Haarlemschie Courant Geallieerde strijdkrachten in Nederland versterkt Nieuwsblad voor Noord-Holland 889e Jaarg. No. 221 Bureaux: Groote Houtstraat 93 Postgiro 134958. Bijkantoren: Soendaplein 24.. IJmuiden-O. Rembrand tlaan 56 Verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feestdagen. Woensdag 20 Sept. 1944 Uitg.: Graf. Bedrijven Damiate, Haarlem. Abonnementen: per week 26 ct„ per mnd. 1,15, per kwartaal 3,42, fr. p. post 3,73. Losse nummers 6 cent, K 1297 Zij zijn Eindhoven binnengedrongen. Duitsche tegenaanvaiien op de landingsplaatsen. Het Duitsche weermachtbericht van Dins dag luidde: In midden-Nederland heeft de tegenstander zijn in het gebied achter het front afgezette strijdkrachten met nieuwe strijdkrachten ver sterkt. Eigen aanvallen op de landingsplaatsen winnen tegen taaien weerstand van den vijand in, langzaam terrein. Uit het bruggenhoofd van Neerpelt heeft de vijand met sterke pant serstrijdkrachten naar het Noorden aangeval len en is in Eindhoven binnengedrongen. In verbitterde gevechten op korten afstand wer den 43 tanks vernietigd. Ten Noordwesten van Aken slaagde de te genstander er ondanks krachtig gebruik van artillerie en tanks slechts in geringe terrrein- winst te behalen. Ten Westen en ten Zuiden van de stad werden alle aanvallen afgeslagen. In het gebied van Lunéville verloopen de eigen tegenaanvallen verder succesvol. Van de overige frontsectoren worden slechts plaatselijke gevechtshandelingen gemeld. Onder krachtig gebruik van artillerie en vliegers heeft de vijand ook gisteren Boulogne en Brest aangevallen. In Boulogne kon hij na zware gevechten binnendringen. Hij werd ech ter uit verscheiden batterijstellingen weer te ruggeworpen. Stad en haven van Brest vormen nog slechts rookende puinhoopen. Het overlevende garnizoen heeft zich terug getrokken op het schiSfreiland Le Crozon en strijdt daar verder. Vijandelijke aanvallen op Lorient en St. Nazaire mislukten. Vanuit zijn steunpunt aan de monding van de Gironde deed een bataljon een uitval naar de stad Saujon en vernietigde daar groote benzine- en munitieopslagplaatsen van den vijand. In Italië duren de zware afweerslagen in het gebied ten Noorden van Florence en aan de Adriatische Zee met onverminderde kracht voort. Tijdens de gevechten kon de vijand penetraties tot stand brengen in onze stellingen die afgegrendeld werden. De beoogde door braak werd ook gisteren verhinderd. De harde, voor beide partijen vele verliezen opleverende gevechten duren nog voort. Aan de Noordwestelijke grens van Roemenië werd de vijand door tegenaanvallen van Hon- gaarsche en Duitsche formaties tot in het ge bied van Temeschburg, ten Oosten van Arad en ten Zuidoosten van Grosswardein, terugge worpen. Bij Torenburg en in het Noordelijke deel van de Szeklerpunt mislukten aanvallen van verscheiden Sovjet-infanteriedivisies. Finsche Rijksdag spreekt vertrouwen in regeering uit. Besprekingen met Molotof en Kerr. STOCKHOLM. 19 Sept. (D.N.B.). Om vijf uur Finschen tijd zijn Dinsdagochtend vroeg de afgevaardigden van den Finschen Rijksdag zoo meldt het Zweedsche Telegraafagent- schap uit Helsinki gealarmeerd en bijeen geroepen voor een buitengewone zitting van den Finschen Rijksdag, die om 6 uur 15 bijeen zou komen. De zitting duurde anderhalf uur. Aan deze zitting nam de geheele Finsche re geering deel. De in de Finsche hoofdstad ver schijnende dagbladen hebben instructie gekre gen, zich gereed te houden om extra-edities uit te geven, zoodra het officieele communiqué omtrent de geheime zitting uitkomt. Na de eerste langdurige plenaire zitting zijn, naar het Zweedsche Telegraafagentschap ver der uit Helsinki verneemt, de partijleiders op nieuw in een kortstondige vergadering bijeen gekomen, waarin zonder meer besloten werd, over te gaan tot de orde van den dag. Dit be- teekent, dat de Rijksdag aan de regeering zijn vertrouwen geeft. In aansluiting daarop ver gaderden de partijleiders nogmaals, om den gang van zaken te bespreken, doch het is nog niet bekend, welke besluiten daar gevallen zijn. Over de onderhandelingen te Moskou wordt gemeld, dat het Finsche ministerie van Bui tenlandsche Zaken bericht heeft ontvangen, dat de Finsche gedelegeerden Zondagavond een tamelijk lange bespreking hebben gevoerd met Molotof. Ook de Britsche ambassadeur, Kerr, zou aan de onderhandelingen hebben deelgenomen. Over de evacuatie van de Noord-Finsche be volking heeft de Finsche regeering een offi cieele mededeeling uitgegeven, waarin gezegd wordt, dat de evacuatie noodzakelijk gewor den is, om de burgerbevolking te vrijwaren voor de verwoestingen van den oorlog. Met de evacuatie is in de Noordelijke en Ooste lijke gebieden een begin gemaakt en zij duurt nog voort. Met Zweden zijn onderhan delingen gevoerd omtrent het overbrengen van bewoners der Westelijke deelen van de provincie Lapland naar Zweden. WAPENSTILSTANDSVOORWAARDEN AAN FINLAND. De plaatsvervangende minister-president van Finland heeft over den omroep de voornaam ste bepalingen van het wapenstilstandsverdrag bekend gemaakt. Deze zijn: Onmiddellijk te rugtrekken der Finsche troepen op de grens van 1940, hetgeen het verlies van Karelië be- teekent, afstand van het gebied van Petsamo, verpachting van Porkkala-Udde aan de Sov jet-Unie voor vijftig jaar, tijdelijk beschikbaar stellen van vliegvelden voor de geallieerden, beschikbaar stellen van de koopvaardijvloot voor de geallieerden, ontwapening der Duit sche strijdkrachten in Finland en haar uitleve ring aan de geallieerden, voorts betaling van een oorlogsschadevergoeding van 300 millioen dollar. Ook bij Sanok en Grosno werd de opnieuw aanvallende vijand in een tegenaanval afge slagen. Op een plaats werden 24 doorgebroken Sovjet-pantserwagens vernietigd. Ten Noord-Oosten van Warschau bleven Sovjetaanvallen vergeefsch. Ten Zuidwesten van Mitau schoten onze troepen bij de afweer van vijandelijke tegenaanvallen 29 pantser wagens stuk. In Letland en Estland verhinderden onze taai strijdende divisies ook gisteren plaatse lijke doorbraken en vernietigden in de beide afgeloopen dagen 149 tanks. Vijandelijke bommenwerpers ondernamen terreuraanvallen op Wesermünde en Boeda pest alsmede op andere plaatsen in het Hon gaarsche en Servische gebied. Jagers en de luchtdoelartillerie van de luchtmacht schoten 19 vijandelijke vliegtuigen neer. De strijd in Nederland. Het Intern. Informationsbureau meldt van het Nederlandsche strijdgebied: De gevechten van snel bijeengebrachte alarm eenheden en voor ingrijpen gereed gehou den reserves met de uit de lucht gelande En- gelsche en Amerikaansche valschermjagers zijn volledig aan den gang. Talrijke nesten van Weerstand werden uitgerookt. Drie steden waarin de parachutisten waren binnengedron gen werden gezuiverd. Belangrijke rivierover gangen, die de Geallieerden in bezit wilden ne men, worden door de Duitsche troepen met succes verdedigd, terwijl tegelijkertijd andere formaties de geallieerde steunpunten gecon centreerd aanvallen. Tijdens nieuwe landingen ■leed de vijand nog voordat hij vasten voet kon krijgen buitengewone verliezen aan menschen en materiaal. Ruim 200 vrachtzweefvliegtui gen, talrijke wapens en munitie werden buit gemaakt. Alleen in de streek van Eindhoven heeft een vrij groote Amerikaansche gevechtsgroep door een snel opgebouwde beveiligingslinie kunnen heenbreken en in de stad doordringen. Felle gevechten zijn hier aan den gang. Het is den Geallieerden tot dusverre echter niet gelukt met deze gevechtsgroep en de uit het brugge- hoofd van Neerpelt naar het Noorden operee- rende strijdkrachten contact te vestigen. De militaire spreker van den Groot-Duit- schen omroep luiten.-generaal Dittmar ver klaarde in zijn radiovoordracht o.m., dat op het oogenblik een spannende wedloop aan den gang is tusschen den opmarsch der Anglo- Amerikaansche en de Duitsche tegenmaatre gelen, van welker succes alles afhangt. Het heeft geen zin met het oog op de begonnen Duitsche tegenmaatregelen reeds thans van Duitsche zijde iets te zeggen over den toestand in het Nederlandsche gebied, waar de Anglo- Amerikaansche luchtlandingen hebben onder nomen. Luitenant-generaal Dittmar wees op de beteekenis van het helfhaftige verzet der Duitsche garnizoenen in Frankrijk, die den Anglo-Amerikanen, nog steeds het gebruik der belangrijkste havens ontzeggen. Het front in het Oosten kan men tenminste voorloopig als gestabiliseerd beschouwen. Het verloren gegane evenwicht aan 't Oostelijk front is in hoofdzaak hersteld. Antonescu gearresteerd. Het D.N.B. meldt uit Stockholm, dat volgens den Sovjetberichtendienst het commando dei- Sovjettroepen in Roemenië de volgende Roe- meniërs heeft gearresteerd: Maarschalk An tonescu, den oud-minister van Buitenlandsche Zaken Mihai Antonescu, den oud-minister van Oorlog generaal Pantasi, den vroegeren in specteur-generaal der gendarmerie Vasiliu en den oud-prefect der politie te Boekarest Elef- trescu. Over den strijd in Roemenië meldt het In ternationale Informationsbüro het volgende: In het Zevenburgsche bekken hebben de bolsjewistisch-Roemeensche formaties, na het aanvoeren van versterkingen haar aanvallen in Noordelijke richting hervat. Ten Zuidwes ten van Thorenburg konden vrij sterke afdee- lingen in het Hongaarsche front binnendrin gen. Enkele uren later werd haar opmarsch tot staan gebracht. In den avond van den 17en September waren eenige hoogten door de Duitsche troepen en de Honveds heroverd. Ten Zuidoosten van Thorenburg en aan den Noor delijken oever van de Miersch stortten de bolsjewistische aanvallen nog voor de Duit sche hoofdgevechtslinie ineen. Op den Szekler- top en in de Oostelijke Karpaten slechts wederzijdsche verkenningsactie. LUCHTAANVAL OP HALMAHEIRA. Den 16den September hebben, naar het DNB. uit Tokio meldt, 150 vijandelijke bommenwer pers een aanval gedaan op Halmaheira. Door Japansche jagers werden 20 dezer toestellen neergeschoten of zwaar beschadigd. Een vijan delijke torpedoboot, die was doorgedrongen in de Kau-baai in het Zuidoosten van het eiland werd door het vuur der kustbatterijen tot zin ken gebracht. Den 17den September werd het eiland Am- boina in de Bandazee door formaties van meer dan honderd vijandelijke bommenwerpers aan gevallen. Davao in het Zuidelijke gebied der Philippijnen vormde den 18den September het doel van een aanval van 50 Amerikaansche bommenwerpers. Dienzelfden dag wierpen ongeveer honderd van vliegkampschepen opge stegen vliegtuigen bommen op het eiland Korror van de Palau-groep. GEEN POSTVERKEER MET BULGARIJE, Het postverkeer met Bulgarije is verbroken. Poststukken en -pakketten worden niet meer aangenomer., onderweg zijnde zendingen zullen aan de afzenders worden teruggezonden. BERICHT Door een nieuw voorschrift in verband met de papierschaarschte zijn wij genoodzaakt de courant om den anderen dag bij den abonné te bezorgen, voor zoover wij dezen nog kun nen bereiken. HAARLEMSCHE COURANT. Geallieerde nota's aan Zweden. Over leveranties aan Duitschlancl. Het A.N.P. meldt uit Genève: De Amerikaan sche minister van Buitenlandsche Zaken, Cor- dell Huil heeft volgens een Reuter bericht uit Washington bekendgemaakt, dat door de Britsche, de Sovjet-Russische en Amerikaan sche regeering scherpe protestnota's aan Zwe den zijn gezonden. De op elkaar afgestemde nota's houden zich in hoofdzaak bezig met de leveranties van Zweden aan Duitschland. Sedert eenigen tijd reeds bestaat tem aanzien van dit punt een voortdurende uitwisseling van nota's. Dezelfde kwestie doet zich voor, zoo ging Huil verder, ten aanzien van Spanje, dat nog steeds materieele hulp geeft aan Duitschland. In dit verband verluidt uit Engelsche kringen dat de eischen van de Ver. Staten, Engeland en de Sovjet-Unie aan Zweden nog veel ver der gaan dan in deze eerste mededeeling tot uitdrukking komt. Naar D.N.B. verder uit Stockholm meldt: wordt in de Zweedsche pers groote aandacht besteed aan de uiteenzetting van minister Huil. Een officieel Zweedsch standpunt is nog niet beschikbaar „Morgen Tidningen" spreekt van een geal lieerden druk op Zweden. Volgens „Stock- holms Tidningen" zou een Zweedsch ant woord op deze geallieerde stappen in voorbe reiding zijn. „Dagens Nyheter" meldt dat de Amerikaansche en Britsche gezant te Stock holm in de voorlaatste week van Augustus een gemeenschappelijken stap hebben onder nomen bij de Zweedsche regeering, om een ingrijpende wijziging van Zwedens politiek tegenover Duitschland te bewerkstelligen. Be gin September zou de Zweedsche regeering deze Engelsch-Amerikaansche nota beant woord hebben. Ouebec slechts een eerste fase? Naar de Reuter-correspondent Robert Vivian uit Quebec meldt, zoo seint het D.N.B. uit Stockholm, krijgt men daar nu de verdere reis plannen van Churchill in een waas van ge heimzinnigheid gehuld zijn, steeds meer den indruk, dat pas de eerste phase van de be langrijke conferentie tusschen Roosevelt en Churchill is gesloten. Het is mogelijk, dat ChurchiH zijn „vischtochtje" voortzet. Men gelooft algemeen, dat het op het oogenblik slechts gaat om een pauze tusschen de for- meele en in grooten vorm gepubliceerde con ferentie in de citadel van Quebec en verdere intiemere besprekingen op een andere plaats. Van officieele zijde wordt over de gissingen in deze richting geen commentaar verstrekt. Correspondenten, die op de persconferentie aanwezig waren, waarop Churchill en Roo sevelt in groote lijnen de aard van hun be sprekingen mededeelden, zoo gaat Vivian voort, zijn teleurgesteld over de vage be richten die verstrekt worden. Een herinnering aan Pieter Langendijk. Tien jaar .geleden wandelde de heer M. A- A. van de Poel, vroeger leeraar aan de Rijks HBS en het Gymnasium te Gorinchem door de stad. Zijn bedoeling was, een bezoek te brengen aan het woonhuis van Pieter Langen dijk. Hij begaf zich naar de omgeving van het Proveniershuis, waar Langendijk gewoond heeft, doch men kon hem geen inlichtingen verstrekken. Het was niet bekend, dat' de be roemde stadgenoot daar van 14 April 1749 tot aan zijn dood op 9 Juli 1756 gewoond had. De burgemeesteren hadden hem bij besluit van 5 Februari 1749 den titel verleend van stads- historieschrijver en hij mocht vrij wonen in het huisje „Proveniershuis, zuidzijde, letter B". De heer Van de Poel boekte geen succes en keerde onverrichterzake huiswaarts. Hij schreef echter een brief naar het gemeente bestuur van Haarlem, waarin hij zijn leed wezen uitdrukte' over het feit, dat de woning niet te vinden was. Dit was voor het college van B. en W. aanleiding zich in verbinding te stellen met het bestuur van de Oudheidkun dige vereeniging „Haerlem" en het resultaat is geweest, dat een ieder, die thans het woon huis van Langendijk wil zien, niet veel moeite heeft. Gemakkelijk heeft het bestuur het niet ge had, want alleen de gegevens „Proveniershuis, zuidzijde letter B" waren bekend. Na lang zoeken bleek, dat de stadshistorieschrijver ge woond heeft Kerkstraat 9. Besloten werd een gedenksteen aan te brengen, welke op 9 Octo ber 1935 aan de gemeente is overgedragen. Aan het opzoeken der historische bijzonder heden had de heer H. E. Knappert zijn mede werking verleend en voor het ontwerp van het gedenkteeken zorgde de architect, prof. ir. H. T. Zwiers. RIJWIELDIEF AANGEHOUDEN. Eenigen tijd geleden werd te Heemstede mej. E. H. op heeterdaad betrapt bij het stelen van een fiets. Bij dezen diefstal was ook de 37-jarige W. van T. betrokken, die echter wist te ontkomen. T. is echter dezer dagen in Lei den aangehouden en heeft na een uitvoerig 'verhoor bekend diverse rijwieldiefstallen ge pleegd te hebben, o.a. in Bussum en Hilver sum. Hij werd dan ook door de politie in deze gemeenten gezocht. Licht niet te vroeg aan. Electriciteitsrantsoenen gehalveerd. 's-GRAVENHAGE, 18 Sept. - De Secretaris-Generaal van het Departement van Handel, Nij verheid en Scheepvaart maakt bekend, dat het met ingang van heden verboden is buiten de uren, waarop officieel ver duisterd moet worden, elcctri- citeit voor verlichting te ge bruiken. Indien afwijking van dit voorschrift wordt gecon stateerd, zal zonder meer tot afsluiting worden overgegaan Voorts is bepaald, dat even eens met onmiddellijken in gang de tot op heden toegewe zen electriciteitsrantsoenen tot de helft zijn verminderd. Belegen kaas duurder. 's-GRAVENHAGE 19 Sept. - Het Rijksbureau voor de Voed selvoorziening deelt mede, dat evenals vorig jaar binnenkort kaar uit voorraden van het in en verkoopbureau voor zuivel zal worden vrijgegeven. Uit sluitend voor deze kaas mogen de voor verkoop aan den detail list en aan den consument gel dende prijzen worden ver hoogd en wel voor volvette boerenkaas en 40 kaas met ten hoogste 0.45 per k.g., voor 20+ kanter en 20+ boe ren Leidsche kaas met ten hoogste 0.40 per k.g. en voor de overige 20+ (dus Goudsche en Edammer) met ten hoogste 0.35 per k.g. Voor alle andere kaas, onverschillig of deze be legen of oud is, mag deze ver hooging niet worden toege past. FATIiTjISiSEElMEiXTEN De Haarlempche Rechtbank heeft Dinsdag de navolgende faillissementen uitgesproken: H. A. Humting. monteur. Sperwerstraat 44, Haarlem. Curator mr. L. V. Hoog te Haarlem. F. van Yperen, koopman in tabaksurrogaten "Lorentzkade 198. Haarlem. Curator mr. A. W. Hellema te Haarlem. Rechter-commis saris in de faillissementen i3 mr. J. H. P. E. Mijnssen. Door het verbindend wor den der Uitdeelingslijst is ge ëindigd het faillissement van De Handelsvennootschap on der de firma M. Roetman en Zoon, gevestigd te Haarlem. Curator mr. A. W. Hellema te Haarlem. NIEUWS VAN GISTEREN De burgemeester van Haarlem deelt mede, dat ter beveiliging van de burgerij op last van de Duitsche Weermacht de bewo ners van de perceelen gelegen ten Noorden van de Jan Gij- zenvaart (met uitzondering van het dorp Spaarndam), ten Westen van de Delft, ten Noorden van het IJsclubter- rein en ten Oosten van de spoorbaan Velsen (Station Bloemendaal) zullen moeten evacueeren. Zij zullen bij de burgerij van Haarlem worden ingekwartierd. De burgemees ter vestigt er de aandacht op, dat om welke reden ook geen vrijstelling van inkwartiering zal worden verleend en dat bij weigering om de geëvacueerden op te nemen de desbetreffende perceelen ten behoeve van de evacuées onmiddellijk zullen worden ontruimd. De evacuatie dient uiterlijk Vrijdagmiddag om zes uur voltooid te zijn. De Secretaris-generaal van het departement van V/eten- schap. Opvoeding en Kuituur- bescherming acht het noodza kelijk, dat de scholen die thans nog gesloten zijn, zoo spoedig mogelijk het werk hervatten. In afwachting van de defini tieve invoering van een plan tot beperking van het stroom verbruik wordt den af nemers verzocht het ver bruik tot een minimum, in elk geval tot ten hoogste een der de van het normale kwantum, te beperken. Vrijdag aanstaande wordt de bekende literator dr. K. J. L. Alberdingk Thijm te Haarlem, beter bekend onder zijn pseu doniem Lodewijk van Deijssel 80 jaar. De Hoofd-Inspcctie voor de Luchtbescherming vraagt: Weet U, dat U bij de bestrij ding van staafbrandbommen dekking moet zoeken, wanneer zjj niet meer sist?

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlemsche Courant | 1944 | | pagina 1