Een tocht over Penningsveer. Nieuws uit de courant van gisteren. Van de rustpoos in het dorp Spaarndam o zullen velen gebruik gemaakt hebben, om langs den Slaperdijk te wandelen, welke vroeger een overlaatkade was, die het IJ-water naar de landen langs het Spaarne liet overvloeien, als er storvloed was op het IJ. Dit geschiedde ten behoeve van Amsterdam. Later bleek echter, dat het va- ter in deze stad niet zakte. In 1810 werd be sloten den Slaperdijk te verharden en te ge bruiken als straatweg, waardoor een betere verbinding tusschen Santpoort en Amster dam tot stand kwam. Deze verbinding be stond echter al geruim en tijd, want de be woners der buitenplaatsen langs den duin kant van Velsen en Bloememdaal gebruikten den groenen weg langs den Slaperdijk, om naar Amsterdam te reizen, indien zij althans niet per boot over het IJ de hoofdstad be reikten. Wandelingen indeomgeving van Haarlem gen dijk en den molen ,.De Slokop", om ver volgens langs de Mooie Nel den tocht voort te zetten. Heerlijk is het daar langs het wa ter. We rusten bij Penningsveer. om wat na der te vernemen over de geschiedenis van deze omgeving. De naam zegt reeds, dat men hier voor een penning bij het veer werd overgezet. Vroeg- ger sprak "men van het Pontveer en dat was vóór het jaar 1633, toen de Haarlemmer Trekvaart en de daarnaast gelegen we&, welke de verbindingen met de hoofdstad veel korter maakten, in gebruik waren genomen. In dien tijd was hier een belangrijk punt, omdat de reizigers van Amsterdam en Haar lem de liede bij het Spiennermeer moesten oversteken. Ook heeft Penningsveer dienst gedaan, om water te loozen. De vier sluizen van Spaarndam konden meer water ontlasten dan het Spaarne door Haarlem kon toevoe ren. Daarom besloten Dijkgraaf en Hoog heemraden van Rijnland, in I6S0 twee stee pen duikers met schotdeuren nabij Pen ningsveer te plaatsen. Als_ de boezem van Rijnland tot een bepaald peil was gestegen, werden de schotdeuren geopend, om het wa ter uit het Spieringmeer door de Diede naar het Spaarne te leiden, waar twee steenen duikers lagen. Hierdoor was men in staat te bevorderen, dat het water gemakkelijker naar en door de sluizen van Spaarndam kon vloeien. Wanneer het water echter in het Spieringmeer gezakt was, dan werden de schotdeuren weer omlaag gelaten. Later is bij Penningsveer een vaste brug met twee drijf.deur en gebouwd. Nadat het Spiering meer van het Haarlemmermeer afgefloten werd, heeft, men de deuren buiten werking gesteld. Ter plaatse was vroeger ook een aardendijkpost met fundeering voor een kruitmagazijn. Toen op 18 Februari 1573 Amsterdammers, die de zijde der Spanjaar den tijdens het beleg van Haarlem gekozen hadden, den dijk wilden doorsteken, is daar een klein gevecht geweest. De watergeus Ja cob Anthoniszoon. die als kapitein van eén klein galm het bevel voerde, sloeg de aan vallers echter op de vlucht. Veel is er eigenlijk niet te zien en daarom Leeuwen in nood. Vier eertijds trotsche leeuwen verkeeren in nood en aangezien we in Haarlem toch al niet te ruim in onze leeuwen zitten lijkt het gepastmet een enkel woord de aandacht op het lot van dit viertal te vestigen. Welis waar zijn het bejaarde leeuwen, want het zal wel naar de honderd jaar loopen, dat ze dag in dag uit ooggetuige zijn van de lichaamsverdraaiingen van den heer Lao- koön en zijn beide zonen, maar ook bejaarde leeuwen hebben recht op behoorlijke ver zorging en tijdige restauratie. En zie nu eens in welk een meer dan déplorabelen toestand dit kwartet, dit eertijds zoo grimmig stel be wakers van den oprit van cms onvolprezen Paviljoen thans verkeert.' Hun fraaie flan ken zien er uit of duizenden muizen er zich aan hebben te goed gedaan, de machtige koppen zijn ziellooze maskers geworden en van één ligt zelfs het ijzeren karkas bloot en men moet er niet aan denken wat wel te vreezen zou zijn, bijaldien een profane hand zich verhief tot een fikschen mep op het kruis In de onsterfelijke Camera Obscura is de lof der beeldengroepen van het Paviljoen reeds gezongen en nog altijd verleenen ze een ongemeene bekoring aan ons Huis der Provincie maar moeten Mercurius en Venus en al die anderen nu werkelijk be waakt worden door dit stelletje aftandsche wachters en is er geen Haarlemsche Praxi teles, die, desnoods met wat pleister, van deze karkassen weer presentabele leeuwen maakt? AGENDA Woensdag 16 Aug.: Rembrandt: „Wien de goden liefhebben" (14 jaar) 2, 5 en 7.15 uur. Palace: „De Witte" (alle leeft.) 2 en 7.15 uur. Luxor: „Droommuziek" (alle leeft.) 2.30 en 7.15 uur. Frans Hals: ..Artisten-huwelijk" (alle leeft.) 2.30 en 7 uur. Moviac: „Het meisje uit ïanü (18 jaar) 2.30 en 7.15 uur. Donderdag 17 Aug.: Gem. Concertzaal: generale repetitie Negende Symphonie van Beethoven door Res. Orkest, H.O.V.-koor en solisten, 7 uur. Groote Kerk: orgelbespeling 34 uur. Bioscopen: als Woensdag. (Luxor alleen middagvoorstelling). Hoofdredacteur: F. C. Derks, Haarlem, Chef van Dienst en Binnenland: S. R. Kuiper, Haarlem. Sport en Stad: A. Overmeer, H'stede Buitenland: J. C. van der Laag. H'stede (alw.). Verantwoordelijk voor de ndven^rubriekw. van Ommen, Heemstede. zal de wandelaar meer belangstelling: liebben voor deai Veermolen, welke het landschap zoo bijzonder siert. Op dezelfde wijze als de reizigers, die voor 1C3 3 van Amsterdam naar Haarlem trokken, volgen we den weg, welke later in tegenstel ling met den weg langs de vaart de Oudeweg wordt genoemd. Hierdoor komt men langs de Centrale Werkplaats bij de Amsterdamsche poort uit. Z-s-procedure voor het bosch. en houtbedrijf. Van bevoegde zijde wordt medegedeeld: De Zs-procedure als maatregel op grond van de verordening van den Rijkscommissaris voor het bezette Nederlandsche gebied no. 108/42 betreffende de verplichting tot het verstrek ken van inlichtingen, wordt thans ook uitge voerd voor het geheele gebied van het Ne derlandsche bosch- en houtbedrijf. Derhalve moeten hieraan deelnemen alle firma's, die aangesloten zijn bij een der hier onder genoemde vakgroepen of ondervakgroe pen. 1. Bedrijfsgroep tusschenpersonen. Vakgroep tusschenpersonen in hout, agen ten, commissionairs en makelaars. 2. Bedrijfsgroep groothandel. Vakgroep groothandel in hout. Handelaars in triplex- en vezelplaten, rond houthandelaars (naald-, loof- en generator- hout), importeurs, benevens groot- en klein handelaars in hout (uitgezonderd handelaars in brandhout). 3. Bedrijfsgroep houtindustrie. a. Vakgroep balkenzagerijen met de volgen de ondervakgroepen: zagerijen voor buiten- landsch naaldrondhout, zagerijen voor bin- nenlandsch rondhout en zagerijen voor bui- tenlandsch loofhout, b. Vakgroep houtberei- dingsindustrie. Impregneeringsinrichtingen. c. Vakgroep triplex en fineer, triplex- en fineer- t'abrieken. Ook firma's, die niet behooren tot het hout en boschbedrijf, resp. deszeifs vakgroepen of ondervakgroepen, doch die eigen arbeids krachten met bovengenoemde werkzaamhe den aan het werk hebben, moeten deelnemen aan de Zs-procedure voor deze arbeidskrach ten. Ondernemingen die behooren tot de hout verwerkingsindustrie, daarnaast echter ook houthandel en houtbewerking beoefenen, moeten deelnemen, met het deel van het be drijf, waarmede zij staan of zouden moeten staan onder het bosch- en houtbedrijf, aan de Zs-procedure. Ook het Nederlandsche Staatsboschbeheer, het Ned. Rijksbureau voor hout en de onder het bosch- en houtbedrijf staande vakgroepen zijn onderworpen aan de aanmeldingsplicht. De aanvraagformulieren kunnen verkregen worden bij de Kamers van Koophandel en industrie en derzelver bijkantoren. Bevoegd voor de bewerking van de in te dienen Z- kaartenaanvragen is alleen de Rijkscommis saris voor het bezette Nederlandsche gebied, afd. bosch- en houtbedrijf, Arnhem, Utrecht- seheweg 59. Op de enveloppe moet bovendien „Zs-pro cedure" worden vermeld. Duitsche ondernemingen, welker eigenaars of het meerendeel hiervan Rijksduitschers zijn, alsmede ondernemingen, welker kapitaal voor meer dan 50 procent in Rijksduitseh be zit is of die een Rijksduitsche trustee hebben, moeten hun aanvragen indienen bij de Deut sche Handelskammer für die Niederlande te Amsterdam of Rotterdam. De invulformulieren en de Z-kaarten zijn voor deze bedrijven eveneens verkrijgbaar bij de Deutsche Handelskammer. De aanvragen moeten onmiddellijk, doch op zijn laatst tot en met 31 Aug. 1944 bij den Rijkscommissaris voor het bezette Neder- landsch gebied, afdeeling Hout- en Bosch- bedrijf, Arnhem, Ütrechtscheweg 59, worden aangevraagd. Aanvragen, die later worden ontvangen, worden niet meer in behandeling genomen. De verantwoordelijkheid voor de tijdige ontvangst van de aanvragen berust bij de firma's die de aanvragen indienen. Zij ioopen ook het risico van verlies bij de ver zending. Onjuiste, onduidelijke, onvolledig in gevulde aanvragen zijn ongeldig en worden niet behandeld. Onjuiste opgaven kunnen bovendien be straffing tengevolge hebben. Ondernemers, die verzuimen tot en met 31 Augustus hun aanvrage in te dienen, stellen hierdoor zich zelf en hun werkkrachten ter beschikking voor een tewerkstelling elders. Nadere bijzonderheden bevat een toelich- tingsvel, dat op de bureaux waar de Z-kaar ten worden uitgereikt, verkrijgbaar is. HOOFDPRIJZEN DER STAATSLOTERIJ 30.000: 25044 f 1500: 13054 1000: 17900 400 9226 16409 200 9637 10975 11435 100 4145 7605 9369 9389 12325 19395 21502 25430 25946. Buitenland. Het zwaartepunt van de gevechten in Normandië lag Zondag nog steeds in het ge bied van Le Mans. In de vestingzones van Bretagne kwam het tot zeer zware gevechten bij St. Malo, waar de Amerikanen in vier richtingen storm liepen op de stad en het front De la Varde. Voor den kraehtigen druk moesten de Duitsehers Pleurtuits opgeven, doch de doorbraakpoging kon vlak achter deze plaats worden opgevangen en tot staan gebracht. Volgens berichten in een Zweedsch blad spreekt men in Washington over de mogelijk heid, dat Roosevelt en Churchill elkaar er gens in Britsch-Indië zullen ontmoeten. Binnenland. De Rijkscommissaris heeft een departe ment voor Verkeer en Energie ingesteld, waaronder ressorteeren de spoor- en tram wegen, het wegverkeer, de geheele binnen- Z.s-procedure voor bedrijfsgroep wegvervoer. Aanvragen vóór 31 Augustus indienen. Van bevoegde zijde wordt medegedeeld: De procedure der Z-S kaarten als maatregel op grond van de verordening van den Rijks commissaris voor het bezette Nederlandsche gebied nr. 10842 betreffende de verplichting tot het verstrekken van inlichtingen wordt thans ook toegepast op het geheele gebied van de Nederlandsche „Bedrijfsgroep Weg vervoer". Er moeten derhalve aan deelnemen alle ondernemingen, welke onder de vol gende groepen ressorteeren: 1. vakgroep per sonenvervoer; 2. vakgroep goederenvervoer; 3. bedrijfsgroep tramwegen. De aanvraagformulieren zijn bij de Kamers van Koophandel en haar filialen verkrijgbaar. Bevoegd voor het behandelen der in te leve ren Z-kaartenaanvragen is alleen de Bevoll- machtigte für den Nahverkehr, Zeist, Ütrecht scheweg 84. De aanvragen moeten op de enveloppe wordtin voorzien van de opmerking „Z-S procedure". Duitsche ondernemingen, waar van de eigenaars of de meerderheid Rijks duitschers zijn, alsmede ondernemingen, waarvan het kapitaal voor meer dan 50 pet. zich in Rijks-Duitsch bezit bevindt, of die een Rijks-Duitschen Treuhander hebben, moeten haar aanvragen indienen bij de Deut sche Handelskammer für die Niederlande in Amsterdam of Rotterdam. De formulieren en Z-kaarten zijn voor deze bedrijven bij de Deutsche Handelskammer verkrijgbaar. Dë opgaven moeten onmiddellijk, doch uiterlijk 31 Augustus 1944 bij de Bevollmach- tigte für den Nahverkehr in Zeist worden ingediend. Later binnenkomende opgaven worden Sis niet ingediende aanvragen behan deld. De verantwoordelijkheid voor het op tijd inzenden der aanvragen berust bij 4e inzendende firma's. Voor haar rekening blijft ook het gevaar van verlies bij de verzending. Het is derhalve aan te raden de aanvrage aangeteekend te verzenden. Onjuiste opgaven kunnen bovendien be straffing tengevolge hebben. Ondernemers, die in gebreke blijven vóór 1 September 1944 hun aanvraag in te dienen, stellen hierdoor zichzelf en hun werkkrachten ter beschik king voor gebruik elders. Er wordt speciaal op gewezen, dat onder nr. 8 van het witte bedrijfsformulier ook moet worden opgegeven: het aantal en soort der zich in het bezit van het bedrijf bevin dende en voor bedrijfsdoeleinden gebruikte autovoertuigen (personenauto's, omnibussen of bestelauto's). Nadere bijzonderheden kun nen ontleend worden aan het bij de Kamers van Koophandel verkrijgbaar gestelde toe- lichtingsvel. MISOOGST IN N.-AFRIKA. De oogst in Noord-Afrika, die gemiddeld op 3,5 millioen ton werd getaxeerd, zal, naar men schat, dit jaar omstreeks 700.000 ton beneden deze raming blijven. Men spreekt van een catastrofalen misoogst als nog nooit in de historie van Noord-Afrika is voor gekomen. KORT NIEUWS De officieele persdienst van het Vaticaan dementeert berichten volgens welke de Sov- jetregeering aan het Vaticaan zou hebben voorgesteld, om gezamenlijk een poging te doen de na-oorlogsche problemen in moree- len en in socialen zin onder het oog te zien. Teleki, voorzitter van de partij „Hon- gaarsch leven", tevens Hongaarsch minister van Landbouw, heeft de leiding aanvaard van het Boedapester dagblad „Magyaorszag". IF - Cor Ruys in zijn creatie van Z. Exc. Pilat- Ravestijn in het blijspel ,,'t Begon zoo onschuldig" van Franz Gribitz, waarvan in den Princesseschouwburg te Den Haag de eerste opvoering werd gegeven. (C.N.F.-Schiramelpenningh Pax c) en zeescheepvaart, de luchtvaart, alsmede de electriciteits-, gas- en drinkwatervoorzie ning. Tot secretaris-generaal van het nieuwe departement is benoemd ir. E. van Dieren te Rotterdam. Stad. De gemeentebegrooting van Haarlem voor 1944 sluit met een tekort van 2.224.551 tegen 3.567.000 op de begrooting van 1943. De 10-jarige Geert Hendrik Stevens, wo nende Schotersingel 33-rood, wordt sinds Zondag vermist. Tijdens afwezigheid der bewoners heb ben inbrekers uit een woning aan de Hage- straat alle dekens, lakens, sloopen, alsmede ondergoed en een heerencostuum meegeno men. Velsen en omgeving. Bij de ponthaven te Veisen raakte het 7-jarig jongetje van de fam. K. uit de De Weersstraat le water. Pontwachter Engelhart sprong gekleed te water en wist den knaap op het droge te brengen. Vrijdag zijn de heeren B. Lute en W. Duyn 25 jaar in dienst bij de Papierfabriek. HET NIEUWE INVASIEGEBIED. Het Fransche kustgebied, dat de Geallieer den blijkbaar als tweede invasiegebied heb ben uitgekozen, is de smalle kuststrook, waar mede de Provengaalsche bergen als uitloo- pers van de Alpen de Middeliandsche Zee naderen en als Cöte d'Azur bekend is. Het reikt Oostelijk van de Rhönedelta en de haven Marseille tot voorbij de Italiaansche grens en biedt zoowel den aanvaller als den verdedi ger bepaalde mogelijkheden. Wat den omvang van het invasiegebied be treft mag worden aangenomen, dat de Geal lieerden hun landingspogingen verrichten Oostelijk van Toulon tot de Italiaansche plaats San Remo. Ook Monaco is dus in het invasie gebied gelegen. Ruw geschat kan men zeggen, dat de landingspogingen geschieden over een kustgebied van een 200 K.M. Groote rivieren ontbreken hier en de be langrijke diepte der zee is mede oorzaak, dat verzanding der kust niet mogelijk was. Het land rijst dan ook steil uit de zee op met een reeks vooruitspringende rotsen, die een groot aantal baaien vormden. Dit moet de moge lijkheid van landingen vergemakkelijken, doch er staat tegenover, dat den verdediger in het sterk geaccidenteerde terrein vele mo gelijkheden ten dienste staan en dat hij bo vendien meester is van de berghellingen in den rug. De kustvorming gaf het aanzijn aan een aantal' uitstekende havens, waarvan als voor naamste genoemd mogen worden Nizza, Anti bes, Fréjus en Toulon, de laatste de voor naamste Fransche oorlogshaven, die ongetwij feld een rol van beteekenis bij deze invasie zal vervullen. Toulon wordt door tal van vestingwerken beveiligd, die, evenals het arsenaal, door den beroemden Vauban ontworpen zijn. In diverse bassins vinden de oorlogs- en handelsvloten ligplaats en tal van magazijnen, werkplaatsen en kazernes, etablissementen, hospitalen en al wat tot een moderne zeevesting behoort, geven aan Toulon en haar voorsteden haar eigen uiterlijk. SPORT EN WEDSTRIJDEN Voetbal De Racing speelt oefenwedstrijden. RCH heeft besloten dit jaar de wedstrijden om den Zilveren Molen van Groenendaal uit te stel len, daar geen vierde tegenstander gevonden is. Wel heeft de Racing plannen zich voor te berei den en het komende seizoen goed voor den dag te komen en voor de komende weken staan eenige wedstrijden op het programma. Zondagmorgen om l'l uur speelt het eerste een jubileumwed strijd tegen Schoten op het terrein aan den Ver- gierdeweg. RCH is uitgenoodigd deel te nemen aan de wedstrijden om den Zilveren bal en speelt op Zondag 27 Augustus de eerste ronde. De te genstander is nog niet bekend. Als de ploeg zich niet kan handhaven wordt op 3 Sept. eeri be zoek, gebracht aan Dordrecht, waar ODS de te genpartij is. „Schoten" bestaat 35 jaar. De populaire voetbalclub „Schoten" bestaat in het najaar vijf en dertig jaar en dit feit*js voor het bestuur aanleiding Zondag a.s. een sportdag te organiseer en. Begonnen wordt met 'n voetbal wedstrijd van de jubileerende vereemging tegen RCH; dan volgt een hand bal wedstrijd en de dag wordt besloten met een honkbalwedstrijd tusschen Schoten en een negental, dat de Ned. Honkbaibond samenstelt. Verder zijn er plan nen in het najaar een feestavond te organiseeren, STRAFFEN VOOR VERSCHEIDENE SPELERS. De Nederlandsche Voetbal Bond heeft de vol gende spelers geschorst, omdat zij aan verboden wedstrijden deelnamen: tot 16 December: J. Tol (Stormvogels), A de Vries (V.S.V.), J. L. de Har der (V.U.C.); tot 1 November: P. L. Brandes (V. U.C.). C. Zandstra (Schoten), J. v. d. Born, F. Dreijèr, W. Koene, G, van Leeuwen, A. v. d. Sluis en H. Sdhijvenaar (allen E.D.O.) Athletiek D AMES - AT HLETIEK WED STRIJDEN. De Bloemendaalsche Gymnastiekvereeniging organi seerde gisteravond dameswedstrrjden op het ter rein aan de Kleverlaan voor de H.A.C. De ver- eeniigingswedstrij'den hadden hel volgende resul taat: Gita 1—B.G.V. 2 32—48; Conc. 2—Gita 1 15%— 34Vi; Gita 2—Conc. 1 19%—30%; B.G.V. 2—Conc 2 31—19; B.G.V. 1—Turnlust 28—22. De beste prestatie op de vijf onderdeelen, diie dezen avond werden afgewerkt, waren: 100 M. hardloopen: 1. H. de Goede (Gita) en T. Handgraaf (Conc.) in 13.3 sec. Discuswerpen: 1. T. Stammes (Conc.) met 26.65 M. Kogelstooten: 1. T. van Gog (Gita) met 8.90 M. Vèrspringen: 1. E. Stouien (Gita) met 4.81 m. Hoogspringen: 1. T. van Gog (Gita), Lanting (B.G.V.), J. Sterk man (Conc.) en 1-fosper (Conc.) met 1.25 M. CLUBKAMPIOENSCHAPPEN VAN KENNE- MERLAND. Zondag zijn te Beverwijk de club- en persoonlijke kampioenschappen van Kenne- merland verwerkt. De H.A.V. Haarlem heeft hierbij de groote meerderheid bewezen over an dere clubs o.a. Suomi D.E.M. en Zaanland. Niet minder dan elf kampioenschappen werden be haald bij de heerennummers en de juniores brachten het tot 4 kampioenen. Einduitslag clubkampioenschap 1, Haarlem 178 pt., 2. D.E.M. 145 pt. 3. Suomi 130 pt. De beste Haarlemprestaties waren: 100 M.: A Schaap 11.1; 2. B. Heijn 11,2; 200 M.: 1. C v. d. Schalie 23.8; 2. W. Kaan 23.9; 400 M.: H. de Roode 52.8; 3. J. de Wilde 54.4; 800 M.: H. de Roode 2.00.7; 100 M.: 1. J. Koopman 4.24.4; 3000 M.: 1. D. Hagtingius 9.23.4. Verspringen1. C. Lamoree 6,19; 3. J. v. d. Waa 6,12; Hoogsprin gen: 3. C. v. d. Klinkenberg 1,70; Speerwerpen: 3. P. Koeten 43,98; Discuswerpen: 2. H. M. Kluft 36,78 3. A. Mulder 33,32; Kogel: 1. H. M. Kluft 12,66; Polshoog: 1. J. Verkes 3,50; 3. C. Lamoree; 4 x 100 M.: tijd 45.1 eerste Olympische estafette I. Haarlem 3.48.8. Juniores 80 M.: E. Soholten 10.1; 300 M.: E. Scholten 42.7; 100 M.W. Dernison 11.7; Versprin gen W. Dernison 5.38; 4 x 100 M. tijd 49.1. Vol vertrouwen ziet „Haarlem" a.s. Zondag den eindstrijd om het clubkamp. v. Nederland (de P. H.-beker) tegemoet. Verduisteren: van 21.00 tot 3.30 uur 17 Aug.: zon op 6.25, onder 21.02 uur maan op 4.39, onder 20.41 uur 18 Aug.: zon op 6.27, onder 20.59 uur maan op 5.40, onder 21.10 uur (22.25 uur Nieuwe Maan) We maken ons weer op, om Haar lem te bereiken en nemen eerst den kortsten weg over P en ii in gs veer. A a n de Oostzijde nabij het Rijnlandhuis vorlaten we Spaarndam, Ioo pen langs den La-

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlemsche Courant | 1944 | | pagina 2