Overheid steunt het speeltuinwerk
yscKS I
De actie „De jeugd van de
straat'' in Haarlem.
Nieuws uit de courant van
gisteren.
NIEUWE WAPENS
D. De „robots" of hoe men de vliegende
bommen, die nu al weken lang op Londen
en Zuid-Engeland neerkomen, noemen wil,
hebben een geduchte uitwerking. Voor zoo
ver de evacuatie van Londen en het ver
traagde tempo der invasie daar geen bewijs
van afleggen hebben de hoogste gezags
dragers in Engeland dit onverbloemd toe
gegeven en er op gewezen, dat het ontbre
ken van deugdelijke afweermiddelen een
der grootste problemen van de geallieerde
oorlogsvoering dezer dagen oplevert.
Toen het nieuwe wapen werd ingezet is
van Duitsche zijde te kennen gegeven en
het werd met nadruk betoogd, dat niet al
leen de intensiteit dezer nieuwe actie zou
toenemen, doch dat andere wapens gereed
stonden en binnen afzienbaren tijd zouden
\voixlen aangewend. Dit woord is gestand
gedaan. Sedert eenige dagen is een tweede
nieuw wapen in den strijd gebracht en al
zijn de mededeelingen nog te schaarsch om
een begrip te vormen van de schade, die het
veroorzaakt, het spreekt vanzelf, dat de
tegenstander ook met de eensmahstorpedo
rekening zal moeten houden.
Men kent thans het principe: Het nieuw
ste wapen is een vereeniging van twee tor
pedo's, waarvan er een de andere mede-
voert. De bovenste bidet in een ruimte van
3,50 bij 0.75 M. een bestuurder gelegenheid
van een bepaald punt uit zee te kiezen "(het
schijnt dat het geheel niet gelanceerd wordt
maar eigen kracht te ontwikkelen) en zich
naar zijn doel te bewegen. Tijdens deze
vaart neemt de bestuurder uit een glazen
koepel de omgeving waar en bedient met de
beenen de stuurinrichting. Bij het voorwerp
van zijn aanval gekomen haalt de bestuur
der een hefboom over, wat ten gevolge
heeft dat de onderste torpedo wordt afge
schoten en, electrisch voortbewogen, met
groote snelheid op haar doel afstuurt, waar
na de exploisie volgt.
Voor nadere bijzonderheden omtrent de
eenmanstorpedo en de resultaten, die er tot
dusver mede behaald zijn, moge verwezen
worden naar de rubriek buitenland. Hier
mogen evenwel enkele woorden worden ge
wijd aan de koerswijziging in de Duitsch
oorlogsvoering, die sinds enkele weken aan
den dag is getreden.
Want dit is nu wel duidelijk: Duitscbland
heeft het initiatief genomen tot een zeer
igrijpende verandering van zijn bewape
ningsindustrie. Terwijl de oorlog voortging
en de hoogste eischen stelde aan het krijgs
beleid, terwijl zijn vijanden ongekende
massa's oorlogsmateriaal aanvoerden ter
voorbereiding van den strijd op drie fron
ten, hèeft men in Duitschland onder een
maandenlangen luchtterreur het woord ge
laten aan de technici en vertrouwen gesteld
in hun nieuwe vindingen. Men achte zulk
een besluit niet gering: een land, dat van
alle zijden besprongen wordt door machtige
vijanden en zich naar menschelijke bereke
ning alleen om eigen verdediging kan be
kommeren, zal gemeenlijk geen gelegenheid
vinden tot andere activiteit dan welke deze
verdediging voorschrijft. Hier echter is de
verdediger aanvaller geworden en wel met
wapenen, die de tegenstander niet hanteert
en waartegen dezen vooralsnog geen af
doend verweer ten dienste staat. Het eisch
sterke zenuwen, onder zulke omstandig
heden zulk een besluit te nemen. Want men
vergete niet, sat de volledige omschakeling
van het bekende naar het experiment ont
zaglijk veel inspanning en bovendien de
noc.dige tijd kost en dat er brrvendien nog
heel wat maanden verloopen^ voordat men
na de uitvinding aan den seriebouw van een
nieuw wapen toe is, ook al zijn deze nieuwe
wapens betrekkelijk eenvoudig van con
structie.
De Duitsche „Gündlichkeit" heeft, naai
het zich laat aanzien, hier wederom eer
succes behaald, niet het minst een moreel
succes. Want er moet aan :'en overkant van
de Noordzee toch een gevoel van sterk on
behagen rijzen bij de gedachte, dat in dit
stadium van den oorlog, waarop twee jaar
lang hoopvolle verwachting was gevestigd,
iederen dag nieuwe wapens door Duitsche
zullen kunnen worden aangewend, die, naar
van Duitsche zijde bereids is aangekondigd,
zullen toenemen in. hevigheid van effect. De
bekende Schwarz van Berk. die verleden
week in „Das Reich" de éénmanstorpedo
aankondigde, heeft te verstaan gegeven dat
nieuwe vindingen thans reeds ook het jacht
wapen en wel de nachtjagers ten goede
komen. Men ziet: het begin is gemaakt en
dat de Duitsche technicus hiermede aan het
einde van zijn kunnen is, zal wel niemand
gelooven.
Hoofdredacteur. F C. Derks, Haarlem, Chef van
Dienst en Binnenland: S. R. Kuiper (afw.), Haar
lem. Sport en Stad: A. Ovefcmeer, H'stede. Bui
tenland: J. C. van der Laag, H'stede. Nieuws en
reportage voor Velsen en omgeving: J. J. E. van
Baarsel, Santpoort. Verantwoordelijk voor de
advertentie-rubriek: W van Ommen, H'stede
(lijdelijk afwe/ie)
ZATERDAG 15 EEN
BV20NDERE DAC;
'SMlboAqi ié> \/ADER THUIS EN DAN.
SCHAFT DEPOT ERWTEN
OF ERWTENSOEP DAARy <5>Vv
MOESTEN JUUIE WIEP fT
EN WINC EENS VAN ZIEK
ETEN.. VADEREN
MOEDER KUNN ER ER Jfcf-
HAAST NIET TEGENOP*"
LAAT ZE MAAR.PEUL^
VRUCHTEN,DA'SCtZONOE EN
STEVICE KOST! SIMON DE WIT
HEEFT ZE ALTDD PRIMA!"
Ter beteugeling van de jeugdbaldadigheid
en de criminaliteit onder de jeugd heeft de
Nederlandsche Unie van Speeltuin Organisa
ties de bemiddeling ingeroepen van den
Secretaris-generaal van het Departement van
Opvoeding, Wetenschap en Kuituurbescher
ming, voor haar actie „De jeugd van de
straat". De N. U. S. O. die hij als overkoe-
pelings-organisatie bij de jeugd.zorg, speciaal
voor wat betreft het speeltuinwerk, heeft
ingeschakeld, beijvert zich om de jeugd
buiten den schooltijd door middel van de bij
haar aangesloten speeltuinvereenigingen nut
tig en aangenaam bezig te houden, des zo
mers in de speeltuinen door het vrije spel
aan speeltuinwerktuigen en in de zand
bakken, alsmede door de beoefening van
spelen onder deskundige leiding. Des win
ters in de clubgebouwen door daartoe ge
vormde clubs vooh muziek, zang, volksdans,
gymnastiek en handenarbeid. De N. U. S O.
is/met de bij haar aangesloten vereenigingen
reeds begonnen om de speeltuinen, ook in
de avonduren, voor de jonge kinderen en de
rijpere jeugd open te stellen. Verschillende
bal- en andere spelen worden daarbij be
oefend. De Secretaris-generaal heeft zich
met een brief-tot de burgemeesters gericht,
waarin hij o.a. opmerkt, dat, wil men echter
een sterken dam opwerpen tegen de groeiende
baldadigheid der jeugd, dan zal in vele ge
vallen moreele en daadwerkelijke steun van
de overheid, i.e. van de gemeentebesturen,
onmisbaar zijn, door:
le. Het oprichtén van speeltuinvereenigin
gen in samenwerking met de N. U. S. O. daar
waar deze nog niet of slechts in geringen
getale bestaan door het beschikbaar stellen
van terreinen of reeds bestaande projecten
spoedig tot uitvoering te brengen.
2e. Door het beschikbaar stellen van loka
liteiten voor, clubwerk, in het bijzonder voor
gymnastiek, volksdansen, zang, enz.
3e. Door, voor zoover noodig, maferieelen
steun te verleenen aan het speeltuinwerk,
c.q. het zonder vergoeding beschikbaar stel
len van lokalen en terreinen.
De actie in Haarlem.
De heer J. J. C. Ophuijsen, de ijverige
propagandist voor het speeltuinwerk te dezer
stede en secretaris van het Verbond van
Haarlemsche Speeltuinvereenigingen, zeide
met groote belangstelling den steun van het
Departement vernomen te hebben. Met het
gemeentebestuur van Haarlem is in den
loop der jaren prettig samengewerkt en het
heeft het speeltuinwerk steeds gesteund.
„Toch zijn we er nog lang niet", zeide de
heer Ophuijsen, „want de groote stad Haar
lem telt nog maar zeven speeltuinen. In vele
wijken, waar een tuin dringend noodig rs,
b.v. de omgeving van het Pretoriaplein, ae
Harmen/answeg men ga de kaart vafi
Haarlem maar na is het werk der orga
nisatie op zijn plaats. Er moet dus voor ge
ijverd wórden in de toekomst over meer ter
reinen de beschikking te hebben en bij de
werkzaamheden mag dus op den steun van
de overheid worden gerekend. Een verbete
ring in de huisvesting kan nog aangebracht
worden, aangezien alleen „Het Oosterkwar
tier" en „Flora" over goede eigen gebouwen
beschikken."
De actie „De jeugd van de straat" heeft
ook de aandacht van de Haarlemsche bestu
ren en dat zal in de komende vacantie blijken.
Het aantal dames en heeren, dat zich heeft
opgegeven, om de meisjes en jongens prettig
bezig te houden, is weer groot, doch als er
ouderen zijn, die ook leiding willen geven
bij sport en spel, dan zal dat op hooien prijs
worden gesteld. De heer OphuijSm deelde
mee, dat vroeger de vereeniging voor Va-
cantiebezigheden in actie was, doch dat sedert
1940 de speeltuinvereenigingen haar poorten
open hebben - gezet voor de kinderen, die
vacantie hebben, om hun aangename uurtjes
te bezorgen. Aan het einde der week begint
voor de meeste Haarlemsche scholieren de
vacantie. Zij, die gebruik willen maken van
één der speeltuinen, kunnen nog een paar
dagen zich zelf vermaken en op 31 Juli gaan
de speeltuinen voor hen open.
„Wat zij daar. doen? Ieder bestuur van een
tuin stelt een programma op, dat zal bestaan
uit sport, spel, poppenkast, tooneel, muziek
en zang. Een en ander hangt af van de moge
lijkheden ter plaatse. Vermoedelijk worden
hier en daar kleine wandeltochten gehouden
en als de gelegenheid er is, worden wedstrij
den tegen de jeugd van andere speeltuin-
vereenigingen georganiseerd. In de eerste
plaats komen de kinderen, aangesloten bij een
speeltuin in aanmerking, doch gaarne worden
ook anderen verwacht. Prettig is het echter,
als de leiding weet op hoeveel kinderen zij
kan rekenen, zoodat aanmelden van te voren
gewenscht is. Kosten zijn. er niet aan ver
bonden. In de eerste plaats stelt het ge
meentebestuur een subsidie beschikbaar, de
vereenigingen dragen in de kosten bij en
dan wordt gehoopt dat particulieren zullen
bijdragen. Dezen kunnen dat doen door stor
ting van een bedrag op giro-rekening 349.323,
ten name van den penningmeester van het
Verbond. Als de financieele steun van de
burgerij groot is, kan nog meer werk ver
richt worden in het belang van de jeugd,"
besloot de heer Ophuijsen.
Het blijkt, dus. dat de speeltuinvrienden de
actie „De jeugd van de straat" op bijzon
dere wijze aanvatten en daarvoor verdienen
zij den steun van velen. Mogelijk kan daar
door bevorderd worden, dat minder baldadig
heid op straat bedreven wordt,
Mislukfe overval te Amsterdam.
Vijf dooden en vier zwaar gewonden.
In den nacht van Vrijdag op Zaterdag
heeft eén volkomen mislukte overval plaats
gehad op het Huis van Bewaring" aan het
Kleine Gartmanplantsoen te Amsterdam.
Om 2.30 uur kwamen daar twee auto's met.
tezamen twaalf man. overrompelden de be
wakers en cVronigen naar binnen. Daar wer
den zij echter opgewacht door een Duitsch
commando, dat met automatische wapens
de in-ttSngers te lijf ging, waardoor vijf man
gedood en vier man zwaar gewond werden.
Do drie overigd overvallers werden gear
resteerd.
Overval op postkantoor
te Rotterdam.
^laandagmiddag om vijf uur is een over
val gepleegd in het postkantoor aan den
Soetendaalscheweg te Rotterdam, door yijf
gewapende mannen, die met pistolen dreig
den en een-'ge geldtrommels leegroofden,
waarin ongeveer 30.000 a ƒ35.000 was op*
geborgen. Later werd in de omgeving een
man aangehouden, die een koffertje bij zich
had, waarin een bedrag van ƒ33.000, eenige
sieraden, een aantal geladen pistolen, mas
kers en gummihandschoenen waren gebor
gen. Vermoed wordt, dat het geld de buit
van het postkantoor is en "dat de man op
den uitkijk heeft gestaan.
DRIELING GEBOREN'.
Het echtpaar J. VerheggenDe Visser,
wonende Burgemeester van Hasseltstraat 12
te Beigen op Zoom werd verblijd met de
geboorte van een drieling, twee meisjes en
een jongen. Moeder en kinderen maken het
uitstekend.
INZAMELEN VAN LEVENSMIDDELEN TEN
BEHOEVE VAN GEVANGENEN.
Het hoofdbestuur van het Nederlandsche
Rooae Kruis maakt bekend, dat het inzamelen
van levensmiddelen voor den dienst voor spe
ciale hulpverleening van het Nederlandsche
Roode Kruis terr behoeve van gevangenen hier
te lande, is verboden. De dienst voor speciale
hulpverleening zet overigens, binnen het kader
der gegeven mogelijkheden, zijn werkzaam
heden normaal voort.
over eooG oesPROkEN..
Moecea gebruikt
BOOG AZ'JN
HAAS AZIJNFABR1F.KEN
Het struisvogelpaar uit den Ilaagschen
dierentuin in het Zuiderpark is verblijd
met zeven jongen, waarvan er één om het
leven is gekomen. Vier der jonge vogels
enkele uren na hun geboorte.
(C.N.F.-Schimmelpenningh Pax c)
w Verkoudheids
Preparaten
over heel de wereld bekend
KORT NêfeUWS
Ambtenaren van de Prijsbeheersching
hebben bij een meubelhandelaar te Rijèsen
groote voorraden kostbare vooroorlogsohe
artikelen van allerlei aard in beslag geno
men. Het was opgevallen, da-f de handelaar
al sinds enkele jaren weinig verkocht. Kwam
men met ruilartikelen, zooals .boter, vet,
tabak of iets dergelijks, dan was er wel wat
te koop. E'en ambtenaar kwam eens kijken
en ontdekte drie pakhuizen in den tuin. die
volgepropt waren met meubelen, textielgoe-
"deren, vloerbedekkingen, tapijten, kopjes,
serviezen enz. enz. Het was'zooveel, dat 14
vrachtauto's p-oodig waren om deze achter
gehouden voorraden naar de opslagplaats
van den dienst der Prijsbeheersching te ver
voeren. De waarde dezer goederen berekend
naar vooroorlogsche prijzen wordt op meer
dan ƒ50.000 geschat.
Wethouder ir. H. Hondius is benoemd
tot loco-burgemeester van Tilburg Hij blijft
echter in Nijmegen wethouder van open
bare werken.
Bij het aanzetten van een traetor, die in
een schuurtje stond bij de boerderij van den
landbouwer T. Willemsen in den Poleer te
Uithuizen, schoot een steekvlam omhoog, die
het gebouwtje in brand stak. Al spoedig deel
den de vlammen zich mede aan twee groote
landbouwschuren, welke tot den grond toe
afbrandden.
Maandagmiddag omstreeks 5 uur ontstond
brand in de woning van H. Machielse, gelegen
aan de Kadedijk te Fijnaart. Twee kinderen
van vier jaar waren met lucifers aan het spe
len in de met hooi en erwtenstroo gevulde
schuur. Het gevolg was, dat de schuur in
vlammen opging, waarbij ook een nieuwe
dorschmachine verbrandde.
RADIO-PROGRAMMA
DONDERDAG 20 JULI 1941.
HILVERSUM I, 414.4 M.
6.45 Gevarieerde lichte melodieën* 7.00 BNO
Nieuws. 7.10 Ochtendgymnastiek. 7.15~ Gevarieer
de lichte melodieën. 7.40 Sportnieuws. 7.50 Progr.
overz. 8.00 BNO 'Nieuws. 8.15 Licht ochtendspel.
(Van 8.458.50 Voor de huisvrouw). 9.00 Licht
klassiek orkestconcert. 9.45 Godsd. uitz. 10.00 Sep
tet Jonny Ombach, solist en trio Jan Hofmees
ter. 10.50 Gram.muz. 11.00 ,,Kerk". voordr. 11.15
Busch-kwartet en gram.muz. 32.00 Almanak.
12.15 Fred. Wolfers, orgel. 12.45 BNO Nieuws. 13.00
Land en volk brengt13.05 Amusementsorkest
en gram.muz. 14.00 Hoe ziet U de natuur? (II).
14.15 Orkest Malando. 15.00 Soliste en piano. 15.30
En hier is de koffergramofoon. 16.00 Orkest John
Kristel. 16.45 BNO Nieuws. 17.00 Theo Uden Mas-
man. 17.30 Nieuws in een notedop. 17.40 Joh.
Jong. orgel en solist. 18.00 BIS^ Persoverzicht.
18.05 Aria's uit bekende opera's. 18.45 Brandende
kwesties. 19.00 BNO Nieuws en act. besch. 19.15
Cooncertgebouworkest en solist (i. d. pauze: Voor
luisteraars, die graag lezen). 21.20 Pianovoor
dracht. 22.00 BlJjO Nieuws- en cult. bcr. Van 22.15
af alleen voor de Radio-Centrales. 22.15 Zigeuner-
lieder van Johannes Brahms. 22.30—24.00 Ver
trouwde wijzen in bonte rij.
HILVERSUM II, 301.5 M.
17.00 Kamermuizekconocert. 18.00 Klankencaba
ret. 19.00 Nieuws en act. besch. 19.15 Voor de
jeugd. 19.20 Orkest Gerard van Krevelen. 19.45
Omroeporkest. 20 15 Romantiek. 20.30 Melodieën
uit een uitstalkast. 21.30 Hong. Tfahpsodie no. 2
van Liszt. .21.45 Avondwijding. 22.00 BNO Nieuws
en act. besch. 22.15 iZe progr. H'sum I. 22.30 De
stem van het Rijk.
Verduisteren: van 22.00 tot 5.45 uur
Buitenland.
Gisteren is officieel bekend gemaakt, dat
de Duitsche marine een nieuw wapen in den
strijd heeft gebracht, bestaande uit een door
één vrijwilliger bestuurde torpedo, die égn
tweede torpepo draagt, welke de bestuurder
op een door hem gekozen doel kan afvuren.
Admiraal Sjimada, de Japansche minister
van marine is afgetreden 'en opgevolgd door
Nomoera; deze verklaarde, dat de Japansche
vloot thans haar opbouwperiode achter den
rug heeft en gereed is in haar tegenwoordige
gedaante aan den strijd op beslissende wijze
deel te nemen.
Van het Oostelijk front werd toenemende
strijd in den sector LoezkTarnopol gemeld.
Het Duitsche weermachtbericht deelde voorts
de vernietiging van een bendecentrum op den
Balkan mede. München was evenals eenige
andere Zuid-Duitsch.e steden wederom het
slachtoffer van een luchtaanval.
De Duitsche opperbevelhebber aan het
invasiefront heeft de meening uitgesproken
dat binnenkort hevige strijd kan worden ver
wacht in Normandië.
Volgens onbevestigde berichten zou Roose
velt Washington hebben verlaten.
In Zweden zijn bij de hoofdstad des lands
onverwachts manoeuvres op groote schaal
gehouden.
Binnenland.
In den oudërdom van ruim 73 jaar is
Zaterdag te Den Haag dr. P. C. Molhuysen,
oud-directeur der Nationale Bibliotheek,
overleden.
Zaterdagavond heeft te Hengelo een 18-
jarige jongen een moordaanslag op den" min
naar van zijn moeder gepleegd, waarbij hij
zijn slachtoffer ernstig verminkte. De dader
is gearresteerd.
Voor de eerstvolgende distributieperiode
der Oekraine-cigaretten zijn met ingang van
2) Juli van de roode bonkaart de os. 39 en
40 en van de blauwe bonkaart nr. 34 geldig
verklaard.
Stad.
De heer G. A. Jongejan, thans pastoor
te Zwijndrecht, is tot opvolger benoemd van
pastoor Roovers alhier (R.K. Parochie Am
sterdamstraat).
Sport.
„De Waterratten" heeft in Westzaan een
waterpolo-tournooi gewonnen; in den eind
strijd werd Z.I.A.N. met 42 geklopt.
De driekringenwedstrijd gymnastiek t.e
Koog aan de Zaan had tot resultaat, zoowel
bij de heeren als dames: 1.' Zaansehe T. K.
2. Alkmaar- e.o.; 3 Kennemer T. K.
De Zevenkampdag van de voetbalclub
R.C.H. is bij de senioren gewonnen door
Wim Hanse en^bij de adspiranten door P.
v. d. Sar.
Te Amsterdam overleed in den .ouder
dom van 41 jaar de bekende voetballer
Wim Anderiesen, aanvoerder van Ajax en
van het Nederldndseh elftal.
Velsei» en omgeving.
Uit een perceel aan de Bik en Arnold-
kade te IJmuiden werden 250 a 300 doozen
generator-anthraciet en een vat smeerolie
met een inhoud van 40 L. door onbekenden
weggehaald.
Onbekenden hebben 's nachts uit een
schuur te LJmuiden-Oost drie rijwielen en
een hoeveelheid waschgoed ontvreemd.
Van een bezoeker van een zweminrich
ting te IJmuiden werd een portemonnaie en
een bedrag van 100 ontvreemd: de bena
deelde had ondanks het desbetreffende ver
zoek van de directie van het Velserbad ver
zuimd een en ander aan de cassa al te geven.
De heeren L. J. Olivier, A. Blansjaar en
C. Luntz zullen Vrijdag 25 jaar in dienst van
de Papierfabriek zijn.
