Haarlemsche Courant
Gevechten om de Westerschelde
voort.
duren
Nieuwsblad voor Noord-Holland
Nieuw Sovjet-offensief
begonnen
g89e Jaarg. No. 245
Bureaux: Groote Houtstraat 93
Postgiro 134953.
BijkantorenSoendaplein 21.
Vmuiden-O. Rembrandtlaan 58
Verschijnt dagelijks, behalve
ep zon- en Feestdagen.
Woensdag: 18 Oct. 1944
CJitg.. Gra±. Bedrijven Damiate,
Haarlem. Abonnementen: per
week 26 ct., per mnd. 1,15,
per kwartaal 3,42, fr. p. post
3,73. Losse nummers 6 cent.
K 1297
Het Duitsche weermachtbericht van Dins
dag: De thans aan den gang zijnde gevechten
om de Westerschelde duren voort. De toe
stand is niet belangrijk veranderd. Sterke
Geallieerde aanvallen ten O, van Brugge
werden afgeslagen. Duitsche" patrouillebooten
brachten voor de Nederlandsche kust een
Britsche torpedomotorboot tot zinken en be
schadigden één andere boot zwaar. Ten O.
van Helmond werden de Britten uit een pene-
tratieplek geworpen.
De zware materiaalslag om Aken is giste
ren tot een nieuw hoogtepunt gestegen. Met
twee frissche infanterie- en tankdivisies, die
door vliegers in scheervlucht werden onder
steund, probeerden de Amerikanen de omsin
geling der stad te voltooien. Het gelukte hun
de verbinding met Aken te vernauwen, maar
niet af te snijden. Dertig Amerikanen liepen
naar de Duitsche linies over.
Op de flanken van het bruggenhoofd Metz
ondernamen de Geallieerden sinds verschei
dene weken afzonderlijke aanvallen, die
slechts gering succes opleverden. Het fort
Driant aan de Moezel ten Z.W. van de stad
bevindt zich geheel in handen der Duitschers.
In het bosch van Parroy ten O. van Epinal
en aan 'weerskanten van het Moselotte-dal
ten Z.O. van Remiremont duren de gevech
ten om stukken bpsch en bergstellingeri' voort.
De hardnekkige aanvallen van de Geallieer
den bleven ook gisteren na geringe aanvan
kelijke successen steken.
Aan het Westelijke front werden in de
eerste helft van October 3259 gevangenen
gemaakt. 765 tanks en gepantserde verken'
ningswagens, 49 stukken gesehut van aller
lei aard, en nog tallooze andere wapens en
oorlogstuig buitgemaakt of vernield.
De Duitsche kuststeunpunten meldden het
voortduren van het Geallieerde artillerievuur.
De V 1 beschieting od Londen werd voort
gezet
Bij het afweren van herhaalde aanvallen
van torpedomotorbooten en vliegtuigen op
Duitsche convooien voor de kust van Noor
delijk Noorwegen werden vier torpedomotor
booten zwaar beschadigd. Twee daarvan zijn
waarschijnlijk gezonken. Tien der aanvallende
vliegtuigen werden omlaag geschoten. Eén
Duitsch vaartuig ging verloren.
Sterke Amerikaansche strijdkrachten dron
gen ook gisteren na voorafgegaan trommel
vuur naar de Duitsche stellingen in Midden-
Italië op. Duitsche pantsergrenadiers deden
de aanvallen in het gebied ten O. van Fer-
gato mislukken. Ten N. en N. O. van Loiano
maakten de Geallieerden eenige vorderingen,
maar werden in tegenaanvallen opgevangen
Britsche aanvallen in het gebied ten Z. O
van Cesena bleven zonder succes.
Van den Balkan worden uit het gebied van
Nisi en ten W. van den Midden-Morawa ge
vechten gemeld met Bulgaarsche en Sovjet-
Russische gevechtsgroepen. Bij Belgrado is
de toestand gestabiliseerd. Aan den Beneden
Theiss maakte een beproefde Hongaarsche
gevechtsgroep bij een aanval talrijke zware
wapens buit en maakte bovendien gevan
genen De slag in het gebie^ ten Z. en Z W.
van Debreczen nam opnieuw in hevigheid toe.
De verdedigers van één plaats schoten van
40 aanvallende tanks 28 stuk.
Aan het front van de Woud-Karpaten is
de bolsjewistische druk op de bergstellingen
ten W van den pa.s van het Czirqkadal en
van den Dukla-pas tijdelijk verminderd. Ten
N. van Warschau en bij Serec ondernamen de
Bolksiewieken na hun zware verliezen in de
voorafgaande gevechten gisteren slechts be
trekkelijk vruchteloozê aanvallen. Daaren
tegen zetten zij hun doorbraakpogingen uit
het bruggenhoofd Rozan aan de Narew voort
De taai vechtende Duitsche troepen behaal
den hier een volledig afweersucces.
Aan weerskanten van Wilkowisjken zijn
'de Bolsjewieken met talrijke infanterie- en
pantserformaties over circa 40 K.M. breedte
na een trommelvuur van verscheidene uren
en met krachtige ondersteuning van slag-
vliegtuigep, tot den grooten aanval overge
gaan en hebben op één plaats de Oóst-
Pruisischq grens bereikt. Honderdvijf en veer
tig Sovjet-tanks werden stukgeschoten, waar
van alleen zeven-en-veertig tanks door een
divisih volksgrenadiers. In hevige luchtge-
vechteg en door luchtdoelartillerie van dr
luchtmacht verloren de Sovjets boven di*
strijdgebied en aan het front 'van de Narew
56 vliegtuigen. Ook ten Z. O. van Libau er
bij Doblen hervatten de Bolsjewisten hur
zware aanvallen. Zij werden in harde gevech
ten afgeslagen of opgevangen. Volgens de
voorloopige berichten vernielden de Duit
schers daar 37 Sovjet-tanks.
Aan het front van de IJszee hebben Duit
sche bergjagers aanvallen van de ten deele
scherp volgende Bolsjewisten afgeslagen.
Amerikaansche terAurvliegers wierpen over
dag bommen op verschillende plaatsen in
Zuid-Oost Duitschland. waaronder ook op het
stadscentrum van Salzburg. Jagers en lucht
doelartillerie van de luchtmacht schoten 19
vliegtuigen omlaag. In den afgeloopen nacht
werd Gumbinnen door Bolsjewistische vlieg
tuigen aangevallen.
Woensdrecht verwoest.
Het D.N.B. meldt: In het Vlaamsch-Neder-
landsche gebied probeerde het eerste Cana-
deesche leger met sterke tankformaties in het
overstroomde gebied terreinwinst te'behalen.
De aanvallen konden worden afgeslagen. Bij
na den geheelen dag is met groote verbitte
ring om het volledig verwoeste -plaatsje
Woensdrecht gestreden en na verscheidene
aanvallen gelukte het den Canadeezen, onder
steund door sterke formaties vliegtuigen, tij
delijk het plaatsje binnen te dringen. De on
middellijk ingeleide Duitsche tegenaanval
kwam evenwel zoo verrassend, dat de Cana
deezen de plaats niet alleen weer moesten
prijsgeven, maar hun vooruitgeschoven strijd
krachten' niet meer konden terugnemen. In
het gebied van Aken lag het zwaartepunt bij
Würselen, waar op een smalle strook niet
minder dan drie Amerikaansche tank- en in
fanteriedivisies in den Strijd werden geworT
pen. Alle doorbraakpogingen werden echter
in bloedige gevechten verijdeld.
Ofschoon sterke regenval de activiteit van
de luchtmacht hinderde, zette het vijfde Ame
rikaansche leger in Italië na het aanvoeren
van nieuwe divisies zijn doorbraakpogingen
langs den weg Lojano-Bologna voort. De
Amerikanen brachten hier talrijke batterijen
en nevelwerpers in den strijd, teneinde de
Duitsche stellingen stormrijp te schieten.
Slechts ten Oosten van den straatweg naar
Bologna slaagden de Geallieerden er in hun
penetratie te verwijden.
De srtijd bij Wilkowisjken was hevig. Aan
den stormloop van massale infanteriestrijd-
krachten gin? een trommelvuur vooraf, dat
vier uur duurde. In uiterst verbitterde ge
vechten vingen de Duitsche .grenadiers/den
stoot op en grendelden zij eenige penetraties
af. Zooals te verwachten was,czijn de Bolsje
wisten tegelijkertijd ten Zuid-Oosten van Li
bau en ten Westen van Doblin opnieuw een
groot offensief begonnen. Plaatselijke pene
traties konden na hevige tegenaanvallen af
gegrendeld worden. In de Pusztavlakte van
Hongarije staan sterke formaties Bolsjewisti
sche en Duitsche tanks tegenover elkaar. De
Sovjet-Russen zijn hier in het geheele gebied
bezig hun strijdkrachten te concentreeren.
Nieuwe regeering in Hongarije.
Horthy afgetreden als Rijksbestuurder.
'Maandag meldde het D.N.B.dat de Hon
gaarsche Rijksbestuurder Horthy aan de Sov-
jet-regeering te Moskou om een wapenstil
stand had verzocht.
Dinsdagmorgen deelde het D.N.B. mede, dat
Horthy een verklaring heeft gepubliceerd,
waarin hij zijn- proclamatie van gisteren in
trekt en beveelt, dat de Hongaarsche troepen
moeten blijven strijden. Hij heeft het ontslag
der regeering aanvaard, Szalasy belast met
de vorming eener nieuwe regeering en is
daarna afgetreden. Szalasy is in de nieuwe
regeering minister-president en plaatsvervan
gend Rijksbestuurder in welke functie hij een
regentschapsraad van drie leden heeft be
noemd en tot deze zijn functie aahvaardt zelf
als Rijksbestuurder zal optreden.
Voorts meldt het D.N.B. uit Budapest:
Per radio is een boodschap tot het Hon
gaarsche volk gericht, waarin een beginsel
verklaring van het nieuwe regime van Sza
lasy is vervat, waarin onder meer wordt ge
zegd: „Wij weten, dat wij tot de overwin
ning nog buitengewoon zware beproevingen
zullen moeten doorstaan. Wij achten ieder
offer in het belang van de overwinning klein".
De boodschap eindigt: „Wij zullen onzen oor
log tot het martelaarschap voortzetten, aange-
aien ons geloof- en onze trouw in dienst der
natie dit eischen en omdat wij weten, dat wij
de groote zonde der afgeloopen eeuwen en
decennia alleen weer goed kunnen maken
wanneer wij met zelfopoffering voor ons va
derland, voor ons ras en voor ons gezin leven
Leve Szalasy".
Decreet van Szalasy
Bomaanvallen op steden in het
Oosten des lands.
Meer dan honderd dooden.
Zaterdag was het Oosten des lands $eer het
doelwit van bomaanvallen door Engelsche en
Amerikaansche vliegers. Vooral in .twee ste
den werden, zonder dat zich militaire inrich
tingen in de nabijheid bevonden, verwoestin
gen aangericht; honderden woonhuizen zijn
vernield. Volgens de voorloopige berichten
zijn daarbij meer dan honderd Nederlandsche
burgers gedood of liggen nog onder de puin
happen. Het aantal gewonden loopt in de hon
derden, zoodat moet worden verwacht, dat
het aantal dooden nog zal toenemen.
DE VERKIEZINGSCAMPAGNE TN DE
VER. STATEN.
De republikeinsche candidaat voor het vice-
presidentschap der V. S. Johan W. Bricker,
heeft volgens Associated Press in Santa Bar
bara in Californië, een redevoering uitge
sproken en een overzicht gegeven over de
eerste twee weken van zijn verkiezings
campagne. Hij verklaarde daarbij er van
overtuigd te zijn, dat Californië evenals Was
hington en Oregon bij de verkiezingen in
November een meerderheid zullen opleveren
voor de republikeinsche pgrtij. Ook Minnesota,
Montana, het geheele Midden-Westeh, New-
York, en Pennsylvania zouden naar zijn mee-
ni'ng een republikeinsche meerderheid te zien
geven.
Bonnen 18 voor jam en stroop
verlengd.
De secretaris-generaal van het departement
van Landbouw en Visseherij deelt mede, dat
de geldigheidsduur van de boiftten 18 van de
noodkaart, recht gevende op het koopen van
250 gram jam of stroop, verlengd is tot en met
28 October a.s.
Uitreiking noodkaarten
tweede serie.
Voor de uitreiking van noodkaarten der
tweede serie is het te Haarlem ^Tftorgen
Donderdag de beurt aan de letter O en
Pa tot en met Pop. V r ij d a g zijn aan de
beurt Por en de rest van de letter P., de
letter Q en Ra tot en met Rus.
Nieuwe stamkaart (kringnummer 187) en
het strookje van de noodkaart der eerste
serie, waarop de letter K en het woord
noodkaart voorkomt, meebrengen.
H. O. V.
Op het orkestconcert dat de Haarlemsche
Orkest Vereeniging op Zondag 22 October a.s
s middags te 14.30 uur in de Gemeentelijke
Concertzaal te Haarlem zal geven, zullen
twee solisten optreden, t.w. de bekende alt-
zangeres Akke de Vries en de solo-cellist
van het orkest Eduard Biele.
Het concert, dat onder leiding staat van
Marinus Adam, wordt geopend met een eer
ste uitvoering n.l. het Concerto grosso No. 1
van Francesco Geminiani. Het Concertino
hierin wordt gespeeld door Gijs Beths en
Leendert de Graaff, viool; Fred. Leidner, alt
viool en Eduard Biele, cello.
Hierna zipgt Akke de Vries met begelei
ding van orkest de Aria „Ah! renditni quel
core" uit de Opera „Mitrane" van F. Rossi
en het Recitatief en Aria „Wach auf. Satur
nia" uit de Opera „Semele" van G. F Han
del. Vervolgens speelt Eduard Biele met
orkestbegeleiding het door hemzelf bewerkte
celloconcert van Leonardo Leo. Na de pauze
volgt nog de uitvoering van de Achtste Sym
phonic in b. kl. terts de „Onvoltooide" van
Fr. Schubert.
ZICH VOOR CRISISAMBTENAAR
UITGEGEVEN.
In Amsterdam gaven twee personen zich uit
voor ambtenaar van den C.C.D. en zij waren
er in geslaagd ten onrechte goederen in be
slag te nemen. Hun opsporing werd verzocht
en het gelukte de Haarlemsche recherche R
van den B„ oud 25 jaar en H.D., oud 29 jaar
beiden wonende te Amsterdam, aan te hou
den. Zij bekenden irt de hoofdstad goederen in
beslag genomen te hebben. Vermoedelijk heb
ben Zij zich in Haarlem niet voor ambtenaar
De nieuwe minister-president en plaatsver
vangend Rijksbestuurder heeft een decreet
uitgevaardigd, dat den volgenden inhoud
heeft:
De Rijksbestuurder is afgetreden uit de lei
ding der staatszaken en .heeft de afdanking
van miflister-president Lakatos en zijn regee
ring aanvaard. Met het oog op de buitenge- van <ien C.C.D. uitgegeven,
wone omstandigheden en de maatregelen die
voor dezen toestand moeten worden genomen,
heb ik besloten een regentschapsrtad te vor
men bestaande uit drie leden. Tot.de vorming
van den regentschapsraad en tot de indiening
van het wetsvoorstel over de gerechtigheid
tot leiding der staatszaken in opdracht van
den koninklijk Hongaarschen minister-presi
dent leid ik voorloopig de staatszaken, opdat
door een vertraging in ons vaderland en de
natie geen ernstige schade en gevaren ont
staan".
Volgens het Hongaarsche Telegraafagent-
=chap zijn met ingang vanHi^den de kolonel-
generaal Beregfay, dr. Rajrifss, resp. minister
van Defensie en Eeredienst en Onderwijs en
dr. Sandor Csia benoemd tot leden van het
regentschap.
Jfret D.N.B. meldt uit Berlijn, dat de woord
voerder van de Wilhelmstrasse verklaard heeft,
dat de toestand in Hongarije thans volkomen
duidelijk is en als gestabiliseerd beschouwd
kan worden. De nieuwe regeering heeft het
geheele Hongaarsche volk en de Hongaarsche
weermacht achter zich.
Erwtenmeelrecepten
Het Voorlichtingsbureau van
den Voedingsraad schrijft:
Op den peulvruchtenbon zijn
naar gelang van de bevoorra
ding, erwten of erwtenmeel
verkrijgbaar. Dit erwtenmeel
is gernaakt van erwten, die bij
zeer hooge temperatuur ge
droogd en daarna fijn gemalen
zijn. Het is, nu we zeer zpinig
met brandstoffen moeten om
gaan, een uitkomst omdat het
na vijf minuten koken gaar is.
In dezelfde gerechten, waarin
erwten worden gebruikt, kan
ook erwtenmeel worden ge
kookt. Soep, pannekoeken,
saus, stamppot en nog vele an
dere gerechten kan men van
of met erwtenmeel maken.
Erwtensoep. 80 a 100 gr. (8 a
10 lepels) erwtenmeel, 1 liter
water, zout, aroma, zoo moge
lijk peterselie of eenige toma
ten of ui of prei. Het water op
2 dl na aan de kook brengen.
Het erwtenmeel met de rest
van het water tot een glad
papje aanmengen. Dit papje
bij het kokende water gieten en
de soep onder roeren gaar ko
ken, kooktijd 5 min. De toma
ten of de peterselie fijnsnijden
of de ui te raspen en'aan de
soep toevoegen. De ISoep op
smaak afmaken met zout en
aroma. Bij gebruik van prei,
deze fijnsnijden en met de soep
meekoken.
Erwtenmeelpannekoekjes. 75
gr. (7V- lepel) erwtenmeel, 20 -
gr. (3 lepels) bloem, pl.m. 1 dl
water, zout, aroma, pepersur
rogaat, boter of margarine, zoo
mogelijk 1 ui of peterselie of
1 prei. De peterselie of prei
fijnsnijden, met de overige in-
grediënten vermengen.
Stamppot met erwtenmeel. 1
kg. aardappelen, eenige worte
len of bladgroenten of tomaten,
50 gr. (5 lepels) of meer erw
tenmeel, zout, boter of marga
rine. De aardappelen en de
groenten schoonmaken, was-
schen en snijden. De aardappe
len met een bodempje water
en zout opzetten en gaar ko
ken. Wortelen Taspen, blad
groenten of tomaten zeer fijn
snijden. De groente, het erw
tenmeel en de boter of marga
rine toevoegen en alle bestand-
deelen fijnstampen en den
stamppot door en door warm
laten worden, pl.m. 5 min., zoo
dat het erwtenmeel ook gaar
is. Den stamppot direct opdoen.
Athletiek-
\NDERSSON WEER SNELLER
DAN HaGG.
De Zweedsche hardloopers
en recordhouders Gunder Hagg
Arne Andersson starten
FAILLISSEMENT GEëINDIGD.
Door het verbindend worden der uitdee-
lingslijst is geëindigd het faillissement van
de nalatenschap van J. D. Röbken, laatst
gewoond hebbende te Santpoort. Curator
mr.„ J. van der Hoeven te Haarlem.
BEëEDIGD.
De Haarlemsche rechtbank heeft als make
laar in effecten beëedigd den heer J. de Lange
wonende te Santpoort.
ORGELBESPELING GROOTE KERK.
In verband met het stopzetten van de
stroomlevering zullen de orgelbespelingen in
de Groote of St. Bavokerk in de maand
October op Dqnderdagmiddag van 3 tot 4 uur
niet meer plaats hebben.
MENl? CENTRALE KEUKEN.
ENGELSCHE OORLOGSBEGROOTING.
De Britsche regeering zal het parlement
deze week verzoeken zijn goedkeuring te
hechten aan de tot nu toe hoogste oorlogsbe-
grooting. De oorlogsuitgaven van Engeland,
voor de eerste drie maanden van het volgend*
jaar worden op 1200 millioen pond sterling
geraamd.
Maandag -is in Haarlem en omgeving de
uitreiking van voedsel uit de Centrale keu
ken begonnen. Pap van roggevlokken werd
uitgedeeld, die in de keukens van de St.
Vincentiusvereeniging, van het Openbaar
Slachthuis en in eenige filialen was klaar
gemaakt. Voor de komende dagen luidt het
menu: Woensdag stamppot van witte kool;
Donderdag pap van roggevlokken; Vrijdag
stamppot van bieten; Zaterdag hutspot en
CHPUoijn&»ssaep.
nog vlijtig. Sedert de Zweed-
;ehe kampioenschappen hadden
Andersson en Hagg elkaar niet
meer op de sintelbaan ont
moet. Onlangs echter kwa
men zij te Stockholm op de
2000 meter tegen elkaar uit.
Hagg was favoriet en hoopte
zijn eigen wereldrecord, dat
op 5 min. 11.8 staat, te verbe
teren. De eerste 1000 meter
werd in het te langzame tem
po van 2 min. 37.8 afgelegd.
Vervolgens nam Hagg den
kop, doch Andersson kon ge
makkelijk het tempo volgen,
zelfs toen Hagg bij de laatste
1800 meter het tempo opvoerde.
Twintig meter voor de laatste
ronde ging Andersson on
weerstaanbaar Hagg voorbij
en won in 5 min. 12.6. De tijd
van Hagg was 5 min. 13.2.
Zelfs over 3000 meter, de spe
ciale afstand van Hagg, toon
de Andersson zich de meer
dere. In Malmö zegevierde
Andersson op dezen afstand in
8 min. 20.8 en liet Hagg 10
meter achter zich .Andersson
heeft hiermede dit jaar 7 over
winningen op Hagg behaald,
waartegenover Hagg er slechts
é?n kon stellen.
Wellicht is de Fin Viljo
Heino nog een snellere looper
dan beide Zweden. Zooals wij
reeds hebben*gemeld, verbeter
de hij het wereldrecord van.
zijn landgenoot Maki op de
10.000 meter met niet minder
dan 17.2 sec. en bracht het op
29 min. 35.4. Ondanks deze
prachtige prestatie is het we
reldrecord op de 10.000 meter
nog een van de zwakste. Insi
ders gelooven, dat het record
op 29 min. 10 sec. is te bren
gen.
De thans dertigjarige Heino
is ook op de kortere afstanden
zeer goed thuis. Onlangs liep
hij de 2000 meter in 5 min. 20.8,
de 3000 meter in 8 min. 14,2 en
hij hoopt eerstdaags tezamen
met Hagg en Andersson het
wereldrecord op de 5000 meter,
dat op naam staat van Hagg
met 13 min. 58,2 bp 13 min. 50
^sec. te hrengen.
