LfiflMS 3i 4
ISBN'S 385
TREKKERS
eePtkpe&g&ié
'£cnm ZaaMSda aeli
VOOR VERKOOfP VAK
ÏUWEEIEN SIERADEN
NAAR HET LTD VAN
DE DIAMANTBEURS
H. W. DAMES, KEHJÏSSTR. 19
HAARLEM
KV. KONINGRIJKE PELLERU „MERCURIUS"
v/h gebroeders laan
De klopper weer in e^re
De eleetrische bel bewijst haar goede
'dienster, niet meer. Wat nu hebben velen
zich afgevraagd. De meesten maken zich geen
zorgen en laten het aan de bezoekers over
hun komst op de manier, die zij zelf ver
kiezen, duidelijk te maken. En de oplossing,
die deze zonder moeite hebben gevonden, is
overal gelijk: „de klop op de deur" is alge
meen in gebruik gekomen. Maar er zijn ook
menschen, die zich bezorgd afvragen of er
geen beter middel ter beschikking is, waar
door zij het gevaar kunnen ontloopen, dat
zij het kloppen niet hooren; en tevens zijn er.
die van een ordelijken gang van zaken hou
den en dus geen onbeheerseht geroffel op
hun deur wenschen
De moeilijkheid om een geschikter oplos
sing te vinden is voor hen groot, maar zooals
steeds blijkt er toch wel „uitkomst" te zijn.
Vandaar, dat men in zaken, die hun bestaan
aan tweedehandsche artikelen hebben te dan
ken, de aankondiging kan lezen, dat tafel- en
andere schellen,, gaarne worden gekocht. Er
is veel vraag naar en er wordt dus een goe
de prijs voor betaald. Bovendien kan Snen
echter reeds! iri vele etalages.... kloppers
zien liggen, En hieruit volgt de interessante
conclusie, dat deze in eere worden hersteld
Een aantal huizen en gebouwen in Haar
lem en omgeving kan nog op het bezit hier
van bogen, doch aan hun „alleenrecht" zal
nu spoedig - een einde komen. Het is te ver
wachten. dat men den klopper weldra op
talrijke plaatsen zal aantreffen. Of zal ten
slotte de deurklink, zijn voorganger, het nog
winnen? Met deze vraag zullen we ons maar
niet bezig houden.
In ieder geval' kan men -zich er tegenwoor
dig een goeden indruk van vormen, welke
plaats de klopper heeft ingenomen. Erasmus
maakte reeds gewag van met linnen omwon
den kloppers, die aantoonden, dat er een
kraamvrouw was. Allan spreekt aLs zijn
meening uit, dat de oorsprong van deze zoo
genaamde kraamkloppertjes van heel wat
oudere dan zestiende-eeuwsche dagteeker.ing
is. Men heeft namelijk wel eens gezegd, dat
ze tijdens het beleg van Haarlem door Don
Frederik de Toledo in 15721573 zijn ont
staan en wel om plundering van huizen,
waar kraamvrouwen lagen, te voorkomen,
maar de waarheid hiervan is in geen enkel
opzicht te bewijzen. Wel werden deze wo
ningen vrijwel steeds met vele zorgen om
ringd en omdat er nu eenmaal een kenteeken
noodig was maakte men er op eenvoudige
wijze één. Om de algemeen in gebruik zijnde
deurklink (en later om den klopper) werd
een wollen of linnen lap gewonden, opdat de,
krs-mvrouw niet door het leven bij het ge
bruik er van zou worden gestoord.
Gi.-g alles dus aanvankelijk zeer eenvou
dig m zijn werk, op den duur werd er in
tp'rbke gevallen heel wat geld aan besteed.
Gebruikelijk werd een sierlijk blazoen Ook
.toen dé kloppers door schellen werden ver
vangen bleven de kraamkloppertjes in eere.
Zij bestonden uit een langwerpig vierkant
plankje, dat met roode stof was overtrokken.
De pronkzucht, die ook hierbij tot uitting
kwam, heeft een oudheidkundige doen op
merken. „dat de zaak noodzakelijk was ge
weest, maar het versiersel er is bijgekomen".
Voor een dergelijke spilzucht behoeft Thans
geen vrees te bestaan. Want de klopper moge
een deel van zijn glorie herwinnen, dit zal
toch beslist van tijdelijken aard zijn
De Hoofd-inspectie voor de Lucht
bescherming vraagt:
Hebt gij ai eens enkele mogelijk,
heden tot redding bij bomiinslag
overdacht, xoedat gij niet geheel
onvoorbereid tegenover een mo.
tjsiljk te keeren gevaar staat?
IJMUIDEN
Voorioopig nog
leidingwater.
Alle noodpompen gereed.
Nu er tijdelijk een einde
aan de electriciteitsvoorzie-
ning is gekomen, wordt tal
rijke malen door het publiek
de veronderstelling geuit, dat
ook de levering van leiding
water weldra zal worden stop
gezet. Naar wij van bevoegde
zijde vernemen, missen de des
betreffende geruchten allen
grond. Het Gemeentelijk Wa
terleidingbedrijf van Velsen
kan voorioopig met zijn werk
zaamheden doorgaan en men
doet er dan ook goed aan door
geen voorbarige gedachten uit
te spreken. Alles zal in het
werk worden gesteld om de
watervoorziening zoo lang en
zoo goed mogelijk te hand
haven.
Het publiek kan dit bevor
deren door gevolg te geven aan
de reeds eerder gedane op
roep om bij het verbruik van
leidingwater de uiterste zui
nigheid in acht te nemen. On
langs is een aantal richtlijnen
gegeven, welke onder meer
inhouden, dat men bij het
wasschen weinig water dient
te gebruiken, dat men reeds
voor andere doeleinden gebe
zigd water voor closetspoeling
kan bezigen, dat het besproei
en van tuinen moet worden
nagelaten en dat men er beter
aan doet door geen water voor
schrobben ».d. af te nemen.
Het is noodzakelijk, dat deze
richtlijnen de algemeene aan
dacht hebben.
Wanneer het zoover zou ko
men, dat de levering van lei
dingwater toch zou moeten
worden gestaakt, dan zal hier
van bijtijds mededeeling wor
den gedaan. In dat geval zou
den de noodpompen goede
diensten gaan bewijzen. Het is
te waardeeren, dat van de
zijde, van het Gemeentelijk
Waterleidingbedrijf op vlotte
wijze de noodige voorzorgen
zijn genomen. Allerwege in de
gemeente zijn noodpompen
aangebracht, zoodat hiervan,
wanneer dit noodig zou zijn,
direct gebruik zou kunnen
worden gemaakt.
Ophaaldienst vuilnis
gehandhaafd.
De auto's rijden nog.
In een aantal plaatsen heb
ben de Reinigingsdiensten zich
er toe genoodzaakt gezien het
ophalen van huisvuil stop te
zettterr, aangezien de beschik
bare auto's> op persgas reden
en hiervan voorioopig wegens
de kolenpositie geen gebruik
kan worden gemaakt. De in
woners van de- gemeente Vel
sen zullen zich hebben afge
vraagd hoe het er hier mee
staat. Wij hebben van be
voegde zijde vernomen, dat
Velsen nog geen reden tot kla
gen heeft,- aangezien de op
haaldienst' van vuilnis voor
alsnog wordt gehandhaafd.
Hoe lang dit zal duren is .mo
menteel niet mede te deelen,
maar in ieder geval wordt al
les beproefd om er voor te
zorgen, dat de inwoners niet
zelf hun vuilnis naar bepaalde
plaatsen behoeven te brengen
zooals in andere gemeenten
reeds sinds korten tijd het ge
val is.
Politiesportvereeniging
De eerste onderlinge wed
strijd sinds het noodgedwon
gen stopzetten van haar
werkzaamheden, welke .door
de bridgeclub der Politiesport
vereeniging Velsen werd ge
houden, had een prettig ver
loop. De uitslagen waren»»ls
volgt: 1. Van Oostenbruggen-
Alberda 43 V2 punt; 2. v. d.
GrijnHes 40 pnt; 3. Berk
houtRob, 39 pnt.; 4 en 5.
NoormanGroot en Witte
broodKamerbeek 36 pnt.; 6
v. WoudenbergBoeree 31'/2
pnt.; 7 v. d. Jagt—N.N. 307a
pnt.; 8 Eweg en echtgenoote
23 V2 pnt-
Het ligt in de bedoeling van
de Politiebridgeclub Velsen
Woensdagavond opnieuw bij
een te komen en ook dan een
onderlingen wedstrijd* te hou
den.
Burgerlijke Stand.
ONDERTROUWD: P. Pos-
thuma Mantje, Hoofdstraat
117, Santpoort en S. C. M.
Boersen, Payglop 14 Alkmaar.
Toek. adres: Beverw., Meer-
ctrsjif 9
GEBOREN: H. M. Kooij-
man, z., v. d Vondgllaan 25,
Driehuis; N. Beers, z., Le
Mairestraat 5 IJmuiden.
IJmuiden en het „goud
der zee".
Snelle ontwikkeling van
net visschebijbedrijf.
Er is wel eens gesproken van
„het beroemde snelle tempo
van IJmuiden". Hierop kan in
derdaad om meer dan een re
den door de plaats aanspraak
worden gemaakt. Het jonge
verleden van het visseherij-
bedrijf laat er geen twijfel aan
bestaan. 'Het was in 1884, dat
er voor het eerst steigers voor
het lossen en laden van visch
werden gebouwd. In 1924 werd
er reeds 57 millioen kilogram
visch, dus meer dan een mil
lioen kilogram per week, aan
gevoerd! IJmuidens visschers-
haven werd de gróótste en een
der het best geoutilleerde van
het vasteland van Europa. En
toch begon de groote vlucht
eerst in deze eeuw....
IJmuiden heeft een jong,
maar zeer belangwekkend ver
leden. Eenigen tijd geleden heb
ben wij cr aan herinnerd hoe
er in 1848 „een uitstapje naar
IJmuiden" werd gemaakt, hoe
wel er toen van IJmuiden....
in het geheel nog geen sprake
was. Het was prof. S. Visse
ring, welke in genoemd jaar
zijn gefantaseerd uitstapje in
De C:Jc weergaf en waaraan
TJmu n zijn naam heeft te
danken.
Een groote gebeurtenis was
het, die tot de geboorte van
de plaats .leidde: het doorgra
ven van Holland-op-zijn-
Smalst voor de totstandkoming
van het Noordzeekanaal, als
uitkomst' brengenden water
weg naar Amsterdam. In 1876
kon het kanaal officieel wor
den geopend.
Bij de sluis was een plaatsje
ontstaan, gering van omvang
en van weinig beteekenis. Ge
durende eenige tientallen ja
ren kon men nauwelü^s met
reden zeggen groote ^fcrwach-
tingen van IJmuiden te heb
ben. Reeds in 1880 werd er wel
iswaar visch aangevoerd, maar
de „markt" verkeerde nog
slechts in haar beginstadium.
Eerst na 1 Juli 1896, toen de
Rijksvisschershaven werd ge
opend, begon de geweldige op
gang, welke zooveel stof tot
spreken heeft gegeven.
Tot dusver en ook in de vol
gende jaren werd de visch door
middel van particuliere afsla
gen aan dèn man gebracht.
Een bekende houder van een
dergelijke verkoopgelegenheid
was de de heer R. Visser, die
tevens als vischkooper werk
zaam was, na in 1876 met zijn
gezin te IJmuiden te zijn ge
komen. Aan een particulieren
afslag, zooals de firma Kui
per, Kalis en K. Visser en Co.
ater de firma G. Dekker, W.
an Voorst, R. Visser en A. B.
Visser) er één had, werden
'et veel eischen gesteld. De
- - --i-omen schepen losten
hun visch aan de straat nabij
de sluizen en wanneer het
tijd was om met het verkoo-
pen te beginnen luidde de af
slager de bel, die aan zijn huis
was bevestigd. De, klanken en
hun beteekenis wa ren alge
meen bekend, zoodat het sig
naal voldoende was om ge
gadigden tot zich te trekken.
Men onderschatte intusschen
het werk, dat er moest worden
verricht, niet: het was zwoe
gen van vroeg tot laat. De af
slag begon namelijk niet op
vastgestelde tijden, maar zoo
dra er een boot aankwam; de
visch werd direct gelost en
verkocht, ook al was het 's
avonds elf uwr. En minstens
eens per week, 's Donderdags,
als er veel sloepen binnen wa
ren. werkte de afslag den ge-
heelen nacht do%r! Er werd
zeer veel levende visch, schel-
visch, die dichtbij was gevan
gen, ^verhandeld. In die ja-
-en werd de aanvoer namelijk
nog geheel verzorgd door kust
visschers, sloepen en Engel-
sche kotters en smakken.
Een groote verandering ont
stond toen er stoomtrawlers in
de vaart werden - gebracht.
Meestal werden deze in En
geland aangekocht, "welk land
wat de stoomvisscherij betreft,
''een voorsprong had. Bovendien
bewees de Nederlandsche re
geering begrip te hebben voor
het feit, dat IJmuiden zeer
gunstig waE gelegen en dus,
wanneer de noodzakelijke maat
regelen werden getroffen, een
grootsche toekomst kon heb
ben. In 1897 volgde het besluit
een afslag aan de Visschers-
haven te doen bouwen. 1 Juli
1899 kWam het Staa'tsvisschers
havenbedrijf tof stand. In 1900
kon een fraaie hal met een
lengte van 150 meter en een
breedte van 15 meter in ge
bruik worden genomen. (Bo
vengenoemde coöperatie, die
een particuliere afslag had,
werkte nog vier maanden door
nadat het Staatsvisschersha-
ver.bedrijf was gesticht; toen
ging de heer A. B. Visser in
dienst van het Rijk over).
Zoo waren dus de mogelijk
heden er om IJmuiden te doen
groeien. En dit geschiedde in
een tempo, dat alle „records'
brak. Dank zij het stoomvis-
scherijbedrijf nam IJmuiden
steeds in omvang toe. Er wa
ren natuurlijk ook tegensla
gen, maar men was er niet
bang voor deze te overwinnen.
Dat bleek onder meer in den
vorigen oorlog, toen er „goud"
erd verdiend, om precies te
-n 3916. weike ja
ren de visch kapitalen zagen
opbrengen. Een voorbeeld?
Het gebeurde, dat een IJsland-
boot honderdduizend gulden
besomdë. Maar er is ook veel
le.ed geweest, leed om de vis-
chers, die op zee zijn geble
ven
De gasvoorziening.
Den laatsten tijd is men er
in een aantal plaatsen n^et het
oog op de kolenpositie" toe
overgegaan de gasvoorziening
tijdelijk stop te zetten. In de
komende weken zullen ook en
kele andere gemeenten het zon
der gas. moeten doen. Naar wij
vernemen neemt Velsen voor
ioopig nog een bevoorrechte
positie in. Wel wordt slechts
op bepaalde tijden gas geleverd
maar zooals het zich laat aan
zien zal de bevolking hierop
voorioopig nog kunnen blijven
rekenen. Niets wordt onbe
proefd gelaten om de inwo
ners zoo lang mogelijk voor de
moeilijkheden, die uit het sta
ken van de gasvoorziening
voortvloeien, te behoeden.
Wanneer men er toe genood
zaakt zal zijn het leveren van
gas stop te zetten zal hiervan
bijtijds mededeeling worden
gedaan.
SANTPOORT.
Rust in Santpoort
Sinds enkele weken is Sant
poort een stil dorp geworden,
vooral 's avonds, wanneer al
leen diegenen zich er nog op
houden, welke toestemming
hebben ontvangen om er voor
ioopig te blijven wonen. De
huidige situatie vormt wel een
tegenstelling tot den toestand
van de laatste jaren! De oor
logsomstandigheden hadden
immers met zich gebracht, dat
vele geëvacueerden zich tijde
lijk alhier vestigden, waardoor
kon worden aangenomen, dat
Santpoorts bevolking zoo on
geveer was verdubbeld.
Dit laatste vond zijn oorzaak
in het bevel, dat de inwoners
van Oud-IJmuiden' en IJmui-
den-West, alsmede een aantal
gezinnen te IJmuiden-Oosti
hun huizen dlenden te verlaten.
Er werd gelegenheid gegeven
zelf een evacuatie-adres op te
zoeken; degenen, die dit niet
konden, werden naar de Noor
delijke provincies overge
bracht. Als vanzelfsprekend
waren er heel wat personen,
did door hun werkzaamheden
niet ver van IJmuiden konden
gaan wonen; zij trachtten een
huis te IJmuiden-Oost te vin
den,/doch al spoedig bleek dit
een zeer moeilijke en ten slotte
een onmogelijke taak te zijn.
Langzamerhand was de aan
dacht op Santpoort gevallen,
waar inwoners, die er niet
dringend behoefden te verblij
ven, de aanzegging kregen te
vertrekken. De vrijgekomen
ruimte werd ter beschikking
van de IJmuïdenaren gesteld,
die er gaarne gebruik van
maakten, aangezien deze nood
oplossing beter dan vele an
dere was. Wel werd de woon
ruimte te Santpoort voor de
volle honderd procent gebe
zigd!
Vorige maand kwam het eva
cuatiebevel, waardoor ook
Santpoort diende te worden
ontruimd, zoodat de IJmuide-
naren voor den tweeden keer
genoodzaakt waren een nieuw
tehuis te zoeken. Reeds spoe
dig waren velen vertrokken era
ten slotte is het zoo geworden,
dat er nog slechts een beschei
den aantal personen te Sant
poort verblijf houdt, die daar
toe met het oog op hun werk
zaamheden toestemming heb
ben ontvangen.
En wanneer men thans een
wandeling door Santpoort
maakt, biedt het dorp een
vreemden indruk. Overal ziet
men leegstaande huizen en
winkels, waarvoor in talrijke
gevallen planken en schotten
zijn gespijkerd om vernielingen
zooveel rr. rgelijk te voorkomen.
De nieuwe adressen, die men
allerwege vermeld ziet, toonen
aan, dat de Santpoorters her en
dera verspreid zijn en zich soms
met een zeer bescheiden woon
ruimte behelpen. Voor de hui
zen van hen, die vergunning
hebben om voorioopig te blij
ven, treft men de desbetreffen
de bewijsjes aan. Men moet er
even aan wennen tusschen al
die leegstaande perc'eelen een
bewoond huis te ontdekken.
Overdag is er nog eenige
drukte in Santpoort, omdat er
een bepaald aantal winkels is
geopend en er steeds pe"onen
zijn, die nog een en ander uit
hun vroegere woning moeten
halen. Hier en daar is men ook
nog in werkplaatsen aan den
slag. Maar wanneer de mid
dag; is verstreken is er slechts
rust in Santpoort, de rust van
een verlaten dorp.
TWEE AUTO WIELEN
GESTOLEN
Bij de politie is aangifte
gedaan van diefstal van twee
autowielen met banden uit
een pakhuis aan de Beeksteeg
ten nadeele van een kantoor
bediende.
Personeel gevraagd
HULP GEVRAAGD voor
de huishouding, voor halve
of 3 heele dagen per week.
Vilder, Velserduinweg 173,
IJmuiden Oost.
NET MEISJE gevraagd,
voor de morgenuren. Elzer,
Zeeweg 78.
Te koop gevraagd
Te koop gevr.: POPPEN
WAGEN met of zonder pop.
Ten Hoorn, Elzenstraat 27.
Diversen te koop
Te koop jonge Engelsche
FOXTERRIER f 55. Prins,
Velserduinweg 322.
Te koop 3 2-deelige KO
NIJNENHOKKEN f25.
Lertdfers, Ger. Doustraat 69
IJmuiden O.
Diversen
VERLOREN een leesbril
met Zeisser glazen en doos.
Tegen belooning terug te be
zorgen: K. Kruse, Wille-
'brordstraat 17.
RUILEN: Jong.sch., m. 24
vóór 26 en Meisj.sch., m. 36
voor 37 of 38. - Venema,
Eikenstraat 29.
RUILEN: Wintermantel,
a. nw., m. 40 en Jong.jas, J.t.
14 j., o. kw., tegen h. winter -
of tweedjas, a. nw, l.t. 19 j.
Nobbe, Velserduinweg 176,
IJmuiden Oost.
