Biomals
Tbqcd baat
Turkije breekt met Berlijn.
Mededeeling!
UIT HAARLEM
TEGEN
RHEUMATIEK
Nieuws uit de courant van
gisteren.
VIER
UUR
NETTIE- net echt.\
TH IE 82
Beroep op verdrag met Engeland
Het pad naar de afhankelijkheid.
De Turksche premier. Saradzjogloe heeft
voor de parlementsfractie der republikein-
eche volkspartij een rede gehouden, waarin hij
zeide, dat Turkije altijd getracht heeft de be
langen van het land te behartigen en buiten
het conflict te blijven. Hij gaf daarna een kort
overzicht van de geschiedenis van dezen oor
log. van de aansluiting van Oostenrijk tot de
capitulatie van Frankrijk.
De vriendschap, die Turkije met Engeland
verbindt, zoo zeide hij, is voor het land aan
leiding, het door Amerika gesteunde voorstel
van Engeland tot verbreking der economische
en politieke betrekkingen met Duitschland aan
de nationale vergadering voor te leggen en
haar besluit af te wachten.
Na felle gedachtenwisselingen in een ge
heime fractiezitting der Turksche volks
partij op Dinsdag heeft de Turksche natio
nale vergadering gisteren de beslissing der
regeering aanvaard.
Daarmede heeft Turkije met verbreking van
het Duitsch-Turksche vriendschapspact zijn
tot dusver traditioneele politiek van vriend
schap met Duitschland en van neutraliteit als
voorwaarde zijner onafhankelijkheid prijsge
geven. Ondanks de waarschuwingen van
Duitschland heeft de Turksche regeering, ge
volg gevend aan den druk van Engeland,
Amerika en de Sovjet-Unie een weg ingesla.
gen, die haar berooft van de vrijheid en zelf
standigheid van handelen.
De chef van het protocol van het Duitsche
departement van buitenlandsche zaken, heeft
den Turkschen zaakgelastigde meegedeeld, dat
zijn missia in Duitschland ten einde is en hem
teven® uitgenoodigd terstond Duitsch gebied
te verlaten.
Naar de zender te Ankara meldt, werd het
besluit van de groote nationale vergadering
tot verbreking der diplomatieke en economi
sche betrekkingen met Duitschland, in de af-
geloopen nacht om 24 uur van kracht.
Op de persconferentie te Berlijn werd mede
gedeeld, dat nog geen verklaring kon worden
afgelegd. Dit zal pas geschieden, als een of
ficieel bericht, alsmede de tekst met de moti
veering van den stap, te Berlijn zullen zijn
ontvangen.
De tot dusver door de Turksche regeering
bij alle gelegenheden naar voren gebrachte in
standhouding der neutraliteit werd zonder
dwingende redenen voor Turkije zelf opge
geven en daarmede is een begin gemaakt met
een politiek, die, mocht Turkije op dezen ge
vaarlijken weg voortgaan, niet moeilijk in haar
consequenties te beoordeelen is. Want vol
strekt noodzakelijk zou de oorlog met Duitsch
land dan het gevolg worden.
Er zal wel niemand zijn met een eenigermate
helder inzicht, die niet aan het einde van zoo'n
oorlog ook het einde van een vrij en zelfstan-
die Turkije zou moeten verwachten.
Turkije heeft met zijn stap in laatste instan
tie aan den druk en de influisteringen van een
groep mogendheden toegegeven, welker be
kende imperiale doelstelling er al voldoende
bewijs voor zal zijn. dat zij nooit de belangen
van Turkije en het Turksche volk wil en kan
vertegenwoordigen. Met het tegen Duitschland
en zijn bondgenooten afgekondigd chroomuit
voerverbod heeft Turkije voor eenigen tijd de
eerste etappe afgelegd van dezen duisteren
weg naar de afhankelijkheid van de vijanden
van Duitschland. Met het thans genomen be
sluit is een keerpunt bereikt, dat slechts een
zeer gevaarlijk stadium genoemd kan worden
van de Turksche politiek.
Londens non-stap schuilkelder.
De eenige schuilkelder van de Londensche
Underground, die het geheele etmaal door in
gebruik is, bevindt zich in het Aldwych-sta
tion. Langs 129 treden is hij van de Strand uit
te bereiken. Hij strekt zich van Aldwych tot
Holborne uit, over een lengte van 1.5 mijl
Gezinnen, die tengevolge van de bombarde
menten dakloos zijn geworden, vinden hier een
onderkomen. Meer dan duizend menschen ko
men hier des nachts slapen. Overdag zijn er
gemiddeld steeds 200 personen, die zich daar
ophouden, omdat zij geen ander verblijf heb
ben. De postbode kent hen reeds nauwkeurig
tn brengt hun de brieven. In dezen schuilkel
der zijn massa's kleine tafeltjes neergezet en
zelfs vindt men er nog een piano. Het gaat er
zeer levendig toe. Men houdt zich er bezig met
kaartspelen en kan in de cantines koffie, thee
en brood bestellen. Er worden ook godsdienst
oefeningen gehouden. Voor het baden heeft
men de beschikking over een stedelijke wasch-
inrichting. Er is een verpleegster aanwezig om
de zieken te verzorgen, 's Nachts branden er
verduisterde gloeilampen.
Hoofdredacteur. F. C. Derks, Haarlem, Chef van
Dienst en Binnenland: S. R. Kuiper, Haarlem
Sport en Stad A. Overmeer, H'stede. Buiten
land: J. C. van der Laag, H'stede. Nieuws en
reportage voor Velsen en omgeving: J. J. E. van
Baarsel, Santpoort. Verantwoordelijk voor de
advertentie-rubriek: W, van Ommen, H'stede
aLS de dokter
vo
HET
voorschrijft heeft U voor
rang bij de aflevering van
Biomals. want zieken, zwak
ken en kinderen dienen vóór
te gaan. Maar levert U voor
al de ledige verpakking in -
alléén dan kan Uw leveran
cier U vooruit helpen.
De kracht van het
kiemende koren
Dv apothekers en drogisten
Finsch militair en civiel bestuur
in één hand.
Naar aanleiding van de presidentswisseling
in Finland werd in de Wilhelmstrasse gewe
zen op de uitvoerige uiteenzettingen en moti
veeringen van bevoegde Finsche zijde.
Maarschalk Mannerheim is de man, die alle
vraagstukken van het oogenblik kan oplossen.
Men kan niet zeggen, welke politieke maat
regelen deze structuurverandering met zich
brengt. De concentratie kan beschouwd wor
den als een teelten, dat Finland een politiek
volgt, die klaarblijkelijk de inspaninng van
alle krachten en niet haar verlamming ten
doel heeft.
De Uusi Suomi, die er op wijst, dat in de
meeste andere landen reeds sedert lang mili
taire en civiele leiding in één Jiand lagen,
ziet in het aftreden van Ryti de uitdrukking
van dezelfde onzelfzuchtige en ver vooruit
ziende houding, waarvan de aftredende presi
dent tijdens zijn ambtsperiode voortdurend
blijk heeft gegeven. Mannerheim, die ook bij
de laatste presidentsverkiezing als candidaat
talrijke aanhangers had onder de burgerlijke
kiezers, geldt als een persoonlijkheid, die het
vertrouwen van alle politieke kringen geniet
en dus de vorming van een eensgezind front
garandeert.
..Hufvudstadsbladet" zegt, dat met het af
treden van Ryti dat een mijlpaal vormt op den
weg van het Finsche volk naar zijn toekomst,
een faze werd afgesloten, en een andere gaat
beginnen.
Het schaakspel met Pelen.
Mikolajczyk en Romer hebben een bezoek
gebracht aan den Britschen en den Ameri-
kaanschen ambassadeur te Moskou.
Uit kringen der Poolsche emigranten wordt
vernomen, dat tot de reis van den Poolschen
emigrantenpremier reeds te Washington is be
sloten, toen hij daar een bezoek bracht, op
initiatief van Roosevelt. Roosevelt stelde er
met het oog op de stemmen der Polen in
Amerika bij de a.s. verkiezingen, prijs op, dat
nog voor deze verkiezingen in de Poolsche
kwestie een overeenstemming tot stand zou
worden gebracht. Hij heeft er derhalve bij
Mikolajczyk op aangedrongen, dat hij persoon
lijk een tusschen het Amerikaansche staats-
departement en het Britsche foreign office
uitgewerkt plan zou voorleggen aan Stalin.
Stalin had de lucht gekregen van deze plan
nen, en was ze voor geweest door de oprich
ting van het Poolsche comité ter nationale be
vrijding, zulks tot onaangename verrassing
van zijn bondgenooten. Onder deze omstandig
heden kan de reis van Mikolajczyk praetisch
slechts eindigen met onderwerping der uitge
weken regeering onder de uitspraak van het
Kremlin.
Welingelichte Poolsche emigrantenkringen
in Londen hebben de laatste dagen dan ook
verklaard, dat de Poolsche politici niet alleen
bezield zijn van goeden wil, maar ook de
noodige bevoegdheden hebben gekregen om
bereidheid te toonen tot het doen van con
cessies. Het Poolsche voorstel zou er op neer
komen, dat beide partijen de Curzonlijn zou
den erkennen als voorloopige scheidingslijn.
Geldige grenzen zouden dan eerst na het ein
de van de vijandelijkheden getrokken worden.
Ook ten opzichte van een eventueele reorga
nisatie van het Poolsche kabinet zouden de
Poolsche kringen uitdrukking gegeven heb
ben aan hun bereidheid om zekere concessies
te doen.
Amerikaansche landstrijdkrachten
in China.
Met het verschijnen van Amerikaansche land
strijdkrachten op het Chineesche oorlogstoo
neel zijn de gevechten hier in een nieuw
stadium getreden. Voor het eerst wordt in een
bericht van het front gezegd, dat de Japan-
sche strijdkrachten voor de poorten van de
strategisch belangrijke stad Hengjang in Hoe-
nan onlangs tegenover Amerikaansche infan-
terie-afdeelingen stonden. Daaruit kan waar
schijnlijk ook de toenemende tegenstand der
Chineezen worden afgeleid.
Overigens zouden de Amerikanen ook trach
ten gemotoriseerde afdeelingen en valscherm
troepen naar China te brengen, om hier be
paalde beslissingen te forceeren.
Het gebruik van Amerikaansche infanterie
bij Hengjang toont in elk geval aan, aldus dit
frontbericht, hoe bezorgd de vijand is over de
gevechten in dit gebied. Het verlies van de
stad, welker vliegveld reeds in Japansche han
den is, zou andere Amerikaansche vliegvelden
in de provincieën Foekien, Kiangsi en Kwan-
toeng waardeloos maken of althans binnen het
bereik der Japansche luchtmacht brengen.
Zwitsersche nationale feestdag.
Naar aanleiding van den dag waarop in 1291
het Zwitsersche eedgenootschap werd opge
richt, heeft de opperbevelhebber van het
Zwitsersche leger een dagorder uitgevaardigd.
Hierin wordt er op gewezen, dat een deel van
de in Juni ter beveiliging van de grenzen op
geroepen troepen weer zijn ontslagen. De
oorlog heeft niet dat gebied of die fase bereikt
die voor ons gevaarlijk kan zijn. Tenslotte ver
meldt de dagorder nog, dat het Zwitsersche
leger voortdurend nieuwe wapens ontvangt,
waarop de soldaten trotsch mogen zijn.
Opera-Concert.
Was het vorige concert van de solisten der
Amsterdamsche Gem. Opera slechts maitg be
zocht, ditmaal echter was er groote belangstel
ling en kon de avond verloopen in een sfeer
van innig contact met het publiek, van ge
ladenheid en van geestdrift, die zich uitte in
ovationeele toejuichingen.
Het vijftal Hollandsche solisten leverde met
zijn prestaties het bewijs, dat de tijd voorbij
is dat men voor dergelijke manifestaties van
dramatischen zang op de Italianen aangewezen
was. Onze landgenooten hebben eigenlijk nog
een belangrijke voorsprong op die buitenlan
ders, door hun grooter aanpassingsvermogen,
dat hen toelaat evengoed uit het Fransche en
Duitsche repertoire, als uit het Italiaansche te
puten. Er ontbreekt alleen nog maar aan, dat
zij ook een paar origineele Nederlandsche
nummers zouden brengen, desnoods uit het
Vlaamsche repertoire (Blockx, Gilson, Deboeck
e.a.)
De sopraan Gerda Pous beschikte dezen
avond ten volle over haar frisch geluid, waar
van zij al de charme en de dramatische kracht
liet hooren in raia's uit La Bohlme en Tosca
van Puccini, en niet minder in de ensemble
stukken van het programma.
Zeer beschaafde zang hoorde men van de
alt Jeanne van de Rosière-van Emmeriek;
haar Babanera uit Carmen en de groote aria
uit Samson et Dalila mochten artistieke pres
taties van eersten rang heeten.
Chris Reumer stond zijn partij in de diverse
ensemblestukken uitstekend en gaf een fraaie
lyrische vertolking van de fameuze aria uit de
eerste acte van La Bohème en liet nog eens
zijn radheid van tong gelden in een paar Na-
politaansche liederen, die overigens al te zeer
het cabaretgenre naderen.
Nobele zang hoorde men van Theo Boylé,
vooral in de groote aria uit Verdi's Nu Ballo
in Mascheria, waarin hij woekerde met zijn
fraai mezzo voce; zijn Paljas-proloog werd een
daverend succes.
Siemen Jongsma liet zijn sonore en toch
soepele basstem waardeeren in geestige ver
tolkingen van de Leporello-aria uit Mozart's
Don Juan en de Fünfttausend Taler-aria uit
Der Wiltschütz van Lortzing. Onder de en
semble-nummers trof ons voor het leuk voor
gedragen dut uit Nicolai's Lustige Weiber von
Windsor, door Theo Baylé en Siemen Jongsma
Het kwartte uit Rigoletto vormde een effect
vol besluit van den avond.
JOS. DE KLERK.
Zeep voor beenderen.
Vermoedelijk zullen de Haarlemsche huis
moeders, die geregeld beenderen van den
slager ontvangen hebben, gedacht hebben
dat het afkluiven door den hond wel het laat
ste stadium moest zijn. Dat idee blijkt niet
juist te zijn, want de beenderen hebben
groote waarde voor het vervaardigen van
lijm, beendermeel, gelatine en zeep. De huis
vrouw heeft nu de gelegenheid zich niet
alleen te rehabiliteeren, doch ze kan tevens
in het bezit komen van zeep of waschpoeder,
welke bij inlevering van beenderen beschik
baar worden gesteld.
In Den Haag, Utrecht ep Delft is men en
kele weken geleden begonnen met de inle
vering van beenderen. Het succes bleek groot
te zijn en nu de proef in deze steden ge
slaagd is, besloot het Rijksbureau voor oude
metalen en afvalstoffen over te gaan, ook
in de steden en groote dorpen afgekookte
soepbeentjes in ontvangst te nemen.
In Haarlem, Heemstede, Hillegom en Hoofd
dorp is Woensdag de gelegenheid openge
steld beenderen in te leveren. Vermoedelijk
was de tijd van voorbereiding, om een aan
tal beentjes te verzamelen te kort geweest,
want in de morgenuren was de animo nog
niet groot. Te verwachten is het, dat de
huisvrouw nu de beenderen bewaart en ze
inlevert. Uitsluitend op Woensdag kan men
zich bij de dezer dagen in ons blad gepu
bliceerde adressen vervoegen.
Bij inlevering van 5 Kg. kan men 1 stuk
zeep koopen en van 2 Kg."een pak wasch
poeder. Wil men de beenderen, die een ge
wicht hebben van ]/2 of 1 Kg. toch inleveren,
dan ontvangt men daarvoor een spaarzegel,
welke later tegen zeep of waschpoeder ge
ruild kan worden.
nxima&k schaadt!
SPORT EN WEDSTRIJDEN
Dammen
HAARLEMSCHE DAMCLUB. De clubkam
pioenschappen 1943/44 der Haarlemsche Damclub
leverden de volgende uitslagen op:
Hoofdklasse: Ph. G. Amelung Jr. wint van G.
Bakker. Eerste klasse: A. Smit wint van Y. Bo
terbloem. Zomerwedstrijd: F. Raman wint van
J. Piek; F. Raman wint van J. M. Rutgers; A. J.
Oremus wint van G. Bakker; P. H. Meure remise
met J. W. van Dartelen; H. van Lunenburg wint
van J. Holm; J. Holm wint van J. M. Rutgers; D.
Schrijnemaekers remise met J. B. Sluiter Jr.;
J. H. Meure wint van J, van Looij; Joh. Fhilippo
remise met J. H. Meure; G. Eising remise met
Joh. Philippo.
Buitenland.
De president van de Finsche republiek
Risto Ryti heeft zijn ambt neergelegd. Man
nerheim heeft zich bereid verklaard het ambt
der republiek te aanvaarden.
Tijdens een Britschen aanval in Nor-
mandië verloren de Amerikanen op één dag
2.000 man aan dooden of gevangenen. In
Italië is de doorbraak bij Florence weder^
om mislukt. Aan het Oostfront zijn alle Sov
jetpogingen, den Weichsel over te trekken,
op één na verijdeld.
In Juli zijn 1830 Anglo-Amerikaansche
vliegtuigen neergeschoten
Binnenland.
Er bestaat weer gelegenheid tabak bij
een daarvoor aangewezen, fermen-teur te la
ten verwerken.
In Wassenaar is de 46-jarige Haarlem
sche schilder D. van een 8 Meter hoog dak
gevallen en aan de gevolgen overleden.
Stad.
Het Ned. Arbeidsfront heeft op het
Teylerplein de eerste van een reeks open
luchtvergaderingen gehouden.
Op de Westeinderplassen bij Aalsmeer
mag men weer met pleziervaartuigen varen,
echter alleen van zonsopgang tot zonsonder
gang.
IJmuiden.
- V.S.V. traint met alle voetbalelftallen in
het Gem. Sportpark te Beverwijk.
Tegen één in Limmen wonenden fa
brikant, die in Velsen zaken deed, is pro-
ces-verbaal opgemaakt, die zonder vergun
ning 24.000 sandalen had laten vervaardigen.
Bij een tuinder te Santpoort, die aard
appelen buiten de distributie verkocht, zijn
1300 kilo in beslag genomen.
Voetbal
Activiteit der afd. Haarlem.
De afdeeling Haarlem treft weer voorbereidin
gen voor het komende seiozen, hoewel ze er van
overtuigd is, dat ér vele moeilijkheden overwon
nen zullen moeten worden. Bij het begin van het
afgeloopen eioszeon, waren er eveneens omstan
digheden, welke er op wezen, dat er van voetbal
niet veel terecht zou komen, doch dank zij de
groote activiteit van het bestuur zijn er toch
bijna tweeduizend wedstrijden (competitie en be
ker) gespeeld. Verheugend is het, dat de belang
stelling onder de jeugd zoo toegenomen is. Er
waren niet minder dan 57 elftallen in de afdee
ling junioren a; 92 in de afdeeling junioren b.
(vroeger adspiranten op Zaterdagmiddag). Dan
namen er 20 elftallen deel in de eerste klas. 32
in de tweede klas, 37 in de derde klas en 17 in de
Zaterdagmiddagcompetitie. Ondanks hef gemis
van eigen velden en goede verbindingen had de
competitie een vlot verloop en de meeste afdee
lingen zijn volledig uitgespeeld. Ook was er weer
een vtekort aan scheidsrechters. Met vertrouwen
mag het werk van het bestuur van de afd-eeling
Haarlem tegemoet worden gezien, opdat velen
weer op Zaterdag of Zondag ontspanning op de
voetbalvelden zullen vinden.
SCHORSINGEN WEGENS HET SPELEN IN
EEN NIET GOEDGEKEURDEN WEDSTRIJD.
In de offè med. van den Ned. Voetbalbond wordt
meegedeeld, dat met ingang van 26 Juni tot 1
November geschorst zijn J. Bakkum. lid van
Santpoort; J. Zwemmer; P. Heere; P. Goedhart,
C. Zwemmer, leden vanu Stormvogels en J. Waal,
lid van VVB, die in April hebben deelgenomen
aan een in de gemeente Velsen gespeelden wed
strijd, welken de NVB niet had goedgeekurd.
Honkbal
SCHOTEN IN DEN EINDSTRIJD. Schoten
heeft zich met een 50 overwinning op Haarlem
in den eindstrijd geplaatst van het tournooi om
den Schoten-beker. In de derde innings kon
Schoten met 10 de leiding nemen, dank zij het
feit, dat Hetem op een honkslag van Geurts kon
binnenkomen. In de zesde slagbeurt ging met
drie honken bezet een fraaie score-kans voor
Haarlem verloren, toen Oei, die voor Ferment
liep, op het derde honk uit ging. In de gelijk
makende slagbeurt leverden Alkema en Klooster
voor Schoten fraaie honkslagen en dank zij kost
bare fouten in het Haarlemveld konden vier
punten aan de score worden toegevoegd, zoodat
met 50 het einde kwam.
De werpers-resultaten waren:
De Mon: li maal 3-slag; 1 maal 4-wijd; 6 honk
slagen tegen.
Ferment: 4 maal 3-slag; 6 maal 4-wijd; 5 honk
slagen tegen.
Hedenavond wordt gespeeld: T.Y.B.B.— H.F.C.
Haarlem.
Athletiek
EEN SINTELBAAN TE BEVERWIJK. Be
verwijk zal het volgende athletiekseizoen de be
schikking krijgen over een sintelbaan. De R.K.
sportvereeniging ,,D. E. M." besloot na
overleg met de sintelbaancommissie van de N. A.
U., tot den aanleg van een dergelijke baan op
het sportcomplex ,,Adrichem". Met den aanleg
wordt binnenkort een begin gemaakt.
RABSO-PROGRAMMA
VRIJDAG 4 AUGUSTUS 1944.
HILVERSUM I, 414.4 M.
6.45 Gram.muz. 7.00 BNO Nieuws. 7.10 Ochtend
gymnastiek. 7.15 Gram.muz. 7.40 Sportnieuws. 7.50
Progr. overz. 8.00 BNO Nieuws. 8.15 Pierre Palla,
orgel. 8.45 Voor de huisvrouw. 8.50 Gram.muz!
^00 Gram.muz 9.45 Godsd. uitz. 10.15 Orkest Ma.
lando. 11.00 Voor de kleuters. 11.30 Klassieke
kamermuziek. 12.00 Almanak. 12.15 Trio André de
Raaff. 12.45 BNO Nieuws. 13.00 Land en volk
brengt.... 13.05 Melodisten en solist. 13.45 Voor de
vrouw. 15.00 Godsd. uitz. 15.30 Viool en piano-
voordr. 16.00 Act. reportage event, kwartet Jan
Corduwener. 16.15 Orkest Dick Groeneveld. 16.45
BNO Nieuws. 17.00 „Der Bettelstudent". 18.00
Op den uitkijk. 18.10 Omroep-Symphonie-Orkest.
18.45 Wat doet de directie van den landbouw?
18.55 Spiegel van den dag. 19.00 BNO Nieuws en
act. besch. 19.15 De filmband rolt. 19.45 De so
ciale voorman maakt U wegwijs. 20.00 Van alle
mansgading. 22.00 BNO Nieuws- en cult, ber. Van
22.15 af alleen voor de Radio-Centrales. 22.15
Dorpsmuziek. 22.3024.00 Zangkwintet.
HILVERSUM II, 301,5 M.
17.00 Vlotte dansplaatjes. 17.30 Soldatenfunk
,,Nord-West". 18.30 Orkest Malando. 19.00 BNO
Nieuws en act. besch. 19.15 Voor de jeugd. 19.20
Opera-concert. 20.15 Ik floot eenssportpraatje.
20.30 Gram.muz. 20.40 Mededeelingen van het N
AF. 20.45 Concert voor viool en orkest in D gr.
t. van Paganini. Ca. 21.20 Clavecimbelvoordracht.
21.45 Avondwijding. 22.00 BNO Nieuws- en cult,
ber. 22.30 De stem van het Rijk.
In praetisch elk café kunt
zich te goed doen aan
Zoo zal Hilling ook later ioi
echte thee het beste brengen
