Haarlemsche Courant
Moskou
wees
hulp
Angl*
o-Amerikaansche
voor Warschau af.
Voorhoedenstrijd aan de Marne.
Nieuwsblad voor Noord-Holland Kennemer Editie
Mikolaiczyk bespreekt met Eden de door den opstand
geschapen situatie. Ontijdig optreden van generaal Bor.
Polen te Londen tot toegeven aan
Moskou geneigd.
Benesj-staten
Strijd in Hongaarsch
grensgebied.
289e Jaargang No. 203 x
Bureaux: Groote Houtstraat 93.
Advertenties 10724, Redactie 10S00.
Postgiro 134958 Haarlemsche Ct., Haarlem
Bijkantoor, Soendapleln 21. Telel. 12230
wmulden: Rembrand Haan 96, Wmtilden-O.
■aoMredactaur: F. C. Derics.
Woensdag 30 Augustus 1944
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon
en Feestdagen.
Uitg.t Graf. Bedrijven Damta te, Haarlem
A/bon nemen ten: p. week 26 et, per mnti.
MS, per kwartaal 3,42, fr. per post
3,73. Losse nummers 6 cent.
K 1297
De uitgeweken Poolsche regeering te Lon
den heeft een memorandum opgesteld voor de
Sovjet-regeering over de regeling van de
Sovjet-Poolsche betrekkingen.
Punt 1 voorziet in een permanente Russisch-
Poolsche samenwerking na den ®orlog op de
basis van een bondgenootschap en adviseert de
definitieve Russisch-Poolsche grenzen eerst na
den oorlog vast te stellen.
In punt 2 wordt de vorming van een Pool
sche regeering te Warschau onder leiding van
Mikolajczyk voorgesteld, waarin de commu
nistische partij en het Poolsche comité te Mos
kou op passende wijze vertegenwoordigd die
nen te zijn.
Punt 3 voorziet in de regeling van de vraag
stukken, die verband houden met de grondwet
door het houden van een „volksstemming",
zoodra Polen definitief „beyrijd" is.
De concessies aan de bekende Moskousche
eischen zijn naar de meening te Berlijn zonder
meer duidelijk. De vorming van een regeering
waarin communisten zitting zouden hebben,
zou, naar te Berlijn wordt, gezegd, Moskou in
6taat stellen de „volksstemming" na de bevrij
ding in den zin der Moskousche wenschen
voor te bereiden en te beïnvloeden. Men moet
afwachten, of Moskou, nu de uitgeweken Polen
te Londen den weg der capitulatie hebben in
geslagen, zich accoord zal verklaren met hun
voorstellen of van de geneigdheid om te capi-
tuleeren zal profiteeren om nogi verder gaan
de eischen te stellen.
De uitgeweken Poolsche regeering heeft
Dinsdagavond het memorandum éénstemmig
aangenomen. Het wordt thans naar Moskou
gezonden. In Poolsche kringen wordt gezegd,
dat het memorandum in den definitief goedge-
keurden vorm „overeensetmt met de wen
schen der Poolsche ondergrondsche beweging".
Warschau.
De chef der Poolsche uitgeweken regeering.
Mikolajczyk, heeft een onderhoud gehad met
Eden. De beide staatslieden zouden van ge
dachten gewisseld hebben over den toestand te
Warschau.
In de News Chronicle schrijft bet bekende
Engelsche Lagerhuislid Vernon Bartlett, dat
in Warschau een toestand is ontstaan, die
ernstiger consequenties met zich mee kan
brengen dan het ombrengen van verscheidene
duizenden Poolsche „patriotten".
Groot-Brittannië en de Ver. Staten hebben
het dringende verzoek gericht tot Moskou om
het luchtvaartverkeer tusschen Italië en Sovjet
Rusland uit te breiden, teneinde Warschau
hulp te kunnen doen toekomen. Hun verzoeken
zijn te Moskou van de hand gewezen. De bols
jewieken zelf hebben per radio hulp beloofd,
doch deze beloften gingen gepaard met drei
gementen, dat de aanvoerders der revolte van
Warschau voor een krijgsraad zouden worden
gedaagd.
Vernon Bartlett gaat voort: de Poolsche
regeering te Londen draagt ongetwijfeld een
ernstige verantwoordelijkheid, want zij heeft
generaal Bor de keuze gelaten van het tijd
stip voor den opstand. Deze opstand is der
halve begonnen zonder voorafgaand overleg
met de Britsche, de Amerikaansche en de
Sovjetregeering. Deze eenzijdige maatregel
moest meer dan dwaas worden genoemd. Daar
door hoopten ongetwijfeld eenige leden der
Poolsche regeering te Londen, dat hun „pa
triotten" Warschau zouden kunnen bevrijden
Anderen hoopten, dat dit bewijs van kracht
der verzetsbeweging de positie van Mikolajc
zyk zou versterken, die toentertijd naar Mos
kou onderweg was. De bolsjewieken echter
hebben, naar het schijnt, hun vroegere oproe
pen aan de Polen om in opstand te komen
vergeten.
Vernon Bartlett wijst er op, dat wanneer
deze meeningsverschillen niet kunnen worden
bijgelegd, men drie voor de Geallieerden on
gunstige consequenties hieruit kan afleiden en
wel: 1. zullen duizenden Polen gedood worden
2. zal de Poolsche argwaan tegenover de
Sovjet-Unie op nog niet voorgekomen wijze
verdiept worden en 3. heeft Churchill vaak
genoeg beweerd, dat hij ieder als bondgenoot
kan beschouwen, die Duitschers „neerlegt"
De Britsche premier heeft echter ook de op
merking gemaakt, dat hij niets kan lezen over
de Poolsche revolte zonder daarbij den wensch
te voelen opkomen, de mannen te helpen, die
dezen weerstand hebben georganiseerd. De be
trekkingen tusschen de drie groote Geallieer
den zijn dus door het geval der Polen tot een
bijzondere spanning geraakt, zoo besluit Ver
non Bartlett ,op een oogenblik, waarop hun
samenwerking meer dan ooit wenschelijk is.
Rede van den Paus.
Naar te Milaan vernomen wordt zal Paus
Pius XII den lsten September een redevoe
ring uitspreken, die door den Vaticaanschen
zender zal worden verspreid.
Churchill in Engeland terug.
Churchill is in den vooravond van Dinsdag
per vliegtuig uit Italië teruggekeerd.
De correspondent van de New York Times
te Cairo meldt dat het het hoofddoel der
Sowjets is om behalve het herstel van de
grenzen van Juni 1941 nog een aantal vrij
groote Oost-Europeesche staten, z.g. „Benesj-
staten" te vormen, die voor hun gebiedsaf-
stand aan de Sowjet-Unie door compensaties
in het West enschadeloos gesteld zullen wor
den. Zoo is de kwestie van de Oostzee-staten
in Londen en Washington definitief in het
voordeel van het Moskousche standpunt be
slist. Evenzoo hebben ook Engeland en de
Ver. Staten de Sowjet-voorwaarden-.voor Fin
land goedgekeurd. Ook met betrekking tot Po
len is men er in diplomatieke kringen van
overtuigd, dat de beginselen voor een oplos
sing in Sowjet-Russischen geest zijn aange
nomen. Wat betreft het lot van Hongarije is
het duidelijk, dat Moskou het herstel van den
vrede van Trianon wenscht.
»s
Het „eierschaal-schip". Op een werf der
Organisatie Todt, waar schepen uit beton
voor de transporteenheden Speer ver
vaardigd worden, moet een schip van
duizend ton, dat met de kiel naar boven
gebouwd en zoo te water gelaten werd,
gedraaid worden. Een groote kraan staat
gereed, om dit werk te verrichten. De uit
gewapend beton vervaardigde schepen,
„eierschaal-schepen" genaamd, worden
voor de binnenscheepvaart op de groote
waterwegen van MiddenEuropa gebruikt.
(OT-PK Guthausen-Transo-Europr. P. c)
Weer treinen en auto's beschoten.
Veertien dooden en bijna negentig
gewonden.
In den loop van Maandag vielen in ver-
schillende deelen van ons land Anglo-Ame-
rikaansche vliegers opnieuw personentreinen
auto's en voetgangers met boordwapens aan.
Tengevolge daarvan waren er onder de Ne-
derlandsche burgerbevolking weder 14 doo
den, 29 zwaar- en meer /cfan 60 lichtge
wonden.
„DE VROUW EN DE NIEUWE ORDE".
Op Donderdag om 18.45 uur spreekt Max
Blokzijl via Hilversum I over „De \ypuw en
de nieuwe orde".
Een voorloopige Fransche
regeering.
Reuter heeft de samenstelling van de zoo
genaamde „voorloopige regeering der Fran
sche republiek" bekend gemaakt. Volgens dit
Reuterbericht zou De Gaulle het president
schap, generaal Catroux de staatszaken, René
Massigli de buitenlandsche zaken en Emanuel
Bastier de la Vigerie de binnenlandsche za
ken waarnemen. t
KORT NIEUWS.
Teneinde den noodtoestand in de Sowjet-
Unie te lenigen, heeft het Amerikaansche
Roode Kruis uit vrijwillige giften tien bur
gerhospitalen in de Sovjet-Unie gesticht.
De Geallieerden zwenken ten Oosten van Parijs naar het Noorden.
Verzet in de stad gestaakt. Luchtaanvallen op Weenen en doelen in
Hongarije, alsmede in West-Duitschland.
Het Duitsche weermachtbericht luidt als
volgt:
Aan den benedenloop van de Seine werd de
kern van onze troepen op den Noordelijken
oever van de rivier teruggenomen. De achter
volgende vijand bleef in het afweervuur ste
ken. Aanvallen van den vijand uit zijn brug-
gehoofden ten Noordwesten van Parijs wérden
tot staan gebracht.
Onze steunpunten in de stad zijn na dagen
lange zware gevechten voor de vijandelijke
overmacht bezweken.
Ten Oosten van Parijs heeft de vijand thans
over een breed front de Noordelijke richting
Ingeslagen, om via de linie Chalons-Sur-Marne
—Chateau Thierry in onze Zuidelijke flank te
stooten. Aan de Marne zijn hevige gevechten
met de vijandelijke voorhoeden ontbrand.
Het garnizoen van Marseille blijft, in de
haven op een beperkt gebied bijeengedrongen,
dapper tegenstand bieden. In het Rhónedal
hebben onze troepen zich volgens bevel naar
het Noorden gedistancieerd.
Een formatie zware gevechtsvliegtuigen
heeft Maandagnacht een geconcentreerden
aanval gedaan op het vijandelijke steunpunt
Mélun ten Zuidoosten van Parijs.
In de wateren ten Noorden van Le Havre
hebben beveiligingsvaartuigen na een fel ge
vecht met een door torpedojagers en torpedo-
motorbooten beschermden kruiser een vijan
delijke torpedomotorboot in den grond ge
boord. Een eigen boot ging hierbij verloren.
Twee andere booten werden beschadigd. Door
bijzondere strijdmiddelen der Duitsche marine
werden voor da kust van Zuid-Frankrijk we
derom een vijandelijke artilleriebpot en een
bewakingsvaartuig, alsmede een kleinere een
heid van niet herkend type in den grond ge
boord.
Londen en zijn buitenwijken blijven onder
het vuur van de V. 1 liggen.
In Italië heeft de vijand zijn sterke aanvallen
in den Adriatischen- en kustsector den ge-
heelen dag voortgezet, doch in de met zware
verliezen gepaard gaande gevechten kon hij
elechts weinig terreinwinst behalen.
in 't verleden ligt het heden, In het nu wat worden zal.
B ilderdijk,
Pieter Florisz. 1658. Ook thans weer strijden Nederlan-
Vice-admiraal van Holland en West-
Friesland. Streed in den eersten En- ders voor Europa's vrijheid ter zee,
gelschen oorlog. Werd vice-adrniraal jn trouwe verbondenheid met hun
m 1653. Sneuvelde in 1658 in de
Sont. Graftombe in de Groote Kerk Duitsche kameraden. O/H P.m.
te Hoorn. Ó/H P. c.
GOED VOORGAAN DOET GOED VOLGEN
Zet ook Gij U derhalve In voor de toekomst voor Uw volk en meldt U als
vrijwilliger bij de Kriegsmarine.
Aanmelding staat open voor iederen Nederlander van 1745 jaar en kan geschie
den bij de Marine Annahmestelte Niederlande te Utreoht, de aanmeldings-
bureaux voor Marine-vrijwilligers te Amsterdam, Kalverstraat 143 en Rotterdam,
Nieuwe Binnenweg 98-190. bij alle Hafen en Ortskommandanturen en bij de Ne-
benstelien der Waffen SS.
Alle gewensclite inlichtingen, zoowel voor dienstname bij de Marine als
de Waffen SS, worden aan bovengenoemde adressen verstrekt.
In Roemenië blijven onze formaties ahn
weerszijden van den benedenloop van den
Proetli vechten tegen den van alle kanten los-
stormenden vijand. Ten Zuidwesten van den
benedenloop van den Sereth is Buzau na "har
den strijd in handen der Sovjets gevallen; 21
vijandelijke tanks werden hierbij stukgescho
ten. In het Zuidelijke deel der Oostelijke Kar
pathen zijn in het Hongaarsche grensgebied
hevige gevechten gaande van Duitsche en
Hongaarsche troepen tegen opdringende Sovjet
Russische gevechtsgroepen.
Van de Woud-Karpathen tot aan de Finsche
Golf zijn Maandag slechts in het bruggehoofd
aan den Weichsel ten Westen van Baranof, in
het gebied ten Westen van Ostrof, ten Noord
westen van Modohn en in het gebied van Dor-
pat gevechtshandelingen van beteekenis ont
staan. In deze sectoren werden vijandelijke
aanvallen afgeslagen en werden de Sovjets op
verscheidene plaatsen in een tegenaanval ver
dreven. Slechts hier en daar slaagden zij er in,
geringe terreinwinst te behalen.
Amerikaansche bommenwerpers vielen ver
scheidene plaatsen in het gebied van groot-
Weenen en in Hongarije aan. Aanvallen van
vijandelijke jaehtvliegers waren bovendien ge
richt op West-Duitsch gebied. Des nachts wier
pen afzonderlijke Britsche vliegtuigen bommen
op steden in het Rijnland en in Westfalen.
Strijdkrachten der luchtverdediging schoten 15
vijandelijke vliegtuigen, waaronder 13 vier
motorige bommenwerpers, neer.
Frankrijk.
Aan het Westelijk front duurde Maandag
de zware worsteling aan de Seine en Marna
met toenemende verbittering voort. Tusschen
Rouaar. en Parijs probeeren thans Canadeezen
en Britten hun bruggenhoofden uit te breiden
en nieuwe plaatsen te vinden waar zij de ri
vier kunnen oversteken.
Ten Zuiden van Les Andelys konden Brit
sche strijdkrachten met aanvankelijk nog vrij
zwakke strijdkrachten opnieuw over de rivier
heentrekken.
Het zwaartepunt van de vijandelijke opera
ties lag in het gebied ten Oosten van Parijs
aan Se Marne.
Het derde Amerikaansche leger viel over
een breed front op de lijn Meaux-Montmirail
in Noordelijke richting aan en drong met twee
sterke wiggen naar het bosch Villers-Cotte-
rets en naar den weg Soissons-Reims op. Tus
schen deze beide hoofdwiggen vielen andere
troepen bij Chateau Thierry en ten Noord
westen hiervan aan. Zware gevechten zijn
langs de Ourcq en aan de Vesle in den sector
van Fismes gaande. Op deze plaats verplaat
sen, de gevechten zich naar de uit den eersten
wereldoorlog bekende gebieden,.
Een tweede sterke aanval werd ondernomen
van het gebied van Romilly uit in Noord
oostelijke richting. In het voorterrein van de
door Duitsche troepen bij Epernay en Vitry-
le-Fran?ois gevormde bruggenhoofden ont
stonden verbitterde gevechten, die nog voort
duren. Steunende op deze bruggenhoofden
vielen Duitsche versperringsformaties en be
weeglijke pantsertroepen den in de richting
naar Chalons-sur-Marne op verkenning uit-
zijnden vijand energiek aan.
De Karpathen.
In Roemenië bieden de Duitsche troepen
verbitterder, tegenstand tegen de opdringende
bolsjewistische formaties, die tusschen Froeth
en Sereth poogden den aftocht der Duitsche
troepen te verhinderen. De in dit gebied
staande Roemeensche troepen nemen niet aan
den strijd deel. Zij worden door de Sowjets
ontwapend en naar het Oosten vervoerd.
Daarentegen wordt de opmarsch van een
bolsjewistisch pantserleger van Foscani uit in
de richting van Buzau door Roemeensche troe
pen gesteund. Deze werden voor Buzau zoo
danig geteisterd, dat zij ondanks rigoureuze
Sowjetmaatregeien niet meer tot strijden te
bewegen waren. Zij werden volgens berichten
van over!o|>pers eveneens ontwapend en weg
gevoerd. De bolsjewisten leden bij de gevë£h-
ten in dit gebied eveneens zeer zware verlie
zen. Na dit afweersucces gaven de Duitsche
troepen, die zich des nachts naar het Zuid
oosten distancieerden, het voor meer dan drie
vierde in puin gelegde en brandende Buzau op
De Sovjet-Russische druk op den Szekler
top werd sterker. De daar opereerende Duit
sche strijdkrachten werden naar de Karpathen
passen teruggetrokken. De pogingen der So
vjets door het gebruik van valschermjagers
de Duitsche versperringsstellingen meester te
worden, mislukten. In het overige voorterrein
der Karpathen was het zeer rustig tot aan de
groote bocht van de Weichsel toe. Daar kwam
het zoowel aan het Zuidelijke front als aan de
Noordelijke flank van dit penetratiegebied tot
hevige, wisselvallige gevechten.
