Haarlemsche Courant
Zwaartepunt der gevechten in Nederland
verplaatst.
Nieuwsblad voor Noord-Holland
Canadeesche troepen in
Zeeuwsch-Vlaanderen
geland.
389e Jaarg. No. 240
Bureaux: Groote Houtstraat 93
Postgiro 134958.
Bijkantoren: S9 end a plein 21.
IJmui-den-O. Remforandtlaan 56
Verschijnt dagelijks, behalve
op Zon- en Feestdagen.
Donderdag 12 Oct. 1944
CJitg.: Graf. Bedrijven Damiate,
Haarlem. Abonnementen: per
week 26 ct., per mnd. 1,15,
per kwartaal 3,42, fr. p. post
3,73. Losse nummers 6 cent,
K 1297
Het Duitsche weermaehtbericht van Dins
dag 10 October luidtr
Het zwaartepunt der gevechten in Neder
land heeft zich sedert eenige dagen verplaatst
naar ons bruggenhoofd ten Zuiden van de
Wester-Sehelde en den toegang naar het
eiland Zuid-Beveland. Vijandelijke aanvallen
aan het Lêopold-kanaal bleven vergeefsch.
Ten Zuid-Oosten van Breskens zijn onze troe
pen in harde gevechten gewikkeld met aan
land gekomen vijanden. Voor den toegang
naar het eiland Zuid-Beveland is een penetra
tie der Canadeezen afgegrendeld.
In het gebied van Aken is de toestand door
onzen tegenaanval verstevigd. De Zuidelijke
rand der stad werd strijdend weer vrijge?
maakt. Ten Noord-Oosten van Nancy hebben
onze troepen aan weerskanten van Nomény
standgehouden tegenover .ieuwe Amerikaan-
sche aanvallen en 31 vijandelijke tanks en ge
pantserde verkenningswagens vernietigd. In
het woud van Parroy en in de heuvels voor
de Westelijke Vogezen duren de gedeeltelijk
zv®re en voor den vijand met veei verliezen
gepaard gaande gevechten om de sedert igng
omstreden stukken bosch, dorpen en heuvel-
stellingen voort.
Van Duinkerken en St. Nazaire komen be
richten over krachtig artillerievuur en succes
volle gevechten met een overmachtigen vij
and. De garnizoenen van La Rochelle en Gi-
ronde-Noord hebben hun uitvallen tot diep in
het voorterrein der vestingen herhaald.
In verscheidene nachtelijke gevechten voor
de Nederlandsche kust hebben beveiligings
vaartuigen der marine behalve het in het
weermaehtbericht van gisteren vermelde suc
ces nog 3 andere Britsche torpedomotorbooten
tot zinken gebracht en bovendien twee booten
beschadigd, waarvan een waarschijnlijk latei-
gezonken is.
Beveiligingsvaartuigen der marine en boord-
afweergeschut hebben voor de Zuid-Weste
lijke kust van Noorwegen negen van 22 aan
vallende vliegtuigen neergeschoten.
Ook in den afgeloopen nacht heeft het ge
bied van Groot-Londen onder storingsvuur
der V. 1 gelegen.
Ondanks verslechtering van het weer heb
ben de Amerikanen in Midden-Italië vooral
ten Oosten van den weg Florence-Bologna
hun doorbraakpogingen voortgezet. Zooals
steeds in de zware worsteling der laatste
weken hebben onze divisies de vijandelijke
aanvallen voor ons hoofdgevechtsveld terug
geslagen of ze doen mislukken vóór opvang-
stellingen. Ook de verder voortgezette poging
van het achtste Britsche leger om de flank
van onze vooruitgeschoven frontbocht in de
bergen tep Westen van de Adriatische kust
bij Roccar Casciano en aan den bovenloop van
den Rubicon in te drukken, is mislukt. Stand
vastigheid van de troep en soepelheid der
leiding verdienen de hoogste waardeering.
Op den Balkan is het verscheidene malen
gekomen tot gevechtscontact met Buigaarsche
troepen aan de oude Buigaarsche Westelijke
grens. Zoowel in het gebied van Zajecar als
voor Belgrado zijn eigen formaties, vooral
bergjagers van het leger en de Waffen-S.S.
na zware dagen van afweer tot succesvolle
aanvallen overgegaan en hebben vrij sterke
Sovjet-Russische strijdkrachten uiteenge
slagen.
In het Zuiden van Hongarije is het den bol
sjewisten gelukt, op den Westelijken oever
van de Theiss op eenige plaatsen vasten voet
te krijgen. Tegenaanvallen van Duitsche en
Hongaarsche troepen hebben het meerendeel
der vijandelijke bruggenhoofden opgeruimd.
In het gebied ten Zuid-Westen van Debreczen
is in aanval en afweer verbitterd gestreden.
In de Woud-Karpaten zijn alle inspanningen
van de Sovjet-Russen om de belangrijke pas
sen t.e veroveren, mislukt.
Bij Nowograd en in het gebied van Wilko-
wischken zijn talrijke vijandelijke aanvallen
vergeefsch gebleven. Ten Noorden van de
Memel hebben onze taai strijdende^ divisies
den vijand voor de Oost-Pruisische grens op
gevangen. Ten Zuiden van Libau, bij Mosch-
eikdn en aan het bruggenhoofd bij Riga zijn
sterke aanvallen der bolsjewisten afgeslagen.
Op Oesel heeft het garnizoen van het schier
eiland Sworbe standgehouden tegenover de
sterke aanvallen der bolsjewisten en in strijd
op korten afstand 7 tanks vernietigd.
In Finland is ten Zuiden van Rovaniemi een
Finsch bataljon bij de vergeefsche poging, om
in de flank van onze distancieeringsbeweging
aan te vallen, vernietigd. Doeltreffend ge
steund door de luchtmacht, hebben bergjagers
aan het IJszee-front Sovjet-Russische omsin
gelingspogingen afgeslagen.
Op de zwaartepunten van het Oostelijke
front hAiben Duitsche slagvliegers met goed
gevolg aanvalstoppen van den tegenstander
en zijn ravitailleeringsverkeer bestreden. In
felle luchtgevechten en door afweergeschut
van het lucht wapen verloren de bolsjewisten
119 vliegtuigen waarvan alleen 85 in het -ge
bied van Petsamo.
Onder bescherming van een aaneengesloten
wolkendek hebben Anglo-Amerikaansche ter-
reurbommenwerpers overdag aanvallen on
dernomen op Schweinfurt, Mainz, Koblenz en
In den nacht op Bochum, Wilhelmshafen en
verscheidene plaatsen in het Rijnlandsch-
Westfaalsche industriegebied. Ondanks on
gunstige afweersomstandigheden werden 16
vijandelijke vliegtuigen neergeschoten.
De landing bij Breskens.
Betreffende de gevechten ten Zuid-Oosten
van Breskens verneemt het D.N.B. te# aan
vulling op het weermaehtbericht, dat de Ca
nadeezen in den nacht van Maandag op Dins
dag een landingsonderneming hebben uitge
voerd.
Terwijl zij de kuststrook ten Zuiden van
Vlissingen in een nevel hulden, kwamen
eenige kilometers ten Oosten van Breskens
verscheidene bataillons Canadeezen aan land,
die in den loop van den ochtend door een
tweede golf, welke ongeveer 30 tot 40 lan
dingsbooten omvatte, werden versterkt. De
Canadeezen vormden een landingshoofd ter
diepte van enkele kilometers. De transport
vaartuigen en de plaats der landing werden
door Duitsche kustbatterijen van den Vlis-
singschen oever beschoten. De gelande strijd
krachten zijn door de Duitsche troepen af
gegrendeld.
Aan den Zuidelijken kant van het bruggen
hoofd hebbed de Canadeezen tegenover de
landingsplaats sterke aanvallen ondernomen
ten Noorden van Maldegëm en bij Laureing.
De Duitsche afweer dreef de ten Noorden van
Maldegem over het Leopoldkanaal gedrongen
Canadeezen in kleine groepjes uiteen.
Luchtaanval op lapansche eilanden
Het Japansche hoofdkwartier meldt: „Viei-
honderd van vliegkampschepen opgestegen
vijandelijke vliegtuigen hebben op 10 October
in vier golven de Okinawa-eilanden en de
eilanden Mijakosjima en Amamiosjima
aangevallen. Onze afdeelingen bonden den
strijd aan en schoten minstens 26 vliegtuigen
«eer. Aan onze grondinstollaties en schepen
werd eenige schade toegebracht".
Tino Rossi gearresteerd.
Naar het D.N.B. uit Genève meldt, is vol
gens het blad „Suisse" het landgoed van
maarschalk Pétain in Villeneuve Roubet in
beslag genorhen. Te Parijs zijn de schrijver
Jose Germain en de zanger Tino Rossi door
Gaullisten gearresteerd. Hetzelfde blad meldt
uit Annecy, dat het lijk van den vroegeren
burgemeester van Hauteville in Savoye, die
eenigen tijd geleden door onbekenden in een
auto werd ontvoerd, in de bedding van een
beek is gevonden.
Lt.-gen. Dittmar over den toestand
in het Oosten.
Lt.-gen. Dittmar, de militaire commenta
tor van de Groot-Duitsche radio, heeft ge
sproken over de groote Sovjet-Russische
offensieven aan de beide vleugels van het
Oostelijke front. Hij zeide daarbij o.a.:
Het groote offensief, dat op het oogenblik
door de Sovjets wordt ondernomen tegen het
front tusschen de Memel en de Boven-Win-
dau, dus in het gebied van Schaulen, moet
beschouwd worden als een poging, thans
meer in het Zuiden te bereiken, wat voordien
in het Noorden niet gelukt is, n.l. de Duit
sche legergroep Noord af te snijden en te
vernietigen. Maar ook hier moet men tot de
conclusie komen, dat de poging, die thans
ondernomen wordt, te laat komt.
Het reeds met het oog op de zwaar be
proefde Oostzeevolken, de Estlanders, Letten
en Litauers, zeer te betreuren opgeven van
't grootste' deel der Oostzeelanden is de
Duitsche leiding beslist niet gemakkelijk ge
vallen. Maar het vormde een niet te vermij
den consequentie uit de ineenstorting van
het centrale front in Juni van dit jaar, waar
door een standhouden in het Noorden op den
duur onmogelijk werd.
Het kan overigens ook geenszins twijfel
achtig zijn, dat bij den huidigen toestand voor
de Duitschers geen enkel gezichtspunt zoo
op. den voorgrond moet staan als dat van een
zoo groot mogelijke fronlverkorting.
Over de situaite op den Balkan zeide lt.-
gen. Dittmar o.m.: „Het voornemen, om de
stelling der verbonden Duitschers en Hon
garen in de Woudkarpaten en Beskiden van
achteraf te forceeren en tevens van het Zui
den uit den toegang tot de Hongaarsche
laagvlakte te verkrijgen, teekent zich in alle
duidelijkheid af. De Sovjet-gordel tot aan de
Egeïsche Zee is een feit. Zijn voortzetting tot
aan de Adriatische Zee is het volgende doel
en wanneer dit bereikt is, beteekent dit een
belangrijke vordering op den weg naar de
bolsjewiseering van Zuidoost-Europa. Een
belangrijke taak zal zijn, de niet onaanzien
lijke strijdkrachten uit de Egeïsche Zee terug
te voeren, die thans na den veranderden
toestand op den Balkan op een andere plaats
belangrijker zijn dan in het uiterste Zuid
oosten van Europa.
De politieke problemen, die- juist hier, aan
den rand van het Oostelijke deel der Middel-
landsche Zee en in de buurt van het Suez-
kanaai zich in bijzondere mate ophoopen.
mogen thans zonder de sterk neutraliseerend
werkende deelneming van Duitschland op
gelost worden.
Alles bijeengenomen staat-aan het Oostelijke
front tegenover een spanning in het Noor
den en het Zuiden het feit, dat de toestand
in*"het uitgestrekte centrale deel stabiel ge
bleven is. Hij is door de capitulatie van de
opstandelingen te Warschau zelfs nog gunsti
ger geworden. De nationale krachtsinspan
ning van de Duitschers begint dus evenals
in het Oosten, zooals trouwens ook in het
Westen, in den laatsten tijd vruchten te dra
gen. Nog staat men pas aan het begin van
haar uitwerking. Deze nog meer op te voe
ren blijft een gebiedende eisch."
BEKENDMAKING.
Het gebruik van«het Roode Kruis-teeken.
Het Rijkscommissariaat maakt bekend:
Het voeren van het teeken van het Roode
Kruis op witten ondergrond in het bijzonder
op vlaggen, armbanden en als kenteeken op
voer- en vaartuigen van iederen aard is,
volgens het Verdrag van Genève van 27 Juli
1929, alleen toegestaan aan burgers, ook
artsen, indien zij kunnen aantoonen, dat zij
als lid van het Nederlandsche Roode Kruis
in dienst en op last van het Nederlandsche
Roode Kruis werkzaam zijn.
Op motorrijtuigen mag het teeken van het
Roode Kruis op witten ondergrond slechts
dan gevoerd worden door burgers, en dit
geldt ook voor artsen, indien
1. het motorrijtuig voor gebruik in dienst
van het Nederlandsche Roode Kruis door de,
voor de standplaats van het motorrijtuig be
voegde Wehrmachtskommandantur (Ortskom-
mandantur) is toegelaten en van een bijzon
dere vergunning hiervoor is voorzien, en
2. alleen bij gebruik van het motorrijtuig
voor een rit in dienst en op last van het
Nederlandsche Roode Kruis en onder geleide
van een vertegenwoordiger van het Neder
landsche Roode Kruis, die zich als zoodanig
kan legitimeeren.
3. bij iederen rit buiten het gebied van
de gemeente, waarin de standplaats van het
motorrijtuig zich bevindt moet bovendien een
speciale rijvergunning van de voor de stand
plaats van het motorrijtuig bevoegde Wehr
machtskommandantur (Ortskommandanturj
kunnen worden overgelegd, waaruit blijkt,
wie de bestuurder en wie de begeleider van
het Nederlandsche Roode Kruis is, alsmede
het doel en de plaats van de bestemming
teurgers, dit geldt ook voor artsen, mogen
derhalve, ook wanneer zij lid zijn van het
Nederlandsche Roode Kruis, het Roode-kruis-
teeken niet voeren, wanneer zij niet kunnen
aantoonen, dat zij in dienst en. in opdracht
van het Nederlandsche Roode Kruis werk
verrichten.
Tegenove? handelingen in strijd met deze
bepalingen, alsmede.tegen misbruik van het
Roode Kruis-teeken, wèrdt met de meeste
gestrengheid opgetreden.
Op Elswout wordt geen hout meer
beschikbaar gesteld.
Gedurende de afgeloopen drie weken is,
telkens op Vrijdag en Zaterdag, gratis hout
beschikbaar gesteld op „Elswout".
Daar de hoeveelheid brandhout thans nage
noeg verdwenen is en bovendien van de ge
troffen regeling op grove wijze door het pu
bliek misbruik is gemaakt, zal in het vervolg
geen brandhout meer Worden verstrekt.
Nachtdienst Haarlemsche
apotheken.
In verband met de electriciteitsbeperking
zullen in Haarlem de volgende apotheken
doorloopend den nachtdienst waarnemen:
Bosch- en Vaartapotheek, Bosch- en Vaart
straat 26, fa. Loomeijer en Zoon, Barteljoris-
straat 11, Schoterboseh-apotheek, Rijksstraat
weg 19 en Teylerapotheek, Teylerplein 79. Er
zullen alleen op recept uitsluitend voor spoed
gevallen geneesmiddelen worden afgeleverd.
De gebruikelijke regeling voor 3e Zondagen
blijft ongewijzigd van kracht.
Natuurschoon wordt vernield.
Vijftien „boomkappers" aangehouden.
De burgemeester van Haarlem verzoekt het
volgende mee te deel én: Het door onbevoeg
den omkappen van boomen in Den Hout, par
ken, plantsoenen en langs straten, ter verkrij
ging van brandhout neemt een dergelijke
omvang aan, dat het natuurschoon der ge
meente onherstelbare schade wordt toege
bracht. Dit vandalisme kan niet langer worden
getolereerd. Met de meeste gestrengheid zal
tegen het publiek, dat zich aan deza ontoelaat
bare handelingen schuldig maakt, worden op
getreden.
Maatregelen van het gemeentebestuur zijn
in voorbereiding, om in de ernstigste gevallen
van brandstoffennood door verstrekking van
brandhout tegemoet te komen.
De politie heeft reeds een-en-twintig per
sonen aangehouden, die bezig waren, boomen
te -kappen.
BULGAREN MOETEN THRACIë EN
MACEDONIë ONTRUIMEN.
De omroep van Sofia meldt, dat de regee
ring te Sofia van de regeering te~*Moskou
de mededeeling heeft ontvangen, dat de Bui
gaarsche troepen binnen twee weken de be
zette Macedonische en Thracische gebieden
moeten ontruimen.
Dit bericht wordt bevestigd door een offi-
cieele mededeeling, waarin gezegd wordt,
dat het een preliminaire voorwaarde der
Sovjet-Unie, Vereenigde Staten en Groot-
Brittannië was voor het overhandigen van
de wapenstilstandsvoorwaarden. Binnen twee,
weken moeten de Buigaarsche troepen en
ambtenaren de Grieksche en Zuid-Slavische
gebieden ontruimen. De controle-commissie
zal hierop toezicht houden.
DOODGESCHOTEN.
In Delft is dezer dagen een groep terro
risten en beroepsmisdadigers, misbruik ma
kend van N. S. K. K.- en Landwacht-unifor
men, verscheidene woningen binnengedron
gen en heeft daar radiotoestellen, goud,
zilver, levensniiddelen en andere waardevolle
goederen geroofd. De daders zijn tezamen
met andere terroristen standrechtelijk dood
geschoten.
Zout komt op den bon.
Met ingang van Dinsdag j.l.
heeft het Rijksbureau voor
Chemische Producten de inder
tijd verleende dispensatie van
de verbodsbepalingen tot het
verkoopen en afleveren van
zout ingetrokken, zoodat thans
de verkoop van zout, zoowel
voor fabrikant, importeur,
grossier als detaillist, is ver
boden. In verband met de door
het Rijksbureau voor de Voed
selvoorziening in Oorlogstijd
voorgenomen distributie van
zout zal het hoofdbedrijfschap
voor akkerbouwproducten na
mens het Rijksbureau voor
Chemische Producten overgaan
tot een onmiddellijke inventa
risatie van alle voor mensche-
lijke consumptie geschikt of
geschikt te maken zout. Zout
wordt derhalve binnenkort in
distributie gebracht.
Molen „De Fortuin".
De oudere lezers zullen zich
nog herinneren, dat tot 1904 bij
de spoorbrug over het Spaarne
de molen „Het Fortuin" stond
en een sieraad was voor de
stad. Deze molen is voor de in
dustrie van Haarlem van groot
belang' geweesf. Dezer dagen
is het zeventig jaar geleden,
dat de heeren W. F. Bremer
en C. D. Bremer dien molen
met huis, erve, arbeidswoning
en schuur kochten voor
10.955. Deze besloten een za
gerij op te richten, in hoofd
zaak dienende voor het zagen
van boomen en balken. Een
bescheiden houtbedrijf werd
uitgeoefend, waaruit later de
bekende Houthandel Bremer
is ge.groeid.
De hier besproken molen is
niet de eerste, welke op'deze
plaats stond. In 1698 werd een
pel- en houtmolen gebouwd.
Later diende hij voor het ma
len van. mout en koren voor
de bakkers. In een periode, dat
uitsluitend mout verwerkt
werd, kwam een tegenslag voor
den molenaar, doordat de
plaatselijke bierbrouwerijen
haar werkzaamheden stopzet
ten. Het gevolg was, dat aan
het einde van de achttiende
eeuw de molen- eenigen tijd
niet werkte. Lang heeft dat
niet geduurd, want de eigenaar
besloot den molen te doen in
richten tot het malen van run
voor de leerlooierijen. Door
den minder grooten aanvoer
van huiden uit het buitenland,
kwijnde ook dit bedrijf en met
goedvinden van het stadsbe
stuur werd weer overgegaan
tot het malen van graan voor
de bakkers.
Den 18en December 1830
werd „De Fortuin" een prooi
der vlammen, maar de toen
malige eigenaar, de heer N.
Roos, die verzekerd was tegen
brandschade, liet eed nieuwe
molen bouwen. Aan den voor
gevel werd een beeld, voor
stellende Vrouwe Fortuna,
aangebracht. De bedoeling was
tras of cement te malen en ook
was hij ingericht tot het malen
van run, boonen en pellen van
gerst. Bovendien kreeg hij in
1833 van den minister van fi
nanciën toestemming, het be
roep van korenmolenaar van
onbelast graan uit te oefenen.
Nadat de heef P. Bronsveld,
de weduwe G. M. Bronsveld-
Thiel en de heer Hildebrand
eigenaren van den molen wa
ren geweest, kwam het gebouw
10 October 1874 in de veiling en
de heeren Bremer waren de
koopers. De molen werd van
een stoomwerktuig voorzien,
om bij windstilte of herstel
ling. toch te kunnen werken.
Toen de molen in 1892 geveild
werd. kocht de Hollandsche
IJzeren Spoorwegmaatschap
pij hem aan voor de toekom
stige uitbreiding van het sta
tion en de heer W. F. Bremer
«era huurder. In 1904 ver
huisde de firma Bremer naar
het Spaarne. nabij het Phoe-
nix-terrein en kort daarop
werd „De Fortuin" afgebro
ken. Het beeld ..Fortuna" werd
aan'de gemeente ten geschenke
aangeboden. Veertig jaar gele
den verdween dus de molen
uit het stadsbeeld
OVERHEMDEN
MEEGENOMEN.
Een expeditieknecht, die tij
delijk nachtwaker was, in een
overhemdenfabriek te Haar
lem, heeft veertig overhemden
gestolen. Ter zake hiervan
heeft de politie hem aange
houden.
Verduisterenvan 19.00
6.45 uur.
tot