Haarlemsche Courant
Engelschen verliezen in tankslag
bij Tilly 300 pantserwagens.
Duitsche stellingen in het N.W. van
Cotentin gehandhaafd.
De „V1" en eventueele
interventie.
Britsche bevolking
zenuwachtig.
289e Jaargang No. 152
Bureaux: ttroole Houtstraat S3
TeL Advertenties 10724, Redactie 10600.
Postgiro 134958 Haaiiemsche Ct„ Haarlem
Bijkantoor. Soendaplein 21 Telef 12230
tJmuidenRembrandtlaan 55', IJmuldeti-O.
Hoofdredacteur: F. C. Derics.
Nieuwsblad voor Noord-Holland
ZaterdUg 1 Juli 1944
Verschijnt dagèlijks, behalve op Zoo*
en Feestdagen.
Uitg.: Graf. Bedrijven Damiate, -Haarlem
Abonnementen: p. week 26 ct, per mnd.
1^5, per kwartaal 3,42, fr. per post
3,73. Losse nummers 6 cent.
K 1297
Na vier dagen strijd. Zwaarste aderlating sinds begin der
invasie. Doorbraak naar Caen opnieuw verijdeld. Niéuwe
concentraties o.m. ten Noorden van St. Lo.
De Duitsche tegenaanval in het gebied van
den grooten pantserslag van Tilly maakte ook
Vrijdag goede vorderingen, hoewel de Britten
zich met gebruik van alle beschikbare wape
nen vgrbeten weerden. Door aanvallen,uit het
Zuidwesten verkleinden Duitsche pantsers het
slechts enkele kilometers breede en diepe pe-
netratiegebied Vrijdagochtend verder en wier
pen zij de Britten naar den zuidrand van het
dorp Baron terug.
De pantserslag van Tilly is voor het
Britsche leger de zwaarste aderlating se
dert het begin van de invasie geworden,
vooral daar sterke Britsche pantserforma
ties, die herhaaldelijk poogden om den
Duitschen tegenstoot te ontloopen en in
Noordoostelijke richting naar Caen door te
breken, door de Duitsche versperringsfor
maties op bloedige wijze geteisterd werden.
Daar de strijdende partijen vaak dicht op
een stonden, kon de zware scheepsartillerie al
evenmin in de gevechtshandelingen ingrijpen
als de Geallieerde formaties bommenwerpers.
Beide moesten zich veeleer tevreden stellen
met storingsvuur en aanvallen op de achter-
waartsche opmarsehgebieden der Dffttsche for
maties, zoodat de Duitsche verliezen naar ver
houding gering waren.
Welke beteekenis het Geallieerde opper
bevel aan den pantserslag van Tilly toekent
en welke verwachtingen zij van dezen slag
heeft blijkt uit het feit, dat hier op een ge
bied van nauwelijks zeven a acht kilometer
diepte en vijf tot zes kilometer breedte niet
minder dan drie Britsche infanterie-divisies
en drie pantserdivisies werden waargenomen.
Uit deze opeenhooping van aanvalskrachten
blijkt zeer duidelijk, dat Montgomery van den
pantserslag in het gebied van Tilly de be
slissende doorbraak door de Duitsche afweer-
formaties verwacht.
Tevens geeft deze buitengewone krachten
concentratie, die nog versterkt wordt door
artillerie, verscheidene slagschepen en het
onafgebroken optreden van talrijke formaties
vliegende artillerie, een verklaring van den
buitengewonen Omvang van de Britsche ver
liezen aan menschen en materiaal.
Na drie dagen strijd waren reeds meer
dan 200 pantserwagens verloren gegaan en
de resultater» van den vierden aanvalsdag
hebben dit aantal waarschijnlijk op onge
veer 300 stukgeschoten en uitgebrande
pantserwagens gebracht.
In de overige sectoren van het landings-
hoofd was het betrekkelijk rustig. De her
groepeeringen der Amerikanen duiden echter
op de vórming van nieuwe zwaartepunten der
operaties. Ten Noorden van St. Lo b.v. valt
de concentratie van vrije sterke strijdkrach
ten waar te nemen. Ook in het gebied ten
Zuiden van Carentan valt de opstelling van
verscheidene groote Amerikaansche formaties
te'bespeuren Deze formaties komen ten deele
uit het gebied van Cherbourg, gedeeltelijk uit
dat van den mond van de Vire. Aangenomen
mag worden, dat zich thans practisch de gei-
heele legergroep van Montgomery binnen het
landingshoofd bevindt. Een ander gebied van
druk vormt de smalle, zone a'an den Ooste
lijken oever van den mond van de Orne.
Naar dit punt heeft het Geallieerde opperbevel
de laatste 24 uur verscheidene nieuwe for
maties en talrijke zware wapens gezonden.
Te verwachten valt, dat de gevechtshande
lingen ook hier binnenkort weder een groo-
Het bergen van gewonden aan het front
in Italië. De gewonde is op een baar vast
gebonden. Een tentzeil is stevig om het
lichaam vastgesnoerd, zoodat alleen het
gezicht vrijblijft. Het koord wordt aan de
baar bevestigd en het veilige transport
naar het dal kan beginnen.
(SS PK Cantzler-O-H P. c)
teren omvang zullen aannemen.
Cherbourg.
Donderdagavond werd waargenomen, dat
Geallieerde landingsbooten de haven van
Cherbourg binnenvoeren. De nadering van
grootere oorlogsvaartuigen kon echter wor
den verhinderd door de zware batterijen, die
buiten het eigenlijke stadsgebied liggen. Of
de Duitsche stellingen op de buitenpier alle
vernietigd zijn, is nog onzeker, daar er op
het oogenblik geen radioverbinding is.
Het Duitsche weermachtbericht.
Het Duitsche weermachtbericht luidt als
volgt:
In Normandië zette de vijand zijn ge
weldige inspannfcigen voort om de stad
Caen van haar ravitailleeringslinies af te
snijden en van het Zuidwesten uit in te
nemen. Met het krachtigste gebruik van
artillerie en luchtmacht kon de vijand
feijn penetratiegebiëd in verbitterde ge
vechten aanvankelijk uitbreiden,totdat een
sterke Duitsche tegenaanval hem in de
flank trof en hem een groot deel van het
gewonnen terrein weer ontrukte. Talrijke
tanks van den vijand werden vernietigd.
De gevechten duren voort.
Aan de overige deelen van het front van
het landingshoofd zijn nieuwe, door sterke
artillerie ondersteunde aanvallen van den
vijand, ten Oosten van de Orne en teft Zuid
westen van Tilly mislukt. Ten Noordoosten
van St. Lo doorgebroken. Amerikaansche troe
pen werden in een tegenaanval weer verdre
ven.
In het strijdgebied van Cherbourg ging de
vijand thans over een breed front ook op onze
gevechtsgroepen op de Noordwestelijke punt
van het schiereiland tot den aanval over. De
stormloop van den'sterk overrriachtigen vijand
stortte door den tegenstand van de dappere
verdedigers, onder bevel van luit.-kolonel Keil
met zware verliezen ineen. Sinds 6 Juni wer
den aan het invasiefront meer dan 900 vijan
delijke tanks stukgeschoten. Bij den strijd in
het gebied van Cherbourg heeft zich een com
mandant van een steunpunt der Luflnachrieh-
tentruppe, de eerste luitenant Daknling,
bijzonder onderscheiden.
Marinebatterijen van de Kanaaleilanden na
men herhaaldelijk vijandelijke formaties oor
logsschepen onder vuur en dwongen hen den
steven te wenden. Batterijen vèrdragend .ge
schut van de marine beschadigden onder de
Engèlsche kust een groot tankschip, dat op
strand gezet moest worden.
Het zware vergeldingsvuu'r van de „V 1"
wordt voortgezet.
Aan het Italiaansche front werd aan de kust
van de Ligurische Zee en in den sector ten
Zuidwesten en Zuidoosten van Siena verbit
terd gevochten. De vijand viel hier, onder
steund door sterke pantserstrijdkrachten en
met concentratie van zijn artillerie, den ge-
heelen dag aan, doch kon slechts weinig ter
rein winnen. Aan weerskanten van het Tra-
simeensche meer zette de vijand zijn door
braakpogingen als gevolg van de op de vorige
dagen geleden verliezen, die hem dwongen tót
nieuwe hergroepeeringen, Donderdag den ge-
heelen dag niet voort. Pas tegen den avond
hervatte hij zijn aanvallen, d.ie thans nog aan
den gang zijn.
In het centrale deel van het Oostelijk front
woedt nog steeds een verbitterde strijd. Tus-
schen Saloezk en Bobroeisk werden vijande
lijke aanvalsspitsen op eenige plaatsen opge
vangen. Bij Borissof en ten Zuidwesten van
Polozk ontstonden hevige gevechten met vijan
delijke aanvalsgroepen. Formaties slagvliegtui
gen mengden zich herhaaldelijk in de gevech
ten te land en sloegen vijandelijke colonnes
infanterie en voertuigen uit elkaar. Ten Zuid
oosten van Polozk stortten ook Donderdag alle
aanvallen der bolsjewieken bloedig ineen. Hier
heeft zich de Noordduitsche 290ste divisie in
fanterie, onder bevel van gen.-majoor Henke
bijzonder onderscheiden.
In Wit-Roethenië werd aan een bende-actie
met succes een einde gemaakt door beveili
gingsformaties van het leger en van de politie
onder leiding van den SS-Obergruppenführer
en generaal der politie Von Gottberg. In ge
vechten, £ie vier weken duurden werden 342
bendekampen en 936 kazematten verwoest. Dr
bolsjewieken leden uiterst zware bloedige ver-
lieze» Sehalve 7700 dooden, verloren zij 5300
gevangenen; talrijke wapenen en groote voor
raden levensmiddelen werden buitgemaakt.
In het hooge Noorden sloegen onze berg
troepen verscheidene aanvallen der bolsje
wieken af.
Een sterke formatie Amerikaansche bom
menwerpers viel Donderdagmorgen plaatsen
in midden-Duitschland aan. Vooral in Maag
denburg en Wittenberg ontstond schade aan
gebouwen en werden verliezen onder de be
volking veroorzaakt. Afzonderlijke vijandelijke
vliegtuigen wierpen des nachts bommen in het
gebied van Weenen. Boven het rijksgebied en
de bezette Westelijke gebieden werden overdag
en des nachts 34 vijandelijke vliegtuigen, door
strijdkrachten der luchtverdediging neerge
schoten.
Onderzeebooten vernietigden drie schepen
met een inhoud van 13.000 brt. en een bewa
kingsvaartuig. In den strijd tegen de vijan
delijke controle ter zee schoten zij 10 vlieg
tuigen neer.
Jaarverslag Nederlandsche Bank.
Het jaarverslag: van den president van de
Nederlandsche Bank begint met de verkla
ring-, dat door de afkondiging- der verorde
ning no. 58/1943 het karakter en het bestuur
van de Nederlandsohe Bank een grondige
wijziging hebben ondergaan. In oorlogstijd,
waarin snelle beslissingen noodzakelijk zijn.
moest het leidersbeginsel worden doorge
voerd.
De president wijst er op dat -in vredestijd
de circulatiebank overeenkomistig de ortho
doxe beginselen door credietrestrictie op het
gebied van het bedrijfsleven en door verhoo
ging harer rentetarieven zal kunnen bijdra
gen tot de verdediging van het betaalmiddel;
In oorlogstijd en vooral in het huidige sta
dium van den totalen oorlog, waar credieten
aan het bedrijfsleven practisch geheel zijn
geliquideerd, zijn de mogelijkheden van de
bank om direct den gulden te verdedigen nog
mieer beperkt.
Het is in geen der in den oorlog-betrok
ken landen mogelijk geweest door belastin
gen alleen de openbare uitgaven te dekken.
Het is ook niet .mogen gelukken, om door
leeningen op langen termijn het na de belas
tingheffing overblijvende deel der door het
openbare uitgavehsaldo gecreëerde koop
kracht weg te leenen. Een gedeelte bleef over
dat door credietoperaties op korten termijn
(schatkistpapier) moest worden gefinan
cierd.
Sinds de opheffing der deviezengrens tus-
schen Nederland en het Duitsche rijk op 1
April 1941 ontstond een nieuwe bron der
zwevende koopkracht door de financiering
van het credietsaldo der betalingsbalans, van
goederen en diensten in het verkeer met het
buitenland.
De omvang, waarin op deze wijze en door
eenige andere oorzaken, zwevende koop
kracht wordt geschapen, kan worden afge
meten aan de toeneming van het bezit aan
Rijksmarken van de Nederlandsche Bank,
dat van RM. 261.900.000 in het le kwartaal
1 942 steeg tot RM. 739.800.000 in het le
kwartaal 1944. Deze bijkomstige geldschep-
pii&g schiep op de geldmarkt een ontkende
liquiditeit. Het minimumbedrag dezer liqui
diteit (ma aftrek van de gethesauriseerde be
dragen bankpapier) wordt weergegeven door
de saldi van derden bij de bank. die van
f 168.000. 000 in het le kwartaal 1942 oplie
pen tot f 726.7"0 0.0 00 in het le k war tal 1944.
De thesa-uriseering kan verschillende oor
zaken hebben. Enkele zijn g'elegen in de nei-
'ging om bij de toenemende spanningen der
oorlogvoering ruim van ka.sgeld te zijn voor
zien. Andere oorzaken zijn gelegen in den
sluikhandel, waarvan de opbrengsten voor
den fiscus verborgen worden gehouden. We
derom andere zijn het gevolg eener kapitaal-
vluöht naar ons land.
Voor zoover deze gethasouriseerde bedra
gen niet in het verkeer worden gebracht, zijn
zij praktisch gesteriliseerd. Zij vormen ech
ter een potentieel gevaar voor de. prijsbe-
beersching. Een gëdeeltè, o.a. waar het den
sluikhandel betreft, vormt daarentegen een
onmiddellijk gevaar van de eerste orde.
Sedert de opheffing van de deviezengrens
is het aanbod van Marken hier té lande voort
durend toegenomen en wel van een dagge
middelde van RM. 5,4 miillioen' in het tweede
kwartaal 19 41 tot RM. 11,2 mil Hoen in het
eerste kwartaal 19 44.
Geplaatst tegenover een steeds groo
tere goederenscliaarschte is de zweven
de koopkracht geneigd zich daar te ont
laden, waar zij nog waren kan bemach
tigen. Een misdadige neiging tot winst
bejag ten koste hunner, votksgenooten
gepaard aan een voorgewend patrio-tas me
heeft talrijke Nederlanders ertoe ge
bracht, de goederendistributie en de
voedselvoorziening voedsel verdeeling)
zoodanig te saboteeren, dat in ons vader
land nog altijd een aanmerkelijk deel
der goederen illegaal wordt verhandeld.
Deze handel wordt om de woorden
van een democratisch Nederlandseh
staatsman te gebruiken beoefend door
onvaderlandslievende schobbers, die
zonder gewetenslaezwaren deze goederen
zwart aan het buitenland verkoopeii en
daardoor den nood van ons volk ver-
hoogen.
Dit is een der oorzaken, die de Mar-
kentoevloed deed toenemen.
De tweede is gélegen in de neiging van het
Europeesche kapitaal om zijn risico's te ver
deden en dus ook in Nederland posities in
te nemen.
De president spreekt de hoop uit, dat de
zin vam de monetaire tegen maatregelen bij de
betrokkenen begrip zal vinden en dat zij door
steeds verder gaande verfijning der distribu
tieregelingen, en groeiende medewerking van
de bevolking aan deze regelingen, zullen
kunnen worden gesteund, gebeurt zulks niet,
dan zal het Nederlandsche volk zelf daar
van de ernstige gevolgen ondervinden.
Inzake het toezicht van de Nederlandsche
Bank op het credietwezen, brengt de presi
dent in herinnering, dat de bank aanstonds
na de afkomt'ging van het eerste uitvoe
ringsbesluit Banken" de haar daarin opge
dragen feitelijke uitoefening van het toe
zicht op het credietwezen heeft aangevangen.
Omtrent de geldmia.rkt schrijft de presi
dent, da.t de ruimte op deze markt in het
verslagjaar nog aanzienlijk toenam, tenge
volge waarvan de rentetarieven een belang
rijke daling ondergingen.
De schatkist dekte haar geldbehoeften
voornamelijk op de open markt.
Het bedrag aan uitstaand schatkistpapier
steeg gedurende het afgeloopen boekjaar per
saldo met f 655 mill-ioen tot f 3.330.500.000.
Het beroep, dat in het afgeloopen boek
jaar voor de verkrijging van nieuwe midde
len op de Nederlandsche kapitaalmarkt werd
g'edaan, was hooger dan in het voorafgaande
boekjaar: het beliep £73i5,4 miilioen,. tegen
Categorische afwijzing van
Duitsche zijde.
Naar de Britsche berichtendienst meldt, zijn
oak Vrijdagmiddag „vliegende bommen" de
Zuidkust van Engeland gepasseerd, nadat bij
na zonder onderbreking de aanvallen den
geheelen dag hadden voortgeduurd
Waarnemers aan de Kanaalkust bij Kaap
Griz Nez zagen Donderdagavond, dat in de
richting van Londen meer dan 120 groote ver
sperringsballons diep geëehelonneerd weralR
opgelaten. Zij bevonden zich later op onge
veer 2 3 3 Km. hoogte. Vermoedelijk betreft
het hier een afweermaatregel tegen de V. 1.
De B-correspondent van het A.N.P. te Ber
lijn meldt: Zoowel in de Engelsche pers ala
ook in het Engelsche Lagerhuis is naar aan
leiding van de Duitsche vergeldingsmaatrege
len de vraag gesteld, of het niet wenschelijte
zou zijn den Paus om interventie te verzoec
ken. De Britsche minister van buitenlandsche
zaken, Eden, heeft deze aanvragen van de
hand gewezen met de motiveering, dat het;
de zaak van den Paus is of deze wel of nie£
wenscht te interVenieeren. e
Men kan aannemen, dat dit standpunt
door Duitschland niet gedeeld wordt en
wel met dien verstande, dat Duitschland
zich aan v/elke interventie ook niets ge
legen zal laten liggen. Hpt is goed eraan
te herinneren, dat van Duitsche zijde
eenige maanden geleden officieel werd
verklaard, dat niets ter wereld Engeland
voor de vergelding zal kunnen bewaren.
Wat op het oogenblik in Londen geschiedt,
zoo meent men officieel, is nog niet erg.
Het Is onaangenaam om veertien dagen,
achtereen ieder uur een doodelijken treffer
te moeten verwachten, maar erg is het
geenszins. Het werkelijke oogenblik, waar
op een smeekend appèl der Britten niet
meer uitblijven kan, komt nog, doch ook
dan zal Duitschland geen medelijden heb
ben en onbarmhartig retourneeren, wat
de Anglo-Amerikanen Duitschland heb
ben aangedaan. De woordvoerder van het
Auswartige Amt verklaarde aan de bui
tenlandsche journalisten dienaangaande
De hel, welken wij gemeenschappelijk
hebben doorgemaakt, laat geen interventie
meer toe.
De koerswijziging in Finland.
De "B-correspondent van het A.N.P. te Ber
lijn meldt: De veranderingen in het Finsche
kabinet zijn wel eenigszins anders uitgevallen,
dan de Engelschen en Amerikanen hadden
verwacht. In plaats van een radikale koers
wijziging ten gunste van de Geallieerden in
te slaan heeft het kabinet zich versterkt op
het standpunt der samenwerking met Duitsch
land. De politieke achtergrond der militaire
samenwerking heeft verdere contouren ge
kregen.
De Finsche Rijksdag heeft vier zittingen
gehouden om behalve wetsontwerpen van
minder belang een ontwerp af te handelen
betreffende verscherping der straffen voor
desertie. De nieuwe wet bepaalt o.m. voor
desertie door militairen de doodstraf.
Het Finsche nieuwsbureau heeft een ver
klaring gepubliceerd van de sociaal-democra
tische Rijksdagfractie, waarin gezegd wordt,
dat de militaire en politieke gebeurtenissen,
die zich in deze dagen in Finland hebben
afgespeeld, de door de partij consequent ver
dedigde principieele opvatting niet aan het
wankelen hebben gebracht. Dit beteekent, dat
het Finsche volk in den tegenwoordigen oor
log uitsluitend zijn zelfstandigheid en vrijheid
verdedigt. Derhalve heeft de Rijksdagfractie
baar regeeringslëden uitgenoodigd op hun
post te blijven, want de verdediging van Fin
land tegen het dreigende gevaar is op het
oogenblik de belangrijkste taak, die alle lagen
van het volk moeten steunen.
Met betrekking tot de tusschen Duitschland
en Finland gesloten overeenkomsten werd in
de Wilhelmstrasse verklaard, dat de wapen
broederschap der beide volken thans een ste-
vigen politieken achtergrond heeft gekregen.
Het officieele inlichtingenbureau der Fin
sche regeering heeft het volgende communiqué
uitgegeven: De plaatsvervangende zaakge
lastigde der Vereenigde Staten in Finland
heeft Vrijdag om 18 uur den minister van
buitenlandsche zaken meegedeeld, dat de re
geering der Vereenigde Staten besloten heeft
haar diplomatieke betrekkingen met Finland
te verbreken.
f 608,6 miilioen in 1942/1943. In vergelij
king met de staatsileening, waarop de in
schrijving openstond o»p nominaal f 700 mii
lioen, speelden ook ditmaal de. overige emis
sies slechts een ondergeschikte rol.
De circulatie van zilverbons, die op 31
Maart 1943 f 1 52,8 miilioen beliep, is in den
loop van het verslagjaar verder gestegen.
Op 31 Maart 1944 had de omloop van zilver-
bons een hoogte vam f 222,6 miilioen bereikt.
Het gemiddeld opereerend kapitaal, bere
kend op grond van de dagelijksche cijfers
bedroeg in 1943/1944 f 2.946.513.666 (v. j.
f L859.0il3.497).
Het gemiddelde bedrag der bankbiljetten
in omloop was f 3.099.28S.33'S (v. j.
f 2.704.925.881).
Uit de winst- en verliesrekening blijkt, dat
over het geheele boekjaar 1943/1944 een
netto winst werd verkregen van f 19.950.167
(f 2.578.456), waarvan volgens de geldende
wijistverdeeling een uitkeering wordt ge
daan van f50,,per aandeel van f 1000,
