Haarlemsche Courant
Scheepscatastrofe in de Seinebaai.
Tankstrijd bij Rennes
en
Dman.
De motieven van Turkije
Nieuwsblad voor Noord-Holland Kennemer Editie
Tien man gaan vrijwillig
den dood in.
Plaatsen ten N.O. van Warschau
en bij Birsen heroverd.
Geen illusies aan Duitsche zijde
omtrent de toekomst
289e Jaargang No. 181
X X
Bur*aux: Groote Houtstraat 9S.
IM. Advertenties 10724, Redactie lOSOfl.
Postgiro 134953 Haartemsehe Ct„ Haarlem
Bijkantoor, aoendaplein M. Telef. 14239
Movuiden: Rembrandtlaan 55, IJmuiden-o.
Hootdred aoteurF. 6. Derks.
Vrijdag 4 Augustus 1944
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon
en Feestdagen.
Ultg.: Graf. Bedrijven Damia'te, Haarlem
Albon nemen ten: p. week 26 c<, per mnd.
1,15, per kwartaal 3,42, fr. per poat
3,73. Losse nummers 6 cent.
K 1287
Volgens voorloopige berichten tenminste 1 kruiser van Fiji-kiasse,
torpedojager van Ashanti-kiasse, 2 andere torpedojagers, 2 korvetten
en 7 transport-, vracht- en landingsschepen tot zinken gebracht. Eike
7 minuten werd een schip vernietigd.
In de vroege ochtenduren van Donder
dag hebben zich in het Oostelijk deel van
de Seine-baai onder concentraties van Ge
allieerde oorlogs- en koopvaardijschepen
een reeks zware scheepscatast'rophes voor
gedaan. Een groot aantal schepen is door
strijdmiddelen van de marine; die pas kort
geleden herhaaldelijk van zich hebben
doen spreken, tot zinken gebracht.
Voor zoover op grond van de nog steeds
binnenkomende rapporten over de scheeps-
verliezen in de Seine-baai blijkt, kan thans
reeds gezegd worden, dat de Geallieerden
in den nacht van 2 op 3 Augustus binnen
enkele uren de tot dusver zwaarste scheeps
verliezen hebben geleden sedert het begin
van de invasie.
Tot zinken gebracht werden 1 kruiser van
de Fiji-klasse, een torpedojager van de
Ashanti-kiasse en twee andere torpedojagers
van onbekend type; voorts twee korvetten,
alsmede 7 transportschepen, vrachtschepen of
landingsschepen (50.000 ton).
Een van de opmerkelijkste gebeurtenissen
van dezen nacht speelde zich af kort voor
den start der strijdmiddelen. Drie officieren!
een vaandrig, een onderofficier en vijf man
meldden, dat zij hun vaartuig zoo dicht bij den
vijand zouden brengen totdat zij een loonend
doel vernietigd zouden hebben zonder reke
ning te houden met den actieradius of eigen
terugkeermogelijkheden.Deze tien mannen zijn
niet teruggekeerd.
Deze vrijwillige doodsverachting is het over
tuigendste bewijs voor het strijdmoreel der
Duitsche soldaten, speciaal echter voor de
Duitsche zeelieden.
De marinemedewerker van Interinf. geeft
van de commandopost der strijdmiddelen, die
in de vroege ochtenduren van 3 Augustus in
de Seine-baai opereerden,waarnemingsrappor
ten waaruit blijkt, dat door de geconcen
treerde aanvallen iedere zeven minuten een
schip vernietigd werd.
Sinds 6 Juni in Frankrijk
7.300 terroristen gedood.
Het Duitsche weermachtbericht luidt als
volgt
„In Normandië zette de vijand, gesteund
door heftig artillerievuur en talrijke jacht
bommenwerpers, zijn hevige aanvallen in het
centrale en het Westelijke deel van het lan-
dingshoofd den geheelen dag voort. Hij werd
op de meeste plaatsen met aanzienlijke ver
liezen, maar in zware gevechten afgeslagen
en kon slechts op enkele punten successen
behalen. Daar zijn onze troepen tot den tegen
aanval overgegaan.
Zuid-Oostelijk van Villedieu bevinden eigen
pantserformaties zich in een zich ontwikke
lenden aanval naar het Westen. De over
Avranches naar het Zuiden en Westen opge
drongen vijandelijke strijdkrachten vielen
Robots in golven.
Een bericht van Stockholms Tidningen uit
Londen noemt den aanval met de V. 1 op Lon
den in den nacht van Woensdag op Donderdag
en op Donderdag een van de ergste robot
offensieven tot dusver voorgekomen. De aan
val werd door een uitgebreid wolkendek boven
het Kanaal begunstigd, die de verdediging
volkomen het zicht heeft belemmerd.Een groot
aantal gebouwen is tijdens de aanvallen der
afgeloopen 24 uur getroffen. De robotbommen
kwamen met golven tegelijk. De verdediging
heeft een van de zwaarste dagen sedert het
begin van dit robot-offensief gehad.
Het voortdurende vergeldingsvuur heeft te
Londen en Zuid-Engeland een zoo omvang
rijke glasschade veroorzaakt, dat de Engelsche
glasindustrie niet in staat is, in het gebrek aan
vensterglas te voorzien. Men ziet thans de eer
ste glaszendingen uit Amerika tegemoet.
Jacques de leider der Fransche
Volkspartij, bezocht eenheden der Duit
sche valschermjagers in de voorste linies
aan het invasiefront. Hier bekijkt hij
Rooseveit's valsche geld, de invasiefrancs
der „bevrijders van Europa".
(PK Zimmenmann-O-H P. c)
met haar pantservoorhoeden Rennes en Dinan
aan, waar zij werden afgeslagen.
Slagvliegtuigen verstrooiden vijandelijke
marschcolonnes in het gebied ten Zuiden van
Avranches en vernielden een vrij groot aan
tal tanks, kanonnen en voertuigen. Boven
Normandië en het bezette gebied in het Wes
ten werden 18 vijandelijke vliegtuigen neer
geschoten.
In het Fransche gebied werden 118 terro
risten in den strijd vernietigd. Bij deze zuive
ringsoperatie hebben de bandieten sedert zes
Juni ongeveer 7300 dooden en 4700 gevange
nen verloren.
Het gebied van groot-Londen ligt nog steeds
onder zwaar vergeldingsvuur van de V. 1.
In Italië hebben onze troepen ook Woens
dag alle vijandelijke doorbraakpogingen in
de richting van Florence met zware verliezen
verijdeld. Zij blijven den vijand Westelijk en
enkele kilometers Zuidelijk van de stad hard-
nekkigen tegenstand bieden.
Op de Noordelijke helling der Karpaten
mislukten talrijke door tanks gesteunde Sov
jet aanvallen. Door tegenaanvallen, vooral
Oostelijk van den Beskidenpas, werd de vij
and verder teruggeworpen.
In de groote bocht van den Weichsel werd
de vijandelijke druk Westelijk van Baranof
sterker. Verder naar het Noord-Oosten stort
ten talrijke aanvallen der bolsjewisten met
zware verliezen ineen. Verscheidene pogingen
om de rivier over te steken werden ver
ijdeld. Noord-Oostelijk van Warschau kwam
het tot zware heen en weer golvende gevech
ten; de stad Radzymin werd in een tegen
aanval door onze tanks heroverd.
Terwijl aan den midden-Boeg en ten Zui
den van Augustow herhaalde vijandelijke
aanvallen mislukten, zijn in den sector
Seinen-Wilkowisj en bij Mitau verbitterde
gevechten gaande. In het gebied van Birsen
namen onze grenadiers bij tegenaanvallen
verscheidene plaatsen. Oostelijk van de Duna
en op de landengte van Narwa werden
krachtige doorbraakpogingen der Sovjets in
zware gevechten verijdeld.
In den grooten afweerslag tusschen de
Karpaten en de Finsche Golf zijn in de
maand Juli alleen al door troepen van het
leger en de Waffen-S.S. 3908 vijandelijke
tanks stukgeschoten; 250 andere vijandelijke
tanks werden door de luchtmacht vernield.
In dezelfde periode verloren de Sovjets in
luchtgevechten en door afweergeschut der
luchtmacht 1329 vliegtuigen."
De tweede pantserdivisie onder leiding van
haar commandeur, luitenant-generaal Frei-
herr Von Lüttwitz heeft van 13 Juni tot 30
Juli de volgende successen behaald: 180 tanks
vernietigd, een tank buitgemaakt, 28 vlieg
tuigen neergeschoten, 27 pantserauto's ver
nietigd, 52 pantserafweerkanonnen vernie
tigd, 20 vrachtauto's buitgemaakt, en 668 ge
vangenen binnengebracht.
In militaire kringen te Berlijn wijst men
er op, dat de Duitsche afweerwapenen
„Panzerschreck" en „Panzerfaust" met succes
worden gebruikt tegen Sovjet-tanks.
In de frontsector ten Zuid-Oosten van
Warschau zijn thans nieuwe Duitsche regi
menten in den strijd geworpen, die pas de
laatste dagen uit de strategische reserve voor
het Oostelijke front ter beschikking werden
gesteld. Volgens Duitsche frontberichten heb
ben deze regimenten zich zeer onderscheiden.
Verwoestingen te Tsjangsja.
Tienduizend Chineesche burgers zijn door
de Amerikaansche luchtaanvallen op Tsjang
sja van 26 op 27 Juli gedood of gewond en
3500 woonhuizen zijn vernield, aldus de
woordvóerder van het Japansche leger. Er
waren geen militaire objecten in de stad,
aangezien de Japansche troepen na herstel
van de orde uit de stad teruggetrokken zijn.
Myron Tailor bij den Paus.
Paus Pi us heeft den persoonlijken ambas
sadeur van den president der Vereenigde
Staten, Myron Taylor, in bijzondere audiëntie
ontvangen.
Graaf Jordana overleden.
De Spaansche minister van buitenlandsche za
ken, generaal graaf Jordana, is gisterochtend
plotseling te San Sebastian overleden,
Von Papen vertrokken
De B-correspondent van het A.N.P. te
- Berlijn meldt: Uit Ankara wordt gemeld,
dat de Sovjet-Russen, die indertijd een
moordaanslag op den Duitschen gezant
Von Papen ondernamen en daarna door
een Turksche rechtbank tot gevangenis
straffen werden veroordeeld, op staanden
voet in vrijheid zijn gesteld.
Te Berlijn karakteriseert men deze han
deling der Turksche regeering als veelbetee-
kenend voor de toekomst.
De Turksche minister-president, Saradzjogioe,
heeft in zijn rede voor de groote nationale
vergadering, welke voorafging aan het besluit
om de betrekkingen met Duitschland te ver
breken, o.m. verklaard:
De Turksche buitenlandsche politiek is
steeds vreedzaam geweest. Turkije was van
opvatting met vreedzaam overleg alles te kun
nen bereiken. De gebeurtenissen in de wereld
hebben hierin wijziging gebracht. Spr. ver
meldde in dit verband den Italiaanschen oor
log tegen Abessinië, dien hij het uitgangspunt
voor het Turksch-Engelsche verdrag noemde.
Vóórts noemde hij alle wijzigingen op de kaart
van Europa, zooals de aansluiting van Oosten
rijk enz. „dreigende wolken aan den politie-
ken horizon". Ten aanzien van den Duitschen
opmarsch in het vroegere Zuidslavië en in
Griekenland sprak Saradzjogioe de meening
uit, dat „Turkije ieder offensief op den Bal
kan als een gevaar gevoelt".
Op 12 Mei 1939 is Turkije zoo ging de
spr. verder reeds uit zijn neutraliteit ge
treden, door het pact met Engeland te onder
teekenen, waarop in Juni een overeenkomst
met Frankrijk volgde, waarna, bij het uitbre
ken van den oorlog het driemogendhedenver-
drag met Engeland en Frankrijk werd geslo
ten. Duitschland is toen tot een overeenstem
ming gekomen met Roemenië en begon „den
Balkan te bedreigen". Turkije stond plotseling
alleen tegenover de Duitschers.
Duitschland heeft gevraagd, of Turkije oor
log tegen Duitschland wilde voeren. Turkije
heeft daarop geantwoord, dat dit van de Duit
schers afhing. Daarop heeft Duitschland zijn
troepen van de Turksch-Bulgaarsche grens
teruggetrokken.
Aan het „vriendschaps- en nietaanvalsver-
drag met Duitschland is voorafgegaan, dat
Turkije zich tot de Geallieerden heeft gewend
en de uitdrukkelijke voorwaarde gekregen
heeft, dat het verdrag niet in tegenstelling
mocht staan tot het bondgenootschap van het
drielandenpact. Thans is Turkije door de Ge
allieerden uitgenoodigd de diplomatieke be
trekkingen met Duitschland af te breken. De
Geallieerden hebben den Turken beloofd hen
met alle financieele en militaire hulp schade
loos te stellen. Turkije heeft den Geallieerden
dus medegedeeld, dat het de diplomatieke be
trekkingen met Duitschland vanaf 24 uur in
den nacht van Woensdag op Donderdag als
verbroken beschouwt. Dit besluit is geen be
sluit tot oorlog. De beslissing over oorlog en
vrede is afhankelijk van de houding, die de
tegenpartij zal aannemen.
De Duitsche gezant te Ankara, Franz von
Papen, heeft op instructie van de Duitsche
regeering Woensdagmiddag per vliegtuig Tur
kije verlaten. De Turksche gezant te Berlijn
moest volgens een eisch van het ministerie
van buitenlandsche zaken uiterlijk Donderdag
morgen Duitschland verlaten. De overige leden
van de gezantschappen blijven resp. te Berlijn
en Ankara. Zij zullen evenals de andere staats
onderdanen op de gebruikelijke wijze worden
uitgewisseld.
Het aantal Rijksduitschers in Turkije be
draagt ongeveer duizend personen, terwijl het
aantal Turksche onderdanen dat zich in
Duitschland bevindt betrekkelijk weinig is,
sedert er den laatsten tijd geen Turksche stu
denten meer aan de Duitsche universiteiten
meer studeerden.
In de Sovjetpers wordt met geen enkel
woord melding gemaakt van de verbreking
der diplomatieke en economisch^ betrekkin
gen met Duitschland door Turkije.
Over de rede van Churchill wordt slechts
gezegd, dat Churchill in het Lagerhuis een
overzicht van den oorlog heeft gegeven.
Duitsch commentaar
„Onder Geallieerden druk", zoo luidt het
motto, waaronder de Berlijnsche bladen com
mentaar leveren op het verbreken van de be
trekkingen van Turkije met Duitschland. De
Berl. Börsenzeitung schrijft dat geen Turk
serieus kan aannemen, dat bet heil van zijn
land gezocht moet worden aan den kant van
de mogendheden, wien de stichter van hun
staat ieder eigen Turksch recht in een moei
lijke diplomatieke en militaire worsteling
heeft moeten ontwringen. Het blad vermeldt
vervolgens de uitlating van de Daily Mail, dat
Engeland het Turksche besluit met belang
stelling maar zonder geestdrift opneemt, want
Turkije heeft totdusverre een opvallende pas
siviteit getoond. Overigens moet Turkije zich
haasten aan den oorlog te gaan deelnemen,
anders zou het te laat kunnen komen. Hier
mede, aldus de Berl. Börsenzeitung, is duide
lijk genoeg tot uitdrukking gebracht, dat Tur
kije geen dank te verwachten heeft van En
geland en dat Engeland zich gerechtigd acht
van Turkije steeds nieuwe vazallendiensten te
eischen tot aan de deelnemnig aan den oorlog.
Het Duitsche blad gaat verder: In Turksche
communiqué's wordt beweerd, dat de verdere
ontwikkeling geheel van Duitschland zal af
hangen. Dat wil zeggen dat men den kop in
het zand steekt. Men hoeft geen profeet te
izijn om te weten welken loop, volkomen on
Hier beging de Tommy een vergissing.
Deze „Sherman" stelde een geyechtstank
voor, doch was in werkelijkheid een pant
serwagen, van waaruit de bevelen ge
geven werden. De Flak ontdekte de list
met den houten loop en maakte den kolos
onschadelijk. Beroofd van zijn leiding,
was de pantseraanval tot mislukking ge
doemd. (PK Röder-DV-R P. c)
afhankelijk van de houding van Duitschland,
de ontwikkeling in Turkije zal nemen, wan
neer daar geen mannen zijn, die den uitge
sproken vredeswil van het volk kunnen door
zetten. Bolsjewieken, Britten en Amerikanen
zullen zich nestelen op marine- en luchtsteun-
punten op Turkschen bodem. Zij zullen op den
rug van Turkije hun machtsstrijd om de Dar-
danellen uitvechten en Turkije dwingen tot
het verrichten van handlangersdiensten om
den schuldig gewordene daarna aan eigen na
righeid over te laten.
Het Kremlin acht thans het oogenblik ge
komen om de droom der Tsaren te verwezen
lijken, n.l. het vormen van steunpunten in Tur
kije en het in handen krijgen van de zee
engten. Uit het voorbeeld van Polen en andere
volken van Oost-Europa blijkt wat tegenover
deze Sovjet-aspiraties Britsche of Amerikaan
sche beloften of garanties waard zijn.
De Volk. Beobachter herinnert eraan, dat de
blanco-volmacht der Westelijke mogendheden
voor de Sovjet-expansie uitdrukkelijk zich tot
de zeeëngten uitstrekt, en wijst erop, dat Tur
kije onmiddellijk een stormcentrum van de
eerste rang zou worden, wanneer deze ont
wikkeling zich onbelemmerd zou voortzetten.
Führer ontvangt NS. Führungs-
offiziere.
De Führer heeft in zijn hoofdkwartier een
aantal Nationaal-socialistische Führungsoffi-
ziere ontvangen naar uit een door de Duitsche
bladen gepubliceerde foto blijkt. Deze foto
toont de begroeting door den Führer. Achter
den Führer ziet men maarschalk Keitel en den
chef van den N.S. Ftihrungsstab des Heeres,
generaal Rit.ter von Hengl.
Gevangenen doodgeschoten.
De Anglo-Amerikanen hebben, aldus ver
neemt het D.N.B., aan hun lange lijst van
volkenrechtsschendingen en oorlogsmisdaden
een nieuwe toegevoegd. Aan het Italiaansche
front zijn zes volkomen weerlooze Duitsche
gevangenen door soldaten van de 91ste Ameri
kaansche infanteriedivisie in koelen bloede
vermoord.
Het D.N.B. verneemt verder, dat schipbreu
kelingen van een klein Duitsch oorlogsvaar
tuig op 19 Juni in de baai van Viipuri door
Sovjet-oorlogsschepen zijn beschoten. Aan
boord genomen overlevenden werden neerge
schoten en de lijken in zee geworpen.
De scheeve toren van Pisa, welk beroemd
bouwwerk, zooals het weermachtsbericht
meldde, door Amerikaanscü artillerie
vuur beschadigd werd.
(Atlantic-Holland P. c)