Haarlemsche Courant Gevechtsbedrijvigheid tusschen Maaseyk en Aken toegenomen. Strijd om Calais geëindigd. g89e Jaarg'. No. 233 x x Bureaux: Groote Houtstraat 93 Postgiro 134958. Bijkantoren: Soendaplein W. Umuiden-Oj Rembrandtlaan 96 Verschijnt dagelijks, behalv» op Zon- en Feestdagen. Nieuwsblad voor Noord-Holland Kevnem Editie Woensdag 4 Oct. 1944 CTitg.: Graf. Bedrijven Damiate, Haarlem. Abonnementen: per week 26 ct„ per mnd. 1,15, per kwartaal 3,42, fr. p. post 3,73. Tbosse nummers 6 cent. K 1297 Het Duitsche weermachtbericht van Dins dag luidt: „De harde gevechten op de tot dusver bestaande brandpunten van het Wes telijke front duren met versterkt gebruik der wederzijdsche luchtwapens voort. De op en kele plaatsen over het kanaal Antwerpen Turnhout vooruitgeschoven Canadeesche for maties hebben tegenover taaien eigen tegen stand terrein gewonnen. Onze troepen ver beterden tusschen den Neder-Rijn en de Waal hun den vorigen dag bereikte stellingen en handhaafden ze tegenover sterke Engelsche tegenaanvallen. Vijandelijke pantserstrijd krachten oefenen verder druk uit op ons front ten Zuiden van Gennep, doch konden slechts twee penetraties van gering belang tot stand brengen. Tusschen Maaseyck en Aken nam de ge vechtsbedrijvigheid toe. Een door krijgsge vangenen vastgestelde verschuiving van Ame- rikaansche divisies naar het Noorden kan beschouwd worden als een teeken voor een aanstaanden aanval van den vijand in Ne derland en in het gebied van Aken. Bij tal rijke plaatselijke aanvallen en vergeefsche verkenningsondernemingen van den tegen stander is een aantal Amerikaansche tanks in den strijd op korten afstand vernietigd. Eigen aanvallen hebben ten Westen van Chateau-Salins een tijdelijk ingesloten Duit sche gevechtsgroep ontzet en verscheidene plaatsen heroverd. In het woud van Parroy is de opnieuw a&nvallende vijand afgeslagen en vervolgens in een tegenstoot teruggewor pen. Pogingen van Amerikaansche regimen ten, om door te dringen in onze heuvelstel lingen ter weerszijden der Boven-Mortagne en ten Oosten van de Boven-Moezel leidden slechts tot geringe plaatselijke successen. Om enkele pJaatsen wordt nog gestreden. Na uiterst sterke luchtaanvallen van den vijand zijn ook de laatste steunpunten in Calais in verbitterden strijd verloren gegaan. Duinkerken en onze steunpunten aan den Atlantischen Oceaan meidén succesvolle af weer van vijandelijke aanvallen. Arnhem en Oosterbeek ernstig geteisterd. De zware gevechtshandelingen in de streek tusschen den Grebbeberg en Arnhem, dus in het gebied van den noordelijken oever van den Rijn, zijn reeds bijna een week geëindigd. Het overgroote deel van de bewoners in die Rijnstreek achtte het maar het verstandigst zich naar rustiger en veiliger oorden terug te trekken. De groote stroom van hen, die met medeneming van het hoog-noodige~ zijn ge- evacueerd, is langs de wegen naar Ameron- gen en Bennekom-Ede eenerzijds en naar de Veluwe anderkijds nog steeds niet geheel af- geloope». meldt het A.N.P. Het sehoone Oosterbeek blijkt het trefpunt te zijn geweest voor uiterst verwoede gevech ten. Dat daar zooals de uitdrukking wil om de huizen gevochten is, is wel zeer duide lijk te zien. Ontstellend groot zijn de vernie lingen in Oostelijk-Oosterbeek, een der brand punten van den strijd tusschen wereldmach ten. Vrijwel geen huis is onbeschadigd uit den strijd te voorschijn gekomen. Of door de be schieting van verre of door de bestoking van zeer nabij zijn heele straten inderdaad in puinhoopen veranderd. Enorme sféen- en me taalmassa's met hier en daar nog smeulend vuur tusschen overblijfselen van muurvlakken zijn de droevige resten van eens riante hee-: renhuizen of straten van welgestelde midden standers. De in Westelijk-Nederland verbreide ver halen van een totaal vernield Arnhem zijn ook al is deze mooie stad zeer ernstig toe getakeld gelukkig sterk overdreven. De stadsgedeelten rond de Rijhbrug zijn inder daad aan een vernietigend vuur blootgesteld geweest en in een wijden cirkel staat geen huis meer overeind. In het centrum der stad, waar evenals in Oosterbeek zwaar gevochten is, zijn tientallen, ja misschien wel honderd tallen van huizen zoo ernstig beschadigd, dat zij straks slechts kunnen worden gesloopt. En bovendien zijn andere deelen van Arnhem wegens den verraderlijk van richting veran derenden wind door geduchte branden zwaar geteisterd, doch meer oostelijk, den kant van Velp op, staan op zijn minst nog even groote stadswijken met huizen, waarvan slechts de ruiten en de dakpannen het ernstig te ver duren hebben gehad. Arnhem bezit menig monument van cul tuur-historische waarde, eenige daarvan zijn helaas door de gevechten zwaar beschadigd. Zoo is van de Eusebius- of Groote Kerk de spits afgeslagen. Overigens is het binnenstuk vrijwel uitgebrand. De door de Rijksinspectie Kunstbessherming ingemetselde graftombe van Karei van Egmond, laatste Hertog van Gelre, gestorven in 1536, is gespaard gebleven. De R.K. St. Walburgkerk is ook uitgebrand, evenals het gouvernementsgebouw en het huis van den Commissaris der provincie, dat uit dé 17e eeuw dateert. Voorts is een deel van het Rijksarchief weggeslagen. Naar men ons mededeelde is echter het depot nog tamelijk intact. De stad is voor 90 pet verlaten, verstoken als zij is van electriciteit en gas, maar dat Arnhem als het ware „van de kaart zou zijn weggevaagd" is een gerucht, dat naar het be kende rijk der fabelen kan worden terugge wezen. bi In de Etruscische Apenijnen heeft het vijfde Amerikaansche leger zijn aanvallen hervat. Onze taai strijdende grenadiers sloegen hen ten Noordwesten van Firenzuola terug en vingen verder naar het Oosten binnengebro ken vijandelijke troepen in de diepte van het hoofdgevechtsveld op. Aan de kust van de Adriatische Zee zijn Engelsche aanvallen af geslagen. Ten Zuid-Westen van Temeschburg en in den Donausector aan weerszijden van de IJzeren Poort staan onze troepen in felle ge vechten met aanvallende Sovjet-Russisch- Roemeensche formaties. Vrij sterke Sovjet- Russische strijdkrachten zijn binnengedrongen in Weisskirchen aan de Servisch-Roemeensche grens. Ten Westen van Arad bij Grosswardein en ter weerszijden van Thorenburg zijn bol sjewistische* aanvallen afgeslagen. Aan den Maros duren de plaatselijke gevechten voort. In de Oostelijke Beskiden lag het zwaartepunt der vijandelijke aanvallen ook verder in het gebied ten Zuiden van Dukla. De bolsjewie ken konden slechts weinig terrein winnen, maar leden zware bloedige verliezen. De opstandige beweging in Warschau is in eengestort. Na wekenlange gevechten, die tot "e bijna algeheele verwoesting der stad heb- en geleid,, hebben de resten der opstande-* lingen, van alle kanten verlaten, den tegen stand gestaakt en gecapituleerd. Van de rest van het Oostelijke front komen slechts berichten -over-den afweer van vijan delijke aanvallen ten Noord-Oosten van War schau en succesvolle aanvalsondernemingen van onze grenadiers ten Oosten van Mitau. Op het eiland Dagö zijn, met steun van laag vliegende toestellen, sterke vijandelijke strijd krachten geland en staan op het Zuidelijk deel van het eiland met ons garnizoen in strijd. Anglo-Amerikaansche. formaties bommen werpers hebben terreuraanvailen uitgevoerd op plaatsen in West- en Midden-Duitschland. Vooral zijn de woongebieden van Kassei en Hamm getroffen. In den afgeloopen nacht hebben Britsche vliegtuigen bommen gewor pen op Brunswijk. Boven Duitsch gebied en het Westelijke gevechtsterrein zijn dertig vij andelijke vliegtuigen neergeschoten. In de maand September zijn door jagers en afweergeschut van het luchtwapen 1307 Anglo-Amerikaansche vliegtuigen, waarvan 591 viermotorige bommenwerpers, vernietigd. Bij dit getal zijn niet ingesloten veel meer dan duizend in het Nederlandsche gevechts gebied neergeschoten vrachtzweefvliegtuigen. Troepen van het leger en de Waffen-S.S. hebben in denzelfden tijd 140 vijandelijke vliegtuigen en vrachtzweefvliegtuigen neer geschoten. Aan het Oostelijke front hebben de Sovjet- Russen 1280 vliegtuigen verloren". Weldra overdag geen electriciteit meer. In verband met de steeds ernstiger worden de koienpositie is het noodzakelijk, dat de eleetriciteitsafgifte nog verder wordt beperkt. Hiertoe zullen, zoodra de daartoe noodige technische maatregelen zijn uitgevoerd, stroomlooze uren worden ingevoerd voor alle verbruikers. Uitgezonderd zullen hiervan slechts zijn die inrichtingen en bedrijven, waarvan de stopzetting onmiddellijke gevaren zal meebrengen voor het leven of de voedsel voorziening der bevolking. Als eerste stap zal zoo spoedig mogelijk de algemeene stroomvoorziening worden onder broken van zonsopgang tot zonsondergang. Naarmate de omstandigheden zulks eischen, zullen deze stroomlooze uren worden uitge breid. Daar de koienpositie in verschillende deelen des lands ongelijk is, zullen de rege lingen niet uniform behoeven te zijn, doch deze zullen aan den toestand ter plaatse wor den aangepast. Ongeacht dezen 'maatrégel blijft voor ieder de grootste zuinigheid met het gebruik van electriciteit een gebiedende eisch. KORTE BERICHTEN. Vrij sterke Sovjet-strijdkrachten zijn geland op den Noord-Oostelijken oever van het eiland Dagö voor de EStlandsche kust Het Duitsche garnizoen ging onmiddellijk tot den strijd over. Eenheden der marine storen het bolsjewistische zeeverkeer. Volgens een bericht uit Mexico zijn bij de overstroomingen aldaar 500 personen om het leven gekomen en 200.000 dakloos gewor den. 50.000 ton graan en 200.000 ton suiker werden vernietigd. 70.000 personen zijn in Vera Cruz geïsoleerd, die het slachtoffer van hongersnood dreigen te worden. In Cosamalo ontstond voor meer dan 15 millioen pesos schade, waarvan 5 millioen alleen aan ver dronken vee. Vooral in de door inboorlingen bewoonde gebieden heerschen honger en. epidemieën. Te Wellington op Nieuw-Zeeland is een nieuwe komeet ontdekt, die met het bloote oog zichtbaar was. Zij had een korte staart en bewoog zich in Noordoostelijke richting. Het is niet onwaarschijnlijk, dat deze komeet binnenkort ook in Noord-Europa aan den horizon zichtbaar wordt. ZEEPVERVANGENDE WAS CHIMIDDELEN OP RANTSOENBONNEN. De Secretaris-Generaal van het Departement van -Handel, Nijverheid en Scheepvaart deelt mede, dat op rantsoenbonnen waschpoeder tevens zeepvervangende waschmiddelen kunnen worden gekocht. Tram een uur eerder binnen. Regeling gaat Maandag 9 October in. Met ingang van Maandag 9 October rijdt de tram des avonds in verband met de duisternis een uur korter, doch de middagdienst begint een uur eerder, zoodat het aantal diensten hetzelfde blijft. De laatste diensten vertrek ken: ZandvoortAmsterdam 17.05 uur; Zand voortHaarlem 18.25 uur; HaarlemAmster dam 17.25 uur; AmsterdamZandvoort 17.35 uur; AmsterdamAerdenhout 17.55 uur; Am sterdamHaarlem 18.15 uur; HaarlemAer denhout 18.34 uur; HaarlemZandvoort 18.14 uur; Haarlem (Soendaplein)Hillegom 17.40 uur; HillegomHaarlem 18.29 uur; Haarlem (Soendaplein)Heemstede 17.52 uur; Heem stedeHaarlem 18.29 uur. Alscde sirenes niet werken. Luchtalarm wordt gegeven door misthoorns. De waarnemend Politiepresident, plaatselijk Luchtbeschermingsleider te Haarlem, maakt bekend, dat, indien om eenige reden het electrische net stroomloos zal worden, ook de sirenes, waarmede de signalen „lucht alarm" en „luchtalarm geëindigd" worden gegeven, buiten werking zullen zijn. In dat geval zullen deze signalen worden gegeven door middel van z.g. misthoorns, waarop door personeel van politie en lucht beschermingsdienst wordt geblazen. Het sig naal „luchtalarm" zal bestaan uit drie korte stooten, het signaal „luchtalarm geëindigd" uit één lange stoot. Deze signalen zullen op verschillende plaatsen van de stad eenige malen worden herhaald. Men is-, verplicht na dit signaal „luchtalarm" op dezelfde wijze dejcking te koeken als thans bij het loeien van de sirenes. Wat moeten evaeué's weten? Vele malen worden op het stadhuis te Haar lem vragen inzake de evacuatie gesteld. Hier onder laten wij bijzonderheden volgen over aangelegenheden, waarover de meeste inlich tingen werden verzocht. Een evacué, die zijn woning al of niet met meubels veriaten heeft, behoeft zijn gewone huur niet te betalen. De huiseigenaar wordt er echter niet de -dupe van. Hij schrijft naar bijzondere mate lofwaardig ge- Vi zi-f Qcrooiio+i'n_Viitr>oni ttoti Xo ffovnoonto «roop ro ff Gnri Dr 11 het evacuatie-bureau van de gemeente, waar zijn woning(en) staat(n) met mededeeling der huurprijzen en bij vermelding van het giro nummer wordt het bedrag overgeschreven; indien de betrokkene geen giro heeft, volgt de uitbetaling op een andere wijze. Natuurlijk moet de evacué wel een vergoe ding geven aan hem bij wien hij inwoont. De bedoeling is tot een minnelijke schikking te 'komen. De prijs, die gewoonlijk voor de wo ning betaald wordt behoeft de evacué ,niet te overschrijden; in dat geval betaalt de over heid het verschil. Vraagt de „verhuurder" te veel, dan kan advies worden ingewonnen bij het Bureaü voor Onroerende goederen, Kruis weg 45. Indien een evacué in pension is, dan moet hij maximum voor den eersten persoon van het gezin f 2.betalen, voor den twee den 1.75 en 1.50 voor de volgende leden. De verhuiskosten komen voor rekening van de overheid. De betrokkene toont zijn kwi tantie aan het Evacuatie-bureau van de ge meente, waar hij nu woont (het Haarlemsche is gevestigd in het'Stadhuis onder de klok en is alleen des morgens geopend van 9 tot 12 uur), waarna er een stempel op geplaatst wordt. De Haarlemmers moeten zich dan voor uitbetaling in verbinding steilen met een af- deeling van Sociale Zaken, Groote Houtstraat 144, waar eenige dagen later, als de nota ge- cnotroleerd is, uitbetaling volgt. Het bureau is van 9 tot 11 uur geopend. Ook de opslagkosten van meubelen komen voor rekening van de overheid. Voor winkeliers is een andere regeling ge troffen. De gewone verhuiskosten van meubi lair worden door de gemeente vergoed, doch voor de kosten van vervoer van de winkelwaar en voor de bedrijfsschade moet hij zich in ver binding stellen met het bureau der Kamer van Koophandel aan het Nassauplein. Het is ook mogelijk, dat een gezin een wo ning of gedeelte er van, dat nog ingericht moet worden, bewoont. Hiervoor wordt een vergoeding verleend van ten hoogste 100. Zooals bekend moet de evacué aan den In- cassodienst per brief vragen het gas- en elec- triciteitsrantsoen over te schrijven op het nieuwe adres. Ten slotte zij nog medegedeeld, dat de Evacuatie-bureaux zich niet kunnen bezighouden met klachten over de bewoners. Gehoopt wordt, dat allen overeenstemming kunnen bereiken over het gebruik van keuken e.d. MEDEDEELING VAN HET FURSORGEKOMMANDO. Het Fürsorgekommando betaalt aan hen, die in zijn verzorgingskring recht hebben op onder steuning als volgt verwantensteun uit: Maandag 9 en 16 October 1944 voor de provin cies Zuid-Holland en Noord-Holland in Rotter dam, Ortskommandantur van 10 tot 15 uur. Donderdag 12 en 19 October voor de provincie Noord-Holland te Amsterdam, Dam 4, Nevenaf- deeling Ersatzkomman-do van 10 tot 15 uur. Postrecu's der laatste betaling en andere pa pieren en documenten moeten worden medege bracht. Bij schriftelijk verkeer met het Fürsorge kommando moet in elk geval het kohiernummer opgegeven worden. iTOBSLAGBETOIJS VOOR BIJZONDEREN ARBEID TIJDELIJK BUITEN WERKING GESTELD. In verband met de huidige omstandighe den wordt het toeslagbewijs voor bijzonde- ren arbeid tijdelijk buiten werking gesteld- Bij het inzenden der naamlijsten MD 2 2 3-7 5 voor rantsoenbonnen zeep, voor de 11de en 12de periode dienen werkgevers in plaats van de toeslagbewijzen de distributiestam- kaarten der betrokken personeelleden over te leggen. De zgn. oogsttoeslag en de 'oe- slag melk wegens giftigen arbeid worden tot nader order niet verstrekt. Velen zitten zonder brandstof. Rijksbureau hoopt een regeling te kunnen treffen. Vele huisgezinnen in onze stad hebben van hun kolen handelaar geen brandstoffen ontvangen en zitten dus, in verband met het afleverings verbod, zonder kolen. Deze onaangenaamheid heeft de aandacht van het Rijksbureau voor kolen en onderzocht wordt, of het mogelijk is, als nog tot aflevering van brand stoffen over te gaan, aan hen, die niets ontvangen hebben. Men stuit echter op vele be zwaren, zooals vervoer en distributie. De kolenhandelaren moeten worden ingeschakeld voor het verstrekken van in lichtingen, enz. Het bureau hoopt er echter in te slagen spoedig een oplossing te vin den. Bijzondere rechtbank der N.S.B. Naar „Volk en Vaderland" mededeelt, heeft Mussert bij besluit van 2 Oct. 1944 eeni tijdelijke bijzondere rechtbank ingesteld. Het besluit luidt als volgt: „Hierbij wordt door'mij in gesteld een tijdelijke bijzon dere rechtbank der beweging met opdracht te onderzoeken en te beoordeelen, welke leden der beweging, die op 1 Sep tember j.l. belangrijke ver- trouwensposten innamen, zich in de maand Septehiber in positieven of negatieven zin hebben onderscheiden. Onder onderscheiding in po sitieven zin versta ik een in drag; onder onderscheiding in negatieven zin versta ik een bijzonder laakbaar gedrag Als leider van de rechtbank benoemd ik den gewestelijk leider van Zuid-Holland M. J. A. van Iersel; als leden: mr. A. van Leyenhorst, oud-kring leider van Haarlem, burge meester van Delft en mr. H. A. M. van der Heyden, geweste lijk commandeur van de Landwacht voor Zuid-Holland en Zeeland. Als leider van opsporing, vooronderzoek en voorlegging benoem ik F. L. Rambonnet, adviseur van den Leider, dis trictscommandeur van de Landwacht voor Overijssel. Een ieder, die voor dit on derzoek wordt opgeroepen, is gehouden aan dezen oproep te voldoen." UITREIKING NOODKAAR- TEN 2de SERIE. Voor de uitreiking der nood- kaarten tweede serie is het morgen, Donderdag te Haarlem de beurt aan de let ters B vanaf Bram en Ca tot en met Co. en V r ij d a g aan het restant van de letter C. vanaf Cra en Da tot en met Du. Nieuwe stamkaart (kring- nummer 187) en de strook van de noodkaart der le serie, waarop de letter K en het woord „noodkaart" voorkomt, meebrengen. FIETSEN, KONIJNEN EN KIPPEN GESTOLEN. Bij de Bloemendaalsche po litie kwam aangifte binnen van vermissing van 25 konij nen, 12. kippen, een haan en een aantal rijwielen. DIEFSTAL VAN ONDER- EN BOVENKLEEDING. De Bloemendaalsche politie hield den inwoner J. T. aan, verdacht van diefstal van on der- en bovenkleeding. FAILLISSEMENT. De Haarlemsche rechtbank heeft op 3 October in-staat van faillissement verklaard: Gerrit Jasink, bloemenhande laar, wonende te Aalsmeer, Hadleystraat no. 101. Curator mr. A. G. .H. H. Roeffen te Aalsmeer. Rechter-commissa- ris mr. C. E. Muller, Haarlem. AGENDA Donderdag 5 Oct.: Groote Kerk: Orgelbespeling George Robert, 34 uur. Rembrandt: .Immersee" (14 jaar) 2.30 uur. Palace: ..De moordenaar woont op no. 21" (18 jaar) 2 uur. uxor: ..Muzikanten" (18 jaar) I 30 _üur. Frans Hals: „Dr. Crippen aan boord" (18 jaar) 2.30 uur. Moviac: „Verlaten" (14 jaar) 2.30 uur.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlemsche Courant | 1944 | | pagina 1