Haarlemsche Courant Felle slag in grensgebied van Oost-Pruisen. De woningvoorraad in Nederland. Nieuwsblad, voor Noord'Holland Kennemer Editie Hevige gevechten in Servië. Moeilijkheden zijn na den oorüog te verwachten. 289e Jaarg. No. 251 x x Bureaux: Groote Houtstraat 93 Postgiro 134958. Bijkantoren: Soendapleln S&. IJmuiden-O. Hembrandtlaan 56 Verschijnt dagelijks, behalv* op Zon- en Feestdagen. Woensdag 25 Oct. 1941 CJitg.: Graf. Bedrijven Damiate. Haarlem. Abonnementen: per; week 26 ct„ per mnd. 1,15, per kwartaal 3,42, fr. p. post 3,73. Losse nummers 6 cent# X 1297 Het Duitsche weermachtberieht van Dins dag luidt: Het zwaartepunt van de gevechten in het Westen ligt.sinds eenige dagen op den rechter Duitschen vleugel in Nederland. Onze divisies verhinderden in het gebied ten Noorden van Antwerpen en ten Oosten van 's Hertogeh- bosch de concentrisch ondernomen zware doorbraakpogingen van de Canadeezen en Engelschen. De kern van de op enkele plaat sen binnengedrongen vijandelijke tanks werd vernietigd. Ten Oosten van Lunéville en in den sector van Bruyères ontmoetten eigen tegenaanval len hevigen vijandelijken tegenstand. In het moeilijke boschterrein wordt van beide* zijden met de grootste verbittering gestreden. Londen lag opnieuw onder het vuur der V 1. Na de verliezen van de vorige dagen onder nam de vijand in Midden-Italië slechts vrij zwakke, over het algemeen vruchtelooze aan vallen. Pas tegen den avond leefden daar de gevechten op. De pogingen van den vijand uit het bruggenhoofd Cesena met vrij sterke strijdkrachten tevoorschijn te treden, mis lukten. Duikbootjagers vernietigden in de Adriati- sche zee bij geringe eigen verliezen zes Brit- sche torpedomotorbooten, schoten een boot in brand en beschadigden twee andere vaartui gen zwaar. Onze bewegingen in Griekenland verloopen volgens de plannen. In Servië zijn hevige ge vechten met benden Bulgaren en Bolsjewisten aan den gang. De felle gevechten ten Oosten van Solnok duren voort. In het gebied van Debreezen en ten Noorden van Nyiregyhasa duren de zeer beweeglijk uitgevoerde gevech ten voort zonder dat er tot dusver een beslis sing is'bereikt. In enkele sectoren van de' Oos telijke Beskiden vielen de geteisterde Bolsje wistische formaties slechts vrij zwak en zon der succes aan. Troepen van het leger en van de Waffen-S.S. ondernamen bij Sérok kloek moedige tegenaanvallen en brachten den vij and zware verliezen toe. De slag in het grensgebied van Oost-Pruisen 'duurt met uiterste hevigheid voort, waarbij eigen slagvliegtuigen bijzonder doeltreffend optreden. Vijandelijke voorhoeden werden af gesneden en in den rug aangevallen. Ook bij Goldap en ten Zuiden van Gumbinnen werden de Bolsjewisten teruggedrongen. In de ove rige gevechtssectoren werden nieuwe door braakpogingen van Bolsjewistische verster kingen afgeslagen of opgevangen. De Bolsje wisten verloren gisteren in Oost-Pruisen in totaal 176 tanks, 61 daarvan werden door een enkele van onze legercorpsen vernietigd. Voor Memel werd de vijand doeltreffend door Duitsche scheepsartillerie bestookt. In den Noordelijken sector heerscht slechts ge ringe gevechtsactiviteit. Door lichte zeestrijd krachten en gewapende veerbooten onder steund, sloegen de verdedigers van het schier eiland Sworbe ook gisteren Bolsjewistische aanvallen af. Boven de kust van Koerland schoot marineluchtdoelgeschut zeven Bolsje wistische bommenwerpers omlaag. Daarmede verloren de Sovjet-Russen de beide laatste da gen tachtig vliegtuigen. In Noord-Finland houdt de sterke druk van den vijand uit het Zuiden en Oosten in de richting Kirkeness aan. Een aantal vijande^ lijke tanks-werd stukgeschoten. Amerikaansche terreurvliegers vielen bij een voor de verdediging ongunstige weersge steldheid overdag Augsburg, Regensburg en andere plaatsen in Zuid- en Zuid-Oost Duitschland aan. In de vroege avonduren was Essen het doel van een Britsehen terreuraan- val. Opnieuw werd een aantal vliegtuigen, waaronder 22 vier-motorige bommenwerpers, vernietigd. Inlevering groentenbon. Regeling voor de Centrale Keuken. De secretaris-generaal van het Departe ment van Landbouw en Visscherij maakt, in' aansluiting van net reeds ten aanzien van de inlevering van de bonnen Groente 12e periode gepubliceerde bekend, dat bij deelname aan de maaltijden van de Centrale keuken voor het tijdvak van 29 October tot en met 11 No vember aanstaande, de bovenhelft van de groentebonnen 12e periode moet worden in geleverd. Deze bonnen moeten hiertoe hori zontaal in tweeën worden geknipt; zoodanig, dat de bovenhelft de woorden „Groente Twaalfde", bevatten en de benedenhelft de woorden „Periode 1944 29 October—25 Novem ber". T6 zijner tijd zal voor de periode van 12 tot en met 25 November aanstaande de benedenhelft der bonnen bij de Centrale keu ken moeten worden afgegeven. Zij, die voor dat tijdvak niet langer wen- schen deel te nemen aan de maaltijden der Centrale keuken, zulien dus in de gelegen heid worden gesteld, de halve bonnen bij de groentehandelaren in te leveren. Personen, die voor het tijdvak van 29 Oc tober tot en met 11 November geen gebruik maken van de Centrale keuken en die de geheele groentebonnen bij den groentehande laar hebben ingeleverd, kunnen voor 25 No vember aanstaande niet deelnemen aan de warme maaltijden dezer keukens. DIEFSTAL UIT EEN ONBEWOOND HUIS. Dezer dagen is ingebroken in een perceel aan de Oudaenstraat te Haarlem, dat tijdelijk onbewoond is; meubelen en kleedingstukken werden gestolen. In verband daarmee heeft de recherche drie personen aangehouden, die zich aan de inbraak hadden schuldig gemaakt. DIEFSTAL VAN ZAAITARWE TE HOOFDDORP. Bij de politie van Hoofddorp is aangifte ge daan van diefstal van een hectoliter zwaar- gepoeierde zaaitarwe van een boerderij al daar. Hieraan hebben zich twee personen schuldig gemaakt, die in de richting Haarlem zijn verdtvenen. KORTE BERICHTEN. Radio Cairo meldt, dat een 'nieuwe Grieksche regeering is gevormd. Daarin is Papandreoe minister-president, minister van Bui'tenlandsohe Zaken en voorloopig minister van Oorlog. Omtrent de politieke structuur van het nieuwe kabinet is tot dusver nog niets 'bekend. Exchange meldt, dat Ohurchill zich na de erkenning van de voorloopige Fran- sche regeering binnenkort naar Parijs zal begeven. De Londensdhe bladen spreken na den terugkeer van Churchill de verwachting uit, dat minister-president Churchill waar schijnlijk reeds deze week in het Lagerhuis, een verklaring zal afleggen van de bespre kingen te Moskou. Overigens verluidt, dat het plan voor een ontmoeting van Chur- cfhill, Roosevelt en Stalin geenszins is op gegeven. Men zal echter daarmede wach ten totdat toet resultaat van de Ameri kaansche presidentsverkiezingen bekend za] zijn. In Britsdhe diplomatieke kringen acht men' een reis van Eden naar Ankara zeer waarschijnlijk. Naar het Internatio nale Informations-bureau meldt, is Eden te Athene aangekomen voor het voeren van besprekingen. Er is sprake van, dat hij van Athene naar Belgrado zal gaan. De opperbevelhebber van de Zweed- sche Weermacht, generaal Jung, heeft Zondag in een rede de bewapening ver langd van alle militair opgeleide Zweed- sche mannen. De uitgaven voor de bewa pening van deze mannen wordt geraamd op 45,8 millioen kronen. Met name wil men de ambtenaren en het personeel in oorlogsbedrijven bewapenen, die door den aard van hun werkzaamheden, niet voor den militairen dienst behoeven op te komen. Dé jacht op brandhout Spaart de hekken langs het water. Nu er tijdens de duistere avond- en och tenduren met zaag en bijl op een niets-ontzien- de wijze jacht wordt gemaakt op brandhout, waaraan reeds menige boom in bosch en park ten offer is gevallen en vaak onherstelbare schade aan het natuurschoon is toegebracht, bestaat het gevaar, dat dit vandalisme zich ook gaat uitstrekken tot de hekke.n, welke op vele plaatsen langs den waterkant zijn aange bracht om de voetgangers tijdens de donkere uren voor een val in het water te behoeden. De heer A. J. Meijerink, voorzitter van de propagandacommissie van den Ned. Zwem en Reddingshond, doet daarom een ernstig en dringend beroep op de brandhout-jagers, om deze beveiligingshebben te sparen. Wie opzet telijk een dergelijk hekwerk sloopt, veroor zaakt wellicht den dood van een medemensch. Het is te hopen, dat dit beroep van den heer Meijerink niet vergeefsch zal zijn! Dat de houtstroopers nergens voor terugschikken ■s o.a. in Den Haag gebleken, waar zij zelfs de paaltjes en bordjes, welke de aanwezig heid van een veld met landmijnen aanduid den, hebben gestolen, zoodat zes argelooze wandelaars den dood vonden of voor hun leven verminkt werden. In Haarlem zijn niets-ontziende elementen een speeltuin voor de jeugd binnengedrongen en hebben de hou ten werktuigen gesloopt en meegenomen. De politie doet wat zij kan, om aan de zeer bedenkelijke zaag-en-hak-maar-raak-rage paal en perk te stellen, maar zij kan niét overal tegelijk zijn. Toch worden er geregeld hout dieven aangehouden. Zoo is Maandag de 20- jarige P. W., die in Den Hout bezig was boompjes om te hakken, gearresteerd en in het politiebureau opgesloten. Dinsdagmor gen werden bij de Craijenesterlaan twee clan destiene houthakkers, de 19-jarige C. van B. en de 37-jarige H. H. R. aangehouden en dezen morgen zijn vijftien personen naar het bureau van politie overgebracht, omdat zij in deze omgeving hout hadden gehakt. Ook in Heemstede neemt de politie strenge maatregelen tegen houtdieven. Niet alleen wordt er proces-verbaal tegen hen opge maakt, maar ook wordt hun gereedschap in beslag genomen. 9 ZONDAGMIDDAGCONCERT H. O. V. Het H.O.V.-orkest zal 29 October in de Ge meentelijke Concertzaal te Haarlem een Zon dagmiddagconcert geven, hetwelk zal worden geopend met Quattro Invenzioni, van G. F. Malipiero, waarvan de eerste uitvoering ge schiedt. Hierna zal de soliste, de pianiste Ans Bguter, met orkestbegeleiding de Variations Symphoniques, van C. Frank, ten gehoore brengen. Na de pauze zal de Symphonie no. 8 in F gr. terts Op. 93, van L. v. Beethoven, worden uitgevoerd. NIEUW-VENNEP Hulpprediker. Candidaat J. Z. Deenik uit Hilversum heeft het beroep als hulpprediker bij de Gereformeerde Kerk van Nieuw Vennep aan vaard. De woningvoorziening in 1943 is nog meer in het nadeel gekomen dan in 1942,. zoodat de verbetering der ijplkshuisvesting nog ver der uit het gezichtsveld dreigt te verdwijnen, aldus deelt de hoofdinspecteur van den dienst,- belast met het toezicht op de handhaving der wettelijke bepalingen, inzake de volks huisvesting in het verslag over 1943 mee. Al is echter onder de gegeven omstandigheden vergrooting van den woningvoorraad niet mogelijk, zulks behoeft geen reden te zijn voor geringe activiteit. Toch is er ten be hoeve van den aanbouw na den oorlog veel voorbereidend werk verricht. Met betrek king tot de moeilijkheden, welke de woning voorziening ondervond, wordt gewezen op het bouwverbod, dat in verband met de eischen van de oorlogvoering met ingang van 1 Juli 1942 in werking is getreden en dat ook in 1943 doorwerkte, zoodat het aantal nieuwe woningen terugliep. Hierbij komt nog, dat tegen het einde van 1942 begonnen werd met de ontruiming van verschillende gemeenten en deelen van gemeenten langs de Noordzee kust. Gedurende de jaren 1940 tot en met 1943 is de woningvoorraad practisch niet toegenomen. Aangezien jaarlijks een vermeer dering van den woningvoorraad met ongeveer 40.000 noodig is in ons land, zou dus r^eds aan het einde van 1943 de achterstand ruim 150.000 woningen hebben bedragen. Hierbij is geen rekening gehouden met de noodzake lijke stelselmatige opheffing van krotten, waarmee bij het begin van den oorlog juist een begin zou worden gemaakt. In het verleden heeft de vernieuwing in een veel te langzaam tempo plaats gehad. Sedert 1924 zijn in ons land rond 100.000 wo ningen afgebroken of aan de bestemming onttrokken, d.i. gemiddeld 6500 per jaar. De woningvoorraad is thans te stéllen op rond 2.200.000 woningen. Hiervan zijn meer dan 900.000 gebouwd na 1920, zoodat ongeveer 1.300.000 woningen aanwezig zijn, die vóór 1920 zijn gebouwd. (In 1920 waren aanwezig ruim 1.400.000 woningen, waarvan natuurlijk een aantal afgebroken of aan de bestemming onttrokken is). Zou nu de vernieuwing door gaan in het zelfde tempo van de laatste 16 jaar, n.l. 6500 woningen per jaar, dan zouden daarvoor 200 jaar noodig zijn, zoodat eerst over twee eeuwen alle vóór 1920 gebouwde woningen zouden zijn vervangen. Dit is veel te lang, merkt de hoofdinspecteur op. Stelt men dan den gemiddelden technischen levens duur van een woning op 125 jaar, wat meer aannemelijk is, dan zouden de genoemde on geveer 1.300.000 woningen in 100 jaar moeten worden vervangen. Dit beteekent een aan bouw van nieuwe woningen voor de vervan ging van den aanwezigen woningvoorraad van rond 13.000 per jaar. Dit wil intüsschën niet zeggen, dat een dergelijk aantal woningen met steun uit de openbare kassen in verband met krotopruiming zou moeten worden ge bouwd. Een belangrijk deel van de vervan ging van den woningvoorraad voltrekt zich zonder ingrijpen van de overheid. Met groote kracht klemt de vraag; of ons land in de eerste jaren na den oorlog zal beschikken over een zoodanig productie potentieel, dat een woningvoorziening over eenkomstig de behoefte, mogelijk zal zijn. Vele verschijnsele/i wijzen er op, dat op den duur vele hulpbronnen uitgeput raken en dat met herstel van het economisch leven gerui- men tijd gemoeid zal zijn. Dit beteekent, da voor den woningbouw waarschijnlijk slechts een beperkte hoeveelheid bouwmaterialen arbeidskrachten en kapitaal beschikbaar za' kunnen worden gesteld en dat de belaneen van de wo«iingvoorziening tegenover andere vitale belangen met zorg zullen moeten wor den afgewogen. De instantie, die na den oor log belast zal zijn met de verdeeling van dc beschikbare bouwmaterialen en in het alge meen met de regeling van de bouwnijver heid. zal de werkprogramma's van de ver schillende instaties waterstaatwerken spoorwegwerken, gemeentelijke openbare wer ken, woningen, industrieele gebouwen, ker ken, scholen, enz. moeten samenvoegen tot een landglijk bouwprogramma. Op diezelfde instanties rust dan de taak, voor dé eigen bemoeiing een deugdelijk gefundeerd pro gram te ontwerpen en dit aan de centrale instantie voor de bouwnijverheid voor te dragen, opdat de aan haar toevertrouwde belangen zoo goed mogelijk tot hun recht komen en met de beschikbare, uit den aard der zaak beperkte middelen, een zoo goed mogelijk resultaat zal worden bereikt. Daar om is in 1943 voortgegaan met de voorberei ding van het na den oorlog uit te voeren bouwprogram met name om te komen tot een zoo goed mogelijke afweging van de urgentie Nagegaan is, waar de bouw van woningen het meest urgent moet worden geacht en aan welk soort woningen de grootste behoefte bestaat, opdat de aanbouw na den oorlog op de meest doelmatige wijze kan worden ge distribueerd. Gemeente Haarlem verzamelt hout Ter beschikking van de bevolking. Het brandstoffenvraagstuK heeft er toe geleld, dat velen moeite zijn gaan doen om in het bezit van hout te geraken. Aangezien er van de gelegen heid om takken e.d. te zoeken1 op ernstige wijze misbruik is gemaakt zijn de mogelijkheden om deze te verkrijgen echter belangrijk beperkt. Velen heb ben zich -dan ook afgevraagd of er een regeling door de over heid zou kunnen worden ge troffen om het te Haarlem aan wezige hout ter beschikking van de bevolking te Stellen. Naar wij vernemen is deze aangelegenheid door het ge meentebestuur bestudeerd en heeft dit besloten op enkele plaatsen hout te verzamelen, hetwelk in die gevallen, waar in de noodzaak duidelijk aan wezig blijkt te zijn, aan de in woners kan worden overge dragen. Met het bijeenbrengen van hout is intusschen reeds een begin gemaakt. Het is nog niet bekend hoe veel er precies beschikbaar is. Met het oog op de verwerking en het vervoer zullen er ech ter zoo spoedig mogelijk bij zonderheden worden medege deeld. Eerst wanneer deze zijn bekendgemaakt kunneh ver zoeken tot het verkrijgen van hout in behandeling worden genomen. HET CONFLICT IN DE GEREF. KERKEN. Het conflict in de Geref. ker ken heeft zich ook te Monster voorgedaan. 73 leden der Ge ref. kerk aldaar dienden de acte van vrijmaking of wederkeer bij den kerkeraad in en maak ten zich vrij van het verband der Geref. kerken. Aanvanke lijk was er te Monster een co mité van actie. De kerkeraad heeft alle bezwaarden ver maand om hun handteekening onder bovengenoemde acte te rug te nemen, wat echter geen resultaat opleverde. De be zwaarden gouden Zondag eigen diensten in het gebouw „Ode- on". Zij hebben vijf personen uit hun midden in het ambt van ouderling gekozen, die door ds. J. Vink van Berkel- Rodenrijs inmiddels bevestigd zijn. Naar wij vernemen heeft de synodale kerkeraad der Ge ref. kerk van Enschedé de pre dikanten ds. H. Meulink, ds. H. Vogel en ds. I. de Wolff, die allen als predikant van de kerk van Enschedé met 40 ambts dragers het kerkverband ver broken hebben voor de recht bank te Almelo gedaagd om in kort geding uitspraak te ver krijgen inzake de kerkelijke goederen. Als raadsman van den synodalen kerkeraad treedt op mr. G. Sybrandy en voor de bezwaarden mr. P. S. Noyon. 21 leden van den kerkeraad zijn niet met de bezwaarden meegegaan. De synodale dien sten worden gemiddeld door 450 kerkgangers bijgewoond en die van de bezwaarden door 2300 personen. De bezwaarde kerkeraad is op grond van deze getallen van oordeel, dat één kerkgebouw voor de syno dale groep voldoende is en stelde daartoe de kerk aan den Lasondersingel heschik- baar, die 950 zitplaatsen heeft en in de wijk ligt waar de meeste synodale Gereformeer den wonen De synodale ker keraad ging hier echter niet mee accoord en pretendeerde zijn recht op alle kerkgebou wen. De bezwaarde kerkeraad pretendeert dit recht eveneens en wenschte een minnelijke schikking op grond van de sterkte van beide groepen. ZEEPVERVANGENDE REINIGINGSMIDDELEN Onder de aandacht van het publiek wordt gebracht, dat z.g. zeepvervangende reini gingsmiddelen niet kunnen worden gelijkgesteld met zeep vervangende waschmiddelen. Zeepvervangende reinigings middelen zijn, zulks in tegen stelling tot zeepvervangende waschmiddelen, voor het was- schen van textielgoederen te eenen male ongeschikt. Het publiek wordt daarom de raad gegeven er op toe te zien, dat het op den bon ook werkelijk zeepvervangende waschmidde len en geen zeepvervangende reinigingsmiddelen ontvangt. De aflevering van laatstge noemde producten dient bon- vrij te geschieden.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlemsche Courant | 1944 | | pagina 1