Haarlemsche Courant
Wat moeten evacué's weten?
Hevige afweergevechten bij* Turnhout.
Nieuwsblad voor Noord-Holland Kennemer Editie
Calais vrijwel verwoest.
Mededeelingen over huur
prijzen en vergoedingen.
289c Jaarg. No. 232 X x
Bureaux: Groote Houtstraat 93
Postgiro 134958.
Bijkantoren: Soendapleln 31.
IJmuiden-O. Rembrandtlaan 66
Verschijnt dagelijks, behalv
op Zon- en Feestdagen.
Dinsdag 3 Oct. 1944
Uitg.: Graf. Bedrijven Damiate,
Haarlem. Abonnementen: per
week 26 ct., per mnd. l,is,
per kwartaal 3,42, fr. p. post
3,73. Losse nummers 6 cent»
K 1297
Het Duitsche weermachtberieht van Maan
dag luidt „Aan het Kanaal Antwerpen-Turn-
hout en ten Noorden van Turnhout zijn onze
troepen in hevige afweergevechten gewik
keld met de Canadeesche formaties, die uit
hun penetratieplekken blijven aaüvallen.
Aanvalsgroepen van het leger en van de
Wa"en-S.S. drongen tusschen Neder-Rijn en
Was de Britsche stellingen binnen en wier
pen den taai vechtenden vijand naar het
Westen terug. Ten Zuidwesten van Gennep
werd een vrij sterke vijandelijke aanval op
gevangen. Daarbij werden de beide laatste
dagen 32 tanks vernietigd. De druk 'van den
vijand op Maeseyck is verminderd.
In de aanhoudende zware gevechten bij
Chateau-Salins en in het bosch van Parroy'
won de vijand plaatselijk terrein. Formaties
va'n het zevende Amerikaansche leger pro
beerden gisteren uit het Mortagnedal bij
Rambervillers de Westelijk voor de Vogezen
liggende heuvels te veroveren. Na op en neer
gaande gevechten bleven de stellingen in
eigen hand. In het gebied van Lui» sloegen
onze troepen alle vijandelijke aanvallen af
en wierpen den vijand in enkele sectoren
terug
De gevechten om hef volledig verwoeste
Calais gaan hun einde tegemoet. Resten van
het garnizoen veehten nog in hun steunpun
ten. De zware marinebatterijen bij Kaap Gris
Nes zijn na dapperen tegenstand in gevechten
op korten afstand voor de vijandelijke over
macht bezweken.
In September hebben de Anglo-Amerikaan-
sche legers in het Westen toenemende verlie
zen geleden aan menschen en materiaal. Onze
troepen maakten 10.650 gevangenen en maak
ten buit of vernietigden 1149 tanks en 243
pantserverkenningswagens, groote hoeveelhe
den vrachtzweefvliegtuigen en verder-oorlogs
materiaal. De verliezen van den vijand aan
dooden en gewonden zijn zwaar. Boven het
Westelijke gebied verloor hij bovendien 451
vliegtuigen.
In midden-Italië ondernamen de Anglo-
Amerikanen talrijke vruchtelooze aanvallen
Aan de Adriatische kust wierpen onze pant
sergrenadiers de op een plaats over den Ru
bicon getrokken Britten weer terug. De Ita-
liaansehe benden in het achterwaartsche Ita-
liaansche legergebied hebben ook verder haar
overvallen en daden van sabotage met bloe
dige verliezen moeten betalen. In de tweede
helft van September werden 1336 bandieten
gedoon en mear dan 500 gevangen genomen,
talrijke veldstellingen en kampen verwoest en
een rijke buit aan voorraden en wapens bin
nengebracht.
On den Balkan is de bolsjewistische druk in
de lus van den Donau aan weerskanten van
de IJzeren Poort verder toegenomen. Duit
sche en Hongaarsche formaties zetten met on
dersteuning van onze slagvliegers tusschen
Szeged en Grosswardein haar tegenaanvallen
voort. In het Noordelijke deel van den
Szeklerpunt sloegen grenadiers en bergjagers
bij Saechsisch-Regen verscheidene door tanks
ondersteunde aanvallen van de bolsjewieken
af. In de passen van de Oostelijke BesEiden
wordt altijd nog verbitterd gestreden. Her
nieuwde aanvallen van de Sovjetrussen wer
den afgeslagen of opgevangen. De vijand ver
loor hier' de beide laatste dagen 46 tanks.
Van de overige deelen van hetOostelijk
front worden met uitzondering van vergeef-
sche aanvallen der bolsjewieken tusschen de
Duna en de Golf van Riga geen gevechtshan
delingen van beteekenis gemeld.
Britsche vliegtuigen wierpen in den afge-
Ibopen nacht bommen op Brunswijk en in het
Rijnlandsch-Westfaalsche gebied."
Een „luchtmast" voor duikbooten.
De marinemedewerker van het Int. Infor-
mationsbüro, kapitein-ter-zee Hansen, heeft
bijzonderheden vernomen betreffende eert in
teressante nieuwigheid, die sinds eenigen tijd
bij de Duitsche duikbooten wordt toegepast,
n.l. de luchtmast. Dit is een eenvoudig appa
raat, dat de duiköooten in staat stelt, na het
eerste duiken het verblijf onder water ad
libitum uit te breiden, bij voorbeeld voor 20,
30 of meer dagen. De luchtmast is voor de
ondergedoken boot een „zuurst(^tankstation",
dat steeds en overal gebruikt kan worden.
De luchtmast heeft het gevaar van opspo
ring uit de lucht opgeheven en een nieuwe
phase in den duikbootoorlog ingeluid. De
onder water varende duikboot kan met be
hulp van de luchtmast de dieselmotoren laten
loopen om de batterijen te vullen. Kapitein
Hansen gelooft, dat door deze nieuwigheid de
successen verklaard kunnen worden, die den
laatsten tijd door Duitsche duikhpoten zijn
behaald in het Kanaal.
De strijd in Nederland.
Interinf meldt uit Berlijn:
De strijd in het Westen bleef gisteren be
perkt tot de uiterste vleugels van het onge
veer 1000 km lange front van het Kanaal tot
de kust van de Middeilandsche Zee. In het ge
bied yan Vlaanderen ten Westen van Turn
hout wierpen de Engelschen opnieuw sterke
fortuities in den strijd, ten einde in de"rich
ting Tilburg terrein te winnen. Met gevoelige
verliezen slaagden zij èrin ongeveer vijftien
honderd meter op te rukken, doch zij werden
daarna door Duitsche tegenaanvallen tot
staan gebracht. In den geheelen frontsector
van Turnhout tot in het Nederlandsche gebied
bij Eindhoven en Nijmegen mislukten alle po
gingen om de Duitsche westelijke flank te
doen ineenstorten, hoewel het tweede Engel-
sche leger op verscheidene punten sterke
tankformaties in den strijd wierp. Ook hier
doorkruisten de Duitsche tegenaanvallen de
Engeische plannen. Ten Z.O. van Helmond
ontwikkelde zich uit aanvankelijk zwakke
aanvallen een hevige tankslag, die voor de
Duitsche troepen succesvol verliep. Hier en
bij den strijd bij de genoemde sectoren wer
den gisteren 45 tanks stukgeschoten. De be
teekenis, die de Britten aan dit strijdgebied
hechten blijkt ook al uit het feit, dat zij
voortdurend met jachtbommenwerpers en
slagvliegtuigen in den strijd te land ingrepen
en probeerden de dchterwaart-sche verbindin
gen van de Duitsche troepen te verbreken.
In het gebied van Aken worden slechts
plaatselijke gevechtshandelingen gemeld.
Daarentegen duren de concentraties van de
Amerikanen voor een nieuwen grooten aan
val ten N. en Z. van de stad nog steeds voort.
De opmarsch van nieuwe Duitsche leger-
formaties naar het Westen en het Oosten,
alsmede de hergroepeering van de geallieerde
strijdkrachten doet voor October een intensi-
veering van het oorlogsgebeuren verwachten
aldus de militaire correspondent van het
D.N.B. Martin Hallensleben. De oorlog in
Europa heeft zijn hoogtepunt nog niet bereikt
en zal het ook in October niet bereiken. Dit
geldt in het bijzonder voor de gevechten te
land en voor den strijd om de toevoerwegen
over zee. Na het mislukte geallieerde plan om
de geheele Duitsche verdediging in hat Wes
ten te doen ineenstorten, is duidelijk waar te
nemen, dat het initiatief weer in Duitsche
handen overgaat. Door de verstijving van het
Duitsche vërzet in het Westen is een factor
ontstaan, die de Geallieerden tot een wijziging
t-an hun plannen dwong. De thans aan den
gang zijnde opmarsch van nieuwe Duitsche
formaties tusschen de Noordzeekust en de
Zwitsersche grens beteekent een ernstige
belemmering voor de Geallieerden. Het mis
lukken van de Anglo-Amerikaansche plannen
in het Nederlandsche gebied heeft de presta-
tiegrens der Geallieerden in het Westen aan
getoond, evenals het ongeschokte weerstands
vermogen van de Duitschers. Hoe hard de
strijd in Nederland ook is, het karakter van
de vorming van een zwaartepunt heeft hjj niet
meer. Sedert de dagen van Arnhem is de strijd
meer een plaatselijke onderneming ter ver
breeding van de tot nu toe slechts 25 km
breede corridor tusschen Eindhoven en Nij
megen. De gevechten in het zuidelijk deel van
het westelijk front ten O. van Remiremont
treden iets sterker op den voorgrond.
rTOESLAGBEWIJS VOOR BIJZONDEREN
ARBEID TIJDELIJK BUITEN WERKING
GESTELD.
In verband met deh uidige omstandighe
den wordt "het toeslagbewijs voor bijzonde
ren arbeid tijdelijk buiten werking gesteld.
Bij het inzenden der naamlijsten MD 2 2 3-75
voor rantsoenbonnen zeep, voor de 11de en
12de periode dienen werkgevers in plaats
van de toeslagbewijzen de distributiestam-
kaarten der betrokken personeelleden over
te leggen. De zgn. oogsttoeslag en de toe
slag melk wegens giftigen arbeid worden
tot nader brder nietv erstrekt.
EXTRA-RANTSOENEN ZEEP VOOR
V UILEN ARBEID.
Personen, die zgn. vuilen arbeid verrich
ten, komen voor de 11de en 12de periode
1944 (1 October tot en me 25 November a.s.)
wederom voor de gebruikelijke^-antsoenen
eenheidszeep en waschpoeder in aanmerkin
Aanvragen kunnen per formulier MD 223-75
bij den distributiedienst worden ingeleverd.
Ditmaal moeten daarbij echter niet de toe
slagbewijzen, maar de distributiestamkaar
ten van belanghebbenden worden .overga
legd. De uitreiking der rantsoenbonnen ge
schiedt in de week van 8 tot en met 14 Oc
tober a.s.
„EXTRA-RANTSOENEN ZREP VOOR
KAPPERS, ARTSEN ENZ.
Kappers, medische studenten werkzaam
in de anatomie, vroedvrouwen, verloskun
digen, gediplomeerde bakers ?nz.. wijkver
pleegsters, personen werkzaam in de ge
nees- en verbandmiddelenindustrie, prakti-
zeerende artsen, tahdartsen. tnndheelkundi
gen en veeartsen komen voor de 11de, 12d<
en 13de periode 1944 (1 October tot en met
23 December a.s.) voor de gebruikelijke
extras-rantsoenen scheerzeep, toiletzeep, een
heidszeep en waschpoeder in aanmerking.
Zij dienen daartoe i'n de week van 1 tot en
met 7 October a.s. een aanvraagformulier
bij den distributiedienst af te halen en dit
in de week van 8 tot en met 14 October a.s.
wederom bij den distributiedienst in te
leveren.
De distributiestamkaart der bovenge
noemde personen wordt hierbij door de
distributiediensten voorzien van een diago
naal kruis in het vakje 412e. Deze afkrui-
sing geldt niet voor kappers.
Dat. de evacuatie in deze omgeving zoo'n
vlot verloop heeft gehad is te danken aan
talloozen, die welwillend hun medewerking
hebben verleend. We merkten reeds op, dat er
in de stad velen waren, die hulpvaardig wa
ren bij het vervoer. De melkventer en de
groentenverkooper, die klaar waren met het
bedienen van hun klanten, stelden zich met
hun wagens belangeloos beschikbaar, om v^por
hun afnemers meubel® naar andere wijken te
vervoeren. Directies van bedrijven gaven le
den van het personeel vrij, om gedupeerden
te helpen. Natuurlijk waren er,'die getracht
hebben „een slaatje" uit de verhuizing te
slaan en zij vroegen hoogê bedragen. Geluk
kig zijn er-eenige personen bekend en zij zul
len vervolgd worden. Indien anderen klach
ten hebben, dan kunnen zij zijh in verbin
ding stellen met den Autobevrachtingsdienst
aan de Hazenpaterslaan.
Een tweede groep, welke zich verdienstelijk
heeft gemaakt, is een groot aantal stadgenoo-
ten, dat vele gezinnen heeft opgenomen. Zij
stelden hun huis open en hielpen mee bij het
verhuizen.
Ten slotte willen we nog hulde brengen aan
een kleine .groep werkers en daarmee bedoe
len we de ambtenaren van het Haarlemsch
Evacuatie-bureau. Veertien dagen staan ze
de betrokkenen mét raad terzijde en nog is
hun taak niet gereed, want er komen iederen
dag enkele honderden vragen stellen en wei-
willen worden zij telwoord gestaan. Hun aan
vankelijke taak was adressen te verstrekken
aan hen, die zelf geen huis konden vinden.
Daarbij stuitte men vele malken op moeilijk
heden. Indien het bureau een adres verstrekt
had, gebeurde het vaak, dat er reeds „tijde
lijke bewoners" waren gekomen. Aan het adres
vertoefden kennissen of familieleden en in
vele gevallen zelfs bewoners uit andere ge
meenten. Hieruit valt 'af te leiden, dat Haar
lem de voorkeur werd gegeven, hoewel dat
oorspronkelijk piet de bedoeling was. De
nieuwe bewoners mochten echter blijven,
waar zij waren en de evacué ontving een
nieuw adres.
Een enkele maal slechts moest worden inge
grepen, als er geen medewerking verleend
werd aan een door het bureau opgegeven
adres. Een dame is zelfs uit haar woning ge
zet. Toen er bij haar gebeld werd, gluurde zij
achter de gordijntjes, maar deed niet open.
Een ambtenaar is er heen gegaan en deed de
zelfde ervaring op. Daarna stopte hij e&i be
vel tot ontruiming in de bus en toen was de
bewoonster plots tot medewerking bereid. Zij
moest toch de woning verlaten en kreeg van
het Evacuatiebureau de boodschap, dat er bij
haar -zuster plaats was. Door het vrijkomen
van de woning Aon een gezin van negen per
sonen geholpen worden. In arbeiderskringen
was de medewerking het grootst. In een wo
ning zijn 28 personen ondergebracht. Dat is
uit een sociaal en hygiënisch oogpunt niet
verantwoord en een deel zal elders worden
ondergebracht. Moeilijker wordt het echter
voor de groote gezinnen, doch men hoopt
spoedig huizen gevonden te hebben, waar zij
kunnen wonen.
Vragen van evacué's.
Op het Stadhui® worden vele malen dezelfde
vragen gesteld en daar er mogelijk onder de
lezers zijn, die wat naders willen vernemen,
deelen we een en ander mee, dat van belang
is voor Haarlemmers en de bewoners van
andere - gemeenten.
Een evacué, die zijn woning al of niet met
meubels verlaten heeft, behoeft zijn gewonen
huur niet te betalen. De huiseigenaar wordt
er echter niet de dupe van. Hij schrijft naar
het evacuatie-bureau van de gemeente, waar
zijn woning(en) staat(n) met mededeeling der
huurprijzen en bij vermelding van het giro
nummer wordt het bedrag overgeschreven;
indien de betrokkene geen giro heeft, volgt
de uitbetaling op een andere wijze.
Natuurlijk moet de evacué wel een vergoe
ding ge\»en aan hem bij wien hij inwoont. De
bedoeling is tot een minnelijke schikking té
komen. De prijs, die gewoonlijk voor de wo-
ping betaald wordt behoeft de evacué niet te
overschrijden; in dat geval betaalt de over
heid het verschil. Vraagt^de „verhuurder" te
'veel, dan kan advies worden ingewonnen bij
het Bureau voor Onroerende goederen, Kruis
weg 45. Indien een evacué in pension is, dan
moet hij maximum voor den eersten persoon
van het gezin 2.betalen, voor den twee
den 1.75 en 1.50 voor de volgende leden.
De verhuiskosten komen voor rekening van
de overheid. De betrokkene toont zijn kwi
tantie aan het Evacuatie-bureau van de ge
meente, waar hij nu woont (het Haarlemsche
is gevestigd in het Stadhuis onder de klok en
is alleen des morgens geopend van 9 tot 12
uur), waarna er een stempel op geplaatst
wordt. De Haarlemmers moeten zich dan voor
uitbetaling in verbinding stellen met een af-
deeling van Sociale Zaken, Groote Houtstraat
144, waar eenige dagen later, als de nota ge
controleerd is, uitbetaling volgt. Het bureau is
van 9 tot 11 uur geopend. Ook de opslag
kosten van meubelen komt voor rekening van
de overheid.
Voor winkeliers is een andere regeling ge
troffen. De gewone verhuiskosten van meubi
lair worden door demeente vergoed, doch de
kosten van vervoer van de winkelwaar en
voor de bedrijfsschade moet hij zich in ver
binding stellen met het bureau der Kamer van
Koophandel aan het Nassauplein.
Het is ook mogelijk, dat een gezin een wo
ning of gedeelte er van, dat nog ingericht
moet worden, bewoont. Hiervoor wordt een
vergoeding verleend van ten hoogste 100.
Zooals bekend moet de evacué aan den In-
cassodienst per brief vragen het gas- en elec-
triciteitsrantsoen over te schrijven op het
nieuwe adres. Ten slotte zij nog medegedeeld,
dat de Evacuatie-bureaux zich niet kunnen
bezighouden met klachten over de bewoners.
Gehoopt wordt, dat allen overeenstemming
kunnen bereiken over het gebruik van
keuken e.d.
KORT NIEUWS.
Volgens den Britschen.
berichtendienst zijn door de
regeering van den Ierschen
Vrijstaat uitgebreide plannen
bekend gemaakt voor de ver
dediging van het land, die o.a.
de vorming van een staand
leger omvatten.
De Gaulle heeft last ge
geven tot het zuiveren van.
het Fransche leger om diege
nen te straffen, die bij den
„bevrijdingsstrijd" zich passief
gedragen hebben.
De Amerikaansche demo
cratische afgevaarde Magnus-
■son heeft verklaard dat de
Sovjet-Unie reeds sedert vijf
tien maanden in Amerika over
een geheim vlootsteunpunt be
schikt krachtens de leen- en
pachtwet. De Amerikaansche
minister van marine verklaar
de, dat aan de Sovjet-Unie
zekere faciliteiten zijn verleend
voor de scheepvaart.
Het S.S.-Ersatzkommando
Niederlande deelt mede: Alle
familieleden van vrijwilligers
der Waffen-S.S., het Neder
landsche Legioen en de Land
stormbrigade Nederland in de
provincie Zuid-Holland. die
hun ondersteuning van het
S.S.-Fürsorge-Kommando uit
's-Hertogenbosch ontvingen,
worden verzocht zich zoo
spoedig mogelijk op het S.S.-
Ersatzkommando Niederlande,
Korte Vijveyberg 5, Den Haag
te melden. Ondersteunings-
bewijzen medebrengen.
BEROEPINGSWERK.
Ned. Herv. Kerk. Beroepen
te Bussum (3e pred. pi.) A.
Braakman te Zuilen; aange
nomen naar Hollandsche veld
J. A. J. Vermaat te Zevenhui
zen.
Chr. Geref. Kerk. Bedankt
voor Delft J. G. v. Minnen te
Huizen; bedankt voor Bieze-
linge P. de Smit, Utrecht.
Geref. Gemeenten: Bedankt
voor Utrecht A. de Blois te
Gouda.
Evang. Luth. Kerk. Beroe
pen te Delft Act. Johannes
te Edam.
HET CONrtJCT IN DE
GEREF. KERKEN.
Het conflict in de Geref.
kerken dat is ontstaan door
de beslissingen der generale
synode heeft zich nu ook tot
Gouda uitgebreid. De kerke-
raad van de Geref kerk al
daar heeft in samenwerking
met die van Waddinxveen één
der predikanten van Gouda,
ds. G. Koenekoop, benevens 3
ouderlingen en 5 diakenen in
hun ambt geschorst wijl zij
zich niet wilden comformeeren
aan de besluiten der synode.
De kerk van Goucte telt twee
predikanten, 21 ouderlingen en
9 diakenen. De schorsing zal
voorloopig gelden tot de e.v.
vergadering van de classis
Gouda, die half November ge
houden zal worden.
UITREIKING NOODKAAR-
TEN 2de SERIE.
Voor de uitreiking van de
tweede serie noodkaarten is
het morgen Woensdag te
Haarlem de beurt aan de let
ters Blo tot en met Brak en
Donderdag aan de letters
B vanaf Bram en Ca tot en
met Co. Nieuwe stamkaart
(kringnummer 187) en de
strook van de noodkaart der
le serie, waarop de letter K
en het woord „noodkaart"
voorkomt, meebrengen tl
ORGELBESPELING.
In de Groote of SL Bavo-
kerk wordt Donderdagmiddag
van 34 uur door den stads-
organist George Robert een
orgelbespeling gegeven. Het
programma luidt: l. Prelu
dium en Fuga F. gr. t„ J. S.
Bach. 2. Koraalvoorspelen, J.
S. Bach. a. Wachet auf, ruft
uns die Stimme;*b. Wir glau-
ben all' an einen Gott, Schöp-
fer. 3. Twee Fuga's over de
naam B. A. C H., R. Schu
mann. 4. Variaties over „Nu
zijt wellecome, Jesu, lieve
Heer!" P. Chr. van Westering.
5. Intermezzo, Johan Wage
naar. 6. Variaties op een Oud-
Nederlandsch Lied, Jacob
Bijster.
AGENDA.
Woensdag 4 October: Rem
brandt: „Immensee" (14 jaar)
2.30 uur. Palace: „De moorde
naar woont op 21" (18 j.) 2 u.
Luxor: „Muzikanten" (18 j.)
2.30 u. Frans Halsr „Dr. Crip-
pen aan boord" (18 j.) Movbsc
„Verlaten" (14 j.) 2.30 uur.
