf"' in
de voordracht, waarop de hoofdaandacht
valt. Natuurlijk hangt ook veel af van den
persoonlijken aard van den leerling. Soms
spelen toevallige omstandigheden een rol,
zooals na de pauze een leerling ervoer van
den heer Jan Hoog. Want als Polonaise van
Chopin niet onder den invloed had gestaan
van m-omenteele nerveusiteit, de uitwerking
had dan zeker zoo goed. kunnen voldoen als
Fantaisie impromptu, of Wals in e op. posth.
Mooi beheerscht klonk ook Schubert's Im
promptu (in d-e uitgave in Ges, eertijds
slechts gekend in G). Als voorbeeld van goed
geleide muzikaliteit zou ik ook willen noe
men Valse briljante van Chopin zoto goed alsi
Impromptu in As van Schubert, een stuk
overigens dat bij te lang voortgezette studie
gemakkelijk slordig dreigt te worden. Veel
moet hier intusschen ongereleveerd blijven,
waarvan mooie dingen vallen te vertellen:
van alle voordrachten mag echter gelden, dat
de kwaliteiten van het onderwijs zich in den
leerling weerspiegelen, en daarmede is de
school geluk te wenschen.
Ook van het zangonderwijs, gegeven door
Mej. Riek van Veen en den heer Jaap Stroo-
m en berg, valt wederom waarde er end te ge-
wagen; daarbij moet men de jeugd of de te
korte ervaring van den leerling uitschakelen,
want Mozart, Ponehielli, Rich. Strauss
en ook Haydn en Brahms wagen concert-
routine. Doch geldt ditzelfde ook niet van
de pianoleerlingen? En de viool? Sarasate is
alweer voor de bijzonder talentvollen, d'ie
daarbij over groote routine beschikken. Toch
CTjn er dikwijls verrassingen te beleven op
een uitvoering door leerlingen, we mogen
hier veilig onder rekenen een deel van Mo
zart's Concert voor fluit en harp ('leeraar de
heer G. Spaan), het mozart-klaviertrio (sa
menspelklasse van den heer K. H. Kerkhoff)
en stellig ook hebben de klavierbegeleidingen
door Ans Biouter alsmede die door Frieda
Hoogerwerf medegewerkt om den avond te
maken tot een bijzonder genieten.
Aan. 't slot zag met ,.jong en oud" we ei'
vereenigd om z'n beste krachten te geven aan
een Suite van Corelli, waarbij de Jeugdorkest
klasse werd aangevoerd door den Directeur.
G. J. KALT.
ORGELBESPELING.
In de Groote- of St. Bavokerk wordt Don
derdagmiddag van 3 tot 4 uur een orgel
bespeling gegeven door den stadsorganist
George Robert. Programma: 1. Herr Gott,
Dich loben wir, J. S. Bach. 2. Fuga g kl. t.,
J. S. Bach. 3. Adagio en Allegro uit het
Concert F gr. t. (koekoek en nachtegaal) G. F.
Handel. 4., Elevazione, D. Zipoli. 5. Sympho
nisch koraal „Ach bleib' mit deiner Gnade",
S. Karg-Elert. 6. Improvisation, C. Saint-
Saëns. 7. Choral, Jos. Jongen.
Uitreiking distributiebescheiden.
Voor de uitreiking van distributiebeschei
den is het morgen Doncerdag de beurt aan
de letters O en Pa t/m. Pop. Nieuwe stam
kaart met inlegvel en oude stamkaart mede
brengen.
Gelieve bon R 05 Al 11 de toeslagkaart voor
aardappelen eveneens mede te brengen.
REICHSSCHULE VALKENBURG.
Zoekt ge voor Uw jongens de beste
opleiding? 1
Zend dan de flinksten van hen qaar de
Reichsschule in Valkenburg, internaat voor
jongens van 1018 jaar. Hij krijgt daar
meer dan schoolonderwijs. De school leert
hem het volle leven kennen. Hij zal op
kosten van de school door de vaderland-
sche en Duïtsche gouwen reizen en later
ook naar het buitenland gaan. Maar hij
zal voor alles zijn eigen land leeren lief
hebben en daar op een leiderspost een
plaats kunnen veroveren. Inlichtingen geeft
de Reichsschule te Valkenburg.
BIJZONDERE DOELEINDEN
Van 24 Juni 1 944 t/m 30 April 1945 geeft
etlk van de bonnen „Brandstoffen één een
heid le periode", „Brandstoffen één een
heid 2e periode'', „Brandstoffen één eenheid
3e periode" en „Brandstoffen één eenheid
4e periode" recht op het koopen van één
eenheid vaste brandstoffen met uitzondering
van fabrieksturf. Bedoelde bonnen, waarvan
de ondergrond in paarse kleur is uitgevoerd,
komen voor op de bonkaart 4V 406, welke
kaart de distributiediensten voor het stook-
seizoen 1944/1945 in één of meer exemplaren
zullen uitreiken aan kleinverbruikers van de
groepen B, C en D, alsmede aan particuliere
verbruikers in verband met verwarming van
ruimten voor bijzondere doeleinden,
Een kijkje in een Westfriesche loon-
wasscherij, waar de lammeren worden
gewasschen. Door deze reiniging', welke
ieder jaar moet geschieden, wordt het
schadelijk ongedierte, dat zich in de wol
heeft genesteld, verwijderd.
(C.N.F.-Kuiper Pax c)
KORT NIEUWS
De Maastrichtsche rechtbank heeft den
spoorwegarbeider A. E. M. uit Geleen, die
in enkele maanden tijds niet minder dan
dertien fietsen in de omgeving van Sittard
en Geleen had gestolen, en bovendien nog
kans had gezien uit een spoortyegloods te
Sittard een hoeveelheid waardevolle goede
ren te ontvreemden, tot twee ja^r gevange
nisstraf veroordeeld.
Te Groningen waren de driejarige
Tetje Meuken en "de driejarige Roelof van
Dijk alleen achtergelaten in een woning in
de Barthold Eritenstraat. Toeft de grootmoe
der om tien uur thuis kwam, nam zij een
sterke gaslueht waar. Het kraantje "van het
gascomfoor bleek open te staan. Aangeno
men moet worden, dat een van de kinde
ren uit bed is gekropen en spelenderwijs het
kraantje heeft geopend. De kinderen waren
reeds overleden.
De hotelhouder A. Mazenier te Klazie-
naveen was indertijd een belangrijke scha
kel in tal van kettinghandelaffaires. Zijn
café was een brandpunt van den zwarten
handel. Wegens prijsovertredingen legde de
Inspecteur voor de Prijsbeheersching in
Leeuwarden hem een geldbpete van ƒ8000
op en gelastte sluiting van het hotel tot 1
Augustus 1948, terwijl Mazenier gedurende
dien tijd de uitoefening van het beroep van
hotelhouder verboden werd.
De Secretaris-generaal van het Depar
tement van Binnenlandsche Zaken heeft de
gemeente-borgtochtenwet met ingang van
15 Juni j.i. ingetrokken.
ARNHEMSCKE ROO VER SBENDE
BERECHT
Voor de Arnhemsche rechtbank hebben te
recht gestaan eenige Arnhemmers, die er
samen op uittrokken om door middel van
roof aan den kost te komen. Er waren eenige
„onderduikers" bij. Hun aanvoerder was de
34-jarige ijzersmelter N. K., die onderdak
verschafte aan eenige dier mannen. Hij
maakte plannen voor diefstallen en hielp bij
de uitvoering ervan. Hij :s een recidivist, die
o.m. in 1934 veroordeeld werd tot vier jaar
gevangenisstraf wegens inbraak. Hij hoorde
thans drie jaar tégen zich eisehen. Tegen den
2G-jarigen pluimpveehandelaar W. J. M. M.
die een partij textiel en eenige fietsén had
gestolen werd 2 i/2 jaar gerequiseerd. Ver
der waren in deze zaak betrokken de 18-ja-
rige groentenhandelaar C. B„ de 23-jarige
typograaf J. W. S'. en de 28-jarige opperman
C. F. Zij hoorden resp. 1 1/2, 1 en 1/2 jaar
tegen zich eisehen.
Het begrip „loon. en salaris-
normen."
Beschikking van tien Gemachtigde
van den Arbeid.
In de praktijk blijkt er veel misverstand te
bestaan over de vraag welke waarde moet
worden toegekend aan cte woorden „loon- en
salarisnormen" in art. 1 van het besluit no.
120-1942 van den secretaris-generaal van het
departement van Sociale Zaken tot handha
ving van het loon- en salarispeil. Dit artikel
verbiedt n.L, behoudens enkele uitzonderingen
elke verandering van de bestaande loon- en
salarisnormen,alsmede van andere regelma
tige uitkeeringen.
Tijdens de werkingsduur van de verordening
no. 217-1940 heeft het College van Rijksbemid
delaars, op grond van richtlijnen dienaangaan
de door de bevoegde autoriteiten verstrekt, de
term „loon- en salarisnormen" en „regelma
tige uitkeeringen" vrij ruim uitgelegd. Het
bedrijfsleven is kennelijk van oordeel, dat deze
uitlegging ook thans nog van kracht is. Zoo
meent men, dat voor de toekenning van pe
riodieke salaris- en loonsverhoogingen geen
toestemming vereischt is, omdat dergelijke
verhoogingen geen wijziging zouden brengen
in de loon- en salaris-normen.
Het is echter komen vast te staan, dat een
dergelijke ruime bevoegdheid van den indivi-
dueelen ondernemer tot onaanvaardbare con
sequenties leidt. Meer dan eens worden loons
verhoogingen gegeven met de motiveering, dat
er sprake is van een periodieke loonsverande-
ring of van een functiewijziging. De ervaring
leerde evenwel, dat het begrip „periodiciteit"
allerminst vaststaat, terwijl „functie-wijzigin
gen" dikwijls uit minimale arbeidsverschillen
worden afgeleid.
Reeds in Juni van het vorig jaar heeft de
Gemachtigde voor den Arbeid er de aandacht
op gevestigd, dat voor iedere salaris- of loons-
verhooging, zoowei de z.g. periodieke, als die
welke voortvloeien uit verhoogde arbeids
prestatie of functiewijziging van de betrokke
nen, zijn toestemming dient te worden ge
vraagd. Van dezen regel mag slechts worden
afgeweken, wanneer de loon- of salarisverhoo-
ging door eenig rechtsvoorschrift waaronder
begrepen een regeling van arbeidsvoorwaarden
of andere algemeene of bijzondere beschik
kingen van het College van Rijksbemiddelaars
of den Gemachtigde voor den Arbeid uitdruk
kelijk is voorgeschreven. Hierbij wordt opge
merkt, dat een arbeidsovereenkomst geen
„rechtsvoorscbrfit" is. Loonsverhoogingen, die
na Mei 1940 bij arbeidsovereenkomst zijn be
dongen, behoeven dus de toestemming van deh
Gemachtigde' voor den Arbeid.
Teneinde nu alle twijfel weg te nemen en
een onjuiste interpretatie van art. 1 van boven
genoemd besluit onmogelijk te maken, heeft
de Gemachtigde voor den Arbeid gebruik
makende van zijn bevoegdheid krachtens art.
4 van besluit 110. 120-1942 thans een beschik
king uitgevaardigd, waarin hij duidelijk aan
geeft wat onder „loon- en salarisnormen"
moet worden verstaan, n.l. de door het Col
lege van Rijksbemiddelaars of den Gemach
tigde voor den Arbeid goedgekeurde loon- en
salaris-schalen of, indien zulke schalen niet
bestaan, de loonen en salarissen, die op .9 Mei
1940 bestonden of sindsdien met inachtne
ming van de bepalingen van den „loonstop"
zijn vastgesteld of gewijzigd.
Als andere „regelmatige uitkeeringen", waar
van verandering volgens art. 1 verboden s,
worden beschouwd alle vergoedingen, hoe ook
genoemd, die een periodiek karakter dragen,
alsmede alle op geld waardeerbare rechten
van periodiek karakter, die uit de arbeidsvoor
waarden voortvloeien of aan de arbeidsver
houding verbonden zijn, zooals bijv. uitkee
ringen bij ziekte, kinderbijslagen, reis- en rij-
wielvergoedingen, door den ondernemer be
taalde pensioenpremies e.d.
Deze beschikking, die in werking trad op
den dag van haar afkondiging, is gepubliceerd
in de Nederl. Staatscourant van 26 dezer.
JECGD STORM BR AATJE UITGESTELD
Het voor hedenavond aangekondigde jeugd
stormpraatje „Eén s1 or in er spreekt over het
onderwerp oorlogsjeugd dat uitgezonden
zou worden over den zender Hilversum I van
1 8.4518.55 uur, is uitgesteld tot de vol»
gende week. Dinsdagavond, op denzelfden
tijd.
WEERMACHTCOl'Ré'S VOOR ANDERE
TREIN REIZIGERS VERBODEN
Blijkens een in de Xed. Staatscourant van
26 Juni opgenomen besluit vtln den secr.-ge
neraal van Waterstaat is aan het algemeen
reglement vervoer een nieuw artikel 13a toe
gevoegd, waarin het volgende wordt be
paald:
Voor zoover rijtuigen of rijtuigatdeelingen
blijkens daarop aangebrachte of daarin aan
wezige aankondigingen slechts voor de Duit
sche weern\p.cht of voor een Duitsche dienst-
instantie toegankelijk zijn. 's het aan andere
reizigers verboden in zoodanige rijtuigen of
rijtuigafdeelin$en een zitplaats in te nemen
of daar duurzaam te verblijven. Hij die in
strijd handelt met het bepaalde in het eerste
lid is niet strafbaar, indien hij op eerste vor
dering van den beantbte of bediende van den
spoorweg ten behoeve van het rijk een be
drag van f 8 betaalt.
Dit besluit is reeds in werking getreden.
DOORBETALING VAN LOON.
De Gemachtigde van den Arbeid heeft blij
kens de Ned. Staatscourant van 26 dezer een
nieuwe beschikking uitgevaardigd, waarbij
bepaald wordt, dat iedere werkgever verplicht
is zijn arbeiders (waaronder ook vrouwen en
mgisjes begrepen zijn) het loon of salaris door
te betalen over den arbeidstijd, die noodzake
lijkerwijs wordt verzuimd tengevolge van ver
plichte aanmelding voor den arbeidsinzet, het
treffen van maatregelen, noodig ter voorbe
reiding van de tewerkstelling onder verplich
ting tot dienstverrichting, tot maximaal 12
uren, keuring voor den Arbeidsdienst, alsmede
keuring voor dienstneming* bij de Duitsche
weermaeht, Waffen-SS en den Landstorm
Nederland.
Verduisteren: van 22.00 tot 5.50 uur
"AKKERTJES" ZIJN BEPROEFDE PIJNSTILLERS EN
VERDRIJVEN DADELIJK KOU. KOORTS, GRIEP
Bestraffing van loonovertreders.
In de Verordening van den Rijkscommissaris
betreffende de ordening van den arbeid is
aan den Gemachtigde voor den Arbeid de
bevoegdheid verleend om aan overtreders der
door hem uitgevaardigde beschikkingen een
administratief-rechtelijke straf op te leggen.
Blijkens een in de Staatscourant van 26 dezer
verschenen besluit van den Secretaris-Gene
raal van het Departement van Sociale Zaken
heeft dit beginsel thans een nadere uitwer
king gevonden, voor zoover het de overtre
ding van loonvoorschriften betreft. De
Gemachtigde zal thans zelf straf kunnen op
leggen zoowel aan hen, die zonder toestem
ming de loonen hebben verhoogd of lokloonen
hebben aangeboden of betaald, als aan hen,
die zich niet houden aan de minimum- en
maximumbepalingen in de geldende loonrege
lingen. Deze administratief-rechtelijke straf
zal kunnen bestaan uit een geldboete van ten
hoogste vijf en twintig duizend gulden. Dit
maximum kan echter worden overschreden,
indien het gaat Om ten onrechte betaalde of
ingehouden loon- of salarisbedragen dan wel
uitkeeringen. Alsdan kan namelijk het maxi
mum worden verhoogd tot het drievoud van
bedoelde bedragen. Voor de voldoening van
geldboeten zal steeds een termijn van ten
minste 14 dagen worden gelaten.
De Gemachtigde is bevoegd een admini
stratief-rechtelijke straf op te leggen, indien
hij in gemoede overtuigd is, dat de verdachte
aan het in de tenlastelegging omschreven feit
schuldig is. Hij is bevoegd ook in geval van
een schuldigverklaring af te zien van de op
legging van straf en kan bepalen, dat het
geen ten onrechte is nagelaten op kosten van
den schuldig verklaarde alsnog zal worden
verricht.
In geval de Gemachtigde de vooskeur geeft
aan een strafvervolging boven een admini
stratief-rechtelijke procedure, zendt hij de
vereischte stukken, vergezeld van een klacht,
door aan den Officier van Justitie.
Naast de gewone justitieele en politioneele
ambtenaren zijn met de opsporing van over
tredingen der loonvoorschriften belast de door
den Gemachtigde hiertoe aan te wiizen ambte
naren, alsmede de ambtenaren der Arbeids
inspectie. De opsporingsambtenaren kunnen
inzage vorderen van alle bescheiden, waar
van zij voor de goede vervulling van hifn
taak inzage noodig oordeelen. Zij hebben toe
gang tot alle plaatsen, voor zoover zij be
treding dier plaatsen voor een goede ver
vulling van hun taak redelijkerwijze noodig
oordeelen. Voorwerpen, welke kunnen dienen
om de waarheid aan den dag te brengen,
kunnen door hen in beslag genomen of ge^
vorderd worden.
De administratief-rechtelijke straf wordt
opgelegd door den Gemachtigde of een daar
toe door hem aangewezen ambtenaar. Tus-
schen de oproeping van een verdachte om
ter strafzitting te verschijnen en den dag,
waarop de zitting zal plaats hebben, moet,
zoo mogelijk een termijn van ten minste vijf
dagen verloopen. De verdachte of diens ge
machtigde ontvangt de stukken op de ten
tastelegging betrekking hebbende, tef inzage,
hij kan zich ter zitting door een gemachtigde
doen vertegenwoordigen, zich door een raads
man doen bijstaan en getuigen ter zitting
medebrengen.
De Gemachtigde kan getuigen en deskundi
gen oproepen en onder eede hooren. Hij geeft
na het geding een schriftelijke uitspraak,
waarin de gronden zijn vermeld, waarop de
uitspraak berust. De secretaris-generaa! van
het Departement van Sociale Zaken kan uit
spraken vernietigen of wijzigen,, indien hij
deze onjuist acht. De indiening van een ver
zoek tot vernietiging of wijziging schorst
echter de tenuitvoerlegging van de straf niet.
RADIO-PROGRAMMA
DONDERDAG 29 JUNI 1944.
HILVERSUM I, 414.4 M.
6.45 Gram.muz. 7.00 BNO Nieuws. 7.10 Ochtend
gymnastiek. 7.15 Gram.muz. 7.40 Sportnieuws.
7.50 Progr.overz. 8.00 BNO Nieuws. 8.15 Ochtend
klanken. (Van 8.458.50 Voor de huisvrouw). 9.00
Licht klassieke kamermuziek. 9.45 Godsd. uitz.
10.00 Ork. Gerard van Krevelen en grani.muz.
11.00 De saga van VechtGlum. voordr. 11.15 Con
cert op het Omroepkerkorgel, zang en piano.
12.00 Almanak. 12.15 De familie de Boer. 12.30
Gram.muz. 12.45 BNO Nieuws. 13.00 Om en om-
progr. 14.00 Hoe de steden en dorpen hun naam
kregen. 14.15 Viool en piano. 14.45 Aansluiting
met-Odeon te R'dam. 15.30 En hier is de koffer-
gramofoon. 16.00 Solistenconcert. 16.45 BNO
Nieuws. 17.00 Theo U-dcn Masman. 17.30 Nieuws
in een notedop. 17.40 Pianoduo. 18.00 BNO Pers
overzicht. 18.05 Operaouvertures en -aria's. 18.45
Brandende kwesties. 19.00 BNO Nieuws en act.
besch. 19.15 Cooncertgebouwoik. en Roelof Krol,
cello. (i. d. pauze: Iets over het duistere Je ven,
duizenden meters onder den zeespiegel en....
over het diepzee-onderzoek). Ca. 21.00 Piano-
voordr. Ca. 21.25 Gram.muz. 22.00 BNO Nieuws-
en cult. ber. Van 22.15 af alleen voor de Radio-
Centrales. 22.15 Gitaarspel. 22.30 Beroemde koren.
23 0024.00 Licht orkesTconcert.
HILVERSUM II, 301.5 M.
17.00 Kamermuz. van Beethoven err Mozart.
18.00 Concert en solisten. 19.00 BNO Nieuws en ac.t
besch. 18.15 Voor de jeugd. 19.20 Muzikale vroo-
lijk'heid. 20.15 Vraaggesprek met Iet Glerura,
pottenbakster. 20.30 Die goldene Sieben en Mimi
Thoms. 21.00 Licht concert. 21.45 Avondwijding
22.00 BNO Nieuws- en cult. ber. 22.15 Zie progr,
H'sum I. 22.30 De stem van het Rijk.