Haarlemsche Courant
Duitsche troepen reorganiseeren de
verdediging.
Nieuwsblad voor Noord-Holland Kennemer Editie
Nabij Luik zwaartepunt van den strijd. Aan Maas en Moezel
opleving der aanvallen verwacht.
Bulgarije verklaart
Duitschland den oorlog.
NA EEN DAG VAN
SPANNING.
289e Jaargang No. 212
x x
Bureaux: Groote Houtstraat SS.
Tel. Advertenties 10724. Redactie 10600.
Postgiro 134058 Haarletnsehe Ct., Haarlem
Bijkantoor, Soendaplein 21, Telef. 12230
IJrauMen: Rembrandtlaan 55, XJmutden-O.
Hoofdredacteur: T. C. Derko.
Zaterdag 9 September 1944
Verschijnt dagelijks, behalve op Zon
en Feestdagen.
IJdtg.: Graf. Bedrijven Damiate, Haarlem
Abonnementen: p. week 26 ct, per mnd.
1,15, per kwartaal 3,43, fr, per post
8,*73. Losse nummers cent.
K 1207
Bij het Albert-kanaal maken de Britten
melding van de aankomst vaA versche Duit
sche troepen.
De Duitsche troepen waren in staat de
verdediging te reorganiseeren, omdat de vier
Anglo-Amerikaansche legers zich te ver van
hun ravitailleeringsbases verwijderden. Deze
aan een Londensch persbericht ontleende zin
onderstreept opnieuw de beteekenis van den
tegenstand der ganizoenen van Brest en Le
Havre. Tezamen met de verdedigers van
Lorient en St. Nazaire en de formaties die
zich in het Nauw van Calais als dekking
voor de kustzone bevinden, ontnemen zij den
vijand juist de beste ravitailleeringshaven.
Gistermiddag hebben opnieuw honderden
viermotorige bommenwerpers de stad Le
Havre aangevallen. Onophoudelijk dreunden
de zware machines over de stad en wierpen
tonnen brisant- en phosphorbommen op de
binnenstad neer. De Amerikanen probeeren
op deze wijze den taaien tegenstand der
Duitsche verdedigers te breken, maar ook nu
weer te vergeefs. De burgerbevolking leed
weer zware verliezen. Gisteravond waren
meer dan dertienhonderd Fransche mannen,
vrouwen en kinderen geborgen. Daarentegen
bedroegen de verliezen der Duitsche bezet
ting, die de vestingwerken rond de stad be
zet houden, slechts zestien dooden en vier-
en-twintig gewonden.
Tusschen Namen en Luik probeerden Cana-
deesche pantserformaties gisteren in den loop
van den middag nieuwe doorbraakpogingen.
Tegelijkertijd werden nieuwe infanterie-
afdeelingen in de richting van Luik naar
voren geschoven, waarbij om Duitsche steun
punten heen getrokken werd. Het zwaarte
punt van de Anglo-Amerikaansche operaties
is daarmee naar het gebied van Luik ver
plaatst, waar de tot nu toe toch reeds harde
evechten van uur tot uur in heftigheid toe
nemen. Ook in het kustgebied van Noord-
Frankrijk en België vergrooten de Engel-
schen en Canadeezen hun druk. In het ge
bied van Yperen bieden de Duitsche achter
hoede-troepen taai verzet. Aan de Midden-
Maas en boven-Moezel viei de vijand niet zoo
heftig aan als enkele dagen geleden, maar
men rekent hier op een spoedige opleving
van den strijd, aangezien de Anglo-Ameri-
karien in dit gebied hun troepen reorgani
seeren. Men verwacht hier dan ook nieuwe
aanvallen over een breed front. Bovendien
verwacht men dat zij zullen probeeren een
klein bruggehoofd in de bocht van de Maas
tusschen Sédan en Dinant te verbreeden tot
een breede invalspoort. De voortdurende
Duitsche tegenaanvallen hebben dit tot nu
toe verhinderd, maar er moet rekening mee
gehouden worden dat de Anglo-Amerikanen
hier met de zwaarste en modernste midde
len tot den aanval zullen overgaan.
Bulgarije in oorlog met
Duitschland.
De Bulgaarsche regeering heeft over de ra
dio in een proclamatie bekend laten maken,
dat Bulgarije zich sedert Vrijdag met Duitsch
land in oorlog bevindt.
In den afgeloopen nacht seinde de Sovjet
berichtendienst uit Moskou een verklaring
van het inlichtingenbureau van het Commis
sariaat van buitenlandsche zaken dat, nu Bul
garije een oorlogsverklaring aan Duitschland
heeft doen toekomen, het mogelijk is, dat
Moskou het verzoek om wapenstilstand zak
onderzoeken.
Het Duitsche weermachtbericht.
Het Duitsche weermachtbericht van Vsij-
ag luidt
In het gebied van Yperen hebben qnze na
komende troepen in zware gevechten tegen
vijandelijke pantsercolonnes het uitwijken
van onze divisies naar het Noorden be
schermd. Vier-en-dertig vijandelijke tanks
werden daarbij vernietigd. Aan weerskanten
van Luik houdt de sterke vijandelijke druk
naar het Oosten aan.
Aanvallen van den vijand in het gebied
van Toul bij Besangon en ten Oosten daarvan
werden uiteengeslagen.
Aan de Fransch-Italiaansche grens duren
de gevechten op de paswegen1 voort, zonder
dat de vijand successen kon behalen.
In het Westelijk deel van het Italiaansche
front stortten plaatselijke aanvallen van den
vijand ineen. De met de grootste verbittering
aan de Adriatische kust gevoerde gevechten
hielden ook gisteren den geheelen dag aan.
Onze troepen deden opnieuw alle vijandelijke
doorbraakpogingen mislukken. De vijand leed
bijzonder zware verliezen aan dooden en ge
wonden. Zeven-en-twintig vijandelijke tanks
werden stukgeschoten.
In het Zuid-Oostelijk deel van Zevenbur
gen en in de Oostelijke Karpaten werden
talrijke vijandelijke aanvallen afgeslagen en
penetraties in onverwijlde tegenaanvallen
gezuiverd.
Duitsche slagvliegers ondernamen hier
succesvolle aanvallen op het vijandelijke
ravitailleeringsverkeer. Aan den Beneden-
Narew verijdelden onze troepen in harde ge
vechten de doorbraakpogingen van de bols
jewieken. Aan de overige deelen van het
Oostelijk front vonden geen gevechtshande
lingen van beteekenis plaats.
In den afgeloopen nacht wierpen afzonder-
Bij de gevechten aan alle fronten heeft zich den laatsten tijd
een nieuw vliegtuig voor meerdere doeleinden, de „Me 210",
bijzonder onderscheiden. Met dit vliegtuig ontving het Duitsche
luchtwapen een nieuw krachtig strijdmiddel. De groote snelheid
en sterke bewapening stellen het in staat alle opdrachten, ook
onder de moeilijkste omstandigheden, met succes uit te voeren.
Een Me 210 op verkenningstocht.
(Weltbil j-Messerschmitt-C.N.F. P. c)
KORT NIEUWS.
Op het terrevn
van de Ned. Spoor
wegen aan de Ro-
sestraat te Rotter
dam is een steenen
loods ingestort. De
5 3-jarige werkman
A. Snoek" werd on
der het puin bedol
ven. Toen men
hem bevrijd had,
bleek dat hij
slechts een arm
gebroken had.
De zevenjari
ge G. van Munster
is in de Frederik-
straat te Rotter
dam uit een raam
van de. tweede ver
dieping gevallen.
H'et kind was op
slag dood.
De 59-jarige
schilder C. Bos uit
Ouderkerk aan,
den IJsel reed te
Rotterdam op den
's Gravenweg met
zijn fiets in een
sloot. Toen voor
bijgangers hem op
het droge hadden
gehaald, bleek hij
reeds overleden te
zijn.
„Schifting."
De voorzitter van het Verbond van Neder-
landsche Journalisten, de heer P. J. van Meg-
chelen, schrijft aan het Alg. Handelsblad:
Het is bedroevend en beschamend, het is
bevrijdend en verblijdend wat in deze dagen
gebeurd is. Men dacht, dat de geallieerde
troepen ons land waren binnengetrokken,
men dacht voor een nieuwe situatie te staan.
Het was niet waar, maar men dacht het
stellig. Men voelde zich in een nieuwe si
tuatie en handelde daarnaar. De een voelde
zich bevrijd van boeien, de ander voelde zich
in een zeer moeilijke positie. De menschen
die terug verlangden naar het oude waren
verheugd, de menschen die naar een nieuwe
orde streefden, waren ernstig.
Ernstig ofbevreesd! De waarheid moet
worden gezegd, de menschen van de nieuwe
orde vielen in twee groepen uiteen. Er waren
er, die voor hun overtuiging stonden op een
moment dat hun zaak, althans voor langen
tijd, verloren scheen. Er waren wegloopers.
Wie die hazenharten waren is nu wel alge
meen bekend. Het waren eenige kopstukken
van regeeringsinstellingen en neven-organi
saties der N. S. B. Het waren ook menschen
op minder hooge, maar niet minder verant
woordelijke posten. En bij het bekend worden
van deze feiten het is ongeloofelijk hoe snel
het gaat steeg er een hoongelach op bij de
tegenstanders van de nieuwe orde. Ha, ha,
zoo riepen zij: „hebben we het niet altijd ge
zegd, praatjesmakers zijn het, dikdoeners,
profiteurs en anders niet!"
Maar toen zagen deze menschen, die gingen
zoeken naar nog meer en nog meer bewijzen
van weglooperij, dat er toch ook heel wat van
die lui op hun post waren gebleven. Dat ver
wonderde hen eerst. Wat, zoo zeiden ze nu,
blijven die kerels zitten als de Engelschen
komen? Zij weten toch wat hun te wachten
staat? En de besten onder hen werden stil.'
Ze stonden voor een nieuw feit. Er waren dus
heel wat voorstanders van de nieuwe orde,
die ook in moeilijke tijden zichzelf bleven,
zoo constateerden zij. Er waren heel wat lui,
die bleven, al liepen zij gevaar dat het hun
kop kon kosten.
Er i.s in deze jaren niets wat zooveel indruk
op die menschen heeft gemaakt, die men met
een leeg woord „anti's" pleegt te noemen, dan
de ervaring, dat er twee soorten „pro's" zijn
echte en valsche. Voor de valsche hebben de
anti's geen verachting (die verachting krijgen
de hazenharten van hun vroegere kameraden)
de anti's laten een bulderend hoongelach hoo-
ren. Maar als zij dan vertellen, waarom zij
zoo lachen en hoe verachtelijk zij de snel
voetige nieuwlichters vinden, dan spreken zij
plotseling dezelfde taal alsde echte pro's
En voor het eerst na jaren is er contact mo
gelijk.
Het is namelijk zoo, dat een levend mensch
en levende menschen vindt men ook bij de
anti's een heel scherp gevoel heeft voor
de zwakheden van zijn vijanden. Men zag in lijke Britsche vliegtuigen bommen ep
Karlsruhe.
In Roemenië hebben zich de strijdgroepen
van den luitenant-generaal Von Scotti en van
den generaal-majoor Winkler, voortreffelijk
gesteund door formaties van de vijftiende
divisie luchtdoelgeschut onder bevel van kolo
nel Simon bijzonder onderscheiden.
deze jaren, dat er veel onechts was bij de
pro's en men scheerde ze toen maar allemaal
over één kam. Nu is dat niet meer mogelijk.
Den vierden en vijfden September had de
groote keuring plaats en de schifting. En nu
kan het eene deel van het volk, zoo al gee-n
waardeering, dan toch respect hebben voor
het andere. Dat wil zeggen het levende
deel van het volk. Ter eene en ter andere
zijde.
Het is voor een volk niet erg, dat er verschil
van meening is, zelfs niet, dat men fel tegen
over elkaar staat, als dat volk nog zoekt naar
een betere toekomst. Wel is het erg, als de
strijders ter eene en ter andere zijde geen
eergevoel toonen of geen karakter blijken te
bezitten. Zoo iets is bedroevend en bescha
mend. Maar de schifting van vier en vijf Sep
tember is bevrijdend. En de mogelijkheid van
wederzijdsche waardeering over de yier jaar
breede klove is verblijdend.
Wotiiitg van Koningin Wilhelmina
d®sr vliegend© bom getroffen.
De Ned. Corresp. dienst verneemt uit Ber
lijn: Naar verluidt is in Londen het verblijf
van Koningin Wilhelmina getroffen door een
vliegende bom. Een lid van het personeel
vond hierbij den dood. De woning van Ko
ningin Wilhelmina werd reeds eerder getrof
fen, waarbij twee leden van het personeel
het leven verloren. Koningin Wilhelmina
heeft zipb tfewss byttan Londen gevestigd.
Het spreekwoord zegt, dat alleen sterke
beenen de weelde kunnen dragen. De grootste
weelde, die een man ten deel kan vallen, maar
die bijgevolg ook het moeilijkst te dragen is,
is die der verantwoordelijkheid. Juist in da
gen van spanning, zooals wij die nu beleven,
blijkt, waar deze verantwoordelijkheid inder
daad op sterke beenen rust en waar zij ten
onrechte gedragen werd door lieden, die
klaarblijkelijk tegen hun taak niet opgewas
sen waren. r
Nu de oorlog onze Nederlandsche grenzen
genaderd is en nu er de laatste dagen zelfs
geruchten rondgingen, dat de gevechtshande
lingen onze Zuidgrens op enkele punten ge
passeerd waren, nu was het oogenblik geko
men, waarop blijken zou, in hoeverre vele
dappere woorden, in het verleden uitgespro
ken, gedragen werden door den wil, achter
deze woorden zoo noodig daden te stellen en
in hoeverre -deze woorden maar leege, holle
en looze praatjes voor den vaak waren.
De spanning, verwekt door geruchten, die
inmiddels zijn tegengesproken en door een
rustiger kijk op de zaken zijn achterhaald,
heeft intusschen t-och dit goede resultaat ge
had, dat zij een oogenblik de schalen van het
lot in beweging bracht. En op de schomme
lende schalen van het lot hebben verschillen
de tot dusverre vooraanstaande figuren in
den lande door- hun houding getoond, wat zij
nu eigenlijk wanneer het er op aan komt wel
waard zijn.
- Er moet dan geconstateerd worden, dat ver
schillenden hunner gewogen en te licht be
vonden zijn. Wat anders kan men immers zeg
gen van lieden in vooraanstaande functies als
de Directeur-generaal van Winterhulp en
Volksdienst, van hoogere en hoogste departe
mentale gezagsdragers, lieden, die in woord
en geschrift en achter een veilige microfoon
altijd zoo dapper over de nieuwe orde wisten
te praten, maar die, nu het er misschien op
aan zou kunnen komen, voor dat vurig bele
den ideaal persoonlijk iets te riskeeren, ijlings
de beenen namen?
Door de vraag te stellen, nemen wij het
antwoord al in den mond, het antwoord, dat
bestaat uit een enkele korte kernachtige en
den laatsten tijd nogal populaire karakteris
tiek: labbekakken.
Men zou, nu een enkele dag van overigens
ongemotiveerde spanning gelijk het schudden
van de wan het kaf van het koren heeft ge
scheiden, rustig weer tot de orde van den dag
kunnen overgaan, ware het niet, dat de lie
den, die louter en alleen voor een gerucht, al-s
een kleine jongen voor een schaduw, op den
loop zijn gegaan, juist omdat zij ten onrechte
verantwoordelijkheid" hebben gedragen, ver
schillende anderen, die blind op hun woorden
en nu ook op hun daden hebben vertrouwd,
nu ookdoor hun voorbeeld hebben aange
stoken.
Wie de laatste dagen eens een kijkje heeft
genomen op en nabij' de stations in de groote
steden, heeft de treurige gevolgen kunnen
zien van een verkeerd voorbeeld, gegeven
door valsche leidslieden. Duizenden en nog
eens duizenden zijn, bevangen door een pa
niek, aan het trekken geslagen. Mannen en
vrouwen, kinderen, ouden van dagen, invali
den, allen opgeschrikt door het bericht, dat
nu deze bekende figuur, dan die bekende po
litieke leider de beenen had genomen, waan
den zich in hun eigen omgeving niet langer
veilig en gingen trekken. Waarheen? De
meesten wisten het niet. En terv/ijl de snel
treinen en de auto's met de bonzen en hun
gezinnen snel oostwaarts rolden, zaten die
duizenden hunner volgelingen verlaten, hul
peloos op de perrons, een triest, beklagens
waardig schouwspel.
Wij willen er dit keer niet meer over zeg
gen. Er zal mettertijd nog genoeg op gezegd
worden. Alleen nog dit: juist de lieden, die
nu de eersten waren, -om met de noorderzon
te verdwijnen, hebben in de vier afgeloopen
jaren in alle toonaarden afgegeven op de Ne
derlandsche regeering, die in de Meidagen
van 1940 naar Londen vertrok. Neen, dan wis
ten zij, de dapperen, beter wat een manne
lijke houding was. Zij wisten het beter. Ja,
met hun mond. Want toen het er op aan
cheen te zullen komen, gingen die mondhel
den als eersten op den loop en nog wel op
een veel eerder tijdstip, dan de regeering in
1940. Laat men daarom het Nederlandsche
volk niet meer met dergelijke historische her-
nneringen aan boord komen. Het beschikt
nu immers in deze Septemberdagen van 1944
over instructief vergelijkingsmateriaal.
Deze korte crisis, verdorzaakt door het fa
len der verantwoordelijken, is thans weer snel
overwonnen. Nu de nevels, die het verschiet
kortstondig verduisterden, zijn opgetrokken
en er weer duidelijk tusschen een feit en een
gerucht wordt onderscheiden, nu is ook de
orde en rust weer allerwege teruggekeerd.
Wij weten, dat ons land thans onmiddellijk
achter het front ligt en wij begrijpen, dat dit
nog ernstige gevaren met zich mee kan
brengen. Maar een gevaar wordt al dadelijk
minder groot, als men het rustig onder het
oog durft zien. Orde en discipline is het pa
rool, dat zoowel door de Duitsche bezettende
overheid als naar verluidt door het Geal
lieerde opperbevel werd uitgegeven. Wanneer
orde en discipline door een ieder worden ge
handhaafd, zijn ook ons aller belangen het
best gewaarborgd, in de eerste plaats de be
langen der'voedselvoorziening, die onder alle
omstandigheden moeten worden ontzien.
Vooral onze boeren kunnen daarom, door juist
thans rustig door te werken en de bevolking
te voorzien van hetgeen zij voor haar eerste
levensbehoeften noodig heeft, land en volle
voor groote rampen behoeden.
Wij kunnen thans rustig erkennen, dat zul
ke rampen zich een oogenblik als de dreiging
van een donderwolk boven onze hoofden sche
nen samen te pakken. Wij kunnen dat erken-
nen, omdat deze donderwolk nu weer voorbij
gedreven is. Nog is de toestand/ ernstig, maar
toch kan er allerwege een opklaring worden
vastgesteld, nu de lieden, die getoond hebben,
dat de verantwoordelijkheid vier jaar lang
ten onrechte aan hen was toevertrouwd, ten
minste zijn verdwenen. Dat zij, hoe de ont
wikkeling ook verder verloopt, weg mogen
blijven is een wensch, die men thans aller
wege kan hooren en die de vier jaar lang
schijnbaar zoo brandende kwestie van de te
genstelling tusschen pro en anti plotseling tot-
haar ware verhoudingen terugbrengt.
Want nu de nood aan den man scheen te
komen, bleek ook deze brandende kwestie
maar een poover stroovuurtje.
Honger en zieks© in Britsdi-lndië.
United Press meldt uit New Delhi dat het
spook van den honger, van epidemieën en
van den dood wederom in Britsch-Indië rond
waart. Volgens dit Amerikaansche persagent
schap klagen de Britsch-Indiërs terecht den
Britschen onderkoning Wavell aan. Deza
neemt geen maatregelen tegen den dreigen
den hongersnood. Dr. Roy, de beste genees
heer van Culcutta, heeft de Engelsche regee
ring opnieuw voor de reeds uitgebroken epi
demieën gewaarschuwd. Het vorige jaar zijn
meer dan zeven millioen Britsch-Indiërs door
den honger of aan cholera en typhus gestor
ven. Opnieuw dreigt thans hetzelfde, mis
schien in nog vergrooten omvang te gebeu
ren. Dr. Roy waarschuwt nogmaals tegen de
haat der Britsch-Indiërs en zegt, dat tradi-
tioneele phrasen als: „Zegeningen der Engel
sche heerschappij" thans niet meer werken.
Er moet daadwerkelijk worden ingegrepen.
De Hoofd-inspectie voor de Lucht
bescherming vraagt:
Zoekt gij, als gijfcbij dreigend lusht.
gevaar bullen cl© stad bent, ©en
schuilplaats in den berm wan den
weg, ©ndsr besmera ©f tegen het
talud van dijk en dan aan den
schaduwkant?
