Haarlemsche Cour an
Gevechtsactiviteit van Antwerpen
tot Metz.
0 Nieuwsblad voor Noord-Holland
Doorbraakpogingen der Geallieerden op diverse puntefn
verijdeld, o.m. bij Merxem en Gravelotte
Hevige strijd aan het
Albertkanaal.
De strijd om de Bourgondische
Poort.
NA EEN DAG VAN
SPANNING.
De slag om de Po-vlakte.
Bolsjewisten rukken Bulgarije
binnen.
289e Jaargang No. 211
Bureaux: Groote Houtstraat S3.
Tel. Advertenties 10724, Redactie 1Ü60Ö.
Postgiro 1S4958 Haarlerasche Ct„ Haarlem
Bijkantoor, Soendaplein. 21. Telef. 12230
Umuiden: Remt>randtlaan 56, Umuiden-O.,
Hoofdredacteur: F. C, Hprk*.
Vrijdag 8 September 1944
Verschijnt dagelijks, behalve op Zont
en Feestdagen.
Ui tg.: Graf. Bedrijven D ami a te, Haarlem
AJbonnömenten: p. week. 26 ct, per mnd.
yf 1,15, per kwartaal 3,42, fr, per post
l,7S. Losse nummer» 0 cent.
K 1207
Van Duitsche militaire zijde wordt gemeld
dat een tweede poging van de Geallieerden
om in het gebied van Antwerpen bij Merxem
een bruggenhoofd aan het Albertkanaal te
vormen mislukt is, waaTbij de Geallieerden
zeer gevoelige verliezen leden. In dit gebied
opereeren het le Canadeesehe leger onder ge.
neraal Crecar en het 2e EngeLsche leger on
der generaal Dempsey. Deze twee legers, die
tezamen een legergroep vormen, hebben het
zwaartepunt van hun aanvallen naar den
rechtervleugel verplaatst, waarmee een om
singelende beweging werd uitgevoerd aan het
Nauw van Calais. In aansluiting aan den
rechtervleugel van deze Britsche legergroep
opereert volkomen zelfstandig de 12e Ameri-
kaansche legergroep onder generaal Bradley.
Deze is samengesteld uit het le en 3e Ameri-
kaansche leger, die opdracht hebben in een
breed front door te stooten in de gebieden
ten W. van Reims. Gepantserde verkennings-
spitsen van de Amerikaansche legergroep
drongen eveneens vanuit het gebied van Diest
tot aan het Albertkanaal door, maar werden
door de Duitschers teruggeworpen. Bijzonder
zware gevechten kwamen tot ontwikkeling in
het gebied tusschen Maas en Ourthe, waar
een Amerikaansche stoottroep uit het gebied
van Namen over Huy naar Luik oprukt en
eveneens aan het geheele overige Maasfront
voor Charleville probeeren de Amerikaansche
tankformaties naar het N.O. voorbij Sedan
terrein te winnen in O. richting. De op-
marsch van de Amerikaansche tankspitsen
werd vertraagd door den voortdurend sterker
wordenden Duitschen tegenstand, ook al
slaagden de Amerikanen er in eenige vrij die
pe penetraties te verkrijgen. Tusschen Ar-
gonnen en Vogezen leefde de gevechtsactivi
teit krachtig op, nadat de Amerikanen de
laatste dagen snelle infanterieformaties had
den aangevoerd, die nu tezamen met tankfor
maties in het vuur zijn gebracht. Vooral ten
W. van Metz ondernamen de Amerikanen tal
rijke hevige aanvallen, die over het algemeen
konden worden afgeslagen. Het uit den
Duitsch.-Franschen oorlog bekend geworden
plaatsje Gravelotte, dat tijdelijk door de Ame
rikanen was bezet, ging later weer in han
den van de Duitschers over. Vier krachtige
aanvallen op -het belangrijke bruggenhoofd
van Pont a Mousson werden opnieuw afge
slagen in energieke Duitsche tegenaanvallen,
evenals herh^lde aanvallen van Amerikaan
sche tankspitsen in het gejpied tusschen Toul
en Nancy.
Het zwaartepunt der gevechten aan het
Westfront lag Woensdag in Noord en midden
België, aan de midden Mags en in de Zuide
lijke Argonnen. Andere hevige vijandelijke
aanvallen waren gericht op de vestingen der
zóne van het Nauw van Calais, op Le Havre
en Brest. Ook in de Fransch-Italiaansche Al
pen versterkten de Geallieerden den druk.
Aan het Nauw van Calais vielen Canadeesehe
en Poolsche formaties in Noordelijke richting
aan. De van het Zuidoosten, op het voorterrein
van Boulogne ondernomen vijandelijke aan
vallen stortten in tegenaanvallen uiteen,
waarbij de kustbatterij der Duitsche marine
weer vijandelijke pantservoorhoeden en ge
concentreerde aanvalsstrijdkrachten uiteen-
joegen. In den sector Lije won de vijand, die
weer met benden terroristen opereerde, een
smalle kuststrook, die de Geallieerden met
zware verliezen moesten betalen.
In het mondingsgebied van de Schelde
leverden de Duitsche tankformaties -een
nieuw bewijs van haar ongebroken stoot
kracht. Hier hadden de Britten het vlak aan
den Noordelijken'.rand van Antwerpen in de
Schelde uitkomende Albertkanaal gepasseerd.
Duitsche troepen bestormden echter het dorp
Merxem en ruimden daar het door den vijand
gevormde bruggehoofd op. Talrijke Engel-
sche tanks werden vernietigd of buitgemaakt
en de overlevende Britten gevangen geno
men. Uri het gebied van Leuven lieten de
Britten verkenningstroepen optrekken naar
de Nethe, zonder eenige van belang zijnde
terreinwinst te behalen.
De Amerikanen oefenden druk uit op den
Noordelijken oever van de Sambre bij Na
men. Hier en ten Noordwesten van de stad
werd fel gevochten. Aan de Maas tusschen
Namen en Sedan hervatten de Geallieerden na
het vervoer van sterke strijdkrachten de po
gingen de rivier over te stairen in Oostelijke
richting. De vijandelijke troepen, die op ver
scheidene plaatsen onder bescherming van ge
concentreerd vuur, de rivier waren overge-
komen, werden onverwijld aangevallen. Eenige
overgangsplaatsen werden in felle gevechten
opgeruimd. Elders zijn Duitsche tegenaanval
len aan den gang. Aan weerskanten van Pont
ft Mousson wisselden den geheelen dag over-
zetpogingen, aanvallen en tegenaanvallen
in snelle volgorde elkaar af, zonder dat de
De Hoofd-inspectie voor de Lucht
bescherming vraagt
Zet gij zoodra er luchtalarm wordt
gegeven, uw wagen aan den rech
terkant van den weg en zet gij dan
uw paard vast?
vijand succes behaalde. Hier en in het gebied
van midden België liggen de zwaartepunten
van den slag in het Westen.
Het Duitsche weermachtbericht.
Het Duitsche weermachtbericht van Don
derdag luidt als volgt:
Een vijandelijk bruggenhoofd ten Noorden
van Antwerpen werd in tegenaanval uiteen
geslagen. De sterke vijandelijke druk in het
gebied van LeuvenSedan duurt voort. Ten
Zuid-Oosten van Sedan drong een gepant
serde aanvalsgroep verrassend de stellingen
van den vijand binnen en rolde ze op. Er
werden gevangenen gemaakt. Ten Oosten van
Verdun bij Pont a Mousson en bij Toul zijn
sterke vijandelijke aanvallen mislukt. Bij
Baume-les-Dames kon de vijand tijdelijk op
de Noordelijken oever van de Doube vasten
voet krijgen. Hij werd echter terstond in een
tegenaanval teruggeworpen.
Na zeer krachtige voorbereiding door artil
lerie en luchtstrijdkrachten zetten de Ameri
kanen gisteren hun grooten aanval op de
vesting-Brest voort. Pas na uiterst zwaren
strijd kon de vijand tegenover den verbit
terden tegenstand van onze troepen en met
zware verliezen in' eenige sectoren het voor
terrein -van de vesting binnendringen. De
penetratieplekken werden afgegrendeld.
De gevechten om de paswegen in het
Fransch-Italiaansche grensgebied nemen na
het optreden van Marokkaansche troepen in
hevigheid toe. Herhaalde pogingen van den
vijand zich in het bezit van de grensverster-
kingen te stellen, mislukten.
Aan de Adriatische kust lijdt de vijand bij
zijn dagenlangen vergeefschen stormloop op
ons afweerfront zware verliezen, die hem
dwingen, steeds nieuwe strijdkrachten in den
slag te werpen. Onze troepen behaalden
daar ook Woensdag weer na zeer hevige ge
vechten een volledig afweersucces en scho
ten dertig vijandelijke tanks stuk.
In het Zuidelijk deel van Zevenburgen
maakten de Hongaarsche tegenaanvallen
tegen versterkten weerstand van de Roe
menen verdere vorderingen. In het Zuid-
Oostelijk deel van Zevenburgen en in de
Oostelijke Karpaten werden aanvallen van
de bolsjewieken uiteen geslagen. Aan de
overige deelen van het Oostelijk front ont
stonden slechts aan den benedenloop van de
Narew zware gevechten De plaats Ostro-
lenka ging na harden strijd verloren. In
Warschau werd thans ook de geheele Weich-
sel-wijk van benden gezuiverd.
Des nachts bestookten sterke formaties
gevechts- en slagvliegers Sovjet-Russische
concentraties in het Baltische gebied. Lucht
aanvallen van den vijand waren gericht op
eenige plaatsen in Servië en Hongarije.
Overdag drongen vijandelijke jachtforma
ties in West-Duitsch gebied door. Vijandelijke
bommenwerpers ondernamen onder bescher
ming van het wolkendek een terreur-aaaval
op Emden. Er ontstond schade aan gebou
wen en de bevolking leed verliezen. Des
nachts wierpen eenige vijandelijke vliegtui
gen bommen op Hamburgr
De pogingen van de Amerikaansche strijd
krachten, om de Bourgondische Poort te for-
ceeren, zijn door succesvolle tegenaanvallen
en door de taaie Duitsche verdediging mis
lukt. Thans pogen deze Amerikaansche strijd
krachten in meer Zuidelijke richting door te
stooten Het zwaartepunt van deze Ameri
kaansche aanvallen ligt nog steeds in het
Isèredal ten Z. van de kleine St. Bernardpas.
Doorbraakpogingen van de Amerikaansche
strijdkrachten vanuit Seez in de richting van
dit dal zijn door den Duitschen taaien tegen
stand mislukt.
Gaullistische strijdkrachten hebben in het
dal van de Durance opnieuw het grensgebied
van Briangon aangevallen. Hierbij hebben
de Gaullisten gebruik gemaakt van verschil
lende hulptroepen. De troepen slaagden er
weliswaar in, Briangon te bezetten, maar de
beoogde doorbraak door. de in de nabijheid
van de stad gelegen pas werd door de Duit
sche strijdkrachten met zware verliezen voor
den tegenstander afgeslagen.
Amerikaansche strijdkrachten, die langs de
Zwitsersche grens opereeren zijn in het ge
bied van Besangon en Baume teruggeslagen.
De Bourgondische Poort.
In de legerberichten der laatste dagen
wordt herhaaldelijk de Bourgondische Poort
als een der voornaamste doelen der aanval
len van de Geallieerden genoemd.
De Bourgondische Poort is de 28 K.M.
breede, heuvelige laagte tusschen den Zwit-
serschen Jura en de Vogezen. In het cen
trum ligt de Fransche vesting Belfort. Aan
de beide "uiteinden van dit 55 K.M. lange
doortochtsgebied ligt aan den Duitschen kant
Mülhausen. (aan de 111) en aan de Fransche
zijde Voujaucourt (aan de Doubs).
De Bourgondische Poort heeft een militair
belangwekkende beteekenis. Vanouds gingen
hier belangrijke handelswegen door. Het
Rhöne-Rijnkanaal heeft er zijn hoogste pand
(350 M.) en de belangrijke spoorwegen Parijs-
Basel en Straatsburg-Lyon hebben er hun
ikruisjmnt.
Het spreekwoord zegt, dat alleen sterke
beenen de weelde kunnen dragen. De grootste
weelde, die een man ten deel kan vallen, maar
die bijgevolg ook het moeilijkst te dragen is,
is die der verantwoordelijkheid. Juist in da
gen van spanning, zooals wij die nu beleven,
blijkt, waar deze verantwoordelijkheid inder
daad op sterke beenen rusrt en waar zij ten
onrechte gedragen werd door lieden, die
klaarblijkelijk tegen hun taak niet opgewas
sen waren.
Nu de oorlog onze NederlaflËsche grenzen
genaderd is en nu er de laatste dagen zelfs
geruchten rondgingen, dat de gevechtshande
lingen onze Zuidgrens op enkele punten ge
passeerd waren, nu was het oogenblik geko
men, waarop blijken zou, in hoeverre, vele
dappere woorden, in het verleden uitgespro
ken, gedragen werden door den wil, achter
deze woorden zoo noodig daden te stellen en
in hoeverre deze woorden maar leege, holle
en looze praatjes voor den vaak waren.
De spanning, verwekt door geruchten, die
inmiddels zijn tegengesproken en door een
rustiger kijk op de zaken zijn achterhaald,
heeft intusschen toch dit goede resultaat ge
had, dat zij een oogenblik de schalen van het
lot in beweging bracht. En op de schomme
lende schalen van het lot hebbert verschillen
de tot dusverre vooraanstaande figuren in
den lande door hun houding getoond, wat zij
nu eigenlijk wanneer het er op aan komt wel
waard zijn.
Er moet dan geconstateerd worden, dat ver
schillenden hunner gewogen en te licht be
vonden zijn. Wat anders kan men immers zeg
gen van lieden in vooraanstaande functies als
de Directeur-generaal van Winterhulp en
Volksdienst, van hoogere en hoogste departe
mentale gezagsdragers, lieden, die in woord
en geschrift en achter een veilige microfoon
altijd zoo dapper over de nieuwe orde wisten
te praten, maar die, nu het er misschien op
aan zou kunnen komen, voor dat vurig bele
den ideaal persoonlijk iets te riskeeren, ijlings
de beenen namen?
Door de vraag te stellen, nemen wij het
antwoord al in den mond, het antwoord,'dat
bestaat uit een enkele korte kernachtige en
den laatsten tijd nogal populaire karakteris
tiek: labbekakken.
Men zou, nu een enkele dag van overigens
ongemotiveerde spanning gelijk het schudden
van de wan het kaf van het koren heeft ge
scheiden, rustig weer tot de orde van den dag
kunnen overgaan, ware het niet, dat de He
den, die louter en alleen voor een gerucht, als
een kleine jongen voor een schaduw, op den
loop zijn gegaan, juist omdat zij, ten onrechte
verantwoordelijkheid hebben -gedragen, ver
schillende anderen, die blind op hun woorden
en nu ook op hun daden hebben vertrouwd,
nu ook door hun voorbeeld hebben aange
stoken.
Wie de laatste dagen eens een kijkje heeft
genomen op en nabij de stations in de groote
steden, heeft de treurige gevolgen kunnen
zien van een verkeerd voorbeeld, gegeven
door valsche leidslieden. Duizenden en nog
eens duizenden zijn, bevangen door een pa
niek, aan het trekken geslagen. Mannen en
vrouwen, kinderen, ouden van dagen, invali
den, allen opgeschrikt door het bericht, dat
nu deze bekende figuur, dan die bekende po
litieke leider de beenen had genomen, waan
den zich in hun eigen omgeving niet langer
veilig en gingen trekken. Waarheen? De
meesten wisten het niet. En terwijl de snel
treinen en de auto's met de bonzen en hun
gezinne» snel oostwaarts rolden, zaten die
duizenden hunner volgelingen verlaten, hul
peloos op de perrons, een triest, beklagens
waardig schouwspel.
Wij willen er dit keer niet meer over zeg
gen. Er zal mettertijd nog genoeg op gezeg^
worden. Alleen nog dit: juist de lieden, die
nu de eersten waren, om met de noorderzon
te verdwijnen, hebben in de vier afgeloopen
jaren in alle toonaarden afgegeven op de Ne-
derlandsche regeering, die in de Meidagen
van 1940 naar Londen vertrok. Neen, dan wis
ten zij, de dapperen, beter wat een manne
lijke houding was. Zij wisten het beter. Ja,
met hun mond. Want toen het er op aan
scheen te zullen komen, gingen die mondhel
den als eersten op den loop en nog wel op
een veel eerder tijdstip, dan de regeering in
1940. Laat men daarom het Nederlandsche
volk niet meer met dergelijke historische her-
innering'èn aan boord komen. Het beschikt
nu immers in deze Septemberdagen van 1944
over instructief vergelijkingsmateriaal.
Deze korte crisis, veroorzaakt door het fa
len der verantwoordelijken, is thans weer snel
overwonnen. Nu de nevels, die het verschiet
kortstondig verduisterden, zijn opgetrokken
en er weer duidelijk tusschen een feit en een
gerucht wordt onderscheiden, nu is ook de
orde en rust weer allerwege teruggekeerd.
Wij weten, dat ons land thans onmiddellijk
achter het front ligt en wij begrijpen, dat dit
nog ernstige gevaren met zich mee kan
brengen. Maar een gevaar wordt al dadelijk
minder groot," als men het rustig onder het
oog durft zien. Orde en discipline is het pa
rooi, dat zoowel door de Duitsche bezettende
overheid als naar verluidt door het Geal-
Heerde opperbevel werd uitgegeven. Wanneer
orde en discipline door een ieder worden ge
handhaafd, zijn -ook ons aller belangen het
best gewaarborgd, in de eerste plaats de be
langen der voedselvoorziening, die onder alle
omstandigheden moeten worden ontzien
Vooral onze boeren kunnen daarom, door juist
thans rustig door te werken en de bevolking
te voorzien van hetgeen zij voor haar eerste
levensbehoeften noodig heeft, land en volk
voor groote rampen behoeden.
Wij kunnen thans rustig erkennen, dat zul
ke rampen zich een oogenblik als de dreiging
van een donderwolk boven onze hoofden sche-
Da gaan dag rollen de vrachtwagens met
wapens en munitie naar voren in de stel
lingen. Zoojuist is weer een zending
machinegeweren aangekomen, die door
den wapenmeester zorgvuldig nagezien
en in ontvangst genomen wordt.
(PK Jakob-PBZ-R P. c)
nen samen te pakken. Wij kunnen dat erken
nen, omdat deze donderwolk nu weer voorbij
gedreven is. Nog is de toestandf ernstig, maar
toch kan er allerwege een opklaring worden
vastgesteld, nu de lieden, die getoond hebben,
dat de verantwoordelijkheid vier jaar lang
ten onrechte aan hen was toevertrouwd, ten
minste zijn verdwenen. Dat zij, hoe de ont
wikkeling ook verder verloopt, weg mogert
blijven is een wensch, die men thans aller
wege kan hooren en die de vier jaar lang
schijnbaar zoo brandende kwestie van de te
genstelling tusschen pro en anti plotseling tot
haar ware verhoudingen terugbrengt.
Want nu de nood aan den man scheen ta
komen, bleek ook deze brandende kwestie
maar een poover stroovuurtje.
Ofschoon het 8e Britsche leger in den slag
orn de Povlakte in een week tijds meer dan
300 tanks heeft verloren en ofschoon de Duit
schers ten minste 3 stootdivisies zoo goed als
geheel vernietigd hebben, hebben de Britten
hun pogingen voortgezet om het Duitsche
front In Italië te doorbreken. De Duitschers
konden echter een volledig afweersucces be
halen. De Britten verlegden het zwaartepunt
van den aanval naar den sector tusschen
Saludecld en Magerata. Ondanks een hevig
trommelvuur en ononderbroken luchtaanval
len konden de aanvallers geen terreinwinst
boeken. De aanval van nieuwe formaties,
welke zij in den strijd brachten stortten in
het Duitsche open vuur ineen. 37 Geallieerde
tanks werden stukgeschoten. In alle overige
sectoren tastten de Britten en Amerikanen,
het front slechts met vrij zwakke verken
ningsstrijdkrachten af.
Het binnenrukken der bolsjewisten in
Bulgarije, dat nog vóór de Sovjet-oorlogs
verklaring aan Bulgarije plaatsvond, ge
schiedde op drie plaatsen tegelijk. De ten
Noorden van de Donau verzamelde bolsje
wistische pantserwagens en gemotoriseerde
strijdkrachten trokken over de Donau in de
omgeving van Giuri en Russe. Hun alge-
meene opmarschrichting is naar de Aegeï-
sche kust. Naar vernomen wordt hebben
voorhoeden reeds het Demotika-gebied be
reikt en is een andere pantsercolonne op
weg naar Sofia. Als gevolg van de verwor
den politieke verhoudingen in Bulgarije
schijnt het nergens tot noemenswaardig
verzet te zijn gekomen. Naar verluidt zou
de nieuwe linksche Bulgaarsche regeering
besloten hebben het Bulgaarsche grondge
bied zonder strijd aan de bolsjewisten over
te laten.
De Finsch.Russische vrede.
Finsche afgevaardigden naar Moskou.
De trein met de Finsche wapenstilstands
afgevaardigden heeft gisteravond om 23.39
uur het station te Helsinki verlaten, aldus
„Stockholm's Tidningen". Slechts enkele
meniehen waren op het perron verschenen
om afscheid te nemen van de leden der
delegatie. Op het station he°it de Finsche
minister-president Hackzell verklaard, dat de
Finsche delegatie per trein tot kort voor
Viborg zal reizen. Vandaar tot aan het front
zal men Finsche auto's gebruiken. Voorbij
het front gaat men te voet, aldus het blad.
Volgens een bericht van „Dagens Nyheter"
zullen de Finsche wapenstilstandsgedelegeer
den door de Sovjets vanaf het front evenwel
met auto's naar Leningrad worden gebracht
om vandaar verder naar Moskou te vliegen.
Het beleg van Brest.
Met vier divisies en met krachtigen steun
van de artillerie hebben de Amerikanen gis
teren hun aanval op de vesting Brost voort
gezet. Alle concentrische aanvallen op de
vesting stortten ineen in het Duitsche af-
weervuur. Gereedstaande Amerikaansche
troepen en pantserformaties ten Noordwesten
van Brest werden door de Duitsche artillerie
uiteengeslagen. De aanvallers leden hier
buitengewoon bloedige verliezen.
